Batelá “bolingo oyo ozalaki na yango liboso”

“Simbá makasi oyo ozali na yango.”​—EMON. 3:11.

1, 2. Oyokaki ndenge nini ntango ondimisamaki ete makambo oyo oyekolaki na ntina na Yehova ezali solo?

OZALI koyeba lisusu mbala ya liboso oyo oyokaki makambo kitoko oyo Yehova alaki bato ya botosi? Soki ozalaki na lingomba mosusu, oyokaki ndenge nini ntango bamonisaki yo mokano ya Nzambe na kati ya Biblia to ntango basalisaki yo okanga ntina ya mateya oyo ozalaki komona ete ezali mpasi? Mbala mosusu omonaki ete lingomba na yo eteyaki yo solo te. Na ntembe te sikoyo ozali na esengo lokola oyebi solo! Soki obɔkwamá na libota ya Batatoli ya Yehova, ozali koyeba lisusu ndenge oyokaki ntango ondimisamaki ete makambo oyo ozalaki koyekola na ntina na Yehova ezali solo mpe ozwaki ekateli ya kosalela yango?​—Lom. 12:2.

² Bandeko mingi na kati ya lisangá bakoki koyebisa yo ete bayokaki esengo makasi, bamiyokaki penepene na Yehova, mpe bazalaki na botɔndi na ndenge abendaki bango epai na ye. (Yoa. 6:44) Esengo yango etindaki bango bámipesa na mosala ya boklisto. Batondaki mpenza na esengo, yango wana balingaki koyebisa makambo yango epai ya moto nyonso. Yo mpe oyokaki bongo?

3. Likambo nini ezalaki na lisangá ya Efese ntango Yesu atindelaki bango nsango?

³ Na nsango oyo Yesu atindelaki baklisto ya lisangá ya Efese na ekeke ya liboso, alobelaki “bolingo oyo ozalaki na yango liboso.” Baklisto ya Efese bazalaki na bizaleli mingi ya malamu, kasi bolingo oyo bazalaki na yango liboso mpo na Yehova ekitaki. Yango wana Yesu alobaki na bango boye: “Nayebi misala na yo, mpe mosala na yo ya makasi mpe ezaleli na yo ya koyika mpiko, mpe ete okoki te kondima kozala na bato mabe, mpe ete omekaka baoyo balobaka ete bazali bantoma, nzokande bazali bantoma te, mpe omonaki bango bato ya lokuta. Ozali mpe komonisa ezaleli ya koyika mpiko, mpe ondimi komona mpasi mpo na nkombo na ngai mpe olɛmbi te. Atako bongo, nazwi yo mabe na likambo oyo, ete otiki bolingo oyo ozalaki na yango liboso.”​—Emon. 2:2-4.

4. Mpo na nini toli oyo Yesu apesaki baklisto ya Efese ezali mpe na ntina lelo oyo?

⁴ Toli oyo ezali na mokanda ya Emoniseli, oyo Yesu apesaki baklisto ya lisangá ya Efese mpe ya masangá mosusu, ebongaki mpenza mpo na baklisto bapakolami kobanda na 1914 na kotalela makambo oyo ekómelaki bango na eleko moko. (Emon. 1:10) Nzokande, ata lelo oyo baklisto mosusu bakoki kobungisa “bolingo oyo [bazalaki] na yango liboso” mpo na Yehova mpe mpo na mateya ya solo. Lokola toyebi yango, tótalela ndenge oyo kozongisa na makanisi makambo ya bomoi na biso mpe komanyola likoló na yango ekoki kosalisa biso tóbatela, tóbongisa, mpe tókolisa bolingo mpe tóbakisa molende oyo tozalaki na yango liboso mpo na Nzambe mpe mpo na solo.

Nini endimisaki yo mateya ya solo?

