നൂറാം വയസ്സി​ലും ഊർജ​സ്വ​ലൻ

റാൽഫ്‌ മിച്ചെൽ പറഞ്ഞ​പ്ര​കാ​രം

സാമാന്യം ഉയരമുള്ള എന്റെ പിതാവ്‌ ഒരു മെഥഡിസ്റ്റ്‌ ഉപദേ​ശി​യാ​യി​രു​ന്നു. രണ്ടോ മൂന്നോ വർഷം കൂടു​മ്പോൾ അദ്ദേഹത്തെ ഒരു പള്ളിയിൽനി​ന്നു മറ്റൊ​ന്നി​ലേക്കു മാറ്റു​മാ​യി​രു​ന്നു, കൂടു​ത​ലും ഒന്നിനു​പി​റകെ ഒന്നായി ചെറിയ പട്ടണങ്ങ​ളി​ലേക്ക്‌. യു.എസ്‌.എ.-യിലുള്ള ഉത്തര കര​ലൈ​ന​യി​ലെ ആഷ്‌വി​ലും അതിൽ ഉൾപ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു. 1895 ഫെബ്രു​വ​രി​യിൽ അവി​ടെ​യാ​ണു ഞാൻ പിറന്നത്‌. അങ്ങനെ, ക്രൈ​സ്‌ത​വ​ലോ​ക​വു​മാ​യി സുപരി​ചി​ത​നാ​യി ഞാൻ വളർന്നു​വന്നു.

മതോ​ദ്ധാ​രണ യോഗ​ങ്ങ​ളിൽ, പരിശു​ദ്ധാ​ത്മാ​വി​നാൽ നിറയു​ന്ന​തിന്‌—അവർ പറയു​ന്ന​ത​നു​സ​രിച്ച്‌ “മതം കിട്ടു​ന്ന​തിന്‌”—ഒരു പയ്യനാ​യി​രുന്ന എന്നെ “ദുഃഖാർത്തർക്കുള്ള ബെഞ്ചി”ൽ കൊണ്ടി​രു​ത്തു​ന്നതു ഞാൻ ഓർക്കു​ന്നു. പാപങ്ങൾ ഏറ്റുപ​റ​യു​ന്ന​തി​നും പത്തുകൽപ്പ​നകൾ പാലി​ക്കു​ന്ന​തി​നും നല്ലവനാ​യി​രി​ക്കു​ന്ന​തി​നും എന്നോടു പറയു​ക​യു​ണ്ടാ​യി. തന്മൂലം, മരിക്കു​മ്പോൾ ഞാൻ സ്വർഗ​ത്തിൽ പോകു​മാ​യി​രു​ന്നു. ആത്മഗത​മെ​ന്നോ​ണം ഞാൻ പറഞ്ഞു, ‘പക്ഷേ, ഞാൻ നരകത്തിൽ പോകു​മെ​ന്നാണ്‌ എനിക്കു തോന്നു​ന്നത്‌. കാരണം സ്വർഗ​ത്തിൽ പോകാ​ന്മാ​ത്രം അത്ര നല്ലവ​നൊ​ന്നു​മല്ല ഞാൻ.” മുതിർന്നവർ—പ്രത്യേ​കി​ച്ചും ഉപദേ​ശി​മാർ—മാത്രമേ ബൈബിൾ പ്രമാ​ണ​ങ്ങൾക്കൊ​ത്ത​വണ്ണം ജീവി​ക്കു​ന്നു​ള്ളൂ എന്നാണു ഞാൻ കരുതി​യി​രു​ന്നത്‌.

