“Tsínkʼia nga toʼan tsakatejna”

CHOA̱ XI TSAKATÍONA XIJCHÁNA

Je xijchána yo̱ngo̱ nʼio kisisin kʼoa je pana chjineyá koan, kui xkósonle Jesús kisinda. Tonga nga tsabe nga kʼoatso ya Biblia nga Jeobá ʼmi Niná kisikʼantjaiyaa josʼin makjainle kʼoa testigole Jeobá koan. Tsínti xkósonle Jesús kisindani. Je ndʼianajin jao piso mani kʼoa nga xá chjineyá kisʼin pana, kisindachon ya nangini nga koan ya tsakiyojtínjin. Kui ndʼia jebi koanchjén títjon nga tsakiyojtínjin ya jña San Juan del Monte ʼmi, ʼnde xi tíjna ya Manila (Filipinas).

Kʼiaa kitsian nga nó 1952, kʼoa je xijchána kitsoyana tʼatsʼe Jeobá, tojosʼin tjíotsoyale nga ño xtindsʼe kao nga jan xtiyánchjín tichja. Je pana kʼoakitsona nga jngo capítulole Biblia kʼoexkia nga nyaon nyaon, kʼoati nkjín xo̱n xi bʼasje naxinandále Niná kisichjén nga kitsoyana. Sakʼoa ya tsakationi ndʼianajin je superintendente kao ndsʼee xi ya Betel síxá. Nʼio tsakinyakaonajin jmeni xi tsakʼéyanajmínajin ndsʼee jebi kʼoa jmeni xi kitsonajin tsakinyakaonajin nga kui xále Jeobá títjon kinikatúijin.

Je xijchána nda choa̱ tsakatíona nga koankjainle tʼatsʼe Jeobá. Je mana kʼiaa kʼien nga nó 1971. Nga koanskanni, je pana kao an precursor sʼin kinixáijin. Kʼianga nó 1973, nga 20 nóna tosa je pana kʼienngá. Nʼio ba kisʼe tokoan kʼoa kʼoasʼin kisikjaʼaitsjen nga toʼan tijna. Je kjoachoya xi tsjoáná Biblia kui xi tsakasenkaona nga tsín kisikinroajen tokoan kʼoa nga tosi tonda je Jeobá kisixále (Heb. 6:19). Totjíchoa̱ tsee jaʼato nga jekʼien pana, precursor especial sʼin kinikasénna ya Coron jngo ʼnde xi tíjnajin ndáchikon xi ya nchja̱ni jña Palawan ʼmi.

ÑʼAI KOANNA NGA TOʼAN KINIKASÉNNA

Kʼiaa nga 21 nóna kichoa ya ʼnde xi tíjnajin ndáchikon jña Coron ʼmi. Nga naxinandáyʼai jña koanjchínga tokʼoakoanna nga tsín lʼí, tsín nandá, tsín carro kʼoa tsín moto ʼnde jebi, kʼoa ningalani tjíokʼa je ndsʼee tonga tsín xi precursor sʼin tjíosíxá kʼoa sakʼoa toʼan kitjoxinyasoan. Kʼianga jejngo sá ya tijna nʼio ñʼai koanna nga̱ kisikjáoña je miyona kao xíngia, kʼianga jemanjio kjiʼndáña kʼoa tokui niño kotsenle, kʼoasʼin kisikjaʼaitsjen nga tosa nda tsa kjuíña ndʼiana.

