എന്റെ ജീവി​തം​കൊ​ണ്ടു ചെയ്യാൻ കഴിയുന്ന ഏററവും മെച്ചമായ സംഗതി

ബോബ്‌ ആൻഡേർസൻ പറഞ്ഞ​പ്ര​കാ​രം

“ഇത്രയും കാലം താങ്കൾ ഒരു പയനിയർ ആയി തുടർന്നത്‌ എന്തു​കൊ​ണ്ടാ​ണു ബോബ്‌?” ഏതാണ്ട്‌ പത്തു വർഷം മുമ്പു ചില സുഹൃ​ത്തു​ക്കൾ എന്നോട്‌ അങ്ങനെ ചോദി​ച്ചു. പുഞ്ചി​രി​തൂ​കി​ക്കൊ​ണ്ടു ഞാൻ പറഞ്ഞു: “കൊള്ളാം, പയനി​യ​റി​ങ്ങി​നെ​ക്കാൾ മെച്ചമായ എന്തി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചെ​ങ്കി​ലും നിങ്ങൾക്കു ചിന്തി​ക്കാ​നാ​വു​മോ?”

ആയിര​ത്തി​ത്തൊ​ള്ളാ​യി​ര​ത്തി​മു​പ്പത്തൊ​ന്നിൽ പയനിയർ സേവന​ത്തിൽ പ്രവേ​ശി​ക്കു​മ്പോൾ എനിക്ക്‌ 23 വയസ്സു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. 87-ാം വയസ്സിൽ ഇപ്പോ​ഴും ഞാൻ പയനി​യ​റിങ്‌ ചെയ്യു​ക​യാണ്‌. ഇതിലും മെച്ചമായ എന്തെങ്കി​ലും എന്റെ ജീവി​തം​കൊ​ണ്ടു ചെയ്യാ​നാ​വി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നെന്ന്‌ എനിക്ക​റി​യാം. എന്തു​കൊ​ണ്ടെന്നു ഞാൻ വിശദീ​ക​രി​ച്ചോ​ട്ടെ.

1914-ൽ ഞങ്ങളുടെ വീട്ടിൽക്കി​ടന്ന്‌ ഒരു ലഘുലേഖ കിട്ടി. അന്താരാ​ഷ്‌ട്ര ബൈബിൾ വിദ്യാർഥി​കൾ—യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷി​കളെ അന്ന്‌ അങ്ങനെ​യാണ്‌ വിളി​ച്ചി​രു​ന്നത്‌—പ്രസി​ദ്ധീ​ക​രി​ച്ച​താ​യി​രു​ന്നു അത്‌. സാക്ഷി മടങ്ങി​വ​ന്ന​പ്പോൾ നരകാ​ഗ്നി​യെ​പ്പ​ററി എന്റെ അമ്മ അദ്ദേഹ​ത്തോ​ടു ചികഞ്ഞു ചോദി​ച്ചു. ഒരു കർശന വെസ്‌ലി​യൻ മെഥഡി​സ്‌റ​റു​കാ​രി​യാ​യി​ട്ടാണ്‌ അവർ വളർന്നു​വ​ന്നത്‌. എന്നാൽ സ്‌നേ​ഹ​വാ​നായ ദൈവം നിത്യ​ദ​ണ്ഡനം ഏൽപ്പി​ക്കു​മെന്ന സിദ്ധാ​ന്ത​വു​മാ​യി പൊരു​ത്ത​പ്പെ​ട്ടു​പോ​കാൻ അവർക്ക്‌ ഒരിക്ക​ലും കഴിഞ്ഞി​രു​ന്നില്ല. ഈ വസ്‌തുത സംബന്ധിച്ച സത്യം അറിഞ്ഞ ഉടനെ അവർ ഇങ്ങനെ പറഞ്ഞു: “എന്റെ ജീവി​ത​ത്തിൽ ഇന്നുവരെ ഇത്രയും സന്തോഷം എനിക്ക്‌ അനുഭ​വ​പ്പെ​ട്ടി​ട്ടില്ല!”

അമ്മ ഉടൻതന്നെ മെഥഡി​സ്‌ററ്‌ സൺഡേ സ്‌കൂ​ളിൽ പഠിപ്പി​ക്കു​ന്നതു നിർത്തു​ക​യും ബൈബിൾ വിദ്യാർഥി​ക​ളു​ടെ ചെറിയ കൂട്ട​ത്തോ​ടു ചേരു​ക​യും ചെയ്‌തു. അവർ ഞങ്ങളുടെ വീടു സ്ഥിതി​ചെ​യ്‌തി​രുന്ന പട്ടണമായ ബിർക്കൻഹെ​ഡിൽ പ്രസം​ഗ​വേല തുടങ്ങി. മേഴ്‌സി നദിക്ക​ക്ക​രെ​യുള്ള ലിവർപൂൾ തുറമു​ഖ​ത്തി​നു നേരെ​യാണ്‌ അതു സ്ഥിതി​ചെ​യ്യു​ന്നത്‌. താമസി​യാ​തെ, അവർ അയൽപ​ക്ക​ത്തുള്ള പട്ടണങ്ങ​ളി​ലേക്കു സൈക്കി​ളിൽ സഞ്ചരി​ക്കാ​നും തുടങ്ങി. ജീവി​ത​ത്തി​ന്റെ ശേഷി​ച്ച​കാ​ലം ഈ വിപു​ല​മായ പ്രദേ​ശത്ത്‌ അവർ സാക്ഷ്യം നൽകി​യ​തു​മൂ​ലം അവർ വിഖ്യാ​ത​യാ​യി. തന്റെ കുട്ടി​കൾക്ക്‌ ഒരു നല്ല മാതൃ​ക​യു​മി​ട്ടു. അന്ത്യ​ത്തോ​ളം സജീവ സാക്ഷി​യാ​യി​രു​ന്നു​കൊണ്ട്‌ 1971-ൽ 97-ാം വയസ്സിൽ വയോ​വൃ​ദ്ധ​യാ​യി അവർ മൃതി​യ​ടഞ്ഞു.