5, 6. (a) Moklisto mokomoko asengeli komindimisa likambo nini? (b) Nini endimisaki yo ete Batatoli ya Yehova bateyaka solo? (c) Nini ekoki kosalisa moto azongisa sika bolingo oyo azalaki na yango liboso?

⁵ Liboso moto amipesa epai ya Yehova, ‘amindimisaka’ nini wana “mokano ya Nzambe oyo ezali malamu mpe ekoki kondimama mpe ezali ya kokoka.” (Lom. 12:1, 2) Moko na makambo oyo tosengeli kosala ezali koyekola solo ya Biblia. Likambo oyo endimisaki moto moko ete Batatoli ya Yehova bateyaka solo ekoki kokesana na oyo endimisaki moto mosusu. Basusu babongolaki makanisi na bango ntango batángaki nkombo ya Nzambe na Biblia to ntango bayebaki ete bakufi bayebaka eloko te. (Nz. 83:18; Mos. 9:5, 10) Likambo oyo esimbaki mitema ya bato mosusu ezali bolingo oyo basaleli ya Yehova bamonisanaka. (Yoa. 13:34, 35) Mpo na bato mosusu, ezalaki ntango bayebaki ndimbola ya solosolo ya kozala moto ya mokili te. Bamonaki ete baklisto ya solo bakoki kokɔta na makambo ya politiki to na bitumba te.​—Yis. 2:4; Yoa. 6:15; 17:14-16.

⁶ Makambo oyo tolobeli mpe mateya mosusu etindaki bato mingi bákóma kolinga Nzambe. Zwá ntango ya kokanisa likambo oyo endimisaki yo solo. Bomoi na yo mpe bomoto na yo ekeseni na oyo ya basusu; yango wana makambo oyo etindaki yo olinga Yehova mpe ondima bilaka na ye ekoki kokesana na oyo ya bato mosusu. Ekoki mpenza kozala ete makambo yango ezali kaka ndenge ezalaki ntango oyebaki yango. Mateya ya solo ebongwani te. Yango wana, kokanisa makambo yango mpe esengo oyo oyokaki ekoki kosalisa yo ozongisa sika bolingo oyo ozalaki na yango liboso mpo na solo.​—Tángá Nzembo 119:151, 152; 143:5.

Lendisá bolingo na yo

7. Mpo na nini tosengeli kolendisa bolingo oyo tozalaki na yango liboso mpo na solo, mpe ndenge nini tokoki kosala yango?

⁷ Ekoki kozala ete banda omipesá na Yehova tii lelo oyo, makambo mingi ebongwani na bomoi na yo. Bolingo oyo ozalaki na yango na ebandeli mpo na solo ezalaki na ntina, kasi osengelaki mokemoke kokolisa bolingo yango mpo na kolonga mikakatano oyo ezalaki komeka kondima na yo. Kasi, Yehova asalisaki yo. (1 Kol. 10:13) Na yango, makambo oyo okutanaki na yango na boumeli ya bambula ezali mpe na ntina mingi. Esalisaki yo okolisa bolingo na yo ya liboso, mpe omindimisa nini wana mokano ya Nzambe oyo ezali malamu mpe ekoki kondimama.​—Yos. 23:14; Nz. 34:8.

8. Yehova alobaki nini mpo na kosalisa Moize ayeba ye, mpe na ndenge nini Bayisalaele bayebaki Nzambe malamu koleka?

⁸ Tótalela ndakisa ya Bayisalaele ntango Yehova azwaki mokano ya kolongola bango na boombo na Ezipito. Mpo na kosalisa Moize ayeba ye, Nzambe alobaki boye: “Nakozala oyo nasengeli kozala.” (Ex. 3:7, 8, 13, 14, NW) Na maloba yango, Yehova alingaki koloba ete akokóma nyonso oyo esengeli mpo na kolongola bato na ye na boombo. Na makambo ndenge na ndenge oyo elandaki, Bayisalaele bamonaki bizaleli ndenge na ndenge ya Yehova​—azalaki Mozwi-ya-Nguya Nyonso, Mosambisi, Motambwisi, Mobikisi, Mobundi, mpe Mopesi.​—Ex. 12:12; 13:21; 14:24-31; 16:4; Neh. 9:9-15.

