Totalela matomba na bamosusu
“Moto na moto atala bobele (matomba) na ye moko te, kasi (matomba) na bamosusu lokola.”—BAFILIPI 2:4.
1, 2. Bantina nini tozali na yango ya kosepela bamoko mpo na bamosusu?
TOZALI na bantina malamu ya kosepela na bamosusu. Ya yambo, tokeseni na bango. Ya solo, kati na ba cellules na biso ya nzoto ezali na bilembo oyo ekesenisi bomoto ya moko na moko. Bilembo yango bikeseni mpenza kino ete “bilembo na misapi” bizali kosalelama mpo na koluka mpe kokanga basali na mabe.
2 Bantina mosusu ezali, mpo na yango tokeseni bamoko na bamosusu, mpe ezali kosepelisa. Uta bomoi na biso ebandaki na libumu na mama, makambo mazingi biso mazali na bopusi likoló na biso. Bilembo mingi bizali kolakisa ete makambo mazali koleka libanda mazali na bopusi likoló na mwana oyo azali naino kati na libumu na mama na ye. Nsima na kobotama tokomi milimo (to bapemi) oyo misengeli kobika yango moko; na yango, lolenge na bomoi mpe misala na baboti na biso mizali na matomba malamu to matomba mabe likoló na biso. Wana bambula ezali koleka tokozala mbala mosusu na bandeko mibali to bandeko basi oyo tokosalisa, soki nde tokozala na bandeko mpe tozali mwana se moko te kati na libota. Ezala ete tozali kozwa matomba to te na kozala na bandeko, bokoli na biso ekopusama na yango. Oyo tozali kotanga, oyo bazali koteya biso na eteyelo, oyo tozali kotala na télévizio, makambo oyo nyonso mazali mpe na bopusi likoló na makanisi na biso mpe misala na biso.
3. Engebene Bafilipi 2:4, na likambo nini mingimingi tosengeli kotalela matomba na bamosusu?
3 Na yango bokeseni na biso ezali kosala ete tozali kosepela bamoko mpo na bamosusu. Nzokande ezali mpo na ntina mosusu eleki, yango nde ntoma Paulo azalaki kokanisela, mpo na yango tosengeli kosepela mpo na bamosusu. Alendisaki mpenza baninga na ye baklisto ‘kotalela bobele matomba na bango moko te, kasi matomba na bamosusu lokola’. (Bafilipi 2:4) Na esika ya kolukaluka matomba na biso moko, tosengeli kotalela mpe matomba na bamosusu-mingimingi kati na makambo ya elimo. Tokoki kosala yango na mitindo nini?
Matomba ya elimo mpe kokesena na bomoto
4. Engebene Baefese 4:22-24, eloko nini ekoki kosalisa biso mpo ete totalela matomba na elimo na bamosusu?
4 Soki tozali kosalela boyebi na solo na Biblia mpe tozali koyekola komekola ndakisa na Yesu Klisto, tokoki mpo na yango kotalela kolongono ya elimo na bazalani na biso. (1 Petelo 2:21) Biso baklisto ya solo, ‘tozali kolongola bomoto na kala oyo ezali elilingi na etamboli na biso ya kala’ mpe tozali kosala makasi ete na esika na yango tolata “bomoto ya sika oyo ezalisami engebene mokano na Nzambe kati na sembo mpe boyengebene ya solo.” (Baefese 4:22-24, NW) Ezali na lolenge yango nde moimi na biso ezali kotika moke moke esika na ezaleli na boboto mpo na matomba ya bazalani na biso.—Yisaya 65:25.
5. Mpo na nini bokeseni na bomoto ezali kati na lisanga ya boklisto, mpe likambo yango ezali kobimisa motuna nini?
5 Ata soki mbongwana na bomoto ezali komonana kati na libota na Jéhovah, makanisi mabe esili naino te. Ntoma Paulo andimaki yango na kolobaka: “Wana elingi ngai kosala malamu, bobele mabe ezali penepene na ngai.” (Baloma 7:21) Ya solo, tozali na bizaleli mosusu tobotama na yango to tozwaki yango na bato mosusu, bizaleli oyo bikesenisi biso na bamosusu. Bato mosusu babotami na makoki ya kosala biloko, nzokande bamosusu bazali na makoki ya koyekola biloko. Bato mosusu balobaka mingi te mpe balingi kozala bango moko, nzokande bamosusu bazali na móto mpe bazali koluka kozala baninga na bato mosusu. Na kotalela bokeseni oyo na bomoto, ndenge nini tokoki kobatela bomoko na lisangá ya boklisto?
