Tuin Nge I Ngaihtuahna Thunun?

1, 2. (a) Petera’n mahni inkhawngaih tûra a hrilh khân Isua’n engtin nge a chhân lêt? (A thupui chunga milem en rawh.) (b) Engvângin nge Isua’n chutianga a chhân?

ISUA zirtîrte chuan mak an ti hle! Isua chu Israel ram din ṭha lehtu tûrah an ngai a; mahse, ani chuan rei lo têah hrehawm tuarin a thi dâwn tih a hrilh a ni. Tirhkoh Petera chuan: “Lalpa, Pathianin khawngaih che rawh se; chûng chu i chungah a thleng tawp lo vang,” tiin a sawi hmasa ber a. Isua’n: “Setan, ka hnungah kal rawh; ka tân tlûkna i ni e; Pathian thilte ngaihtuah lovin mihring thilte i ngaihtuah zâwk a nih hi,” tiin a chhâng a ni.—Matthaia 16:21-23; Tirhkohte 1:6.

² Chutianga sawiin, Isua chuan Jehova ngaihtuahna chu Setana thunun, he khawvêl ngaihtuahna lakah a danglam tih chiang takin a târ lang a. (1 Johana 5:19) Petera chuan Isua chu khawvêla mi tam takte neih mahni hmasialna rilru put hmang nei tûrin a fuih a ni. Mahse, Isua chuan nakin lawka a hmachhawn tûr hrehawmna leh thihna atân inbuatsaih tûrin Jehova’n a duh tih a hria a. Isua chhânna chuan Jehova ngaihtuahna pawmin, khawvêl ngaihtuah dân chu a hnâwl pumhlum tih chiang takin a târ lang a ni.

3. Engvângin nge Jehova ngaihtuahna pawm leh khawvêl ngaihtuahna hnâwl chu a harsat?

³ Eng nge kan chungchâng ve hi le? Jehova angin nge kan ngaihtuah ang a, khawvêl mite angin? Kristian kan nih angin, kan thiltiha Pathian tilâwm tûrin theih tâwp kan chhuah a. A nih leh, kan ngaihtuah dân chu eng nge ni? Jehova’n thilte a thlîr dân anga thlîr a, a ngaihtuah anga ngaihtuah kan tum em? Chutianga ti tûr chuan theih tâwp chhuah a ngai a. Mahse, khawvêl mite anga ngaihtuah chu awlsam tak a ni. Chu chu khawvêl thlarau hual vêla kan awm vâng a ni a. (Ephesi 2:2) Chu bâkah, khawvêl mite chuan mahni chauh an inngaihtuah ṭhîn a, chutianga tih ve chu kan duh mai thei a ni. Ni e, Jehova ngaihtuah anga ngaihtuah chu a harsat rualin, khawvêl mite anga ngaihtuah erawh a awlsam hle.

4. (a) Kan ngaihtuahna chu khawvêl kan inthununtîr chuan eng thil nge thleng ang? (b) He thuziakah hian eng nge kan zir ang?

⁴ Kan ngaihtuahna chu khawvêl kan thununtîr chuan, mahni hmasial tak kan ni theiin, thil dik leh dik lo chungchângah mahnia thu tlûkna siam kan duh mai thei a. (Marka 7:21, 22) Chuvângin, “mihring thilte” ni lovin, “Pathian thilte ngaihtuah” dân zir chu thil pawimawh tak a ni. He thuziak hian chutianga ti tûrin min ṭanpui ang. Jehova thil thlîr dânte chu a khirh lutuk lova, a ṭhat zâwk chhante kan ngaihtuah ang a. He khawvêl ngaihtuah dân anga ngaihtuah loh leh a thununa awm loh dânte kan ngaihtuah bawk ang. A dawta thuziakah chuan, thil engemaw chungchânga Jehova ngaihtuah dân leh a ngaihtuah anga kan ngaihtuah theih dânte kan sawiho vang.