Kʼianga kʼoasʼin kisikjaʼaitsjen nga toʼan tijna, tsakʼeyanajmíle Jeobá jokisʼe tokoan. Kisikjaʼaitsjenjinña jmeni xi saje tsakʼexkia ya Biblia kʼoa jmeni xi tso je xo̱n xi bʼasje naxinandále Niná. Kʼoati kisikjaʼaitsjenjian jotso Salmo 19:​14, kʼoa koanjinna nga je Jeobá xi “Na̱xi̱na kʼoa xi Bʼasjentjaina” tsakui sikjaʼaitsjenjian jmeni xi sʼín kʼoa jokjoan. Kʼoati tsakasenkaona nga tsakʼexkia je revista La Atalaya jñani i̱ tso xi jaʼaitʼa “Usted nunca está solo”.a Nkjín kʼa tsakʼexkia revista jebi, joxi yaa tíjnakaona Jeobá koanna, tsakʼetsʼoale, tosi tonda kiskotʼaya kʼoa kisikjaʼaitsjenjinña jmeni xi tsakʼexkia.

Kʼianga to chriankʼia kichoa ya Coron, chjotajchínga sʼin tsakatejna kʼoa nga toʼan xi ya tijna, an tsakʼejna je kjoajtín xi satíoná, jolani Skuela xi síchjine choʼndale Niná, Kjoajtín xi tsoyaná josʼin si̱xálee Niná, Nga chotʼaya Biblia kʼoa Nga chotʼaya Xo̱n xi Bájinkonná. Kʼoati an kitsjoa je discurso xi faʼa nga tífe xomana. Nga nʼio tse xá kisʼena alikui tijme xi kisikjáojinña.

Nʼio nda tsakʼinyasuinjin ya ʼnde jebi, nga jekoanni kʼoati kisʼenngindá kʼa chjota xi kixinyale Biblia. Tonga kʼoati tjín jmeni xi ñʼai koanna. Nʼio kjintʼa jña tsakʼinyasuinjin, sakʼoa basen nichxin bʼengia nga bichoa kʼoa saʼnda tsín ʼbe jñani sikjáyaña nga jekoa̱nnjio. Kʼoati jin tsʼakaonajin tsakʼinyasuinjin ya ʼnde xi tjíojin ndáchikon, chitso kinichjainjin nga tsangínjin kʼoa sakʼoa maje nandá nga jtsí bʼa kʼoa xkón machon. Jé Jeobá kisikuindana kʼoa tsakasenkaona nga̱ saʼnda tsín mana fijian nandá. Skanni koanjinna nga kuini koasenkaona jmeni xi ñʼai kjimana nga̱ ngisa tiñʼai chonngáni jñani kinikasénna nga koanskanni.

YAA PAPÚA NUEVA GUINEA KINIKASÉNNA

Kʼianga nó 1978 yaa Papúa Nueva Guinea kinikasénna ʼnde xi nchja̱ni Australia. ʼNde jebi nindo tjín, me kʼoakjije joni naxinandá España. Janla millón chjota tjín ʼnde jebi kʼoa tsʼato 800 én nokjoa. Tonga me tongatsʼi chjota nga kui én xi pidgin ʼmi nchja̱, kʼoati tok pisin sʼin ʼyale én jebi kʼoa kui én xi nokjoa ya Nueva Guinea.

Yaa títjon kinikasénna ya Port Moresby ya jtín jñani én inglés nokjoa. Tochoatsee nga ya tsakatejna, xijekoan, yaa kia ya jtín jñani én tok pisin nokjoa kʼoa kui én kiskotʼaya. Kʼianga kixinyasoan kinchjaña én jebi kʼoa ngisaa ngotjo koannina. Nga koanskanni, kui én tok pisin kinchja nga kitsjoa discurso. Kʼianga jeme jngo nó tijna ya Papúa Nueva Guinea kʼoatsakʼinna nga superintendente xi tsʼe circuito koa̱n kʼoa nga an kjuísixatʼa je jtín xi én tok pisin nchja̱ xi tjío ya ʼnde jebi.

