Biñanda bya Kupangesa mu Mukanda wa Biwano wa Buyoye Bwetu Baka-Kilistu na Cipangi Cetu
NOVEMBER 2-8
BISIMPI BYA SEHO BYA MU LIJWI LYA NJAMBI | KUTUUKA 39-40
“Mosesa Wakabangeyeye Bibamulekele”
(Kutuuka 39:32) Bipangi byoshe bya ku mbalaka mwakuliwanena byahwile. Baisalele balingile byuma byoshe ngwe muje Shukulu Kalunga washikile Mosesa.
Yehova Amizibuka Ndi?
13 Mosesa ‘wapwile wa kulikehesa kutubakana banu boshe baje bakele hano hasi.’ (Kul 12:3) Wamwesele ngwendi wapwile wa kulikehesa omwo wakabangeyeye byamushikile Yehova. (Kut 7:6; 40:16) Bisoneka kubimwesa ngwabyo Mosesa walubalele nambe kumona ngwendi Yehova kakele na kulinga byuma bimo mwamubwa. Co lalo kamwene ngwendi kukabangeya mashiko a Yehova kwapwile citeli. Cakumwenako, Yehova wanene Baisalele mashiko amangi aje amwesele mwakutungila mbalaka. Wabalekele na mwakutungila binanga na mubala wa bwanda ubapandele kutungisa. (Kut 26:1-6) Simbu imo munasa kulubala nga mu munga ya Njambi bamileka mwakulingila koma na koma ha cipangi cibanamyana. Oloni Yehova wapwa muka-kutwamenena wamubwa, uje akana bangamba bendi bipangi, co akakulahela ngwendi babilinga mwamubwa. Anukeni ngweni Mosesa kalubalelele Njambi mwamwanene mashiko amangi apandele kukabangeya. Co lalo kalizibile ngwendi Njambi wamumwene kupwa wangoco nambe kuliziba ngwe kakele na mana nambe ngwe wakele mu kamenga. Walingile byoshe byamulekele Njambi. (Kut 39:32) Mosesa wapwile wa kulikehesa. Co wazibukile ngwendi cije cipangi capwile ca Yehova, ikeye wapwile lika ngwe cikwata ca kupangesa.
(Kutuuka 39:43) Co Mosesa welwile byuma byoshe, wamwene ngeci banabilingi byoshe ngwe muje mwashikile Shukulu Kalunga bene. Co Mosesa wababezikisile.
(Kutuuka 40:1, 2) Shukulu Kalunga wendekele kuli Mosesa ngwendi: 2 “Ha litangwa lya kulibanga ku ngonde ya kulibanga, shimbika mbalaka mwakuliwanena.
(Kutuuka 40:16) Mosesa walingile byuma byoshe ngwe muje mwamushikile Shukulu Kalunga.
w05 7/15 27 ¶3
Mu ba Kulongwa mu Byuma Byoshe Ndi?
3 Mukanda wa Vahevelu 3:5 ngwawo, “Mosesa wapwile wa kulongwa mu njubo ya Njambi ngwe ngamba.” Bika byalingisile kapolofweto Mosesa apwe wa kulongwa? Omwo batungile mbalaka, ‘Mosesa walingile byuma byoshe ngwe mwamushikilile Yehova.’ (Kut 40:16) Ha kupwa bangamba ba Yehova tumwesa ngwetu tuba kulongwa nga tumwononoka. Oku kunambateselela kutwalelelaho kupwa ba kulongwa nameme tuliwana na byeseko byakama. Oloni kukolesa mu byeseko keti kukweko lika kumwesa ngwabo munu wapwa wa kulongwa. Yesu wendekele ngwendi “Woshe alongwa mu byuma byabindondo asa kupwa wa kulongwa mu byuma byakama lalo, uje kapu wa kulongwa mu byuma byabindondo kasa kupwa wa kulongwa mu byuma byakama.” (Luk 16:10) Tunapande kutwalelelaho kupwa ba kulongwa nameme mu byuma byabindondo.
Kutondesesa Bisimpi bya Seho
(Kutuuka 39:34) Na bilambu bya kufwikaho bya maka a majamba a bimanga bya kulomba na mushumbelo wa kubenga na bilambu [bya binyundu] bya kufutungula bya kufwikaho na libamba.
it-2 884 ¶3
Bilambu bya Binyundu
Baisalele Bakele na Kuwana Bati Bilambu bya Binyundu? Nga lijwi lya Cihebelu lya taʹchash lilumbununa muyati umo wa binyundu, banu banasa kulihula ngwabo Baisalele bakele na kuwana kuli bilambu bya binyundu. Binyundu babanendeka bakawaniwa manene ku mutambela wa Arctic na Antarctic, oloni bamo bashaka ku mitambela ya kushaluka. Ano matangwa kuli binyundu babandondo lika mu mitambela imo ya kalunga-ndonga wa Mediterranean, co lalo bamo bawaniwa na mu mitambela ikwabo ije ili na mema a kushaluka. Kusañulu binyundu bapwile babangi mu kalunga-ndonga wa Kubenga na mu Mediterranean, oloni hano banu banabatepulula. Mu mwaka wa 1832 libulu lya Calmet lya Dictionary of the Holy Bible ha liputa 139 lyendekele ngwalyo: “Ha mañanda amangi a mu kalunga-ndonga wa Kubenga, kuyehi na munkinda wa Sinai kuli binyundu.”
(Kutuuka 40:34) Asinoni lishelwa lyafwikile Mbalaka, co ceke ca bumpau bwa ku mesho a Shukulu Kalunga cashulisile Mbalaka.
Njambi ali na Kumona Bipangi Byeni
Mubamanesele kutunga mbalaka, “lishelwa lyafwikile mbalaka, co ceke ca bumpau bwa ku mesho a Shukulu Kalunga cashulisile mbalaka.” (Kut 40:34) Oku kwamwesele ngwabo bipangi byabo byazibisile Yehova kubwaha. Musinganyeka ngweni Mbezalele na Oholyabe balizibile bati? Nameme kubasonekele mazina abo ha byuma bibalingile, oloni babwahelelele mwafwa bazibukile ngwabo Njambi wazibile kubwaha mwamwene bipangi bibapangele. (Vit 10:22) Mu myaka ije yakabangeyeyeho, balizibile kubwaha mubamwene ngwabo byuma bibapangele batwaleleleho kubipangesa mu kulemesa Yehova. Mbezalele na Oholyabe mubakasanguka mu kaye kakaha, bakabwahelela mubakaziba ngwabo mbalaka ibatungile baipangesele mu bulombelo bwa busunga ha myaka ya kweta ku 500.
