Aoka Ianao Hifoha Hatrany toa An’i Jeremia

‘Hoy i Jehovah: “Hifoha foana tokoa aho mba hanatanterahako ny teniko.”’—JER. 1:12.

1, 2. Nahoana no nampiasaina ny hazo amandie mba hilazana fa ‘mifoha foana’ i Jehovah?

MANGATSIAKA any Liban sy Israely mandritra ny volana Janoary sy Febroary, ka mbola tsy mamony ny hazo. Efa mamony sahady anefa ny hazo amandie amin’izay, ary fotsy na mavokely tsara tarehy ny felany. Izany no iantsoana azy io hoe “hazo mifoha” amin’ny teny hebreo.

² Nampiasa an’io toetra mampiavaka ny hazo amandie io i Jehovah, rehefa nanendry an’i Jeremia ho mpaminany. Te hanasongadina hevi-dehibe iray izy, ka nampiseho sampana hazo amandie iray tamin’i Jeremia, tao amin’ny fahitana. Inona no tiany holazaina? Hoy izy: “Hifoha foana tokoa aho mba hanatanterahako ny teniko.” (Jer. 1:11, 12) Toy ny hazo amandie ‘nifoha’ talohan’ny hazo hafa, dia “nifoha maraina” koa i Jehovah, izany hoe nampitandrina aloha be ny vahoakany. Naniraka mpaminany izy mba hilaza tamin’izy ireo hoe inona no hitranga raha tsy mankatò izy ireo. (Jer. 7:25) ‘Nifoha foana’ izy, mandra-pahatanteraky ny faminaniana nambarany. Tanteraka tamin’ny fotoana voatondrony ny teniny, rehefa nampihatra ny didim-pitsarany tamin’ny firenen’ny Joda nivadi-pinoana izy, tamin’ny 607 T.K.

3. Inona no azontsika antoka momba an’i Jehovah?

³ Tsy matory koa i Jehovah ankehitriny fa manao izay hahatanterahan’ny sitrapony. Tsy maintsy hotanterahiny ny teniny. Mino izany ve ianao? Mino ve ianao fa ‘mifoha’ i Jehovah amin’izao taona 2011 izao? Matoky ve ianao fa hanatanteraka ny fampanantenany izy? Raha misalasala ianao, dia izao no fotoana tokony hifohazana. (Rom. 13:11) Hodinihintsika izao hoe nahoana i Jeremia no nifoha foana sy nifantoka tamin’ny asa nampanaovin’Andriamanitra azy, ary inona no nanampy azy tamin’izany. Hanampy antsika izany mba haharitra amin’ny asa nankinin’i Jehovah amintsika.

Hafatra maika

4. Inona no zava-tsarotra tsy maintsy natrehin’i Jeremia, ary nahoana no maika ny hafatra notoriny?

⁴ Efa ho 25 taona angamba i Jeremia, tamin’izy notendren’i Jehovah ho mpitily. (Jer. 1:1, 2) Mbola zaza anefa no fahatsapany ny tenany. Nihevitra izy fa tsy hahay hiresaka amin’ireo anti-panahin’ny Israely, izay efa zokiolona sady nanana fahefana. (Jer. 1:6) Fanamelohana sy didim-pitsarana henjana koa no tsy maintsy hambarany amin’ny olona, indrindra fa amin’ireo mpisorona, mpaminany sandoka, mpitondra, ary olona manaraka ny “fanaon’ny besinimaro” sy ‘mikiribiby mivadika’ amin’Andriamanitra. (Jer. 6:13; 8:5, 6) Tena maika anefa ilay hafatra, satria horavana ny tempoly tsara tarehy naorin’i Solomona Mpanjaka, izay foiben’ny fivavahana marina nandritra ny 400 taona teo ho eo. Ho lao koa i Jerosalema sy Joda, ary ho babo ny mponina ao.

5, 6. a) Inona no asa asain’i Jehovah ataon’ny voahosotra ankehitriny? b) Inona no hodinihintsika izao?

⁵ Tia ny olombelona koa i Jehovah ankehitriny, ka manendry ny Kristianina voahosotra mba hanao ny asan’ny mpitily. Mampitandrina ny olona ireo voahosotra ireo hoe hampihatra didim-pitsarana amin’ity tontolo ity Andriamanitra. Efa am-polony taona maro izy ireo no nilaza fa tsy fotoana tokony hahavarimbariana izao. (Jer. 6:17) Asongadin’ny Baiboly mantsy fa tsy mba ela i Jehovah rehefa manatanteraka ny teniny. Ho tonga ara-potoana ny andron’i Jehovah, amin’ny ora tsy eritreretin’ny olona.—Zef. 3:8; Mar. 13:33; 2 Pet. 3:9, 10.