ബൈബിൾ വിദ്യാർഥി​ക​ളോ​ടൊ​പ്പ​മുള്ള തന്റെ യോഗ​ങ്ങൾക്കു കൂട്ടി​ക്കൊ​ണ്ടു​പോ​കാൻവേണ്ടി അമ്മ എന്നെയും എന്റെ സഹോ​ദരി കാത്‌ലീ​നെ​യും മെഥഡി​സ്‌ററ്‌ സൺഡേ സ്‌കൂ​ളിൽനി​ന്നു മാററി. പിന്നീട്‌, എന്റെ പിതാ​വു​കൂ​ടി വരാൻ തുടങ്ങി​യ​പ്പോൾ ദൈവ​ത്തി​ന്റെ കിന്നരം (ഇംഗ്ലീഷ്‌) എന്ന പുസ്‌ത​ക​ത്തിൽനി​ന്നു ക്രമമായ ഒരു കുടുംബ അധ്യയനം നടത്തു​ന്ന​തിന്‌ എന്റെ മാതാ​പി​താ​ക്കൾ ക്രമീ​ക​രണം ചെയ്‌തു. ആ കാല​ത്തൊ​ക്കെ അത്തരം അധ്യയനം ഒരു പുതു​മ​യാ​യി​രു​ന്നു. എന്നാൽ ഞാനും സഹോ​ദ​രി​യും കാല​ക്ര​മേണ പയനിയർ സേവന​ത്തിൽ പ്രവേ​ശി​ച്ച​തി​നാൽ അടിസ്ഥാന ബൈബിൾ സത്യങ്ങൾ സംബന്ധിച്ച അടിത്ത​റ​യി​ടൽ സമൃദ്ധ​മാ​യി ഫലം ചെയ്‌തു.

ലിവർപൂ​ളിൽ 1920-ൽ നടന്ന “സൃഷ്ടി​പ്പിൻ ഫോ​ട്ടോ​നാ​ടകം” കുട്ടി​ക​ളാ​യി​രുന്ന ഞങ്ങളുടെ കാര്യ​ത്തിൽ ഒരു വഴിത്തി​രി​വാ​യി​രു​ന്നു എന്ന്‌ അമ്മ ഉറച്ചു​വി​ശ്വ​സി​ച്ചു. അതു ശരിയാ​യി​രു​ന്നു​താ​നും. സൃഷ്ടി​പ്പിൻ നാടകം ആ യുവ​പ്രാ​യ​ത്തി​ലും എന്റെ മനസ്സിൽ വ്യക്തമായ മുദ്രകൾ അവശേ​ഷി​പ്പി​ച്ചു. യേശു​വി​ന്റെ ജീവിതം, പ്രത്യേ​കി​ച്ചും മരണത്തി​ലേ​ക്കുള്ള അവന്റെ കാൽവ​യ്‌പു​കൾ, എന്റെ സ്‌മര​ണ​യിൽ തെളി​ഞ്ഞു​നിൽക്കുന്ന ഭാഗം. ആ അനുഭവം ജീവി​ത​ത്തി​ലെ ഏററവും സുപ്ര​ധാ​ന​വേ​ല​യിൽ—പ്രസം​ഗ​വേ​ല​യിൽ— ശ്രദ്ധ​കേ​ന്ദ്രീ​ക​രി​ക്കാൻ എന്നെ സഹായി​ച്ചു!

1920-കളുടെ പ്രാരം​ഭ​ത്തിൽ ഞായറാഴ്‌ച ഉച്ചസമ​യ​ങ്ങ​ളിൽ എന്റെ അമ്മയോ​ടൊ​പ്പം ഞാൻ ലഘുലേഖ വിതരണം ചെയ്യാൻ തുടങ്ങി. ആദ്യമാ​ദ്യം അവ വീടു​ക​ളിൽ ഇട്ടിട്ടു​പോ​രാ​നാ​യി​രു​ന്നു ഞങ്ങൾക്കു നിർദേശം; പിന്നീട്‌, അവ വീട്ടു​കാ​രു​ടെ കയ്യി​ലേൽപ്പി​ക്കാ​നും താത്‌പ​ര്യം കാണി​ക്കു​ന്ന​വർക്കു മടക്കസ​ന്ദർശനം നടത്താ​നും ഞങ്ങളോ​ടു പറയു​ക​യു​ണ്ടാ​യി. ഇന്ന്‌ വളരെ​യ​ധി​കം ഫലപ്ര​ദ​മാ​യി​രി​ക്കുന്ന ഞങ്ങളുടെ മടക്കസ​ന്ദർശ​ന​ത്തി​നും ബൈബിൾ അധ്യയ​ന​ത്തി​നും അടിത്ത​റ​യാ​യി ഞാൻ അതിനെ എല്ലായ്‌പോ​ഴും വീക്ഷിച്ചു.

പയനിയർ സേവന​ത്തി​ലേക്ക്‌!

കാത്‌ലീ​നും ഞാനും 1927-ൽ സ്‌നാ​പ​ന​മേ​ററു. ഞാൻ ലിവർപൂ​ളിൽ ഒരു അനാലി​റ​റി​ക്കൽ കെമി​സ്‌റ​റാ​യി ജോലി​ചെ​യ്യുന്ന സമയം. 1931-ൽ യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷികൾ എന്ന പേരു സ്വീക​രി​ക്കു​ന്ന​തി​നുള്ള പ്രമേയം എനിക്കു കേൾക്കാൻ കഴിഞ്ഞു. സൊ​സൈ​റ​റി​യു​ടെ കോൽപോർട്ടർമാർ (ഇപ്പോൾ പയനി​യർമാർ എന്നു വിളി​ക്കു​ന്നു) ലിവർപൂ​ളി​ലെ വ്യവസായ മേഖല​യിൽ പ്രവർത്തി​ക്കു​ന്നതു ഞാൻ പലപ്പോ​ഴും കണ്ടിട്ടുണ്ട്‌. അവരുടെ മാതൃക എന്നിൽ വളരെ മതിപ്പു​ള​വാ​ക്കി. ലോക​ക്കാ​രു​ടെ സഹവാ​സ​ത്തിൽനി​ന്നു മുക്തി​നേ​ടു​ന്ന​തി​നും യഹോ​വ​യു​ടെ സേവന​ത്തിൽ എന്റെ ജീവിതം ചെലവ​ഴി​ക്കു​ന്ന​തി​നും ഞാൻ എത്ര കാംക്ഷി​ച്ചി​രു​ന്നെ​ന്നോ!

