CIPANDE CA KUSAMBILILAMO 34
LWIMBO NA. 6 Vya Mwi Yulu Vikalanga Ululumbi Lwakwe Leza
Mwakolanya ya Malaika Aaya na Ucisinka
“Lumbanyini Yawe, mwe angeli yakwe mwensi.” —MASA. 103:20.
VINO TUMASAMBILILAPO
Tumalola vino tungasambilila kuli ya malaika aaya na ucisinka.
1-2. (a) A muli vyani muno twapusanako na ya malaika? (b) A muli vyani muno twakolana na ya malaika?
LINO Yeova wamuleesile umu cumi, wamwamile ukuti muye umu lupwa umwaya aina na ya nkazi aaya nu kutemwa umu nsi yonsi kumwi na ya malaika aaya na ucisinka. (Dan. 7:9, 10) Nga twelenganya pali ya malaika, tungelenganya pali vino yapusanako naswe. Wakwe, ya malaika yaumvilwe imyaka iingi ku cisila ala antu yatatala yaumbwa. (Yobo 38:4, 7) Yakwata amaka ukutucila. Alino yaya amuzilo nupya alungami ukucila vino swe yantu aatamalilika twaya.—Luka 9:26.
2 Nanti cakuti twapusana muli vii, lelo kwaya vimwi vino twakolanamo. Wakwe, naswe kwene ukukolanako na ya malaika tungakolanya imiyele ino Yeova wakwata. Wakwe vino caya kuli ya malaika, naswe kwene twakwata untungwa wa kuisoolwela. Viivi kwene vino ya malaika yakwata mazina, naswe kwene twakwata mazina, imiyele ni milimo ipusanepusane. Nupya wakwe vino caya kuli ya malaika, naswe kwene tukalondekwa kulapepa Kaumba witu.—1 Pet. 1:12.
3. I vyani vino tungasambilila kuli ya malaika aaya na ucisinka?
3 Pa mulandu wakuti twakolana na ya malaika mu vintu ivingi, vino yakacita vingatukomelezya nu kutwazwa. Fwandi tungasambilila ivintu ivingi vicindame kuli aliyo. Mu cipande cii, tumasambilila vino ya malaika aaya na ucisinka yaicefya, vino yatemwa antu, vino yakazizimizya alino na vino yakaombesya ukusunga icilongano ica usaka.
YA MALAIKA YAICEFYA
4. (a) Uzye ya malaika yakalanga uli ukuti yaicefya? (b) U mulandu ci uno ya malaika yayela aicefye?
4 Ya malaika aaya na ucisinka yaicefya. Nanti cakuti yamanya ivingi nupya yakwatisya amaka, yakauvwila utunguluzi wakwe Yeova. (Masa. 103:20) Lino yakuomba milimo ino Yeova wayapeela, yasiyuvwa pa mulandu na maka yano yakwata nanti ukulenga ukuti antu yayapeela umucinzi. Yakaomba ni nsansa imilimo ino Yeova wayapeela nanti cakuti yauze yatayamanyile mazina.a (Utan. 32:24, 29; 2 Yamw. 19:35) Yakakana ukupokelela umucinzi uulinzile ukupeelwa sile kuli Yeova. U mulandu ci uno ya malaika yayela aicefye? A pa mulandu wakuti yatemwa Yeova nupya yamucindika sana.—Belengini Masamu 89:7.
5. Uzye malaika umwi walangilile uli ukuti wali umuicefye lino walungike umutumwa Yoani? (Loliniko ni cikope.)
5 Elenganyini pali cii icacitike icikulangilila vino ya malaika yaicefya. Umupipi nu mwaka wa 96 C.E., malaika aatamanyikwa izina walangilile umutumwa Yoani cilolwa ca vintu ivisuma. (Kuso. 1:1) I vyani vino Yoani wacisile pa cisila ca kumulanga icilolwa? Walondanga ukupepa malaika. Lelo papo kwene malaika wamunenyile ati: “Utacita cico! Nene muomvi muzo pamwi na auzo ataila. . . Uwapepa Leza.” (Kuso. 19:10) Malaika wiya wali umuicefye sana. Atalondanga ukumulumbanya. Zuwazuwa wanenyile Yoani ukuti alinzile ukupepa sile Yeova Leza. Nupya atayuvwile ukuti wali u mucindame ukucila Yoani. Nanti icakuti ale malaika waombela Yeova pa nsita itali ukucila Yoani, waicefizye nu kwama Yoani ukuti umuomvi muze. Nanti icakuti malaika wakweti amaka akulungika Yoani, wacisile vivyo umu cikuuku nupya umu nzila isuma. Wilwike ukuti icalenzile Yoani alonda kumupepa, a pa mulandu wakuti watemilwe vino wamulanzile umu cilolwa.
