Ahoana no Ahazoako Herim-po mba Hiavahana Amin’ny Hafa?

“Indraindray dia mahatonga ahy hanao izay tsapako fa ratsy ny faneren’ireo mitovy taona amiko, kanefa, satria miavaka loatra ny tsy fanaovana azy, dia manaiky fotsiny aho.” — John.

“MANAFIKA ny lafiny rehetra amin’ny fiainantsika ny faneren’ireo mitovy taona amintsika.” Izany no lazain’ilay mpanoratra atao hoe Lesley Jane Nonkin. Mitady hibaiko ny fomba fiakanjonao ireo mitovy taona aminao. Mametra ireo fitsipika ny amin’ny fomba fandehanao, fiteninao ary ny taovolonao izy ireo. Tsy azo ekena ny toetra maha-ianao anao. Ampifanaraho amin’ny an’ny hafa ny ataonao — raha tsy izany dia holavina ianao!

Ireo tanora kristiana anefa dia tsy andevon’ny fampifanarahana ny ataony amin’ny an’ny hafa. Ho fanarahana ilay fitsipik’i Jesosy ao amin’ny Jaona 15:19 (NW ), dia “tsy anisan’izao tontolo izao” voaforon’olona ratsy fanahy, izy ireo.a Zava-tsarotra tsy maintsy resena anefa ny hoe eo amin’izao tontolo izao kanefa tsy ho anisany. Izany dia toy ny mivoy lakana iray eo ambonin’ny ranomasina misamboaravoara. Ao anaty rano ianao no sady voahodidin’ny rano, kanefa mba tsy hahafaty, dia tsy maintsy miezaka ny hihazona rano betsaka araka izay azo atao ho any ivelan’ny lakana! Tahaka izany koa, ireo tanora eo anivon’ny Vavolombelon’i Jehovah dia miezaka mafy mba hihazona ny faharatsian’izao tontolo izao tsy ho tafatsofoka ao amin’ny fiainany.

Tsy mora foana anefa izany. Diniho ny Vavolombelona tanora iray any Japon antsoina hoe Eiichiro. Mahery aoka izany ny fanerena mba hampifanaraka ny ataon’ny tena amin’ny an’ny hafa any amin’io tany io, eo amin’ny tanora ary koa eo amin’ny olon-dehibe. Mahatsiaro toy izao i Eiichiro: “Tany am-pianarana, ny fieritreretako dia tsy namela ahy handray anjara tamin’ny fankalazana misy fifandraisana amin’ny mariky ny firenena sy ny hiram-pirenena. Fanampin’izany, dia tsy afaka ny hianatra ireo arts martiaux aho, satria mifanipaka amin’ireo fotopoto-pitsipika ao amin’ny Baiboly izany.” (Jereo Eksodosy 20:4, 5 sy Lioka 4:8; Isaia 2:4 sy Lioka 10:27.) Izany dia nahatonga an’i Eiichiro tsy hitovy tamin’ireo nitovy taona taminy — ary angamba tamin’ny fomba nahamenatra.

Miatrika tarehin-javatra mitovy amin’izany ireo tanora Vavolombelona manerana ny tany. “Ireo fety no tena sarotra indrindra”, hoy ny tanora kristiana iray. “Manontany daholo ny ankizy hoe: ‘Nahoana ianao no tsy mankalaza fety?’ Ho an’ny zatovovavy iray, ny fanontaniana sarotra indrindra dia ny hoe “hampiaraka sa tsia”. Ny zatovo kristiana hafa iray kosa dia mitaraina ny amin’ny fanerena mba hiara-miala voly. Hoy izy: “Manontany anao foana ny olona hoe: ‘Tsy ho any amin’ilay lanonana ve ianao?’ ” Ny tanora Vavolombelona hafa dia nesoina satria nanda tsy hingitrika na hangalatra tamin’ny fanadinana. Mora àry ny mahita fa mila herim-po goavana ny hoe hiavaka amin’ny hafa, ary tsy ny tanora rehetra no mihevitra fa manana izany.

Nanoratra toy izao ny tanora iray: “Manana fiainana roa sosona aho — iray any am-pianarana ary iray any an-trano. Any am-pianarana aho dia miaraka amin’ankizin’izao tontolo izao. Ireo ankizy ireo anefa miteny ratsy saiky isaky ny misokatra ny vavany, ary mihamitovy tsy misy hafa aminy aho. Inona no tokony hataoko?” Mazava ny valiny: Manàna ny herim-po hiavaka amin’ny hafa! Amin’ny fomba ahoana anefa?

