Kebá nkanda ebɛtisa yo libaku te

“KITISÁ motema!” “Melá mai ya mpiɔ!” “Koloba eloko te!” Oyokaka maloba yango mingi? Mbala mosusu olobaka yango yo moko mpo na kokitisa nkanda na yo. Bato mosusu, mpo na kokitisa nkanda bakendaka, kotambola mwa moke. Yango ezali lolenge ya mpasi te mpo na kosilisa nkanda mpe koboya matata na bato mosusu.

Nzokande, na likambo ya koyeba soki ebongi kokitisa nkanda to kosilisa yango, minganga bazali kopesa toli oyo ezali bongolabongola mpe ezali kokɔtisa bato mingi na mobulungano. Na ndakisa, bato mosusu ya pisikoloji balobi ete “soki ntango ozalaka na nkanda omiyoka malamu,” boye tikelá yango nzela. Bamosusu balobi ete soki moto asilikaka mbala na mbala ezali “elembo ya mabe ete akoki kokufa noki koleka kutu makambo mosusu oyo ebomaka bato na mbalakaka lokola komela likaya, kobɛla ipertasio na cholestérol mingi na nzoto.” Nzokande, Liloba ya Nzambe elobi ete: “Zalá na nkanda te mpe tiká kosilika, yoká zuwa te mpo ete ekolekisa yo na mabe.” (Nzembo 37:8) Mpo na nini Biblia epesi toli oyo ya polele?

Nkanda makasi ememaka moto na kosala makambo ya mabe mingi mpenza. Likambo yango emonanaki na bato oyo bafandaki liboso na mokili. Tozali kotánga boye: “Kaina asilikaki mingi, mpe elongi na ye ezalaki na nkanda.” Yango ememaki ye wapi? Akómaki na nkanda makasi mpe nkanda ekómaki koyangela ye, nkanda eyeisaki motema na ye makasi kino koboya toli oyo Yehova apesaki ye ete asala makambo ya malamu. Nkanda makasi ya Kaina ememaki ye na lisumu monene, elingi koloba abomaki ndeko na ye.​—Genese 4:3-8.

Saulo, mokonzi ya liboso ya Yisalaele, ye mpe asilikaki makasi ntango ayokaki bazali kokumisa Davidi mingi. “Basi . . . bazalaki kozongiselana maloba kati na koyemba ete, Saulo abomi nkóto na ye nde Davidi abomi nkóto zomi. Saulo ayokaki nkanda mingi; liloba yango eyokanaki mabe epai na ye.” Nkanda esalaki Saulo makasi na boye ete ememaki ye mbala mingi na koluka koboma Davidi. Atako Davidi asɛngaki mbala mingi ete báyokana, Saulo aboyaki koluka kimya mpe kobongisa likambo yango. Nsukansuka, Yehova asepelaki na ye lisusu te.​—1 Samwele 18:6-11; 19:9, 10; 24:1-21; Masese 6:34, 35.

Soki moto atikeli nkanda makasi nzela, asukaka kaka na koloba to kosala makambo oyo ekopesa bato mosusu mpasi. (Masese 29:22) Kaina na Saulo basilikaki, mpamba te bango nyonso bazalaki na zuwa mpe likunya. Kasi, ezali na makambo mingi oyo ekoki kotinda moto asilika. Matongi, kofinga, kozanga koyokana, to kozanga sembo ekoki kopesa moto nkanda.

Ndakisa ya Kaina na ya Saulo emonisi ete bango mibale bazangaki eloko moko ya ntina mingi. Emonani ete Kaina apesaki mbeka na ye kasi azalaki na kondima te. (Baebele 11:4) Lokola Saulo aboyaki kotosa mibeko ya Yehova mpe lokola mbala na mbala azalaki koluka kosukisa likambo ye moko, Nzambe asepelaki na ye lisusu te mpe alongolaki ye elimo na ye. Tomoni polele ete, bato yango mibale babebisaki boyokani na bango na Yehova.

