Agost

Ne ane weche ariyo madongo mileronwa e zaburino: (1) Joma kare yudoga chandruoge. (2) Jehova resowaga kuom tembe ma wakaloe. Ere kaka Jehova resowaga? Yo achiel motimogo kamano en konyowa ng’eyo ni nyaka wabi warom gi chandruok e kindewagi. Kata obedo ni Jehova singonwa ni wabiro bedo ma mor ka watiyone, mano ok nyis ni ok wabi yudo chandruoge e ngimawa. (Isa. 66:14) Jehova dwaro ni waket pachwa kuom ngima maber ma wabiro dakie nyaka chieng’ e kinde mabiro. (2 Kor. 4:16-18) Gie sani, okonyowa dhi nyime tiyone odiechieng’ kodiechieng’ kata obedo ni waromo gi chandruoge. (Ywa. 3:22-24) Gin ang’o ma wanyalo puonjore kuom ranyisi mag jotich Jehova ma nodak e kinde ma nindikoe Muma kod ma kindewagi? Wanyalo romo gi chandruoge ma biro apoya, kata kamano, ka wageno kuom Jehova, ok obi weyo ma ok okonyowa.​—Zab. 55:22. w23.04 14-15 ¶3-4

Wanyalo puonjore kuom ranyisi mar Josef gi Maria ma noikore luwo kaka joloch ne chikogi, kata mana e kinde ma ne nitie chike moko ma ne ok yotnegi luwo. (Luka 2:1-6.) Ka ne Maria nigi ich mar dweche ochiko, nitie chik moro ma ne sirkal ogolo ma ne ok yotnegi luwo. Kaisar Augusto nogolo chik ni ng’ato ka ng’ato odog thurgi mondo ondik nyinge. Ne chuno ni Josef gi Maria odhi Bethlehem ma ne en wuoth ma dirom kilomita 150 ka gikalo e piny motimo gode. Wuodhno ne ok yot, to moloyo ne Maria. Nyalo bedo ni ne giparore nikech chal mar Maria kod gima ne nyalo timore ne nyathigi ma pod ne nie ich. Nade ka muoch ne nyalo chako kaye ka gin e wuoth? To nikech nyathi ma Maria ne dhi nyuolono ne dhi bedo Mesia, be mano ne nyalo miyogi ratiro mar tamore luwo chik ma ne sirkal ogolono? Josef gi Maria ne ok oyie mondo weche kaka kamago omon-gi luwo chik ma ne sirkal ogolo. Jehova noguedhogi nikech ne giluwo chikno kendo noritogi. Maria nochopo maber Bethlehem kendo nonyuolo nyathi ma wuoyi, to mano nokonyo e chopo weche ma nokor e Muma.​—Mika 5:2. w23.10 8 ¶9, 11; 9 ¶12

Dibed ni chiwo paro e chokruok miyiga luoro? Gima nyalo konyi en ikruok maber ne chokruok. (Nge. 21:5) Kaka imedo lony gi weche manie sula ma idhi non, e kaka ibiro medo bedo thuolo chiwo paro. Bende, chiw paro machuok. (Nge. 15:23; 17:27) Chiwo paro machuok dwokoga luoro chien. Sama igolo paro machuok mowuok e chunyi kendo kitiyo gi wecheni iwuon, inyiso ni iikori maber kendo ni sulano odonjoni malong’o. To nade ka bang’ luwo weche mochiwgo pod iyudo ka chiwo paro nyading’eny tekni? Bed gadier ni Jehova mor ahinya sama itimo duto minyalo. (Luka 21:1-4) Omiyo, kik ine ni nyaka ichunri chiwo paro nyading’eny. (Fil. 4:5) Ik paro ming’eyo ni inyalo chiwo maber, ng’ad e chunyi ni ibiro ichiwe, kae to ilam Jehova mondo okonyi ibed gi chuny mokuwe sama ichiwo paro. Inyalo chako gi chiwo paro achiel, kae to imed mosmos. w23.04 21 ¶6-8

Jaote Paulo pimowa gi jolweny moikore maber ne lweny. Dwarore ni jalweny manie tich obed moikore ne lweny seche duto. Mano bende e kaka onego wabed. Wasiko ka waikore ne odiechieng Jehova kuom rwako yie gi hera kaka rageng’ mar akor kod geno kaka ogudu. Rageng’ mar akor ne ritoga chuny jalweny. Yie kod hera rito chunywa mar ranyisi. Kido ariyogo biro konyowa dhi nyime tiyo ne Nyasaye kendo luwo ranyisi mar Yesu. Yie miyo wabedo gadier ni Jehova biro guedhowa ka wamanye gi chunywa duto. (Hib. 11:6) Bende, yie konyowa makore gi jatendwa ma en Yesu kata ka waromo gi pek moko. Wanyalo tego yiewa kuom nono ranyisi mag Jokristo ma kindewagi mosemakore motegno gi Nyasaye kata obedo ni gikalo e sand kod pek mag yuto. Wanyalo bedo motang’ gi obadho mar manyo mwandu kuom luwo ranyisi mag jogo modak e ngima mayot mondo giket weche Pinyruoth obed mokwongo e ngimagi. w23.06 10 ¶8-9