JEHOVA NGAIHTUAHNA CHU A ṬANGKAI

5. Engvângin nge mi ṭhenkhat chuan thununa awm chu an duh loh?

⁵ Mi ṭhenkhat chuan an ngaihtuah dân chu tuma thununtîr an duh lo va. “Ka tân ka ngaihtuah,” tiin an sawi a ni. An sawi duh chu mahnia thu tlûkna siam an duh a, chutianga ti tûrin dikna an nei, an tihna a ni ngei ang. Mi dangte thununa awm, a nih loh leh mi dang ang ni ve tûra tihluiha awm chu an duh lo a ni.a (Footnote en rawh.)

6. (a) Jehova’n eng zalênna nge min pêk? (b) Chu zalênna chu chin tâwk nei lo a ni em?

⁶ Jehova ngaihtuah dân kan pawm chung pawhin, mi mal ngaih dânte kan la nei thei tho tih hriat a ṭha a. Korinth thawn hnih 3:17-na chuan: “Lalpa thlarau awmna apiangah chuan zalênna a awm ṭhîn,” tiin a sawi. Jehova chuan eng ang mi nge nih kan duh tih chungchângah zalên taka duh thlan theihna min pe a. Mi mal duh zâwngte kan nei theiin, kan tui zâwng thilte kan thlang thei a ni. Ani chuan chutianga ti thei tûrin min siam a. Mahse, zalênna pumhlum kan nei tihna erawh a ni lo. (1 Petera 2:16 chhiar rawh.) Thil dik leh dik lo kan hriat a ngaih hunah, Jehova chuan a Thu kan inkaihhruaitîr a duh a. Chu chu thil khirh lutuk nge ni a, thil ṭangkai tak zâwk?

7, 8. Jehova duh dân anga thil thlîr chu a khirh lutuk em? Entîrna pe rawh.

⁷ Heti hian kan tehkhin thei a ni. Nu leh pate chuan an fate chu theih tâwp chhuahin nungchang ṭha an zirtîr a. Dik taka thil ti tûr te, taima tûr te, leh mi dangte ngaihsak tûrtein an zirtîr mai thei a. Chu chu thil khirh lutuk a ni lo. Nu leh pate chuan an fate chu nun hlawhtling tak nei tûrin an buatsaih tihna a ni. Naupangte chu an lo ṭhan chhohva, in an chhuahsan hian mahnia duh thlanna siam tûrin zalênna an nei a. An nu leh pate zirtîr nungchang ṭha anga nun an tum chuan, thu tlûkna ṭha zâwk siamin, buaina te, lungkhamna te, leh inchhîrnate an pumpelh thei zâwk ngei ang.

⁸ Nu leh pa ṭha angin, Jehova chuan a fate chu nun lungawithlâk ber nei thei tûrin a duh a. (Isaia 48:17, 18) Chuvângin, nungchang lama thu bulte leh mi dangte kan cheibâwl dân tûr min zirtîr a ni. A thil thlîr anga thlîr ve tûr leh a tehna mila nung tûrin min sâwm a. Chu chu thil khirh lutuk a ni lo. Chu aiin, chu chuan mi fing ni tûr leh thu tlûkna ṭha zâwk siam tûrin min ṭanpui a ni. (Sâm 92:5; Thufingte 2:1-5; Isaia 55:9) Mi mal duh zâwngte kan la nei thei tho a, hlimna min thlentu duh thlanna kan siam thei a ni. (Sâm 1:2, 3) Jehova ngaihtuah anga kan ngaihtuah chuan kawng tam takin kan hlâwkpui ang!

JEHOVA NGAIHTUAHNA CHU A ṬHA ZAWK

9, 10. Jehova ngaihtuahna chu khawvêl ngaihtuahna aiin a ṭha zâwk tih engin nge finfiah?