Tótala bokeseni kati na bizaleli yango na ezaleli ya Davidi, oyo akokaki mpenza kosilika mpo na makambo oyo Saulo azalaki kosala ye. Davidi apekisaki nkanda na ye. Mpo na nini? Alobaki boye: “[Yehova] apekisa ngai ete nasalela nkolo na ngai, mopakolami na [Yehova], likambo oyo te.” Davidi azalaki kokanisa boyokani na ye na Yehova, mpe yango epusaki ye asala Saulo mabe te. Na komikitisa nyonso, atikaki nyonso na mabɔkɔ na Yehova.​—1 Samwele 24:6, 15.

Na ntembe te, makambo oyo nkanda makasi ebimisaka ezalaka minene. Ntoma Paulo akebisaki boye: “Bóyoka nkanda, nde na lisumu te.” (Baefese 4:26) Atako tokoki kosilika, kasi tosengeli ntango nyonso koyeba ete nkanda ekoki kobɛtisa biso libaku. Na yango, ntembe ezali te ete, kopekisa nkanda na biso ezali etumba. Ndenge nini tokoki kobunda etumba yango?

Likambo ya liboso ezali kosala boninga makasi na Yehova. Azali kolendisa yo ofungolela ye motema na yo mpe oyebisa ye makambo ozali na yango na makanisi na yo. Yebisá ye bamposa mpe mabanzo na yo, sɛngá ye apesa yo motema ya kimya mpo na kopekisa nkanda. (Masese 14:30) Yebá ete “miso na Nkolo mazali epai na bayengebeni mpe matoi na ye epai na malɔmbɔ na bango.”—1 Petelo 3:12.

Libondeli ekoki kobongola ezaleli na yo mpe kotambwisa yo. Ndenge nini? Ekoki kobongola ndenge na yo ya kofanda na bato. Kanisá makambo oyo Yehova asaleli yo. Ndenge Biblia elobi, Yehova “asalaki epai na biso [lokola] masumu na biso te.” (Nzembo 103:10) Kolimbisa ezali na ntina mpo “Satana [akosa, NW] biso te.” (2 Bakolinti 2:10, 11) Lisusu, libondeli ekosalisa yo ofungola motema mpo otika elimo santu etambwisa yo; mpe yango ekobongola bizaleli oyo omesani na yango na bomoi na yo. Yehova akakatanaka te kopesa ‘kimya oyo eleki makanisi nyonso’; kimya yango nde ekoki kosalisa yo na kolongola ezaleli ya nkandankanda.​—Bafilipi 4:7.

Kasi, longola kobondela, tosengeli mpe koyekolaka Biblia mokolo na mokolo mpo na tólanda “kososola yango ezali mokano na Nkolo.” (Baefese 5:17; Yakobo 3:17) Soki ozalaka na mokakatano ya kopekisa nkanda na yo, salá makasi oyeba malamu makanisi ya Yehova na likambo yango. Tangáká mbala na mbala bavɛrsɛ ya Biblia oyo ezali kolobela likambo ya kopekisa nkanda.

Ntoma Paulo apesi toli oyo ya ntina mingi: “Tósalela bato nyonso malamu mpe na koleka epai na bango bazali bandimi.” (Bagalatia 6:10) Tyá makanisi na yo mpo kosalela bato mosusu malamu. Misala yango ya malamu ekolendisa yo na kozala na boboto mpe kotyela baninga motema mpe ekolɛmbisa kozanga koyokana oyo ebimisaka nkanda.

Mokomi na nzembo alobaki boye: “Bongisá matambe na ngai [lokola] na elaka na yo; tiká te ete likambo moko na bokesene lizala na nguya likoló na ngai. Kimya mingi ezali na bango balingi Mobeko na yo; libaku ezali liboso na bango te.” (Nzembo 119:133, 165) Yango ekoki kozala bongo mpo na yo.

[Etanda/​Elilingi na lokasa 9]

OYO OKOKI KOSALA MPO NA KOPEKISA NKANDA

□ Bóndela Yehova.​—Nzembo 145:18.

□ Tángáká Biblia mokolo na mokolo. —Nzembo 119:133, 165.

□ Omipesa na kosala misala malamu.​—Bagalatia 6:9, 10.