6. Ndenge nini tosengeli kotalela bokeseni na bomoto? Salela elakiseli moko kati na eyano na yo.
6 Mpo tokoka komibanzabanza na ezalela na elimo na bazalani na biso mpe kobatela bomoko na boklisto, esengeli na biso kozala na ezaleli na ko- ndima makambo ndenge mazali mpe koyokela bamosusu. Nzambe azali kosenga biso te ete tozala na kokoka; na bongo tosengeli te koluka ete baninga na biso baklisto bazala bato ya kokoka. Lisusu, Jéhovah azali kozela te ete basali na ye bazala ndenge moko. Kati na lisangá ya boklisto, biso nyonso tozali na esika na biso mpe tokoki kosalela makoki na biso ya kobotama oyo tozwaki epai na Nzambe mpo na kokolisa mosala na ye. (1 Bakolinti 12:12-26) Soki tozali na mosala mingi na nse na botambwisi na Mokonzi na lisangá, Yesu Klisto, tokozala na ntango te ya kotalana mpo na koluka mabunga epai na bamosusu. (1 Bakolinti 4:1-4) Lokola eyebani na mosali na mabaya, esaleli moko na moko ezali na mosala na yango. Martó ekoki kosala madusu te lokola edusweli (fôret)? Rabot oyo ezali kokomba libaya, ekoki kobeta nsete na libaya yango? Te, mpo ete esaleli moko na moko ezali na mosala na yango.
7. Wana ezali biso kosangana na bomoko kati na mosala na Bokonzi, eloko nini tosengeli kotya na esika na liboso?
7 Maloba na loyembo na Bokonzi oyo ezali na titre “Le joyeux service” ezali komonisa bosolo na likambo oyo. Loyembo yango ebandi na maloba oyo: “Na esengo tozali kosalela Nzambe na biso mpe Mokonzi, mpo ete epai na ye moko na moko amipesaki.” Mbala mosusu tozali na makoki na kokamwisa te, kasi tozali kotia na esika na liboso mosala oyo epesamaki na biso ba Témoins de Jéhovah, mpe tozali komipesa na yango na motema mobimba. Loyembo yango elobi lisusu ete: “Ya solo likabo na biso ezali moke, kasi ezali komonisa bosembo na mitema na biso.”-Louons Jéhovah par nos chants, loyembo 130.
Totalela bamosusu ete baleki biso
8. Ndenge nini kosalela maloba na ntoma Paulo oyo mazali na Bafilipi 2:1-3 ekoki kosalisa biso kobatela bomoko?
8 Na kotalela bamosusu ete baleki biso tozali lisusu kobatela bomoko. Ntoma Paulo akomaki: “Boye soko kolendisana moko ezali kati na Klisto, soko kobondisama ezali kati na bolingo, soko bosangani na elimo ezali, soko boboto mpe mawa ezali, botondisa esengo na ngai ete: bozala na likanisi moko mpe bozala na bolingo moko, na kosangana na molimo moko, kozala na likanisi moko mpo na likambo moko.” Tala oyo ntoma Paulo abakisi: “Bosala likambo moko na elimo na kowelana soko na lolendo te, kasi, na elimo na komikitisa, [botalela] bamosusu ete baleki bino.”—Bafilipi 2:1-3.
9. Elimo na kowelana mpe na lolendo elimboli nini, mpe ndenge nini tokoki kopengola bizaleli yango?
9 Na kozanga kotalela bamosusu ete baleki bango, baoyo bazali na elimo na kowelana bazali na ezaleli mabe ya koluka matata epai na bato nyonso. Ezalela oyo ekoki komonana na “kowelana na ntina na maloba”. (1 Timoté 6:4) Ezali solo ete kati na maloba, ezali elimo, mpe makanisi na yango nde ezali na ntina. Na yango, toboya ezaleli ya kobimisa ntembe likoló na maloba mosusu oyo tozali kotanga to koyoka. Nzokande, soko, bayebisi biso likanisi moko ekeseni na makambo oyo biso tosili kondima, tokangama na mateya na Biblia oyo Nzambe azali kopesa biso na nzela na “moombo na sembo mpe na mayele”. (Matai 24:45-47) Ezali mpo na kosala motindo yango nde toyebaki solo. Soki tondimi likambo oyo, tokozala bato na lolendo te mpe tokomikumisa te.