⁹ Jehova ngaihtuah anga ngaihtuah kan duhna chhan dang leh chu a ngaihtuahna chu khawvêl ngaihtuahna aia a ṭhat zâwk vâng a ni. Khawvêl chuan nungchang tehna te, chhûngkaw hlim neih dân te, hna hlawhtling hmuh dân te, leh nun kawng chi hrang hranga thil tih dân chungchângah thurâwn a pe a. Mahse, chûng a thurâwn pêk tam zâwk chu Jehova ngaihtuahna nên a inkalh a ni. Entîr nân, khawvêl chuan mite chu an tui zâwng thilte chauh ûm tûrin leh nungchang bawlhhlawhna chu thil pawm theih anga ngai tûrin a fuih ṭhîn a. Khawvêl chuan nupate chu chhan ho tak avânga an inṭhen, a nih loh leh an awm hran chuan an hlim zâwk ang tiin thurâwnte an pe ṭhîn a. Chu thurâwn pêk chu Bible zirtîrna nên a inkalh a ni. A nih leh, khawvêl thurâwn pêk chu Bible thurâwn pêk aiin a hmantlâk zâwk êm?

¹⁰ Isua chuan: “Finna chu a thiltih aṭangin a dikzia a lang a ni,” tiin a sawi a. (Matthaia 11:19) Khawvêl chuan technology lamah hmasâwn chho hle mah se, indona te, hnam inthlîarna te, leh tharum thawhnate ang chi kan hlimna dâltu buaina lian tak takte chu a chingfel thei lo. Chu bâkah, nungchang bawlhhlawhna chu thil pawm theih angin an thlîr a. Mahse, chu chuan chhûngkua a tikehin, hrisêlna a tihchhiat theih bâkah sawhkhâwk ṭha lo dangte pawh a thlen tih mi tam takin an pawm a ni. A nih leh, Jehova thurâwn pêk chu eng nge ni ve? Jehova thlîr dân pawmtu Kristiante chuan chhûngkaw hlim zâwk, hrisêlna ṭha zâwk, leh khawvêl puma unaute nêna inlaichînna duhawm takte an nei a. (Isaia 2:4; Tirhkohte 10:34, 35; 1 Korinth 6:9-11) Hei hian Jehova ngaihtuahna chu khawvêl ngaihtuahna aiin a ṭha zâwk tih chiang takin a târ lang a ni.

11. Tuin nge Mosia ngaihtuahna thunun a, eng nge a rah chhuah?

¹¹ Tûn hmaa Jehova chhiahhlawh rinawmte pawhin Jehova ngaihtuahna chu a ṭha zâwk tih an hria a. Entîr nân, Mosia chuan “Aigupta rama mite finna zawng zawng,” zir mah se, finna dik tak chu Jehova hnên aṭanga lo kal a ni tih a hria a. (Tirhkohte 7:22; Sâm 90:12) Chuvângin, Jehova hnênah: “I kawngte hi khawngaih takin mi hriattîr ang che,” tiin a ngên a ni. (Exodus 33:13) Mosia chuan Jehova ngaihtuahna a inthununtîr avângin, Jehova’n a thiltum tihfamkim nân ani chu mak taka a hman bâkah, rinna nghet tak neitu tia kovin a chawimawi a ni.—Hebrai 11:24-27.

12. Paula chuan eng ṭanchhanin nge thu tlûkna a siam?

¹² Tirhkoh Paula chu mi fing, lehkha thiam tak a nih bâkah, ani chuan a lo berah ṭawng chi hnih a thiam a ni. (Tirhkohte 5:34; 21:37, 39; 22:2, 3) Mahse, ani chuan khawvêl finna chu hnâwlin, Pathian Thu ṭanchhanin thu tlûkna a siam a. (Tirhkohte 17:2; 1 Korinth 2:6, 7, 13 chhiar rawh.) Chuvângin, a rawngbâwlnaah a hlawhtling hle a, chatuana awm tûr lâwmman chu a beisei a ni.—2 Timothea 4:8.

13. Jehova thil thlîr dân anga thlîr tûra kan ngaihtuah dân siamrem tûrin tuin nge mawhphurhna nei?

¹³ Pathian ngaihtuahna chu khawvêl ngaihtuahna aiin a ṭha zâwk tih a chiang hle a. Pathian tehnate kan zui chuan hlimna leh hlawhtlinna dik tak kan hmu ang. Mahse, Jehova chuan amah anga ngaihtuah tûrin min tilui lo. “Bawi rinawm, fing tak” chuan kan ngaihtuahnate an thunun lova, kohhrana upate pawhin an thunun hek lo. (Matthaia 24:45; 2 Korinth 1:24) Jehova thil thlîr dân anga thlîr tûrin mi tin hian kan ngaihtuah dân siamrem tûrin mawhphurhna kan nei a ni. Chu chu engtin nge kan tih theih?