അതേവർഷം വേനൽക്കാ​ലത്ത്‌ എന്റെ സുഹൃത്ത്‌ ജെറി ഗാരാഡ്‌ വാച്ച്‌ ടവർ സൊ​സൈ​റ​റി​യു​ടെ രണ്ടാമത്തെ പ്രസി​ഡൻറായ ജോസഫ്‌ എഫ്‌. റതർഫോർഡിൽനിന്ന്‌ ഇന്ത്യയിൽ പ്രസം​ഗി​ക്കു​ന്ന​തി​നുള്ള നിയമനം കൈപ്പ​റ​റി​യ​താ​യി എന്നോടു പറഞ്ഞു. കപ്പൽ കയറു​ന്ന​തി​നു തൊട്ടു​മുമ്പ്‌ അദ്ദേഹം എന്നെ സന്ദർശി​ക്കു​ക​യും മുഴു​സമയ സേവന​പ​ദ​വി​യെ​ക്കു​റിച്ച്‌ എന്നോടു സംസാ​രി​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു. വിടപ​റ​യു​ന്നേരം, “നിങ്ങൾ പെട്ടെ​ന്നു​തന്നെ ഒരു പയനിയർ ആകുമെന്ന കാര്യ​ത്തിൽ എനിക്ക്‌ ഉറപ്പുണ്ട്‌ ബോബ്‌” എന്നു പറഞ്ഞു​കൊണ്ട്‌ അദ്ദേഹം എന്നെ വീണ്ടും പ്രോ​ത്സാ​ഹി​പ്പി​ച്ചു. അതുത​ന്നെ​യാ​ണു സംഭവി​ച്ച​തും. ആ ഒക്‌ടോ​ബ​റിൽ ഞാൻ പേർ ചാർത്തി. ഒററപ്പെട്ട ജനസമു​ദാ​യ​ത്തിൽ പ്രസം​ഗി​ച്ചു​കൊണ്ട്‌ നാട്ടു​വ​ക്കി​ലൂ​ടെ സൈക്കിൾ ചവിട്ടി​പ്പോ​കു​ന്നത്‌ എന്തൊരു സന്തോഷം എന്തൊരു സ്വാത​ന്ത്ര്യം! എനിക്കു ചെയ്യാ​വുന്ന ഏററവും സുപ്ര​ധാന വേലയിൽ ഞാൻ പ്രവേ​ശി​ച്ചി​രി​ക്കു​ക​യാ​ണെന്ന്‌ എനിക്ക​റി​യാ​മാ​യി​രു​ന്നു.

എന്റെ ആദ്യത്തെ പയനിയർ നിയമനം ദക്ഷിണ വെയിൽസി​ലാ​യി​രു​ന്നു, സിറിൾ സ്‌റെ​റൻറി​ഫ​റോ​ഡി​ന്റെ കൂടെ. സിറിൾ പിന്നീട്‌ കാത്‌ലീ​നെ വിവാ​ഹം​ചെ​യ്‌തു. അവർ ഒരുമിച്ച്‌ അനേകം വർഷം പയനി​യ​റിങ്‌ ചെയ്‌തു. അവരുടെ മകൾ രൂത്തും പയനിയർ സേവന​ത്തി​ലേർപ്പെട്ടു. 1937-ൽ ഞാൻ ലാങ്ക്‌ഷ​യ​റി​ലുള്ള ഫ്‌ളീ​റ​റ്‌വു​ഡി​ലാ​യി​രു​ന്നു. അവിടെ ഞാൻ എറിക്‌ കൂക്കിന്റെ പയനിയർ പങ്കാളി​യാ​യി. അന്നോളം പയനി​യർമാർ ബ്രിട്ടന്റെ ഗ്രാമ​പ്ര​ദേ​ശത്ത്‌, സഭാ പ്രദേ​ശ​ത്തി​നു വെളി​യിൽ, മാത്രമേ പ്രവർത്തി​ച്ചി​രു​ന്നു​ള്ളൂ. എന്നാൽ സൊ​സൈ​റ​റി​യു​ടെ ലണ്ടൻ ബ്രാഞ്ച്‌ ഓഫീ​സി​ലെ വേലയു​ടെ ഉത്തരവാ​ദി​ത്വം വഹിച്ചി​രുന്ന ആൽബർട്ട്‌ ഡി. ഷ്രോഡർ ഞങ്ങളെ യോർക്ക്‌ഷെ​യ​റി​ലുള്ള ബ്രാഡ്‌ഫോർഡ്‌ നഗരത്തി​ലേക്ക്‌ അയയ്‌ക്കാൻ തീരു​മാ​നി​ച്ചു. ഒരു പ്രത്യേക സഭയെ സഹായി​ക്കു​ന്ന​തി​നു ബ്രിട്ട​നി​ലെ പയനി​യർമാർക്കു നിയമനം നൽകിയ ആദ്യത്തെ സന്ദർഭ​മാ​യി​രു​ന്നു അത്‌.

1946-ൽ എറിക്ക്‌ വാച്ച്‌ടവർ ഗിലെ​യാദ്‌ ബൈബിൾ സ്‌കൂ​ളിൽ പങ്കെടു​ക്കു​ക​യും അദ്ദേഹ​ത്തി​നു ദക്ഷിണ റൊ​ഡേ​ഷ്യ​യി​ലേക്ക്‌, ഇപ്പോ​ഴത്തെ സിംബാ​ബ്‌വേ​യി​ലേക്ക്‌, നിയമനം നൽകു​ക​യും ചെയ്‌തു. അദ്ദേഹ​വും ഭാര്യ​യും ഇപ്പോ​ഴും വിശ്വ​സ്‌ത​ത​യോ​ടെ ദക്ഷിണാ​ഫ്രി​ക്ക​യി​ലെ ഡർബാ​നിൽ മിഷന​റി​മാ​രാ​യി സേവന​മ​നു​ഷ്‌ഠി​ക്കു​ന്നു.

