Mbɛlɛ olingaki kondima Masiya?

YESU KLISTO alekisaki mbula misato na ndambo na koteyáká Liloba ya Nzambe epai na Bayisalaele. Kasi na ntango oyo mosala na ye awa na mabelé mokómaki na nsuka na yango, motángo monene ya bato oyo bazalaki na bomoi na eleko na ye baboyaki kondima ye lokola Masiya, to “Mopakolami” oyo Nzambe alakaki. Mpo na nini?

Biblia ezali komonisa biso makambo ndenge na ndenge oyo mamonisi ntina oyo Bayuda ya ekeke ya liboso bandimaki Yesu te lokola Masiya. Makambo misato kati na yango mazali kopekisa bato mingi ete báyeba etɛlɛmɛlo oyo Yesu azali na yango lokola Mokonzi Masiya oyo azali koyangela.

“Tolingi komona elembo”

Moko na bantina oyo Bayuda ya ekeke ya liboso bandimaki Masiya te ezalaki ete baboyaki kondima bilembo bizwami kati na Makomami oyo bindimisaki ete azali Masiya. Ntango mosusu, bato oyo bazalaki koyoka Yesu bazalaki kosɛnga ye ete asala elembo mpo na komonisa ete autaki epai na Nzambe. Na ndakisa, Matai 12:38 eyebisi ete bakomeli mpe Bafalisai mosusu balobaki ete: “Molakisi, tolingi komona elembo uta na yo.” Yesu amonisaki bango naino bilembo te? Ya solo mpenza, asilaki komonisa bango bilembo.

Na ntango wana, Yesu asalaki makamwisi mingi. Abongolaki mai ekóma vinyo, abikisaki elenge mobali moko oyo azalaki pene ya kokufa, abikisaki mama-bokilo ya Petelo, apɛtolaki mobali moko oyo azalaki na maladi ya maba, atambolisaki mobali moko oyo azalaki mokakatali, abikisaki mobali moko oyo azalaki na maladi uta mibu 38, abongisaki lobɔkɔ lokauká ya mobali moko, abikisaki bato mingi na maladi na bango, abikisaki moombo ya mokonzi moko ya basodá, asekwisaki mwana mobali ya mwasi moko mokufeli-mobali, abikisaki mobali moko mokufi-miso oyo mpe ayebaki koloba te. Asalaki makamwisi wana na Kana, na Kapalanauma, na Yelusaleme, mpe na Naina. Lisusu, nsango epalanganaki na Yudea mobimba mpe na mboka ya zingazinga na ntina na makamwisi yango.​—Yoane 2:1-12; 4:46-54; Matai 8:14-17, 1-4; 9:1-8; Yoane 5:1-9; Matai 12:9-14; Malako 3:7-12; Luka 7:1-10, 11-17; Matai 12:22.

Emonani polele ete bilembo bizangaki te mpo na komonisa ete Yesu azalaki Masiya. Atako asalaki makamwisi mingi liboso ya bato, bandimelaki ye te. Baoyo bamonaki elembeteli ete Yesu atindamaki na Nzambe, kasi bandimaki ye te lokola Masiya, bazalaki bakufi-miso na elimo. Mitema na bango mizalaki makasi mpe mikokaki kondima solo te.​—Yoane 12:37-41.

Ezali boni mpo na mikolo na biso? Basusu balobaka ete: “Nandimaka bobele oyo namoni na miso na ngai.” Kasi yango ezali likanisi malamu ya kolanda? Bisakweli ya Biblia bizali komonisa ete Yesu asilaki kotyama na kiti ya Bokonzi ya likoló kati na Bokonzi ya Masiya. Lokola amonanaka te, tozali na mposa ya elembo oyo ekosalisa biso ete tósosola boyangeli na ye, oyo ebandaki nzela moko na mikolo ya nsuka ya ebongiseli ya biloko mabe. Oyebi elembo yango?​—Matai 24:3.

Engebene Biblia, makambo oyo masengelaki komonana na ebandeli ya boyangeli ya Klisto lokola Mokonzi Masiya: bitumba, koningana ya mabelé, nzala, mpe maladi na lolenge oyo esilá komonana naino liboso te. Na “mikolo ya nsuka,” makambo oyo masengelaki komonana kati na boyokani ya bato: moimi, lokoso, mpe kozanga komipekisa. (2 Timoté 3:1-5; Matai 24:6, 7; Luka 21:10, 11) Kolongola bilembeteli oyo etaleli ntango, bilembo bikeseni koleka 20 bitali mikolo ya nsuka bizali komonisa ete Yesu asengelaki kobanda koyangela na 1914.​—Talá Linɔ́ngi ya Mosɛnzɛli ya 1 Mársi 1993, lokasa 5.

