Disiembrë

Ja yajkutujkpë mëdiˈibë Etiopía, mbäädë nety nyëbajnë. Nˈokjamyajtsëm, ja Etiopía jäˈäy japë nety të yˈotsy Jerusalén parë ojts të “tˈawdaty ja Dios” (Apos. 8:27). Yëˈë të nety tkupëky ja judiyëtëjkë ryelijyonk ets të nety tˈixyˈatyë Jyobaa ko tkajpxyë Escrituras Hebreas, per yˈaknijawëyaambyë nety. Pääty ko Felipe pyatë yëˈë nety kyajpxypy ja nekyxyaatsy mëdiˈibë Isaías jyaay (Apos. 8:28). Yëˈë tyuunë mëjääw parë niˈigyë tˈaknijawëyany, pes kajaa ojts tyuˈuyeˈey parë jyajty Jerusalén ets tˈawdatäˈänyë Jyobaa. Felipe yëˈë tyukmëtmaytyak mëdiˈibë nety kyaj tnijawë ja Etiopía jäˈäy, extëm ko Jesus yëˈëjën ja Mesías (Apos. 8:​34, 35). ¿Ti net tyuun? Ta jyënany ko nyëbatäˈäny parë tpanëjkxäˈänyë Jesus mët ko të nety niˈigyë tˈixyˈatyë Jyobaa etsë Jesus. Ko Felipe tˈijxy ko mbäät nyëbety, ta dyajnëbejty. w23.03 paj. 8, 9 parr. 3-6

Jyobaa kyaj agujk jotkujk nyayjyawëyaˈanyëty pën kyaj nmaytyakëm tëyˈäjtën myëët (Prov. 6:​16, 17). Naxwinyëdë jäˈäy kyaj wiˈix tˈixtë ko wyinˈëën wyinxäjtë, per ëtsäjtëm duˈun nwinmäˈäyëm extëmë Jyobaa (Sal. 15:​1, 2). Kyaj nwinˈëënäˈän nwinxäjäˈänëmë nmëguˈukˈäjtëm, per kyaj nanduˈun tijaty ndukwinguyuˈutsäˈänëm parë kyaj tnijawëdët ja tëyˈäjtën. Kyaj nanduˈun nbiˈtsˈëˈëw nbiˈtskajpxëm (Prov. 25:23; 2 Tes. 3:11). Pën mˈijxypy ko tamë jäˈäy dyajtëgatsy ja myaytyaˈaky parë myëguˈuk tˈëbäädäˈäny tkäjpxpäädäˈäny, oy ko xyajtëgatsët ja maytyaˈaky ets yëˈë mnimaytyäˈägëp mëdiˈibë mbäät pyudëkëdë ja mmëguˈuktëjk. Tyam, yëˈë ndukjukyˈäjtëmë tiempë mä mayë jäˈäy kyaj oy dyajtundë yˈääw yˈayuk. Pääty, nˈoktuˈunëmë mëjääw parë tsuj yajxon ngäjpx nmaytyakëm extëmë Jyobaa ttukjotkëdaˈaky. Yëˈë xykyunuˈkxäˈänëm pën nduˈunëmë mëjääw parë nyajmëjpëtsëˈëmëm mëdë ääw ayuk mä nˈëwäˈkx ngäjpxwäˈkxëm, ko nëjkxëm reunyonk ets ko ngäjpx nmaytyakëm mëdë nmëguˈukˈäjtëm. Ko nety të dyajjëjptëgoyë yäˈädë jukyˈäjtën, kyaj xynyekytsyiptäˈägäˈänëm nyajmëjpëtsëˈëmëmë Jyobaa mëdë ääw ayuk (Juud. 15). w22.04 paj. 9 parr. 18-20

Ko nnijäˈäwëm nuˈunënë Jyobaa xytsyojkëm mëdë Jesus, ta nanduˈun ntsokäˈänëm (1 Fwank 4:10). Per niˈigyë ntsojkëmë Jesus ko nnijäˈäwëm ko ojts xykyuˈoˈk xykyutëgoˈoyëm niduˈuk niduˈuk. Apostëlë Pablo mëjwiin kajaa tkuˈëˈëw tkukäjpxë ko Jesus ojts kyuˈoogëty. Pääty ko tnijäˈäyë ja Diosmëduumbëty mëdiˈibë Galasyʉ, duˈun tˈanmääy: “Kristë [ . . . ] yëˈëts xytsyojk es nyayäjkë wintsëˈkën mët ëjtskyëjxm” (Gal. 2:20). Jyobaa yëˈë të mëjwoyëty parë xymyëdunët mët ko Jesus ojts mguˈoogëty (Fwank 6:44). ¿Këdii jantsy jotkujk mnayjyawëty ko Jyobaa të mniˈˈijxkëdaˈagyëty ets të mëjwoyëty mët yëˈëgyëjxm ko yˈUˈunk ojts mguˈoogëty? ¿Këdii mas niˈigyë net tyam xytsyokyë Jyobaa mëdë Jesus? Pääty oy ko nnayajtëˈëwëm: “Kots duˈun të nnijawë, ¿titsë net mbäät nˈaktuny?” Ko ntsojkëmë Jyobaa mëdë Jesus, xypyudëjkëm parë ntsojkëmë wiink jäˈäy (2 Kor. 5:​14, 15; 6:​1, 2). w23.01 paj. 28 parr. 6, 7

Biiblyë xypyudëjkëm parë tuˈugyë nmëduˈunëmë Jyobaa. Tijaty ojts yajkujayë mä Biiblyë yëˈëyë mbäät tjaygyukëdë jäˈäy mëdiˈibë yujy tudaˈaky (Luk. 10:21). Biiblyë yëˈë tuˈugë liibrë mëdiˈibë abëtsëmy nyaxwinyëdë jäˈäy kyäjpxtëp. Per yëˈëyë pënaty yujy tudaˈaky mbäät tjaygyukëdë ets tkuytyundë tijaty tukniˈˈijxëp (2 Kor. 3:​15, 16). Mä Biiblyë nyigëxëˈëgyë Jyobaa wijyˈäjtën. Jyobaa yëˈë yajtuumbyë Biiblyë parë tijaty xytyukniˈˈijxëm, per nanduˈun parë xyaˈëxpëjkëm niduˈuk niduˈuk ets xyjyotkujkmoˈoyëm. Ko ngäjpxëmë Biiblyë mbäät nbëjkëmë kuentë ko Jyobaa xymyëmäˈäy xymyëdäjëm niduˈuk niduˈuk (Is. 30:21). Seguurë ko të ngäjpxëm tuˈugë tekstë mëdiˈibë nety meerë nyajtëgoyˈäjtëm. Per ¿wiˈixën tyam xypyudëjkëmë Biiblyë niduˈuk niduˈuk pën yëˈë yajtuknijäˈäyëdë miyonkˈamë jäˈäy? Yëˈko Jyobaa yëˈë yajjääyë, ja Dios mëdiˈibë mas wijy abëtsëmy nyaxwinyëdë (2 Tim. 3:​16, 17). w23.02 paj. 4, 5 parr. 8-10

