മട്രി​യോഷ്‌ക—എന്തൊരു പാവ!

റഷ്യയിലെ ഉണരുക! ലേഖകൻ

സന്ദർശനം നടത്തുന്ന വിനോ​ദ​സ​ഞ്ചാ​രി​കൾ മിക്കവ​രും കാണു​ന്ന​മാ​ത്ര​യിൽത്തന്നെ എന്നെ സ്വന്തരാ​ജ്യ​ത്തേക്കു കൊണ്ടു​പോ​കാൻ ദൃഢനി​ശ്ചയം ചെയ്യു​ന്ന​തു​പോ​ലെ തോന്നു​ന്നു. അതിനു നല്ല ചെലവു വഹിക്കാ​നും അവർ സന്നദ്ധരാണ്‌. അവരെ എന്നി​ലേക്ക്‌ ആകർഷി​ക്കു​ന്നത്‌ എന്താ​ണെന്നു വാസ്‌ത​വ​ത്തിൽ എനിക്ക​റി​യില്ല. മാത്ര​മോ, അവർക്ക്‌ എന്നെക്കു​റി​ച്ചു കാര്യ​മാ​യൊ​ന്നും അറിയി​ല്ല​താ​നും. വെറു​മൊ​രു ഫാഷനു വേണ്ടി​യാ​യി​രി​ക്കാം അവർ അങ്ങനെ ചെയ്യു​ന്നത്‌. എന്നാൽ, ഞാൻ സ്വയം പരിച​യ​പ്പെ​ടു​ത്തട്ടെ. മട്രി​യോഷ്‌ക എന്നാണ്‌ എന്റെ പേര്‌, ഞാൻ വരുന്നത്‌—അല്ല, നമുക്ക്‌ ആദ്യം​മു​തലേ തുടങ്ങാം.

ഞാൻ എവി​ടെ​നി​ന്നു വന്നു​വെ​ന്നോ എന്റെ യഥാർഥ മാതാ​പി​താ​ക്കൾ ആരായി​രു​ന്നു​വെ​ന്നോ ആർക്കും ഒരു പിടി​യു​മില്ല എന്നതാണു വാസ്‌തവം. ഈ കഥയ്‌ക്കു രണ്ടു ഭിന്നമു​ഖ​ങ്ങ​ളുണ്ട്‌. പരസ്‌പരം ബന്ധപ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കുന്ന അനേകം ഭാഗങ്ങ​ളുള്ള അപൂർവ​മായ ഒരു പാവ എന്നനി​ല​യിൽ ഹോൺഷു എന്ന ജാപ്പനീസ്‌ ദ്വീപി​ലാ​ണു ഞാൻ പിറന്ന​തെന്നു ചിലർ അവകാ​ശ​പ്പെ​ടു​ന്നു. അവർ പറയു​ന്നത്‌, കലയെ പ്രോ​ത്സാ​ഹി​പ്പി​ച്ചി​രുന്ന സാവാ ഐ. മാമോൺടോഫ്‌ (1841–1918) എന്ന ഒരു ധനിക​നായ റഷ്യാ​ക്കാ​രന്റെ ഭാര്യ 19-ാം നൂററാ​ണ്ടി​ന്റെ അന്ത്യത്തിൽ ഹോൺഷു​വിൽനിന്ന്‌ എന്നെ റഷ്യയി​ലേക്കു കൊണ്ടു​വ​ന്നു​വെ​ന്നാണ്‌. നേരേ​മ​റിച്ച്‌ ചില ജപ്പാൻകാർ പറയു​ന്ന​തിൻപ്ര​കാ​രം, എന്നെ ഒരു അസാധാ​രണ പാവയാ​യി ഉണ്ടാക്കു​ക​യെന്ന ആശയം ജപ്പാനി​ലേക്ക്‌ ആദ്യമാ​യി കൊണ്ടു​വ​ന്നത്‌ ഒരു റഷ്യൻ സന്ന്യാ​സി​യാ​യി​രു​ന്ന​ത്രേ. എന്നാൽ വാസ്‌തവം എന്തായി​രു​ന്നാ​ലും, റഷ്യൻ കരകൗ​ശ​ല​പ്പ​ണി​ക്കാർക്ക്‌ ആ ആശയം നന്നേ ബോധി​ച്ചു, അങ്ങനെ മട്രി​യോഷ്‌ക ജൻമ​മെ​ടു​ത്തു.

