KʼUBʼIL UʼJ TOJ INTERNET Watchtower
Watchtower
KʼUBʼIL UʼJ TOJ INTERNET
mam
'
  • '
  • ẍ
  • Ẍ
  • BIBLIA
  • QE UʼJ
  • QE CHMABʼIL
  • w25 mayo t-xaq 14-19
  • Qo ayon tiʼj tnam ktel te jumajx

Mintiʼ video tiʼj kʼloj lu.

Najsama, mintiʼ ma jaqet video.

  • Qo ayon tiʼj tnam ktel te jumajx
  • Aju Xqʼuqil Qʼol tqanil tiʼj Tkawbʼil Jehová (Tuʼn qxnaqʼtzan) 2025
  • Qe subtítulo
  • Chʼixme ax tqanil
  • QʼUQLI QKʼUʼJ TIʼJ QA MLAYX QO KYAJ TQʼOʼN JEHOVÁ QJUNALX
  • QO NIMEN KYE QEJU IN CHE KUBʼ NEJ QWITZ
  • BʼAʼN TUʼN TKUBʼ QYEKʼIN KʼUJLABʼIL QXOLX EX TUʼN TBʼAJ QONIN QIBʼ
  • ¿TIʼ KBʼAJEL TOJ AMBʼIL TZUL?
  • Jun carta jaku tzʼonin tuʼn tikʼx quʼn tzmaxi aj tul xitbʼil
    Aju Xqʼuqil Qʼol tqanil tiʼj Tkawbʼil Jehová (Tuʼn qxnaqʼtzan) 2024
  • Qeʼk tkʼuʼja tiʼj Jehová aj tkubʼ t-ximana jun tiʼ
    Uʼj te aqʼuntl toj chmabʼil Kyanqʼibʼil Okslal ex Kypakbʼabʼil (2023)
  • Bʼaʼn tuʼn tel qnikʼ tiʼj qa mintiʼ ojtzqiʼn tkyaqil quʼn
    Aju Xqʼuqil Qʼol tqanil tiʼj Tkawbʼil Jehová (Tuʼn qxnaqʼtzan) 2025
  • Tbʼanel qa ma qo ok te kyamiw erman
    Aju Xqʼuqil Qʼol tqanil tiʼj Tkawbʼil Jehová (Tuʼn qxnaqʼtzan) 2025
Txqantl tqanil
Aju Xqʼuqil Qʼol tqanil tiʼj Tkawbʼil Jehová (Tuʼn qxnaqʼtzan) 2025
w25 mayo t-xaq 14-19

XNAQʼTZBʼIL 21

BʼITZ 21 Qo jyon tnejel tiʼj Tkawbʼil Dios

Qo ayon tiʼj tnam ktel te jumajx

«Noq oʼkx in qo ayon tiʼj ju qtanmi ktzajel yekʼun» (HEB. 13:14).

¿TIʼ KʼELEL QNIKʼ TIʼJ?

Kʼelel qnikʼ tiʼj tzeʼn jaku tzʼonin capítulo 13 te Hebreos qiʼj toj ambʼil jaʼlo ex toj ambʼil tzul.

1. ¿Tiʼ tqʼama Jesús tuʼn tbʼaj tiʼj tnam Jerusalén toj tnejel syent abʼqʼi?

TEJ chʼixtoq tkyim Jesús, yolin tiʼj jun profecía kyukʼil t-xnaqʼtzbʼen. Japun twi profecía lu, tnejel maj tej kubʼ xiten Jerusalén ex templo. Xi tqʼamaʼn kye qa kpol jun qiʼj kʼokeltoq «kytxolbʼan kyibʼ soldad tiʼjele tnam Jerusalén» (Luc. 21:20). Ex xi tqʼamaʼntl kye qa aj tok kyqʼoʼn kywitz tiʼj jlu, iltoq tiʼj tuʼn kyex oq. Japun kywi tyol Jesús ik tzeʼn tqʼama tej tok kychmon kyibʼ soldad tiʼj tnam Jerusalén (Luc. 21:​21, 22).