1938-ൽ എനിക്കു വേറൊ​രു നിയമനം ലഭിച്ചു. ഇപ്രാ​വ​ശ്യം വടക്കു​പ​ടി​ഞ്ഞാറ്‌ ലാങ്ക്‌ഷെ​യ​റി​ലും മനോ​ഹ​ര​മായ തടാക ജില്ലയി​ലും മേഖലാ ദാസൻ (ഇപ്പോൾ സർക്കിട്ട്‌ മേൽവി​ചാ​രകൻ എന്നു വിളി​ക്കു​ന്നു) എന്നനി​ല​യി​ലാ​യി​രു​ന്നു നിയമനം. അവി​ടെ​വച്ച്‌ ഞാൻ ഒലിവ്‌ ഡക്കററി​നെ കണ്ടുമു​ട്ടി. ഞങ്ങൾ വിവാ​ഹി​ത​രാ​യ​ശേഷം ഉടനെ അവൾ സർക്കിട്ട്‌ വേലയിൽ എന്നെ അനുഗ​മി​ക്കാൻ തുടങ്ങി.

യുദ്ധകാ​ല​ങ്ങ​ളിൽ അയർലൻഡ്‌

1939 സെപ്‌റ​റം​ബ​റിൽ ബ്രിട്ടൺ ജർമനി​ക്കെ​തി​രെ യുദ്ധം പ്രഖ്യാ​പി​ച്ച​പ്പോൾ എന്റെ നിയമനം അയർലൻഡി​ലേക്കു മാററി. പട്ടാള​ത്തി​ലെ നിർബ​ന്ധ​സേ​വനം ബ്രിട്ട​നിൽ ആരംഭി​ച്ചി​രു​ന്നു. എന്നാൽ യുദ്ധകാ​ലത്തു പക്ഷം ചേരാ​തി​രു​ന്ന​തു​കൊണ്ട്‌ തെക്കൻ റിപ്പബ്ലിക്ക്‌ ഓഫ്‌ അയർലൻഡിൽ അതില്ലാ​യി​രു​ന്നു. റിപ്പബ്ലിക്ക്‌ ഓഫ്‌ അയർലൻഡും ഉത്തര അയർലൻഡും ഒരു സർക്കിട്ട്‌ ആകാനി​രി​ക്ക​യാ​യി​രു​ന്നു. എന്നാൽ നിരോ​ധ​നങ്ങൾ ഉണ്ടായി​രു​ന്നു. കൂടാതെ ബ്രിട്ട​നിൽനിന്ന്‌ അയർലൻഡി​ന്റെ ഏതെങ്കി​ലും ഭാഗത്ത്‌ എത്തി​ച്ചേ​രു​ന്ന​തി​നു യാത്ര​ചെ​യ്യാ​നുള്ള അനുവാ​ദം വാങ്ങേ​ണ്ടി​യി​രു​ന്നു. എനിക്കു പോകാ​നാ​വു​മെന്ന്‌ അധികാ​രി​കൾ പറഞ്ഞു. എന്നാൽ എന്റെ പ്രായ​ത്തി​ലു​ള്ള​വരെ നിർബ​ന്ധ​സേ​വ​ന​ത്തി​നു വിളി​ക്കു​മ്പോൾ ഇംഗ്ലണ്ടി​ലേക്ക്‌ ഉടനടി ഞാൻ തിരികെ ചെല്ലു​മെന്നു സമ്മതി​ക്ക​ണ​മാ​യി​രു​ന്നു. വാമൊ​ഴി​യാ​യി ഞാൻ സമ്മതി​ച്ചെ​ങ്കി​ലും അനുവാ​ദ​പ​ത്രം വന്നപ്പോൾ അതിൽ യാതൊ​രു നിബന്ധ​ന​ക​ളും ഇല്ലായി​രു​ന്നു എന്നത്‌ എന്നെ അതിശ​യി​പ്പി​ച്ചു!

അന്ന്‌, അയർലൻഡി​ലൊ​ട്ടാ​കെ 100-ൽ അൽപ്പം കൂടുതൽ സാക്ഷി​കളേ ഉണ്ടായി​രു​ന്നു​ള്ളൂ. 1939 നവംബ​റിൽ ഞങ്ങൾ ഡബ്ലിനിൽ എത്തി​ച്ചേർന്ന​പ്പോൾ ഒരു ദീർഘ​കാല പയനി​യ​റാ​യി​രുന്ന ജാക്ക്‌ കോർ ഞങ്ങളെ കണ്ടുമു​ട്ടി. അടുത്തുള്ള പട്ടണത്തി​ലെ രണ്ടു പയനി​യർമാ​രും ഡബ്ലിനി​ലെ താത്‌പ​ര്യ​ക്കാ​രായ കുറേ ആളുക​ളും ഉൾപ്പെടെ ഏതാണ്ട്‌ 20 പേരു​ണ്ടെന്ന്‌ അദ്ദേഹം ഞങ്ങളോ​ടു പറഞ്ഞു. ജാക്ക്‌ യോഗ​ത്തി​നു​വേണ്ടി ഡബ്ലിനിൽ ഒരു മുറി വാടക​യ്‌ക്കെ​ടു​ത്തു. ഞായറാ​ഴ്‌ച​തോ​റും അവിടെ വന്നു​ചേ​രാ​മെന്ന്‌ എല്ലാവ​രും സമ്മതിച്ചു. 1940-ൽ സഭ രൂപീ​ക​രി​ക്കു​ന്ന​തു​വരെ ഈ ക്രമീ​ക​രണം തുടർന്നു.