Ritruok en nyalo mar chiko kaka iwinjo e chunyi kod timbeni. Kidono dwarore mondo ochwalwa wachop gombowa e tij Nyasaye, to moloyo ka po ni migawo ma wagombo timo ok yot, kata sama onge gima chwalowa mondo wachop gombo moro ma wan-go. Ng’e ni ritruok en achiel kuom olembe ma roho nyago. Omiyo, kwa Jehova rohone maler mondo okonyi nyago kidono. (Luka 11:13; 5:22, 23) Kik irit nyaka chalni obed maber. Ka pod wadak e piny marachni, onge chieng’ ma chalwa biro bedo makare chuth. Omiyo, ka warito mondo chalwa obed makare, samoro ok wabi chopo gombo ma wan-go. Chunywa nyalo jok nikech wagombo timo gimoro ma ok yotnwa chopoe. Ka po ni mano e gima timoreni, donge inyalo pogo gima idwaro timono e kidienje matindo tindo minyalo chopoe mayot? Kuom ranyisi, ka po ni igombo bedo gi kido moro ma dwarore kuom Jokristo, donge inyalo chako nyiso kidono mosmos e yore moko matindo tindo? Ka po ni igombo somo Muma duto, donge inyalo chako somo sula moko matin-matin kuom kinde moro? w23.05 29 ¶11-13

E ndalo mag gikogi, Jehova osebedo ka tiyo gi riwruok mar ogandane e chiwo chiemb chuny mosekonyowa dhi nyime wuotho e “Ndara Maler.” (Isa. 35:8; 48:17; 60:17) Sa asaya ma ng’ato oyie puonjore Muma, en gi thuolo mar chako wuotho e “Ndara Maler.” Jomoko wuothoga mana matin e ndarano kae to gibaro. Jomoko to oseng’ado e chunygi ni gibiro wuotho e ndarano nyaka gichop kama oterogie. Ndarano biro terogi kanye? Joma nigi geno mar dhi e polo wuotho e ‘Ndara Malerno’ ka gichomo “paradiso mar Nyasaye” e polo. (Fwe. 2:7) To joma nigi geno mar dak e piny wuotho e ndarano ka gichomo ngima makare chuth ma ginibedgo e giko loch Kristo mar higni 1,000. Ka po ni iwuotho e ndarano sani, kik iket pachi kuom gik ma ne iweyo chien. Kendo kik ibar kamoro amora sama iwuotho e ndarano nyaka ichop e ngima manyien! w23.05 17 ¶15-16; 19 ¶17-18

Ka iparo matut kuom gik ma Jehova osetimoni, ibiro chiworine koa e chunyi. (Zab. 116:12-14) Muma luongo Jehova Nyasaye ni Jachiw “mich mabeyo duto gi chiwo malong’o duto.” (Jak. 1:17) Mich maduong’ie moloyo ma Jehova osemiyowa en misango mar Wuode, Yesu Kristo. Parie wachno! Nikech misango mar rawar, inyalo bedo gi winjruok maber gi Jehova. Bende, kokalo kuom misangono, Jehova osemiyi thuolo mar dak nyaka chieng’. (1 Joh. 4:9, 10) Chiwruok ne Jehova en achiel kuom yore madongo ma wanyisogo erokamano ne okang’ ma Jehova oherowago kaachiel gi gueth mosemiyowa.​—Rap. 16:17; 2 Kor. 5:15. w24.03 5 ¶8