‘Balingi na mosolo’

Ezaleli ya koluka biloko mingi ya mosuni ezalaki ntina mosusu oyo mpo na yango Bayuda babwakaki Yesu ete azali Masiya te. Kopesa motuya moleki ndelo likoló na bozwi epekisaki bato mingi ete bálanda Yesu te. Na ndakisa, eyebani ete Bafalisai bazalaki ‘balingi na mosolo.’ (Luka 16:14) Tótalela ndakisa ya elenge moyangeli moko oyo azalaki na bozwi mingi, abɛlɛmaki epai na Yesu mpe atunaki ye soki lolenge nini akokaki kozwa bomoi ya seko. Yesu ayanolaki ete: “Batelá mibeko.” Emonanaki ete elenge mobali yango asosolaki ete bobele kobatela mwa mibeko ekokaki te, atunaki ete: “Natosi oyo nyonso, Nini ezali naino?” Yesu ayebisaki ye ete: “Soki olingi kobonga na malamu, kendá kotekisa nyonso izali na yo mpe pesá epai na babólá mpe okozala na biloko na motuya na likoló, mpe yaká kobila ngai.” Oyo nde libaku malamu​—kozala moyekoli ya Masiya! Nzokande, moyangeli yango abongwanaki, ayokaki mawa. Mpo na nini? Mpamba te biloko ya motuya na mabelé bizalaki na ntina mingi na miso na ye koleka biloko ya motuya na likoló.​—Matai 19:16-22.

Makambo mabongwani te. Kokóma moyekoli ya solosolo ya Mokonzi Masiya elimboli kotya matomba ya elimo liboso ya makambo nyonso mosusu, kati na yango mpe bozwi ya mabelé. Oyo ezali ntembe monene mpo na moto nyonso oyo alingaka mingi biloko ya mosuni. Na ndakisa, babalani mibale oyo bazali bamisionere na mboka moko ya mokili ya Ɛ́sti basololaki na mwasi moko na ntina na Biblia. Babalani yango bakanisaki ete mwasi wana alingaki koyekola makambo mingi na ntina na Yehova Nzambe mpe Mwana na ye, Yesu Klisto, bapesaki ye Linɔ́ngi ya Mosɛnzɛli mpe Lamuká! Mwasi yango asalaki nini? Atunaki ete: “Zulunalo oyo ekosalisa ngai ete nazwa mosolo mingi?” Lobanzo ya mwasi yango ezalaki mingi likoló na biloko ya mosuni koleka makambo ya elimo.

Babalani bamisionere yango bayekolaki mpe Biblia elongo na elenge mobali moko oyo akómaki koyangana na makita kati na Ndako ya Bokonzi. Baboti na ye bayebisaki ye ete: “Ozali kolekisa ntango na yo mpamba. Ebongi ete ozwa mosala mosusu ya kosala na mpokwa mpo ete ozwa mosolo mingi.” Ezali mpenza mawa soki baboti bazali kolendisa bana na bango ete bátya biloko ya mosuni liboso na esika ya koyekola makambo matali Mokonzi Masiya! Lisese moko ya lokótá ya chinois elobi ete: “Ata mpo na bomɛngo na ye nyonso, mokonzi akoki kosomba kosomba liwa te.”

Bato mingi bayei kososola ete koyekola makambo matali Mokonzi Masiya mpe kolanda ye ezali kopekisa moto ete alinga mosolo te. Mwasi moko Motatoli ya Yehova oyo azalaki na mombongo na ye moko mpe azalaki kozwa mosolo mingi alobaki: “Kozala na mosolo mingi ezali likambo ya kosepelisa, kasi ezalaka ntango nyonso bongo te. Mosolo mopesaka moto esengo te.” Sikawa azali mosangani ya libota ya Betele na filiale moko ya la Société Watch Tower na mboka moko ya Mpóto.

“Kobanga Bayuda”

Kobanga bato ezalaki mpe ntina mosusu oyo mpo na yango Bayuda bandimaki Yesu te lokola Masiya. Kondima Masiya na miso ya bato banso ekokaki bongo kobebisa lokumu na bango. Mpo na bamoko, ezalaki likambo ya mpasi mingi. Tótalela ndakisa ya Nikodeme, mosangani moko ya esambiselo monene ya Bayuda oyo ebéngamaki Sanedrina. Bilembo mpe mateya ya Yesu ekamwisaki ye, andimaki ete: “Labi, toyebi ete oyei molakisi uta na Nzambe mpo ete moto akoyeba te kosala bilembo nyonso bikosalaka yo soko Nzambe azali na ye elongo te.” Nzokande, Nikodeme ayaki epai na Yesu na butu, ekoki mpenza kozala ete abangaki noki Bayuda mosusu bakomona ye.​—Yoane 3:1, 2.

Mpo na bato oyo bayokaki maloba ya Yesu, kondimama na miso ya bato ezalaki na ntina mingi koleka kondimama na Nzambe. (Yoane 5:44) Na ntango Yesu akendaki na Yelusaleme mpo na Elambo ya Mingombo na mobu 32 T.B., “Koimaima mingi ebimi kati na bibele mpo na ye.” Moto moko te alobaki polele na ntina na Yesu “mpo na kobanga Bayuda.” (Yoane 7:10-13) Ata baboti ya mobali oyo Yesu afungolaki miso baboyaki kondima ete motindami ya Nzambe nde asalaki likamwisi wana. Bango mpe ‘babangaki Bayuda.’​—Yoane 9:13-23.

