Ku Taha kwa Jesu Kamba ku Ba Teñi kwa Jesu—ki Sifi?

“U lu bulele . . . se si ka supa ku taha kwa hao, ni ku fela kwa lifasi.”—MATEU 24:3.

1. Lipuzo ne li bile ni kalulo mañi mwa bukombwa bwa Jesu?

KU ITUSISA lipuzo ka bucaziba kwa Jesu ne ku tahiseza bateelezi ba hae ku nahana, nihaiba ku nyakisisa lika ka mubonelo u sili. (Mareka 12:35-37; Luka 6:9; 9:20; 20:3, 4) Lwa kona ku itumela kuli hape n’a alabanga lipuzo. Likalabo za hae li fa liseli fa liniti zeo ne lu si ke lwa li ziba kamba ku li utwisisa ha ne ku si ke kwa ba ni likalabo zeo.—Mareka 7:17-23; 9:11-13; 10:10-12; 12:18-27.

2. Ki puzo ifi ye lu swanela ku fa mamelelo ya luna cwale?

² Kwa Mateu 24:3, lu fumana ye ñwi ya lipuzo za butokwa ka ku fitisisa zeo Jesu a kile a alaba. Ka ku ba bukaufi ni mafelelezo a bupilo bwa hae bwa fa lifasi-mubu, Jesu kihona ha n’a sa z’o lemusa kuli tempele ya Jerusalema ne i ka sinyiwa, ili ku supa mafelelezo a muinelo wa linto wa Sijuda. Taba ya Mateu i ekeza kuli: “Ha n’a inzi fa lilundu la likota za Olive, balutiwa ba hae ba sutelela ku yena, bona ba nosi, ba li: U lu bulele zeo fo li ka bonahalela, ni se si ka supa ku taha [“ku ba teñi,” NW] kwa hao, ni ku fela kwa lifasi.”—Mateu 24:3.

3, 4. Ki shutano ifi ye tuna ye mwa mitolokelo ya Libibele ya linzwi la butokwa hahulu kwa Mateu 24:3?

³ Bolule-lule ba ba bala Bibele se ba ipuzize kuli, ‘Ki kabakalañi balutiwa ha ne ba buzize puzo yeo, mi kalabo ya Jesu i swanela ku ni ama cwañi?’ Mwa kalabo ya hae, Jesu n’a bulezi ka za ku shoshela kwa matali ili nto ye bonisa kuli mbumbi “i fakaufi.” (Mateu 24:32, 33) Kacwalo, likeleke ze ñata li luta kuli balutiwa ne ba kupa sisupo sa “ku taha” kwa Jesu, sisupo se si fa bupaki bwa kuli ku kuta kwa hae se ku li fakaufi hahulu. Ba lumela kuli “ku taha” ikaba nako yeo Jesu a ka isa Bakreste kwa lihalimu mi hamulaho ni ku tisa mafelelezo a lifasi. Kana mu lumela kuli seo si nepahezi?

⁴ Mwa sibaka sa toloko ya “ku taha,” litoloko ze ñwi za Bibele, ku kopanyeleza cwalo ni ya New World Translation of the Holy Scriptures, li itusisa pulelo ya “ku ba teñi.” Kana ne ku ka ba kuli se ne ba kupile balutiwa ni sa n’a bulezi Jesu ka ku alaba za shutana ni ze lutiwa mwa likeleke? Ki sifi luli se ne si buzizwe? Mi ki kalabo ifi ya n’a file Jesu?

Ki Sifi Se Ne Ba Buza?

5, 6. Ki kutwisiso ifi ye lu kona ku fita ku yona ka za ku nahana kwa baapositola ha ne ba buzize puzo ye lu bala kwa Mateu 24:3?

⁵ Ka ku beya mwa munahano sa n’a bulezi Jesu ka za tempele, ku kana kwa ba kuli balutiwa ne ba nahana ka za tukiso ya Sijuda ha ne ba kupile ‘sisupo sa ku ba teñi [kamba, “ku taha”] kwa hae ni ku fela kwa muinelo wa linto [ka mo ku inezi fela, “nako”].—Mu bapanye “lifasi” kwa 1 Makorinte 10:11 ni Magalata 1:4, King James Version.