Timbe maricho mopong’o piny e kindegi miyo wawinjo mana kaka Lut jatich Nyasaye ma nodak e ndalo machon. Muma wacho ni chuny Lut “ne chandore ahinya nikech tim wang’-teko mag jo ma ne ketho chik,” nimar nong’eyo ni Nyasaye osin gi timbe maricho. (2 Pet. 2:7, 8) Nikech noluoro Nyasaye kendo nohere ahinya, nosin gi timbe modwanyore mag joma nolwore. Wan bende olworwa gi joma ok mi chike Nyasaye luor mowinjore, kendo moko kuom jogo ochayo chikego. Kata kamano, wanyalo siko ka wan gi timbe mabeyo ka wadhi nyime hero Nyasaye kendo luore e yo mowinjore. Jehova miyowa puonj mabeyo e bug Ngeche mondo okonywa luore e yo mowinjore. Jokristo duto, bed ni gin chwo kata mon, joma tindo kata joma dongo, nyalo yudo ber mathoth kuom nono puonj ma yudore e bugno. Sama waluoro Jehova, ok wabi mako osiep gi joma richo. w23.06 20 ¶1-2; 21 ¶5

Nyalo bedo ni joodu osebedo ka kwedi, kata isetuonori gik moko mihero mondo iket weche Pinyruoth obed mokwongo e ngimani. (Mat. 6:33) Ka en kamano, bed gadier ni Jehova wiye ok bi wil gi gik mitimo e tije. (Hib. 6:10) Onge kiawa ni iseneno weche ma Yesu nowachogi e ngimani: “Onge ng’at moweyo ode, kata owetene, kata nyiminene, kata min-gi, kata wuon-gi, kata nyithinde, kata puothene, nikech an kendo nikech wach maber, ma ok bi yudo nyadi 100 momedore gie ndalogi—ute gi owete gi nyimine gi mine gi nyithindo kod puothe kaachiel gi sand—kendo e ndalo ma biro, ngima mochwere.” (Mar. 10:29, 30) Gueth miseyudo ng’eny ma ok dipim gi gik misetuonori.​—Zab. 37:4. w24.03 9 ¶5

E kinde ma kech moro maduong’ nomako Jokristo ma ne ni Judea, owete ma ne nie kanyakla ma Antiokia nong’ado ‘mar oro kony ne owete ma nodak Judea kaluwore gi kaka nyalo mar ng’ato ka ng’ato ne obet.’ (Tich 11:27-30) Kata obedo ni Jokristo ma ne kech maduong’ omakogo nodak mabor kodgi, Jokristo ma ne ni Antiokia nong’ado mar konyogi. (1 Joh. 3:17, 18) E kindewagi, wan bende wanyalo kecho Jokristo wetewa moyudo masira. Wanyalo konyogi e yore kaka ma luwogi: Penjo jodongo ka nitie tich moro ma wanyalo sirogie, golo chiwo ma siro tij piny ngima, kata lem ne joma oyudo masira. Samoro biro dwarore ni wakony Jokristo wetewa gi gik ma gichando. Sama Ruodhwa Yesu Kristo biro ng’ado bura ne pinyni, mad oyudwa ka wakecho jowetewa mondo orwakwa wayud “pok mar Pinyruoth.”—Mat. 25:34-40. w23.07 4 ¶9-10; 6 ¶12

Yesu noluwo ranyisi mar Jehova mar bedo ng’at matur. Ne oore e piny kae mondo olend ne “rombe molal mag dhood Israel.” Kata kamano, nonyiso ni en ng’at matur sama notimo migawono. Nitie kinde ma dhako moro ma ne ok en Nya-Israel nosaye mondo ochang nyare ma ne ‘jachien moro sando malit.’ Yesu nokecho dhakono mi ochango nyare mana kaka nokwaye. (Mat. 15:21-28) Ne ane ranyisi moro machielo. Ka ne Yesu ochako tije mar lendo, nowacho niya: “Ng’at ma kwer e nyim ji ni ok ong’eya, an bende nakwer . . . , ni ok ang’eye.” (Mat. 10:33) Kata kamano, be Yesu nokwer ni ok ong’eyo Petro bang’ ka Petro nosekwer nyadidek ni ok ong’eye? Ooyo. Yesu nong’eyo ni Petro ne nigi yie kendo noseloko chunye gadier. Bang’ ka nosechiere, Yesu nofwenyore ne Petro kendo nokonye bedo gadier ni nosewene richone kendo ni ohere. (Luka 24:33, 34) Jehova Nyasaye kod Yesu Kristo gin joma tur. To nade wan? Jehova dwaro ni wabed joma tur. w23.07 21 ¶6-7