2. ¿Tiʼ xi tqʼamaʼn apóstol Pablo kye okslal te Judea ex Jerusalén?

2 Tej chʼixtoq tpon ambʼil tuʼn tok kychmon kyibʼ soldad tiʼj tnam Jerusalén. Xi ttzʼibʼin apóstol Pablo jun carta nim toklen kye okslal te Judea ex Jerusalén. Atzun jaʼlo, ojtzqiʼn carta lu quʼn ik tzeʼn uʼj te Hebreos. Toj carta lu, xi tqʼamaʼn Pablo kye tzeʼntoq tuʼn tbʼaj kybʼinchaʼn kyten naʼmxtoq tkubʼ xiten tnam Jerusalén. Qa kyajtoq tuʼn kykyaj anqʼin, iltoq tiʼj tuʼn tkyaj kyqʼoʼn kyja ex kykʼaʼẍ. Tuʼntzunju tqʼamaʼn Pablo jlu: «Porke mintiʼ jun qtanmi tzalu te jumajx, noq oʼkx in qo ayon tiʼj ju qtanmi ktzajel yekʼun» (Heb. 13:14).

3. ¿Alkyeju tnam «ktzajel yekʼun» ex tiquʼn in qo jyon tiʼj?

3 Tej kyetz oq okslal toj tnam Jerusalén ex Judea bʼalo e xmayin xjal kyiʼj, pero e kyaj anqʼin tuʼnju e nimen. Ax ikx toj ambʼil jaʼlo, in tzaj kyqʼamaʼn xjal qe qa mintiʼ qnabʼil tuʼnju mintiʼ in nok qeʼ qkʼuʼj tiʼj pwaq ex tiʼj kytziybʼil xjal. ¿Tiquʼn? Tuʼnju ojtzqiʼn quʼn qa mlay ten qe tiʼchaq lu te jumajx ex tuʼnju in qo jyon «tiʼj ju tnam at qe t-simyentil», aju «qtanmi ktzajel yekʼun», toj juntl yol, aju Tkawbʼil Dios (Heb. 11:10; Mat. 6:33).a Toj xnaqʼtzbʼil lu, qo yolil kyiʼj junjun consej tqʼama Pablo toj carta xi ttzʼibʼin kye okslal hebreo. Toj teyele junjun subtítulo kʼelel qnikʼ tiʼj jlu: Tnejel, tzeʼn onin consej kyiʼj okslal te tnejel syent abʼqʼi tuʼn kukx kyjyon tiʼj Tkawbʼil Dios. Tkabʼin, kʼelel qnikʼ tiʼj tzeʼn onin qe tconsej Pablo kyiʼj tuʼn tbʼaj kybʼinchaʼn kyten tej chʼixtoq tkubʼ xiten tnam Jerusalén. Ex toxin, kʼelel qnikʼ tiʼj tzeʼn in che onin tconsej qiʼj toj ambʼil jaʼlo.

QʼUQLI QKʼUʼJ TIʼJ QA MLAYX QO KYAJ TQʼOʼN JEHOVÁ QJUNALX

4. ¿Tiquʼn nimtoq toklen tnam Jerusalén kye okslal?

4 Nimtoq toklen tnam Jerusalén toj kywitz okslal. ¿Tiquʼn? Tuʼnju atz xi tzyet tuʼn tten tnejel congregación toj abʼqʼi 33 ex atztoq taʼ Kʼloj Xjal Qʼil Twitz Aqʼuntl. Ax ikx atztoq in che anqʼin nim okslal ex attoq nim tiʼchaq kye. Noqtzun tuʼnj, xi tqʼamaʼn Jesús kye t-xnaqʼtzbʼen qa iltoq tiʼj tuʼn kyex oq toj Jerusalén ex toj Judea (Mat. 24:16).

5. ¿Tiʼ bʼant tuʼn Pablo tuʼn tonin kyiʼj okslal tuʼn tbʼaj kybʼinchaʼn kyten naʼmxtoq tkubʼ xiten tnam Jerusalén?