Ny loharanon’ny tena herim-po

Ny herim-po dia tanjaka ara-tsaina na eo amin’ny ara-pitondrantena izay mandresy ny loza, ny tahotra na ny zava-tsarotra. Tsy ny rehetra no manana azy, kanefa azo atao ny mahazo azy. “Tsy nomen’Andriamanitra fanahy osa isika”, hoy ny fanazavan’ny apostoly Paoly, “fa fanahy mahery sy fitiavana ary [fahaizan’ny saina mitsara zavatra, NW ].” (2 Timoty 1:7). Eny, Andriamanitra dia afaka manome anao ny hery ilaina mba hiatrehana amin-kerim-po ireo mitovy taona aminao. — Filipiana 4:13.

Ahoana anefa no ahazoanao izany hery izany? Ny fomba iray dia ny fangatahana azy tsotra izao. “Mangataha, dia hahazo hianareo”, hoy ny nampanantenain’i Jesosy ao amin’ny Jaona 16:24. Rehefa miatrika ny fakam-panahy hanaiky lembenana iny indrindra ianao no tokony hisy vavaka eo amin’ny molotrao. “Mivavaka amin’i Jehovah aho mba hahafehy ny saiko sy ny foko”, hoy ny tanora kristiana iray.

Tanora be herim-po tamin’ny andro fahiny

Ny famakiana sy ny fisaintsainana ireo fitantarana ao amin’ny Baiboly momba ireo mpanompon’Andriamanitra be herim-po dia fomba hafa iray hanampy anao hamboly hasahiana. Ohatra, moa ve ianao menatra ny hampahafantatra amin’ny hafa fa Vavolombelon’i Jehovah ianao? Ianaro àry ilay fitantarana ao amin’ny 2 Tantara 5:1-5. Izy io dia milaza ny amin’ny ankizivavy isiraelita iray nalaina an-keriny izay naneho ny finoany tamin-kerim-po teo anoloan’ny hafa. Ny fitantarana mampientana hafa iray dia voarakitra ao amin’ny Asan’ny Apostoly 4:20. Ao dia nilaza tamim-pahasahiana toy izao tamin’ireo mpanohitra azy ireo apostoly: “Izahay tsy maintsy milaza izay zavatra efa hitanay sy renay.” Ny fianarana momba ireo fitantarana ireo dia mety hanosika anao haneho fahasahiana hiteny mitovy amin’izany koa.

Ny tantara mampientana hafa iray dia ny an’i Daniela sy ireo zatovolahy namany telo lahy, dia i Sadraka sy i Mesaka ary i Abednego. Ireo tanora ireo dia anisan’ny olo-manga teo amin’ireo tanora jiosy izay voababo ary nentina tany Babylona. Ny tao an-tsain’ny mpanjakan’i Babylona dia ny hampiofana ireo tanora ireo ho amin’ny toerana nisy andraikitra teo amin’ny fitondram-panjakany. Mba hahatongavan’izy ireo hanana fomba fiaina babyloniana, dia nesorina taminy ny anarany jiosy ary nampianarina ny fiteny sy ny fomban’ny Babyloniana izy ireo. Ankoatra izany, dia nitady ny hampiala azy ireo tamin’ny fahazarana jiosy ireo mpamabo azy tamin’ny famahanana azy ireo tamin’ireo “hanim-pin’ny mpanjaka”. — Daniela 1:7, 8, NW.

Ho an’ny saina babyloniana, ny hanina toy izany dia fahafinaretan’ireo mpankafy sakafo. Ho an’ireo Jiosy natahotra an’Andriamanitra, ny sakafo babyloniana dia naharikoriko teo amin’ny ara-pivavahana. Kanefa, ny ankamaroan’ireo tanora babo dia toa nanaiky ho resin’ny fakam-panahy — izany hoe izy rehetra afa-tsy i Daniela sy ireo namany. Alao sary an-tsaina ny fanerena nety ho nampiharin’ireo tanora Jiosy hafa taminy! Nanao ahoana ny fihetsik’ireo tanora ireo teo anoloan’izany fanerena izany? Vakio ilay fitantarana manatanjaka finoana ao amin’ny Daniela toko voalohany. Angamba izany hanampy anao hanana ny herim-po handa rehefa sendra misy manolotra zava-mahadomelina na toaka anao!

“Aoka ianareo ho feno hasahiana”

Tsy ampy ny mamaky fotsiny momba ny herim-po. Mba hambolena ny herim-po izay hanampy anao hiatrika amin-kerim-po ny faneren’ireo mitovy taona aminao, dia tsy maintsy manaraka isan’andro izao torohevitra nomen’i Paoly ho an’ireo lehilahy sy vehivavy tao amin’ny kongregasionan’i Korinto izao ianao: “Miorena mafy amin’ny finoana; aoka ianareo ho feno hasahiana sy hatanjaka.” — 1 Korintiana 16:13, The Jerusalem Bible.

