ARTIKULO MËDIˈIBË YAˈËXPËJKP 30
¿Wiˈix xypyudëjkëm mëdiˈibë tëëyëp ojts yajnaskäjpxë?
“Nbëjktäˈägaambyëtsë mëtsip mä mijts ets mä ja toxytyëjk” (GÉN. 3:15).
ËY 15 Nˈokmëjkumäˈäyëm ja Jyobaa kyaˈaxkopkˈUˈunk
MËDIˈIBË YAJNIMAYTYÄˈÄGÄÄMPa
1. ¿Ti Jyobaa wyandak ko Adán mëdë Eva pyokytyuundë? (Génesis 3:15).
KO ADÁN mëdë Eva pyokytyuundë, ta Jyobaa ttukwandaky ja tyëëm yˈäätsë Adán mëdiˈibë yajpatp mä Génesis 3:15 (käjpx).
2. ¿Tiko jyëjpˈamëty nnijäˈäwëm mëdiˈibë ojts yajnaskäjpxë mä Génesis 3:15?
2 Mëdiˈibë ojts yajnaskäjpxë mä Génesis naymyënëjkxëp mëdë wiinkpë liibrë mëdiˈibë miimp mä Biiblyë. Duˈun extëmë tejpxyny, tuˈugyë dyaˈityë jäˈäxy ko yaˈˈawëˈënmuky, nanduˈunën mëdiˈibë ojts yajnaskäjpxë mä Génesis 3:15, tuˈugyëp mët tukëˈëyë tijaty myaytyakypyë Biiblyë. Pes yëˈë tyukˈyeˈeytyaapy ko Dios ojts twandaˈaky myinäˈäny tuˈugë Yajnitsokpë mëdiˈibë nety xyaˈˈawäˈätspëtsëmäˈänëm parë dyajkutëgoyaˈanyë Satanás ets pënaty puwäˈkëp.b Ko duˈun nnijäˈäwëm, ¡agujk jotkujk xyajnayjyäˈäwëm!
3. ¿Ti nnimaytyäˈägäˈänëm mä yäˈädë artikulo?
3 Mä yäˈädë artikulo nˈatsoowëmbitäˈänëm tëgëëgë yajtëˈëwën parë yajxon njaygyujkëmë Génesis 3:15: ¿pënatyën jap yajmaytyaktëp?, ¿wiˈixën ja yˈadëy? ets ¿wiˈixën tyam xypyudëjkëm?
¿PËNATYËN JAP YAJMAYTYAKTËP?
4. ¿Pënën ja tsäˈäny, ets wiˈix nnijäˈäwëm?
4 Mä Génesis 3:14, 15 yajmaytyaˈaky tuˈugë “tsäˈäny” mët ja tyëëm yˈääts ets tuˈugë “toxytyëjk” mët ja tyëëm yˈääts. Biiblyë mbäät xypyudëjkëm parë njaygyujkëm pënatyën yajmaytyaktëp.c Min jawyiin nˈoknimaytyakëm ja tsäˈäny. Kyaj yëˈë yajmaytyäˈägäˈäny tuˈugë tsäˈäny, pes kyajxyëp ojts tjaygyujkë tijatyë Jyobaa tuknikäjpxpajtë jam Edén. Yëˈë nety tuˈugë anklës etsë Biiblyë xypyudëjkëm parë njaygyujkëm, pes mä Diˈibʉ Jatanʉp 12:9 jyënaˈany ko ja “serpyentë”, yëˈë yˈandijpyë Mëjkuˈugopk, Satanás. ¿Ets pënën tyëëmˈäjty yˈäätsˈäjtypy ja tsäˈäny?
JA TSÄˈÄNY
Yëˈë Satanás, ja mëjkuˈugopk mëdiˈibë yajtijp mä Diˈibʉ Jatanʉp 12:9 ja “serpyentë”. (Ixë parrafo 4).
5. ¿Pënën tyëëmˈäjty yˈäätsˈäjtypy ja tsäˈäny?
5 Ko Biiblyë näˈäty dyajtunyë ayuk “tëëm ääts”, yëˈë myaytyäˈägaampy ko tuˈugë jäˈäy tijaty ttuny extëmxyëp ja tyeety. Pääty ja tsäˈänyë tyëëm yˈääts, yëˈë ja anklëstëjk mëdiˈibë kyaj tmëmëdoowdë Jyobaa ko kyëdaktë yä naxwiiny ja tiempë mä Noé jyukyˈajty. Ets ja naxwinyëdë jäˈäy mëdiˈibë myëtsipˈäjttëbë Jyobaa etsë nyax kyäjpn mëdiˈibë tyuundëp tijaty extëmë Satanás, mëdiˈibë tyeetyˈäjttëp (Gén. 6:1, 2; Fwank 8:44; 1 Juan 5:19, TNM; Juud. 6).