5 Tajtoq Pablo tuʼn tbʼaj kybʼinchaʼn okslal kyten tuʼn kyetz oq toj Jerusalén, tuʼntzunju, onin kyiʼj tuʼn tel kynikʼ tiʼj tiʼ t-ximbʼetz Jehová at tiʼj tnam. Xi tnaʼn Pablo kye qa toj twitz Jehová ya mintiʼtoq toklen templo, qe pal ex qe chojbʼil in xitoq kyqʼoʼn toj templo (Heb. 8:13). Chʼixme kykyaqil qe xjal toj tnam aju otoq tzʼel kyikʼun Mesías. Ya mintiʼ in che kʼulintoq xjal te Jehová toj templo ex kbʼeltoq najsaʼn (Luc. 13:​34, 35).

6. ¿Tzeʼn onin consej tqʼama Pablo toj Hebreos 13:5 ex 6 kyiʼj okslal?

6 Toj ambʼil tej t-xi ttzʼibʼin Pablo carta kye okslal hebreo, in che tzalajtoq xjal in che anqʼin atz Jerusalén ex qeju in che pon visitaril. Ax ikx tqʼama jun aj tzʼibʼil te Roma qa ojtzqiʼnxix lugar lu kyuʼn nim xjal. Tkyaqil abʼqʼi, nim xjal judiy te junxichaq lugar in che pon toj tnam Jerusalén tuʼn tkubʼ kyikʼsaʼn ninqʼij ex tuʼntzunju chʼiy mas tqʼinumabʼil tnam. Onin jlu kyiʼj junjun okslal tuʼn tkanet kypwaq. Bʼalo tuʼn jlu xi tqʼamaʼn Pablo kye: «Miʼn pon kykʼuʼje tiʼj pwaq; che tzalaje tiʼj chʼin at kyeye jaʼlo». Ex xi tnaʼn jun texto kye aju tqʼama Jehová kye tmajen: «Mlay kyaj nkoline, ex mlay kyaj nqʼoʼne» (kjawil uʼjit Hebreos 13:​5, 6; Deut. 31:6; Sal. 118:6). Nimxixlo onin jlu kyiʼj okslal te Jerusalén ex Judea. ¿Tiquʼn? Tuʼnju tej tzmatoq tikʼlen chʼin ambʼil t-xilen qʼoʼn carta kye, kyaj kyqʼoʼn kyja, kynegocio ex junjuntl tiʼchaq at kye. Nya fácil ok jlu te kye tuʼnju tzaxtoq tuʼn kyten qe tiʼchaq kye juntl maj.

7. ¿Tiquʼn il tiʼj tuʼn tok qeʼ qkʼuʼj tiʼj Jehová jaʼlo?

7 ¿Tiʼ xnaqʼtzbʼil jaku tzʼel qiʼn tiʼj jlu toj ambʼil jaʼlo? Ik tzeʼn kye okslal te tnejel syent abʼqʼi, ax ikx qe il tiʼj tuʼn qten tzʼaqli ex tuʼn tbʼaj qbʼinchaʼn qten (Luc. 21:​34-36). Pero, ¿tiquʼn il tiʼj tuʼn tbʼaj qbʼinchaʼn qten? Tuʼnju chʼix tul «kʼixbʼisabʼl maʼxix» jatumel kbʼel najsaʼn tkyaqil nya bʼaʼn (Mat. 24:21). Toj ambʼil aju, bʼalo kjel qqʼoʼn junjun moqa kykyaqil tiʼchaq at qe, pero bʼaʼn tuʼn tok qeʼ qkʼuʼj tiʼj qa mlayx qo kyaj tqʼoʼn Jehová qjunalx. Naʼmxtoq t-xi tzyet kʼixbʼisabʼil maʼxix, bʼaʼn tuʼn tkubʼ qyekʼin qa in nok qeʼ qkʼuʼj tiʼj Jehová jaʼlo. Bʼaʼn tuʼn tkubʼ qxjelin jlu: «¿In kubʼpe nyekʼine tukʼilju in kubʼ nximane toj ambʼil jaʼlo qa mintiʼ in nok qeʼ nkʼuʼje tiʼj pwaq sino tiʼj ttziybʼil Jehová tuʼn kukx t-xqʼuqin wiʼje?» (1 Tim. 6:17). Jaku tzeʼl qiʼn tbʼanel xnaqʼtzbʼil kyiʼj okslal te tnejel syent abʼqʼi, maske mas kwest kʼokel kʼixbʼisabʼil maʼxix twitzju bʼaj kyiʼj okslal ojtxe. Pero aj t-xi tzyet ambʼil lu, ¿tiʼ kbʼantel quʼn?