എന്നാൽ കൗമാ​ര​പ്രാ​യ​ത്തി​ലെ​ത്തു​ന്ന​തി​നു മുമ്പു​തന്നെ മത കാപട്യം ഞാൻ തിരി​ച്ച​റി​യാൻ തുടങ്ങി. ഉദാഹ​ര​ണ​ത്തിന്‌, പൊതു​സ​മ്മേ​ള​ന​ത്തിൽ ബിഷപ്പി​ന്റെ ഫണ്ടി​ലേക്ക്‌ ഒരു വലിയ തുക സംഭാവന ചെയ്യു​ന്ന​തി​നു പിതാവ്‌ കുടും​ബ​ത്തി​ന്റെ ഭൗതിക ആവശ്യങ്ങൾ പരിത്യ​ജി​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നു. കുറേ​ക്കൂ​ടെ വലിയ ഒരു പള്ളിയി​ലേക്ക്‌ അതു തനിക്കു നിയമനം സാധ്യ​മാ​ക്കി​ത്തീർക്കു​മെന്ന്‌ അദ്ദേഹം പ്രത്യാ​ശി​ച്ചു. പഞ്ഞിക്കൃ​ഷി​ക്കാ​രൻകൂ​ടെ​യാ​യി​രുന്ന ഒരു പ്രാ​ദേ​ശിക ഉപദേ​ശി​യെ ഞാൻ ഓർക്കു​ന്നു. അയാൾ ഒരു പ്രമു​ഖ​സ്ഥാ​നം കൊത്തി​യെ​ടു​ക്കാൻ തക്കംപ്പാർത്തി​രി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. തന്മൂലം അയാൾ നൂറു കെട്ടു പഞ്ഞി വിറ്റ്‌, കീശ നിറയെ പണവു​മാ​യി പൊതു​സ​മ്മേ​ള​ന​ത്തി​നു പോയി. സദസ്യ​രിൽനിന്ന്‌—അതിൽ ഭൂരി​ഭാ​ഗ​വും ഉപദേ​ശി​മാ​രാ​യി​രു​ന്നു—കിട്ടാ​വു​ന്നതു മുഴുവൻ കിട്ടി​ക്ക​ഴി​ഞ്ഞു​വെന്നു ബോധ്യ​മാ​യ​പ്പോൾ ഈ പഞ്ഞിക്കൃ​ഷി​ക്കാ​രൻ ഉപദേശി ചാടി​യെ​ണീറ്റ്‌ ഉറക്കെ ചോദി​ച്ചു: “നിങ്ങളു​ടെ ബിഷപ്പി​നു നിങ്ങൾക്ക്‌ ഇത്രയു​മേ കൊടു​ക്കാ​നു​ള്ളോ? ഓരോ ഉപദേ​ശി​യും അഞ്ചു ഡോളർ നൽകു​മ്പോൾ ഞാൻ പത്തു ഡോളർ നൽകും!” ആയിരം ഡോളർ ശേഖരി​ക്കു​ക​യു​ണ്ടാ​യി, ആ മനുഷ്യ​നെ ബിഷപ്പ്‌ എന്റെ പിതാ​വി​നും​മേൽ അധ്യക്ഷം​വ​ഹി​ക്കുന്ന തലവനാ​ക്കി നിയോ​ഗി​ച്ചു. അത്തര​മൊ​രു നിയമനം ദൈവ​ത്തിൽനി​ന്നു വന്നതാ​ണെന്ന്‌ എനിക്കു വിശ്വ​സി​ക്കാൻ കഴിഞ്ഞില്ല. അന്നുമു​തൽ മതസം​ബ​ന്ധ​മായ ഏതു കാര്യ​ത്തി​ലും ഞാൻ സംശയാ​ലു​വാ​യി.

ഐക്യ​നാ​ടു​കൾ ഒന്നാം ലോക​മ​ഹാ​യു​ദ്ധ​ത്തിൽ മുങ്ങി​ത്തു​ടി​ച്ച​പ്പോൾ ഞാൻ നിർബ​ന്ധിത സൈനിക സേവന​ത്തിന്‌ എടുക്ക​പ്പെട്ടു. സൈനി​ക​രായ ഞങ്ങളോ​ടു രാജ്യ​ത്തി​നു​വേണ്ടി കൂറോ​ടെ പൊരു​താൻ സൈനി​ക​പു​രോ​ഹി​ത​ന്മാർ ഉപദേ​ശി​ക്കു​ന്നതു ഞാൻ നന്നായി ഓർക്കു​ന്നു. ഇതു മതത്തോ​ടുള്ള എന്റെ വെറു​പ്പി​നു വളമി​ടുക മാത്രമേ ചെയ്‌തു​ള്ളൂ. യുദ്ധത്തെ അതിജീ​വിച്ച്‌, വിദ്യാ​ഭ്യാ​സം പൂർത്തി​യാ​ക്കി, വിവാ​ഹി​ത​നാ​കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു എന്റെ ലക്ഷ്യം. എന്റെ ഭാവി​പ​രി​പാ​ടി​യിൽ മതത്തിനു യാതൊ​രു സ്ഥാനവു​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നില്ല.

മനോ​നി​ല​യിൽ ഒരു മാറ്റം

1922-ൽ ലവീസ്‌ എന്നു പേരുള്ള ഒരു യുവതി​യു​മാ​യി ഞാൻ അനുരാ​ഗ​ത്തി​ലാ​യി. ദൈവ​ഭ​ക്തി​യുള്ള ഒരു കത്തോ​ലി​ക്ക​യാ​യി​രു​ന്നു അവൾ. ഞങ്ങൾ വിവാ​ഹി​ത​രാ​കാൻ തീരു​മാ​നി​ച്ച​പ്പോൾ വിവാഹം കത്തോ​ലി​ക്കാ രീതി​യിൽ നടത്തണ​മെ​ന്നാ​യി അവൾ. എന്നാൽ ഏതെങ്കി​ലും തരത്തി​ലുള്ള മതപര​മായ ഒരു ചടങ്ങു ഞാൻ ആഗ്രഹി​ച്ചി​രു​ന്നില്ല. തന്മൂലം ന്യൂ​യോർക്ക്‌ സിറ്റി​യി​ലുള്ള ഒരു മുനി​സി​പ്പൽ കെട്ടി​ട​ത്തിൽവെച്ചു വിവാ​ഹി​ത​രാ​കാൻ അവൾ സമ്മതം​മൂ​ളി.

