‘മമ്മീ, എന്നെ വീട്ടിൽ കൊണ്ടു​വ​ന്ന​തി​നു നന്ദി’

എന്റെ ഭർത്താവ്‌ ഗ്ലെൻ വിമാനം പറപ്പി​ക്കാൻ പോകു​മ്പോ​ഴെ​ല്ലാം എനിക്ക്‌ ആധിയാ​യി​രു​ന്നു. അദ്ദേഹം വീട്ടിൽ വന്നെത്തും​വരെ എനിക്കു സ്വസ്ഥത​യു​ണ്ടാ​യി​രി​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നില്ല. സാധാ​ര​ണ​മാ​യി അദ്ദേഹം ഉല്ലാസ​ത്തി​നു​വേ​ണ്ടി​യാ​യി​രു​ന്നു വിമാനം പറപ്പി​ച്ചി​രു​ന്നത്‌. എന്നാൽ ഇപ്രാ​വ​ശ്യം ആകാശ​ത്തു​നി​ന്നുള്ള കുറെ ഫോ​ട്ടോ​കൾ എടുക്കാൻ ആരോ അദ്ദേഹ​ത്തോട്‌ ആവശ്യ​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു. ഞങ്ങളുടെ ഇളയ പുത്ര​നായ റ്റോഡും അദ്ദേഹ​ത്തി​ന്റെ കൂടെ പോയി. ഗ്ലെൻ എല്ലായ്‌പോ​ഴും ശ്രദ്ധാ​പൂർവം വിമാനം പറപ്പി​ക്കു​ന്ന​യാ​ളാ​യി​രു​ന്നു, അനാവ​ശ്യ​മായ അപകട​സാ​ധ്യ​തകൾ വലിച്ചു​വെ​ച്ചി​രു​ന്നു​മില്ല.

അന്ന്‌, 1982 ഏപ്രിൽ 25 ഞായറാഴ്‌ച ഉച്ചയ്‌ക്ക്‌ ഫോൺ ബെല്ലടി​ച്ച​പ്പോൾ ഉൾക്കി​ടി​ല​ത്തോ​ടെ​യാ​ണു ഞാൻ ഫോൺ എടുത്തത്‌. അത്‌ എന്റെ ഭർത്തൃ സഹോ​ദ​ര​നാ​യി​രു​ന്നു. “ഗ്ലെനും റ്റോഡും ഒരു വിമാ​നാ​പ​ക​ട​ത്തിൽ പെട്ടു. നമുക്ക്‌ ആശുപ​ത്രി​യിൽവെച്ചു കാണാം,” അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു.

ഞാനും എന്റെ 13 വയസ്സുള്ള മകൻ സ്‌കോ​ട്ടും പ്രാർഥി​ച്ചിട്ട്‌ ആശുപ​ത്രി​യി​ലേക്കു പാഞ്ഞു. ന്യൂ​യോർക്ക്‌ നഗരത്തിന്‌ ഏതാണ്ട്‌ 100 കിലോ​മീ​റ്റർ വടക്കാ​യാണ്‌ ഗ്ലെനിന്റെ വിമാനം തകർന്നു​വീ​ണ​തെന്ന്‌ അവി​ടെ​യെ​ത്തി​യ​പ്പോൾ ഞങ്ങൾക്കു മനസ്സി​ലാ​യി. (തകർച്ച​യു​ടെ കൃത്യ​മായ കാരണം ഇതുവരെ നിർണ​യി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​ട്ടില്ല.) ഗ്ലെനി​നും റ്റോഡി​നും ജീവനു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ലും ഗുരു​ത​രാ​വ​സ്ഥ​യി​ലാ​യി​രു​ന്നു.

ആവശ്യ​മാ​യ ചികിത്സ നടപ്പാ​ക്കു​ന്ന​തി​നുള്ള അനുവാ​ദം ആശുപ​ത്രി​ക്കു നൽകി​ക്കൊണ്ട്‌ ഞാൻ നിയമ ഫാറങ്ങ​ളിൽ ഒപ്പിട്ടു. എന്നാൽ യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷി​ക​ളിൽ ഒരാളെന്ന നിലയിൽ ഞാൻ രക്തപ്പകർച്ച നടത്താൻ സമ്മതി​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നില്ല. അങ്ങനെ ചെയ്യു​ന്നത്‌ ‘രക്തം വർജി​ക്കുക’ എന്ന ബൈബിൾ കൽപ്പനയെ ലംഘി​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നു. (പ്രവൃ​ത്തി​കൾ 15:28, 29) ഇക്കാര്യ​ത്തിൽ തന്റെ ദൃഢതീ​രു​മാ​നങ്ങൾ വ്യക്തമാ​യി പ്രസ്‌താ​വി​ക്കുന്ന ഒരു വൈദ്യ​രേഖ ഗ്ലെനിന്റെ പക്കലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. എന്നിരു​ന്നാ​ലും, രക്തരഹിത വ്യാപ്‌ത വർധനി​കൾ ഉപയോ​ഗി​ക്കു​ന്ന​തി​നുള്ള അനുവാ​ദം ഞങ്ങൾ ഡോക്ടർമാർക്കു നൽകി.a

ഗ്ലെനിന്‌ തലയ്‌ക്കും നെഞ്ചി​നും ഗുരു​ത​ര​മായ പരിക്കു​ക​ളേ​റ്റി​രു​ന്നു. ഏതാനും മണിക്കൂ​റു​കൾക്കു​ള്ളിൽ അദ്ദേഹം മരിച്ചു. വെയ്‌റ്റിങ്‌ റൂമി​ലേക്കു നടന്നു ചെന്ന്‌ എന്റെ മകൻ സ്‌കോ​ട്ടി​നോട്‌ അവന്റെ പിതാവു മരിച്ചു​പോ​യെന്ന്‌ പറയു​ന്ന​താ​യി​രു​ന്നു എന്റെ ജീവി​ത​ത്തി​ലെ ഏറ്റവും ദുഷ്‌ക​ര​മായ സംഗതി. അവൻ എന്നെ കെട്ടി​പ്പി​ടി​ച്ചു​കൊണ്ട്‌ ഇങ്ങനെ പറഞ്ഞു: “ഇനിയി​പ്പോൾ ഞാനെന്തു ചെയ്യും? എന്റെ ഏറ്റവും നല്ല കൂട്ടു​കാ​രനെ എനിക്കു നഷ്ടമായി!” അതേ, വിനോ​ദ​ത്തി​ലും ആരാധ​ന​യി​ലും തന്റെ രണ്ട്‌ ആൺമക്ക​ളോ​ടു​മൊ​പ്പം സമയം ചിലവ​ഴി​ച്ചു​കൊണ്ട്‌ ഗ്ലെൻ അവരുടെ ഒരു ഉത്തമ സുഹൃത്ത്‌ ആയിരു​ന്നു. അദ്ദേഹം എന്റെയും ഉത്തമ സുഹൃ​ത്താ​യി​രു​ന്നു, ഭർത്താ​വും. അദ്ദേഹ​ത്തി​ന്റെ മരണം ഒരു തീരാ നഷ്ടമാ​യി​രു​ന്നു.