⁶ Ka nako yeo baapositola ne ba na ni kutwisiso ya makutelakaufi fela ya lituto za Jesu. Kwamulahonyana ne ba nahanile kuli “mubuso wa Mulimu u ka taha kapili.” (Luka 19:11; Mateu 16:21-23; Mareka 10:35-40) Mi nihaiba hamulaho wa puhisano fa Lilundu la Likota za Olive, kono pili ba si ka toziwa kale ka moya o kenile, ne ba buzize Jesu ka za haiba n’a ka zusa Mubuso wa Isilaele ka nako yeo.—Likezo 1:6.

7. Ki kabakalañi baapositola ha ne ba ka buza Jesu ka za kalulo ya hae ya mwa nako ya kwapili?

⁷ Niteñi, ne ba ziba kuli n’a ka funduka, kakuli kwamulahonyana n’a bulezi kuli: “Liseli li sa nzi mwahal’a mina sibakanyana fela. Mu zamaye ha mu sa na ni liseli.” (Joani 12:35; Luka 19:12-27) Kacwalo ne ba kana ba ipuzize hande kuli, ‘Haiba Jesu u ka ya, lu ka lemuha cwañi ku kuta kwa hae?’ Ha n’a tile sina Mesiya, ba bañata ne ba si ka mu lemuha. Mi hamulaho wa nako ye fitelela silimo, lipuzo ne li zwezipili ka za haiba n’a ka taleleza za n’a na ni ku eza Mesiya kaufela. (Mateu 11:2, 3) Kacwalo baapositola ne ba na ni libaka la ku buza ka za nako ya kwapili. Kono, hape, kana ne ba kupa sisupo sa kuli u ka kuta kapili kamba ne ba kupa nto i sili?

8. Ku kana kwa ba kuli baapositola ne ba bulela puo mañi ni Jesu?

⁸ Ha mu nahane kuli ne mu li nyunywani ye ne i teeleza kwa ngambolo yeo ya fa Lilundu la Likota za Olive. (Mu bapanye Muekelesia 10:20.) Mwendi ne mu ka be mu utwile Jesu ni baapositola ba nze ba bulela Siheberu. (Mareka 14:70; Joani 5:2; 19:17, 20; Likezo 21:40) Niteñi, ku kana kwa ba kuli ne ba ziba puo ya Sigerike.

Sa N’a Ñozi Mateu—Mwa Sigerike

9. Litoloko za Mateu ze ñata za mwa linako za cwale li tomile fa nto mañi?

⁹ Ze ñozwi za bukale bo bu fita kwa lilimo za mwanda wa bubeli C.E. li bonisa kuli Mateu pili n’a ñozi Buka ya hae ya Evangeli mwa Siheberu. Ka mo ku bonahalela, hamulaho n’a i ñozi mwa Sigerike. Ze ñozwi ze ñata za Sigerike li fitile mwa nako ya luna mi li sebelize sina mutomo mwa ku toloka Libuka za Taba ye Nde mwa lipuo za kacenu. Mateu n’a ñoziñi mwa Sigerike ka za ngambolo yeo ya fa Lilundu la Likota za Olive? N’a ñoziñi ka za “ku taha” kamba “ku ba teñi” ko ne ba buzize balutiwa ni k’o Jesu n’a file maikuto ka za kona?

10. (a) Ki linzwi mañi la Sigerike le li talusa “taha” leo Mateu n’a itusisize hañata, mi li kona ku ba ni litaluso lifi? (b) Ki lifi linzwi la Sigerike le liñwi le li hoha mamelelo?