Kutanda Mbimbiliya
(Kutuuka 39:1-21) Co batongelele baka-kukombelela buzalo bwabubwa bwa ulu ya kuzibuluka na ya kubenguluka na ya kubenga, byakuzala omwo bapangele mu Mwela wa Kujela. Co batongelele Alone buzalo bwa kujela bwa buka-kukombelela, ngwe muje Shukulu Kalunga washikile Mosesa. 2 Co batongele kangamuna ka nanga yaibwa ya linyu na ulu ya kuzibuluka na ya kubenguluka na ya kubenga na nsambo ya ngolinde ya kupepuka. 3 Co bafulile ngolinde na kuipasha na kuiteta tupapi-tupapi na kutushela mu nanga yaibwa ya linyu na ulu ya kuzibuluka na ya kubenguluka na ya kubenga. 4 Co batongele tumiba tubali twa ha bitsili bya kangamuna, twakutongela noku-noku ngeci twase kutupateka. 5 Bosele mwamubwa mwiba wa kandombe na binanga bya kulifwa na kangamuna, co bautongelele ha kangamuna ngeci byapwile cuma cimo, ngwe muje Shukulu Kalunga washikile Mosesa. 6 Co babwahesele tumamanya tubali twa kanelya, batwakele mu tukwatelo twa ngolinde, batalekeleho na butongwe mazina [12] a bana ba Yakomba. 7 Co batwakele ha tumiba twa ha bitsili bya kangamuna, twimanene miyati 12 ya Isalele, ngwe muje Shukulu Kalunga washikile Mosesa. 8 Co batongele kananga ka ha nulo na cifwa cimolika ngwe kangamuna na ngolinde na ulu ya kuzibuluka na ya kubenguluka na ya kubenga na linyu yaibwa ya kwosa mwamubwa. 9 Kapwile mumolika nomu-nomu kakwetekela mubali, masentimita 22 mu bulaha na masentimita 22 mu bwihi. 10 Co bakeleho mindando iwana ya tumamanya twa seho yakama. Mu mundando wa [kulibanga] bakelemo tumamanya twa lumbi na topaze na nganete, 11 co mu mundando wa mu cibali bakelemo emalinde na safile na ndaimonde. 12 Co mu mundando wa mu citatu bakelemo takwoise na angeta na amesita. 13 Co mu mundando wa mu ciwana bakelemo mbelilu na kanelya na njasipa. Co otu tumamanya batwakele mu tukwatelo twa ngolinde. 14 Co tumamanya otu 12 kamo na kamo batalekeleho lizina lya umo na umo wa bana ba Yakomba, mu kwimanena miyati 12 ya Baisalele. 15 Ha kananga ka ha nulo bafulilileho malyenge a ngolinde ya kujela a kwosa ngwe nsambo. 16 Bafulile tukwatelo tubali twa ngolinde na makulo abali a ngolinde, co makulo aje abali bawakwatesele ku bimbango bya kwilu ya kananga ka ha nulo. 17 Bakele malyenge aje abali a ngolinde ku makulo abali kumukulo wa kananga ka ha nulo, 18 co bakwatesele bishongo bikwabo bibali bya malyenge a ngolinde ku tukwatelo tubali, co mu ngila eyi bawakwatesele na tumiba tuje twakele ha bitsili ku mbando ya kangamuna. 19 Co bafulile makulo abali a ngolinde, akwatesele kwisi ya bimbango bya kananga ka ha nulo ku mukundwilo wa mukati wa kwata ku kangamuna. 20 Co bafulile lalo makulo abali a ngolinde akwatesele kwisi ya tumiba tubali twa ha bitsili ku mbando ya kangamuna, kuyehi na mutongo, hakamwa ya mwiba wa kandombe wa kwosa mwamubwa. 21 Ngwe muje Shukulu Kalunga washikile Mosesa, co bakutiiye makulo a kananga ka ha nulo ku makulo a ha kangamuna na mukole wa kuzibuluka, ngeci kaje kananga ka ha nulo kakele hakamwa ya mwiba wa kandombe wa kwosa mwamubwa ngeci kesi kashengenye.
NOVEMBER 9-15
BISIMPI BYA SEHO BYA MU LIJWI LYA NJAMBI | VALEVI 1-3
“Bika Bibakele na Kwanena Milambu?”
(Valevi 1:3) “nga ikeye alambula umo wa ku bingombe bendi kupwa mulambu wa kwenyeka, napande kunena ngombe wa nkomba wa kujeneka kapenga. Co napande kumunena ku cikolo ca Mbalaka mwa Kuliwanena, ngeci Shukulu Kalunga akamutambule.
(Valevi 2:1) “Omwo munu umo akalambula mulambu wa bimbuto bya binona kuli Shukulu Kalunga, ha kulibanga napande kubilola bunga bwabubwa bwa kuseneta. Co napande kwakaho mazi a olibe na insense.
(Valevi 2:12) Mulambu wa bimbuto bya mushoke bije bimukateja ha mwaka na mwaka mukaunene kuli Shukulu Kalunga, oloni kesi mukawenyekele ha mutula.
it-2 525
Milambu
Milambu ya Kwenyeka. Banu bakele na kwana cimuna woshe wamutunu kupwa mulambu kuli Njambi, kubakele na kwambatako nambe cilyo cimo embwe. (Esekeseni Maa 11:30, 31, 39, 40.) Bashakele ngwabo Yehova atambule milambu yabo nambe amwese ngwendi natambula mulambu wa kufwika bubi. Bisimbu bimo, milambu ya kufwika bubi bakele na kuilambula hamo na milambu ya kwenyeka. Yesu nendi walyanene kupwa ngwe “mulambu wa kwenyeka” wa mutunu.
it-2 528 ¶4
Milambu
Milambu ya Bimbuto bya Binona. Banu bakele na kwana milambu ya bimbuto bya binona omwo bakele na kwana milambu ya kulitombola na milambu ya kwenyeka na milambu ya kufwika bubi. Simbu imo bayanene kupwa mulambu wa bimbuto bya kulibanga. Oloni simbu imo bailambwile lika lyayo. (Kut 29:40-42; Lev 23:10-13, 15-18; Kul 15:8, 9, 22-24; 28:9, 10, 20, 26-28; capi 29) Eyi milambu bakele na kuyana mangana bamwese ngwabo Njambi nababezikisa. Kakangi bakale na kuilambula hamo na mazi a olibe na insense. Milambu ya bimbuto bya binona simbu imo yapwile binona bibanalingi bunga bwabubwa bwa kuseneta, binona bya kwoca, makende a mubundungulu a mbengwa na a kulipasha a kwoca nambe a kwocela ha cikango nambe mu ndeho. Milambu imo ya bimbuto bya binona bakele na kuyaka ha mutula wa kwenyekela biñombelo, imoco bayanene tupilistu mangana balye. Ije ibanene kupwa mulambu wa kulitombola bakele na kuilya baje bailambwile. (Le 6:14-23; 7:11-13; Nu 18:8-11) Milambu ya bimbuto bya binona ibakele na kwaka ha mutula, kuyakele na musima nambe buki mangana keti isete. Buki bubanendeka aha bunasa kulumbununa musozi wa kupwelela wa mikuyu nambe wa bushuka bweka.—Lev 2:1-16.