ദൃഢതീ​രു​മാ​ന​ങ്ങ​ളോ​ടു പറ്റിനിൽക്കു​ന്നു

റ്റോഡി​ന്റെ ഒരു കാലും കൈവി​ര​ലും ഒടിഞ്ഞി​രു​ന്നു, കവി​ളെ​ല്ലു​കൾ തകർന്നി​രു​ന്നു, തലച്ചോ​റി​നു ഗുരു​ത​ര​മായ ക്ഷതവും സംഭവി​ച്ചി​രു​ന്നു. അവന്‌ സാവധാ​നം ബോധ​ക്ഷ​യ​വും സംഭവി​ച്ചു. ഏതാനും മണിക്കൂ​റു​കൾക്കു മുമ്പ്‌ തുള്ളി​ച്ചാ​ടി​ന​ട​ന്നി​രുന്ന എന്റെ ഒൻപതു​വ​യ​സ്സു​കാ​രൻ മകനെ ഈ രീതി​യിൽ കാണു​ന്നത്‌ എത്ര വിഷമ​ക​ര​മാ​യി​രു​ന്നു! സന്തോ​ഷം​പ​ക​രുന്ന ചുറു​ചു​റു​ക്കുള്ള ഒരു കൊച്ചു പയ്യനാ​യി​രു​ന്നു റ്റോഡ്‌ എല്ലായ്‌പോ​ഴും. അവൻ സംസാ​ര​പ്രി​യ​നും പാട്ടി​നോ​ടും കളി​യോ​ടും പ്രിയ​മു​ള്ള​വ​നു​മാ​യി​രു​ന്നു. ഇപ്പോ​ഴാ​കട്ടെ ഞങ്ങൾ അടുത്തു​ള്ള​തു​പോ​ലും അവനറി​യില്ല.

റ്റോഡിന്‌ ശസ്‌ത്ര​ക്രി​യ​യു​ടെ ആവശ്യം വന്നേക്കു​മോ​യെന്നു ഭയപ്പെട്ട്‌, ഞാൻ രക്തപ്പകർച്ച​യ്‌ക്കു സമ്മതി​ക്ക​ണ​മെന്നു ഡോക്ടർമാർ ആവശ്യ​പ്പെട്ടു. ഞാൻ അതിനു വിസമ്മ​തി​ച്ചു. രക്തം ഉപയോ​ഗി​ക്കാൻ തങ്ങളെ അനുവ​ദി​ക്കുന്ന ഒരു കോടതി ഉത്തരവ്‌ സമ്പാദി​ച്ചു​കൊണ്ട്‌ അവർ പ്രതി​ക​രി​ച്ചു. എങ്കിലും, ഒടുവിൽ, ശസ്‌ത്ര​ക്രി​യ​യു​ടെ ആവശ്യം വന്നില്ല. റ്റോഡിന്‌ ആന്തരിക രക്തവാർച്ച ഉണ്ടായ​തു​മില്ല. എന്നാൽ, തങ്ങൾ എന്തായാ​ലും അവന്‌ രക്തം കൊടു​ക്കാൻ പോകു​ക​യാ​ണെന്ന്‌ ഏതാനും ദിവസം കഴിഞ്ഞ​പ്പോൾ ഡോക്ടർമാർ എന്നോടു പറഞ്ഞു. ഞങ്ങൾ സ്‌തം​ഭി​ച്ചു​പോ​യി! “ഞങ്ങൾക്ക്‌ അത്‌ ചെയ്‌തേ പറ്റൂ!” അതായി​രു​ന്നു അവന്റെ ഡോക്ടർ നൽകിയ ഏക വിശദീ​ക​രണം. ഞങ്ങളുടെ മതവി​ശ്വാ​സ​ങ്ങളെ കാറ്റിൽ പറത്തി​ക്കൊണ്ട്‌ അവർ റ്റോഡിന്‌ മൂന്നു യൂണിറ്റ്‌ രക്തം നൽകി. എനിക്കു തീർത്തും നിസ്സഹാ​യത അനുഭ​വ​പ്പെട്ടു.

അത്യാ​ഹി​ത​ത്തെ തുടർന്നുള്ള പല ദിവസ​ങ്ങ​ളോ​ളം പത്രത്തി​ന്റെ മുൻ പേജിൽ സ്ഥാനം​പി​ടി​ച്ചി​രു​ന്നതു ഞങ്ങളുടെ വാർത്ത​യാ​യി​രു​ന്നു. രക്തം നിരസി​ച്ച​തു​കൊ​ണ്ടാണ്‌ ഗ്ലെൻ മരണമ​ട​ഞ്ഞ​തെന്നു പ്രാ​ദേ​ശിക പത്രം വായന​ക്കാ​രെ ധരിപ്പി​ച്ചു. പ്രദേ​ശത്തെ ഒരു ഡോക്ടർ അങ്ങനെ പറഞ്ഞതാ​യി അത്‌ ഉദ്ധരി​ക്കു​ക​പോ​ലും ചെയ്‌തു! ഇത്‌ സത്യം ആയിരു​ന്നില്ല. തലയ്‌ക്കും നെഞ്ചി​നു​മു​ണ്ടായ ഗുരു​ത​ര​മായ പരിക്കു​കളെ ഗ്ലെന്‌ കേവലം അതിജീ​വി​ക്കാൻ കഴിയു​മാ​യി​രു​ന്നി​ല്ലെന്ന്‌ പോസ്റ്റു​മാർട്ട വിദഗ്‌ധൻ പിന്നീടു സ്ഥിരീ​ക​രി​ച്ചു. അനു​ഗ്ര​ഹ​ക​ര​മെന്നു പറയട്ടെ, തങ്ങളുടെ ബൈബി​ള​ധി​ഷ്‌ഠിത നിലപാട്‌ വിശദീ​ക​രി​ക്കു​ന്ന​തി​നു​വേണ്ടി യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷി​ക​ളായ പല ശുശ്രൂ​ഷ​ക​രെ​യും പ്രാ​ദേ​ശിക റേഡി​യോ നിലയം ക്ഷണിക്കു​ക​യു​ണ്ടാ​യി. ഇത്‌ ഒരു നല്ല പ്രചാ​ര​ത്തി​നി​ട​യാ​ക്കി. രക്തം സംബന്ധിച്ച യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷി​ക​ളു​ടെ നിലപാട്‌ വീടു​തോ​റു​മുള്ള ശുശ്രൂ​ഷ​യിൽ ഒരു സാധാരണ ചർച്ചാ​വി​ഷ​യ​മാ​യി​ത്തീർന്നു.