JA TSÄˈÄNYË TYËËM YˈÄÄTS
Yëˈë ja anklëstëjk etsë naxwinyëdë jäˈäy mëdiˈibë myëtsipˈäjttëbë Jyobaa etsë nyax kyäjpn.(Ixë parrafo 5).
6. ¿Tiko njënäˈänëm ko kyaj yëˈë yajmaytyäˈägäˈänyë Eva mä Génesis 3:15?
6 Min nˈokˈijxëm pënën ja toxytyëjk. ¿Yëˈëdaa Eva? Kyaj. ¿Tiko duˈun njënäˈänëm? Jaˈko ojts yajnaskäjpxë ko ja toxytyëjkë tyëëm yˈääts kyutaˈanëˈëgaampy ja tsäˈäny. Extëm të nˈijxëm, ja tsäˈäny yëˈë Satanás, tuˈugë anklës. Ets tsipë nety tuˈugë naxwinyëdë jäˈäy mëdiˈibë pokyjyaˈay extëmë Eva tyëëm yˈääts dyajkutëgoyëdë Satanás. Pääty, ¿pënë nety mbäät dyajkutëgoyë Satanás?
7. ¿Wiˈix xypyudëjkëmë Diˈibʉ Jatanʉp 12:1, 2, 5, 10 parë nnijäˈäwëm pënën ja toxytyëjk mëdiˈibë yajmaytyakp mä Génesis 3:15?
7 Mä Diˈibʉ Jatanʉp yajnigäjpxp pënën ja toxytyëjk mëdiˈibë yajmaytyakp mä Génesis 3:15 (käjpxë Diˈibʉ Jatanʉp 12:1, 2, 5, 10). Yäˈädë toxytyëjk kyaj yëˈëjëty tuˈugë naxwinyëdë jäˈäy, pes tyekypyatkëˈëy kyëxëˈëgyë poˈo ets mä kyëbäjk tuˈugë koronë mëdiˈibë myëdäjtypy mäjmajtskë mëtsäˈä. Yajmaxuˈunkˈäjtypy nanduˈun tuˈugë uˈunk, yëˈë ja Diosë Gyobiernë ets komë yäˈädë gobiernë jam yajpääty tsäjpotm, jamën nanduˈun yajpääty ja toxytyëjk. Päätyë yäˈädë toxytyëjk, yëˈë yˈandijpyë Jyobaa kyäjpn, mëdiˈibë myëdäjtypy tsäjpotm mä yajpäättë niˈamukë anklëstëjk mëdiˈibë mëmëdoowëdëp (Gal. 4:26).
JA TOXYTYËJK
Yëˈë Jyobaa kyäjpn mëdiˈibë tsäjpotm mä yajpäättë anklëstëjk. (Ixë parrafo 7).
8. ¿Pënën ja toxytyëjkë tyëëm yˈääts, ets näˈä yajnijäˈäwë? (Génesis 22:15-18).
8 Biiblyë mbäät nanduˈun xypyudëjkëm parë nnijäˈäwëm pënën ja toxytyëjkë tyëëm yˈääts, pes jamë nety tsyoonäˈäny mä tyëëm yˈäätsë Abrahán (käjpxë Génesis 22:15-18). Ets ojtsën duˈun tyuny jyatyëty, pesë Jesus jam tsyoˈony mä tyëëm yˈäätsë Abrahán (Luk. 3:23, 34). Ja toxytyëjkë tyëëm yˈääts mas kumëjääwë nety yˈitäˈäny, këdiinëm nituˈugë naxwinyëdë jäˈäy, pes net mbäät tkutaˈanëˈëgyë Satanás ets dyajkutëgoy. Ko netyë Jesusë jyëmëjt naa 30, ta ojts yajwinˈixy mëdë espiritë santë ets yëˈë ojts tyëëmˈäjt yˈäätsˈäjtënë ja toxytyëjk (Gal. 3:16). Ko Jesus yˈoˈky ets jyukypyejky, ta Dios myooyë ‘ja mëjˈäjt oyˈäjtën ets ja wintsëˈkën’ ets nanduˈun yajmooy “tëgekyë kutujkën, dëˈën jam tsäjpotm es dëˈën yä naxwiiny”, axtë ja kutujkën parë dyajkutëgoyët “diˈibë ja mëjkuˈugopk [tyuumpy]” (Heb. 2:7, TY; Mat. 28:18; 1 Fwank 3:8).