1880-കളുടെ അവസാ​ന​ത്തിൽ റഷ്യ അതിന്റെ സമ്പദ്‌വ്യ​വ​സ്ഥ​യും സാംസ്‌കാ​രി​ക​മ​ണ്ഡ​ല​വും അഭിവൃ​ദ്ധി​പ്പെ​ടു​ത്തു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. അതേസ​മ​യം​തന്നെ, തങ്ങളുടെ നാടോ​ടി പാരമ്പ​ര്യം കാത്തു​സൂ​ക്ഷി​ക്കു​ന്ന​തി​ലും അവർ വർധിച്ച താത്‌പ​ര്യ​മെ​ടു​ത്തു. റഷ്യൻ സംസ്‌കാ​രത്തെ പുനരു​ദ്ധ​രി​ക്കാൻ ഉദ്ദേശി​ച്ചു​കൊണ്ട്‌ ഒരു കൂട്ടം ബുദ്ധി​ജീ​വി​കൾ മാമോൺടോ​ഫി​നു ചുററും കൂടാൻ തുടങ്ങി, അവരിൽ വിഖ്യാത റഷ്യൻ ചിത്ര​കാ​രൻമാ​രായ ഇല്യ റ്യേപിൻ, വിക്ടർ വാസ്‌നി​റ​റ്‌സോഫ്‌, മിഖാ​യേൽ വ്രൂബേൽ തുടങ്ങി​യവർ ഉൾപ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു. റഷ്യൻ കർഷക​രു​ടെ അനുസ്‌മരണ നിലനിർത്താൻ മോസ്‌ക്കോ​യ്‌ക്ക​ടുത്ത്‌ ആർട്ട്‌ സ്‌ററു​ഡി​യോ​കൾ പണിക​ഴി​പ്പി​ച്ചു. അവിടെ രാജ്യ​ത്തി​ന്റെ എല്ലാ ഭാഗങ്ങ​ളിൽനി​ന്നു​മുള്ള ജനകീയ വിജ്ഞാന ഇനങ്ങളും കളിപ്പാ​ട്ട​ങ്ങ​ളും പാവക​ളും സമാഹ​രി​ക്കു​ക​യു​ണ്ടാ​യി.

സെർജി മല്യൂ​ട്ടിൻ എന്നു പേരുള്ള ഒരു വിദഗ്‌ധ കലാകാ​രൻ എന്റെ ആദ്യത്തെ പ്ലാനുകൾ തയ്യാറാ​ക്കി, എന്നാൽ അന്ന്‌ എനിക്ക്‌ ഇതിൽനി​ന്നും അൽപ്പം വ്യത്യാ​സ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. വട്ടമു​ഖ​വും തിളങ്ങുന്ന കണ്ണുക​ളു​മുള്ള ഒരു കർഷക​പെൺകു​ട്ടി​യെ ചിത്രീ​ക​രി​ക്കാൻ ഞാൻ ഉദ്ദേശി​ക്ക​പ്പെട്ടു. ഒരു സാരാ​ഫാൻ (രണ്ടു വള്ളിക​ളാൽ പിടിച്ചുനിർത്തിയിരുന്ന, =16നിലത്തോളമെത്തുന്ന ഒരു അങ്കി) എന്നെ ധരിപ്പി​ച്ചു, വളരെ ശ്രദ്ധാ​പൂർവം സ്‌​റൈ​റ​ലി​ലിട്ട, തിളങ്ങുന്ന മൃദു​വായ മുടി എനിക്കു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അവയി​ല​ധി​ക​ഭാ​ഗ​വും നിറമുള്ള ഒരു തൂവാ​ല​യ്‌ക്ക​ടി​യിൽ മറച്ചി​രു​ന്നു. ഒന്നി​ന്റെ​യു​ള്ളിൽ മറെറാ​ന്നാ​യി വലിപ്പ​ക്ര​മ​ത്തിൽ മററു പാവകളെ എന്റെ ഉള്ളിൽ വച്ചിരു​ന്നു. അവയെ കസോ​വോ​റോ​സ്‌ക​ളും (ഒരു വശത്തു കെട്ടുള്ള റഷ്യൻ ബ്ലൗസുകൾ) ഷർട്ടു​ക​ളും പോഡി​യോ​ഫ്‌ക​ക​ളും (പുരു​ഷൻമാ​രു​ടെ ഇറക്കമുള്ള കോട്ടു​കൾ) ഏപ്രണു​ക​ളും അണിയി​ച്ചി​രു​ന്നു. മല്യൂ​ട്ടി​ന്റെ പ്ലാനുകൾ പ്രകാരം 1891-നോട​ടുത്ത്‌ മോസ്‌കോ​യിൽവെച്ച്‌ ഉണ്ടാക്ക​പ്പെ​ട്ട​പ്പോൾ ഞാൻ കാണ​പ്പെ​ട്ടത്‌ ഇങ്ങനെ​യാണ്‌.