⁶ Fantatry ny voahosotra sy ny ondry hafa fa tsy ho ela dia hanatanteraka ny fampanantenany tontolo vaovao i Jehovah. Takatr’izy ireo fa kely sisa ny fotoana ahafahana mitory, ka tena ilaina maika ny mampita ny hafatr’i Jehovah. Nilaza koa i Jesosy fa mila manapa-kevitra ny olona hoe hanompo an’Andriamanitra na tsia. Inona no tokony ho vokatr’izany eo aminao? Tsy mandrisika anao hitory bebe kokoa ve izany? Mba hahavitantsika izany, dia hodinihintsika ny toetra telo nanampy an’i Jeremia hifoha foana sy hitory hatrany.

Tia olona i Jeremia

7. Nahoana no nandrisika an’i Jeremia hitory foana ny fitiavana, na dia nisy zava-tsarotra aza?

⁷ Inona no nandrisika an’i Jeremia hitory na dia nisy zava-tsarotra aza? Tia olona izy. Nangoraka ny olona i Jeremia ary naneho fitiavana tamin’izy ireo, satria hitany fa nampahorian’ireo mpiandry sandoka ireny olona ireny. (Jer. 23:1, 2) Tiany handre ny hafatr’Andriamanitra ireo mpiray firenena aminy, mba tsy ho ringana. Nitomany mihitsy izy rehefa nieritreritra ny loza hanjo azy ireo. (Vakio ny Jeremia 8:21; 9:1.) Hita koa hoe nalahelo ny vahoakan’i Jehovah i Jeremia, rehefa jerena ny bokin’ny Fitomaniana. Tena tia an’i Jehovah sy ny vahoakany izy. (Fitom. 4:6, 9) Ary ianao? Manao ahoana ny fihetseham-ponao rehefa mahita olona “nampahorina sady naparitaka toy ny ondry tsy misy mpiandry”? Moa ve ianao maniry hiresaka aminy momba ny Fanjakan’Andriamanitra mba hampiononana azy?—Mat. 9:36.

8. Inona no manaporofo fa tsy tezitra i Jeremia na dia nampijalin’ny olona aza?

⁸ Ireo olona tian’i Jeremia hampiana indray no nampijaly azy. Tsy namaly faty na tezitra anefa izy. Nahari-po sy tsara fanahy izy, eny fa na dia tamin’i Zedekia mpanjaka ratsy fanahy aza. Mbola niangavy an’i Zedekia izy mba hankatò an’i Jehovah, na dia nanome baiko aza izy io mba hamonoana azy. (Jer. 38:4, 5, 19, 20) Tena tia olona koa ve isika, toa an’i Jeremia?

Be herim-po noho ny fanampian’i Jehovah

9. Inona no manaporofo fa i Jehovah no nanampy an’i Jeremia ho be herim-po?

⁹ Niangavy an’i Jehovah i Jeremia tamin’ny voalohany, mba tsy hanao ny asa nanirahana azy. Hita amin’izany fa tsy hoe efa toetrany ny hoe sahy sy be herim-po. Inona kosa no nahatonga azy hanana ireo toetra ireo? Niantehitra tanteraka tamin’Andriamanitra izy. Toy ny “lehilahy mahery” teo anilany i Jehovah, ary nanohana sy nanome hery azy mba hahavitany ny asa nanendrena azy. (Jer. 20:11) Tena nalaza ho feno fahasahiana sy be herim-po i Jeremia, hany ka rehefa nitory i Jesosy tatỳ aoriana, dia noheverin’ny olona fa i Jeremia nitsangana tamin’ny maty!—Mat. 16:13, 14.

10. Nahoana no azo lazaina fa ‘manana fahefana eo amin’ireo firenena sy fanjakana’ ny voahosotra?

¹⁰ I Jehovah, ilay “Mpanjakan’ireo firenena”, no naniraka an’i Jeremia hanambara ny didim-pitsarany, amin’ireo firenena sy fanjakana. (Jer. 10:6, 7) Nanana ‘fahefana teo amin’ireo firenena sy fanjakana’ àry i Jeremia. Toy izany koa ireo sisa voahosotra. (Jer. 1:10) Nirahin’ilay Mpanjakan’izao rehetra izao izy ireo, ka nahazo alalana hanambara eran-tany ny didim-pitsaran’i Jehovah, amin’ireo firenena sy fanjakana. Mampiasa an’ireo teny mazava tsara ao amin’ny Baiboly izy ireo rehefa manao an’io asa io. Lazain’izy ireo fa hongotana sy horavana ireo firenena sy fanjakana misy ankehitriny, ary hataon’Andriamanitra araka ny fomba nofidiny sy amin’ny fotoana voatondrony izany. (Jer. 18:7-10; Apok. 11:18) Tapa-kevitra ireo voahosotra fa tsy hitsoaka an-daharana amin’ny asa nankinina amin’izy ireo, dia ny hanambara ny didim-pitsaran’i Jehovah eran-tany.

