Fampiharana Tsara ny Andinin-teny

TSY ny famakiana andininy ao amin’ny Baiboly fotsiny no takina, rehefa mampianatra ny hafa. Hoy ny apostoly Paoly tamin’i Timoty, namany: “Mazotoa manolotra ny tenanao amin’Andriamanitra ho olona voazaha toetra, dia mpiasa tsy mahazo henatra, mizara tsara ny teny fahamarinana.”—2 Tim. 2:15.

Midika izany fa tsy maintsy mifanaraka amin’izay ampianarin’ny Baiboly ny fomba anazavantsika andinin-teny. Noho izany, dia tsy maintsy mijery ireo teny manodidina ilay andininy isika, fa tsy hifidy fotsiny izay teny tiantsika, ary hanampy ny fomba fihevitsika manokana. Nampitandrina tamin’ny alalan’i Jeremia i Jehovah mba tsy hihainoana ireo mpaminany nihambo ho niteny tamin’ny anarany, nefa raha ny tena izy, dia nilaza ‘fahitana avy tao am-pony ihany.’ (Jer. 23:16) Nampitandrina ny Kristianina ny apostoly Paoly mba tsy handoto ny Tenin’Andriamanitra tamin’ny fampianaran’olombelona. Hoy izy: “Efa nolavinay ny zavatra takona mahamenatra, ka tsy mandeha amin’ny fihendrena, na manatsatso ny tenin’Andriamanitra izahay.” Tamin’izany andro izany, dia nisy mpivarotra divay ratsy toetra nanampoka rano ny divainy, mba hahazoana vola bebe kokoa. Isika kosa tsy manatsatso ny Tenin’Andriamanitra amin’ny fampifangaroana azy amin’ny fampianaran’olombelona. “Tsy mba toy ny maro izay manatsatso ny tenin’Andriamanitra hahazoam-bola izahay”, hoy i Paoly, “fa toy ny amin’ny fahadiovam-po kosa, dia avy amin’Andriamanitra sady eo anatrehan’Andriamanitra no itenenanay ao amin’i Kristy.”—2 Kor. 2:17; 4:2.

Indraindray dia mety hanonona andinin-teny iray ianao, mba hampisongadinana toro lalana iray. Feno toro lalana tsara momba ny tarehin-javatra maro samihafa ny Baiboly. (2 Tim. 3:16, 17) Tokony ho azonao antoka anefa fa marina ilay fampiharana ataonao. Aza mampiasa andinin-teny iray amin’ny fomba diso, ka hampilaza azy io izay zavatra tian’ny tenanao holazainy. (Sal. 91:11, 12; Matio 4:5, 6) Tsy maintsy mifanaraka amin’ny fikasan’i Jehovah ny fampiharana ataonao, ary koa amin’ny Tenin’Andriamanitra manontolo.

Midika koa hoe mahazo izay tena tian’ny Baiboly holazaina ny hoe “mizara tsara ny teny fahamarinana.” Tsy “karavasy” fampitahorana akory izy io. Nanonona teny avy tao amin’ny Soratra Masina ireo mpitondra fivavahana nanohitra an’i Jesosy Kristy, nefa nanakimpy ny masony teo anoloan’ny raharaha navesa-danja kokoa izay takin’Andriamanitra, toy ny rariny sy ny famindram-po ary ny tsy fivadihana. (Matio 22:23, 24; 23:23, 24) I Jesosy kosa anefa nanome taratry ny toetran’ny Rainy, rehefa nampianatra ny Tenin’Andriamanitra. Nampiarahiny fitiavana lalina an’ireo olona nampianariny ny zotom-pony ho amin’ny fahamarinana. Tokony hiezaka hanaraka ny ohatra nomeny isika.—Matio 11:28.