9, 10. Makambo lokola nini ekoki kosalisa moto ayeba Nzambe, mpe mpo na nini ezali malamu kokanisaka makambo yango?

⁹ Bomoi na yo ekeseni na oyo ya Bayisalaele. Kasi, ekoki mpenza kozala ete okutaná na makambo oyo endimisaki yo ete Nzambe amibanzabanzaka mpo na yo, mpe yango elendisaki kondima na yo. Mbala mosusu Yehova asalaki makambo oyo emonisaki yo ete azali Mopesi, Mobɔndisi, to mpe Molakisi. (Tángá Yisaya 30:20b, 21.) Mbala mosusu mpe omonaki mpenza ete Yehova ayokaki libondeli na yo. Ekoki mpe kozala ete okutanaki na mokakatano moko, mpe ndeko moko na lisangá asalisaki yo. To mpe, na boyekoli na yo ya Biblia omonaki bavɛrsɛ oyo esalisaki yo mpenza.

¹⁰ Ntango oyebisaki bato mosusu makambo yango, mbala mosusu ekamwisaki bango mpenza te. Ya solo, makambo yango ezalaki makamwisi te. Kasi, mpo na yo, ezalaki na ntina mingi. Yehova amikómisaki oyo esengelaki akóma mpo na yo. Kanisá bambula oyo olekisi na kati ya solo. Okoki koyeba lisusu mabaku oyo emonisaki yo ete Yehova amibanzabanzaka mpo na yo? Boye, kokanisa makambo yango mpe ndenge oyo oyokaki ekoki kolamwisa na motema na yo bolingo oyo ozalaki na yango mpo na Yehova na ntango wana. Zaláká na botɔndi mpo na makambo yango. Manyoláká makambo yango. Yango ezali elembeteli ete Yehova amibanzabanzaka mpo na yo, mpe moto moko te akoki kondimisa yo ete ezali bongo te.

Omitalela

11, 12. Makambo nini ekoki kokitisa bolingo ya moklisto mpo na solo, mpe toli nini Yesu apesaki?

¹¹ Soki bolingo na yo mpo na Nzambe mpe mpo na solo ezali lisusu ndenge ezalaki liboso te, yango elimboli te ete likambo moko ebongwani epai ya Nzambe. Yehova abongwanaka te. (Mki. 3:6; Yak. 1:17) Azalaki komibanzabanza mpo na yo na ntango wana mpe azali kosala yango tii lelo oyo. Kasi, ezali boni soki omoni ete boyokani na yo na Yehova ezali lisusu te ndenge ezalaki liboso? Mbala mosusu ezali nde mpo okómi komitungisa mingi mpo na mikakatano ya bomoi? Ekoki kozala ete kala ozalaki kobondela mingi, komipesa na boyekoli ya Biblia, mpe komanyola mingi. To mpe ozalaki molende na mosala ya kosakola mpe ozalaki koyangana na makita pɔsɔ na pɔsɔ?​—2 Kol. 13:5.

¹² Mbala mosusu nsima ya komitalela, omoni ete likambo moko te ebongwani epai na yo; kasi soki omoni ete likambo moko ebongwani, ekoki kozala mpo na nini? Ekoki nde kozala ete lokola ozali komitungisa, na ndakisa mpo na koleisa libota na yo, mpo na kolɔngɔnɔ ya nzoto na yo, to mpo na makambo mosusu, obosani ete mokolo ya Yehova ekómi mpenza pene? Yesu ayebisaki bantoma na ye boye: “Bókeba na bino moko ete mitema na bino ekóma kilo ata moke te na kolekisa ndelo na kolya mpe na komɛla mingi mpe na mitungisi ya bomoi, mpe ete na pwasa mokolo wana ekwela bino na ntango wana kaka lokola motambo. Mpo yango ekoyela baoyo nyonso bafandaka na etando ya mabelé mobimba. Boye, bólala mpɔngi te, kopesáká malɔmbɔ ntango nyonso mpo bólonga kokima makambo nyonso wana oyo esengeli kobima.”​—Luka 21:34-36.