റ്റോഡി​നെ പഴയപ​ടി​യാ​ക്കു​ന്ന​തി​നുള്ള ശ്രമങ്ങൾ

റ്റോഡ്‌ അബോ​ധാ​വ​സ്ഥ​യിൽത്തന്നെ തുടർന്നു. മേയ്‌ 13-ന്‌ ഒരു നഴ്‌സ്‌ അവനെ ഒന്ന്‌ ഉരുട്ടി​നോ​ക്കി, അവസാനം അവൻ കണ്ണു തുറന്നു! ഞാൻ അവനെ കെട്ടി​പ്പി​ടിച്ച്‌ അവനോ​ടു സംസാ​രി​ക്കാൻ ശ്രമിച്ചു. എന്നാൽ ഒരു പ്രതി​ക​ര​ണ​വു​മി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു. അവന്‌ കണ്ണിമ വെട്ടി​ക്കാ​നോ എന്റെ കയ്യിൽ അമർത്തി​പ്പി​ടി​ക്കാ​നോ​പോ​ലും കഴിഞ്ഞില്ല. എന്നാൽ അപ്പോൾമു​തൽ അവന്റെ നില സ്ഥിരമാ​യി മെച്ച​പ്പെ​ടാൻ തുടങ്ങി. ഞങ്ങൾ മുറി​യി​ലേക്കു നടന്നു കയറു​മ്പോൾ അവൻ തല വാതി​ലി​നു നേരേ തിരി​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നു. ഞങ്ങൾ അവനോ​ടു സംസാ​രി​ക്കു​മ്പോൾ അവൻ ഞങ്ങളെ നോക്കു​മാ​യി​രു​ന്നു. ഞങ്ങൾ അവിടെ ഉള്ള കാര്യം റ്റോഡിന്‌ വാസ്‌ത​വ​ത്തിൽ അറിയാ​മാ​യി​രു​ന്നോ ആവോ? ഞങ്ങൾക്ക്‌ അറിയില്ല. അതു​കൊണ്ട്‌ അവനെ മാനസി​ക​മാ​യും ശാരീ​രി​ക​മാ​യും പ്രവർത്ത​നോ​ന്മു​ഖ​നാ​ക്കി നിർത്തു​ന്ന​തി​നു ഞങ്ങൾ പ്രവർത്തി​ച്ചു തുടങ്ങി. ആദ്യ ദിവസം മുതൽ ഞങ്ങൾ അവനോ​ടു സംസാ​രി​ച്ചു​തു​ടങ്ങി, അവനെ വായി​ച്ചു​കേൾപ്പി​ച്ചു, സംഗീത ടേപ്പു​ക​ളും ബൈബിൾ ടേപ്പു​ക​ളും വെച്ചു​കേൾപ്പി​ച്ചു. ഞാൻ അവനു​വേണ്ടി ഗിത്താർ വായി​ക്കു​ക​പോ​ലും ചെയ്‌തു; അത്‌ ഞങ്ങൾക്കി​രു​വർക്കും ചികി​ത്സ​യാ​യി​രു​ന്നു.

യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷി​ക​ളു​ടെ പ്രാ​ദേ​ശിക സഭയിൽനി​ന്നു ഞങ്ങൾക്കു വളരെ​യ​ധി​കം സഹായം ലഭിച്ചു. എന്റെ മൂത്ത മകൻ സ്‌കോട്ട്‌ അടുത്ത​യി​ടെ ഇങ്ങനെ അനുസ്‌മ​രി​ക്കു​ക​യു​ണ്ടാ​യി: “തങ്ങളുടെ കുടും​ബ​ങ്ങ​ളോ​ടൊ​പ്പം അവധി​ക്കാ​ലത്ത്‌ എന്നെയും കൊണ്ടു​പൊ​യ്‌ക്കൊണ്ട്‌ രണ്ടു കുടും​ബങ്ങൾ എന്നെ ഏതാണ്ട്‌ സ്വന്തം മകനെ​പ്പോ​ലെ നോക്കി.” കൂടാതെ, ചിലർ ഞങ്ങളുടെ പുൽത്ത​കി​ടി​യി​ലെ പുല്ലരി​ഞ്ഞു വൃത്തി​യാ​ക്കു​ക​യും തുണി​യ​ല​ക്കു​ക​യും ഞങ്ങൾക്ക്‌ ആഹാര​മു​ണ്ടാ​ക്കി തരുക​യും ചെയ്‌തു. സുഹൃ​ത്തു​ക്ക​ളും കുടും​ബാം​ഗ​ങ്ങ​ളും മാറി​മാ​റി ആശുപ​ത്രി​യിൽ റ്റോഡി​ന്റെ ഒപ്പം രാത്രി മുഴുവൻ ചെലവ​ഴി​ച്ചു.

എന്നിരു​ന്നാ​ലും, ആഴ്‌ച​ക​ളോ​ളം റ്റോഡിന്‌ ഈ ശ്രദ്ധ​യോട്‌ പ്രതി​ക​രി​ക്കാൻ കഴിഞ്ഞില്ല—ഒന്നു പുഞ്ചി​രി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു പോലും. അങ്ങനെ​യി​രി​ക്കെ അവന്‌ ന്യു​മോ​ണിയ പിടി​പെട്ടു. റ്റോഡി​നെ വീണ്ടും ഒരു കൃത്രി​മ​ശ്വ​സന സഹായി​യിൽ കിടത്തു​ന്ന​തിന്‌ ഡോക്ടർ എന്നോട്‌ അനുവാ​ദം ചോദി​ച്ചു. സ്ഥിരം അതിനെ ആശ്രയി​ക്കേണ്ടി വരുന്ന സ്ഥിതി​യി​ലാ​കും എന്നതാ​യി​രു​ന്നു അതിന്റെ അപകടം. ഒന്നു സങ്കൽപ്പി​ക്കുക: ഈ ജീവൻ-മരണ തീരു​മാ​നം എന്റെ കൈക​ളി​ലാ​യി! പക്ഷേ, രക്തപ്പകർച്ച​യു​ടെ കാര്യം വന്നപ്പോൾ എന്റെ ആഗ്രഹങ്ങൾ പാടേ അവഗണി​ക്ക​പ്പെട്ടു! എന്തായാ​ലും, ഞങ്ങൾ കൃത്രി​മ​ശ്വ​സന സഹായി ഉപയോ​ഗി​ക്കാൻ തീരു​മാ​നി​ക്കു​ക​യും ഏറ്റവും നല്ലതി​നാ​യി പ്രത്യാ​ശി​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു.