Nga kjin tjíole xínkjín je jtín xi kisixatʼa kʼoasʼin tsakʼendajian nga nkjín kjoajtíntse sa̱tío kʼoa me to ngantsjai nga xinxin ʼnde kia. Nga tokʼia títjon kichoa toʼan tijna koanna, nga̱ tsín ʼbe jochon je ʼnde, josʼin ngale chjota kʼoa jotso je én xi nchja̱. Nga nindo tjín kʼoa nga kjintʼa alikui ndso̱koa tsakʼamjeña nga kisixatʼa je jtín xi ya tjío ʼnde jebi. Me tongantsjai nga avión tsakatejnaya kʼoa sakʼoa toʼan fikaona je avión. Nga jejchá kji je avión kʼoatisʼin kitsokjonle josʼin tsokjonle nga chitso batejnaya.

Kʼianga tsín ʼya xi nanda teléfono tjínle nga kui nichxin, carta kisikasénle je ndsʼee nga kisixatʼa tonga tikje bichó sakʼoajinnile je carta xi kisikasénle nga bichoa, nga tsín ʼbe jñani tsʼe je ndsʼee jé chjota xi ya tsʼe kjonangile. Nda kiskoéyana je ndsʼee kʼianga jebichoa jñani tjío kʼoa kui kisikjaʼaitsjenjian nga nʼio chjíle nga kʼoasʼin kisixatʼa ninga tse kjoama̱ tsakʼengia. Tsaʼbeña josʼin tsakasenkaona je Jeobá kʼoa ngisaa koanchriantʼale.

Kʼianga kichotítjoan ya ʼnde xi tíjnajin ndáchikon xi Bougainville ʼmi, kʼianga kia kjoajtín ñaki tsjoa tjíokon nga kisixatʼana jngo ndsʼee kao chjoónle kʼoa i kitsona: “A faʼaitsjenli xi tʼatsainjin”. Kʼoakixinle nga faʼaitsjenna. Kʼiaa kiskajian nga kichotítjoan ya Port Moresby, an kixinya choatsele Biblia kʼoa nga koanskanni jngo ndsʼee xi ya tsʼe kitsjoale estudio, kʼoa ndʼaibi jekisʼenngindá. Je Jeobá kisichikontʼainna xi jan nó tsakatejna ya Papúa Nueva Guinea.

TSEE XÁ KISʼENAJIN KAO FAMILIANA

Kʼianga nó 1978 alikui tiya tsakatejnaña ya ʼnde jña Coron ʼmi. Tonga jngo tichjaa kiskajian xi Adel ʼmi xi nʼio ndasʼin tísíxále Niná, tojé tísíjchá nga jao xtile xi Samuel kʼoa xi Shirley ʼmi, kʼoati je síkuinda je male kʼoa precursora regular sʼin tísíxá. Kʼianga sá mayo nó 1981 kʼiaa ki ijngokʼa ya Filipinas kʼoa kʼiaa chixankoa je Adel, precursor regular sʼin kinixáijin kʼoa kinikuindaníjin je familianajin.

Ninga chjoón jetjínna kʼoa ninga ʼndíxti tisijchá precursor especial koan ijngokʼa nga nó 1983. Yaa kinikasénnajin jña Linapacan ʼmi, jngo ʼnde xi ya tíjnajin ndáchikon xi ya nchja̱ni Palawan. Yaa tsangínkiyuijin ya ʼnde jebi ningalani kjintʼa kʼoa ninga tsínlani ʼya testigole Jeobá tjín. Tikje jngo nó ya tiyonijin nga kʼien je male Adel, xi tsakasenkaonajin nga tsín nʼio kinikjáojinjin kuinga ñaki to xále Niná kinʼiaijin. Nga nkjín chjota tsakʼinyalaijin Biblia kʼoati jngo Ndʼia jña chotʼayá koanchjén, kuinga jngo ndʼia xi ʼndí kji tsakʼendanijin. Nga jejan nó ya tiyuijin, kʼianga jaʼaitsjenya Kjoabiyale Cristo jngo siento kao te koanni chjota xi kicho, nga jetsangínníjin ya ʼnde jebi nkjín xi kisʼenngindá.