എന്റെ പേരി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചു ഞാൻ പലപ്പോ​ഴും അതിശയം കൂറി​യി​ട്ടുണ്ട്‌. 19-ാം നൂററാ​ണ്ടി​ന്റെ അവസാ​ന​മാ​യ​പ്പോ​ഴേ​ക്കും റഷ്യയിൽ ഏററവും പ്രസി​ദ്ധ​മായ സ്‌ത്രീ​നാ​മ​ങ്ങ​ളിൽ ഒന്നായി​രു​ന്നു മട്രി​യോണ (ഹ്രസ്വ​രൂ​പം മട്രി​യോഷ്‌ക). അത്‌ ഉണ്ടായി​രി​ക്കു​ന്നത്‌ “അമ്മ,” “ബഹുമാ​ന്യ സ്‌ത്രീ,” അല്ലെങ്കിൽ “കുടുംബ മാതാവ്‌” എന്നർഥ​മുള്ള മട്രോണ എന്ന മൂല ലാററിൻ പദത്തിൽനി​ന്നാണ്‌. ഒരു പാവയ്‌ക്കു​ള്ളിൽ മറെറാ​ന്നു വയ്‌ക്കു​ന്നത്‌ ഫലപു​ഷ്ടി​യു​ടെ​യും നിത്യ​ത​യു​ടെ​യും ഒരു സമുചിത പ്രതീകം കൂടെ​യാ​യി​രു​ന്നു.

ഉണ്ടാക്കാൻ എളുപ്പമല്ല

എന്നെ ഉണ്ടാക്കാ​നുള്ള ശ്രമത്തിൽ ആളുകൾ ധാരാളം വസ്‌തു​ക്കൾ പാഴാ​ക്കു​ന്ന​താ​യി അറിവാ​യി​ട്ടുണ്ട്‌, ഒടുവിൽ അവർ തോററു പിൻവാ​ങ്ങു​ന്നു. അടുത്ത​കാ​ലം​വരെ എന്നെ ഉണ്ടാക്കുന്ന വിദ്യ ഒരു രഹസ്യ​മാ​യി​ത്ത​ന്നെ​യി​രു​ന്ന​തിൽ അതിശ​യി​ക്കാ​നില്ല. അതു​കൊണ്ട്‌ വളരെ കുറച്ചാ​ളു​കൾക്കു മാത്രമേ എന്നെ സ്വന്തമാ​ക്കാൻ കഴിഞ്ഞി​രു​ന്നു​ള്ളൂ. എന്നാൽ ഇപ്പോൾ ആ രഹസ്യം ഞാൻ നിങ്ങ​ളോ​ടു പറയാം.