അന്ന്‌ ഉച്ചകഴിഞ്ഞ്‌ ഞാൻ ഒന്നു കുളിച്ച്‌ ഉന്മേഷം പ്രാപി​ക്കാ​നാ​യി വീട്ടി​ലേക്കു പോയി. എന്റെ വീടിന്റെ മുമ്പി​ലത്തെ പുൽത്ത​കി​ടി​യി​ലതാ ഒരു ഗവൺമെൻറ്‌ ഉദ്യോ​ഗസ്ഥൻ നിൽക്കു​ന്നു. റോഡ്‌ വലുതാ​ക്കാ​നാ​യി ഞങ്ങൾ വീടു വിൽക്ക​ണ​മെന്ന്‌ അദ്ദേഹം ഞങ്ങളെ അറിയി​ച്ചു. അങ്ങനെ ഇപ്പോൾ ഞങ്ങൾക്കു മല്ലിടാ​നാ​യി മറ്റൊരു വലിയ പ്രതി​സ​ന്ധി​കൂ​ടി​യാ​യി. ഞങ്ങൾക്ക്‌ സഹിക്കാൻ കഴിയു​ന്ന​തി​ലേറെ അനുഭ​വി​ക്കാൻ യഹോവ ഒരിക്ക​ലും ഇടയാ​ക്കു​ക​യി​ല്ലെന്ന്‌ ഞാൻ എല്ലായ്‌പോ​ഴും മറ്റുള്ള​വ​രോ​ടു പറയു​മാ​യി​രു​ന്നു. 1 പത്രൊസ്‌ 5:6, 7-ലെ വാക്കുകൾ ഞാൻ ഉദ്ധരി​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നു: “അതു​കൊ​ണ്ടു അവൻ തക്കസമ​യത്തു നിങ്ങളെ ഉയർത്തു​വാൻ ദൈവ​ത്തി​ന്റെ ബലമുള്ള കൈക്കീ​ഴു താണി​രി​പ്പിൻ. അവൻ നിങ്ങൾക്കാ​യി കരുതു​ന്ന​താ​ക​യാൽ നിങ്ങളു​ടെ സകല ചിന്താ​കു​ല​വും അവന്റെ​മേൽ ഇട്ടു​കൊൾവിൻ.” ദൈവ​ത്തി​ലുള്ള എന്റെ വിശ്വാ​സ​വും ആശ്രയ​വും ഇപ്പോൾ മുമ്പൊ​രി​ക്ക​ലും ഉണ്ടായി​ട്ടി​ല്ലാ​ത്ത​തു​പോ​ലെ പരീക്ഷി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു.

ആഴ്‌ചകൾ കൊഴി​ഞ്ഞു​പൊ​യ്‌ക്കൊ​ണ്ടി​രു​ന്നു. റ്റോഡിന്‌ ഒന്നിനു​പു​റകേ ഒന്നായി രോഗങ്ങൾ ബാധി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു​മി​രു​ന്നു. രക്ഷ പരി​ശോ​ധ​നകൾ, സുഷു​മ്‌നാ ദ്രവ ശേഖരണം, അസ്ഥി സ്‌കാ​നു​കൾ, മസ്‌തിഷ്‌ക സ്‌കാ​നു​കൾ, ശ്വസ​നേ​ന്ദ്രിയ ദ്രവ ശേഖരണം, അന്തമി​ല്ലാത്ത എക്‌സ്‌റേകൾ എന്നിവ​കൊണ്ട്‌ ഓരോ ദിവസ​വും നിറഞ്ഞി​രു​ന്നു. ആഗസ്റ്റ്‌ ആയപ്പോൾ റ്റോഡി​ന്റെ താപനില ഒടുവിൽ സാധാ​ര​ണ​രീ​തി​യി​ലാ​യി. ആഗസ്റ്റിൽ റ്റോഡിൽ ഘടിപ്പി​ച്ചി​രുന്ന ഭക്ഷണക്കു​ഴ​ലു​ക​ളും ശ്വസ​നോ​പ​ക​ര​ണ​ങ്ങ​ളും നീക്കം​ചെ​യ്‌തു! എല്ലാറ്റി​ലും വലിയ വെല്ലു​വി​ളി​യെ ഇനിയി​പ്പോൾ ഞങ്ങൾ അഭിമു​ഖീ​ക​രി​ക്കു​ക​യാ​യി.

വീട്ടിൽവ​രൽ

റ്റോഡിന്‌ ഏറ്റവും പറ്റിയത്‌ ഒരു സ്ഥാപന​മാ​യി​രി​ക്കു​മെന്ന്‌ ഡോക്ടർമാർ ഞങ്ങളോ​ടു പറഞ്ഞു. സ്‌കോ​ട്ടി​നും എനിക്കും ഞങ്ങൾക്കു​വേ​ണ്ടി​ത്തന്നെ സമയം ചെലവ​ഴി​ക്കേ​ണ്ട​തു​ണ്ടെന്ന്‌ ഒരു ഡോക്ടർ ഞങ്ങളെ ഓർപ്പി​ച്ചു. ക്ഷേമത​ത്‌പ​ര​രായ സുഹൃ​ത്തു​ക്കൾപ്പോ​ലും സമാന​മാ​യി ന്യായ​വാ​ദം ചെയ്‌തു. എന്നിരു​ന്നാ​ലും, അവർ മനസ്സി​ലാ​ക്കാൻ പരാജ​യ​പ്പെട്ട ഒരു സംഗതി റ്റോഡ്‌ ഞങ്ങളുടെ ജീവി​ത​ത്തി​ന്റെ വളരെ വലിയ ഒരു ഭാഗമാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ന്നു​ള്ള​താണ്‌! അവനെ വീട്ടിൽവെച്ച്‌ പരിപാ​ലി​ക്കാൻ ഞങ്ങൾക്കു സാധി​ക്കു​മെ​ങ്കിൽ, തന്നെ സ്‌നേ​ഹി​ക്കു​ക​യും തന്റെ വിശ്വാ​സം പങ്കിടു​ക​യും ചെയ്യു​ന്ന​വ​രാൽ ചുറ്റി​പ്പറ്റി അവന്‌ കഴിയാം.