KHAWVEL THUNUNNA CHU PUMPELH RAWH

14, 15. (a) Jehova ngaihtuah anga ngaihtuah tûr chuan eng nge kan chhût ngun ngai? (b) Engvângin nge khawvêl ngaih dân chu kan rilrua awmtîr kan phal loh vang? Entîrna pe rawh.

¹⁴ Rom 12:2-na chuan: “He khawvêl dân ang hian awm suh ula; Pathian duhzâwng, a ṭha leh lawm tlâk leh, ṭhat famkim chu in hriatfiah theih nân, in rilru athara awmin lo danglam zâwk tawh rawh u,” tiin a sawi a. He Bible châng hian thutak kan hriat hmaa kan ngaihtuahna thununtu chu engpawh ni se, kan thil ngaihtuah dânte kan thlâkthleng theiin, Pathian ngaihtuah dân angin kan ngaihtuah thei tih min zirtîr a ni. Hnam inthlah chhawnna leh nuna kan thiltawnte’n engemaw chen chu kan ngaihtuah dânah nghawng nei thei mah se, kan rilru chu a inthlâk danglam thei reng a. A bîk takin, kan thil ngaihtuahte azirin a inthlâk tlângpui ṭhîn. Jehova ngaihtuahnate kan chhût ngun chuan, a thil thlîr dânte chu a dik reng a ni tih kan chiang thei ang a. A thlîr dân anga thlîr chu kan duh ang.

¹⁵ Mahse, Jehova ngaihtuah dân anga ngaihtuah tûra kan rilru a thara awmtîr tûr chuan, ‘he khawvêl dân anga awm tawh loh’ tûr a ni. A awmzia chu Pathian ngaihtuahna kalh zâwnga ngaih dân siamtu thil rêng rêng kan enin, kan chhiarin, kan ngaithla tûr a ni lo tihna a ni. Chu mi pawimawhzia hre thiam tûra min ṭanpuitu atân chaw tehkhin thu hi han ngaihtuah teh. Mi hrisêl tak nih duhtu chuan chaw ṭha chauh ei a tum ang. Mahse, chaw ṭha lo a ei ziah a nih chuan a thawhrimna zawng zawng chu a thlâwn mai a ni ang! Chutiang bawkin, kan rilruah khawvêl ngaih dânte kan awmtîr chuan theih tâwp chhuaha Jehova ngaihtuahna hriat kan tumna zawng zawng chu engmah lo mai a ni ang.

16. Eng aṭangin nge mahni kan invên ang?

¹⁶ Khawvêl ngaih dânte chu kan pumpelh pumhlum thei em? Thei lo, he khawvêl aṭanga kan awm hran theih loh avângin, a ngaih dân ṭhenkhatte chu kan hre ngei ang. (1 Korinth 5:9, 10) Thu hrilh rawngbâwlnaa kan tel hian, mite’n ngaih dân dik lo leh rinna dik lote an sawi chu kan hria a. Ngaih dân dik lote chu pumpelh pumhlum thei lo mah ila, chûngte chu kan ngaihtuah reng emaw, kan pawm emaw tûr a ni lo. Isua angin, Setana’n nei tûra min duh ngaihtuahnate chu kan hnâwl vat tûr a ni a. Khawvêlin ṭûl lo taka min hriattîr a ngaihtuahnate hnâwlna hmangin mahni kan invêng thei a ni.—Thufingte 4:23 chhiar rawh.