എന്നെ ഉണ്ടാക്കു​ന്ന​തിൽ ഉൾപ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കുന്ന ജോലി​ക്കു നല്ല വൈദ​ഗ്‌ധ്യം ആവശ്യ​മാണ്‌. ആദ്യമാ​യി, അനു​യോ​ജ്യ​മാ​യ​തരം തടി തിര​ഞ്ഞെ​ടു​ക്കു​ന്നതു പ്രധാ​ന​മാണ്‌. സാധാരണ തിര​ഞ്ഞെ​ടു​ക്കു​ന്നതു നാരക​മാണ്‌, കാരണം അതിന്റെ തടി മാർദ​വ​മു​ള്ള​താണ്‌. എന്നാൽ അത്ര സാധാ​ര​ണ​മാ​യ​ല്ലെ​ങ്കി​ലും ചില​പ്പോ​ഴൊ​ക്കെ വെൺച​ന്ദ​ന​മോ പൂവര​ശോ ഉപയോ​ഗി​ക്കാ​റുണ്ട്‌. സാധാരണ, വസന്തകാ​ലാ​രം​ഭ​ത്തിൽ മരങ്ങൾ മുറി​ച്ചി​ട്ട​ശേഷം അവ ഉണങ്ങു​മ്പോൾ പൊട്ടൽ വീഴാ​തി​രി​ക്കു​ന്ന​തി​നാ​വ​ശ്യ​മായ തൊലി മാത്രം നിർത്തി​യിട്ട്‌ അധിക​മുള്ള തൊലി ചീന്തി​ക്ക​ള​യു​ന്നു. എന്നിട്ട്‌, അവയ്‌ക്ക്‌ ഉണക്കും നല്ല വായു​പ്ര​വാ​ഹ​വും കിട്ടാ​നാ​യി അവ പല വർഷങ്ങ​ളോ​ളം കൂട്ടി​യി​ടു​ന്നു.

ശരിയായ സമയത്തു​തന്നെ മരം മുറി​ക്കേ​ണ്ട​തുണ്ട്‌. മരത്തിൽ ജലാംശം അത്ര കുറവോ കൂടു​ത​ലോ ഉള്ളപ്പോൾ മുറി​ക്കാൻ പാടില്ല. ശരിയായ സമയം എപ്പോ​ഴാ​ണെന്ന്‌ ഒരു വിദഗ്‌ധനു മാത്രമേ നിശ്ചയി​ക്കാൻ സാധിക്കൂ. ഓരോ മരക്കഷ​ണ​വും 15-ഓളം വ്യത്യസ്‌ത പ്രക്രി​യ​ക​ളി​ലൂ​ടെ കടന്നു​പോ​കു​ന്നു. ഈ പരമ്പര​യി​ലെ ഏററവും ചെറിയ പാവ​യെ​യാണ്‌ ആദ്യമു​ണ്ടാ​ക്കു​ന്നത്‌. അതു ഭാഗങ്ങ​ളാ​യി അടർത്തി​യെ​ടു​ക്കാൻ സാധ്യമല്ല. ചില​പ്പോൾ അതു വളരെ ചെറു​താണ്‌, അതു​കൊണ്ട്‌ വ്യക്തമാ​യി കാണു​ന്ന​തി​നു കണ്ണുകളെ ആയാസ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ക​യോ ഒരു ഭൂതക്ക​ണ്ണാ​ടി ഉപയോ​ഗി​ക്കു​ക​യോ ചെയ്യേ​ണ്ടി​വ​രും.

ഏററവും ചെറിയ പാവയെ ഉണ്ടാക്കി​ക്ക​ഴി​ഞ്ഞാൽപ്പി​ന്നെ, കരകൗ​ശ​ല​പ്പ​ണി​ക്കാ​രൻ അതിനെ ഉള്ളിൽ ഒതുക്കാ​വുന്ന വലിപ്പ​ത്തി​ലുള്ള പാവയു​ടെ പണിയാ​രം​ഭി​ക്കും. ഒരു തടിക്ക​ഷണം ആവശ്യ​മായ ഉയരത്തിൽ പ്രൊ​സസ്‌ ചെയ്‌തെ​ടുത്ത്‌ മുകളി​ല​ത്തെ​യും താഴ​ത്തെ​യും രണ്ടു ഭാഗങ്ങ​ളാ​യി മുറി​ക്കു​ന്നു. പാവയു​ടെ താഴത്തെ ഭാഗമാണ്‌ ആദ്യം രൂപ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്നത്‌. വലിപ്പം കുറഞ്ഞ പാവ ഉള്ളിൽ ഫിററാ​യി വയ്‌ക്ക​ത്ത​ക്ക​വണ്ണം രണ്ടാമ​തു​ണ്ടാ​ക്കുന്ന പാവയു​ടെ ഇരുഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളു​ടെ​യും ഉള്ളിൽനി​ന്നു തടി നീക്കം ചെയ്യുന്നു. വിദഗ്‌ധ​നായ ഒരു കരകൗ​ശ​ല​പ്പ​ണി​ക്കാ​രൻ അളവു​ക​ളൊ​ന്നു​മെ​ടു​ക്കാൻ മിന​ക്കെ​ടാ​റില്ല, മറിച്ച്‌ അദ്ദേഹം തന്റെ അനുഭ​വ​പ​രി​ച​യ​ത്തിൽ സമ്പൂർണ​മാ​യി ആശ്രയി​ക്കു​ന്നു. അതിനു​ശേഷം, മുമ്പു​ണ്ടാ​ക്കിയ രണ്ടു പാവക​ളെ​യും ഉള്ളിൽ ഒതുക്കാ​വുന്ന രീതി​യിൽ അൽപ്പം​കൂ​ടി വലി​യൊ​രു പാവ ഉണ്ടാക്കി​ക്കൊണ്ട്‌ അദ്ദേഹം ആ പ്രക്രിയ ആവർത്തി​ക്കു​ന്നു.