Ang’o ma wanyalo nyiso jogo ma nigi kiawa e wi singo ma Jehova ochiwo mar Paradiso? Mokwongo en ni Jehova owuon e ma omiyowa singono. Bug Fweny wacho kama: “Jal mobet e kom-lojno nowacho kama: ‘Neuru! Aloso gik moko duto obed manyien.’” Jehova nigi rieko, teko, kod gombo mar chopo gima osingo. Mar ariyo, Jehova ni gadier chuth ni gimoro amora mowacho nyaka timre. Mano e momiyo owacho kama: ‘Wechegi gin weche migeno kendo madier. Wechego koro osetimore!’ Mar adek, sama Jehova ochako gimoro, nyaka otieke maber chuth, to mano nyisore maler e weche ma nowacho ni, “An e Alfa kendo an e Omega.” (Fwe. 21:6) Jehova biro nyiso maler ni Satan en jamiriambo kendo ni Satan ok onyal mone chopo dwache. To ka ng’ato openji ka be gigo biro timore adier, somne Fweny 21:5, 6 kendo ilerne wechego. Nyise kaka Jehova miyo wabedo gadier chuth gi singone kuom keto sei mare e singono.​—Isa. 65:16. w23.11 7 ¶18-19

Jehova nosingo ne Ibrahim wachno ka ne en jahigni 75 kendo noonge gi nyathi. Be Ibrahim noneno kaka singono nochopo? Ne ok oneno kaka wechego duto nochopo. Bang’ kalo Aora Yufrate kendo rito kuom higni 25, noneno wuode ma Isaka ma nonyuol e yor hono, kendo bang’ higni moko 60, noneno nyikwaye ma ne gin Esau kod Jakobo. (Hib. 6:15) Kata kamano, Ibrahim ne ok oneno kaka kothe nobedo oganda maduong’ kod kaka ne gikawo Piny Manosingi. Kata obedo ni ne ok oneno gigo duto, pod ne en gi winjruok maber gi Jachuechne. (Jak. 2:23) E kinde mibiro chierie Ibrahim, obiro bedo mamor ng’eyo ni yie kod horuok ma nonyiso nokelo gueth ne ogendni duto. (Cha. 22:18) Wachno puonjowa ang’o? Samoro wan wawegi ok wabi neno kaka singo duto mag Jehova chopo. Kata kamano, ka wadhi nyime hore mos mana kaka Ibrahim, wanyalo bedo gadier ni Jehova biro guedhowa e kindegi, kendo obiro guedhowa e okang’ malach e piny manyien.​—Mar. 10:29, 30. w23.08 24 ¶14

Kinde ma Uzia ne en rawera, ne en ruoth mobolore ahinya. Nopuonjore “luoro Nyasaye madier.” Nodak kuom higni 68, kendo kinde mang’eny Jehova ne guedhega. (2 We. 26:1-4) Uzia noloyo ogendni ma ne gikedogo kendo nomiyo Jerusalem arita maber. (2 We. 26:6-15) Uzia ne mor gi gik moko duto ma Nyasaye nokonye timo. (Ekl. 3:12, 13) Ruoth Uzia nong’iyo gi chiko ji. Dibed ni mano e ma nomiyo ochako neno ni nonyalo timo gimoro amora modwaro? Chieng’ moro Uzia nodhi e hekalu mar Jehova kendo ng’ayi nomiyo otemo wang’o ubani, ma en gima ne ok oyie ne ruodhi timo. (2 We. 26:16-18) Azaria Jadolo Maduong’ notemo rieye, kata kamano, Uzia iye nowang’. Timno nomiyo obedo ng’at marach e wang’ Jehova, kendo Jehova nokume kuom goye gi dhoho. (2 We. 26:19-21) To mano kaka weche di ne odhine maber, ka di ne osiko kobolore! w23.09 10 ¶9-10

Bang’ bedo Jakristo mowal, jaote Petro ne pod nyagore gi nyawoge. E higa mar 36, Nyasaye nooro Petro ir Kornelio ma ne ok en Ja-Yahudi. Ka ne en kuno, Petro noneno ka iwalo Kornelio gi joode duto gi roho maler, to mano nonyiso ayanga ni “Nyasaye ok buon ng’ato ang’ata” kendo ni joma ne owuok e ogendni mamoko ne koro nyalo donjo e kanyakla mar Jokristo. (Tich 10:34, 44, 45) Bang’e, Petro nobedo thuolo chiemo kanyachiel gi joma ne oa e ogendni mamoko, ma en gima ne ok onyal timo chon. Kata kamano, nitie Jo-Yahudi moko ma nobedo Jokristo, ma ne neno ni Jo-Yahudi gi joma oa e ogendni mamoko ne ok onego ochiem kanyachiel. Ka ne moko kuom Jo-Yahudi ma ne nigi parono obiro Antiokia, Petro noweyo chiemo gi owetene ma noa e ogendni mamoko nikech noluoro chwanyo Jo-Yahudigo. Jaote Paulo noneno wuondruokno kendo nosiemo Petro e lela. (Gal. 2:13, 14) Kata obedo ni Petro nokier, nodhi nyime nano. w23.09 22 ¶8