Malaika walanga ukuti umuicefye lino akulanda nu kulungika Yoani (Lolini palaglafu 5)
6. Tungakolanya uli vino ya malaika yaicefya?
6 Tungakolanya uli vino ya malaika yaicefya? Wakwe ya malaika, naswe kwene tukalonda kuombesya umu mulimo wakwe Yeova ukwaula ukuitutumula pa mulandu na vino twamanya. (1 Kol. 4:7) Nupya, tutalinzile kulailola ukuti twacila yauze pa mulandu wa kuti ituombela Yeova pa myaka ingi nanti pa mulandu ni milimo ino twakwata. Alino ndi cakuti itukwata imilimo iingi, tulinzile ukuya sana aicefye. (Luka 9:48) Wakwe ya malaika, tukalonda kuombela yauze. Tusilonda ukulenga antu yalola ukuti twacindama ukuyacila.
7. Tungalanga uli ukuti twaicefya lino tukulungika yauze?
7 Tungalanga nu kuti twaicefya lino tukulungika ya kapepa yanji nanti ana itu. Insita zimwi lino tukulungika umwi tulinzile ukuya asipe. Lelo wakwe vino malaika walungike Yoani umu cikuuku, naswe kwene tulinzile ukuya asipe lino tukulungika yauze ukwaula ukulenga yatoovoke. Ndi cakuti tusikuilola ukuti twacindama ukucila yauze, tulalungika yauze ukuomvya Baibo nupya umu mucinzi ni cikuuku.—Kolo. 4:6.
YA MALAIKA YATEMWA ANTU
8. (a) Ukulingana na Luka 15:10, uzye ya malaika yakalanga uli ukuti yatemwa antu? (b) Uzye ya malaika yakatwazwa uli lino tukusimikila? (Loliniko ni cikope icili pa nkupo.)
8 Ya malaika yakaika sana amano kuli vino vikatucitikila nupya yasielenganya ukuti swe yantu tutacindama, lelo yatutemwa. Yakaya ni nsansa lino umuntu uwacisile uluyembu walapila, lino umwi uwatiile ukuombela Yeova watandika kumuombela nupya, na lino umuntu wasambilila pali Yeova nupya wasenuka nu kutandika ukumuombela. (Belengini Luka 15:10.) Ya malaika nayo kwene yakaombako umulimo wa kusimikila ilyasi lisuma ilya Wene. (Kuso. 14:6) Nanti icakuti asi aliyo aakaya mu kusimikila uku yantu, yakatungulula ya kasimikila ku muntu akulonda ukusambilila pali Yeova. Ukuya kwene asi lyonsi lino ya malaika yangatutungulula ku muntu umwi. Yeova angaomvya ni nzila zyuze, wakwe angaomvya umupasi wa muzilo pa kwazwa antu aakulonda kumumanya nanti ukutungulula aomvi yakwe ku yantu aakulonda ukusambilila pali aliwe. (Mili. 16:6, 7) Nanti ciye vivyo, akaomvya sana ya malaika ku kutwazwa lino tukusimikila. Fwandi lino tukusimikila ilyasi lisuma tungasininkizya ukuti ya malaika yakulatwazwa.—Lolini kambokosi kakuti “Mapepo Yao Yaswikwe.”b
Atwalane inuka umu mulimo wa kusimikila ukukazanwa antu. Lino yakuswilila uku ng’anda, nkazi walola umwanaci akuloleka nu ulanda. Nkazi wiluka ukuti ya malaika yangatutungulula uku antu akulondekwa ukwazwiwa muli vyakwe Leza. Fwandi watandika ukulanda nawe umu cikuku (Lolini palaglafu 8)
9. Tungakolanya uli vino ya malaika yatemwa antu?
9 Tungakolanya uli vino ya malaika yatemwa antu? Ndi cakuti yamanyisya icilongano ukuti umwi waya Nte nupya, tulinzile ukuya nu luzango wakwe vino ya malaika yakacita. Tulinzile ukuleka umwina nanti nkazi ukumanya ukuti twamutemwa nupya itutemwa sana pali vino watatandika ukuombela Yeova nupya. (Luka 15:4-7; 2 Kol. 2:6-8) Nupya tungakolanya ya malaika na lino tukuombesya umu mulimo wa kusimikila. (Kasa. 11:6) Nupya wakwe viivi kwene vino ya malaika yakatutungilila lino tukusimikila ilyasi lisuma, avino naswe kwene tulinzile kulatungilila aina na ya nkazi umu mulimo wa kusimikila. Wakwe, limwi tungaombako na ya kasimikila apya umu mulimo wa kusimikila. Nanti limwi tungazwako aina na ya nkazi akote nanti akalwalilila ukuombako umulimo wa kusimikila.