ഉത്തര അയർലൻഡ്‌ യു​ണൈ​റ​റഡ്‌ കിങ്‌ഡ​ത്തി​ന്റെ ഭാഗമെന്ന നിലയിൽ ജർമനി​യു​മാ​യി യുദ്ധത്തി​ലാ​യി​രു​ന്നു. അതു​കൊ​ണ്ടു ഞങ്ങൾ വടക്കുള്ള ബെൽഫാ​സ്‌റ​റി​ലാ​യി​രു​ന്ന​പ്പോൾ ഭക്ഷണം വാങ്ങാ​നുള്ള റേഷൻകാർഡും രാത്രി​യി​ലെ അന്ധകാ​ര​വു​മാ​യി പൊരു​ത്ത​പ്പെ​ടേ​ണ്ടി​വന്നു. ബെൽഫാ​സ്‌റ​റിൽവന്ന്‌ യൂറോ​പ്പി​ലെ തങ്ങളുടെ ആസ്ഥാന​ങ്ങ​ളിൽ തിരി​ച്ചെ​ത്തു​ന്ന​തി​നു നാസി വിമാ​ന​ത്തിന്‌ 1,600 കിലോ​മീ​ററർ പറക്കേ​ണ്ടി​യി​രു​ന്നു​വെ​ങ്കി​ലും ആ പട്ടണത്തിൽ വിജയ​പ്ര​ദ​മാ​യി ബോം​ബി​ടു​ന്ന​തിന്‌ അവർക്കു കഴിഞ്ഞു. ആദ്യത്തെ ആക്രമ​ണ​ത്തിൽ ഞങ്ങളുടെ രാജ്യ​ഹാ​ളി​നു കേടു​വന്നു, ഞങ്ങളുടെ അപ്പാർട്ടു​മെൻറു കെട്ടിടം നശിക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു. നഗരത്തി​ന്റെ വേറൊ​രു ഭാഗത്ത്‌ സഹോ​ദ​ര​ങ്ങളെ സന്ദർശി​ക്കാൻ പോയ നേരമാ​യി​രു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടു ഞങ്ങൾ അത്ഭുത​ക​ര​മാ​യി രക്ഷപെട്ടു. അതേ രാത്രി​യിൽ ഒരു സാക്ഷി കുടും​ബം ബോം​ബിൽനി​ന്നു രക്ഷപെ​ടാ​നുള്ള ഒരു പൊതു അഭയസ്ഥാ​ന​ത്തേക്ക്‌ ഓടി​ക്കേറി. അവർ അവിടെ എത്തി​ച്ചേർന്ന​പ്പോൾ അതു നിറഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്ന​താ​യി കണ്ടെത്തി. തൻമൂലം തിരികെ വീട്ടി​ലേക്കു പോ​കേ​ണ്ടി​വന്നു. ആ അഭയസ്ഥാ​ന​ത്തി​നു​മേൽ ശക്തിയാ​യി ബോംബു വീഴു​ക​യും അതിലുള്ള സകലരും കൊല്ല​പ്പെ​ടു​ക​യും ചെയ്‌തു. എന്നാൽ നമ്മുടെ സഹോ​ദ​രങ്ങൾ ഏതാനും മുറി​വു​ക​ളും ചതവു​ക​ളു​മാ​യി രക്ഷപെട്ടു. ദുർഘ​ട​മായ ആ യുദ്ധവർഷ​ങ്ങ​ളിൽ നമ്മുടെ സഹോ​ദ​രൻമാർക്കാർക്കും ഗുരു​ത​ര​മാ​യി പരി​ക്കേ​റ​റില്ല. അതിനു ഞങ്ങൾ യഹോ​വക്കു നന്ദിനൽകി.

ആത്മീയ ആഹാര വിതരണം

യുദ്ധം മുറു​കി​യ​ത​നു​സ​രിച്ച്‌ നിയ​ന്ത്ര​ണ​ങ്ങ​ളും കർശന​മാ​യി. ഒടുവിൽ തപാൽ പരി​ശോ​ധ​ന​യും തുടങ്ങി. തൻമൂലം വീക്ഷാ​ഗോ​പു​രം തടഞ്ഞു​വ​യ്‌ക്കു​ക​യും രാജ്യ​ത്തേ​ക്കുള്ള പ്രവേ​ശനം നിരോ​ധി​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു. എന്തു ചെയ്യു​മെ​ന്നോർത്തു ഞങ്ങൾ വിഷമി​ച്ചെ​ങ്കി​ലും യഹോ​വ​യു​ടെ കൈ കുറു​കി​യ​താ​യി​രു​ന്നില്ല. ഒരു സുപ്ര​ഭാ​ത​ത്തിൽ എനിക്കു കാനഡ​യിൽനിന്ന്‌ ഒരു “കസിൻ” കുടും​ബ​കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളെ​പ്പ​ററി എഴുതി അറിയി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടയച്ച കത്തു കിട്ടി. അദ്ദേഹം ആരായി​രു​ന്നു​വെന്ന്‌ എനിക്ക്‌ യാതൊ​രു പിടി​പാ​ടും ഇല്ലായി​രു​ന്നു. എന്നാൽ കത്തി​നൊ​പ്പം “ഒരു രസകര​മായ ബൈബിൾ ലേഖനം” എനിക്കു​വേണ്ടി അയയ്‌ക്കു​ന്നു​വെന്നു സൂചി​പ്പി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടുള്ള ഒരു കുറി​പ്പും ഉണ്ടായി​രു​ന്നു. അത്‌ വീക്ഷാ​ഗോ​പു​ര​ത്തി​ന്റെ ഒരു പ്രതി​യാ​യി​രു​ന്നു. അത്‌ ഒരു സാധാരണ കവർ ആയിരു​ന്ന​തി​നാൽ സെൻസർ ചെയ്‌തില്ല.

പെട്ടെ​ന്നു​ത​ന്നെ ഞാനും ഭാര്യ​യും “ഫോട്ടോ-നാടക”ത്തോടു ബന്ധപ്പെട്ട വേലയിൽ പങ്കെടുത്ത മാഗീ കൂപ്പർ ഉൾപ്പെടെ പ്രാ​ദേ​ശിക സാക്ഷി​ക​ളു​ടെ സഹായ​ത്തോ​ടെ ലേഖന​ങ്ങ​ളു​ടെ പകർപ്പ്‌ ഉണ്ടാക്കാൻ തുടങ്ങി. കാനഡ, ഓസ്‌​ട്രേ​ലിയ, ഐക്യ​നാ​ടു​കൾ തുടങ്ങിയ സ്ഥലങ്ങളിൽനി​ന്നുള്ള പുതിയ സുഹൃ​ത്തു​ക്കൾ ക്രമമാ​യി മാസി​കകൾ അയയ്‌ക്കാൻ തുടങ്ങി​യ​തോ​ടെ രാജ്യത്തു പലയി​ട​ങ്ങ​ളി​ലേ​ക്കും 120 പ്രതികൾ അയയ്‌ക്കു​ന്ന​തി​നു ഞങ്ങൾ ഉടൻ സ്വയം സംഘടി​ത​രാ​യി. അവരുടെ ഉത്സാഹ​വും ദയയും നിമിത്തം ഞങ്ങൾക്ക്‌ യുദ്ധകാ​ല​ത്തൊ​രി​ക്ക​ലും ഒററ ലക്കം​പോ​ലും ലഭിക്കാ​തെ പോയില്ല.