Nonruok nyalo konyi fwenyo nyawo moko ma in-go. To mano ok onego onyos chunyi. ‘Ruodhwa ng’won,’ kendo obiro konyi ahinya. (1 Pet. 2:3) Jaote Petro nonyisowa niya: “[Nyasaye biro] miyo tiegruok maru obed moromo chuth. Obiro miyo uchung’ matek.” Nitie kinde ma Petro ne nenore ka ng’at ma ok owinjore bedo but Yesu. (Luka 5:8) Kata kamano, Jehova kod Yesu nokonye mobedo jalup Yesu. Omiyo, noyudo thuolo mar “donjo e Pinyruoth mochwere mar Ruodhwa kendo Jawarwa Yesu Kristo.” (2 Pet. 1:11) To mano doko gueth maduong’! Ka in bende inano kaka Petro, kendo iyie mondo Jehova otiegi, ibiro yudo mich mar ngima mochwere. Ibiro ‘chopo e rang’iny mogik mar yieni, ma en warruok mari.’—1 Pet. 1:9. w23.09 31 ¶16-17

Hema mar lamo ne nigi laru achiel ma ne en kama lach ma nochiel ma ne jodolo timoega migepegi. Kendo maduong’ mar misango ne nie laru kanyo kaachiel gi besen mar mula moting’o pi ma ne jodolo lwokorego ka pok gitimo migepegi. (Wuok 30:17-20; 40:6-8) E kindewagi, Jokristo mowal ma pod nie piny kae lamo Jehova e laru ma iye e hekalu mar ranyisi. Besen maduong’ ma nigi pi ma ne nie hema mar lamo, paronegi ni gin gi ting’ mar siko ka giler e wang’ Jehova mana kaka Jokristo mamoko bende. To kare ‘oganda mang’ongo’ lamo Jehova ka gin kanye e hekalu mar ranyisi? Jaote Johana nonenogi ka “gichung’ e nyim kom-loch,” ma ochung’ ne laru ma oko kama ‘gitiyonee Nyasaye odiechieng’ gotieno e hekalu mare.’ (Fwe. 7:9, 13-15) To mano kaka wamor ni wan gi migawo e chenro ma Jehova oketo mar lame! w23.10 28 ¶15-16

Jehova miyowa teko bende kokalo kuom jodong-kanyakla. (Isa. 32:1, 2) Kuom mano, sama in gi parruok, nyis jodongo gik ma chandi. Sama gimiyi kony moro, yie konyno gi chuny maler. Jehova nyalo miyi teko kokalo kuomgi. Geno ma wan-go manie Muma nyalo miyowa teko bed ni wan gi geno mar dak nyaka chieng’ e polo, kata wan gi geno mar dak e paradiso e piny kae. (Rumi 4:3, 18, 19) Geno ma wan-go miyowa teko mondo wanan e bwo tembe, waland wach maber, kendo watim migepe mopogore opogore e kanyakla. (1 The. 1:3) Genono e ma nomiyo jaote Paulo teko. Nowacho ni ‘nodiye matek,’ ‘nodhier nono,’ ‘nosande,’ kendo ‘nogoye piny.’ Ngimane ne nie kind akuru gi asumbi. (2 Kor. 4:8-10) Paulo noyudo teko mar nano kuom keto pache e geno ma ne en-go. (2 Kor. 4:16-18) Noketo pache kuom geno ma ne en-go mar dak nyaka chieng’ e polo. Noparo matut kuom genono, to mano nomiyo owinjo ka odoko “manyien pile ka pile.” w23.10 15-16 ¶14-17

Sama ilemo, penjri ane kama: ‘Be en kinde mowinjore mondo Jehova odwokie lamona?’ Wanyalo dwaro ni Jehova odwok lamowa mapiyo. Kata kamano, Jehova e mong’eyo kinde mowinjore mar dwokowa. (Hib. 4:16) Sama ok odwoko lamowa gikanyono, wanyalo chako paro ni dwoko mare en ‘Ooyo.’ Kata kamano, nyalo bedo ni dwoko mare en, ‘Rit matin.’ Par ane ranyisi mar owadwa ma rawera ma kwayo Jehova mondo ochange. Kata kamano, ok ochangi. Ka po ni Jehova ne nyalo change e yor hono, Satan ne nyalo wacho ni owadwano dhi nyime tiyo ne Jehova nikech nochange. (Ayub 1:9-11; 2:4) E wi mano, Jehova oseketo kinde mobiro tiekoe tuoche duto. (Isa. 33:24; Fwe. 21:3, 4) Ka pok kindeno ochopo, ok onego wapar ni gie sani obiro changowa e yor hono. Kuom mano, owadwano nyalo kwayo Jehova mondo omiye teko kod chuny mokuwe mondo odhi nyime nano kendo makore kode. w23.11 24 ¶13