¹⁰ Mwa likauhanyo ze 23 za pili za Mateu, lu fumana linzwi la ku eza sika le li zibahala la Sigerike la “taha,” ili erʹkho·mai, ka buñata bo bu fitelela ha 80. Hañata li fa muhupulo wa ku atumela kamba ku ba bukaufi, sina kwa Joani 1:47, ye li: “Jesu h’a bona Natanaele a taha ku yena.” (Litaku li siyamisizwe ki luna.) Ka ku itinga fa muitusisezo, linzwi la ku eza sika la erʹkho·mai li kona ku talusa “ku fita,” “ku funduka,” “ku fita teñi,” “ku esha,” kamba “ku ba mwa nzila.” (Mateu 2:8, 11; 8:28; Joani 4:25, 27, 45; 20:4, 8; Likezo 8:40; 13:51) Kono kwa Mateu 24:3, 27, 37, 39, Mateu n’a itusisize linzwi li sili, ili linzwi le li yemela sika le li sa fumanwi ko kuñwi ni ko kukana mwa Libuka za Evangeli: la pa·rou·siʹa. Bakeñisa kuli Mulimu n’a buyelezi ku ñolwa kwa Bibele, ki kabakalañi ha n’a tahisize kuli Mateu a kete linzwi leo la Sigerike mwa litimana zeo ha n’a ñola Buka ya hae ya Evangeli mwa Sigerike? Li talusañi, mi ki kabakalañi ha lu swanela ku bata ku ziba seo?

11. (a) Ki ufi muhupulo o mwa linzwi la pa·rou·siʹa? (b) Mitala ye zwa ku ze ñozwi ki Josephus i tiisa cwañi kutwisiso ya luna ya linzwi la pa·rou·siʹa? (Mu bone litaluso za kwatasi.)

¹¹ Ka ku nonga fela fa taba, pa·rou·siʹa li talusa “ku ba teñi.” Expository Dictionary of New Testament Words ye ñozwi ki Vine i bulela kuli: “PAROUSIA, . . . ka mo li inezi fela, ki ku ba teñi, para, hamoho ni, ni ousia, ku ba (ye zwelela fa eimi, ku ba), li ama ku esha hamohocwalo ni ku ba teñi hamoho ko ku latelela ku esha k’o. Sina ka mutala, mwa liñolo le li ñozwi fa mapampili a mufuta wa kuma, musali u bulela ka za tokwahalo ya parousia ya hae mwa sibaka se siñwi ilikuli a kone ku talima litaba ze ama liluwo la hae.” Madikishinari a mañwi a talusa kuli pa·rou·siʹa li ama ‘ku pota kwa mubusi.’ Kacwalo, haki nako ya ku fita fela, kono ki ku ba teñi ko k’u nga nako ya ku zwa fa ku esha ku ya cwalo kwapili. Ka ku hoha mamelelo, muñoli wa litaba ze ezahezi wa Mujuda Josephus, ya n’a pila ka nako ye swana ye ne ba pila teñi baapositola, n’a itusisize cwalo linzwi la pa·rou·siʹa.a

12. Bibele tenyene i lu tusa cwañi ku bonisisa taluso ya pa·rou·siʹa?

¹² Taluso ya “ku ba teñi” i pakilwe ka ku iponelwa hande-nde ki libuka za kwaikale, kono niteñi Bakreste ba iyakatitwe hahulu ka za m’o Linzwi la Mulimu li itusiseza linzwi la pa·rou·siʹa. Kalabo ki ya kuli ki ona muitusisezo o swana w’o—ili ku ba teñi. Lu bona seo ku zwelela mwa mitala ye mwa mañolo a Paulusi. Sina ka mutala, n’a ñolezi ba kwa Filipi kuli: “Sina ha mu li ba ba utwa kamita, ni li, mu sebeze za ku piliswa kwa mina ka sabo ni ka tutumelo, isi fela ha ni li teñi ku mina, kono sihulu ha ni li siyo.” Hape n’a bulezi ka za ku ba ni bona kuli ba tabiswe ha “ka [ba] kutela [pa·rou·siʹa] hape.” (Mafilipi 1:25, 26; 2:12, litaku li siyamisizwe ki luna.) Litoloko ze ñwi li bala kuli “ku ba kwa ka ni mina hape” (Weymouth; New International Version); “ha ni ka ba ni mina hape” (Jerusalem Bible; New English Bible); ni “ha mu ka ba ni na hape mwahal’a mina.” (Twentieth Century New Testament) Kwa 2 Makorinte 10:10, 11, Paulusi n’a bonisize shutano ye mwahal’a “h’a li teñi ka mubili” ni ku ba “siyo.” Mwa mitala yeo ka ku iponahaza fela n’a sa buleli ka za ku atumela kamba ku fita kwa hae; n’a itusisize linzwi la pa·rou·siʹa ka muhupulo wa ku ba teñi.b (Mu bapanye 1 Makorinte 16:17.) Ku cwañi, cwale he, ka za litaba ze ama kwa pa·rou·siʹa ya Jesu? Kana li talusa ku “taha” kwa hae, kamba kana li bonisa ku ba teñi kwa ka nako ye telele?