സമ്മേള​ന​ങ്ങൾ നടത്തു​ന്ന​തി​നും ഞങ്ങൾക്കു കഴിഞ്ഞു. അതിൽ മികച്ച ഒന്നായി​രു​ന്നു കുട്ടികൾ (ഇംഗ്ലീഷ്‌) എന്ന പുതിയ പ്രസി​ദ്ധീ​ക​രണം പ്രകാ​ശനം ചെയ്‌ത 1941-ലെ കൺ​വെൻ​ഷൻ. കുട്ടി​ക​ളെ​പ്പ​റ​റി​യു​ള്ള​തെന്ന്‌ സെൻസർ ചെയ്യുന്ന ഉദ്യോ​ഗസ്ഥൻ കരുതിയ ഒരു പുസ്‌തകം പുറത്തി​റ​ക്കു​ന്ന​തി​നെ അദ്ദേഹം എതിർത്തില്ല. തൻമൂലം യാതൊ​രു പ്രശ്‌ന​വും കൂടാതെ ഞങ്ങൾക്കുള്ള ശേഖരം രാജ്യ​ത്തി​നു​ള്ളിൽ കടത്താൻ കഴിഞ്ഞു! മറെറാ​രു സന്ദർഭ​ത്തിൽ സമാധാ​നം—അതു നിലനിൽക്കു​മോ? (ഇംഗ്ലീഷ്‌) എന്ന ചെറു​പു​സ്‌തകം പ്രാ​ദേ​ശി​ക​മാ​യി ഞങ്ങൾ അച്ചടിച്ചു. കാരണം, ലണ്ടനിൽനി​ന്നു പ്രതികൾ വരുത്തുക എന്നത്‌ അസാധ്യ​മാ​യി​രു​ന്നു. ഞങ്ങളു​ടെ​മേൽ അനേകം നിയ​ന്ത്ര​ണങ്ങൾ ഏർപ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രു​ന്നി​ട്ടും ഞങ്ങൾ ആത്മീയ​മാ​യി നല്ലവണ്ണം പരിപാ​ലി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു.

എതിർപ്പു​കൾ അതിജീ​വി​ക്കൽ

ഒരു യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷി നടത്തി​യി​രുന്ന ആതുരാ​ല​യ​ത്തിൽ താമസി​ച്ചി​രുന്ന ഒരു പുരോ​ഹി​തൻ ധനം (ഇംഗ്ലീഷ്‌) എന്ന പുസ്‌ത​ക​ത്തി​ന്റെ ഒരു പ്രതി ഇംഗ്ലണ്ടി​ലുള്ള തന്റെ ഭാര്യ​യ്‌ക്ക്‌ അയച്ചു​കൊ​ടു​ത്തു. അവർക്കു സത്യ​ത്തോട്‌ എതിർപ്പാ​യി​രു​ന്നു, തന്റെ മറുപ​ടി​യിൽ അവർ അതു സൂചി​പ്പി​ച്ചി​രു​ന്നു. ഞങ്ങൾ “ഒരു ദേശാഭിമാനര​ഹിത സംഘടന”യാണെ​ന്നും അവർ തറപ്പിച്ചു പറഞ്ഞു. തപാൽ സെൻസർ ഇക്കാര്യം ശ്രദ്ധി​ക്കു​ക​യും അത്‌ കുററാ​ന്വേ​ഷണ വിഭാ​ഗ​ത്തിൽ റിപ്പോർട്ടു ചെയ്യു​ക​യും ചെയ്‌തു. തൻമൂലം വിശദീ​ക​രണം നൽകാൻ പൊലീസ്‌ സേനാ​ഗൃ​ഹ​ത്തി​ലേക്ക്‌ എന്നെ വിളി​പ്പി​ച്ചു, ധനത്തിന്റെ ഒരു പ്രതി​യും കൊണ്ടു​ചെ​ല്ലാൻ ആവശ്യ​പ്പെട്ടു. ഒടുവിൽ പുസ്‌തകം തിരിച്ചു തന്നപ്പോൾ അതിൽ അടിവ​ര​യി​ട്ടി​രി​ക്കുന്ന ഭാഗങ്ങൾ റോമൻ കത്തോ​ലി​ക്കാ സഭയെ​പ്പ​റ​റി​യു​ള്ള​താ​ണെ​ന്നതു ഞാൻ ശ്രദ്ധിച്ചു. ഇതു പ്രധാ​ന​പ്പെട്ട ഒരു സംഗതി​യാ​യി എനിക്കു​തോ​ന്നി. കാരണം പൊലീസ്‌ ഐആർഎ-യുടെ (ഐറിഷ്‌ റിപ്പബ്ലി​ക്കൻ സൈന്യം) പ്രവർത്ത​ന​ത്തി​നെ​തി​രെ ജാഗ്ര​രാ​യി​രു​ന്നു​വെന്ന്‌ എനിക്ക​റി​യാ​മാ​യി​രു​ന്നു.