ഒന്നിനു​ള്ളിൽ മറെറാ​ന്നാ​യി ഇരിക്കുന്ന പാവക​ളു​ടെ എണ്ണം 2 മുതൽ 60 വരെ വ്യത്യാ​സ​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്നു. ഏററവും വലിയ പാവയ്‌ക്ക്‌ അതിന്റെ നിർമാ​താ​വി​നോ​ളം​തന്നെ ഉയരം കണ്ടേക്കാം! ഓരോ പാവയും പൂർത്തി​യാ​യി​ക്ക​ഴി​യു​മ്പോൾ, അതിന്റെ പുറമേ സ്‌ററാർച്ച്‌ പോലുള്ള ഒരു പശ തേക്കുന്നു, അങ്ങനെ ചെയ്യു​ന്ന​തു​കൊണ്ട്‌ ഉപരി​ത​ല​ത്തിൽ സുഷി​ര​ങ്ങ​ളു​ണ്ടെ​ങ്കിൽ അവ അടഞ്ഞു​കൊ​ള്ളും. ഒടുവി​ലത്തെ ഉണക്കൽ ആരംഭി​ക്കു​ന്നു, പെയിൻറ​ടി​ക്കുന്ന ആൾക്ക്‌ പെയിൻറ്‌ ഉപരി​ത​ല​ത്തിൽ ഒരേ കട്ടിയിൽ അടിക്കാൻ കഴിയു​മാ​റു പാവയു​ടെ പ്രതലം പോളീ​ഷു ചെയ്‌ത്‌ മിനു​സ​മു​ള്ള​താ​ക്കു​ന്നു. അപ്പോൾ, അനുക​രി​ക്കാ​നാ​വാത്ത തനതായ സ്‌​റൈറൽ പാവയ്‌ക്കു കൈവ​രു​ന്നു.