(Valevi 3:1) “Omwo munu akombelela umo wa bingombe bendi kupwa mulambu wa kulitombola, napande kupwa nkomba nambe lwabo wa kujeneka kapenga.
it-2 526 ¶1
Milambu
Milambu ya kulitombola (nambe ngwetu milambu ya kwoloka). Milambu ya kulitombola yatambwile Yehova yamwesele ngwayo owo munu wakele mu kwoloka na Njambi. Uje wanene mulambu wa kulitombola wakele na kuulya na naanga yendi. (Bakele na kuulila mu cipango ca mbalaka ca kutunga na nanga. Muje mu cipango bakele na kutungamo mapapela mubakele na kulila-lila. Ha simbu ikwakele tembele, kwakele milili ya kulila mukati ka cipango cayo). Kapilistu uje wakele na kutambula biñombelo litangwa olyo nendi bamwaneneko ku situ. Co lalo na tupilistu bakwabo baje bakele na kupanga ha litangwa olyo nabo babaneneko ku situ. Yehova watambwileko lwengo lwalubwa luje lwatundile ha mazi abakele na kwenyeka. Maninga aje emanena mwonyo bawanene kuli Njambi. Ngeci, kwapwile lika ngwe tupilistu na baje banene mulambu wa kulitombola bakele na kulila hamo na Yehova. Kulinga ngoco kwamwesele ngwabo bakele mu kwoloka na Njambi. Nga munu walile ije situ oku kajelele ngwe mulyamweselele Lishiko nambe nga walile ije situ oku simbu ya kuilya inatubakana, co bapandele kumutsiya. Wajwalesele bije byakulya mwabilile oku kajelele. Co lalo kamwesele kasingimiko kuli Yehova omwo walile byakulya bya kutsita ku mesho a Njambi.—Lev 7:16-21; 19:5-8.
Kutondesesa Bisimpi bya Seho
(Valevi 2:13) “Co ha mulambu woshe wa bimbuto bya binona munapande kutobaho mwongwa, omwo mwongwa wimanena cikumiiyo hakati keni na Njambi. (Munapande kutoba mwongwa ha milambu yeni yoshe.)
(Ezekiyele 43:24) Banene kuli yange. Baka-kukombelela bakabakwita mwongwa, co bakabenyeka kupwa mulambu kuli yange.
w04 5/15 22 ¶1
Bisimpi bya Kulitila bya mu Mukanda wa Valevi
2:13—Mwafwa bika bakele na kulambula milambu yoshe na mwongwa? Kubakele na kwaka mwongwa mangana batobalese uje mulambu. Banu mu kaye koshe bakapangesa mwongwa mangana byuma keti bibole bwasi. Cisholoka ngwe bakele na kwaka mwongwa ha mulambu mangana keti ubole. Ngeci, mwongwa wakele na kwimanena kujeneka kubola.
(Valevi 3:17) “Kukwesi Kaisalele akalya mazi nambe maninga, eli likelyo lishiko limukanyunga ku myaka yoshe kuli Baisalele boshe ku bisemwa byeni byoshe bya kulutwe kwoshe kuje kumukakala.”
it-1 813
Mazi
Mwafwa bika Lishiko lya Mosesa lyabindikile kulya mazi? Lishiko lya Mosesa lyamwesele ngwalyo maninga na mazi byapwile bya Yehova lika. Mwonyo wakala mu maninga, co Yehova ikeye muka-kwana mwonyo, ngeci kumwana maninga kwapandele. (Lev 17:11, 14) Mazi akewo abamwene kupwa cuma ca seho manene ku situ ya cimuna. Ngeci, nga munu walambwile mazi a cimuna, co wamwesele ngwendi nana cuma ca seho manene kuli Yehova uje akatwana byuma byabingi. Co lalo wamwesele ngwendi washakele kwana Yehova byuma byabibwa manene. Ije milambu yamwesele ngwayo Baisalele bashakele kupangela Yehova na mbunge imo, mukemwo bayendekele ngwabo yapwile “byakulya” nambe ‘bweko bwabubwa’ kuli Njambi omwo bayenyekele ha mutulu. (Lev 3:11, 16) Ngeci, kulya mazi wapwile mulonga wakama mwafwa mazi apwile a kujela kuli Njambi, co kuwalya kwapwile kupokola lishiko lya Njambi. Nga munu walile mazi, co basele kumutsiya. Oloni mazi alisezele na maninga. Mazi a cimuna wa kulitsila nambe uje yatsiile cikashama basele kuwapangesa ku byuma byeka.—Lev 7:23-25.
w04 5/15 22 ¶2
Bisimpi bya Kulitila bya mu Mukanda wa Valevi
3:17. Mazi bawamwene kupwa cuma ca seho manene ku cimuna. Ngeci kubindika Baisalele kulya mazi kwamwesele ngwabo byuma bya seho byapwa bya Yehova. (Kus 45:18) Mu ngila imolika, netu tunapande kupangela Yehova na mbunge yetu yoshe.—Vit 3:9, 10; Kol 3:23, 24.
Kutanda Mbimbiliya
(Valevi 1:1-17) Shukulu Kalunga wasanene Mosesa na kwendeka nendi oku ali mu mbalaka mwa kuliwanena ngwendi, 2 “Leka banu ba Isalele banyunge mashiko awa omo bakombelela bin̄ombelo byabo. “Omwo munu woshe anena cimuna wa kukombelela, nambe umo wa bingombe bendi, nambe umo wa bimanga bendi, nambe umo wa bimembe bendi, 3 nga ikeye alambula umo wa ku bingombe bendi kupwa mulambu wa kwenyeka, napande kunena ngombe wa nkomba wa kujeneka kapenga. Co napande kumunena ku cikolo ca mbalaka mwa kuliwanena, ngeci Shukulu Kalunga akamutambule. 4 Co akakambeke liboko lyendi ha mutwe wa uje cimuna ngeci bakamutambule kupwa ñombelo ya kumwambesa ku bubi bwendi. 5 Akatsiile uje cimuna kuje bene, co baka-kukombelela baka-naanga ya Alone bakana maninga kuli Shukulu Kalunga, asinoni bakawashamwina ku mitambela yoshe iwana ya mutula uje uli ku cikolo ca Mbalaka. 6 Asinoni akajuba uje cimuna na kumutetanga, 7 co baka-kukombelela bakatsika bitale bya ha mutula na kubwekaho tuhya. 8 Co bakaka bipuka bya uje cimuna ha bitale bya tuhya, kukumbasanako mutwe na mazi. 9 Uje munu napande kukusha bya mwimo na mapondo a kunima, co muka-kukombelela akenyekela ñombelo yoshe ya mutunu ha mutula kupwa ñombelo ya kwenyeka, co bweko bwa mulambu ou wa byakulya bukabwahelelesa Shukulu Kalunga. 10 “Nga munu alambula umo wa bimanga bendi nambe umo wa bimembe bendi, napande kupwa lijamba wa kujeneka kapenga. 11 Akamutsiile ku kunto ya mutula, co baka-kukombelela bakashamwine maninga ku mitambela yoshe iwana ya mutula. 12 Omwo uje munu namanesa kutetanga ije situ, co muka-kukombelela akaka bilyo byoshe amolika kukumbasanako mutwe na mazi, co akabyaka ha tuhya. 13 Uje munu napande kukusha bya mwimo byoshe, na mapondo a kunima, co muka-kukombelela akanena ije ñombelo kuli Shukulu Kalunga na kuyenyekela yoshe ha mutula. Co bweko bwa mulambu ou wa byakulya bukabwahelelesa Shukulu Kalunga. 14 “Nga uje munu alambula kazila kupwa mulambu wa kwenyeka, napande kupwa katela nambe liyembe. 15 Co muka-kukombelela akamunene ku mutula, amutukule mukoshi, asinoni enyekele mutwe wa uje kazila ha mutula. Maninga endi akawandwekesele ku mutambela umo wa mutula. 16 Bakatundise lijakwilo na bije bilimo, bakabyumbile ku mutambela wa mu ngangela ya mutula, kuje ku lishito lya lito. 17 Co akamukwate ha mambaba na kumutabula, oloni kesi akajajule mambaba endi, asinoni akamwenyekele woshe wa mutunu ha mutula. Co bweko bwa mulambu ou wa byakulya bukabwahelelesa Shukulu Kalunga.