Samson notimo yiero marach, kata kamano, ne ok oweyo tiyo ne Jehova. Nomanyo thuolo mar chopo migawo ma ne Nyasaye omiye mar kedo gi Jo-Filistia. (Bura 16:28-30) Noywak ne Jehova kama: “Yie achul kuor kuom Jo-Filistiagi.” Nyasaye madier nowinjo kwayo mar Samson, kendo nodwokone teko. Mano nomiyo Samson onego Jo-Filistia mang’eny moloyo kinde moro amora. Kata obedo ni Samson noyudo chandruoge malit nikech yiero marach ma notimo, ne ok oweyo tiyo ne Jehova. Ka po ni watimo yiero moro marach kendo omiwa siem kata walalo migawo moro ma ne wan-go, ok onego wawe tiyo ne Jehova. Par ni, Jehova ok jwang’waga. (Zab. 103:8, 9) Kata obedo ni wajoketho, Jehova pod nyalo miyowa teko mar timo dwache mana kaka notimo ne Samson. w23.09 6 ¶15-16

Sama inano, ibedo ng’at ma Jehova oyiego. Mano ok nyis ni Jehova morga sama ikalo e chandruoge kata tembe. To obedoga mamor nikech imakori kode. Donge mano nyiso kaka odhialwa? (Zab. 5:12) Par ni Ibrahim nonano e bwo tembe mang’eny, kendo Jehova noyie kode. Noluonge ni osiepne kendo nokwane kaka ng’at makare. (Cha. 15:6; Rumi 4:13, 22) Mano bende e gima nyalo timorenwa. Jehova ok yiega kodwa mana nikech tich moro ma watimone kata nikech migawo moro ma wan-go, to oyiega kodwa sama wanano kendo wadhi nyime makore kode. Bende, bed ni wan johigni adi, wan e chal mane, kata wan gi nyalo mage, waduto wanyalo nano. Dibed ni sani inano e tem moro? Ka en kamano, bed gadier ni Nyasaye mor kodi ahinya. Ng’eyo ni Nyasaye oyie kodwa nyalo tegowa kendo tego geno ma wan-go. w23.12 11 ¶13-14

Dichwo ma Jakristo nyaka puonjre wuoyo e yo maber gi jomamoko. Ng’at mong’eyo wuoyo maber chikoga ite ne paro ma jomamoko chiwo kendo oikore rwako parogo. (Nge. 20:5) Onyalo fwenyo gima ng’ato paro mana kuom winjo dwond ng’atno, rango wang’e kod ranyisi mag dende. Onge kaka dipuonjri weche kaka mago ka ok iwuoga gi ji. Ka po ni iheroga mana wuoyo gi ji kokalo kuom email kod ote machuok, mano nyalo moni wuoyo gi ji ka in thuolo sama in kodgi. Omiyo, manyga thuolo mag wuoyo gi ji wang’ gi wang’. (2 Joh. 12) Dichwo ma Jakristo motegno nyaka bed gi nyalo mar pidhore owuon kaachiel gi joode. (1 Tim. 5:8) Dwarore ni ipuonjri lony moro minyalo konyorigo. (Tich 18:2, 3; 20:34; Efe. 4:28) Tem ahinya ibed ng’at mong’ere kaka ng’at ma tiekoga tich momiye. Kitimo kamano, biro bedo ma yotni yudo tich kendo siko e tijno. w23.12 27 ¶12-13

Sama Muma wuoyo e wi “odiechieng’ mar Jehova,” owuoyo e wi kinde ma Jehova kethoe jowasike to oreso joge. E kinde machon, nitie ogendni moko ma ne Jehova okumo. (Isa. 13:1, 6; Eze. 13:5; Zef. 1:8) E kindewagi, “odiechieng’ mar Jehova” biro chakore sama omonj Babulon Maduong’, to obiro rumo e lweny mar Har–​Magedon. Mondo wabi watony e odiechieng’no, nyaka waikre sani. Yesu ne ok owacho mana ni waikre ne “masira maduong’,” to nowacho ni “beduru moikore.” (Mat. 24:21; Luka 12:40) Mano puonjowa ni nyaka wasik ka waikore ne odiechieng’no. E barua mokwongo ma Paulo nondiko ne Jo-Thesalonika, notiyo gi ranyisi moko mondo okony Jokristo omed bedo moikore ne odiechieng Jehova. Paulo nong’eyo ni odiechieng Jehova ne ok dhi chopo gie sano. (2 The. 2:1-3) Kata kamano, pod nomedo jiwo owetene mondo gimed bedo moikore ne odiechieng’no mana ka gima odiechieng’no ne dhi biro kinyne. Wan bende onego wabed moikore kamano. w23.06 8 ¶1-2