Ohatra, rehefa tsy eo imason’ny ray aman-dreninao sy ireo mpikambana ao amin’ny kongregasiona kristiana ianao, moa ve ianao miova akanjo na miova taovolo mba hitoviana amin’ireo tanora eo amin’izao tontolo izao? Sa ianao tsy manaiky lembenana ka mifikitra amin’ireo fari-pitsipika kristiana? “Tsy manaiky hanaraka izay lamody rehetra mivoaka aho”, hoy ny ankizivavy kristiana iray feno hasahiana.

Ny fanontaniana hafa iray dia izao: Moa ve ianao ampy hasahiana mba hampahafantarana amin’ireo iray kilasy aminao fa Vavolombelon’i Jehovah ianao? Raha mamela anao hanao izany ny sekoly misy anao, moa ve ianao mitondra ny Baibolinao sy zavatra vita an-tsoratra ara-baiboly miaraka aminao? Raha mipoitra ao am-pianarana ny fanontaniana momba ny fivoarana miandalana, ny fankalazana ho fanindrahindrana tanindrazana na ny fampidiran-dra, moa ve ianao ‘mamaly izay manontany anao ny amin’ny anton’ny fanantenana ao anatinao’? (1 Petera 3:15). Sa ianao mipetraka amim-panginana sady feno tahotra eo amin’ny dabilionao? Hoy i Jesosy Kristy: ‘Na iza na iza no menatra Ahy sy ny teniko, dia ho menatra azy kosa aho.’ — Marka 8:38.

Tsy ho menatra velively ny Kristiana be herim-po iray fa hirehareha noho ny fanantenany miorina amin’ny Baiboly! (Ampitahao amin’ny Hebreo 3:6, NW.) Nianatra hanao izany i Eiichiro, ilay tanora japone notononina teo aloha. Nanontaniana matetika momba ny antony tsy nandraisany anjara tamin’ireo fankalazana ho fanindrahindrana tanindrazana na ny arts martiaux, izy. Moa ve izy maty antoka satria niavaka tamin’ny hafa? “Tsia”, hoy izy, “fa nanjary nandray izany rehetra izany ho toy ny zava-tsarotra horesena aho. Hitanareo, tsy maintsy nanomana valin-teny aho mba hiarovako ny zavatra ataoko ary tsy maintsy niantehitra tamin’ny fanampian’i Jehovah aho. Koa tamin’ny farany, dia nanjary soa azoko ireo fatiantoka.”

Mianara ny ho sahy hiteny koa rehefa miatrika fakam-panahy. Hoy ny Ohabolana 1:10-15: “Anaka, raha taomin’ny mpanota hianao, aza manaiky. Raha hoy izy: Andeha hiaraka isika (...), anaka, aza miara-dàlana aminy hianao; arovy ny tongotrao tsy hankamin’ny alehany”. Mazava ho azy fa izany akory tsy voatery hidika hoe hanao toriteny lava ianao. Ao amin’ny bokiny hoe How to Say No and Keep Your Friends, dia nanamarika ilay mpanolo-tsaina atao hoe Sharon Scott fa indraindray ianao dia mety haniry hiala fotsiny, handa ilay fanasana — na tsy hiraharaha ilay izy fotsiny. Fa indraindray kosa ianao dia mety tsy hanana safidy afa-tsy ny ho sahy hiteny ka hampahafantatra amin’ny hafa hoe nahoana ianao no tsy afaka hiaraka aminy. Nanoro hevitra io mpanolo-tsaina io mba ho hentitra: “Miezaha mba tsy hiseho ho tsy miraika (...) Jereo amin’ny masony foana ilay iresahanao. (...) Mitenena amin’ny feo hentitra sy tsy hisalasala.”

Mety ho mbola vazivazina sy ihomehezana ianao noho ny toerana tananao. Kanefa, maro no hidera anao na dia tsy amim-pifaliana aza. Hoy i Mike, zatovolahy hafa iray: “Be dia be no mahafantatra fa Vavolombelona aho, ary manaja ahy izy ireo. Raha hiresaka zavatra ratsy izy ireo, dia miteny hoe: ‘Hanomboka hiresaka izahay izao, ry Mike, ka raha ta handeha ianao, dia mandehana.’ ” Tsy ny tanora rehetra no hanome fanajana toy izany anao. Andriamanitra anefa dia azo antoka fa ho faly noho ny lalana arahinao. (1 Petera 4:3-6). Noho izany, dia hoy ny tanora kristiana iray: “Aza raharahaina izay eritreretin’ny ankizy hafa momba anao!” Ny fomba fihevitr’Andriamanitra no zava-dehibe. Ary hitahy anao izy noho ny fanananao herim-po hiavaka amin’ny hafa.

[Fanamarihana ambany pejy]

[Sary, pejy 19]

Rehefa mipoitra ny fahafahana hanazava momba ny finoanao, moa ve ianao miteny amim-pahasahiana?