യുദ്ധകാ​ല​ത്തെ നമ്മുടെ നിഷ്‌പക്ഷത സംബന്ധിച്ച്‌ എന്നെ ഊടു​പാ​ടു ചോദ്യം ചെയ്‌തു, കാരണം, നമ്മുടെ നില മനസ്സി​ലാ​ക്കാൻ പൊലീ​സി​നു വളരെ ബുദ്ധി​മു​ട്ടാ​യി​ത്തോ​ന്നി. എന്നാൽ അധികാ​രി​കൾ ഞങ്ങൾക്കെ​തി​രെ യാതൊ​രു നടപടി​യും സ്വീക​രി​ച്ചില്ല. പിന്നീട്‌, ഒരു സമ്മേളനം നടത്തു​ന്ന​തി​നു​വേണ്ടി അനുവാ​ദം ചോദി​ച്ച​പ്പോൾ രണ്ടു പൊലീസ്‌ റിപ്പോർട്ടർമാ​രെ അയയ്‌ക്കുന്ന കാര്യ​ത്തിൽ പൊലീസ്‌ നിർബന്ധം പിടിച്ചു. “ഞങ്ങൾ അവരെ സ്വാഗതം ചെയ്യും” എന്നു ഞാൻ പറഞ്ഞു. അവർ ഉച്ചകഴി​ഞ്ഞുള്ള യോഗ​ത്തി​നു ഹാജരാ​വു​ക​യും വിവരങ്ങൾ കുറി​ച്ചെ​ടു​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു. സെഷൻ കഴിഞ്ഞ​പ്പോൾ അവർ ഇങ്ങനെ ചോദി​ച്ചു, “എന്തിനാ​ണു ഞങ്ങളെ ഇങ്ങോ​ട്ട​യ​ച്ചത്‌? ഞങ്ങൾ ഇതു മൊത്തം ആസ്വദി​ക്കു​ക​യാണ്‌!” അവർ അടുത്ത ദിവസ​വും വന്നു, സമാധാ​നം—അത്‌ നിലനിൽക്കു​മോ? എന്ന ചെറു​പു​സ്‌ത​ക​ത്തി​ന്റെ ഒരു സൗജ്യന പ്രതി സസന്തോ​ഷം കൈപ്പ​റ​റു​ക​യും ചെയ്‌തു. സമ്മേള​ന​ത്തി​ന്റെ ശേഷിച്ച ഭാഗം പ്രത്യേക സംഭവ​വി​കാ​സ​മൊ​ന്നും കൂടാതെ കഴിഞ്ഞു​പോ​യി.

യുദ്ധം അവസാ​നി​ക്കു​ക​യും സഞ്ചാര നിയ​ന്ത്ര​ണങ്ങൾ എടുത്തു​മാ​റ​റു​ക​യും ചെയ്‌ത ഉടനെ ബെൽഫ​സ്‌റ​റി​ലേക്ക്‌ ലണ്ടൻ ബെഥേ​ലി​ലെ പ്രൈസ്‌ ഹഫ്‌സ്‌ വരുക​യു​ണ്ടാ​യി. അദ്ദേഹ​ത്തോ​ടൊ​പ്പം ഹാരൾഡ്‌ കിങും ഉണ്ടായി​രു​ന്നു. അദ്ദേഹത്തെ പിന്നീട്‌ ചൈന​യി​ലേക്ക്‌ ഒരു മിഷന​റി​യാ​യി അയയ്‌ക്കു​ക​യു​ണ്ടാ​യി. ലണ്ടൻ ബ്രാഞ്ച്‌ ഓഫീ​സിൽനിന്ന്‌ ആറു വർഷത്തെ ഒററ​പ്പെ​ട​ലി​നു ശേഷം ഈ സഹോ​ദ​രൻമാർ നൽകിയ പ്രസം​ഗങ്ങൾ ഞങ്ങളെ​യെ​ല്ലാ​വ​രെ​യും പ്രോ​ത്സാ​ഹി​പ്പി​ച്ചു. ഉടൻതന്നെ ബെൽഫ​സ്‌റ​റി​ലെ രാജ്യ​വേല ശക്തി​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന​തി​നു ഹാരൾഡ്‌ ഡ്യൂർഡൻ എന്ന വേറൊ​രു വിശ്വ​സ്‌ത​നായ പയനി​യറെ ഇംഗ്ലണ്ടിൽനിന്ന്‌ അയയ്‌ക്കു​ക​യു​ണ്ടാ​യി.

ഇംഗ്ലണ്ടി​ലേ​ക്കുള്ള തിരി​ച്ചു​പോക്ക്‌

ഞങ്ങൾ ഐറീഷ്‌ സഹോ​ദ​ര​ങ്ങ​ളെ​പ്രതി ആഴമായ സ്‌നേഹം വളർത്തി​യെ​ടു​ത്ത​തി​നാൽ ഇംഗ്ലണ്ടി​ലേക്കു തിരികെ പോവുക പ്രയാ​സ​ക​ര​മാ​യി​രു​ന്നു. എങ്കിലും എനിക്കും ഭാര്യ​യ്‌ക്കും തിരിച്ച്‌ മാൻച്ചെ​സ്‌റ​റ​റി​ലേക്കു നിയമനം നൽകി. പിന്നീട്‌, ആവശ്യം അധിക​മു​ണ്ടാ​യി​രുന്ന മറെറാ​രു ലാങ്ക്‌ഷെയർ പട്ടണമായ ന്യൂട്ടൺ ല വിലോ​സി​ലേക്കു നിയമനം നൽകി. ഞങ്ങളുടെ മകൾ ലോയിസ്‌ 1953-ൽ ജനിച്ചു. അവൾ 16-ാം വയസ്സിൽ പയനിയർ ശുശ്രൂ​ഷ​യിൽ ഏർപ്പെട്ടു കണ്ടതു ഹൃദ​യോ​ഷ്‌മ​ള​മാ​യി​രു​ന്നു. അവൾ പയനി​യ​റാ​യി​രുന്ന ഡേവിഡ്‌ പാർക്കിൻസനെ വിവാഹം കഴിച്ച​ശേഷം അവർ ഒലിവും ഞാനും എടുത്ത കാൽചു​വ​ടു​കൾ പലവി​ധ​ത്തി​ലും പിന്തു​ടർന്നു​കൊണ്ട്‌ ഉത്തര അയർലൻഡിൽ തങ്ങളുടെ മുഴു​സമയ സേവനം തുടർന്നു. ഇപ്പോൾ അവർ തങ്ങളുടെ മക്കളോ​ടൊ​പ്പം ഇംഗ്ലണ്ടിൽ തിരി​ച്ചെ​ത്തി​യി​രി​ക്കു​ന്നു, ഞങ്ങളെ​ല്ലാ​വ​രും ഒരേ സഭയിൽ സേവന​മ​നു​ഷ്‌ഠി​ക്കു​ക​യാണ്‌.