QO NIMEN KYE QEJU IN CHE KUBʼ NEJ QWITZ

8. ¿Tiʼ otoq txi tqʼamaʼn Jesús kye tdiscípulo?

8 Tej tikʼ junjun abʼqʼi t-xilen ttzʼibʼin Pablo carta kye okslal hebreo, ok kychmon kyibʼ soldad te Roma tiʼj tnam Jerusalén. Tej tbʼaj jlu, el kynikʼ okslal tiʼj qa atzun ambʼil tuʼn kyex oq, tuʼnju kbʼel xiten tnam Jerusalén (Mat. 24:3; Luc. 21:​20, 24). Pero, ¿jatumel tuʼn kyxi oq? Oʼkx tqʼama Jesús jlu: Aqeju «ateʼ tuj txʼotxʼ Judea, bʼaʼn tuʼn kyel oq tuʼn kyxiʼ twi witz» (Luc. 21:21). Noqtzun tuʼnj, ateʼtoq nim witz. ¿Alkye jun tuʼntoq tjaw kyjyoʼn?

9. ¿Tiʼ kubʼ kyximen junjun okslal? (Ax ikx qʼonka twitza tiʼj mapa).

9 Ateʼtoq nim witz jatumel tuʼn kyxi oq okslal. Ik tzeʼn aju witz te Samaria, aju witz te Galilea, aju witz Hermón, aju witz te Líbano ex junjuntl witz ateʼ jlajxi te río Jordán (qʼonka twitza tiʼj mapa). In kubʼtoq kyximen xjal qa segurxix ateʼtoq qe tnam kywiʼ witz lu. Jun kyxol qe tnam lu a Gamala, aju taʼ tzmax twi witz jatumel kwest tuʼn kypon xjal. Tuʼntzunju, kubʼ kyximen junjun judiy qa atzun jun tbʼanel lugar tuʼn kyxi oq. Pero kubʼ kyxiten soldad te Roma aju tnam Gamala ex e kyim nim xjal in che anqʼintoq toj lugar lu.b

Toj mapa in tzaj yekʼin junjun witz ex tnam te Israel toj tnejel syent abʼqʼi. Toj norte te Jerusalén ateʼqe witz te Líbano, te Galilea, te Samaria ex te Galaad, ax ikx aju witz te Hermón ex te Tabor. Ex ateʼqe tnam te Gamala, Cesarea ex te Pela. Toj sur te Jerusalén ateʼqe witz te Judea ex te Abarim, ex aju tnam te Masada. Ax ikx in tzaj yekʼin toj mapa aju bʼe xi kyiʼn soldad te Roma tej kyqʼojin ex qe lugar kye judiy kubʼ kyiʼj kyuʼn soldad kyoj abʼqʼi 67 a 73.

Qa matoq chex oq okslal twiʼ alkyexku witz, jakutoq tzaj nya bʼaʼn kyiʼj. (Qʼonka twitza tiʼj párrafo 9).


10, 11. a) ¿Alkye tten onin Jehová kyiʼj tmajen? (Hebreos 13:​7, 17). b) ¿Tiʼ tbʼanel tzaj kye qeju e nimen? (Ax ikx qʼonka twitza tiʼj tilbʼilal).