കാലം മാററങ്ങൾ വരുത്തി​യി​രി​ക്കു​ന്നു

ആളുകൾക്കു പ്രായം കൂടു​ന്തോ​റും മാററങ്ങൾ സംഭവി​ക്കു​ന്നു, എന്റെ കാര്യ​ത്തി​ലും അതു സത്യമാണ്‌. മട്രി​യോ​ഷ്‌ക​യു​ടെ നിർമാ​ണ​വി​ദ്യ മോസ്‌കോ​യിൽനിന്ന്‌ മററു നഗരങ്ങ​ളി​ലേ​ക്കും പട്ടണങ്ങ​ളി​ലേ​ക്കും വ്യാപി​ച്ചു. അവയിൽ പെട്ടവ​യാണ്‌ സെമ​നോവ്‌, പോൾകോ​ഫ്‌സ്‌കി മിഡാൻ, വീററ്‌ക്ക, ററവർ എന്നീ സ്ഥലങ്ങൾ.a ഓരോ പ്രദേ​ശ​വും തനതായ സ്‌​റൈ​റ​ലും അലങ്കാ​ര​മാ​തൃ​ക​യും വികസി​പ്പി​ച്ചെ​ടു​ത്തു. എന്റെ യഥാർഥ താദാ​ത്‌മ്യം നഷ്ടപ്പെ​ട്ടത്‌ അസ്വസ്ഥ​ത​യു​ള​വാ​ക്കുന്ന ഒരു കാര്യ​മാ​യി​രു​ന്നു, എന്നാൽ ഞാൻ പരാതി പറഞ്ഞില്ല. 1812-ലെ യുദ്ധത്തി​ന്റെ ശതാബ്ദി​യാ​ഘോ​ഷ​സ​മ​യത്ത്‌, റഷ്യൻ ജനറലായ മിഖാ​യേൽ കുട്ടു​സോ​ഫി​നെ​യും ഫ്രഞ്ച്‌ ജനറലായ നെപ്പോ​ളി​യൻ ബോണാ​പ്പാർട്ടി​നെ​യും ചിത്രീ​ക​രി​ക്കുന്ന ഒരു സെററ്‌ പാവകൾ ഉണ്ടാക്കാൻ ആരോ ഒരാൾ ഓർഡർ നൽകി. ഈ രണ്ടു ജനറൽമാ​രാ​യി​രു​ന്നു ഏററവും വലിയ പാവകൾ, യുദ്ധത്തിൽ എതിർചേ​രി​ക​ളിൽനി​ന്നു പോരാ​ടി​യി​രുന്ന ജനറൽമാ​രെ തങ്ങളുടെ അതാത്‌ കമാൻഡർമാ​രു​ടെ ഉള്ളിൽ ഒതുങ്ങു​ന്ന​തി​നു ചെറു​താ​ക്കി​യാണ്‌ ഉണ്ടാക്കി​യത്‌.

ഇത്തരം പാവകൾ ഉണ്ടാക്കു​ന്ന​തും വിൽക്കു​ന്ന​തും ദീർഘ​കാ​ല​ത്തേക്കു കർശന​മാ​യി നിയ​ന്ത്രി​ച്ചി​രു​ന്നു. എന്നാൽ 1980-കളുടെ അവസാനം ഉണ്ടായ രാഷ്‌ട്രീയ മാററങ്ങൾ കലാകാ​രൻമാർക്കു പുതിയ സാധ്യ​ത​ക​ളും സ്വാത​ന്ത്ര്യ​ങ്ങ​ളും പ്രദാനം ചെയ്‌തു. ഭയപ്പാടു കൂടാതെ തങ്ങളുടെ ഉത്‌പ​ന്നങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കി വിൽക്കാൻ അവർക്ക്‌ ഇപ്പോൾ കഴിയു​ന്നു.

ആദ്യം ജനപ്രീ​തി നേടിയ പാവകൾ സിക്കോർസ്‌ക്കി എന്ന ചിത്ര​കാ​ര​ന്റേ​താ​യി​രു​ന്നു. അദ്ദേഹ​ത്തി​ന്റെ പാവകൾക്കാണ്‌ ഏററവും കൂടിയ വില, ഓരോ സെററി​നും 3,000 ഡോള​റോ​ളം വിലവ​രും. അദ്ദേഹ​ത്തി​ന്റെ വിജയം മററു കലാകാ​രൻമാർക്കും ഉത്തേജനം പകർന്നു, കഴിഞ്ഞ ആറു വർഷമാ​യി മട്രി​യോഷ്‌ക നിർമാ​ണ​ത്തി​നു നല്ല ആക്കം ലഭിച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു.

ഒരു പാവയു​ടെ ഉള്ളിൽ മറെറാ​ന്നു വയ്‌ക്കുന്ന എല്ലാത്തരം പാവകൾക്കും ഇപ്പോൾ മട്രി​യോഷ്‌ക എന്ന എന്റെ പേരു ലഭിച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. വിശേ​ഷ​വ​ത്‌ക​രി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്നത്‌ പല വിഷയ​ങ്ങ​ളാണ്‌: പുഷ്‌പങ്ങൾ, പള്ളികൾ, ബിംബങ്ങൾ, നാടോ​ടി​ക്ക​ഥകൾ, കുടും​ബ​വി​ഷ​യങ്ങൾ, മത-രാഷ്‌ട്രീയ നേതാ​ക്കൻമാർ പോലും. ഇപ്പോൾ ലഭ്യമായ വൈവി​ധ്യ ഇനങ്ങൾ ന്യായ​മായ വിലയിൽ ഒതുങ്ങി​നിൽക്കാൻ എന്നെ സഹായി​ക്കു​ന്നു.