13. Yakobo akokanisaki Liloba ya Nzambe na nini?

¹³ Yakobo, moko na bakomi ya Biblia, alendisaki baklisto bámitalela na bosembo na lisalisi ya Liloba ya Nzambe. Akomaki boye: “Bókóma batosi ya liloba, kasi bayoki kaka te, komikosáká bino moko na makanisi ya lokuta. Mpo soki moto azali moyoki ya liloba, mpe azali motosi te, moto yango azali lokola moto oyo azali kotala elongi na ye na talatala. Mpo amitali, mpe akei mpe na mbala moko abosani ndenge azali. Kasi moto oyo azali kotalatala na kati ya mobeko ya kokoka oyo ezali ya bonsomi mpe oyo azali kotingama na yango, moto wana, lokola akómi moyoki oyo abosanaka te, kasi moto oyo azali kosala mosala, akozala na esengo na kosaláká yango.”​—Yak. 1:22-25.

14, 15. (a) Ndenge nini Biblia ekoki kosalisa yo okola na elimo? (b) Mituna nini okoki komituna?

¹⁴ Moto akoki kosalela talatala mpo na komibongisa. Na ndakisa, soki moto amoni ete kravati na ye efandi malamu te, akobongisa yango. Soki mwasi amoni ete nsuki na ye epanzani, akobongisa yango. Ndenge moko mpe, Makomami esalisaka biso tómitalela. Soki tokokanisi ndenge oyo tozali mpe ndenge oyo Biblia esɛngi ete tózala, yango ekomonisa ete tozali kosalela yango lokola talatala. Kasi, talatala ekozala na ntina nini soki tobongisi te esika oyo tomoni mabe nsima ya kotala yango? Tokomonisa bwanya soki tosaleli makambo oyo tomoni na “mobeko ya kokoka” ya Nzambe, mpe tokokóma “batosi” na yango. Yango wana, ebongi ete moto nyonso oyo amoni ete bolingo na ye mpo na Yehova mpe mpo na solo ekiti, akanisa na mituna oyo: ‘Mikakatano nini nazali kokutana na yango, mpe nazali kosala nini mpo na kosilisa yango? Ndenge nini nazalaki kosala liboso? Eloko moko ebongwani?’ Soki nsima ya komitalela omoni bisika ya kobongisa, kotika yango te. Bongisá yango nokinoki.​—Ebe. 12:12, 13.

¹⁵ Komitalela ndenge yango ekoki mpe kosalisa yo omityela mikano ya malamu mpo okola na elimo. Ntoma Paulo apesaki toli epai ya Timote, moninga na ye ya mosala, mpo na ndenge oyo akokaki kobongisa mosala na ye. Paulo ayebisaki elenge yango boye: “Kanisaká malamumalamu makambo wana; omipesa mobimba na yango, mpo bokoli na yo emonana polele na miso ya bato nyonso.” Ebongi ete na lisalisi ya Liloba ya Nzambe, biso mpe tókanisaka makambo oyo tokoki kosala mpo na kokola na elimo.​—1 Tim. 4:15.