10. I vyani vino tukusambililako uku vyacitikile ya Sara?
10 Nga ndi cakuti ivikutucitikila vikulenga catutalila ukuomba vino tungatemwa ukuomba mu mulimo wakwe Yeova? Tungataila ukuti ya malaika yangatwazwa ukutwalilila ukuomba umulimo wa kusimikila. Elenganyini ivyacitikile nkazi Sara,c aakaikala ku India. Pa cisila ca kuomba upainiya pa myaka 20, ya Sara izile iyalwala icakuti iyata nu kupita nanti ukukatuka. Tutanga tutwisike ukuti yali sana nu ulanda. Lelo umu kuya kwa nsita ya Sara izile iyatandika ukuya ni nsansa pa mulandu na vino aina amu cilongano yayazwile alino na vino yabelenganga Baibo lyonsi. Lelo kwene yali nu kuzanako inzila yuze iya kuombelamo umulimo wa kusimikila. Pa mulandu wakuti yatakatukanga pakuti yangalemba nanti a makalata, yali nu kulasimikila kuomvya foni. Fwandi yatumilanga foni antu yano yasimikile, nayo yayapeelanga manamba yakwe foni a yantu alondanga ukusambilila. I vyani ivyacitike? Umu myezi sile inono, ya Sara izile iyakwata masambililo a Baibo 70 nupya cayatalilanga ukutungulula masambililo yaa yonsi. Fwandi yapeezileko amasambililo yamwi uku ina na ya nkazi umu cilongano. Aingi yano yakatungulula yakazanwa umu kulongana. Ya malaika yakauvwa ningo ukuombela pamwi na ina na ya nkazi, aali wakwe ya Sara, aakaombesya umu mulimo wa kusimikila.
YA MALAIKA YAKAZIZIMIZYA
11. Uzye ya malaika acisinka yalangilila uli ukuti yakazizimizya?
11 Ya malaika aya ni cisinka yakazizimizya sana. Pa myaka iingi ya malaika yazizimizya iviipe ivikacitika alino nu lufyengo. Yaweniko kuno Satana na ya malaika yauze yano yaombelanga pamwi nayo yapondokela Yeova. (Utan. 3:1; 6:1, 2; Yuda 6) Baibo ikatunena pali malaika uwacisinka uwalwile na malaika umwipe uwa maka pa manda aingi. (Dan. 10:13) Nupya ukufuma sile na mpiti, ya malaika yalola kuno antu anono sile yakulondela ukupepa kwa cumi. Asi mulandu na vivyo, ya malaika yaa acisinka yatwalilila ukuya acincile lino yakuombela Yeova ni nsansa. Yamanya ukuti apa nsita ilinge, Leza alafumyapo ulufyengo lonsi.
12. I vyani ivingatwazwa ukuzizimizya?
12 Tungakolanya uli vino ya malaika yakazizimizya? Wakwe ya mailaka, naswe kwene tukalola kuno ulufyengo lukucitika nanti limwi yangatucuzya. Lelo naswe kwene twasininkizya ukuti Leza alafumyapo iviipe vyonsi apa nsita ilinge. Fwandi wakwe ya malaika aya na ucisinka, ‘tusitoovoka ukucita icisuma.’ (Gala. 6:9) Nupya Leza watulaya ukuti alatwazwa ukuzizimizya. (1 Kol. 10:13) Alino tungapepa kuli Yeova kuti atupeele umupasi wakwe uukatwazwa ukuteeka umwenzo alino nu kuya ni nsansa. (Gala. 5:22; Kolo. 1:11) Nga ndi cakuti yakumicuzya? Mwataila sana Yeova nupya mutauvwa intete. Yeova alatwalilila ukumyazwa nu kumikomya.—Aeb. 13:6.