NOVEMBER 16-22
BISIMPI BYA SEHO BYA MU LIJWI LYA NJAMBI | VALEVI 4-5
“Pangeleni Yehova na Mbunge Yeni Yoshe”
(Valevi 5:5, 6) “Nga munu nalingi mulonga, alitabele bubi bwendi buje bwanalingi, 6 napande kunena mulambu wa mulonga wendi kuli Shukulu Kalunga, manga nambe membe wa lwabo ngeci upwe mulambu wa ha bubi. Co muka-kukombelela akamwambesa ku bubi bwendi.
it-2 527 ¶9
Milambu
Milambu ya milonga. Mulambu wa mulonga bawanene mwafwa ya bubi bwalingile munu. Munu uje walingile bubi wakele na mulonga kwesekesa na mashiko a Njambi. Mulambu wa mulonga baulambwile mwafwa ya kulinga bubi bumo. Co walisezele kamandondo na milambu ikwabo ya bubi. Munu uje wabiisilile Yehova nambe mukwabo munu ikeye wapandele kwana ou mulambu. Mulambu wa mulonga walingisile Yehova akonekele munu uje wabiisile.—Esekeseni Isaya 53:10.
(Valevi 5:7) “Oloni nga munu onwa kunena manga nambe membe, co uje munu napande kunena kuli Shukulu Kalunga tutela babali nambe mayembe babali, kupwa mulambu wa mulonga wendi ha bubi buje bwanalingi. Kazila umo akapwa wa mulambu wa a bubi, co mukwabo wa mulambu wa kwenyeka.
w09 6/1 26 ¶3
Yehova Azibuka Hayalenga Nzili Yetu
Lishiko lyamwesele ngwalyo Yehova wakala na ngozi. Lyendekele ngwalyo: “Oloni nga munu onwa kunena manga nambe membe, co uje munu napande kunena kuli Shukulu Kalunga tutela babali nambe mayembe babali, kupwa mulambu wa mulonga wendi ha bubi buje bwanalingi.” (Vesi 7) Majwi a kwendeka ngwabo “oloni nga munu onwa” anasa kulumbununa lalo ngwawo “nga kasa kweta.” Nga Kaisalele wapwile kahutu, co kasele kulambula manga, Njambi watambwile cuma coshe casele kulambula uje munu, nameme tutela babali nambe mayembe babali.
(Valevi 5:11) “Oloni nga munu onwa kunena tutela babali nambe mayembe babali, co akanene kilo imo ya bunga bwabubwa bwa kuseneta kupwa mulambu wa ha bubi bwendi. Kesi akakeho mazi a olibe nambe insense embwe, omwo ukewo unapu mulambu wa ha bubi.
w09 6/1 26 ¶4
Yehova Azibuka Hayalenga Nzili Yetu
Batico nga uje munu kasele kuwana nambe tuzila babali? Lishiko lyamwesele ngwalyo: “Co akanene kilo imo [binganja 8 nambe 9] ya bunga bwabubwa bwa kuseneta kupwa mulambu wa ha bubi bwendi.” (Vesi 11) Yehova watabesele munu uje wahutuwile manene alambule mulambu wa kujeneka maninga. Mu Isalele, buhutu kubwonwesele munu kutambula bibezikiso nambe kukala mu kwoloka na Njambi.
Kutondesesa Bisimpi bya Seho
(Valevi 5:1) “Nga munu bamusana ku mbanja ngeci akane bukaleho bwa bije namono nambe nazibi, co ajeneka kubyambulula, ngongo yendi babenya.
Lilongeseni Kuli Bangamba ba Yehova ba Kulongwa
14 Munapande tahi kulongwa kuli Yehova, asina mulongwa kuli bakweni na kubamwesa ngozi. Cakumwenako, munasa kukala na bukaleho bumwesa ngwabo ndolome umo nalingi bubi bwakama. Hamo mushaka kulongwa kuli ikeye, maneneni nga wapwa kabusamba, nambe kabushoko keni. Oloni muzibuka lalo ngweni munapande kulongwa kuli Yehova. Ngeci pweni ba kulongwa kuli Yehova, oloni zibileni mukweni ngozi ngwe mwalingile Natane. Mulekeni ngweni napande kukalyambulula ku bakulunu bwasi-bwasi mangana bamukwase. Nga abyana, co yeni munapande kukamwambulula. Nga mulingamo, co mupwa ba kulongwa kuli Yehova. Mumwesa lalo ngweni munamuzibila ngozi, mwafwa bakulunu bamukwasa alikute lalo busamba na Yehova. Bamunangula mu ngila yaibwa manene.—Lev 5:1; Nga 6:1.
(Valevi 5:15, 16) “Nga munu alinga bubi kujeneka kuzibuka, omwo ikeye nonwa kwana bije bya kujela kuli Shukulu Kalunga, co akanene lijamba lya manga nambe membe wa kujeneka kapenga, ngeci apwe mulambu wa kulilwisila kuli Shukulu Kalunga. Co ndando ya uje cimuna inapande kupwa ngwe ndando ije ishakiwa ku mbalaka mwakuliwanena. 16 Co ikeye napande kwingisamo byuma bije byanabulumwine bya kujela, na kwakelako litambelo makumi abali. Ikeye akabyane kuli muka-kukombelela, co muka-kukombelela akakombelela cimuna uje wa ha bubi bwa uje munu mukumwambesa, co bakamusambesa.
it-1 1130 ¶2
Kujela
Bimuna na Bimbuto. Bantwatwa ba nkomba ba bingombe na bantwatwa ba bizamba ba bimanga na bimembe bapwile ba kujela kuli Yehova, co kubatondekele kubapatula. Bapandele kubalinga ñombelo, co tupilistu baje bapwile ba kujela babaneneko bipuka bimo. (Kul 18:17-19) Bushuka bwa kulibanga na mulambu wa camulikumi byapwile bya kujela, ngwe mwa biñombelo na bwana bwoshe bubalambwile ku mbalaka. (Kut 28:38) Byuma byoshe bya Yehova byapwile bya kujela, co kubapandele kubyombwanesa nambe kubipangesa ku byuma bya kujwala nambe kubipangesa ku byuma byeka. Cakumwenako, lishiko lya camulikumi lyamwesele ngwalyo, nga munu ashaka kwana camulikumi ipwe tiliku nambe byeka, oloni ikeye nambe wa mu naanga yendi ambatako mutamba umo kwa kujeneka kuzibuka na kuipangesa ku njubo, uje munu wakele na mulonga wa kupokola lishiko lya Njambi lije lyendeka ha byuma bya kujela. Wapandele kwingisa bije byuma byanambatele na kwakelako 20 pesenti ya byuma byanalambula. Kutundaho wapandele kulambula muna manga wamubwa kupwa ñombelo. Ngeci banu bapandele kusingimika byuma bya Yehova bya kujela.—Lev 5:14-16.