ഞങ്ങൾ ഒരു വീൽച്ചെ​യ​റും ഒരു ആശുപ​ത്രി കിടക്ക​യും വാങ്ങി. ചില സുഹൃ​ത്തു​ക്ക​ളു​ടെ സഹായ​ത്തോ​ടെ ഞങ്ങൾ എന്റെ കിടക്ക​മു​റി​യി​ലെ ഭിത്തി പൊളി​ച്ചു​മാ​റ്റു​ക​യും തെന്നിച്ചു മാറ്റാ​വുന്ന ഏതാനും ഗ്ലാസ്സ്‌ കതകുകൾ പിടി​പ്പി​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു. ഒരു പുറം​തി​ണ്ണ​യും ചരിഞ്ഞ​പ്ര​ത​ല​വും ഉണ്ടാക്കി. ഇതുമൂ​ലം റ്റോഡി​നെ കിടക്ക​മു​റി​യി​ലേക്ക്‌ നേരിട്ട്‌ ഉരുട്ടി​ക്കൊ​ണ്ടു​പോ​കാ​നാ​കു​മാ​യി​രു​ന്നു.

ആഗസ്റ്റ്‌ 19 പ്രഭാതം. ഇപ്പോ​ഴും അർധ അബോ​ധാ​വ​സ്ഥ​യി​ലാ​യി​രി​ക്കുന്ന എന്റെ മകനെ വീട്ടിൽ കൊണ്ടു​വ​രാ​നുള്ള സമയമാ​യി. റ്റോഡിന്‌ കണ്ണുകൾ തുറക്കാ​നും വലത്തെ കാലും കൈപ്പ​ത്തി​യും ചെറു​താ​യി അനക്കാ​നും കഴിയു​മാ​യി​രു​ന്നു. എന്നാൽ അവന്‌ കൂടു​ത​ലായ പുരോ​ഗ​തി​യൊ​ന്നും ഉണ്ടാകു​ക​യി​ല്ലെന്ന്‌ അവന്റെ ഡോക്ടർ മുൻകൂ​ട്ടി പറഞ്ഞു. ഏതാനും ആഴ്‌ചകൾ കഴിഞ്ഞ​പ്പോൾ റ്റോഡി​നെ ഞങ്ങൾ വളരെ പ്രസി​ദ്ധ​നായ ഒരു നാഡീ​വി​ദ​ഗ്‌ധന്റെ അടുത്തു​കൊ​ണ്ടു​പോ​യി. അദ്ദേഹ​വും അതുതന്നെ പറഞ്ഞു. എന്നിരു​ന്നാ​ലും, അവനെ വീട്ടിൽ കൊണ്ടു​വ​രു​ന്നത്‌ എന്തോരു അത്ഭുത​ക​ര​മായ അനുഭ​വ​മാ​യി​രു​ന്നു! എന്റെ മമ്മിയും ഏതാനും അടുത്ത സുഹൃ​ത്തു​ക്ക​ളും ഞങ്ങളെ​ക്കാത്ത്‌ അവിടെ ഇരിപ്പു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അന്നു വൈകു​ന്നേരം ഞങ്ങളൊ​ന്നിച്ച്‌ രാജ്യ​ഹാ​ളി​ലും പോയി. അങ്ങനെ റ്റോഡി​നു​വേണ്ടി കരുതു​ന്ന​തിൽ ഉൾപ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കുന്ന വലിയ ശ്രമത്തി​ന്റെ ആദ്യരു​ചി ഞങ്ങൾ അറിഞ്ഞു.

വീട്ടിൽവെച്ച്‌ റ്റോഡി​നെ പരിപാ​ലി​ക്കൽ

വൈക​ല്യം ബാധിച്ച ഒരു വ്യക്തിയെ പരിപാ​ലി​ക്കു​ന്ന​തിന്‌ സങ്കൽപ്പി​ക്കാൻ കഴിയാ​ത്ത​വി​ധം സമയം ചെലവാ​കു​ന്ന​താ​യി കണ്ടെത്തി. ഒരു നേരത്തെ ആഹാരം കഴിക്കു​ന്ന​തിന്‌ റ്റോഡിന്‌ ഒരു മണിക്കൂ​റി​ല​ധി​കം സമയം വേണ്ടി​വന്നു. അവനെ സ്‌പോ​ഞ്ചു​പ​യോ​ഗി​ച്ചു തുടച്ചു​വൃ​ത്തി​യാ​ക്കു​ന്ന​തി​നും വസ്‌ത്രം ധരിപ്പി​ക്കു​ന്ന​തി​നും അവന്റെ തലമുടി കഴുകു​ന്ന​തി​നും ഇപ്പോ​ഴും എനിക്ക്‌ ഏകദേശം ഒരു മണിക്കൂർ വേണം. ചുഴി​നീർ കുളി (whirlpool bath) നടത്തു​ന്ന​തിന്‌ റ്റോഡിന്‌ രണ്ടു മണിക്കൂർ മുഴു​വ​നും വേണം. യാത്ര​ചെയ്യൽ ഒരു വലിയ കൃത്യ​മാണ്‌. അതിന്‌ ഗണ്യമായ ശാരീ​രിക പ്രയത്‌നം ആവശ്യ​മാണ്‌. ഈയി​ടെ​യാ​യി അവന്‌ വളരെ​യ​ധി​കം പുരോ​ഗതി ഉണ്ടായി​ട്ടു​ണ്ടെ​ങ്കി​ലും ക്രമീ​ക​രി​ക്കാ​വുന്ന വീൽച്ചെ​യ​റി​ന്റെ സഹായ​ത്തോ​ടെ പോലും നിവർന്നി​രി​ക്കാൻ റ്റോഡിന്‌ വളരെ പ്രയാ​സ​മാണ്‌; സാധാ​ര​ണ​മാ​യി അവന്‌ തറയിൽ കിട​ക്കേ​ണ്ടി​വ​രു​ന്നു. വർഷങ്ങ​ളോ​ളം രാജ്യ​ഹാ​ളി​ന്റെ പുറകി​ലത്തെ തറയിൽ അവനോ​ടൊ​പ്പ​മി​രു​ന്നാണ്‌ ഞാൻ യോഗ​ങ്ങ​ളിൽ പങ്കെടു​ത്തി​ട്ടു​ള്ളത്‌. എന്നിരു​ന്നാ​ലും, ക്രിസ്‌തീയ യോഗ​ങ്ങ​ളിൽ പങ്കെടു​ക്കു​ന്ന​തിന്‌ മുടക്കം​വ​രു​ത്താൻ ഞങ്ങൾ ഇതിനെ അനുവ​ദി​ച്ചില്ല. സാധാ​ര​ണ​മാ​യി ഞങ്ങൾ സമയത്തു ചെന്നി​രു​ന്നു.