10 ¿Tzeʼntzun el kynikʼ okslal tiʼj jatumel tuʼn kyxi oq? Bʼalo e ajbʼen qeju nejenel te congregación tuʼn Jehová tuʼn tonin kyiʼj okslal. Tej tikʼ ambʼil kubʼ ttzʼibʼin historiador Eusebio junjun tqanil tiʼj ambʼil lu. Tqʼama qa tzaj tqʼamaʼn Dios kye junjun okslal te Jerusalén tuʼn kyxi oq toj tnam Pella, jun tnam te Perea. Tbʼanel ela lugar Pella moqa Pela toj kywitz, tuʼnju nya najchaq taʼ tiʼj Jerusalén ex nya kwest tuʼn kypon atz. Ax ikx nya judiy kykyaqil xjal ateʼ toj tnam Perea ex mintiʼ in che qʼojin kyukʼil xjal te Roma (qʼonka twitza tiʼj mapa).

11 Otoq txi tqʼamaʼn Pablo jlu kye okslal: «Kynimanxe qe nejenel kyeye» (kjawil uʼjit Hebreos 13:​7, 17). Aʼyeju xi kybʼin consej lu i ex oq twi witz ex e kyaj anqʼin. Aju bʼaj kyiʼj in tzaj tyekʼin qe qa mintiʼ e kyaj kolin tuʼn Jehová, tuʼnju e ayon «tiʼj ju tnam at qe t-simyentil» moqa Tkawbʼil Dios (Heb. 11:10).

In che bʼet junjun okslal te tnejel syent abʼqʼi twi jun witz ex qʼiʼn qe tiʼchaq kyuʼn.

Jakutoq chex oq qe okslal toj tnam Pela tuʼnju nqayin taʼ ex segur. (Qʼonka twitza tiʼj párrafo 10 ex 11).


12, 13. ¿Tzeʼn onin Jehová kyiʼj tmajen kyoj ambʼil kwest?

12 ¿Tiʼ xnaqʼtzbʼil jaku tzʼel qiʼn tiʼj jlu toj ambʼil jaʼlo? Qa in che ajbʼen qe erman in che kubʼ nej qwitz tuʼn Jehová tuʼn ttzaj kyqʼoʼn junjun tqanil qe. Toj Biblia in che kanet qe relato quʼn jatumel e ajbʼen junjun xjal tuʼn Jehová tuʼn tonin kyiʼj tmajen kyoj ambʼil kwest (Deut. 31:23; Sal. 77:20). Ax ikx toj ambʼil jaʼlo, in che ajbʼen qe erman tuʼn Jehová tuʼn ttzaj tyekʼin qbʼe.

13 Jun techel, tej ttzaj tzyet pandemia te COVID-19, tzaj tqʼoʼn ttnam Jehová junjun nabʼil qe tiʼjju tuʼn tbʼant quʼn. Tzaj qʼamaʼn kye ansyan tiʼ jaku bʼant kyuʼn tuʼn kukx kypakbʼan erman ex tuʼn kukx tok kychmon kyibʼ. Tej tikʼ junjun xjaw ok jun tbʼanel asamblea aju etz toj mas te 500 yol. Ok kyqʼoʼn erman kywitz tiʼj toj internet, toj televisión ex junjuntl ok kybʼiʼn toj radio. Atzun tnejel maj ok jun asamblea ik tzeʼn jlu. Toj ambʼil te pandemia, kukx tzaj qʼoʼn xnaqʼtzbʼil qe ex onin qiʼj tuʼn qten junx. Noq tiʼxku kbʼajel toj ambʼil tzul, qʼuqli qkʼuʼj tiʼj qa kʼonil Jehová kyiʼj qeju in che kubʼ nej qwitz tuʼn tten kynabʼil aj tjaw kyjoʼn aju mas bʼaʼn. Pero tuʼn tbʼaj qbʼinchaʼn qten naʼmxtoq ttzaj kʼixbʼisabʼil maʼxix ex tuʼn tten qnabʼil kyoj ambʼil kwest, il tiʼj tuʼn tok qeʼ qkʼuʼj tiʼj Jehová ex tuʼn t-xi qbʼiʼn qeju in che kubʼ nej qwitz. ¿Alkye junjuntl qmod il tiʼj tuʼn tten?