Kutanda Mbimbiliya
(Valevi 4:27–5:4) “Nga ikeye napu umo wa banu nkala, uje alinga bubi, oloni kayongwele kubulinga, apokola lishiko limo lya mashiko a Shukulu Kalunga, 28 co omo bubi bwendi bunasholoka, akanene mulambu wa membe wa lwabo wa kujeneka kapenga kupwa mulambu wendi. 29 Co akakambeke liboko lyendi ha mutwe wa uje cimuna na kumutsiila ku kunto ya mutula kuje bakatsiila bimuna ba milambu ya kwenyeka. 30 Co muka-kukombelela akambate maninga amo akambwitike mulabo wendi mu maninga a uje cimuna, akawakwite ku byakushongomoka bije bili mu bimbango bya mutula, aje anasalao akawetile kwisi ya mutula. 31 Asinoni akatundise mazi oshe a cimuna, ngwe muje akatundisa mazi a bimuna bakutsiila a milambu ya kulitombola, co akawenyekele ha mutula, bweko bwa mulambu ou bukabwahelelesa Shukulu Kalunga. Mu ngila eyi muka-kukombelela akambesa uje munu ku bubi bwendi, co bakamusambesa. 32 “Nga munu anena manga kupwa mulambu wa ha bubi, napande kupwa wa lwabo wa kujeneka kapenga. 33 Co ikeye akakambeke liboko lyendi a mutwe wa uje cimuna na kumutsiila ku kunto ya mutula kuje bakatsiila bimuna ba milambu ya kwenyeka. 34 Co muka-kukombelela akambate maninga amo akambwitike mulabo wendi mu maninga a uje cimuna, akawakwite ku byakushongomoka bije bili mu bimbango bya mutula, aje anasalao akawetile kwisi ya mutula. 35 Asinoni akatundise mazi oshe a cimuna, ngwe muje akatundisa mazi a bimanga bakutsiila ha milambu ya kulitombola, co akawenyekele ha mutula akamwa ya milambu ya byakulya bya kulambula kuli Shukulu Kalunga. Mu ngila eyi muka-kukombelela akambesa uje munu ku bubi bwendi, co bakamusambesa.
5 “Nga munu bamusana ku mbanja ngeci akane bukaleho bwa bije namono nambe nazibi, co ajeneka kubyambulula, ngongo yendi babenya. 2 “Nga munu akwata ha cuma ca kujeneka kujela, kujeneka kuzibuka, nambe kasitu wa kutsa wakulya, nambe cimuna wa kutsa wakulya, nambe njame ya tulongolo ba kutsa bakulya, co ikeye kajelele, akakala na mulonga.3 “Nga munu umo akwata nkala cuma cacibi ca kutunda ha munu kujeneka kuzibuka, cije cikamwonwesa kujela, co akakala na mulonga. 4 “Nga munu umo azambula kulisinga ngoco kujeneka kuyongola mwamubwa, nambe ha cuma cacibwa nambe cacibi, kujeneka kuzibuka, co akakala na mulonga.
NOVEMBER 23-29
BISIMPI BYA SEHO BYA MU LIJWI LYA NJAMBI | VALEVI 6-7
“Mulambu wa Kumwesa Kukandelela”
(Valevi 7:11, 12) Eli likelyo lishiko lya ha milambu ya kulitombola ya kukombelela kuli Shukulu Kalunga. 12 Nga munu alambula mulambu ou kupwa mulambu wa cikandelela kuli Njambi, ikeye akalambule makende akujeneka musima hamolika na cimuna wa kukombelela. Eyi inapande kupwa mikasha ya kuhima ya kulinga na bunga bwa kukumbasana na mazi a olibe, nambe tumashama-shama twakukwita na mazi a olibe, nambe mashama-shama a kuhima a kulinga na bunga bwa kukumbasana na mazi a olibe.
Bika Bitulilongesa ku Mukanda wa Valevi?
9 Cilongesa ca mu cibali: Tuli na kupangela Yehova mwafwa tumwesa kukandelela. Tucisimutwiyeni ha ñombelo ya kulitombola ije yapwile ya seho mu kulemesa kwa busunga mu simbu ya Baisalele mangana tuzibisise bwino eyi simpi. Ku mukanda wa Valevi, banamwesako ngwabo Kaisalele wanene ñombelo ya kulitombola “kupwa mulambu wa cikandelela.” (Lev 7:11-13, 16-18) Wanene uje mulambu mwafwa washakele kwana, keti kulingila lika lishiko. Ou wapwile mulambu walyanukilile munu ikeye babenya mwafwa ya kuzema Yehova Njambi. Uje wanene mulambu na naanga yendi hamo lika na tupilistu, balile ije situ ya kasitu ibalingile ñombelo. Oloni mazi na bilyo bimo bya kasitu ibalingile ñombelo babyanene lika kuli Yehova. Bilyo muka?
(Valevi 7:13-15) Hamo na mulambu wendi wa kulitombola wa cikandelela, mulambu wendi akalambule mikasha ya makende a kwoca a kujeneka musima, 14 Co akalambule mutambela umo wa makende a kujeneka musima na mutambela umo wa makende a kujeneka musima kupwa bwana bwabubwa kuli Shukulu Kalunga, ou unapu wa muka-kukombelela, uje atwala maninga a cimuna na kuwashamwina ku mutula. 15 Co situ ya uje cimuna wa mulambu wa kulitombola akailya ikeye babenya ha litangwa lije bene lyaikombelela, naimo yahi ikasalaho noho halikaki mutondo.
w00 8/15 15 ¶15
Biñombelo Bije Byazibisile Njambi Kubwaha
15 Mukanda wa Valevi capita 3, umwesa ngwawo mulambu ukwabo wa kulishakela wapwile mulambu wa kulitombola nambe ngwetu “ñombelo ya milambu ya kwoloka.” Lijwi lya “kwoloka” mu Cihebelu lilumbununa byuma byabingi keti kujeneka kukala lika mu nzita nambe bukalu. Libulu lya Studies in the Mosaic Institutions ngwalyo: “Mu Mbimbiliya, eli lijwi lilumbununa lalo kukala mu kwoloka na Njambi, kufuka nambe kupwa ba kubwahelela.” Ngeci, milambu ya kulitombola kubakele na kuyana kupwa ngwe fweto kuli Njambi mangana bakale nendi mu kwoloka. Oloni bashakele kumwesa kukandelela nambe kubwahelela mwafwa ya kukala nendi mu kwoloka ha kupwa babusamba bendi. Maninga na mazi bawanene Yehova, co asina tupilistu na uje walambwile ñombelo, balile situ ya uje cimuna. (Lev 3:17; 7:16-21; 19:5-8) Oku kwapwile lika ngwe tupilistu na uje wanene ñombelo balile hamo byakulya na Yehova mu kumwesa kwoloka kwakele mukati kabo.