Niˈamukë ninuˈun nDiosmëduˈunëm, ntsojkëm mëkë Jyobaa ets ndunäˈänëmë mëjääw parë mas oy nmëduˈunëm. Per parë duˈun nduˈunëm, tsojkëp niˈigyë winmäˈäny nbëjktakëm parë tijaty nˈaktuˈunëm, extëm ko nyajmëjwindëjkëmë oybyë jäˈäyˈäjtën, ko tijaty njäjtëm nduˈunëm ets ko nˈëxtäˈäyëmë winmäˈäny wixaty mbäät nbudëjkëm ja nmëguˈukˈäjtëm. ¿Tiko niˈigyë winmäˈäny nbëjktäˈägäˈänëm parë nmëduˈunëmë Jyobaa? Yëˈko nyajjotkujkˈatäˈänëmë ja nDeetyˈäjtëmë tsäjpotmëdë, pes jotkujk nyayjyawëty ko nyajtuˈunëm ja wijyˈäjtën ets tijaty njäjt nnijäˈäwëm parë nmëduˈunëm. Ets niˈigyë nnayaˈoyëyäˈänëm parë mbäät nbudëjkëm ja nmëguˈukˈäjtëm (1 Tes. 4:​9, 10). Tsojkëp niˈamukë nbëjktakëmë winmäˈäny parë niˈigyë nmëduˈunëmë Jyobaa, oy jeky kujk ndukˈijtënë tëyˈäjtën o kyaj. w22.04 paj. 22 parr. 1, 2

Ja gobiernëtëjk mëdiˈibë anaˈamdëp abëtsëmy nyaxwinyëdë, tim tsojk tnibëdëˈëgäˈändë ja Mëj Babilonia o tukëˈëyë relijyonk mëdiˈibë kyaj tyëyˈäjtënëty mëdiˈibë jaˈäjtp abëtsëmy nyaxwinyëdë. Ko nety duˈun tyuny jyatyëty, jaa mä tsyondäˈägäˈäny ja mëj ayoˈon. ¿Waˈandaa nimayë jäˈäy tˈëxtäˈäyäˈändë Jyobaa parë tmëdunäˈändë? Kyaj. Pes mä Diˈibʉ Jatanʉp kapitulo 6 jyënaˈany ko pënaty kyaj tmëdundë Jyobaa, jaa mä net tˈëxtäˈäyäˈändë naybyudëkë mä ja gobiernëtëjk mëdiˈibë anaˈamdëp abëtsëmy nyaxwinyëdë ets mä ja organisasion mëdiˈibë myëdäjttëbë mëjatypyë negosyë, mä yäˈädë kapitulo yaˈijxkijpxyëdë yäˈädë jäˈäyëty mëdë tun kopk. Kom kyaj yëˈë tpuwäˈägëyäˈändë ja Diosë yˈAnaˈam Kyutujkën, päätyë Jyobaa yajnaxäˈänëdë extëmë myëtsip (Luk. 11:23; Diˈibʉ Jat. 6:​15-17). Mä taabë tiempë, ko nety tyuny jyatyëty ja mëj ayoˈon ets jyaˈˈaty ja mëk mäˈäy mëk täjën, ja Diosmëduumbëty ak yëˈë jäˈäy ixanëdëp. Yëˈë ko yëˈëyë netyë mëdiˈibë yˈakmëduundëbë Jyobaa yä Naxwiiny ets mëdiˈibë kyaj tpuwäˈägëdë niwiˈixtsoo ja “axëkjëyujk” (Diˈibʉ Jat. 13:​14-17). w22.05 paj. 16, 17 parr. 8, 9

Ëtsäjtëm kyaj jeˈeyë ngäjpxwäˈkxëm “ja oybyë ayuk mëdiˈibë nyimaytyakypy ja Diosë yˈAnaˈam Kyutujkën” (Mat. 24:14). Nanduˈunën xypyudëjkëmë anklëstëjk mëdiˈibë yajmaytyaktëp mä Diˈibʉ Jatanʉp kapitulo 8 axtë 10. Yäˈädë anklëstëjk, yëˈë nyigäjpx nyimaytyaktëp ja amay jotmay mëdiˈibë tukmiin tukëdakëdëp pënaty kyaj tkupëktë ja Diosë yˈAnaˈam Kyutujkën. Ets yëˈë tyam jaa nˈëwäˈkx ngäjpxwäˈkxëm ja ääw ayuk mëdiˈibë jäˈäy jyäˈäwëdëp extëm “ja tëtsn” etsë “jënˈyaˈank”, pes yëˈë nnimaytyakëm wiˈixë Dios dyajkutëgoyaˈany tijatyë Satanás yajtuumpy yä naxwiiny (Diˈibʉ Jat. 8:​7, 13). Tsojkëbë jäˈäy tnijawëdët ko tadën wyingoonë ja kutëgoˈoyën. Ko duˈun nbudëjkëm, mbäädë net dyajtëgatstë ja jyukyˈäjtën ets tsyokwëˈëmdët ko Jyobaa dyajminët ja yˈakë (Sof. 2:​2, 3). Tsojkëp nˈijtëm amëk jotmëk, pes mayë jäˈäy kyaj tˈoymyëdowdë yäˈädë ääw ayuk. Ets ko nety tsyondaknë ja mëj ayoˈon, mas mëk mëdiˈibë nˈëwäˈkxäˈän ngäjpxwäˈkxäˈänëm (Diˈibʉ Jat. 16:21). w22.05 paj. 7 parr. 18, 19

Okpawinmay wiˈix tyëgatsyë jyukyˈäjtën ja käsäädë jäˈäy ko tpatnë yˈuˈunk yˈënäˈk. Waˈan të tmëdoowˈittë jantsy kanäkˈokë diskursë mä yajmaytyaˈaky wiˈix mbäädë yˈuˈunk yˈënäˈk dyajˈyaak dyajpattë ets kyaj yajxon ttim jaygyukëdë mët ko kyajnëmë yˈuˈunk yˈënäˈk. Per ko net tpatnëdë, taanëmë net yajxon tjaygyukëdë ja ëwij käjpxwijën. ¡Mëjwiin kajaa net tnikëjxmˈatäˈändë tuunk! Ko tyëgatsyë jukyˈäjtën, ta niˈigyë nyajtsobatëm näägë tekstë mëdiˈibë jaayëm ngäjpxëm. Päätyën “jëbom jëbom” ngäjpxëmë Biiblyë ets nbawinmäˈäyëm, duˈun extëmë nety mbäät ttundë pënaty anaˈamdë Israel (Deut. 17:​19, MNM). Miitsëty uˈunktääk uˈunkteety jantsy oy ko të myajtuknipëktë parë xypyudëkëdët ja mˈuˈunk mˈënäˈk ets tˈixyˈattëdë Jyobaa. Per kyaj jeˈeyë tsyokyëty xytyukniˈˈixëdët pënën Jyobaa, pudëkëdën parë ttsoktët amumduˈukjot. w22.05 paj. 26 parr. 2, 3