പതിവു​പോ​ലെ 1993-ലെ വേനൽക്കാ​ലത്തു മോസ്‌കോ​യി​ലെ ഒരു കടയുടെ ഷോ​കെ​യ്‌സിൽ നിൽക്കു​മ്പോൾ, പെട്ടെന്ന്‌ ഒരു കൂട്ടം വിദേ​ശ​സ​ന്ദർശകർ അടുത്തു​വ​രു​ന്ന​തി​ന്റെ ഒച്ച ഞാൻ കേട്ടു. തങ്ങൾ പങ്കെടുത്ത യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷി​ക​ളു​ടെ ഒരു കൺ​വെൻ​ഷ​നെ​ക്കു​റിച്ച്‌ അവർ എന്തോ പറയു​ന്നത്‌ എനിക്കു കേൾക്കാൻ കഴിഞ്ഞു. അത്തരം വളരെ നല്ല ഒരു സംഭവ​ത്തി​ന്റെ അനുസ്‌മ​ര​ണ​യ്‌ക്കാ​യി ഓരോ​രു​ത്തർക്കും എന്നെ സ്വന്തരാ​ജ്യ​ത്തേക്കു കൊണ്ടു​പോ​കാൻ ഒരാ​ഗ്രഹം. അത്‌ എന്തു​കൊ​ണ്ടാ​ണെന്ന്‌ അതിശ​യ​ത്തോ​ടെ കണ്ണുമി​ഴി​ച്ചു ഞാനവരെ ഉററു​നോ​ക്കി. അതിനു മറുപ​ടി​യെ​ന്ന​വണ്ണം അവരി​ലൊ​രാൾ പറഞ്ഞു: “അവൾ വെറു​മൊ​രു സ്‌മര​ണി​ക​യെ​ക്കാൾ കവിഞ്ഞ​താണ്‌. എന്റെ സ്‌നേ​ഹി​തർ അവളുടെ കണ്ണുകൾ കാണാൻ ഞാനാ​ഗ്ര​ഹി​ക്കു​ന്നു. ബൈബി​ളിൽ കണ്ടപ്ര​കാ​ര​മുള്ള രാജ്യ​ത്തെ​യും ദൈവ​നാ​മ​ത്തെ​യും കുറിച്ചു ഞാൻ സംസാ​രിച്ച റഷ്യാ​ക്കാ​രു​ടെ കണ്ണുക​ളി​ലെ അതേ ഭാവം​ത​ന്നെ​യാണ്‌ അവളുടെ കണ്ണുക​ളി​ലും ഞാൻ കാണു​ന്നത്‌.”

യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷികൾ? രാജ്യം? ദൈവ​നാ​മം? ബൈബിൾ? ഞാൻ ശ്രദ്ധി​ച്ചു​കേ​ട്ട​പ്പോൾ എന്റെ കണ്ണുകൾ കുറേ​ക്കൂ​ടെ വികസി​ച്ചു, കാഴ്‌ച​യിൽ സന്തോ​ഷ​ഭ​രി​ത​രായ ഈ ആളുകൾ വിദൂര സ്ഥലങ്ങളി​ലേക്ക്‌ എന്നെ കൊണ്ടു​പോ​കു​മെ​ന്നുള്ള പ്രതീ​ക്ഷ​യിൽ എന്റെ ഹൃദയം കൂടുതൽ ശക്തിയാ​യി മിടിച്ചു. ഒരുപക്ഷേ, റഷ്യയി​ലേക്ക്‌ അവർ വരാൻ ഇടയാ​ക്കിയ പ്രമുഖ കാരണ​ത്തെ​ക്കു​റിച്ച്‌ എനിക്കു കൂടുതൽ പഠിക്കാൻ കഴി​ഞ്ഞേ​ക്കും. അത്‌, മട്രി​യോഷ്‌ക എന്നു പേരുള്ള ഒരു പാവയായ എന്നെ കാണു​ന്ന​തി​നെ​ക്കാൾ കവിഞ്ഞ ഉദ്ദേശ്യ​മാ​യി​രു​ന്നു എന്ന്‌ എനിക്കു​റ​പ്പുണ്ട്‌.

[അടിക്കു​റി​പ്പു​കൾ]