YA MALAIKA YAKAAZWA ICILONGANO UKUYA ICISANGULUKE
13. U mulimo ci uiyele uno ya malaika yakaomba umu manda yakusyalikizya? (Mateo 13:47-49)
13 Umu manda akusyalikizya Yeova wapeela ya malaika umulimo uiyele. (Belengini Mateo 13:47-49.) Antu aingi umu nsi yonsi yakalonda ukusambilila ilyasi lisuma. Antu aingi pali yaa yakasenuka pakuti yaikala ukulingana na vino Yeova akalonda, lelo yamwi yasicita vivyo. Ya malaika yayapeela umulimo uwa “kupaatula antu aipe ukufuma uku yalungami.” Cii cikupiliula ukuti yapeelwa umulimo uwakulenga icilongano ukutwalilila ukuya icisanguluke. Lelo cisikupiliula ukuti umwi nga wata ukuombela Yeova asi mulandu ni vyativilenga, atanga awele. Nupya cisikupiliula ukuti umu cilongano mutaalaya intazi. Lelo tangataila ukuti ya malaika yakaombesya ukulenga icilongano ukutwalilila ukuya icisanguluke.
14-15. Tungakolanya uli vino ya malaika yakalonda icilongano ukuya icisanguluke? (Loliniko ni vikope.)
14 Tungakolanya uli vino ya malaika yakalonda icilongano ukuya icisanguluke? Tulinzile ukuombesya pakuti tutwalilile ukukomya ucuza witu na Yeova. Tungacita vivyo ndi cakuti tukusoolola ya cuza aatemwa Yeova alino nu kukanacita ivintu ivingonona ucuza witu na aliwe. Ukucita vii kungalenga icilongano ukuya icisanguluke. (Masa. 101:3) Nupya tungazwa na ya kapepa yanji ukuya acisinka kuli Yeova. Wakwe, i vyani vino tulinzile ukucita ndi cakuti twalola ukuti kapepa munji watacita uluyembu ulwipisye? Pa mulandu wakuti twatemwa umwina nanti nkazi, tulinzile ukumukomelezya ukuti alande na ya eluda. Ndi cakuti wafilwa ukucita vivyo, ale sweswe kwene tulinzile ukunena ya eluda pali vino wacisile. Tukalonda ya kapepa yanji yano ucuza wao na Yeova iononeka ukwazwiwa zuwa.—Yako. 5:14, 15.
15 Ica ulanda icakuti, yamwi aakacita imembu izipisye yakafumiziwa umu cilongano. Ndi cakuti ica musango uu cacitika, tukata ‘ukuvwana’ na antu yayo.d (1 Kol. 5:9-13) Ukucita vii kukalenga icilongano ukuya icisanguluke. Ndi cakuti tusikuvwana na yayo aafumiziwa, tukalanga ukuti twayatemwa. Ndi cakuti twatwalilila ukukanalanzyanya nayo, tungayazwa ukuwela kuli Yeova. Ndi cakuti yawela kuli Yeova, tukasansamukila pamwi na Yeova alino na ya malaika.—Luka 15:7.
I vyani vino tulinzile ukucita nga twamanya ukuti kapepa munji atacita uluyembu ulwipisye? (Lolini palaglafu 14)e
16. U mu nzila cii muno tungakolanya ya malaika?
16 Isyuko sana ukuti Yeova walenga ukuti twasambilila pali ya malaika alino nu kuombela pamwi nayo. Lekini twakolanya imiyele yao isuma ino yakwata, wakwe: vino yaicefya, vino yatemwa antu, vino yakazizimizya, alino na vino ika mano ku kulenga icilongano ukuya icisanguluke. Ndi cakuti tukukolanya ya malaika aya ni cisinka, naswe kwene tulaya umu lupwa lwakwe ya kapepa yakwe Yeova amanda pe.
LWIMBO NA. 123 Lyonsi Twatontela Vino Leza Watantika
a Pali ya malaika mamilyoni aya umwi yulu, yaili sile ali yano Baibo yalumbula mazina, kuli kuti Mikaeli na Gabilieli.—Dan. 12:1; Luka 1:19.
b Mungazana malyasi na yauze umu Cisontelelo Ica Mpapulo pa mutwe ukati “Ya malaika” lyene pakuti “yakatwazwa umu mulimo wa kusimikila,” umu Ciyemba.
c Asi zina lyakwe ilya cumi.
d Wakwe vino yalondolwile muli lipoti iya Ivyeo Ivipya Ukufuma Ukwi Iumba Ilikatungulula ivya mu 2024 Na.2, ndi cakuti umuntu uwafumiziwa umu cilongano wazanwa umu kulongana, kasimikila angaomvya kampingu wakwe uwasambiliziwa na Baibo pa kupingulapo ndi cakuti angalamukako panono umuntu wiyo nu kumupokelela nanti foo.
e ULONDOLOZI WA VIKOPE: Nkazi akukomelezya cuza wakwe ukuti alande na ya eluda pa luyembu luno wacisile. Nomba lino papita insita nupya cuza wakwe wafilwa ukunena ya eluda, nkazi wayanena vino cuza wakwe wacisile.