Kyaj jeˈeyë tsyokyëty tmëkjawët mëdiˈibë të ttuny, tsojkëbën jyodëmbitët. Ko tuˈugë jäˈäy jyantsy jyodëmbity, yajtëgäjtsypyën ja jyukyˈäjtën. Jyobaa yˈijxypy pën ja jäˈäy mëdiˈibë të pyokytyuny të dyajtëgatsyë jyukyˈäjtën. Ko duˈun ttuny, duˈunxyëp extëm jyëmbity o tmastuˈuty ja nëˈë tuˈujë axëëkpë ets jyukyˈäjttsondaˈaky extëmë Jyobaa ttsoky (Is. 55:7). Ja jäˈäy mëdiˈibë të dyajtëgatsyë jyukyˈäjtën, tsojkëp dyajtëgatsëdë jyot wyinmäˈäny parë wyinmayët extëmë Jyobaa (Rom. 12:2; Éfes. 4:23). Tsojkëp nanduˈun tpëjktäˈägëdë wyinmäˈäny parë tmastuˈudët ja axëëkpë jyot wyinmäˈäny etsë axëëkpë tyuˈunën (Kol. 3:​7-9). Per oy ko njamyajtsëm ko mët ko Jesus ojts xykyuˈoˈkëm, mbäädë Jyobaa xypyokymyaˈkxëm. Ko Jyobaa tˈixy ko nduˈunëmë mëjääw parë nyajtëgäjtsëmë jukyˈäjtën, ta xypyokymyaˈkxëm yëˈëgyëjxm ko yˈUˈunk ojts xykyuˈoˈkëm (1 Fwank 1:7). w22.06 paj. 6 parr. 16, 17

Nuˈun kujkë tiempë nyaxy, nëgooyë jäˈäy nyayˈaxëktuunëndë nixim niyam (Ecl. 8:9). Extëm nˈokpëjktakëm, ta jäˈäy mëdiˈibë kyaj oy dyajtundë kyutujkën, ta mëdiˈibë yaˈoˈk yajtëgooytyëbë myëguˈuk, ta mëdiˈibë wyingäjpx jyëjpkäjpxtëp ets yˈatsëˈk yˈajäˈäwëdëp ja myëˈeskuelëˈˈënäˈk ets ta net nääk mëdiˈibë axëëk tyuundëbë fyamilyë. Päätyënë naxwinyëdë jäˈäy ttsëˈëgë myënaxwinyëdë jäˈäy. ¿Wiˈixë netë Satanás dyajtunyë yäˈädë tsëˈëgë? Satanás yëˈë yajtuumbyë naxwinyëdë jäˈäy parë xyˈatsëˈkëm ets kyaj nekyˈëwäˈkx nekykyäjpxwäˈkxëm o parë kyaj nekytyuˈunëm tijatyë Jyobaa xytyukˈanaˈamëm. Të dyajtuny näägë gobiernëtëjk parë dyajkubokyë Diosë tyuunk ets xytyuknibëdëˈkëm (Luk. 21:12). Mä tyamë Satanás yˈaneˈemy, mayë jäˈäy tniwäämbattë Jyobaa tyestiigëty ets dyajwäˈkxtë informasion mëdiˈibë kyaj tyëyˈäjtënëty. Pënaty myëbëjktëp, mbäädë net xynyixik xytyukxikëm o axtë xytsyiˈk xykyojxëm (Mat. 10:36). Kyaj mëjˈixy mëjmëdoy njäˈäwëm ko duˈunë Satanás xynyibëdëˈkëm, pes nanduˈun ojts yajnibëdëˈëktë nmëguˈukˈäjtëm mä primer siiglë (Apos. 5:​27, 28, 40). w22.06 paj. 16 parr. 10, 11

¿Pënatyën ja nimaybyë jäˈäy mëdiˈibë yajtukniwowandëp “ja tëyˈäjtën”? Yëˈë pënaty jukypyëkandëp, ja mëdiˈibë të tsyokwëˈëmdë mä Armajedon ets ja ënäˈkuˈungëty mëdiˈibë nety maxuˈunkˈäjttëp mä jembyë jukyˈäjtën. Ko yˈabatët tuk mil jëmëjt, niˈamukë ja naxwinyëdë jäˈäy të nety jyëmbijnëdë wäˈätsjäˈäy. Oyë nety tuˈugë jäˈäy të jyajëmbijtpë wäˈätsjäˈäy, kyaj yëˈë tˈandijy ko mbäädën jyukyˈaty xëmëkyëjxm. Nˈokjamyajtsëmë Adán mëdë Eva wäˈätsjäˈäyë nety yajpäättë, per tsojkëbë nety dyajnigëxëˈëktët ko myëmëdowandëbë Jyobaa parë mbäät jyukyˈattë xëmëkyëjxm. Per kyaj duˈun ttuundë (Rom. 5:12). Ko yˈabatët tuk mil jëmëjt të nety niˈamukë naxwinyëdë jäˈäy jyëmbijtääynyëdë wäˈätsjäˈäy. ¿Niˈamukëdaa tpuwäˈägëyäˈändë Jyobaa Gyobiernë xëmëkyëjxm? ¿O waˈandaa nääk duˈun yˈadëˈëtsäˈändë extëmë Adán mëdë Eva mëdiˈibë kyaj tmëmëdoowdë Jyobaa, oyë nety jyawäˈätsjäˈäyˈattë? Njanijawëyäˈänëm wiˈix yaˈˈatsoowëmbity. w22.09 paj. 22, 23 parr. 12-14

Tyam tsipë jäˈäy tmëbëktët ko nëjkxëp näˈä yˈoyë amay jotmay. Pes kyaj mayë jäˈäy nyekynyaytsyokëdë jyënoty tyëgoty, niˈigyë yˈawäˈändaknëdë, nyaytsyiˈk nyaygyojxëndë ets kyaj tijaty nyekynyaytyukmëtsokëdë. Mayë jäˈäy kyaj nanduˈun tnekytyukjotkujkˈattë pënaty myëdäjttëbë kutujkën. Per tijaty ja tuun jäjtëp, yëˈë xytyukˈijxëm ko miimp këdakpë jotkujkˈäjtën, pes duˈunën meerë jäˈäy jyaˈayˈattë extëm ojts yajnaskäjpxë “mä ja tiempë mëdiˈibë jëjpkëxanëp” (2 Tim. 3:​1-5, TNM). Mayë jäˈäy myëbëjktëp ko taajën duˈun tyuny jyatyëty tijaty ojts yajnaskäjpxë ets ko nˈijxëm wiˈix yˈadëy, yëˈë xytyukˈijxëm ko Jesus të tyëjkënë anaˈambë mä ja Diosë Gyobiernë. Duˈunën ja meerë tniwäˈktäˈäy ets tyuny jyatyëty extëm tijaty ojts yajnaskäjpxë. w22.07 paj. 2 parr. 1, 2