ഞങ്ങളുടെ സാഹച​ര്യ​ങ്ങ​ളിൽ മാററ​ങ്ങ​ളു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ട്ടും ഞാനൊ​രി​ക്ക​ലും പയനി​യ​റിങ്‌ നിർത്തി​യില്ല. ഒലിവ്‌ ഒരിക്ക​ലും അത്‌ ആഗ്രഹി​ച്ചി​രു​ന്നില്ല, അതു​പോ​ലെ​തന്നെ ഞാനും. പയനി​യ​റി​ങ്ങി​ലു​ണ്ടായ എന്റെ നേട്ടങ്ങൾ എന്റെ ശ്രമം​മൂ​ലം മാത്രമല്ല എന്റെ ഭാര്യ​യു​ടെ​യും ശ്രമമാ​ണെന്നു പറയു​ന്ന​താ​യി​രി​ക്കും ഉചിതം. കാരണം, അവളുടെ സ്‌നേ​ഹ​പു​ര​സ്സ​ര​മായ നിരന്തര പിന്തുണ കൂടാതെ എനിക്കു മുഴു​സമയ ശുശ്രൂ​ഷ​യിൽ തുടരാ​നാ​വു​മാ​യി​രു​ന്നില്ല. ഞങ്ങൾ രണ്ടു​പേ​രും ഇപ്പോൾ പെട്ടെന്നു ക്ഷീണി​ത​രാ​കു​ന്നു​വെ​ന്നതു വാസ്‌ത​വ​മാണ്‌. എന്നാൽ സാക്ഷീ​ക​രി​ക്കുക എന്നത്‌ ഇപ്പോ​ഴും ഒരു സന്തോ​ഷ​മാണ്‌, പ്രത്യേ​കി​ച്ചും അയൽക്കാ​രോ​ടൊ​പ്പം ബൈബി​ള​ധ്യ​യനം നടത്തി​ക്കൊണ്ട്‌ ഞങ്ങൾ ഒരുമി​ച്ചു പ്രവർത്തി​ക്കു​മ്പോൾ. ഈ വർഷങ്ങ​ളി​ലെ​ല്ലാ​മാ​യി ഏതാണ്ട്‌ നൂറു വ്യക്തി​കളെ യഹോ​വ​യു​ടെ സമർപ്പിത, സ്‌നാ​പ​ന​മേററ സാക്ഷി​ക​ളാ​യി​ത്തീ​രാൻ സഹായി​ക്കു​ന്ന​തി​നുള്ള പദവി ഞങ്ങൾക്കു ലഭിച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. അത്‌ എന്തൊരു സന്തോ​ഷ​കാ​ര​ണ​മാ​യി​രു​ന്നി​ട്ടു​ണ്ടെ​ന്നോ! കുടും​ബ​ത്തി​ലെ മൂന്നും നാലും തലമു​റ​കൾകൂ​ടി സാക്ഷി​യാ​യി​ത്തീർന്ന​തി​ന്റെ അടിസ്ഥാ​ന​ത്തിൽ ഈ സംഖ്യ ഈ സമയം​കൊ​ണ്ടു പല മടങ്ങാ​യി​ത്തീർന്നി​രി​ക്കാൻ ഇടയു​ണ്ടെന്നു ഞാൻ കരുതു​ന്നു.

വർഷങ്ങ​ളോ​ളം ഞങ്ങൾ ആസ്വദിച്ച പല പദവി​ക​ളെ​യും അനുഭ​വ​ങ്ങ​ളെ​യും​പ്പ​ററി ഒലിവും ഞാനും മിക്ക​പ്പോ​ഴും സംസാ​രി​ക്കാ​റുണ്ട്‌. അവ എത്ര സന്തോ​ഷ​ക​ര​മായ വർഷങ്ങ​ളാ​യി​രു​ന്നു, എത്ര പെട്ടെ​ന്നാണ്‌ അവ പറന്നു​പോ​യത്‌! ഒരു പയനിയർ എന്നനി​ല​യിൽ എന്റെ ദൈവ​മായ യഹോ​വയെ സേവി​ക്കു​ന്ന​തി​നെ​ക്കാൾ മെച്ചമായ യാതൊ​ന്നും ജീവി​ത​ത്തിൽ എനിക്കു കണ്ടെത്താ​നാ​വി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു​വെന്നു ഞാൻ അറിയു​ന്നു. ഇപ്പോൾ കൃതജ്ഞ​ത​യോ​ടെ കഴിഞ്ഞ​കാ​ല​ത്തേക്കു പിന്തി​രി​ഞ്ഞു​നോ​ക്കി​യാ​ലും ശരി ആകാം​ക്ഷ​യോ​ടെ ഭാവി​യി​ലേക്കു നോക്കി​യാ​ലും ശരി, യിരെ​മ്യാ​വി​ന്റെ പിൻവ​രുന്ന വാക്കു​കൾക്ക്‌ വളരെ​യ​ധി​കം അർഥമു​ള്ള​താ​യി ഞാൻ മനസ്സി​ലാ​ക്കു​ന്നു: “നാം മുടി​ഞ്ഞു​പോ​കാ​തി​രി​ക്കു​ന്നതു യഹോ​വ​യു​ടെ ദയ ആകുന്നു; അവന്റെ കരുണ തീർന്നു പോയി​ട്ടി​ല്ല​ല്ലോ; അതു രാവി​ലെ​തോ​റും പുതി​യ​തും . . . ആകുന്നു . . . അതു​കൊ​ണ്ടു ഞാൻ അവനിൽ പ്രത്യാ​ശ​വെ​ക്കു​ന്നു.”—വിലാ​പങ്ങൾ 3:22-24.

[26-ാം പേജിലെ ചിത്രം]

ബോബ്‌ ആൻഡേർസ​നും ഒലിവ്‌ ആൻഡേർസ​നും