Mituna na batangi

◼ Mpo na nini mobu 29 ya ntango na biso etalelami lokola mbula ya ntina mingi na lisoló ya Biblia koleka mobu 14 oyo ezali bongo ebandeli ya boyangeli ya Tibele Kasala. oyo ezwami na Luka 3:1?

Biblia elobeli ebandeli na boyangeli ya Tibele te, kasi elobeli likambo oyo lisalemaki pene na nsuka ya mbula ya zomi na mitano ya boyangeli na ye. Yango ezali kosalisa moyekoli na Biblia na kosukisa ete likambo yango lisalemaki na mobu 29, oyo ekoki kotalelama lokola mobu ya ntina mingi na kotalela Biblia.

Boyangeli ya Tibele Kaisala, mokonzi na mibale ya Loma, eyebani na bakomi na makambo na kala. Tozali kotanga kati na mokanda La Nouvelle Encyclopédie britannique, ete: “Augusto (mokonzi wa yambo) akufaki na mokolo ya 19 Aout na mobu 14 ya ntango na biso. Na ntango oyo Tibele azalaki moto na lokumu, mpe ayokanaki na bamema balobeli ya bana mboka (Sénat) mpe apekisaki bango ete bápona ye mokonzi te pene na boumeli ya sanza moko. Afandaki na kiti ya bokonzi na mokolo ya 17 Septembre.”a

Ebandeli oyo ya boyangeli ya Tibele eyokani na Makomami. mpamba te tala oyo elobi Luka 3:1-3 (MN) na ntina na mosala ya Yoane Mobatisi, ete: “Na mbula ya zomi na mitano na bokonzi na Tibele Kaisala, wana Ponti Pilato azalaki moyangeli na Yudea, . . . liloba na Nzambe liyelaki Yoane, mwana na Zakaria, kati na mokili ekauki Atambolaki na bipai nyonso na mokili oyo mozali penepene na Yordani, kosakola libatisi lokola elembo ya kobongola motema mpo na kolimbisama na masumu.”

Yoane abandaki kosakola mpe kobatisa bato na ntango oyo Tibele akomisamaki mokonzi te. kasi “na mbula ya zomi na mitano ya boyangeli na Tibele Kaisala.” Mbula ya zomi na mitano wana ebandaki na eleko ekobandaka mbula (automne) ya mobu 28 kino eleko ekobandaka mbula ya mobu 29. Lokola ezali bongo, moto moko te akoki koyebisa na sikisiki. ntango oyo mosala na Yoane mobandaki na boumeli ya mobu wana; moto mpe te akoki kotanga mikolo na sikisiki mpo na makambo oyo malekaki na ntango wana.

Nzokande Biblia ezali kopesa biso makanisi mosusu ya ntina mingi. Na ndakisa. esakweli ya “poso ntuku nsambo” oyo esakolamaki na Danyele, elakisaki ete Masiya asengelaki kobima na mobu 29. Ezalaki mpe kosalisa na kokanga ntina ete mosala na Yesu masengelaki koumela mbula misato na ndambo. (Danyele 9:24-27) Tala mwa makanisi mosusu mazwami na Biblia: Yesu abotamaki sanza motoba nsima na Yoane; na ntango azwaki batisimo. “azalaki soko na mibu ntuku misato”; akufaki na printemps ya mobu 33 (na eleko ya Pasika), wana akokisaki mibu 33 na ndambo.​—Luka 1:24-38; 3:23; 22:14-16, 54.b

Na lisalisi ya makanisi na Bibia ya sikisiki mpe na ba dates ya lisoló na bato oyo epesami likoló na boyangeli ya Tibele, moyekoli na Biblia akoki kotanga mikolo oyo mosala na Yoane mabandaki na printemps ya mobu 29 mpe na nsima na sanza motoba na eleko ekobandaka mbula ya mobu 29. Yoane abalisaki Yesu. Na yango, ezali mobu 29 nde etalelami lokola mbula ya ntina mingi liboso na Biblia. kasi ezali mobu 14 te.

[Maloba na nse ya lokasa]