Ko tsyondakyë COVID-19 ojts nyajnëˈëmoˈoy nyajtuˈumoˈoyëm mä wiˈix nˈëwäˈkx ngäjpxwäˈkxëm ets nreunyonkˈäjtëm. Pojënë yajtukniwijtsëtyaay parë nreunyonkˈäjtëm ets nˈasambleeˈäjtëm mä internet ets parë ngäjpxwäˈkxëm mä telefënë o njäˈäyëmë kartë. Mëjwiin kajaa Jyobaa të xykyunuˈkxëm, pes të nyimayëdë nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë ëwäˈkx käjpxwäˈkxtëp, duˈun të tkaxtë informë kanäägë Betel. Nimay jantsy oyatyë yˈeksperiensyë të tmëdattë. Waˈan näägë nmëguˈukˈäjtëm wyinmaytyë ko Diosë kyäjpn nëgoo mëk xytyimˈijxˈijt xytyimkuentëˈäjtënë mä jyaˈˈatyë yäˈädë päˈäm. Per të nˈijxëm kanäkˈok ko oy wyimbëtsëmy extëm nyajnëˈëmoˈoy nyajtuˈumoˈoyëm. Pën winmäˈäyëm wiˈixë Jesus tyam xynyëˈëmoˈoy xytyuˈumoˈoyëm, mbäät nnayjyäˈäwëm seguurë ko Jyobaa mëdë yˈUˈunk ninäˈä xykyamastuˈudäˈänëm oy ti tyun jyatëdët mä tiempë myiny kyëdaˈaky (Eb. 13:​5, 6). w22.07 paj. 13 parr. 15, 16

Oy ko nanduˈun nmoˈoyëmë dyoskujuyëmë Jyobaa ko të dyajkojy yˈixy kaˈixyë pëjy ujts, këxy kaˈpxyë jëˈxy pëky ets ko mbäät nmëdäjtëmë mëtnaymyaayëbë. Jyobaa xymyoˈoyëm tijaty mët ko tsyojkypy ets njukyˈäjtëm agujk jotkujk (Sal. 104:​12-15, 24). Per mëdiˈibë niˈigyë nguˈëˈëw ngukäjpxëm, yëˈë extëm tyamë Jyobaa xynyëˈëmoˈoy xytyuˈumoˈoyëm parë mëk ja mëbëjkën nyaˈijtëm ets ko nˈëwxijt njëjpˈijxëm ja oybyë jukyˈäjtën. Jyobaa mëjwiin kajaa tijaty xytyukmëduˈunëm, ¿per ti mbäät xypyudëjkëm parë xëmë nguˈëˈëw ngukäjpxëm? Yëˈko ngujäˈäyëm tijaty nˈamdoˈowëm, ets ok, ta nˈijxëm wiˈixë Jyobaa tˈatsoowëmbity etsë net nguˈëˈëw ngukäjpxëm ko të xypyudëjkëm (Kol. 3:15). w22.07 paj. 22 parr. 8, 9

Kyaj jeˈeyë tsyokyëty nˈëxpëjkëmë Biiblyë. Parë mbäät nnaytyukpudëjkëm, tsojkëbën ndukjukyˈäjtëm, jaˈa njënäˈänëm, ko nguytyuˈunëm tijaty njäjtëm. Pën nduˈunëm duˈun, ta jantsy agujk jotkujk njukyˈatäˈänëm (Sant. 1:25). ¿Ets wiˈixën mbäät nnijäˈäwëm pën nguytyuˈunëm tijaty njäjtëm mä Biiblyë? Tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm jyënaˈany ko tsojkëp nnayˈijx nnaytyuˈunëm pën oy tijaty nduˈunëm ets mäjaty mbäät nˈaknayaˈoˈoyëm. Apostëlë Pablo duˈun tnimaytyaky: “Oy nuˈun të njawimbajtëmbë, tsojkëp duˈunyëm nˈyeˈeyëm ja nëˈë tuˈu mëdiˈibë të nbaduˈudëjkëm” (Filip. 3:​16, TNM). Nˈokwinmäˈäyëm nuˈunën mëjwiin kajaa xypyudëjkëm ko nduˈunëmë mëjääw parë duˈunyëm ndukˈijtëm “ja tëyˈäjtën”. Per kyaj ëtsäjtëm jeˈeyë ndukˈoyˈäjtëm, nanduˈunën agujk jotkujk nyajnayjyäˈäwëmë Jyobaa ets ja nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë mëët nDiosmëduˈunëm (Prov. 27:11; 3 Fwank 4). ¡Nitii duˈun kyaˈoyëty extëm ko nyajtsobatëm ja tëyˈäjtën ets ndukjukyˈäjtëm! w22.08 paj. 18, 19 parr. 16-18

Pënaty tuundëp mëjjäˈäy, ¿wiˈix mbäät dyajnigëxëˈëktë ko tsyojktëbë Jyobaa mëdë Jesus? Ko tsuj yajxon tˈijxˈit tkuentëˈattëdë myëguˈuktëjk mëdiˈibë Jesus të tyuknipëkëdë (1 Peed. 5:​1, 2). Duˈunënë apostëlë Pedro yajtukjaygyujkë, pes të nety jyënaˈany tëgëkˈok ko kyaj tˈixyˈatyë Jesus. Pedro waˈanë nety tjantsy yˈixäˈäny jatëgokë Jesus parë tˈanëëmëyaˈany ko mëk ttsoky. Ko Jesus jyukypyejky, ta dyajtëëyë Pedro: “Simón yˈuˈungë Juan, ¿xytsyojkpëts niˈigyë?”. Seguurë ko Pedro yajnigëxëˈk ko mëkë nety ttsoky. Pääty yaˈˈanmääyë: “Ijxˈit kuentëˈat ja nborreegëts” (Juan 21:​15-17, TNM). Desde jaa, apostëlë Pedro tsuj yajxon tˈijxˈijty tkuentëˈäjtyë myëguˈuktëjk. ¿Wiˈixë mëjjäˈäytyëjkëty mbäät dyajnigëxëˈëktë ko jyaygyujkëdëp extëmë Jesus tˈanmääyë Pedro? Ko tkuˈix tkugäjpxëdët ja myëguˈuktëjk ets pënaty të tmëjagamgaˈaktë Diosë kyäjpn. Ko duˈun ttundët, duˈunë nety dyajnigëxëˈëktë ko mëk ttsoktë Jyobaa etsë Jesus (Ezeq. 34:​11, 12). w23.01 paj. 29 parr. 10, 11