13, 14. (a) Ki kabakalañi ha lu lukela ku fita fa kutwisiso ya kuli pa·rou·siʹa i tanda nako ye telele? (b) Ki sifi se si lukelwa ku bulelwa ka za butelele bwa pa·rou·siʹa ya Jesu?

¹³ Bakreste ba ba tozizwe ka moya ba mwa lizazi la Paulusi ne ba iyakatitwe ka za pa·rou·siʹa ya Jesu. Kono Paulusi n’a ba lemusize kuli ba si ke ba “shekesha lipilu.” Pili ku lukela ku bonahala “mutu wa sibi,” ili ya n’a fumanehile ku ba ba bahulu ba bulapeli bwa Krestendomu. Paulusi n’a ñozi kuli “muikanyisi u ka taha [ba teñi, NW] ka mata a Satani, ka ku kona kaufela, ka limakazo ni liponiso za buhata.” (2 Matesalonika 2:2, 3, 9, litaku li siyamisizwe ki luna.) Ka ku iponahaza fela, pa·rou·siʹa, kamba ku ba teñi, kwa “mutu wa sibi” ne si fela ku esha ka mubelukela; ne ku ka tanda nako, ili yeo mwahal’a yona lisupo za buhata ne li ka tahiswa. Ki kabakalañi seo ha si li sa butokwa?

¹⁴ Ha mu nyakisise timana ye tatamiwa ki yeo: “Muikanyisi, ya ka bulaiwa ki Mulena ka moya wa mulomo wa hae, a mu yundise h’a ka iponahalisa, fa ku taha [“ku ba teñi,” NW] kwa hae.” (Litaku li siyamisizwe ki luna.) Sina ku ba teñi kwa “mutu wa sibi” ha ne ku ka tanda nako, ku ba teñi kwa Jesu ni kona ne ku k’a nga nako ye ñwi mi ne ku ka fita fa kaungu-ungu ka ku sinyiwa kwa “mwan’a sinyeho” y’o wa muikanyisi.—2 Matesalonika 2:8.

Miinelo ya Puo ya Siheberu

15, 16. (a) Ki linzwi lifi le li itusisizwe mwa litoloko ze ñata za Mateu mwa Siheberu? (b) Linzwi la bohʼ li itusisizwe cwañi mwa Mañolo?

¹⁵ Sina ha ku bulezwi, ku bonahala kuli Mateu n’a ñozi Taba ya hae ya Evangeli mwa puo ya Siheberu pili. Kacwalo, ki linzwi mañi la Siheberu la n’a itusisize kwa Mateu 24:3, 27, 37, 39? Litoloko za Mateu ze tolokilwe mwa Siheberu sa mazazi a cwale li na ni muinelo wa linzwi la ku eza sika la bohʼ, mwa puzo ya baapositola hamohocwalo ni mwa kalabo ya Jesu. Seo si kona ku isa kwa ku bala ko ku cwale ka kwa: ‘Ki sifi se si ka supa [bohʼ] ya hao ni ku fela kwa muinelo wa linto?’ ni, ‘Sina mo ne ku bezi mwa mazazi a Nuwe, ki mo ku ka bela fa [bohʼ] ya Mwan’a mutu.’ Linzwi la bohʼ li talusañi?

