Fantatrao Ve?

Ahoana no nanariana ny ran’ireo biby natao sorona tao amin’ny tempoly, tamin’ny taonjato voalohany?

ISAN-TAONA dia nanao sorona biby an’arivony teo amin’ny alitaran’ny tempoly ny mpisorona tany Israely. Nilaza ilay mpahay tantara tamin’ny taonjato voalohany atao hoe Josèphe fa zanak’ondry 250 000 mahery no natao sorona rehefa Paska. Be dia be àry ny ra niraraka tao amin’ny alitara. (Lev. 1:10, 11; Nom. 28:16, 19) Dia natao ahoana izy ireny?

Nahita tatatra fivarinan’ny rano maloto tao amin’ny tempolin’i Heroda ny mpikaroka ny any ambanin’ny tany. Nampiasaina foana izy io mandra-paharavan’ilay tempoly tamin’ny taona 70. Azo inoana hoe natao hanariana ny ra avy tao amin’ny tempoly ilay izy.

Andao isika handinika fomba roa nampety an’izany.

• Nisy lavaka tao ambanin’ilay alitara: Manazava an’io tatatra fivarinan’ny rano maloto tao amin’ny alitara io ny Mishnah.a Izao no voalaza ao: “Nisy lavaka roa teo amin’ny zorony atsimoandrefana tamin’ilay alitara. ... Teo amin’ireo lavaka ireo no niraraka ny ra avy tamin’ny ilany andrefana sy atsimo tamin’ilay alitara, dia avy eo nitambatra tamin’ny rano tao amin’ilay lakandrano, ary nivarina tany Kidrona.”

  Mifanaraka amin’ny zavatra hitan’ny mpikaroka ny any ambanin’ny tany ilay lovantsofina hoe nisy “lavaka” teo akaikin’ny alitara. Nanamafy koa ilay boky hoe Ny Tantaran’ny Jodaisma Navoakan’i Cambridge (anglisy) fa tena nisy ilay tatatra fivarinan’ny rano maloto teo akaikin’ny tempoly. Izao no voalaza ao: “Nampiasaina angamba izy io mba hanariana ny rano nifangaro tamin’ny ran’ireo biby natao sorona tao amin’ny tempoly.”

• Ampy tsara ny rano: Nila rano ampy tsara ny mpisorona mba hahafahany hanadio foana ny ao ambanin’ny alitara sy ilay tatatra. Afaka nanao an’izany andraikitra lehibe izany ry zareo satria nahazo rano ampy tsara avy tao amin’ny tanànan’i Jerosalema. Ahoana no nahatongavan’ilay rano tao? Nisy lakandrano sy lavaka fanangonan-drano ary dobo nampiasaina. Izao no nolazain’ilay mpikaroka ny any ambanin’ny tany antsoina hoe Joseph Patrich: “Tena niavaka ilay fomba famatsian-drano sy fanariana rano maloto, ary tsy nisy tempoly nanana hoatr’izany mihitsy taloha.”