Kʼianga nó 1986 yaa Culion kinikasénna jngo ʼnde xi ya tíjnajin ndáchikon, kʼoati precursora especial koan je chjoónna. Je chjota xi ya tsʼe ʼnde jebi kui chʼin tjínle nga fiʼndojon yaole. Nga tosʼa kichuijin me to tsakijkuinjin nga tsakʼinyalaijin Énle Niná je chjota xi kui chʼin tjínle, tonga je ndsʼee xi ya tsʼe kʼoakitsonajin nga jekjimaxkile je chjota xi tjíofiʼndojon yaole kʼoa nga tsín koakinnajin chʼin jebi, tjínkʼa chjota xi kui chʼin tjínle xi kicho nga tsakiyojtínjin ya ndʼiale jngo tichjaa. Channi koannganajin kʼoa tsjoa kisatio tokuinjin nga tsakʼinyalaijin Énle Niná je chjota xi ya tsʼe, nga tsín ʼya xi kuenta sʼín kʼoasʼin síkjaʼaitsjen nga tsín mandosinle Niná xi tʼatsʼe. Tsjoa kisatio kon nga koanjinle nga kuicho nichxin nga tsín tijme chʼin sʼe̱nile (Luc. 5:​12, 13).

Nga katamangale xtinajin ya Culion, jao tichjaa kinokjoalaijin xi ya Coron tsʼe nga ya katafitsjoánganʼio jñani tiyuijin kʼoa nga katasímiyo xtinajin. Je Samuel, Shirley kao je tichjaa xi ya kichokatiokaonajin kitsoyale Énle Niná je chjota, nkjín xti kitsoyale Énle Niná kʼoa jin tsakʼinyalaijin je xijchále xti jebi. Tejngo familia xi estudio tsakʼailaijin, nga koannkjínya chjota xi kiskotʼaya, jngo jtín kisʼejna ʼnde jebi.

Nga toʼan xi chjotajchínga sʼin tijna, je sucursal kʼoakitsona nga an kjuíkʼejna je kjoajtín xi satío nga jinle xomana ya Culion nga̱ to jin mani publicador xi ya tjío. Kʼoati an kikʼejna kjoajtín ya ʼnde jña Marily ʼmi, nga̱ to ñajan mani je publicador xi ya tjío kʼoa jan hora nʼia nga bichoaa ʼnde jebi, nga ndáchikon kijna chitso tsangínkoaijin. Kʼianga jefetʼa kjoajtín mangínníjin ngatsʼijin ya ʼnde jña Halsey ʼmi nga mangínkʼailaijin estudio je chjota xi ya tsʼe kʼoa nkjín hora nʼaijin nga̱ kjintʼaa ʼnde jebi.

Nga koannkjínya chjota xi koankjainle Énle Niná ya Marily kao Halsey jngó jngó Ndʼia jña chotʼayá kisʼenda. Tojo koan ya Linapacan, je ndsʼee kao chjota xi tjíokotʼaya Énle Niná kitsjoaa je xi koanchjén nga kisʼenda Ndʼia jña chotʼayá. Je ndʼia xi kisʼenda ya Marily 200 chjota chóya kʼoa kʼoati ya kisatio je kjoajtíntse.

NINGA NʼIO BA KOANNA, NDANI KISʼE TOKOAN NGA KOANSKANNI

Jekoanjchínga xtinajin kʼianga nó 1993, superintendente xi tsʼe circuito sʼin kinikasénnajin ya Filipinas. Kʼianga nó 2000 kʼoatsakʼinna nga ya kjuía je skuela xi tsʼe Entrenamiento Ministerial kʼoa kui xá kisʼenena nga an xínya nga satío skuela jebi. Kʼoasʼin kisikjaʼaitsjen nga tsín kuitjosonna xá jebi, tonga je chjoónna kʼoakitsona nga je Jeobá koasenkaona (Filip. 4:​13, TNM). Kui kʼoakitsonina nga je Jeobá tíbasenkao nga nda tísíxále ningalani chʼin tjínle.