(Valevi 7:20) Oloni nga ailya uje munu kajelele, co ikeye kubakamulaba kupwa lalo umo wa banu ba Njambi embwe.
w00 8/15 19 ¶8
Biñombelo Bije Bikazibisa Njambi Kubwaha
8 Lishiko lyendekele hali munu uje ana ñombelo ngwalyo: Woshe uje ana ñombelo kuli Yehova napande kupwa wa kujela. Munu uje wapwile wa kujwala wapandele tahi kwana ñombelo ya bubi mangana apwe wa kujela kuli Yehova asina Yehova ase kutambula ñombelo yendi ya kwenyeka nambe ya kulitombola. (Lev 5:1-6, 15, 17) Ha kupwa bangamba ba Njambi, tukamono seho ya kupwa ba kujela kuli ikeye simbu yoshe ndi? Nga tushaka ngwetu Nambi atambule kulemesa kwetu, co bwasi-bwasi tunapande kwecela bubi butunalingi. Kesi twishwale kuleka bakulunu mu cikungulukilo mangana batukwase na kulomba Njambi atukonekele kwitila mu ndando ya kupatula ya Yesu Kilistu.—Yak 5:14; 1 Yo 2:1, 2.
Kutondesesa Bisimpi bya Seho
(Valevi 6:13) Co tuhya tunapande kushukuma simbu yoshe ha mutula, kutwapandele kuzima.
it-1 833 ¶1
Tuhya
Mubapangeselelemo tuhya ku mbalaka na ku tembele. Tuhya batupangesele mu kulemesa Njambi ku mbalaka na ku tembele. Mutondo na mangwezi, kapilistu wakama wakele na kwenyeka insense ha mutula. (Kut 30:7, 8) Lishiko lya Njambi lyamwesele ngwalyo tuhya twa ha mutula twapandele kushukuma simbu yoshe. (Lev 6:12, 13) Nameme biñanda bya cisemwa ca Bayunda bimwesa ngwabyo Njambi ikeye wababangele kushukumisa tuhya twa ha mutula mu cikomokeso, oloni ebi bisinganyeka kubilitombola nebi biyendeka Mbimbiliya. Yehova washikile Mosesa ngwendi aleke bana ba Alone ngwendi babweke tuhya ha mutula asinoni bakaho ñombelo. (Lev 1:7, 8) Munima ya kukundika bupilistu bwa Alone na kukombelela biñombelo bya kubukundika, tuhya twakutunda kuli Yehova twenyekele biñombelo byakele ha mutula. Cisholoka ngwe tuhya twa Njambi twatundile mu lishelwa lije lyakele hakamwa ya mbalaka. Ngeci, tuje tuhya twakutunda kuli Njambi twenyekele ñombelo ibakombelelele ha mutula na mazi. Oloni keti tuketwo twashwamekele bikuni byakele ha mutula embwe. Tuhya tuje twatundile kuli Njambi twalipandakanene na tuje tubabangele kubweka tupilistu, co twatwaleleleleho kushukuma. (Lev 8:14–9:24) Tuhya twakutunda kuli Njambi twenyekele lalo biñombelo, Solomoni mwamanesele kulombela ha simbu ibakundikile tembele. (2 Mi 7:1) Nga mushaka lalo kuwana omwo Njambi wapangeselelemo tuhya mu kumwesa ngwendi natambula biñombelo bya bangamba bendi, mwasa kutanda mukanda wa Maako 6:21; 1 Vimyene 18:21-39 na 1 Mizimbu 21:26.
(Valevi 6:25) “Leka Alone na bana bendi ngwobe, eli likelyo lishiko lya milambu ya ha bubi. Cimuna wa mulambu wa ha bubi bakamutsiile ku kunto ya mutula, kuje bakatsiila bimuna ba milambu ya kwenyeka. Ou ukewo mulambu wa kujela manene.
si 27 ¶15
Mukanda wa mu Mbimbiliya wa mu Citatu—Valevi
15 (3) Munu uje walingile bubi kwa kujeneka kuzibuka wapandele kulambula mulambu wa bubi. Banu bakombelelele bimuna ba kuliseza-seza kwesekesa na munu uje walingile bubi. Kwakele bimuna babalambwile tupilistu, banu boshe ha kupwa mbunga, baka-kutwamenena nambe bwa munu woshe-woshe. Ñombelo ya bubi yalisezele na biñombelo bikwabo, mwafwa ikeyo yapwile lishiko bene ngwabo munu napande kuyana.—4:1-35; 6:24-30.
Kutanda Mbimbiliya
(Valevi 6:1-18) Shukulu Kalunga wendekele kuli Mosesa ngwendi, 2 “Nga munu alinga bubi kuli Shukulu Kalunga abyana kwilwisila mukwabo Kaisalele cishimbikiya nasezele kuli ikeye, akwiba cuma ca mukwabo, nambe kumukwisa, 3 nambe kwendeka makuli ha cuma cimo cije cazimbala na kulisinga ngwendi kacimwene, 4 owo munu nalingi bubi mu ngila imo, co akelwise cije catambwile mu ngila ya bwizi. 5 Ha litangwa lije bamuwanene na mulonga, napandele kwilwisila babenya byoshe na kwakelako litambelo lya makumi abali, ha litangwa lije lya kulambula mulambu wa ha bubi bwendi. 6 Co akatwale kuli muka-kukombelela lijamba lya manga nambe membe wa kujeneka kapenga kupwa mulambu wa kulilwisila kuli Shukulu Kalunga. Co ndando ya uje cimuna inapande kupwa ndando ije bemika ya mulambu wa kulilwisila. 7 Muka-kukombelela akambesa uje munu ku mesho a Shukulu Kalunga, co bakamusambesa.” 8 Shukulu Kalunga wendekele kuli Mosesa ngwendi, 9 “Leka Alone na bana bendi mashiko awa a milambu ya kwenyeka. Mulambu wa kwenyeka unapande kusala ha mutula butsiki bwoshe, co na tuhya kesi tuzime. 10 Asinoni muka-kukombelela akazale cikobeyo cendi cacilaha ca linyu, na tuputula twa linyu, akatundise lito lya mazi lije linasala ha mutula na kulyaka kumukulo wa mutula. 11 Asinoni ikeye akazale buzalo bwendi bweka na kutwala lije lito hanja ya cilombo ku mutambela uje wa kujela. 12Co tuhya twa ha mutula tunapande kushukuma simbu yoshe kesi tuzime embwe. Ngeci mutondo na mutondo muka-kukombelela napande kushambeyaho na bitale, akalameho mulambu wa kwenyeka na kwenyekelao mazi a mulambu wa kulitombola. 13 Co tuhya tunapande kushukuma simbu yoshe ha mutula, kutwapandele kuzima. 14 “Awa mashiko anapu a milambu ya bimbuto bya binona. Muka-kukombelela wa ku naanga ya Alone akanene mulambu wa bimbuto bya binona kuli Shukulu Kalunga kulutwe lwa mutula. 15 Co akajomoneho liboko lya kushula lya bunga bwabubwa bwa kuseneta na mazi, hamo na insense, co akabyenyekele a mutula kupwa cimweso ngeci byoshe banabikombelela kuli Shukulu Kalunga. Co bweko bwa mulambu ou bukabwahelelesa Shukulu Kalunga. 16 Alone na bana bendi bakalya byoshe bije bikasalaho mu mutambela wa kujela mu cipango ca mbalaka mwakuliwanena, oloni makende kubakawatiki na musima embwe. 17 Shukulu Kalunga nabanabyo kupwa mutambela wabo wa milambu ya byakulya. Unapu wa kujela manene, ngwe milambu ya ha bubi, na milambu ya kulilwisila. 18 Co batekulwila ba Alone ba banalume bakailye ku bisemwa byabo byoshe bya kulutwe omwo unapu mutambela wabo wa milambu ya byakulya wakukombelela kuli Shukulu Kalunga. Munu nkala uje akakwata ku mulambu wa byakulya ou akabulumuka ha nzili ya kujela kwawo.”