JA TOXYTYËJKË TYËËM YˈÄÄTS
Yëˈë Jesus mët ja 144,000 mëdiˈibë mëët yˈanaˈamäˈändë. (Ixë parrafo 8 etsë 9).
9, 10. 1) ¿Pënatyën nanduˈun tyëëmˈäjty yˈäätsˈäjtypy ja toxytyëjk, ets wiˈix yajwinˈixtë? 2) ¿Ti nˈakˈixäˈänëm?
9 Jesus kyaj yëˈë naytyuˈuk tyëëmˈaty yˈäätsˈatyëty ja toxytyëjk. Pesë apostëlë Pablo duˈun tˈanmääy ja judiyëtëjk mëdiˈibë nëjkxandëp tsäjpotm ets mëdiˈibë tsoˈondëp wiink nax wiink käjpn: “Pën miits mˈijttëp [tuˈugyë] mëdë Kristë, dëˈën miitsëty extëmë Abräänë tyëëm yˈääts es mˈaxäjëdëp diˈibë Dios tyukmëwandak ja Abrään” (Gal. 3:28, 29). Ko Jyobaa twinˈixy tuˈugë jäˈäy mëdë espiritë santë, yëˈë nanduˈun tëëmˈäjt äätsˈäjtënëp ja toxytyëjk. Pääty ja toxytyëjkë tyëëm yˈääts, yëˈë Jesus mëdë 144,000 mëdiˈibë mëët yˈanaˈamäˈändë (Diˈibʉ Jat. 14:1). Duˈun tijaty ttundë ets wyinmaytyë extëmë tyeety, Jyobaa.
10 Të nˈijxëm pënatyën yajmaytyaktëp mä Génesis 3:15. Minë net nˈokˈijxëm ti Jyobaa jaa tyuumpy parë tkuytyunyë yˈayuk. Ets timˈok, nˈixäˈänëm wiˈix tyam xypyudëjkëm.
¿WIˈIX JA YˈADËY MËDIˈIBË OJTS YAJNASKÄJPXË?
11. ¿Ti myaytyäˈägaampy ko ojts yajnaskäjpxë tsyayutäˈäny ja toxytyëjkë tyëëm yˈääts mä tyekyˈëxpoˈkx?
11 Mä Génesis 3:15 jyënaˈany ko ja tsäˈäny yajtsayutaampy ja toxytyëjkë tyëëm yˈääts mä tyekyˈëxpoˈkx. Yäˈädë ja yˈadëëy ko Satanás dyajtuny ja judiyëtëjk ets ja romanë jäˈäy parë dyaˈoˈktë ja Diosë yˈUˈunk (Luk. 23:13, 20-24). Extëm nˈokpëjktakëm, ko tuˈugë jäˈäy dyajtsayutyë tyekyˈëxpoˈkx kyaj mbäät tuk tiempë ti tnekytyuny. Nanduˈunënë Jesus ko yˈijty tëgëk xëëw ooky, kyaj ti tnekytyuuny (Mat. 16:21).
12. ¿Näˈä yajkutaˈanëˈëgäˈänyë Satanás ets pën duˈun tunanëp?
12 Génesis 3:15 jyënaˈany ko ja toxytyëjkë tyëëm yˈääts, yëˈë kyutaˈanëˈëgaampy ja tsäˈäny. Pääty, tsojkëbë netyë Jesus jyukypyëkët parë yˈadëwët mëdiˈibë ojts yajnaskäjpxë. Ets duˈunën tyuun jyäjtë, kyumdëgëk xëëw, ta jukypyeky extëm tuˈugë anklës parë ninäˈä kyanekyˈoogët. Ko tiempë tpäädët mä Dios të ttuknibëjktäägë, ta tkutaˈanëˈëgäˈänyë Satanás parë dyajkutëgoyaˈany (Eb. 2:14). Jesus ets pënaty mëët yˈanaˈamäˈändë, yëˈë yajkutëgoyandëp niˈamukë ja Diosë myëtsip mëdiˈibë tyëëmˈäjty yˈäätsˈäjtypy ja tsäˈänyd (Diˈibʉ Jat. 17:14; 20:4, 10).
¿WIˈIX TYAM XYPYUDËJKËM MËDIˈIBË OJTS YAJNASKÄJPXË?
13. ¿Wiˈix xypyudëjkëm extëm tyam yˈadëyë Génesis 3:15?