BʼAʼN TUʼN TKUBʼ QYEKʼIN KʼUJLABʼIL QXOLX EX TUʼN TBʼAJ QONIN QIBʼ

14. Ik tzeʼn in tzaj tqʼamaʼn Hebreos 13:1 a 3, ¿tiʼ kymod okslal kubʼ kyyekʼin kyxolx tej chʼixtoq tkubʼ xiten tnam Jerusalén?

14 Aj t-xi tzyet kʼixbʼisabʼil maʼxix, kbʼel qyekʼin nim qkʼujlabʼil kyiʼj erman. Ax ikx il tiʼj tuʼn tel qkanoʼn techel kyaj kyqʼoʼn okslal e anqʼin toj tnam Jerusalén ex Judea. Kukx kubʼ kyyekʼin kʼujlabʼil kyxol (Heb. 10:​32-34). Pero tej chʼixtoq kubʼ xiten tnam Jerusalén, kubʼ kyyekʼin mas kʼujlabʼil kyxolx ex bʼaj kyonin kyibʼ (kjawil uʼjit Hebreos 13:​1-3).c Ax ikx qe, il tiʼj tuʼn tkubʼ qyekʼin mas qkʼujlabʼil kyiʼj erman jaʼlo ex aj t-xi tzyet kʼixbʼisabʼil maʼxix.

15. ¿Tzeʼn bʼaj kyonin kyibʼ okslal hebreo ex tzeʼn ok kykʼujlan kyibʼ?

15 Tej tok kychmon kyibʼ soldad te Roma tiʼj tnam Jerusalén ex tej kyaj meltzʼaj juntl maj, ajbʼen ambʼil lu kyuʼn okslal tuʼn kyex oq. Ex oʼkx bʼant tuʼn t-xi kyiʼn junjun tiʼchaq kye (Mat. 24:​17, 18). Tej in bʼet kyxiʼ ex tej kypon toj juntl lugar, bʼaj kyonin kyibʼ kyxolx. Atzun ambʼil lu «tuʼn kyonin kye txqantl qa at jun il tiʼj kye». Jakutoq kubʼ kyyekʼin kʼujlabʼil kyxolx ex jakutoq bʼaj kyonin kyibʼ aj t-xi kyqʼoʼn chʼin kye txqantl tiʼjju attoq kye (Tito 3:14).

16. ¿Tzeʼn jaku kubʼ qyekʼin qkʼujlabʼil kyiʼj erman kyaj onbʼil? (Ax ikx qʼonka twitza tiʼj tilbʼilal).

16 ¿Tiʼ xnaqʼtzbʼil jaku tzʼel qiʼn tiʼj jlu toj ambʼil jaʼlo? Qa in nonin qkʼujlabʼil kyiʼj erman tuʼn qonin kyiʼj. Jun techel, in nok tilil kyuʼn erman tuʼn kyonin kyiʼj qeju o tzaj jun nya bʼaʼn kyiʼj tuʼn tpaj qʼoj moqa xitbʼil. In xi kyqʼoʼn kyposad, in xi kyqʼoʼn aju at tajbʼen kye ex in che onin kyiʼj tuʼn kukx kyajbʼen te Jehová. Etz oq jun ermana toj tnam Ucrania tuʼn tpaj qʼoj ex tqʼamaʼn jlu: «O tzeʼl qnikʼe tiʼj tzeʼn o che ajbʼen qe erman tuʼn Jehová tuʼn tonin qiʼje. Nimxix o che onin qe erman te Ucrania, te Hungría ex jaʼlo, axpe ikx qe erman te Alemania». Aj qonin kyiʼj erman, in qo ajbʼen tuʼn Jehová tuʼn tonin kyiʼj txqantl (Prov. 19:17; 2 Cor. 1:​3, 4).

In pon jun familia tja jun mejebʼlen o tijen ex oʼkx qʼiʼn jun maleta kyuʼn ex junjun bolsa.

Bʼaʼn tuʼn qonin kyiʼj erman in kyaj kyqʼoʼn kyja. (Qʼonka twitza tiʼj párrafo 16).


17. ¿Tiʼ il tiʼj tuʼn tbʼant quʼn jaʼlo ex toj ambʼil tzul?