ഞങ്ങളുടെ ക്ഷമാപൂർവ​ക​മായ ശ്രമങ്ങൾക്കു ഫലമു​ണ്ടാ​യി. അത്യാ​ഹി​തം റ്റോഡി​നെ ബധിര​നും അന്ധനും ആക്കിയി​രു​ന്നു എന്നാണ്‌ കുറച്ചു​നാൾ ഡോക്ടർമാർ വിചാ​രി​ച്ചി​രു​ന്നത്‌. എന്നാൽ അത്യാ​ഹി​ത​ത്തി​നു​മുമ്പ്‌ ഞാൻ എന്റെ കുട്ടി​കളെ ആംഗ്യ​ഭാഷ പഠിപ്പി​ച്ചു തുടങ്ങി​യി​രു​ന്നു. വീട്ടിൽ വന്ന ആദ്യത്തെ ആഴ്‌ച തന്നെ ഞങ്ങൾ ചോദി​ക്കുന്ന ചോദ്യ​ങ്ങൾക്ക്‌ റ്റോഡ്‌ ഉവ്വ്‌ അല്ലെങ്കിൽ ഇല്ല എന്ന്‌ ആംഗ്യം കാട്ടി തുടങ്ങി. പിന്നെ അവൻ ചൂണ്ടി​ക്കാ​ട്ടാ​നുള്ള പ്രാപ്‌തി വികസി​പ്പി​ച്ചെ​ടു​ത്തു. ഞങ്ങൾ അവനെ സുഹൃ​ത്തു​ക്ക​ളു​ടെ പടങ്ങൾ കാണി​ച്ചിട്ട്‌ ചിലരെ തിരി​ച്ച​റി​യാൻ ആവശ്യ​പ്പെ​ടു​മാ​യി​രു​ന്നു. അവൻ അത്‌ കൃത്യ​മാ​യി ചെയ്‌തു. അക്കങ്ങളും അക്ഷരങ്ങ​ളും കൃത്യ​മാ​യി തിരി​ച്ച​റി​യാ​നും അവനു കഴിഞ്ഞു. പിന്നെ ഞങ്ങൾ വാക്കു​ക​ളി​ലേക്കു നീങ്ങി. അവന്റെ ഗ്രഹണ​പ്രാ​പ്‌തി​ക്കു തകരാ​റൊ​ന്നും പറ്റിയി​ട്ടി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു! അത്യാ​ഹി​തം ഉണ്ടായി വെറും ഏഴു മാസം കഴിഞ്ഞ​പ്പോൾ നവംബ​റിൽ, ദീർഘ​നാ​ളാ​യി കാത്തി​രുന്ന ഒരു സംഭവം ഉണ്ടായി.

റ്റോഡ്‌ പുഞ്ചി​രി​ച്ചു. ജനുവ​രി​യാ​യ​പ്പോ​ഴേ​ക്കും പുഞ്ചി​രി​യു​ടെ​കൂ​ടെ ചിരി​യു​മാ​യി.

നിങ്ങൾ ഓർമി​ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലെ, ഞങ്ങൾ വീടു വിൽക്കാൻ നിർബ​ന്ധി​ത​രാ​യി. എന്നാൽ ആ സംഗതി​യിൽ ഒരു അനു​ഗ്രഹം ഒളിഞ്ഞി​രി​പ്പു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. എന്തു​കൊ​ണ്ടെ​ന്നാൽ ഞങ്ങളുടെ രണ്ടുനി​ല​ക്കെ​ട്ടി​ടം ചെറു​തും റ്റോഡി​ന്റെ സഞ്ചാര​ത്തി​നു തടസ്സം സൃഷ്ടി​ക്കു​ന്ന​തു​മാ​യി​രു​ന്നു. കുറച്ചു പണം​കൊണ്ട്‌ ഞങ്ങളുടെ ആവശ്യ​ങ്ങൾക്കു പറ്റിയ ഒരു വീട്‌ കണ്ടുപി​ടി​ക്കുക ബുദ്ധി​മു​ട്ടാ​കു​മാ​യി​രു​ന്നു. എങ്കിലും, ദയാലു​വായ ഒരു വസ്‌തു ഇടപാ​ടു​കാ​രൻ ഒരു വീടു കണ്ടെത്തി. ഭാര്യ മരിച്ചു​പോയ ഒരാളു​ടേ​താ​യി​രു​ന്നു ആ വീട്‌. അദ്ദേഹ​ത്തി​ന്റെ ഭാര്യ വീൽച്ചെ​യ​റി​ലാ​ണു കഴിഞ്ഞി​രു​ന്നത്‌; അവരുടെ ആവശ്യങ്ങൾ മനസ്സിൽ കണ്ടു​കൊ​ണ്ടാണ്‌ അതു രൂപകൽപ്പന ചെയ്‌തി​രു​ന്നത്‌. റ്റോഡിന്‌ ഏറ്റവും അനു​യോ​ജ്യം!

തീർച്ച​യാ​യും വീട്‌ വൃത്തി​യാ​ക്കു​ക​യും പെയി​ന്റു​ചെ​യ്യു​ക​യും ചെയ്യേ​ണ്ട​തു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. എന്നാൽ ഞങ്ങൾ പെയിന്റു ചെയ്യാൻ തയ്യാ​റെ​ടു​ക്കവേ ഞങ്ങളുടെ സഭയിൽനി​ന്നുള്ള 25-ലധികം സുഹൃ​ത്തു​ക്കൾ റോള​റു​ക​ളും കയ്യിൽ പെയിന്റ്‌ ബ്രഷു​ക​ളു​മാ​യി വന്നു കഴിഞ്ഞു.

അനുദിന ജീവി​ത​വു​മാ​യി പൊരു​ത്ത​പ്പെ​ടൽ

കുടും​ബ​ത്തി​ലെ ബിസി​ന​സ്സും ബില്ലു​ക​ളു​മൊ​ക്കെ നോക്കി​ന​ട​ത്തി​യി​രു​ന്നത്‌ എല്ലായ്‌പോ​ഴും ഗ്ലെൻ ആയിരു​ന്നു. ജീവി​ത​ത്തി​ന്റെ ഈ വശം കൈകാ​ര്യം​ചെ​യ്യാൻ എനിക്ക്‌ അൽപ്പസ്വൽപ്പം ബുദ്ധി​മു​ട്ടേ​ണ്ടി​വന്നു. എന്നിരു​ന്നാ​ലും, ഒരു വിൽപ്പ​ത്ര​മോ ശരിയായ രീതി​യി​ലുള്ള ഇൻഷ്വ​റൻസോ ഉണ്ടായി​രി​ക്കേ​ണ്ട​തി​ന്റെ ആവശ്യം ഗ്ലെന്‌ തോന്നി​യി​രു​ന്നില്ല. ഈ കാര്യ​ങ്ങ​ളിൽ ശ്രദ്ധി​ക്കാൻ അദ്ദേഹം സമയ​മെ​ടു​ത്തി​രു​ന്നെ​ങ്കിൽ വളരെ​യ​ധി​കം സാമ്പത്തിക ബുദ്ധി​മു​ട്ടു​കൾ—ഇന്നുവരെ നിൽക്കുന്ന പ്രശ്‌നങ്ങൾ—ഞങ്ങൾക്ക്‌ ഒഴിവാ​കു​മാ​യി​രു​ന്നു. ഞങ്ങളുടെ അനുഭ​വ​ത്തി​നു​ശേഷം അനേകം സുഹൃ​ത്തു​ക്കൾ തങ്ങളുടെ കാര്യങ്ങൾ ക്രമീ​ക​രി​ച്ചു തുടങ്ങി.

