Nzambe, Letá, mpe Yo

“Lingomba mpe Letá bazali kowelana na likambo litali mobeko ya koboma libala na mboka Irlande.”

MOTÓ ya lisoló wana ebimaki kati na zulunalo The New York Times ezali komonisa lolenge nini lelo oyo bato bakoki kokakatana soki bakozala na ngámbo ya Letá to na ngámbo ya lingomba na bango.

Lisoló yango liyebisaki ete: “Wana eleko oyo etikali ekoki ata sanza moko te liboso ete básala voti mpo na koyeba soki bakolongola to bakolongola te bipekiseli ya koboma libala kati na mibeko ya mboka Irlande, oyo ezali na ebele ya Bakatolike, ekólo yango ezali kokutana na kowelana makasi kati na bakonzi na yango ya boyangeli mpe baoyo ya lingomba.” Letá epesaki likanisi ya kolongola epekiseli ya koboma libala, nzokande Lingomba ya Katolike ezali kotɛmɛla makasi koboma libala mpe kobala lisusu. Bakatolike ya Irlande basengeli kopona kati na Lingomba mpe Letá. Na nsuka, Letá nde elóngaki na voti, elekaki Lingomba mwa moke.

Likambo ya mawa mpenza, uta bambula mingi bato ya Irlande ya Nɔ́rdi bazali kowelana makasi na likambo litali bokonzi ya ekólo na bango. Mingi babomamaki. Bakatolike ya Loma mpe Baprotestá bazali na makanisi makeseni mpo na oyo etali Letá oyo wapi basengeli kotosa: kolandana ya boyangeli ya Angleterre na Irlande ya Nɔ́rdi to boyangeli moko oyo ekoyanganisa Irlande mobimba.

Bobele bongo, na ex-Yougoslavie, bakonzi basɛngaki na basangani ya mangomba makeseni, ezala Bakatolike to Baortodoksi, ete bábunda kati na etumba mpo na kowela mabelé. Mpo na banamboka oyo bayangelami, botosi na bango ya liboso esengelaki kokenda epai wapi? Basengelaki kozala na ngámbo ya baoyo bazalaki komitánga bamonisi ya Letá, to basengelaki kotosa Nzambe, oyo alobi ete: “Bomá moto te . . . Olinga mozalani na yo lokola yo moko”?​—Baloma 13:9.

Mbala mosusu okoki kokanisa ete likambo ya ndenge wana ekokómela yo soko moke te. Kasi ekoki kokómela yo. Ya solo, mbala mosusu ekoki kútu kotalela yo sikawa. Kati na búku na ye The State in the New Testament (Letá kati na Kondimana ya Sika), teolojié Oscar Cullmann alobeli “bikateli bitali bomoi to kufa oyo baklisto ya ntango na biso basengeli kokamata to bakoki kosɛngama ete bákamata yango kati na mikakatano wana bakanelami na biyangeli ya bakonzi mabe.” Nzokande, alobeli mpe “mokumba ya solo mpe ya ntina oyo moklisto nyonso​—ata moklisto oyo afandi na nsé ya boyangeli oyo ebéngami ete ‘ya malamu,’ kati na ezalela ya makambo ya ‘mokolo na mokolo’​—asengeli kotɛlɛmɛla mpe kolónga mokakatano monene oyo mokwelaka ye bobele mpo ete azali moklisto.”

Na yango, boyokani kati na lingomba mpe Letá esengeli kobenda likebi ya baklisto na mikolo na biso? Ezali mpenza bongo. Uta ebandeli mpenza, baklisto balukaki kozala na likanisi ya bokatikati likoló na bakonzi ya mokili. Nkolo na bango, Yesu Klisto, asambisamaki, bakatelaki ye etumbu mpe abomamaki na mabɔkɔ ya Letá ya Loma. Bayekoli na ye basengelaki koyokanisa mikumba na bango ya boklisto na mikumba na bango liboso na boyangeli ya Loma. Na yango, kotalela lolenge oyo bazalaki kosala kati na boyokani na bango elongo na bakonzi ekopesa litambwisi ya malamu mpo na baklisto ya mikolo na biso.