Kyaj yˈoyëty nwinmäˈäyëm ko nipën tkajaygyukë tijatyën xyajtëgoyäˈänëm. Yëˈë ko pën duˈun winmäˈäyëm, mbäädë net njënäˈänëm ko tëdën nganekynyayaˈoˈoyëm ets ko tsip njëjpkudijëm mëdiˈibë njäˈäwëm ko xyajtëgoyäˈänëm. Perë Biiblyë jyënaˈany: “Dios myaˈˈawatsxëdët es myajnaxëdët wiinktsow”. Pääty, oy nuˈun mëk xyjyatukmiˈinëm ja axëëkpë jot winmäˈäny, mbäät xëmë nmëmëdoˈowëmë Jyobaa. Yëˈë xypyudëkëyäˈänëm parë kyaj xymyëmadakëm mëdiˈibë kyaj yˈoyëty. Kom pokyjyaˈay nyajpatëm xëmë ndunäˈänëm mëdiˈibë kyaj yˈoyëty. Ko nety duˈun njäjtëm, kyaj nasˈijxëm parë xymyëmadakëm, nˈokjëjpkudijëm extëmë José ttuuny ko tkugeky ja kyudëjkë Potifar (Gén. 39:12). Kyaj tiko naytyukˈanaˈamëm ti tsyojkypyë niniˈkx këbäjk. w23.01 paj. 12, 13 parr. 16, 17

Jyobaa tyuumpy ja tëyˈäjtën (Deut. 32:4). Tuˈugë jäˈäy mëdiˈibë tyuumbyë tëyˈäjtën kyaj winˈixy wingexy ttsokyë myëguˈuk etsë Jyobaa duˈunën jyaˈayˈaty, niˈamukë jäˈäy ttsojktäˈäy (Apos. 10:​34, 35). Päätyë Biiblyë kyaj jeˈeyë ojts dyajjäˈäyëty mä tuˈugë ayuk. Jyobaa duˈun ojts twandaˈaky ko mä ja tiempë jyëjpkëxanë “ja ëxpëjkën mëdiˈibë jantsy tëyˈäjtën” niˈigyë “myëjwindëkëyaˈany”, yäˈädë yëˈë yˈandijpy ko nimayë jäˈäy tjaygyukëyäˈändë ja tëyˈäjtën mëdiˈibë yajpatp mä Biiblyë (Dan. 12:4). Tuk pëky wiˈix tyamë jäˈäy yajpudëkëdë parë tjaygyukëdë Diosë yˈAyuk, yëˈë ko yajkäjpxnaxy kanäk ayukë Biiblyë etsë ëxpëjkpajn. Perë Diosë kyäjpn, jaa kujk dyajpëtsëmyë Biiblyë 240 ayuk naxy, ta mëdiˈibë kaˈpxy o tuk pëky, ets mbäät niˈamukë jäˈäy tmëdattë Biiblyë naa mayˈäjtën. ¿Wiˈixë net të wyimbëtsëmy? Miyonkˈam tyamë jäˈäy oy mää tsyoondë, tmëdowdë ja “oybyë ayuk mëdiˈibë nyimaytyakypy ja Diosë gyobiernë” mä kyajnëm myiny ja kutëgoˈoyën (Mat. 24:​14, TNM). Jyobaa yëˈë tuˈugë Dios mëdiˈibë tyuumpy ja tëyˈäjtën ets tsyojkypy parë mayjyaˈay yˈixyˈatëdët ko tˈëxpëktëdë Biiblyë. ¿Tiko duˈun ttuny? Yëˈko mëk xytsyojkëm. w23.02 paj. 5 parr. 11, 12

Seguurë ko myajtsobatypy ja Diosë tyëyˈäjtën. Niˈamukë akpokyjyaˈay nyajpatëm, ets pën kyaj nnaygyuentëˈäjtëm, mbäät pojën xynyinäjxëm wiˈixë naxwinyëdë jäˈäy wyinmaytyë mä tijaty yajnäjxtëp oy ets tijaty kyaj (Is. 5:20). Ko Jesus jyukyˈajty yä Naxwiiny, pënaty nyiwintsënˈäjttë ja relijyonk, mëj këjxm nyayajnäjxëdë ets jeˈeyë tˈëbat tkäjpxpattë ja myëguˈuktëjk. Perë Jesus tukˈanmääyëdë ko kyaj yˈoyëty ko axëëk ttundë ja myëguˈuktëjk ets ko këˈëm dyajnaxkëdäˈäktë ja yˈanaˈamën mä ti oy ets ti kyaj (Ecl. 7:16; Luk. 16:15). Tyam, taaˈäjttëp duˈumbë jäˈäy mëdiˈibë nanduˈun jäˈäyˈäjttëp, mëdiˈibë jënandëp ko ak oy tijaty ttundë. Xëmë mëj këjxm nyayajnaxëdë ets jeˈeyë tˈëbäät tkäjpxpäättë ja myëguˈuktëjk. Jyobaa ninuˈun tkaˈoyˈixy pënaty duˈun jäˈäyˈäjttëp. Tuˈugë jäˈäy mëdiˈibë tijaty tyuumpy extëmë Jyobaa tniˈanaˈamë, ninäˈä kyawinmay ko mas oy tijaty ttuny ets këdiinëm ja myëguˈuktëjk. Jantsy oy ko yajtunyë tëyˈäjtën, jaˈa njënäˈänëm, nduˈunëm tijatyë Jyobaa yˈoyˈijxypy. Ko Biiblyë dyajtunyë yäˈädë ayuk “tëyˈäjtën”, yëˈë myaytyäˈägaampy ko njukyˈäjtëm extëmë Jyobaa tniˈanaˈamë. w22.08 paj. 27 parr. 3-5

Jesus tyukjotkujkˈäjtë yˈëxpëjkpëty oy näˈäty ti oy tkatuundë (Fwank 15:16). Extëm nˈokpëjktakëm, ko tëgokë Santiago mëdë Juan tˈanmääytyë Jesus parë mëët tsäjpotm yˈanaˈamdët, Jesus kyaj wyinmääy ko pääty tmëdundë Jyobaa mët ko tam ti ttsoktë ets ninäˈä tkaˈˈanmääy ko kyaj tˈokˈëxpëjkpëˈatanë (Mar. 10:​35-40). Ja ux mä ojts yajmatsy, niˈamukë ja yˈëxpëjkpëty nyikaktääyëdë (Mat. 26:56). Perë Jesus duˈunyëm ttukjotkujkˈäjtyë yˈëxpëjkpëty, pes nyijäˈäwëbë nety ko pyokyjyaˈayëty ets ‘jëduˈun ttsojky mäbäät yˈoˈky’ (Juan 13:​1, TY). Ko Jesus jyukypyejky, axtë tyuknipëjk ja nimäjktuˈukpë yˈëxpëjkpëty parë tnikëjxmˈattët mä yaˈëwaˈkxy yajkäjpxwaˈkxy ja Diosë yˈayuk ets tˈijxˈit tkuentëˈattët ja myëguˈuktëjk (Mat. 28:​19, 20; Fwank 21:​15-17). Ets oy ko ttukjotkujkˈäjty ja yˈëxpëjkpëty oyë nety pokyjyaˈay yajpäättë, pes xëmë tmëduundë Dios axtë ko yˈoˈk tyëgooytyë. Jesus tyukjotkujkˈäjttë wiink jäˈäy oyë nety pyokyjyaˈayˈattë. Ëtsäjtëm, oy ko nanduˈunë nmëguˈukˈäjtëm ndukjotkujkˈäjtëm. w22.09 paj. 6 parr. 12