E giko higni mag 1970, noger ot moro ma rabora ma ne nigi gorofni 60 e taon mar Tokyo e piny Japan. Joma ne nie alworano ne penjore ka be odno biro siko kochung’ nikech yiengni mag piny ma ne hinyo timore kanyo. Ang’o ma joma nogero odno notimo mondo osik kochung’? Ne gigere motegno, kata kamano, ne gigere bende e yo ma nonyalo yukni sama piny oyiengni to pod ok ogore piny. Jakristo inyalo pim gi ot ma kamano. E yo mane? Jakristo onego ong’e kinde monego oridie tol kod kinde monego ombekie tol. Dwarore ni ochung’ motegno ma ok oyiengni sama oluwo chike mag Jehova. Onego ‘oikre luwo kaka ichike’ ma ok ombeko chike mag Jehova kendo obed ng’at ‘matur’ ka po ni chal moro dwaro ni otim kamano. (Jak. 3:17) Jakristo mosepuonjore bedo gi paro ma kamano ok bi rido chik ahinya kata mbeko chik ahinya. w23.07 14 ¶1-2

Yesu ne nyaka chung’ motegno sama Satan Jachien ne teme, moriwo nyaka kinde ma ne Satan onyise achiel kachiel ni owe makore gi Nyasaye. (Mat. 4:1-11) Satan ne dwaro ni Yesu otim richo mondo kik ochul rawar. Ka ne Yesu lendo e piny ka, nonano e bwo tembe mamoko. Jowasike nosande kendo ne gitemo nege. (Luka 4:28, 29; 13:31) Bende, ne nyaka onan gi nyawo mag jolupne. (Mar. 9:33, 34) Ka niyale, nosande kendo nojare. Kae to nonege e yo malit ahinya kendo ma ne kelo wich-kuot. (Hib. 12:1-3) E giko ngimane, ne nyaka onan e chandruoge ma nokaloe, ma Jehova ok orite. (Mat. 27:46) Nenore maler ni Yesu nokalo e sand mager mondo ochiw ngimane kaka misango. Sama waparo matut kaka Yesu noyie chiwo ngimane nikech wan, donge mano miyo wamedo here ahinya? w24.01 10-11 ¶7-9

Horuok konyowa sama wan gi jomamoko. Okonyowaga chiko itwa adimba sama jomamoko wuoyo. (Jak. 1:19) Horuok jiwo kuwe e kindwa. Okonyowa mondo kik wamwomre kata wawach gimoro marach sama iwa owang’. Ka wan joma hore, iwa ok bi wang’ piyo sama ng’ato ochwanyowa. Kar chulo kuor, wabiro ‘nano gi jowetewa kendo weyonegi kethogi gi chuny man thuolo.’ (Kol. 3:12, 13) Horuok nyalo konyowa timo yiero mabeyo. Kar mondo warikni ng’ado paro, wabiro kawo thuolowa mondo watim nonro, kae to e ka watim yiero. Kuom ranyisi, sama wamanyo tich, nyalo bedonwa mayot yie gi tich moro amora ma wakwongo yudo, ma ok wanono ka be tijno biro chocho chenrowa mag lamo Jehova kata ooyo. Kata kamano, ka wan joma hore, wabiro kawo thuolowa mondo wanon kaka tijno biro mulo ngima joodwa kod winjruokwa gi Jehova. Horuok nyalo konyowa mondo kik watim yiero maricho. w23.08 22 ¶8-9

Ka iwinjo marach e chunyi nikech nyaka idhi nyime kedo gi richo, dhi nyime paro matut kuom singruok ma nitimo gi Jehova ka nichiworine, mano biro miyi teko mar kedo gi tembe. E yo mane? Sama ichiwori ne Jehova, ikwerori iwuon. Mano tiende ni iweyo gombo moro amora ma nyalo chwanyo Jehova. (Mat. 16:24) Omiyo, sama iromo gi tem moro, ok ibi chako paro ni idonj e temno koso kik idonjie. Temno biro yudo kiseng’ado e chunyi ni ok ibi timo gimoro amora ma nyalo chwanyo Jehova. Ibiro dwaro mana moro Jehova kende. Ibiro chalo gi Ayub ma nokalo e tembe mager, to e ma pod nowacho gi chir niya: “Abiro siko ka an ng’at matir!”—Ayub 27:5. w24.03 9 ¶6-7