¹⁶ Nihaike kuli li na ni litaluso ze ñata, linzwi la Siheberu la ku eza sika la bohʼ ka mutomo li talusa “taha.” Buka ya Theological Dictionary of the Old Testament i bulela kuli: ‘Ka ku fumaneha ha 2,532, bohʼ ki le liñwi la manzwi a ku eza sika a’ itusiswa hañata mwa Mañolo a Siheberu mi ki lona linzwi le li mutomo mwa manzwi a ku eza sika a itusiswa mwa ku talusa ku zamaya.’ (Genese 7:1, 13; Exoda 12:25; 28:35; 2 Samuele 19:30; 2 Malena 10:21; Samu 65:2; Isaya 1:23; Ezekiele 11:16; Daniele 9:13; Amosi 8:11) Kambe Jesu ni baapositola ne ba itusisize linzwi le li na ni litaluso ze ñata cwalo, taluso ya lona ne i si ke ya zibwa hande. Kono kana ne ba itusisize linzwi leo?

17. (a) Ki kabakalañi ha ku kana kwa ba kuli litoloko za Siheberu za miteñi ya cwale ha li bonisi se ne si bulezwi luli ki Jesu ni baapositola? (b) Ki kai ko kuñwi ko ne lu kana lwa fumana mbengenge ka za linzwi leo Jesu ni baapositola ne ba kana ba itusisize, mi ki ka libaka lifi le liñwi yona hatiso yeo ha i li ye hoha mamelelo ku luna? (Mu bone litaluso za kwatasi.)

¹⁷ Mu hupule kuli litoloko za Siheberu za miteñi ya cwale ki litoloko fela ili ze ne li kana li sa tahisi seo Mateu n’a ñozi luli mwa Siheberu. Taba luli ki ya kuli Jesu n’a ka be a itusisize linzwi le li si bohʼ, ili le ne li ka swanela hande taluso ya la pa·rou·siʹa. Lu bona seo mwa buka ye tahisizwe ka 1995 ya Hebrew Gospel of Matthew, ye ñozwi ki Caziba George Howard. Buka yeo ne i nyakisisa taba ya ku lwanisa Bukreste ili ye ne i ñozwi ki mualafi wa Mujuda ya bizwa Shem-Tob ben Isaac Ibn Shaprut mwa lilimo za mwanda wa bu-14. Taba yeo ne i tahisize litaba za mwa Siheberu za Buka ya Evangeli ya Mateu. Ku na ni bupaki bwa kuli mwa sibaka sa ku tolokiwa ku zwa mwa Silatini kamba Sigerike mwa linako za Shem-Tob, litaba zeo za Mateu ne li za kale hahulu mi kwa makalelo ne li ñozwi mwa Siheberu.c Kacwalo ne li kana za lu suteleza ku se ne si bulezwi fa Lilundu la Likota za Olive.