Pën ijtëm seguurë ko Jyobaa xytsyojkëm ets ko xypyudëkëyäˈänëm, Satanás kyaj xyˈatsëˈëgëyäˈänëm. Extëm nˈokpëjktakëm, ja mëdiˈibë jyaayë Salmo 118 pyatë amay jotmay mëdiˈibë ojts yajmay yajtäjˈyëty. Mayë jäˈäy myëtsipˈäjtëdë axtë mëdiˈibë nety myëdäjttëbë kutujkën (bersikulo 9 etsë 10). Näˈäty, ojts tijaty tjantsy myëmay tjantsy myëdäjy (bersikulo 13). Ojts nanduˈun mëkë Jyobaa jyëjwijtsëmbityëty (bersikulo 18). Per oy duˈun yˈokjäjty, yëˈë jyënany: “Kyajts ntsëˈëgëyaˈany”. Yëˈë nyijäˈäwëbë nety ko Jyobaa tsojkëp oyë nety të yˈokjëjwijtsëmbityëty. Yäˈädë Diosmëduumbë, ijt seguurë ko oy wiˈix tyimjat tyimkëbatët, Jyobaa xëmë nety pyudëkëyaˈanyëty (Sal. 118:29). Oy ko niduˈuk niduˈugë Diosmëduumbë yˈitët seguurë ko Jyobaa jantsy tsojkëp. Pes yëˈë pudëkëyanëp parë kyaj tii ttsëˈëgët. Min nˈokˈijxëm tëgëk pëky tijaty mbäät xyˈatsëˈkëm: 1) ko ngamoˈoyëmë familyë tijaty yajtëgoyˈäjttëp, 2) ko ntsëˈkëmë naxwinyëdë jäˈäy ets 3) ko ntsëˈkëmë oˈkën. w22.06 paj. 15 parr. 3, 4

Tsojkëp nbëjktakëmë Jyobaa jëjpˈam mä jukyˈäjtën. Kom yëˈë të xyajkojëm, nitëjkëp parë nˈawdäjtëm (Diˈibʉ Jat. 4:11; 14:​6, 7). Pääty mëdiˈibë mas jëjpˈam mbäät nduˈunëm mä jukyˈäjtën, yëˈë ko nˈawdäjtëmë Jyobaa winë ääw winë jot ets mëdë tëyˈäjtën (Fwank 4:​23, 24). Ntsojkëm parë Diosë myëjääw xynyëˈëmoˈoy xytyuˈumoˈoyëm mä nDiosmëduˈunëm ets njukyˈäjtëm extëmë Biiblyë tniˈanaˈamë. Jëjpˈam nduˈunëm ja Diosë tyuunk, oyxyëp njatsënäˈäyëm mä it lugäär mä kyuboky. Tyam, nidukmëgoˈpx naxyë nmëguˈukˈäjtëm yˈittë pujxndëgoty mët ko Tyestiigëˈattë. Per agujk jotkujk nyayjyawëdë mët ko mbäät duˈunyëm nyuˈkxtäˈäktë, yˈëxpëktë ets tnigäjpx tnimaytyäˈäktë Diosë Gyobiernë. Ko jäˈäy xyˈëbat xykyäjpxpatëm o xynyibëdëˈkëm, agujk jotkujk nnayjyäˈäwëm mët ko Jyobaa yëˈë xypyudëjkëm parë nmëmadakëm ets yëˈë xykyunuˈkxäˈänëm (1 Peed. 4:14). w22.10 paj. 9 parr. 13

Mä Proverbios nbatëmë ëwij käjpxwijën mëdiˈibë mbäät xypyudëjkëm oy ti tiempë ndukjukyˈäjtëm, ets mbäät yˈoyë jukyˈäjtën pën nguytyuˈunëm. Min nˈokˈijxëm majtsk pëkyë ëwij käjpxwijën mëdiˈibë yajpatp mä Proverbios. Myëduk, nˈoktukjotkujkˈäjtëm tijaty nmëdäjt njaygyajpëm. Biiblyë jyënaˈany: ‘Këdii nëgoo mnaymyëjääwˈixëdëty ets kumeenyjyaˈay mnayajˈawimbitäˈänëdëty [ . . . ] yëˈë wit meeny pojˈam kyixy, jëduˈun ta yëˈë witsn kyaakjëdityën tuktsojkyë’ (Prov. 23:​4, 5, TY). Per ta nimayë kumeenyjyaˈay etsë ayoobëjäˈäy mëdiˈibë jeˈeyë jyantsy myëmääy jyantsy myëdäjtëp wiˈix niˈigyë meeny sentääbë tˈokmëdattët. Ko duˈun tjantsy pyaˈoˈktëwdë, mbäädë net këˈëm nyayˈaxëktunëdë, tˈaxëktundë ja myëguˈuktëjk ets axtë nyayayubat nyayajpäˈämbatëdë (Prov. 28:20; 1 Tim. 6:​9, 10). Myëmajtsk, nˈokniwinmäˈäyëm mä kyajnëm ti nˈëbëtsëˈëm ngäjpxpëtsëˈëmëm. Pën kyaj nguentëˈäjtëmë ääw ayuk, mbäät ndukˈyajtsayujtëm ja nmëguˈukˈäjtëm extëm nˈanmäˈäyëm. Proverbios 12:18 jyënaˈany: “Ääw ayuk mëdiˈibë kyaj yajniwinmayë duˈun kyumy extëmë espäädë, perë yˈääw yˈayukë jäˈäy mëdiˈibë wijy, yajtsoybyajtp”. Oy nˈitäˈänëm mëdë nmëguˈukˈäjtëm pën kyaj nibiˈtsˈëˈëw nibiˈtskäjpxëm (Prov. 20:19). w22.10 paj. 21 parr. 14; paj. 22 parr. 16, 17