Kʼianga nó 2006 nga tixinya je skuela xi tsʼe Entrenamiento Ministerial, kʼoatsakʼinnajin nga kui kiskatʼale chjoónna je chʼin xi párkinson ʼmi, je chʼin xi síkʼatsé yaoná. Tokʼoakoannajin nga kʼoatsakʼinnajin, kʼoakixinle je chjoónna nga tsínti kʼoasʼin si̱xánijin josʼin tinixáijin nga tosa je sikuinda kʼoa i kitsona: “Tosa tojngo chjinexki tjasjai xi sixkina, jé Jeobá koasenkaoná nga tosi tonda kuitjosonná je xále”. Jaon nó nga nda kisixále Jeobá je chjoónna ningalani chʼin kiskatʼale. Kʼianga tsín tikoan tsakʼamjeni to silla de ruedas tsakʼejnayasa nga kitsoyason kʼoa kʼianga tsínti nanda koan kinchja̱ni, jngoo kʼoa tsa jao én kinchja̱ nga kitsjoa comentariole. Je ndsʼee chjí tsabe jmeni xi kisʼin je chjoónna, carta kisikasénle nga kitsjoanganʼiole kʼoa kʼiaa kʼien nga nó 2013. Tsʼato 30 nó nga tsakiyokoaijin xíngijin kʼoa nga kʼien nʼio ba kisʼe ijngokʼa tokoan kʼoa toʼan tijna koanna.

Ningalani kʼien je ʼndíchjoónna tosi tonda kʼoasʼin kisixále Jeobá josʼin tisixále. Nga ñaki to xále Niná kisʼian kui xi tsakasenkaona nga tsínti kʼoasʼin kisikjaʼaitsjenña nga toʼan tijna. Tjen nó 2014 saʼnda nó 2017 an kisʼenena nga kisixatʼa je jtín xi én tagalo nchja̱ xi tjío ya naxinandá jña tíchjoale xále Niná. Nga koanskanni, kʼoati kisixatʼa je jtín xi tjío ya Taiwán, Estados Unidos kao Canadá xi kʼoati én tagalo nchja̱. Kʼianga nó 2019 an kixinya nga kisatio Skuela xi síchjine je xi bakóyason tʼatsʼe Chjotaxále Niná ya naxinandá India kao Tailandia nga én inglés. Nda kisʼe tokoan nga kui xá kisʼenena. Nga ñaki to xále Niná tisʼian kui xi ngisa tsjoa tíbʼé tokoan.

TJÍNNÁ NGANTSJAI JE NGANʼIO XI MACHJÉNNÁ

Ya ʼnde jña kitsjoanganʼioa nʼio kitsjentʼale je ndsʼee xi ya tsʼe. Ba kisʼe tokoan nga jexin ʼnde kia kuinga je Jeobá kʼoakixinnile nga katabasenkaona. Nga je Jeobá tsakasenkaona ngisa choa ñʼai koanna kʼianga xin ʼnde kinikasénna. Ndʼaibi precursor especial sʼin tisixá ya Filipinas, nʼio tsjoa tjín tokoan nga ya tijna kʼoa nda síkuindana je ndsʼee xi tjío ya jinjtín. Kʼoati tsjoa mana nga kʼoatisʼin tjíosíxále Jeobá je Samuel kao Shirley jokisʼin je male (3 Juan 4).

Tsee kjoa tifaʼatojian, ñʼai koanna nga chʼin kiskatʼale je ʼndíchjoónna kʼoa nga kʼien. Kʼoati ñʼai koanngana nga xinxin ʼnde kinikasénna tonga jé Jeobá tíbasenkaona nga̱ “tsín tsa kjin tíjnaná nga jngójngoá” (Hech. 17:27). Ningalani kjintʼa jñani tjío je choʼndale Jeobá jé basenkao kʼoa tsjoánganʼiole (Is. 59:1). Nʼio tsjoa tjín tokoan nga̱ jé Jeobá tíbasenkaona ngantsjai kʼoa tsínkʼia nga toʼan tísíkʼéjnana.