Toyekola kotalela bamosusu
10. Lolenge nini tokoki kosalela Bafilipi 2:4 kati na lisangá?
10 Tomikundola ete ntoma Paulo alendisi biso na ‘kotalela bobele matomba na biso moko te, kasi matomba na bamosusu lokola.’ (Bafilipi 2:4) Yango elingi koloba nini? Lokola esengeli ete, ntango tozali kosakola, totala malamu makambo oyo mazali zongazonga na biso, bobele bongo, kati na lisangá, tokoki kolendisa bikanganeli na bolingo oyo bizali kosangisa biso na baklisto mosusu na kotalela matomba na bango. Mingimingi ezali kosenga na bankulutu bamibanzabanza mpo na baninga na bango kati na kondima. Na yango lisese moko elobi: “Zala na etingya koyeba lolenge na bitonga na yo.” (Masese 27:23) Ya solo, moko na moko kati na biso asengeli kosenzela mpo na bamposa na baninga na ye.—1 Petelo 2:17
11. Mpo na nini tosengeli kotya likebi wana tozali kosolola na bandeko na biso mibali mpe basi kati na kondima?
11 Nzela mosusu na kobatela bomoko mpe kotalela matomba na bamosusu ezali ya kozwa ntango mpo na kosolola malamu elongo na bandeko na biso mibali mpe basi kati na kondima. Tomeka koluka koyeba oyo bazali kokanisa. Tokoki kosala yango epai na bango, ntango tozali kokende kotala bango; liboso mpe nsima na makita na Salle du Royaume; mpe na ba assemblées, na ntango ya bopemi. Toyoka bango na likebi. Mbala mosusu bakolobela biso mikakatano na bango, yango nde ekoki kopesa biso nzela ya kosalisa bango komema mokumba na bango mpe na bongo kokokisa Mobeko na Klisto. (Bagalatia 6:2) Nzokande, mpo na kobatela bomoko na lisangá, tosengeli kosala makambo mosusu kasi tosuka te bobele na kosolola elongo na bandeko na biso. Tokoki kosala nini lisusu?
Tomitya na esika na bamosusu
12. Mpo na nini ezali malamu koyeba komitya na esika na bamosusu?
12 Soki toyebi komitya na esika na bamosusu, tokobatela bomoko na boklisto. Na kotalela kobakama na mikakatano oyo tozali kokutana na yango na bomoi, biso nyonso tozali na mposa na komonisa ezaleli oyo. Tokanisaka bobele mpo na makambo na biso moko te, mpo yango ekoki kosala ete tozanga kotalela makambo oyo ezali kotungisa bamosusu. Tozwa ndakisa: moklisto moko azali na mokumba na réunion de service, mpe ntango kaka akoti na salle, nkulutu abengi ye mpe mbala moko alobeli ye mpo na liyebisi moko oyo akopesa. Moklisto yango atali nkulutu, aseki moke mpe alobi na ye ete: “Frère, mbote naino!” Nkulutu akamwaki mpe ayokaki nsoni. Bapesanaki mbote na bolingo, sikawa moklisto oyo amiyoki malamu, mpe nsima nde basololi mpo na liyebisi yango. Oyo nde liteya malamu mpo na nkulutu oyo! Na yango, tozalaka mbangumbangu te; ezalela yango ekoki kopusa biso ete tozanga limemya oyo ezali koyeisa malamu boyokani na biso elongo na bazalani.
13. Mpo na nkulutu, komitya na esika na baninga na ye baklisto ezali kosenga nini?
13 Komitia na esika na bamosusu, ekoki kopesa nzela epai na nkulutu ete akoka komonisa ezaleli na koyokela mawa, mpe bizaleli mosusu ya malamu. Ezali kosenga ete nkulutu azala mbala mosusu na bopolo, “lokola mama aleisaka mpe abatelaka bana na ye”. (1 Batesaloniki 2:7) Mpo na kosalisa mpe kosunga bato mosusu, esengeli kozala na motema molai mingi mpe bolingo. Baoyo ‘batikaki bolingo na bango na liboso’ bazali mbala mosusu na mposa ete balendisa bango basangana lisusu mingi na mosala na kosakola mpe basalisa bango kokanga ntina na eleko oyo tozali kobika. (Emoniseli 2:4; 2 Timoté 4:2; Baebele 6:11, 12) Lokola ntoma Paulo, bankulutu bazali na “bolingo monene” mpo na bandeko na bango baklisto; bazali kolendisa mpe kobondisa bango ‘mpo ete batambolaka na lolenge ebongi na miso na Nzambe’.—1 Batesaloniki 2:8, 11, 12.