NOVEMBER 30–DECEMBER 6
BISIMPI BYA SEHO BYA MU LIJWI LYA NJAMBI | VALEVI 8-9
“Bukaleho Bumwesa Bibezikiso bya Yehova”
(Valevi 8:6-9) Co Mosesa wasanene Alone na bana bendi, co wabajwelesele. 7 Co wazikile Alone sanya na cikobeyo cacilaha, co wamuzitikile mwiba wa kandombe mu mbunda yendi. Wamuzikile lalo kangamuna, wakakutile na mwiba wako waubwa wa kwosha mu mbunda yendi. 8 Co wamuzikile kananga ka ha nulo, wakelemo Ulime na Tumime. 9 Co wamuzikile kalupusa ku mutwe wendi, co kulutwe lwako wakeleko mande ya ngolinde ya cimweso ca kujela ca kulikundika, ngwe muje mwamushikile Shukulu Kalunga.
(Valevi 8:12) Co ikeye wetilile mazi amo a kubwaba ha mutwe wa Alone na kumubwabesa mu kumujelesa.
it-1 1207
Kukundika Tupilistu
Mosesa wajwelesele Alone na bana bendi bawana, Nandabe, Abihu, Elyazale na Itamale. Hamo wabalekele bajwele babenya mu lilonga lya bunengu lije lyakele mu cipango ca mbalaka mwakuliwanena. Co wazikile Alone bizalo bya kapilistu wakama. (Kul 3:2, 3) Ebi bizalo byamwesele cipangi capandele kupanga. Co Mosesa wabwabesele mbalaka na bikwata byoshe bibapangeseleko na mutula wa kwenyekela biñombelo na lilonga na bikwata byoshe bibapangesele. Wabijelesele na kubikundika mangana bipange cipangi ca Njambi. Kutundoho, Mosesa wetilile Alone mazi ku mutwe mu kumubwabesa.—Lev 8:6-12; Kut 30:22-33; Mya 133:2.
(Valevi 9:1-5) Co ha litangwa lya [bu 8], omwo bamanesele matangwa abo akubakundika, Mosesa wasanene Alone na bana bendi, hamo na bantwama ba Isalele. 2 Co wendekele kuli Alone ngwendi, “Twala muna ngombe wa nkomba, na lijamba lya manga ba kujeneka kapenga, ukabakombelele kuli Shukulu Kalunga. Co muna ngombe wa nkomba apwe wa mulambu wa ha bubi, na lijamba lya manga apwe wa mulambu wa kwenyeka. 3 Asinoni leka banu ba Isalele batwale lijamba lya membe apwe wa mulambu wa ha bubi, na muna ngombe wa nkomba wa mwaka umolika, na muna manga wa mwaka umolika ba kujeneka kapenga bapwe ba mulambu wa kwenyeka, 4 na ngombe wa nkomba, na lijamba lya membe, na manga bapwe ba mulambu wa kulitombola. Co bakabakombelele kuli Shukulu Kalunga na mulambu wa bimbuto bya binona bya kutsingasana na mazi. Banapande kulinga ebi omwo lelo Shukulu Kalunga akalisholola kuli bakebo.” 5 Co batwalele byuma byoshe bije Mosesa wabishikile kulutwe lwa mbalaka, mbunga yoshe bakungulukilile kuje na kulemesa Shukulu Kalunga
it-1 1208 ¶8
Kukundika Tupilistu
Ha litangwa lya bu 8, kutunda habangwililile Alone na bana bendi kupwa tupilistu, Alone wakombelelele ñombelo ya banu ba Isalele lwa kulibanga ya kubajelesa ku bubi bwabo na ku kujeneka kuziba kwabo ha kulemesa muna ngombe wa ngolinde. (Le 9:1-7; Ex 32:1-10) Ku mamaneselelo a ciwano, Yehova wamwesele ngwendi wabatabesele bapwe tupilistu ha kutuma tuhya twa cikomokeso kutunda mu lishelwa lije lyakele helu ya mbalaka na kumaneselela kwenyeka ñombelo ije yakele ha mutula.—Lev 9:23, 24.
(Valevi 9:23, 24) Co Mosesa na Alone bakobelele mu mbalaka mwakuliwanena, omwo batuhukile hanja, babezikisile banu, co ceke ca bumpau bwa Shukulu Kalunga casholokele ku banu boshe. 24 Co bwasi-bwasi Shukulu Kalunga watumine tuhya, twenyekele uje mulambu wa kwenyeka, na bilyo, na mazi ha mutula. Omwo banu bamwene bije byalingiwile, co boshe batambekele na kutsikama ha mabuli, na kukulamesa bihanga byabo hasi.
Bika Bitulilongesa ku Mukanda wa Valevi?
13 Cilongesa ca mu ciwana: Yehova ali na kubezikisa mutamba wa hasi wa munga yendi. Tusimutwiyeni byalingiwile mu 1512 B.C.E. omwo batungile Mbalaka ku Munkinda wa Sinai. (Kut 40:17) Mosesa watwamenene cilika ca kwangula Alone na bana bendi kupwa tupilistu. Co Baisalele bakungulukile kwakumona tupilistu bana biñombelo byabo bya tusitu lwa kulibanga. (Lev 9:1-5) Yehova wamwesele bati ngwendi wabwahelelele hali baje tupilistu babangwile? Omwo Alone na Mosesa babezikisile banu, Yehova watumine tuhya kwa kwenyeka biñombelo bije byasalele ha mutula.—Lev 9:23, 24.