18. Ki linzwi lifi la Siheberu le li hoha mamelelo leo Shem-Tob a itusisa, mi li talusañi?

¹⁸ Kwa Mateu 24:3, 27, 39, Mateu ya Shem-Tob ha i itusisi linzwi la ku eza sika la bohʼ. Ka ku fapahana i itusisa linzwi la sika le li swalisani ni leo ili la bi·ʼahʹ. Linzwi la sika leo mwa Mañolo a Siheberu li fumaneha kwa Ezekiele 8:5 fela, ili k’o li talusa “makenelo.” Mwa sibaka sa ku talusa kezo ya ku taha, linzwi la bi·ʼahʹ teñi k’o li ama kwa makalelo a muyaho; ha mu li kwa makenelo kamba fa munyako, mu mwa muyaho. Hape, ze ñozwi ze ñwi ze si kalulo ya Bibele ili ze mwahal’a miputo ye bizwa Dead Sea Scrolls hañata li itusisa linzwi la bi·ʼahʹ ka ku ama kwa ku fita kamba ku kalisa kwa misebezi ya buprisita. (Mu bone 1 Makolonika 24:3-19; Luka 1:5, 8, 23.) Mi hape toloko ya ka 1986 ya Peshitta ya kwaikale ya Sisiria (kamba, Si-Aramaic) i itusisa linzwi la bi·ʼahʹ kwa Mateu 24:3, 27, 37, 39. Kacwalo ku na ni bupaki bwa kuli ne ku kana kwa ba kuli mwa linako za kwaikale linzwi la sika la bi·ʼahʹ ne li na ni taluso ye fapahana ka mukwa o muñwi ni ya la ku eza sika la bohʼ le li itusisizwe mwa Bibele. Ki kabakalañi seo ha si hoha mamelelo?

19. Haiba Jesu ni baapositola ne ba itusisize linzwi la bi·ʼah,ʹ ne lu kana lwa fita fa kutwisiso ifi?

¹⁹ Ne ku kana kwa ba kuli baapositola mwa puzo ya bona mi ni Jesu mwa kalabo ya hae ne ba itusisize linzwi la sika leo la bi·ʼahʹ. Nihaike kuli baapositola ka bunolo fela ne ba nahana ka za ku fita kwa Jesu kwa mwa nako ya kwapili, Kreste n’a kana a itusisize linzwi la bi·ʼahʹ ka ku kopanyeleza teñi litaba ze fita ze ne ba nahana fela. Ku kana kwa ba kuli Jesu n’a supa kwa ku fita kwa hae ku t’o kalisa musebezi o munca; ku fita kwa hae ne ku ka ba makalelo a kalulo ya hae ye nca. Seo ne si ka swanela taluso ya pa·rou·siʹa, yeo Mateu n’a itusisize hamulaho. Muitusisezo o cwalo wa linzwi la bi·ʼahʹ, ka ku utwahala fela, ne u ka yemela seo Lipaki za Jehova se ba lutile ka nako ye telele, sa kuli “sisupo” se si shobani-shobani sa n’a file Jesu ne si ka bonisa kuli n’a li teñi.

Ku Litela Kaungu-Ungu ka ku Ba Teñi kwa Hae

20, 21. Ki sifi se lu kona ku ituta ku zwelela kwa manzwi a Jesu ka za mazazi a Nuwe?

²⁰ Tuto ya luna ya ku ba teñi kwa Jesu i swanela ku ba ni ku ama ko ku nongile fa taba mwa bupilo ni litibelelo za luna. Jesu n’a susuelize balateleli ba hae kuli ba zwelepili ku libelela. N’a file sisupo ilikuli ku ba teñi kwa hae ku lemuhiwe, nihaike kuli ba bañata ne ba si ke ba lemuha: “Mo ne ku inezi mwa mazazi a Nuwe, ku ka ba cwalo kwa ku taha [ku ba teñi, NW] kwa Mwan’a mutu. Kakuli mo ne ku inezi kwa mazazi ale, munda o mutuna u si ka bonahala kale, batu ne ba ca, ba nwa, ba nyala, ba nyalisa, mane la fita lizazi l’a kena Nuwe mwa aleka. Ha ba si ka lemuha se siñwi, mane munda wa kena, mi wa ba kukisa kaufela; ku ka ba cwalo h’a ka taha [“h’a ka ba teñi,” NW] Mwan’a mutu.”—Mateu 24:37-39.

²¹ Mwa mazazi a Nuwe, batu ba bañata ba mwa lusika l’o ne ba zwezipili mwa misebezi ya bona ya kamita. Jesu n’a bulezi cimo kuli ikaba nto ye swana “kwa ku ba teñi kwa Mwan’a mutu.” Batu ba ne ba pila ni Nuwe ne ba kana ba nahanile kuli ha ku na se si ka ezahala. Mwa ziba se ne si ezahezi. Mazazi ao, a n’a ngile nako ye telelenyana, ne a fitile fa kaungu-ungu, ka kuli “munda wa kena, mi wa ba kukisa kaufela.” Luka u tahisa taba ye swana ili m’o Jesu n’a bapanyize “linako za Nuwe” ni “linako za . . . Mwan’a mutu.” Jesu n’a bulezi kuli: “Ku ka ba cwalo ni mwa lizazi l’a ka bonahala Mwan’a mutu.”—Luka 17:26-30.