11. Inona no hanampy antsika hitory hatrany, na dia misy aza ny zava-tsarotra?

¹¹ Mety ho kivy isika indraindray satria manohitra na tsy miraika ny olona. Eo koa ireo zava-tsarotra hafa. (2 Kor. 1:8) Tokony hanahaka an’i Jeremia anefa isika, ka tsy hitsahatra hitory. Mitalahoa fanampiana amin’Andriamanitra. Miantehera aminy ary ‘misikìna herim-po.’ (1 Tes. 2:2) Hifoha hatrany isika raha manao izany, ka hanatanteraka foana an’ireo andraikitra nankinin’Andriamanitra tamintsika. Hitory hatrany isika ka hanambara fa horinganina ireo Fivavahana Milaza Azy ho Kristianina, izay mifanitsy amin’i Jerosalema nivadi-pinoana. Be herim-po ireo voahosotra ka tsy vitan’ny hoe manambara “ny taona fanehoan’i Jehovah fankasitrahana”, fa manambara koa “ny andro famalian’Andriamanitsika.”—Isaia 61:1, 2; 2 Kor. 6:2.

Nanana fo falifaly i Jeremia

12. Nahoana no lazaina fa faly tamin’ny fanompoany i Jeremia, ary inona no nataony mba ho faly foana?

¹² Tena nahafaly an’i Jeremia ny asa nataony. Hoy izy tamin’i Jehovah: ‘Hitako ny teninao ka nohaniko. Maharavoravo ahy ny teninao sady mahafaly ny foko. Fa antsoina amin’ny anaranao aho, Jehovah ô!’ (Jer. 15:16) Noraisin’i Jeremia ho voninahitra ny hoe misolo tena an’Andriamanitra sy mitory ny teniny. Tsara homarihina fa tsy faly i Jeremia rehefa nifantoka tamin’ny fanesoan’ny olona. Faly indray anefa izy rehefa nisaintsaina fa tsara ny hafatra notoriny sady zava-dehibe.—Jer. 20:8, 9.

13. Nahoana no ilaina ny mianatra an’ireo fahamarinana lalina, raha te ho faly foana?

¹³ Inona no hanampy antsika hahita fifaliana foana amin’ny asa fitoriana? Ilaintsika ny mandray “ventin-kanina”, dia ny fahamarinana lalina ao amin’ny Tenin’Andriamanitra. (Heb. 5:14) Manatanjaka finoana ny fanaovana fianarana lalina. (Kol. 2:6, 7) Manampy antsika ny fianarana toy izany mba hahatakatra fa misy vokany eo amin’ny fihetseham-pon’i Jehovah ny zavatra ataontsika. Ahoana anefa raha sarotra amintsika ny mahita fotoana hamakiana sy hianarana Baiboly? Tokony handinika ny fandaharam-potoanantsika isika. Hanjary hifandray kokoa amin’i Jehovah isika, raha manokana fotoana hianarana sy hisaintsainana, eny fa na dia minitra vitsy monja isan’andro aza. Ho ‘ravoravo’ toa an’i Jeremia koa isika amin’izay, sady ho ‘faly ny fontsika.’

14, 15. a) Inona no vokany rehefa nanao foana ny asa nanirahana azy i Jeremia? b) Ahoana no fiheveran’ny vahoakan’Andriamanitra ny fitoriana?

¹⁴ Marina fa tsy nitsahatra nilaza ny fampitandreman’i Jehovah sy ny didim-pitsarany i Jeremia. Zava-dehibe taminy koa anefa ilay asany hoe “hanorina sy hamboly.” (Jer. 1:10) Nanampy ny olona tso-po hanana fanantenana izy tamin’izany. Nisy vokany tsara izany, satria nisy Jiosy sy tsy Jiosy tafavoaka velona, rehefa noravana i Jerosalema tamin’ny 607 T.K. Anisan’izy ireny i Ebeda-meleka sy Baroka ary ireo Rekabita. (Jer. 35:18, 19; 39:15-18; 43:5-7) Mifanitsy amin’ireo “vahoaka be” manantena ny hiaina eto an-tany ireo naman’i Jeremia tsy mivadika ireo. (Apok. 7:9) Tena faly ireo voahosotra satria manampy an’ireo vahoaka be ireo mba hanana fanantenana sy finoana matanjaka. Faly koa ny vahoaka be manampy ny olona tso-po hahalala ny fahamarinana.