Jehova ma en “Nyasach hera,” ni kodwa. (2 Kor. 13:11) Ohero ng’ato ka ng’ato kuomwa. Wan gadier ni “hera mosiko mar Jehova olworo jo mogene.” (Zab. 32:10) Kaka wamedo paro matut kuom yo mosenyisowago hera, e kaka wabiro medo here. Wanyalo wuoyo kode e lamo ka wan thuolo kendo nyise kaka wagombo ni omed herowa. Wanyalo nyise gimoro amora ma chandowa ka wan gadier ni ong’eyo maber gik ma wakaloe kendo ni oikore konyowa. (Zab. 145:19) Mana kaka wagomboga bedo but mach sama koyo ng’ich, e kaka wagombo bedo e bwo hera mar Jehova. Hera mar Jehova duong’ kendo ogundho. Omiyo, bed mamor nikech Jehova oheri ahinya. Mad ng’ato ka ng’ato kuomwa okog matek kowacho niya: “Ahero Jehova”!—Zab. 116:1. w24.01 31 ¶19-20

Yesu notimo mathoth moloyo mana nyiso ji ni nying Nyasaye en Jehova. Jo-Yahudi ma ne Yesu opuonjo nong’eyoga nying Nyasaye. Yesu ma e ‘wuoyi ma miderma e ma noleronegi’ kido mag Wuon-gi. (Joh. 1:17, 18) Kuom ranyisi, Ndiko mag dho Hibrania nyiso ni Jehova en Nyasaye mang’won kendo ma kecho ji. (Wuok 34:5-7) Yesu nonyiso adiera mag wechego ka nogoyo ngero moro mar wuoyi ma nolal. Sama wasomo kaka wuon wuoyino noneno wuode ma noseloko chunyeno “gi kama bor,” moringo romone, mokwake, kendo weyone kethoge gi chunye duto, waneno kaka Jehova en Nyasaye mang’won kendo ma kecho ji. (Luka 15:11-32) Yesu nokonyowa ng’eyo Wuon-gi e yo maler. w24.02 10 ¶8-9

Jehova duogo chuny joma ool kendo ohoyogi. Ere kaka wanyalo luwo ranyisi mar Jehova e kecho jowetewa kendo hoyogi? Achiel kuom yore ma wanyalo timogo kamano en nyago kido mamoko ma biro konyowa kecho jomamoko kendo hoyogi. Moko kuom kidogo gin mage? Ang’o ma biro konyowa hero jowetewa kendo ‘dhi nyime hoyogi’ pile ka pile? (1 The. 4:18) Dwarore ni wanyis hera madier mar owete kendo wabed mang’won. (Kol. 3:12; 1 Pet. 3:8.) Kidogo biro konyowa nade? Sama wanyago kidogo e chunywa, wabiro bedo gi gombo mar hoyo jowetewa sama gichandore. Yesu nowacho niya: “Gik mogundho e chuny e ma dhok wacho. Ng’at maber golo gik mabeyo kuom mwandune mabeyo.” (Mat. 12:34, 35) Hoyo owetewa gi nyiminewa ma chandore en yo maduong’ ahinya ma wanyisogo ni waherogi. w23.11 10 ¶10-11

Dwarore ni wakwa Jehova mondo okonywa winjo tiend weche ma nokor e Muma. Par ane ranyisini. Wawach ni idhi e alwora moro ma ok ing’eyo. Kata kamano, in gi osiepni moro mong’eyo alworano maber. Ong’eyo kama ndara ka ndara manie alworano dhiye. Onge kiawa ni ibiro bedo mamor ahinya nikech osiepnino noyie dhi kodi. E yo ma chalo kamano, Jehova ong’eyo maber kama wasechopoe e kinde ma wadakiegi kod gik moritowa nyime. Omiyo, ka wadwaro winjo tiend weche ma nokor e Muma, dwarore ni wabolre kendo wakwa Jehova mondo okonywa. (Dan. 2:28; 2 Pet. 1:19, 20) Mana kaka janyuol moro amora maber, Jehova dwaro ni nyithinde obed gi kinde mabiro mopong’ gi mor. (Jer. 29:11) Kata kamano, mopogore gi jonyuolwa, Jehova nyalo wacho gadier gik ma biro timore e kinde mabiro. Noyie mondo weche ma nokor ondik e Muma nikech nodwaro nyisowa weche madongo ka pok gitimore.​—Isa. 46:10. w23.08 8-9 ¶3-4