17 Nim toklen tuʼn tbʼaj qonin qibʼ ex tuʼn tkubʼ qyekʼin kʼujlabʼil qxolx toj ambʼil jaʼlo, pero mas toj ambʼil tzul (Hab. 3:​16-18). Tuʼntzunju, in qo tzaj t-xnaqʼtzan Jehová tzeʼn tuʼn tkubʼ qyekʼin qkʼujlabʼil ex tuʼn qonin kyiʼj erman. Nim toklen tuʼn tkubʼ qyekʼin qe qmod lu aj t-xi tzyet kʼixbʼisabʼil maʼxix.

¿TIʼ KBʼAJEL TOJ AMBʼIL TZUL?

18. ¿Tzeʼn jaku tzʼel qkanoʼn techel kyaj kyqʼoʼn okslal hebreo?

18 Ik tzeʼn ma tzeʼl qnikʼ tiʼj, klet qe okslal e nimen tuʼnju i ex oq kywiʼ witz tej naʼmxtoq tkubʼ xiten tnam Jerusalén. Maske kyaj kyqʼoʼn tkyaqilju attoq kye toj tnam Jerusalén, pero kukx xqʼuqin Jehová kyiʼj ex mintiʼ e kyaj qʼoʼn kyjunalx. ¿Tiʼ xnaqʼtzbʼil jaku tzʼel qiʼn kyiʼj? Mintiʼxix bʼiʼn quʼn tiʼ kbʼajel toj ambʼil tzul, pero o kyaj tqʼamaʼn Jesús tzeʼn tuʼn tbʼaj qbʼinchaʼn qten tiʼjju kbʼajel (Luc. 12:40). Ax ikx jaku tzʼonin qiʼj aju carta kubʼ ttzʼibʼin Pablo kye okslal te Jerusalén. O tzaj ttziyen Jehová qa mlayx qo kyaj tqʼoʼn qjunalx (Heb. 13:​5, 6). Tuʼntzunju bʼaʼn tuʼn kukx qjyon tiʼj Tkawbʼil Dios. Qa ma bʼant jlu quʼn, ok qo tzalajel kyiʼj tbʼanel kʼiwlabʼil toj ambʼil tzul (Mat. 25:34).

¿TIʼ TEYA JAKU TZAJ TTZAQʼWEʼN?

  • ¿Tiʼqun il tiʼj tuʼn tchiʼy qʼuqbʼil qkʼuʼj tiʼj Jehová toj ambʼil jaʼlo?

  • ¿Tiquʼn nim toklen tuʼn qnimen toj ambʼil te «kʼixbʼisabʼil maʼxix»?

  • ¿Tiquʼn il tiʼj tuʼn kyok qkʼujlaʼn erman ex tuʼn qonin kyiʼj toj ambʼil jaʼlo?

BʼITZ 157 Ktel mujbʼabʼil te jumajx

a Toj ambʼil ojtxe, kyoj junjun tnam attoq jun rey in kawin kyibʼaj xjal, jaku txi qqʼamaʼn qa jun kawbʼil jlu (Gén. 14:2).

b Bʼaj jlu toj abʼqʼi 67, tej tikʼ chʼin ambʼil kyetzlen oq okslal toj Judea ex Jerusalén.

c Toj yol griego, aju txol yol «tuʼn tten kykʼujlalile kyxolxe porke kyerman kyibʼe», atz yolin tiʼj kʼujlabʼil kubʼ kyyekʼin familia kyxol. Pero ajbʼen txol yol lu tuʼn Pablo tuʼn tyolin tiʼj nimxix kʼujlabʼil at kyxol erman toj congregación.

    Onbʼil tiʼj Tyol Dios toj qyol mam (1982-2025)
    Tuʼn tetza
    Tuʼn tokxa
    • mam
    • Tuʼn t-xi samet
    • Tze'n tu'n tetz yek'in
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Aju alkye tten tu'n tajb'en
    • Aju alkye tten in nok qxq'uqine aju in tzaj kytz'ib'en xjal
    • Tze’n tu’n tok xq’uqit privacidad
    • JW.ORG
    • Tuʼn tokxa
    Tuʼn t-xi samet