17. Khawvêlin ṭûl lo taka min hriattîr a ngaihtuah dânte chu engtin nge kan pumpelh theih?

¹⁷ Entîr nân, fîmkhur takin ṭhian kan thlang tûr a ni a. Bible chuan Jehova be lotute ṭhiana kan siam chuan, an ngaihtuah dân angin kan ngaihtuah ṭan ve thei tih min vaukhân a ni. (Thufingte 13:20; 1 Korinth 15:12, 32, 33) Intihhlimna kan thlan hunah pawh kan fîmkhur tûr a ni a. Chanchhâwnna thurin te, tharum thawhna te, leh nungchang bawlhhlawhnate ang chi intihhlimnate kan hnâwl chuan kan rilru tichhe thei “Pathian hriatna dâl” theitu ngaih dânte chu kan pumpelh a ni ang.—2 Korinth 10:5.

18, 19. (a) Kan hriat lohva min thunun thei khawvêl ngaih dânte lakah engvângin nge kan fîmkhur a ngaih? (b) Eng zawhnate nge kan inzawh ang a, engvângin nge?

¹⁸ Khawvêl ngaih dânte chuan kan hriat lohvin min thunun thei tih kan hria a, chûngte chu kan hnâwl a ngai bawk a ni. Entîr nân, chanchin ṭhenkhat chu politics ngaih dân ṭhenkhat sawi mawi zâwngin an puang a. Chu bâkah, chanchin thar ṭhenkhat chuan khawvêl ngainat zâwng thiltumte leh a thil hlenchhuahte chu a tichhuak a. Film leh lehkhabu ṭhenkhat chuan “mahni ṭânghma hai hmasa” tûr leh “chhûngkaw ṭânghma hai hmasa” tûr zâwngin a târ lang a, chûngte chu inâwm tak leh duhawm tak anga a lantîr bâkah dik hial angin a sawi ṭhîn a ni. Mahse, chutiang thlîr dânte chuan Bible a hnawl a. Bible chuan thil dang zawng aia Jehova kan hmangaih chuan chhûngkuaah hlimna kan nei ang tih min hrilh a. (Matthaia 22:36-39) Chu bâkah, naupang thawnthu a tam zâwkte chu pawm theih ni mah se, a ṭhen chuan nungchang bawlhhlawhnate chu pawm theih thil angin naupangte chu a ngaihtîr thei a ni.

¹⁹ Intihhlimna ṭha neih chu a sual tihna erawh a ni lo. Mahse, heti hian kan inzâwt tûr a ni: ‘Khawvêl ngaih dânte chu a pehhêl deuhva chawi lâr a nih pawhin chu chu ka hria em? TV program leh lehkhabua thil ṭhenkhatte aṭangin ka fate bâkah, keimah ngei ka invênghim em? Ka fate chu khawvêl ngaih dân an hriat leh an hmuhte thununa an awm loh nân Jehova thil thlîr dân anga thlîr tûrin kan ṭanpui em?’ tiin. Pathian ngaihtuah dân leh khawvêl ngaihtuah dân a danglamna kan hriat chuan, “he khawvêl dân” anga awm chu kan pumpelh thei ang.

TUNAH TU THUNUNIN NGE I AWM?

20. Tu thununin nge kan awm tih chungchângah engin nge rêl ang?

²⁰ Chanchin lo chhuahna bul ber chu pahnih chauh a awm tih kan hre reng tûr a ni a. Pakhat chu Jehova hnên aṭangin a ni a, a dang pakhat chu Setana leh a khawvêl aṭanga lo chhuak a ni. Tuin nge thunun che? A chhânna chu chanchin i dawnna aṭangin a ni. Khawvêl ngaih dânte kan pawm chuan, khawvêl ngaihtuahnain min thunun ang a, mahni hmasial taka ngaihtuahin, thil kan ti ang. Chuvângin, kan thil en te, chhiar te, ngaihthlâk te, leh ngaihtuahte chu fîmkhur taka kan thlan a pawimawh tak zet a ni.

21. A dawta thuziakah eng nge kan sawiho vang?

²¹ He thuziakah hian, Jehova ngaihtuah dân anga ngaihtuah tûr chuan khawvêl ngaih dânte chu kan pumpelh tûr a ni tih kan hria a. Pathian ngaihtuah dân anga ngaihtuah lehzual tûr chuan a ngaihtuahnate chu kan chhût ngun tûr a ni. A dawta thuziakah chutianga kan tih theih dân kan hmu ang.