Ezequiel tsojkëbë nety yajxon tjaygyukët tidën nëjkx tnigäjpxäˈäny tnimaytyäˈägäˈäny. Yäˈädë ääw ayuk tsojkëbë nety yˈadëk tyuktëkëdët. Ets ta tyuun jyäjtë mëdiˈibë nety kyaj ttimjëjpˈixy. Ezequiel, ta tjäˈäwë ko ja nekyxyaatsy “jantsy päˈäk extëmë seerë päˈäk” (Ezeq. 3:3). ¿Tiko duˈun tjäˈäwë? Yëˈko jyantsy yˈoyjyäˈäwë ko nety nëjkx tnigäjpxäˈäny tnimaytyäˈägäˈänyë Jyobaa (Sal. 19:​8-11). Kyuˈëˈëw kyukäjpxë Jyobaa ko wyinˈijxë parë tyunët kugajpxy. Ok, ta Jyobaa tˈanmääyë Ezequiel: “Mmëdoowˈit ets kupëk mä mjot mgorasoon tukëˈëyë mëdiˈibë yam ndukˈaneˈempy” (Ezeq. 3:10). Ko duˈunë Jyobaa yˈanmääyë, yëˈë parë tjamyatsët tijaty jap miimp kujayë mä ja nekyxyaatsy ets tpawinmayët. Ko duˈun ttunët, yëˈë nety pudëkëyanëp parë niˈigyë ja myëbëjkënë kyëktëkët ets parë wyëˈëmët mä jyot wyinmäˈäny tidën nëjkx tkäjpxwäˈkxäˈäny (Ezeq. 3:11). Ko Ezequiel tjaygyujkë yajxon ja Diosë yˈayuk ets tmëbëjky, ta yajpaty listë parë tyëkët ëwäˈkx käjpxwäˈkxpë ets ttunët ti nety të yajtuknipëky. w22.11 paj. 6 parr. 12-14

¿Ti mbäät xytyuny ko tijaty yajwijtstëgatsët? Nˈokkupëjkëm winë ääw winë jot ko tijaty yajwijtstëgatsy mä Diosë kyäjpn. Ko ja israelitëty tsyënääyëdijttë mä ja lugäärë äänëˈëk tëëtsëˈëkpë, yëˈë ja cohatitas mëdiˈibë pyagëëytyëp ja kääxë ets duˈun niˈamukë ja israelitëty tˈixtë (Núm. 3:​29, 31; 10:33; Jos. 3:​2-4). ¡Jantsy oy ja tuunk mëdiˈibë nyikëjxmˈäjttë! Per kyaj duˈun ojts tˈoktuunëdë ko ja israelitëty tyëjkëdë mä ja Nax mëdiˈibë Yajtukwandaktë. Pes kyaj nety nyekyyajkëëyëditäˈäny ja kääxë. Pääty tamë cohatitas mëdiˈibë ëëw yaxtë, kyuentëˈäjttë ja tëjkˈääw ets tam mëdiˈibë nyikëjxmˈäjttë ja jeˈxy pëky (1 Crón. 6:​31-33; 26:​1, 24). Mä Biiblyë kyaj mä jyënaˈany ko ja cohatitas tyëjkëdë abajt kutujkpë o jyënäˈändët ko yëˈëyë tyunandëp mëdiˈibë yajmëjpëtsëmëdëp mët ko të nety tˈoknikëjxmˈäjttëbë niˈigyë tuunk. ¿Ti yäˈädë xytyukniˈˈijxëm? Ko tsojkëp amumduˈukjot ngupëjkëm ko tijaty yajwijtstëgatsët mä Diosë kyäjpn ets pën tëgäjtspë mduunk, tukxondäˈäk mëdiˈibë tyam të myajtuknipëky. Jamyats ko Jyobaa mijtsën myajtsobatëp kyaj yëˈëjëty ja tuunk mëdiˈibë mnikëjxmˈäjtypy. Pes mëdiˈibë niˈigyë tsobatp, yëˈë ko xymyëmëdowëdë Jyobaa oy ti tuunk myajtuknipëkët. w22.11 paj. 23 parr. 10, 11

Onesíforo yˈëxtääyë apostëlë Pablo, ets ko tpaty, ta tmooy tijatyë nety yajtëgoyˈajtypy. ¡Onesíforo pyëjktakë jyukyˈäjtën oˈkën jëjpˈam! ¿Ti xytyukniˈˈijxëm? Ko kyaj mbäät ntsëˈëk njäˈäwëm, nˈokpudëjkëm ja nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë yajnibëdëˈktëp. Nˈoktuˈunëmë mëjääw parë nbudëjkëm (Prov. 17:17). Ja nmëguˈukˈäjtëm yajtëgoyˈäjttëbë naybyudëkë ets tsojkëp ndukˈijxëm ko ntsojkëm. Nˈokwinmäˈäyëm ti tyuundëp ja nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë Rusia ko yajtsumdë ja myëguˈuktëjk mëdiˈibë mëët tuˈugyë Diosmëdundë. Ko ja jyotmay yaˈixäˈändë, ta ja nmëguˈukˈäjtëm jap jyäˈttë parë tpudëkëdë myëguˈuktëjk. ¿Ti xytyukniˈˈijxëm? Ko kyaj tiko ntsëˈk njäˈäwëm ko ja nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë yajnëjkxtëbë jëjpˈamˈäjtën mä Diosë kyäjpn, yajnibëdëˈëktët, yajniwäämbattët o yajtsum yajmatstët. Nˈokninuˈkxtakëm ets nˈokkuentëˈäjtëm ja fyamilyëty. Nˈokˈëxtäˈäyëm ja winmäˈäny wiˈix mbäät nbudëjkëm (Apos. 12:5; 2 Kor. 1:​10, 11). w22.11 paj. 17 parr. 11, 12

Pënaty tuundëp mëjjäˈäy yëˈë nyikëjxmˈäjttëp ets tpudëkëdët ja myëguˈuktëjk mëdë Diosë yˈAyuk ets tjotkujkmoˈoytyët (1 Peed. 5:2). Ko nyaxy tuˈugë ayoˈon, tsojkëp dyajtëwdët pën kyaj wiˈix të jyat të kyëbattë, pën jamë kyaˈay yˈukënë, wyit xyox ets pën kyaj të wyindëgoy ja jyëën tyëjk. Per oyë nety të jyanäjxnë kanäk poˈo, mbäät duˈunyëm ja nmëguˈukˈäjtëm yajjotkujkmoˈoyäˈändë ets yajpudëkëyäˈändët (Fwank 21:15). Harold, mëdiˈibë tuump Komitee mä Betel të tpudëkë ets të tjotkujkmoˈoy nimayë nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë të yˈayoˈonbäättë, yëˈë jyënaˈany: “Tsojkëp nyaxëdë tiempë. Pes mbäät ja nmëguˈukˈäjtëm oy yˈoknayjyawëdë, per ko tjamyatstë wiˈix të jyat të kyëbattë, wiˈix yˈoˈky tyëgooy ja jyëëky myëguˈuk, o ko dyajtëgooytyë mëdiˈibë nety mëjwiin kajaa yajtsobattëp, mbäät jatëgok tyuktëkëdë moˈon tujkën. Ko duˈun jyattë, kyaj yëˈë tˈandijäˈäny ko kyaj tmëdattë mëbëjkën; pes mbäät oypyënëty duˈun nyayjyawëty”. Jëjpˈam ets ja mëjjäˈäytyëjk ttundët extëm jyënaˈanyë Romanʉs 12:15: “Pujëy puyääxë diˈibë jëëy yaxtëp”. w22.12 paj. 22 parr. 1; paj. 24, 25 parr. 10, 11