Ahoana no ahazoantsika antoka fa mety tsara ny fampiharantsika andinin-teny iray? Hanampy antsika ny famakiana Baiboly tsy tapaka. Mila mankasitraka ‘ny mpanompo mahatoky sy malina’ koa isika. (Matio 24:45) Izy io dia ny fitambaran’ireo Kristianina voahosotry ny fanahy, ary fandaharana nataon’i Jehovah mba hizarana sakafo ara-panahy amin’ny mpianakavin’ny finoana. Handray soa avy amin’ny fampianarana omeny amin’ny alalan’ny mpanompo mahatoky sy malina isika, raha manao fianarana manokana sy manatrika tsy tapaka ny fivoriana ary mandray anjara amin’izy ireny.

Mianara mampiasa tsara ny boky Ny Fomba Fanjohian-kevitra avy Amin’ny Soratra Masina, raha misy amin’ny fiteninao. Ho azonao avy hatrany ilay tari-dalana ilainao, mba hanaovana fampiharana mety tsara ny andinin-teny maro izay ampiasaintsika matetika eo amin’ny fanompoantsika. Raha mikasa ny hampiasa andinin-teny iray tsy dia mahazatra anao loatra ianao, dia tsy hiana-kendry, fa hanao ny fikarohana ilaina kosa, mba hahaizanao hizara tsara ny teny fahamarinana.—Ohab. 11:2.

Ataovy hita mazava ilay fampiharana. Rehefa mampianatra ny hafa ianao, dia ataovy hitany mazava tsara ny ifandraisan’ireo andinin-teny ampiasainao amin’ilay foto-kevitra resahinao. Raha mampiasa fanontaniana ianao mba hampidirana ilay andininy, dia tokony ho hitan’ny mpihaino ny fomba amalian’io andininy io an’ilay fanontaniana. Raha mampiasa ilay andininy mba hanohanana fanambarana iray kosa ianao, dia ataovy hitan’ilay mpianatra mazava tsara fa tena manaporofo ilay hevitra izy io.

Mazàna no tsy ampy ny mamaky fotsiny ilay andininy, na dia misy teny hamafisina tsara aza ao. Tadidio fa tsy mahalala ny Baiboly ny olona tsotra, ary tsy ho voatery hahazo ny tianao holazaina, avy amin’ny vakiteny indray mandeha. Sariho ny sainy ho amin’ny tapany ao amin’ilay andininy mifandray mivantana amin’ilay zavatra resahinareo.

Mba hanaovana izany, dia mila manavaka tsara ireo teny fototra ianao, dia ireo izay mifandray mivantana amin’ilay zavatra resahina. Ny mamerina milaza ireny teny fototra ireny no fomba tsotra indrindra. Raha miresaka amin’ny olona iray ianao, dia mametraha fanontaniana izay hanampy azy hamantatra ireo teny fototra. Ny mampiasa teny hafa mitovy hevitra na mamerina ilay hevitra no fomba tian’ny mpandahateny sasany kokoa, rehefa miteny amin’olona maromaro. Raha izany anefa no fidinao hatao, dia mila mitandrina ianao mba tsy ho verin’ny mpihaino ny ifandraisan’ilay hevitra resahina amin’ireo teny ao amin’ilay andininy.

Fanorenana tsara no vitanao, tamin’ny fanavahana tsara toy izany ireo teny fototra. Ampifandraiso amin’izany ny fanazavanao manaraka. Moa ve nampiditra ilay andininy tamin’ny filazana mazava ny antony hampiasanao azy ianao? Raha eny, dia asehoy ny ifandraisan’ireo teny nasongadinao amin’izay fanazavana nasainao nandrasan’ny mpihaino. Lazao mazava tsara izany fifandraisana izany. Na dia tsy nivantana aza ny fomba nampidiranao ilay andininy, dia tokony hampifandraisinao amin’ireo teny fototra nasongadinao ny fanazavanao manaraka.

Nanontany an’i Jesosy zavatra izay noheverin’izy ireo fa sarotra be ireo Fariseo, nanao hoe: “Mahazo misaotra ny vadiny va ny lehilahy noho izay rehetra entiny iampangany azy na inona na inona?” Naka ny Genesisy 2:24 i Jesosy mba hamaliana azy ireo. Mariho fa tapany iray ihany amin’io andinin-teny io no nifantohany sy nanaovany ilay fampiharana nilainy. Nasehony fa ho “nofo iray ihany” ny lehilahy iray sy ny vadiny. Hoy izy avy eo: “Koa amin’izany, izay nampiraisin’Andriamanitra dia aoka tsy hampisarahin’olona.”—Matio 19:3-6.