13 Pën mijts mDiosmëduump, ta tyam mbudëkëty ko yˈadëy mëdiˈibë ojts yajnaskäjpxë mä Génesis 3:15. Ko Jesus jyukyˈajty Naxwiiny, yajnigëxëˈk yajxon wiˈixë Tyeety jyaˈayˈaty (Fwank 14:9). Extëm jyukyˈajty, xypyudëjkëm parë nˈixyˈäjtëmë Jyobaa ets ntsojkëm. Mëjwiin kajaa nanduˈun xypyudëjkëm tijaty ojts xytyukniˈˈijxëm ets mä wiˈix tyam tnëˈëmoˈoy ttuˈumoˈoyë Diosë kyäjpn. Të nanduˈun xytyukniˈˈijxëm wiˈix mbäät njukyˈäjtëm extëmë Jyobaa nyayjyawëdët agujk jotkujk. Ets mbäät nanduˈun niˈamukë ndukˈoyˈäjtëm ko Jesus ojts xykyuˈoˈkëm. Ko jyukypyejky, ta dyajky ja wintsëˈkënë wäˈätspë ko ojts xyjuuybyëtsëˈëmëm ets duˈun ja “nyeˈpyny xyajwatsëm mët tëgekyë nbojpëˈäjtëm” (1 Fwank 1:7).
14. ¿Wiˈix nnijäˈäwëm ko naxäämbë netyë tiempë parë yˈadëwët mëdiˈibë Jyobaa wyandak Edén?
14 Mëdiˈibë Jyobaa wyandak Edén kyaj netyë yˈadëëy. Tsojkëbë netyë tiempë nyaxët parë ja toxytyëjk dyajmaxuˈunkˈatët ja tyëëm yˈääts mëdiˈibë nety të yajwandaˈaky etsë Satanás nanduˈun dyajtuˈukmukët ja jyaˈay, pes të nety yajnaskäjpxë ko nyaymyëtsipˈatäˈänëdë ja toxytyëjkë tyëëm yˈääts ets ja tsäˈänyë tyëëm yˈääts. Mëdiˈibë ojts yajnaskäjpxë mä Génesis 3:15, xypyudëjkëm parë njaygyujkëm tiko tyamë Diosë kyäjpn yajmëtsipˈaty, pes yëˈë anaˈambë Satanás. Ko nyajxy kanäk mëgoˈpx jëmëjt, Jesus nanduˈun ojts tˈanëëmë ja yˈëxpëjkpëty ko yajmëtsipˈatäˈändë (Mar. 13:13; Fwank 17:14). Ets taajën nˈijxëm wiˈix jaa yˈadëy mëdiˈibë ojts yajnaskäjpxë nuˈun kujkë tiempë nyaxy tuk mëgoˈpx jëmëjt. ¿Tiko duˈun njënäˈänëm?
15. 1) ¿Tiko tyam nëgooyë naxwinyëdë jäˈäy xymyëtsipˈäjtënë? 2) ¿Tiko kyaj mbäät ntsëˈkëmë Satanás?
15 Jesus ja tyuundëjkë 1914 mä Diosë Gyobiernë, ets ko waanë tiempë nyajxy, ta tkujëbijpnajxyë Satanás yä Naxwiiny. Yaayë tyamë Satanás dyajtuny ja myëkˈäjtën ets jeˈeyë tjëjpˈijxnë parë Jesus yajkutëgoyëdët (Diˈibʉ Jat. 12:9, 12). Perë Satanás ninuˈunën tkamëboˈkxy tyamë Diosmëduumbëty ets nëgooyë ttukjotˈambëjknë (Diˈibʉ Jat. 12:13, 17). Päätyënë naxwinyëdë jäˈäy nëgooyë tyam xyˈaxëkˈijxënë. Per kyaj tiko mbäät ntsëˈkëmë Satanás ets pënaty puwäˈkëdëp. Niˈigyë mbäät njënäˈänëm extëmë apostëlë Pablo tkujäˈäyë: “Mët ko Dios xypyudëjkëm ëtsäjtëm, ¿pën xymyëtsipˈäjtëm?” (Rom. 8:31). Oy ko amumduˈukjot ndukˈijxpajtëmë Jyobaa, pes extëm të nˈijxëm mëdiˈibë ojts yajnaskäjpxë mä Génesis 3:15, ta kujk yˈadëëwnë.
16-18. ¿Wiˈix pyudëjkëdë Curtis, Ursula etsë Jessica ko tjaygyujkëdë Génesis 3:15?