Jyobaa jantsy oyjyaˈay ets xytyukpudëkëyäˈänëmë myëjääw parë kyaj xymyëmadakëm tijaty xyajtëgoyäˈänëm ets nduˈunëm mëdiˈibë oy. Ko nˈëxpëjkëmë Biiblyë, duˈunë nety nasˈijxëm parë xypyudëjkëm ja myëjääw. Ja tuk pëky wiˈix xytyukpudëjkëm, yëˈë ko nëjkxëm reunyonk. Pes nbatëm japë nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë tyuundëbë mëjääw parë ttundë mëdiˈibë oy, ets xypyudëjkëm ko duˈun nˈijxëm (Eb. 10:​24, 25; 13:7). ¿Wiˈixë Jyobaa xypyudëjkëm ko amumduˈukjot nmënuˈkxtakëm pën jam ti xyajtëgoyäˈänëm? Xytyukpudëjkëmë myëjääw parë kyaj xymyëmadakëm tijaty xyajtëgoyäˈänëm ets parë njëjpkudijëm. Perë yäˈädë kyaj yëˈë tˈandijy ko kyaj xynyekytyukminäˈänëm ja axëëkpë jot winmäˈäny. Pääty oy ko nˈijxwëˈëmëm nduˈunëm tijaty mbäät xypyudëjkëm parë niˈigyë Jyobaa nmëwingoˈonëm. w23.01 paj. 11 parr. 13, 14

Biiblyë kyaj yëˈëjëty tuˈugë liibrë mëdiˈibë nyigajpxypy ti mbäät nduˈunëm parë nˈoyˈäjt nmëkˈäjtëm o wiˈix ngäˈäy nˈukëm, per xytyukmëtmaytyakëm wiˈixë Jyobaa wyinmay. Extëm nˈokpëjktakëm, Biiblyë jyënaˈany: “Yajjëwäˈäk mä mniniˈkx mgëbäjk tijaty mbäät mˈaxëktunyëty” (Ecl. 11:10). Nanduˈun jyënaˈany ko kyaj yˈoyëty ngääynyiˈiky nˈukniˈigyëm ets kyaj nnayajmuktëgoˈoyëm, pes mbäät xyajˈyudëjk xyajpäˈämdëjkëm ets axtë xyaˈoˈkëm (Prov. 23:20). Jyobaa tsyojkypy ets nnayˈaguwijtsëm, pääty ko nety ngayäˈän nˈuugäˈänëm oy ko kyaj nyaˈˈaniˈigyëm (1 Kor. 9:25). Pën nyajˈyeˈeyëmë jot winmäˈäny mä tijaty nduˈunëm, duˈunë nety nyajnigëxëˈkëm ko nyajtsobatëm ja jukyˈäjtën mëdiˈibë Jyobaa të xynyamoˈoyëm (Sal. 119:​99, 100; Prov. 2:11). Extëm nˈokpëjktakëm, pën nnijäˈäwëm ko xypyäˈämduˈunëm ja käˈäy ukën mëdiˈibë njantsy jyëˈxäˈänëm, nik oy ko kyaj ndimyjyëˈxëm. Oy ko nanduˈun yajxon nmäˈä nboˈkxëm, nduˈunëmë ejersisyë, ntsiˈiw nxëjtsëm ets wäˈäts nyaˈijtëm ja jëën tëjk. w23.02 paj. 21 parr. 6, 7

Ko ngäjpxëmë Biiblyë mbäät nbatëm ja oorë platë mëdiˈibë ijtp yuˈutsy. Biiblyë jyënaˈany: “Tëgekyë ja Diosë jyaaybyajtën […] tuump oy” parë xytyukniˈˈijxëm, xyjyëjpwijtsëmbijtëm, xyaˈoˈoyëm ets xykyäjpxwijëm (2 Tim. 3:​16, 17). Mä Biiblyë tapë liibrë mëdiˈibë kyaj nëgoo yajmaytyaˈaky, per xypyudëjkëm nanduˈun. Pääty nˈokˈëxpëjkëm yajxon parë nnijäˈäwëm ti xytyukniˈˈijxëm mä Jyobaa, tijaty të ttuknibëjktäägë o ti ëwij käjpxwijën myëmiimpy. Ko ngäjpxëm tuˈugë tekstë, nˈokˈijxëm wiˈixën xyjyëjpwijtsëmbijtëm parë kyaj nduˈunëm tijaty kyaj yˈoyëty ets parë nmëduˈunˈadëtsëmë Jyobaa ets ninäˈä ngamëdëgoˈoyëm. Ko nety ngäjpxëmë Biiblyë, nˈokˈijxëm wiˈix mbäät nyaˈoˈoyëmë jot winmäˈäny, extëm ko kyaj tëgatsy nwinmäˈäygyojëm ko pën wiˈix xyˈanmäˈäyëm mä nˈëwäˈkx ngäjpxwäˈkxëm. Ets nˈokˈijxëm wiˈixën xykyäjpxwijëm tuˈugë tekstë mëdiˈibë mbäät xypyudëjkëm parë tijaty nˈijxëm extëmë Jyobaa tˈixy. Ko duˈun nduˈunëm, mbäädë net niˈigyë nnaytyukpudëjkëm ko ngäjpxëmë Biiblyë ets nbatëm mëdiˈibë ijtp yuˈutsy extëmë oorë platë. w23.02 paj. 11 parr. 11

Daniel ojts tnaskäjpxë ko Jesus yˈanaˈamtsondäˈägäˈäny ko nyaxët wëxtujk tiempë. ¿Näˈäjën duˈun tyuun jäjtë? (Dan. 4:​10-17). Ja “wëxtujk tiempë” yëˈë yˈandijpy 2,520 jëmëjt. Ja yajmaytsyoowtsondaky mä jëmëjt 607 mä kyajnëm myinyë Jesus, ko ja Babilonia jäˈäyëty dyajkutëgooytyë ja tim okpë rey mëdiˈibë aktuun Jerusalén. Taabë tiempë ja jyëjpkëjxy 1914, ko Jyobaa dyajtëjkë Jesus extëmë Rey mä ja gyobiernë, pes yëˈë mëdiˈibë “myëdäjtypyë madakën” (Ezeq. 21:​25-27). ¿Wiˈix xypyudëjkëm tijaty ojts yajnaskäjpxë? Ko njaygyujkëm wiˈix ojts yajnaskäjpxë mä ja “wëxtujk tiempë”, ta nˈijxëm ko Jyobaa jaajën meerë dyaˈˈadëy näˈä të ttuknibëjktäägë. Yëˈë tyukniwijtsë näˈä nety dyajnaxkëdäˈägäˈäny ja gyobiernë, ets ko ttukjäjtyë tiempë, taa duˈun ttuuny. Nanduˈunënë Jyobaa dyaˈˈadëwäˈäny tukëˈëyë tijaty të tnaskäjpxë. Pääty, mbäät nˈijtëm seguurë ko Jyobaa myëj xëëw “kyaj jyakäˈäny” (Hab. 2:3). w22.07 paj. 3 parr. 3-5