14. Ndenge nini ntoma Paulo amonisaki ete azalaki komitya na esika na bamosusu?
14 Paulo atikaki ndakisa malamu epai na bankulutu, mpo amonisaki bolingo mpe motema malamu epai na bandeko na ye mibali mpe basi kati na kondima. Akomaki: “Likoló na makambo oyo nyonso, mokolo na mokolo bozito na makanisi na ngai mpo na masangá ekamoli ngai.” Ezali mpo azalaki komibanzabanza mpo na baninga na ye, yango wana atunaki motuna oyo: “Nani azali na kolemba mpe ngai nazwi bolembu te? Nani atuti libaku mpe ngai nasiliki te?” Soki ozali nkulutu, ozali komitya na esika na bamosusu boye?—2 Bakolinti 11:28, 29.
Tozwa ndeko na biso
15. Ntango matata makasi mabimi kati na baklisto, toli nini na Yesu ezwami na Matai 18:15 esengeli kosalelama, mpe na mokano nini?
15 Mpo bayebi komitya na esika na bomosusu, basaleli na Jéhovah bazali na bomoko. Kasi, ekomaka mbala mosusu, ete matata ebima, atako ekosalamaka bongo mingimingi te. Ntango likambo ezali makasi, baklisto basengeli kolanda toli na Yesu ezwami na Matai 18:15-17. Tala malamu nini ezali litambe ya yambo: solola elongo na ndeko na yo bobele bino mibale mpo na “kolakisa ye mabe oyo asali”. Mokano na yo esengeli kozala nini? Ezali ya ‘kozwa ndeko na yo’! Yesu alobi mpo na yango ete: “Soko akoyoka yo, okozwa ndeko na yo.” Esengo mpo ete mbala mingi mwa lisolo moke ya bato mibale kaka ekokoka mpo na kozongisa kimya kati na basambeli na Jéhovah.
16. Osengeli kosala nini soki omoni ete ndeko na yo azali na yo likambo?
16 Soki omoni ete ndeko na yo azali na yo na likambo, landa toli na Yesu, ‘sala boyokani elongo na ndeko na yo’. (Matai 5:24) Loba na malembe mpe na bopolo mpo na likambo yango, na komekaka kokanga ntina na makanisi na moninga. Na kosalaka bongo, matata makoki kobongisama mpe kimya na lisangá ekobatelama.
Tozwa baoyo bazali bandimi te
17, 18. Toli nini ntoma Petelo apesaki epai na basi baklisto oyo bazali na libota likabwani na likambo ya losambo?
17 Moko na bisika epai ezali mpasi mingi mpo na kosalela mitinda na Biblia ezali kati na libota oyo bobele moko kati na babalani nde azali mondimi. Baklisto mingi na sembo oyo bazangi bomoko na elimo kati na libala na bango bazali kosala makasi mpo na kolonga komekama mpe mikakatano oyo bazali kokutana na yango. Lisalisi nini tokoki kopesa bango?
18 Lokola bazali kotalela matomba na bamosusu, bankulutu bazali na esengo ya kopesa lisalisi ya elimo epai na baoyo bazali kati na libota likabwani na likambo ya losambo. Ndakisa, bakoki kokundola toli na ntoma Petelo oyo etali etamboli na basi baklisto kati na ezalela motindo oyo. Ntoma Petelo alobi na basi baklisto ete batosa mibali na bango, ata soki bazali bandimi te mpe “bazali kotosa liloba te”. Mpo na nini basi oyo basengeli kotosa mibali na bango? Ezali mpo ete mibali oyo “bazwama, na kozanga maloba, na bizaleli malamu na basi na bango”. (1 Petelo 3:1) Toli oyo ezali kobimisa matomba malamu?
19. Pesa ndakisa moko emonisi matomba oyo moto akozwa soki asaleli maloba mazwami na 1 Petelo 3:1?
19 Moklisto mwasi moko, na nkombo ya Vera, azali komikundola ete na ntango azwaki batisimo sika, azalaki koloba mingi na ntina na Makomami epai na mobali na ye, kino mobali ayaki kobaye. Ndeko mwasi alobi boye: “Na kolanda toli na Biblia oyo nazwaki epai na nkulutu moko, namonaki ete eleki malamu kozala na takte mpe kozela mabaku malamu.” Na kosalela maloba mazwami na 1 Petelo 3:1, Vera azalaki koluka mbala mosusu nzela mpo na kopusa mobali na ye Barry, ete abanda ye moko lisolo likoló na mitinda na Biblia. Mobali alobaki boye na nsima: “Na boumeli na bambula, nayaki komona ete banimero ya Réveillez-vous! [zulunalo mosusu oyo ezali kobimisama na la Société Watch Tower] epanzanaki na ndako. Ezalaki kolobela mpo na makambo ya ntina mpe mbala mosusu liboso ete makambo yango mayebisama na bapanzi nsango.” Na yango, nsima na mbula 20 ya bomoi ezangi boyokani, Barry mpe Vera basangani kati na mosala na Jéhovah, mpe yango ezali kopesa bango esengo mingi.