Kutondesesa Bisimpi bya Seho
(Valevi 8:6) Co Mosesa wasanene Alone na bana bendi, co wabajwelesele.
w14 11/15 9 ¶6
Bika Bitunapande Kupwila ba Kujela?
6 Bika bitulilongesa ku Lishiko libanene tupilistu lya kupwa ba kujela ku mubila? Baje batukalilongesa nabo Mbimbiliya banasa kunanguka ngwabo mitamba yetu ya kulemesela yapwa ya kujela, co lalo netu tukasholoka mwamubwa. Tulilongesa lalo ngwetu munu woshe uje aija ku munkinda wa Yehova napande kupwa wa ‘kujela mu mbunge,’ asina alemesa mwamubwa Yehova. (Mya 24:3, 4; Isa 2:2, 3.) Bisinganyeka byetu, bimbunge byetu na mibila yetu binapande kupwa bya kujela mangana tupangele Njambi mwamubwa. Ngeci, simbu yoshe tunapande kulilula na kumona indi kuli bimo bitunapande kutengululako mangana tupwe ba kujela. (2 Ko 13:5) Cakumwenako, ndolome nambe ndokazi wa kumbwitika uje akayongola bikupulo bya mushelengwa napande kulihula ngwendi, ‘Binjilinga bimwesa ngwabyo njinajele ndi?’ Co napande kulomba bukwasi ku cikungulukilo mangana ecele bilinga byendi bya mazilo.—Yak 5:14.
(Valevi 8:14-17) Asinoni Mosesa wanenele muna ngombe wa nkomba wa ñombelo ya ha bubi, co Alone na bana bendi bakambekele maboko abo ha mutwe wa uje cimuna. 15 Mosesa wamutsiile, co wanoneleko maninga amo, co wambwitikilemo mulabo wendi waakwitile ku bya kushongomoka bya mu bimbango bya mutula, ngeci baujelese. Asinoni wetilile maninga aje asaleleho kwisi ya mutula. Co mu ngila eyi waukundikile na kuujelesa. 16 Asinoni Mosesa watundisile mazi oshe a citata-mila na mutambela waubwa wa lishuli na binso na mazi abyo na kubyenyekela byoshe ha mutula. 17 Oloni ngombe wa nkomba, hamo na cilambu cendi na situ yendi na mila yendi, hamo na bufwati, wabyenyekelele hanja ya cilombo, ngwe muje mwamushikile Shukulu Kalunga.
it-2 437 ¶3
Mosesa
Njambi wangwile Mosesa kupwa muka-kuwanesa cikumiiyo ca Lishiko calikumiiye na Baisalele. Mosesa bamwanene cipangi cakama mwafwa na umo wahi wapwaho laja muka-kuwanesa, kubanga Yesu Kilistu lika ikeye muka-kuwanesa cikumiyo caciha. Mosesa wambatele maninga a cimuna ibakombelelele na kuwashamwina ha libulu lya cikumiyo. Wemanenene Yehova na banu. Watandelele banu libulu lya cikumiyo, co bakumbulwile ngwabo, “Tukononoka Shukulu Kalunga na kulinga byuma byoshe bije byanatushiki.” (Kut 24:3-8; Hev 9:19) Ha kupwa muka-kuwanesa, Mosesa ikeye watwamenenene cipangi ca kutunga mbalaka na kulinga byoshe bibapangesele mu mbalaka ngwe muje mwamushikilile Njambi. Co lalo wangwile tupilistu na kubakundika na kubwabesa mbalaka na Alone kapilistu wakama kupangesa mazi a kulitila. Kutundaho, Mosesa watwamenenene baje tupilistu babaha omwo balingile bipangi byabo lwa kulibanga.—Kut capi 25-29; Lev capi 8, 9.
Kutanda Mbimbiliya
(Valevi 8:31–9:7) Co Mosesa wendekele kuli Alone na bana bendi ngwendi, “Twaleni eyi situ ku cikolo ca mbalaka mwakuliwanena ngeci mukaitelekeleko, co mukailile kuje bene, hamo na makende aje ali mu mutonga wa milambu ya kukundikisa, ngwe muje mwashikile Shukulu Kalunga. 32 Enyekeni situ yoshe, na makende bije bikasala kukulya. 33 Co kumukatundu ku cikolo ca mbalaka ha matangwa 7 noho mukamanesa matangwa eni oshe akumikundika kupwa baka-kukombelela. 34 Co Shukulu Kalunga ikeye watushikile kulinga ebi bitunalingi lelo mukumyambesa ku bubi bweni. 35 Mwapande kutumbama mu cikolo ca mbalaka mutanya na butsiki ha matangwa 7, mu kulinga ebi Shukulu Kalunga wabishikile. Nga kumukalingimo, co mukatsa. Eci cikeco cashikile Shukulu Kalunga kuli yange.” 36 Co Alone na bana bendi balingile byuma byoshe bije byashikile Shukulu Kalunga kuli Mosesa.
9 Co ha litangwa lya [bu 8], omwo bamanesele matangwa abo akubakundika, Mosesa wasanene Alone na bana bendi, hamo na bantwama ba Isalele. 2 Co wendekele kuli Alone ngwendi, “Twala muna ngombe wa nkomba, na lijamba lya manga ba kujeneka kapenga, ukabakombelele kuli Shukulu Kalunga. Co muna ngombe wa nkomba apwe wa mulambu wa ha bubi, na lijamba lya manga apwe wa mulambu wa kwenyeka. 3 Asinoni leka banu ba Isalele batwale lijamba lya membe apwe wa mulambu wa ha bubi, na muna ngombe wa nkomba wa mwaka umolika, na muna manga wa mwaka umolika ba kujeneka kapenga bapwe ba mulambu wa kwenyeka, 4 na ngombe wa nkomba, na lijamba lya membe, na manga bapwe ba mulambu wa kulitombola. Co bakabakombelele kuli Shukulu Kalunga na mulambu wa bimbuto bya binona bya kutsingasana na mazi. Banapande kulinga ebi omwo lelo Shukulu Kalunga akalisholola kuli bakebo.” 5 Co batwalele byuma byoshe bije Mosesa wabishikile kulutwe lwa mbalaka, mbunga yoshe bakungulukilile kuje na kulemesa Shukulu Kalunga. 6 Co Mosesa wendekele ngwendi, “Shukulu Kalunga namishiki mulinge byuma byoshe ebi, ngeci ceke ca bumpau bwendi case kusholoka kuli yeni.” 7 Asinoni Mosesa wendekele kuli Alone ngwendi, “Ya ku mutula, ukakombelele ñombelo ya ha bubi bwobe, na ñombelo yobe ya kwenyeka mu kulyambesa yobe babenya, hamo na banu boshe. Linga ñombelo eyi mu kutundisa bubi bwa banu, ngwe muje mwashikile Shukulu Kalunga.”