ഞങ്ങളുടെ വൈകാ​രി​ക​വും ആത്മീയ​വു​മായ ആവശ്യങ്ങൾ കൈകാ​ര്യം ചെയ്യു​ന്ന​താ​യി​രു​ന്നു മറ്റൊരു വെല്ലു​വി​ളി. റ്റോഡ്‌ ആശുപ​ത്രി​യിൽനി​ന്നു വീട്ടിൽ വന്നുക​ഴി​ഞ്ഞ​പ്പോൾ, പ്രതി​സ​ന്ധി​യെ​ല്ലാം തീർന്ന​തു​പോ​ലെ​യാണ്‌ ചിലർ പ്രവർത്തി​ച്ചത്‌. എങ്കിലും സ്‌കോ​ട്ടിന്‌ സഹായ​വും പ്രോ​ത്സാ​ഹ​ന​വും തുടർന്നും ആവശ്യ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ഞങ്ങൾക്കു ലഭിച്ച കാർഡു​ക​ളും കത്തുക​ളും ഫോൺവി​ളി​ക​ളും എന്നും താലോ​ലി​ക്കുന്ന ഓർമ​ക​ളാ​യി​രി​ക്കും. ഞങ്ങൾക്ക്‌ സാമ്പത്തിക സഹായം തന്ന ഒരാളു​ടെ കത്ത്‌ ഞാനോർമി​ക്കു​ന്നു. ആ കത്തിൽ ഇപ്രകാ​രം പറഞ്ഞി​രു​ന്നു: “ഞാൻ ഈ കത്തിൽ ഒപ്പിടില്ല. കാരണം നിങ്ങൾ എനിക്കു നന്ദി പറയാനല്ല യഹോ​വ​യ്‌ക്കു നന്ദി പറയാ​നാ​ണു ഞാൻ ആഗ്രഹി​ക്കു​ന്നത്‌. എന്തു​കൊ​ണ്ടെ​ന്നാൽ അന്യോ​ന്യം സ്‌നേഹം പ്രകടി​പ്പി​ക്കാൻ ഞങ്ങളെ പ്രേരി​പ്പി​ക്കു​ന്നത്‌ അവനാണ്‌.”

എന്നിരു​ന്നാ​ലും, പ്രോ​ത്സാ​ഹ​ന​ത്തി​നു​വേണ്ടി മറ്റുള്ള​വരെ പൂർണ​മാ​യും ആശ്രയി​ക്ക​രു​തെ​ന്നും ഞങ്ങൾക്കു​വേ​ണ്ടി​ത്തന്നെ ക്രിയാ​ത്മക നടപടി​കൾ എടുക്ക​ണ​മെ​ന്നും ഞങ്ങൾ പഠിച്ചു. എനിക്കു പ്രസരിപ്പ്‌ ഇല്ലാത്ത​താ​യി തോന്നു​മ്പോൾ ഞാൻ പലപ്പോ​ഴും മറ്റുള്ള​വ​രെ​ക്കു​റി​ച്ചു ചിന്തി​ക്കാൻ ശ്രമി​ക്കു​ന്നു. ബേക്കു ചെയ്യു​ന്ന​തും പാചകം ചെയ്യു​ന്ന​തും ഞാൻ ആസ്വദി​ക്കു​ന്നു. ഇടയ്‌ക്കി​ടക്ക്‌ ഞാൻ സുഹൃ​ത്തു​ക്കളെ സത്‌ക​രി​ക്ക​യോ ഏതാനും സാധനങ്ങൾ ബേക്കു ചെയ്‌ത്‌ അവർക്കു കൊടു​ക്കു​ക​യോ ചെയ്യുന്നു. ഞാൻ യഥാർഥ​ത്തിൽ തളരു​ക​യോ അല്ലെങ്കിൽ എനിക്ക്‌ ഇടവേള ആവശ്യ​മാ​യി​രി​ക്കു​ക​യോ ചെയ്യു​മ്പോ​ഴൊ​ക്കെ അത്താഴ​ത്തി​നോ ഉച്ചഭക്ഷ​ണ​ത്തി​നോ കൂട്ടു​കാ​രോ​ടൊത്ത്‌ ഒരു വാരാന്തം ചിലവ​ഴി​ക്കു​ന്ന​തി​നോ ഉള്ള ക്ഷണം എല്ലായ്‌പോ​ഴും ലഭിച്ച​താ​യി കാണാം. ചില​പ്പോൾ ചിലർ റ്റോഡി​ന്റെ ഒപ്പം താമസി​ച്ചു​കൊ​ള്ളാ​മെന്നു വാഗ്‌ദാ​നം ചെയ്യുന്നു. അങ്ങനെ എനിക്കു യാത്ര​പോ​കാ​നും കടയിൽപോ​കാ​നും ഒക്കെ സാധി​ക്കു​ന്നു.