22. Ki kabakalañi ha lu swanela ku iyakatwa hahulu ka za bupolofita bwa Jesu kwa Mateu kauhanyo 24?

²² Zeo kaufela li ba ni taluso ye ipitezi ku luna kakuli lu pila mwa nako yeo lu lemuha likezo za n’a bulezi cimo Jesu—lindwa, lizikinyeho, matuku, matala, ni ku nyandiswa kwa balutiwa ba hae. (Mateu 24:7-9; Luka 21:10-12) Zeo se li bonahezi haisali ku zwiwa fa twanisano ye ne i cincize linako ili yeo ka ku ipitela i bizizwe Ndwa ya Lifasi ya I, nihaike kuli batu ba bañata ba nga zeo sina likalulo ze si ka ipitela za mwa litaba ze ezahezi. Nihakulicwalo, Bakreste ba niti ba bona taluso ya likezahalo ze ipitezi zeo, sina batu ba ba lemuha lika ha ba utwisisa kuli mbumbi i fakaufi ka ku shoshela kwa kota ya feiga. Jesu n’a elelize kuli: “Kamukwaocwalo, ni mina, ha mu bona zeo li taha, mu zibe kuli mubuso wa Mulimu u fakaufi.”—Luka 21:31.

23. Manzwi a Jesu kwa Mateu kauhanyo 24 a na ni taluso ye ipitezi ku bomañi, mi ki kabakalañi?

²³ Fa Lilundu la Likota za Olive, Jesu n’a libisize butuna bwa kalabo ya hae kwa balateleli ba hae. Ki bona ba ne ba ka abana mwa musebezi wa ku punyusa bupilo ili wa ku kutaza taba ye nde mwa lifasi-mubu kaufela pili mafelelezo a si ka taha kale. Ki bona ba ne ba ka lemuha “bumaswe bo bu shandaula . . . kuli bu inzi mwa Sibaka se si kenile.” Ki bona ba ne ba k’a nga muhato wa ku ‘saba’ pili ñalelwa ye tuna i si ka fita kale. Mi ki bona ba ne ba ka amiwa hahulu ki manzwi a’ ekelizwe a: “Kabesi kuli mazazi ao a ka fukuzwa, kabe ku si na sibupiwa se si ka piliswa; kono kabakala ba ba ketilwe, mazazi ao a ka fukuzwa.” (Mateu 24:9, 14-22) Kono ona manzwi a’ tahiseza mutu ku nahana ao a talusañi, mi ki kabakalañi ha ku konwa ku bulelwa kuli a fa mutomo wa kuli lu be ni tabo, buikolwiso, ni tukufalelo ye ekelizwe cwale? Tuto ye tatama ya Mateu 24:22 i ka alaba.

[Litaluso za kwatasi]

Ne Mu Ka Alaba Cwañi?

◻ Ki kabakalañi ha ku li kwa butokwa ku bona shutano ye mwahal’a m’o Libibele li tolokela Mateu 24:3?

◻ Taluso ya linzwi la pa·rou·siʹa ki ifi, mi ki kabakalañi yona yeo ha i fiwa mamelelo?

◻ Ki ku swana kufi ko ku kona ku ba teñi kwa Mateu 24:3 mwahal’a Sigerike ni Siheberu?

◻ Ki muinelo ufi o ama za nako o lu tokwa ku ziba mwa ku utwisisa Mateu kauhanyo 24?

[Siswaniso se si fa likepe 4]

Lilundu la Likota za Olive, f’o Jerusalema i bonahalela mwatasinyana