16 Mëdiˈibë Jyobaa wyandak mä Génesis 3:15, xypyudëjkëm parë nwinguwäˈkëm oytyim mëdiˈibëtyë amay jotmay. Curtis, mëdiˈibë tuump misioneerë jap Guam, jyënaˈany: “Näˈäty, nbatypyëtsë amay jotmay mäts xytsyiptakxë nmëmëdowëdë Jyobaa. Per kots nbawinmay mëdiˈibë yajwandak mä Génesis 3:15, yëˈëjëts xypyudëjkëp parëts ndukˈijxpatëdë Jyobaa”. Curtis jyantsy jyëjpˈijxypy parë jyäˈtëdë tiempë mä Jyobaa dyajjëjptëgoyët tukëˈëyë amay jotmay.
17 Tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë xyëwˈäjtypy Ursula ets tsyëënë Alemania, jyënaˈany: “Kots njaygyujkë Génesis 3:15, tats nmëbëjky ko Biiblyë yëˈë Diosë yˈAyuk”. Mëdiˈibë Ursula yajmonyˈix yajmonyjäˈäwë, yëˈë ko tijaty ojts yajnaskäjpxë mä Biiblyë naymyënëjkxëp mëdë Génesis 3:15. Ursula yˈakjënäˈäny: “Kots nnijäˈäwë ko Jyobaa netyë ojts tˈëxtäˈäyë winmäˈäny parë mbäät xyaˈˈawäˈätspëtsëˈëmëm, tats niˈigyë ojts ntsojknë”.
18 Jessica, mëdiˈibë tsoˈomp Micronesia, jyënaˈany: “Kyajëts njäˈäytyëgoy wiˈixëts nnayjyäˈäwë kots ja tëyˈäjtën nnijäˈäwë. ¡Nbëjkëtsë kuentë ko yëˈë nety adëëbë Génesis 3:15! Ets njaygyujkëts ko extëm tyam njukyˈäjtëm kyaj duˈunë Dios ojts ttuknibëjktäägë. Yäˈädë tekstë xypyudëjkëts nanduˈun parëts nˈixët ko mas oy wyimbëtsëmy ko nmëduˈunëmë Jyobaa, pes ndukˈoyˈäjtëm duˈun tyam ets niˈigyë mä tiempë myiny kyëdaˈaky”.
19. ¿Tiko mbäät nˈijtëm seguurë ko ak adëwäämp mëdiˈibë ojts yajnaskäjpxë mä Génesis 3:15?
19 Extëm të nˈijxëm, ta yˈadëyë Génesis 3:15. Nnijäˈäwëm pënën tyëëmˈäjty yˈäätsˈäjtypy ja toxytyëjk ets pënën tyëëmˈäjty yˈäätsˈäjtypy ja tsäˈäny. Jesus, mëdiˈibë tëëmˈäjt äätsˈäjtëp ja toxytyëjk, të tsyoˈoky ja tyekyˈëxpoˈkx mä ojts tsyayuty, pes tyam tyuunë Rey jam tsäjpotm ets myëdäjtypy ja mëkˈäjtën. Jawaanë nanduˈun kyakäˈpxtäˈäytyë pënaty mëdë Jesus yˈanaˈamäˈändë tsäjpotm. Të tuk pëky yˈadëyë Génesis 3:15 ets ijtëm seguurë ko ak adëwäämp mä yajkutaˈanëˈëgäˈäny ja tsäˈäny. Ninuˈun nDiosmëduˈunëm, agujk jotkujk nëjkx nnayjyäˈäwëm ko netyë Satanás kyutëgoy. Mientrës jyaˈtyë yäˈädë xëëw, nˈokmëduunˈadëtsëmë Jyobaa ets nˈoktukˈijxpajtëm. Jyobaa kyunuˈkxaampy “tukëˈëyë nax käjpn mëdiˈibë yä naxwiiny” mët yëˈëgyëjxm ja toxytyëjkë tyëëm yˈääts (Gén. 22:18).
ËY 23 Jyobaa të yˈanaˈamtsondaˈaky
a Jëjpˈam njaygyujkëmë Génesis 3:15 parë nnijäˈäwëm ti Biiblyë myaytyäˈägaampy. Ko njaygyujkëm, yajkëktëjkëbë mëbëjkën ets xyaˈijtëm seguurë ko Jyobaa kyuytyunaampy tukëˈëyë tijaty wyandakypy.
b Ixë foyetë Naybyudëkë parë nˈëxpëjkëmë Diosë yˈAyuk, mä jyënaˈany “Diˈibë Biiblyë myaytyakypy”.
c Ixë rekuäädrë mä jyënaˈany, “Pënatyën yajmaytyaktëp mä Génesis 3:14, 15”.
d Ixë rekuäädrë “Wixaty yˈadëyë Génesis 3:15”.