¹⁵ Fantatry ny vahoakan’Andriamanitra fa fanompoana an’Andriamanitra ny fitoriana ny vaovao tsara, fa tsy fanampiana olona fotsiny. Mahafaly antsika foana àry ny mitory, na mandray ny olona na tsia, satria manao fanompoana masina ho an’i Jehovah isika amin’izany.—Sal. 71:23; vakio ny Romanina 1:9.

Tanteraho hatrany ny fanompoanao

16, 17. Nahoana ny Apokalypsy 17:10 sy ny Habakoka 2:3 no manampy antsika hatoky fa efa tena akaiky ny farany?

¹⁶ Efa tena akaiky ny farany rehefa jerena ny faminaniana ao amin’ny Apokalypsy 17:10. Voalazan’io faminaniana io fa hiseho ny mpanjaka fahafito. Efa miseho io mpanjaka io, dia ny Firenena Matanjaka Anglisy-Amerikanina. Voalazan’ilay faminaniana koa anefa fa “hitoetra kelikely” izy io rehefa tonga. Koa satria efa elaela ihany izay no nipoiran’io firenena matanjaka io, dia midika izany fa efa tena kely sisa dia hifarana ilay hoe fotoana “kelikely.” Nanome toky toy izao i Habakoka mpaminany momba ny faran’ity tontolo ratsy ity: ‘Mbola ho amin’ny fotoana voatondro vao ho tanteraka ilay fahitana. Andraso ihany, fa tsy maintsy ho tanteraka izy io, ary tsy ho tara.’—Hab. 2:3.

¹⁷ Mila manontany tena isika hoe: ‘Hita amin’ny fomba fiainako ve fa tena mino aho hoe akaiky ny farany? Sa kosa hita amin’ny fanapahan-kevitra raisiko sy ny zavatra ataoko loha laharana hoe tsy tena mino an’izany aho, na tsy mahazo antoka hoe ho avy ny farany?’

18, 19. Nahoana isika no tsy tokony hampihena ny fanompoantsika?

¹⁸ Mbola tsy vita ny asan’ny mpitily ataon’ireo voahosotra. (Vakio ny Jeremia 1:17-19.) Tena faly isika fa tsy azo hozongozonina toy ny “andry vy” sy “tanàna mimanda” izy ireo. Ataon’izy ireo ‘fehikibo eo amin’ny andilany ny fahamarinana’, izany hoe avelany hanatanjaka azy ny Tenin’Andriamanitra mandra-pahavitan’ny asa nanirahana azy. (Efes. 6:14) Tapa-kevitra koa ny vahoaka be hoe hanohana foana an’ireo voahosotra amin’ilay asa nanirahan’Andriamanitra azy ireo.

¹⁹ Marina fa miatrika fitsapana isika rehetra. Tsy izao anefa no fotoana tokony hampihenantsika ny fanompoantsika. Diniho ny Jeremia 12:5. (Vakio.) Toy ny hoe mandray anjara amin’ny ‘hazakazaka’ iray isika, ary ireny fitsapana ireny no mpifaninana amintsika. Mbola hihamafy ny fitsapana mahazo antsika arakaraka ny hanatonan’ny “fahoriana lehibe”, ka toy ny hoe “soavaly” miriotra mafy no hifaninanantsika. (Mat. 24:21) Hitaky ezaka bebe kokoa izany. Dieny izao àry isika dia mila miezaka hiaritra fitsapana, mba ho vonona hiatrika an’ireo fitsapana amin’ny hoavy.

20. Tapa-kevitra ny hanao inona ianao?

²⁰ Afaka manahaka an’i Jeremia daholo isika, ka hamita tsara ny asa fitoriana nanendrena antsika! Nanampy an’i Jeremia mba hanao foana ny fanompoany, nandritra ny 67 taona, ny fitiavana sy ny herim-po ary ny fifaliana. Ary tsaroanao ve ilay hazo amandie mamony tsara tarehy? Mampahatsiahy izy io hoe ‘mifoha foana’ i Jehovah, ka mahatsiaro ny teniny mba hanatanteraka izany. Tokony “hifoha” hatrany toa an’i Jeremia koa àry isika, ka hitory ny hafatr’Andriamanitra.

Tadidinao Ve?

• Nahoana ny fitiavana no nanampy an’i Jeremia “hifoha foana” sy hitory hatrany?

• Nahoana isika no mila herim-po avy amin’Andriamanitra?

• Inona no nanampy an’i Jeremia ho faly foana?

• Nahoana ianao no tokony “hifoha foana”?

[Sary, pejy 31]

Hitory foana ve ianao na dia misy fanoherana aza?