Firy ny fanazavana tokony homenao mba hazava ny fampiharana ny andinin-teny iray? Ny mpanatrika sy ilay hevitra resahina no hamaritra izany. Tadidio anefa ny hampiasa teny tsotra sy mivantana.

Fanjohian-kevitra avy amin’ny Soratra Masina. Milaza amintsika ny Asan’ny Apostoly 17:2, 3 fa ‘nanjohy hevitra avy tamin’ny Soratra Masina’ ny apostoly Paoly, fony izy nanompo tany Tesalonika. Fahaizana iray tokony hianaran’ny mpanompon’i Jehovah tsirairay izany. Toy izao, ohatra, no nataon’i Paoly: Nanonona zavatra sasantsasany momba ny fiainana sy ny fanompoan’i Jesosy izy, nampiseho fa efa nambaran’ny Soratra Hebreo mialoha izy ireny, ary avy eo izy dia namarana ny teniny toy izao: “Jesosy, Izay toriko aminareo, ... no Kristy.”

Tao amin’ny taratasiny ho an’ny Hebreo, dia nanonona teny be dia be avy tao amin’ny Soratra Hebreo i Paoly. Matetika izy no nanavaka tsara teny iray na mihoatra mba hanamafisana, na mba hanazavana hevitra iray, ary avy eo dia nampiseho ny heviny. (Heb. 12:26, 27) Ao amin’ny Hebreo toko faha-3, dia nanonona ny Salamo 95:7-11 i Paoly. Tapany telo ao amin’izy io, avy eo, no nohazavainy: 1) ilay filazana momba ny fo (Heb. 3:8-12), sy 2) ny hevitry ny teny hoe “Anio” (Heb. 3:7, 13-15; 4:6-11), ary 3) ny hevitr’ilay filazana hoe: “Tsy hiditra amin’ny fitsaharako mihitsy izy.” (Heb. 3:11, 18, 19; 4:1-11) Araho izany ohatra izany, rehefa manao fampiharana ny andinin-teny tsirairay.

Diniho ny vokatra tsara azon’i Jesosy, fony izy nanjohy hevitra avy tamin’ny Soratra Masina, ao amin’ny Lioka 10:25-37. Nanontany toy izao ny mpahay lalàna iray: “Mpampianatra ô, inona no hataoko handovako fiainana mandrakizay?” Nanasa azy hilaza ny heviny aloha i Jesosy. Noantitranteriny avy eo fa zava-dehibe ny mankatò izay lazain’ny Tenin’Andriamanitra. Rehefa hitan’i Jesosy fa tsy takatr’ilay lehilahy ny tiany holazaina, dia niresaka be dia be momba ny teny iray monja izy hoe “namana.” Tsy namaritra fotsiny ny atao hoe namana izy, fa nampiasa fanoharana kosa mba hanampiana ilay lehilahy hanatsoaka ilay hevitra marina.

Rehefa namaly fanontaniana àry i Jesosy, dia tsy nanonona fotsiny andinin-teny izay nanome valiny nivantana sy niharihary. Namakafaka izay nolazain’izy ireny izy, ary avy eo dia nampihatra azy ireny tamin’ilay fanontaniana napetraka taminy.

Rehefa tsy nanaiky ny fanantenana ny amin’ny fitsanganana amin’ny maty ny Sadoseo, dia nampifantoka ny saina tamin’ny hevitra voafaritra iray ao amin’ny Eksodosy 3:6 i Jesosy. Tsy nianina tamin’ny fanononana ilay andininy anefa izy. Nanjohy hevitra momba azy io izy mba hampisehoana fa anisan’ny fikasan’Andriamanitra ny fitsanganana amin’ny maty.—Marka 12:24-27.

Dingana lehibe hahatongavana ho mpampianatra kinga, ny fahaizana manjohy hevitra amin’ny fomba mety sy mandaitra avy amin’ny Soratra Masina.