Lelo oyo, bamoko bayebi ete Yesu azali sikawa koyangela lokola Mokonzi Masiya kuna na likoló, kasi bazali kobanga kondima yango polele. Mpo na bango, ezali likambo ya mpasi mingi ete bábungisa lokumu na bango liboso na bato mosusu. Na ndakisa, na Allemagne, Motatoli moko ya Yehova azalaki kosolola na ntina na Biblia elongo na mobali moko oyo alobaki ete: “Makambo oyo bino Batatoli ya Yehova boteyaka na ntina na Biblia mazali ya solo. Kasi soki lelo nakómi Motatoli, lobi bato nyonso bakoyeba yango. Baninga na ngai ya mosala, ya kartyé mpe ya etuluku oyo ngai mpe libota na ngai tozali basangani na yango bakokanisa nini? Nakokoka te koyika mpiko na likambo motindo oyo.”

Eloko nini ebimisaka bobángi ya bato? Lolendo, mposa ya kolingama mingi na libota mpe epai na baninga, kobanga kotyolama mpe kobanga koyokisama nsɔ́ni, koyoka mawa ete akokesana na bato mosusu. Mayoki motindo wana mazalaka momekano monene, mingi mpenza mpo na baoyo babandi koyekola Biblia elongo na Batatoli ya Yehova. Na ndakisa, elenge mwasi moko asepelaki mingi wana ayekolaki makambo matali Paladiso oyo Bokonzi ya Masiya ekotya awa na mabelé na nsé ya boyangeli ya Yesu Klisto. Kasi azalaki kolinga mingi kobina, mpe kobanga bato epekisaki ete alobela elikya na ye epai na bato mosusu. Na nsuka, azwaki mpiko mpe abandaki koloba makambo ya Biblia kozanga kokakatana. Baninga na ye ya lisano baboyaki ye, kasi mobali na ye mpe baboti na ye bamonisaki mposa ya koyekola solo. Na nsima, mwasi yango mpe mama na ye bazwaki batisimo, mpe mobali na ye mpe tata na ye babandaki koyekola Biblia. Oyo nde mbano azwaki mpo ete alóngaki bobángi bato!

Ozali solo kondima Masiya?

Mwa moke liboso ya liwa ya Yesu likoló na nzeté ya mpasi, bamoko kati na bayekoli na ye bazalaki wana. Bandimaki ye ete azalaki Masiya oyo asakolamaki. Bakonzi ya Bayuda mpe bazalaki wana, baoyo, na elobeli ya elilingi, bakóbaki kosɛnga elembo. “Soko ye azali Klisto na Nzambe [to Masiya] Moponami, amibikisa ye mpenza.” (Luka 23:35) Batikaki te koluka elembo? Yesu asalaki makamwisi mingi. Lisusu, kobotama na ye, mosala na ye, mimekano oyo akutanaki na yango, kobomama, mpe lisekwa na ye ekokisaki bisakweli mingi oyo ezwami kati na Makomami ya Liebele.​—“Toute Écriture est inspirée de Dieu et utile,” ebimisami na Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc., nkasa 338-340.

Baleki-nzela batukaki Yesu, kobwakáká bongo elembeteli oyo emonisaki ete azali Masiya. (Matai 27:39, 40) Na lokoso nyonso, basodá bakabolaki bilamba ya Yesu kati na bango, babɛtaki mbɛsɛ mpo na bilamba na ye ya nsé. (Yoane 19:23, 24) Na mabaku mosusu, kobanga bato esalaki bopusi monene epai na bato. Na ndakisa, tótalela Yosefe moto na Alimaté, mosangani moko ya Sanedrina. Azalaki “moyekoli na Yesu nde na nkuku mpo na kobanga Bayuda.” Na nsima ya liwa ya Yesu, Yosefe mpe Nikodeme bakamataki nzoto ya Yesu. Na bongo, Yosefe alóngaki bobángi bato.​—Yoane 19:38-40.

Soki ozalaki na bomoi na ekeke ya liboso, mbɛlɛ olingaki kondima Yesu lokola Masiya? Yango elingaki kosɛnga ete ondima bilembeteli ya Makomami, obwaka mposa ya koluka biloko mingi ya mosuni, mpe ozanga kokwea na motambo ya kobanga bato. Na mikolo oyo ya nsuka, mokomoko na biso asengeli komituna ete: ‘Nazali kondima Yesu lokola Mokonzi Masiya oyo azali koyangela kuna na likoló?’ Etikali moke, akotambwisa makambo ya mabelé. Ntango yango ekosalema, okozala kati na baoyo bandimi mpenza Yesu Klisto lokola Masiya oyo alakamaki?

[Bililingi na lokasa 28]

Kokanga miso te liboso na elembeteli oyo emonisi ete Yesu azali Mokonzi Masiya

[Elilingi na lokasa 31]

Mingimingi, koyekola makambo matali Masiya elimboli kolongola kobanga na ntina na oyo basusu bakoki koloba