എന്റെ മൂത്ത മകൻ സ്‌കോ​ട്ടും ഒരു അത്ഭുത​ക​ര​മായ അനു​ഗ്ര​ഹ​മാ​യി​രു​ന്നി​ട്ടുണ്ട്‌. സാധി​ക്കു​മ്പോ​ഴൊ​ക്കെ സ്‌കോട്ട്‌ റ്റോഡി​നെ സാമൂ​ഹിക കൂടി​വ​ര​വു​കൾക്കു കൊണ്ടു​പോ​കു​മാ​യി​രു​ന്നു. റ്റോഡി​ന്റെ പരിപാ​ല​ന​ത്തി​ന്റെ കാര്യ​ത്തിൽ ഒരു തരത്തിൽ അല്ലെങ്കിൽ മറ്റൊരു തരത്തിൽ അവൻ എല്ലായ്‌പോ​ഴും സഹായ​മാ​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു, വളരെ​യ​ധി​കം ചുമത​ല​യു​ണ്ടാ​യി​രി​ക്കു​ന്ന​താ​യി ഒരിക്ക​ലും അവൻ പരാതി​പ്പെ​ട്ടി​ട്ടു​മില്ല. “എനിക്ക്‌ കൂടുതൽ ‘സാധാ​ര​ണ​മായ’ ഒരു ജീവിതം ഉണ്ടായി​രു​ന്നെ​ങ്കിൽ എന്ന്‌ ഞാൻ ആഗ്രഹി​ക്കു​മ്പോൾ എന്റെ അനുഭവം എന്നെ ദൈവ​ത്തോട്‌ എത്രയ​ധി​കം അടുപ്പി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു​വെന്ന്‌ ഞാൻ പെട്ടെ​ന്നു​തന്നെ ഓർമി​ക്കു​ന്നു,” ഒരിക്കൽ സ്‌കോട്ട്‌ പറഞ്ഞു. ഇത്രയും സ്‌നേ​ഹ​വാ​നും ആത്മീയ മനസ്‌ക​നു​മായ ഒരു മകൻ ഉണ്ടായി​രി​ക്കാൻ ഇടയാ​ക്കി​യ​തിന്‌ ഞാൻ യഹോ​വ​യ്‌ക്ക്‌ എന്നും നന്ദി കൊടു​ക്കു​ന്നു. അവൻ തന്റെ സഭയിൽ ശുശ്രൂ​ഷാ​ദാ​സ​നാ​യി സേവി​ക്കു​ക​യും ഭാര്യ​യോ​ടൊ​പ്പം മുഴു​സമയ സുവി​ശേ​ഷ​ക​നാ​യി​രി​ക്കു​ന്നത്‌ ആസ്വദി​ക്കു​ക​യും ചെയ്യുന്നു.

റ്റോഡോ? അവന്റെ നില മെച്ച​പ്പെ​ട്ടു​കൊ​ണ്ടേ​യി​രു​ന്നു. രണ്ടു വർഷം​കൊണ്ട്‌ അവൻ വീണ്ടും സംസാ​രി​ക്കാൻ തുടങ്ങി. ആദ്യം ചെറിയ വാക്കു​ക​ളാ​യി​രു​ന്നു, പിന്നെ വാചക​ങ്ങ​ളാ​യി. ഇപ്പോൾ അവന്‌ ക്രിസ്‌തീയ യോഗ​ങ്ങ​ളിൽ അഭി​പ്രാ​യം പറയാ​നും കഴിയു​ന്നു. കൂടുതൽ ഒഴു​ക്കോ​ടെ സംസാ​രി​ക്കു​ന്ന​തിന്‌ അവൻ കഠിന ശ്രമം ചെയ്‌തു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ക​യാണ്‌. സംസാ​ര​ത്തി​നുള്ള ചികിത്സ സഹായി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. അവൻ ഇപ്പോ​ഴും പാടാൻ ഇഷ്ടപ്പെ​ടു​ന്നു—പ്രത്യേ​കിച്ച്‌ രാജ്യ​ഹാ​ളിൽ. അവൻ എല്ലായ്‌പോ​ഴും ശുഭാ​പ്‌തി​വി​ശ്വാ​സ​മു​ള്ള​വൻതന്നെ. ഇപ്പോൾ അവന്‌ ഒരു നടപ്പു​സ​ഹാ​യി​യിൽ (walker) പിടിച്ച്‌ നിൽക്കാൻ കഴിയും. കുറച്ചു നാൾ മുമ്പ്‌ യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷി​ക​ളു​ടെ കൺ​വെൻ​ഷ​നിൽ വെച്ച്‌ അനുഭവം പറയു​ന്ന​തി​നുള്ള അവസരം ഞങ്ങൾക്കു ലഭിച്ചു. ഹാജരാ​യി​രി​ക്കുന്ന മുഴു സുഹൃ​ത്തു​ക്ക​ളോ​ടും എന്താണ്‌ പറയാൻ ആഗ്രഹി​ക്കു​ന്നത്‌ എന്നു ചോദി​ച്ച​പ്പോൾ റ്റോഡ്‌ പറഞ്ഞു: “വിഷമി​ക്കേണ്ട. ഞാൻ മെച്ച​പ്പെ​ടും.”

ഇതി​ലെ​ല്ലാം ഞങ്ങളെ താങ്ങി​നിർത്തി​യ​തി​നുള്ള മുഴു ബഹുമ​തി​യും ഞങ്ങൾ യഹോ​വ​യ്‌ക്കു കൊടു​ക്കു​ന്നു. തീർച്ച​യാ​യും, മുമ്പെ​ന്ന​ത്തെ​ക്കാ​ളു​മ​ധി​കം അവനിൽ ആശ്രയി​ക്കാൻ ഞങ്ങൾ പഠിച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. ഉറക്കമി​ല്ലാഞ്ഞ ആ എല്ലാ രാത്രി​ക​ളും റ്റോഡി​ന്റെ വ്യക്തി​പ​ര​മായ ആവശ്യ​ങ്ങൾക്കും സുഖങ്ങൾക്കും​വേണ്ടി കരുതു​ന്ന​തി​ലുൾപ്പെട്ട എല്ലാ കഠിനാ​ധ്വാ​ന​വും ഞങ്ങൾ അനുഷ്‌ഠിച്ച എല്ലാ ത്യാഗ​ങ്ങ​ളും അവയു​ടേ​തായ ഫലം തന്നിരി​ക്കു​ന്നു. കുറച്ചു സമയം മുമ്പ്‌ ഞങ്ങൾ പ്രാതൽ ആസ്വദി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. ഞാൻ നോക്കി​യ​പ്പോൾ മുഖത്ത്‌ ഒരു വലിയ ചിരി​യു​മാ​യി റ്റോഡ്‌ എന്നെ തുറിച്ചു നോക്കു​ന്നതു കണ്ടു. അവൻ പറഞ്ഞു: “മമ്മീ, ഞാൻ മമ്മിയെ സ്‌നേ​ഹി​ക്കു​ന്നു. എന്നെ ആശുപ​ത്രി​യിൽനി​ന്നു വീട്ടിൽ കൊണ്ടു​വ​ന്ന​തി​നു നന്ദി.”—റോസ്‌ മരീ ബോഡി പറഞ്ഞ​പ്ര​കാ​രം.

[അടിക്കു​റി​പ്പു​കൾ]

[13-ാം പേജിലെ ആകർഷ​ക​വാ​ക്യം]

ഏറ്റവും ദുഷ്‌ക​ര​മായ സംഗതി എന്റെ മകൻ സ്‌കോ​ട്ടി​നോട്‌ അവന്റെ പിതാവു മരിച്ചു​പോ​യെന്ന്‌ പറയു​ന്ന​താ​യി​രു​ന്നു

[15-ാം പേജിലെ ചിത്രം]

എന്റെ പുത്രൻമാ​രോ​ടൊ​പ്പം