16. Likama nini osengeli kokima ntango ozali komitalela na lisalisi ya Makomami?

¹⁶ Soki omitaleli mpenza na bosembo, okozanga te komona bisika oyo osengeli kobongisa. Yango ekoki kolɛmbisa yo nzoto, kasi kolinga te ete esalema bongo. Yebá ete ntina ya komitalela ezali ya koyeba bisika oyo tokoki kobongisa. Satana alingaka ete moklisto amiyoka ete azali na ntina te mpo na mabunga oyo asalaka. Kutu, asalelaki bato mosusu mpo báloba ete Nzambe amonaka mpamba milende oyo bato basalaka mpo na kosalela ye. (Yobo 15:15, 16; 22:3) Yesu amonisaki polele ete likambo yango ezali lokuta; mokomoko na biso azali na motuya na miso ya Nzambe. (Tángá Matai 10:29-31.) Koyeba mabunga na yo esengeli kotinda yo omikitisa mpe ozwa ekateli ya kosala oyo ezali malamu na lisalisi ya Yehova. (2 Kol. 12:7-10) Soki maladi to bobange nde ezali kopekisa yo osala mingi, omityelaka mikano oyo okoki kokokisa, kasi kozonga nsima te mpe kotika te ete bolingo na yo ekita.

Mapamboli mosusu

17, 18. Matomba nini okozwa soki ozali kolendisa bolingo oyo ozalaki na yango liboso?

¹⁷ Soki ozali kokoba kolendisa bolingo oyo ozalaki na yango liboso, okozwa matomba mingi. Okoki kokolisa boyebi na yo ya Nzambe mpe botɔndi na yo mpo na litambwisi na ye. (Tángá Masese 2:1-9; 3:5, 6.) Mokomi ya nzembo alobaki boye: ‘Libonza monene ekomonana na kotosa [makebisi ya Yehova].’ “Litatoli ya [Yehova] ezali solo, ekopesa boyebi epai na ye oyo azangi yango.” Lisusu, “esengo na baoyo bakotambola alima, baoyo bakotambolaka kati na Mobeko ya [Yehova].”​—Nz. 19:7, 11; 119:1.

¹⁸ Na ntembe te, oyebi ete ozali na makambo mingi ya malamu oyo esengeli kotinda yo ozala na botɔndi. Oyebi ntina ya makambo oyo ezali koleka na mokili. Ozwaka matomba na bibongiseli nyonso oyo Nzambe azwi mpo na kobatela basaleli na ye lelo oyo. Na ntembe te, ozali mpe na botɔndi na ndenge Yehova abendi yo na lisangá na ye mpe apesi yo libaku ya kozala Motatoli na ye. Zaláká na botɔndi mpo na mapamboli yango! Soki olobi otánga mapamboli yango nyonso, okosilisa yango te. Soki ozali kokanisa mapamboli yango mbala na mbala, ekosalisa yo olanda toli oyo: “Simbá makasi oyo ozali na yango.”​—Emon. 3:11.

19. Longola komanyola boyokani na yo na Nzambe, makambo nini mosusu ya ntina ekoki kosalisa yo?

¹⁹ Komanyola ndenge oyo kondima na yo ekoli nsima ya bambula ezali kaka moko ya makambo oyo ekoki kosalisa yo osimba makasi oyo ozali na yango. Mbala na mbala, Linɔ́ngi ya Mosɛnzɛli elobelaka mpe makambo mosusu ya ntina oyo ekoki kosalisa biso tóbongisa boyokani na biso na Yehova. Kati na yango, tokoki kotánga kobondela, koyangana na makita, mpe kosakola nsango malamu na molende. Makambo yango ekoki kosalisa yo okoba kozongisa sika bolingo oyo ozalaki na yango liboso mpe kolendisa yango.​—Ef. 5:10; 1 Pet. 3:15; Yuda 20, 21.

Okopesa eyano nini?

• Ndenge nini makambo oyo etindaki yo olinga Yehova ekoki kolendisa yo lelo oyo?

• Kokanisa makambo oyo okutanaki na yango na boumeli ya bambula ekoki kondimisa yo likambo nini?

• Mpo na nini osengeli kotalela bolingo na yo mpo na Nzambe?

[Elilingi na lokasa 23]

Nini ebendaki yo na solo mpe endimisaki yo yango?

[Elilingi na lokasa 25]

Ezali na makambo oyo omoni ete osengeli kobongisa?