20. Lisalisi nini bankulutu bakoki kopesa epai na mibali baklisto oyo bazali na libota likabwani na likambo na losambo?
20 Mobali moklisto akoki kokutana na mikakatano makasi soki mwasi na ye azali kotelemela boklisto ya solo mpe azali kotinda bana batelemela tata na bango. Mpo na litomba na mobali oyo, bankulutu bakoki kosolola na ye likoló na mitinda na Biblia oyo mizali kotalela likambo yango. Bakoki kokundwela ye ete, atako botemeli na mwasi na ye, ezali ye nde mokonzi na libota mpe asengeli koteya bana engebene Makomami. (Baefese 6:4) Bakoki kolendisa ye afanda na mwasi na ye na “kososola na mayele”, na kotalela makambo oyo ye azali kosala, mpe na kosalisaka ye na misala mosusu na ndako mpe kotala bana. (1 Petelo 3:7) Lisusu, basengeli kolendisa mobali oyo mpe tata ete abatela boyokani malamu kati na libota, mpo na koyeba nini ezali kati na motema ya moko na moko na basangani na libota na ye. Bankulutu bakoki mpe kosenga epai na mobali ete azala na maloba na ‘elengi na mongwa’ epai na mwasi na ye, elingi koloba, soki libaku malamu emonani, asolola na ye mpo na solo ya Biblia na takte.—Bakolose 4:6.
21. Ndenge nini tokoki kosalisa mwasi oyo azali mondimi te akoka kosepela na la vérité?
21 Na kotalaka libota na moklisto oyo afandi kati na ndako ekabwani na makambo na losambo tokoki mbala mosusu kobimisa matomba malamu mpo na nsango na Bokonzi. Topesa ndakisa mpo na yango. Moklisto moko alembaki mpo ete mwasi na ye atelemelaki ye makasi esili koleka bambula mingi. Nkulutu moko apesaki ye elaka ete akoleka kotala ye mpo na kotalela elongo na ye mwa mikapo na Biblia. Ntango akomaki epai na moklisto oyo, nkulutu apesaki mbote lokola moninga mpenza epai na mwasi na ye mpe atunaki ye: “Ekosepelisa yo kofanda esika moko na biso mpo na kosolola?” Libyangami oyo na boninga esimbaki motema na mwasi oyo mpe andimaki yango na esengo. Ayambaki solo mpe abandaki kosakola.
22. Mpo na nini tosengeli kotalela matomba na bamosusu?
22 Na yango, lokola ba Témoins de Jéhovah na sembo, ‘tosala nyonso mpo na nsango malamu’. (1 Bakolinti 9:23) Ee, “Soko tozwi nzela, tosalela bato nyonso malamu mpe na koleka epai na bango bazali bandimi”. (Bagalatia 6:11) Totalela matomba na bamosusu mpo ete bolingo eyikana mingi kati na libota ovo tosali na mokili mobimba.
Bozongeli
◻ Mpo na nini tosengeli kotalela matomba na bamosusu?
◻ Ndenge nini tokoki koyekola kotalela matomba na bandeko na biso kati na kondima?
◻ Bankulutu bakoki kosala nini mpo bamitya na esika na bamosusu?
◻ Soki tozali kotalela matomba na baoyo bazali bandimi te, ekoki kobimisa mbuma nini?
[Elilingi na lokasa 16, 17]
Lokola esaleli mokomoko ezali na mosala na yango, bobele bongo bato nyonso kati na lisangá ya boklisto bakoki kosalela makoki na bango oyo bazwaki epai na Nzambe mpo na kokokisa mosala na ye.
Mpo na kobatela bomoko na boklisto, totalela matomba na bamosusu.
[Elilingi na lokasa 18]
Ntoma Paulo atikaki ndakisa malamu epai na bankulutu, mpo azalaki na bolingo mpe na boboto epai na baninga na ye.