ആദ്യമാ​ദ്യം ഞങ്ങളു​ടെ​യി​ട​യിൽ മതസം​ബ​ന്ധ​മായ യാതൊ​രു ശണ്‌ഠ​യു​മി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു. എനിക്കു മതത്തിൽ ഒട്ടും വിശ്വാ​സ​മി​ല്ലെ​ന്നും അതേപ്പറ്റി സൂചി​പ്പി​ക്കാ​ത്തി​ട​ത്തോ​ളം കാലം ഒരുമ​യോ​ടെ, സസന്തോ​ഷം കഴിഞ്ഞു​പോ​കാ​മെ​ന്നും ഞാൻ അവൾക്കു വ്യക്തമാ​ക്കി​ക്കൊ​ടു​ത്തു. പിന്നീട്‌, 1924-നും 1937-നും ഇടയിൽ കുട്ടികൾ പിറന്നു—ഒന്നിനു​പി​റകെ ഒന്നായി അഞ്ച്‌ ആണും അഞ്ചു പെണ്ണും ആകുന്ന​തു​വരെ! കുട്ടി​കളെ കത്തോ​ലി​ക്കാ സ്‌കൂ​ളിൽ അയയ്‌ക്ക​ണ​മെ​ന്നാ​യി ലവീസ്‌. അവർക്ക്‌ ഏതെങ്കി​ലും വിധത്തി​ലുള്ള മതപരി​ശീ​ലനം ലഭിക്കാൻ ഞാൻ ആഗ്രഹി​ച്ചില്ല. തന്മൂലം ഞങ്ങൾ അതേപ്പറ്റി തർക്കമാ​യി.

1939-ന്റെ ആരംഭ​ത്തിൽ മതത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചുള്ള എന്റെ വീക്ഷണത്തെ മാറ്റി​മ​റിച്ച ഒരു സംഭവം നടന്നു. യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷി​ക​ളിൽ രണ്ടു​പേ​രായ ഹെൻട്രി വെബറും ഹാരി പയറ്റും ന്യൂ ജേഴ്‌സി​യി​ലെ റോ​സെ​ലി​ലുള്ള എന്റെ വീട്ടിൽ വന്നു. ചർച്ച​ചെ​യ്യാൻ എനിക്ക്‌ ഒട്ടും താത്‌പ​ര്യ​മി​ല്ലാഞ്ഞ ഒരു വിഷയ​ത്തെ​പ്പറ്റി, മതത്തെ​പ്പ​റ്റി​യാണ്‌ അവർ എന്നോടു സംസാ​രി​ക്കാൻ ആഗ്രഹി​ക്കു​ന്ന​തെന്നു പെട്ടെ​ന്നു​തന്നെ വ്യക്തമാ​യി. ‘നിങ്ങൾ കൊല​ചെ​യ്യ​രുത്‌’ എന്നു നാട്ടിലെ പുരോ​ഹി​ത​ന്മാർ പറയു​മ്പോൾ ‘നിങ്ങളു​ടെ രാജ്യ​ത്തി​നു​വേണ്ടി പൊരു​തുക’ എന്നു സൈനിക മതപു​രോ​ഹി​ത​ന്മാർ പറഞ്ഞു​വെന്ന വസ്‌തുത അപ്പോ​ഴും എന്റെ വിശ്വാ​സത്തെ ഉലച്ചി​രു​ന്നു. എന്തൊരു കാപട്യം! ഈ സാക്ഷി​കളെ രണ്ടി​നെ​യും നേരെ​യാ​ക്കി​യി​ട്ടേ​യു​ള്ളൂ എന്നു ഞാൻ വിചാ​രി​ച്ചു. “ഞാൻ നിങ്ങ​ളോ​ടൊ​രു കാര്യം പറഞ്ഞോ​ട്ടെ. നിങ്ങളു​ടെ മതമാണു സത്യ​മെ​ങ്കിൽ മറ്റുള്ള​തെ​ല്ലാം വ്യാജ​മാ​യി​രി​ക്കണം. മറ്റുള്ള​തിൽ ഒരെണ്ണ​മെ​ങ്കി​ലും ശരിയാ​ണെ​ന്നു​വ​രി​കിൽ ശേഷി​ച്ച​തെ​ല്ലാം, നിങ്ങളു​ടേ​തുൾപ്പെടെ, വ്യാജ​മാ​യി​രി​ക്കണം. സത്യമതം ഒന്നേ ഉണ്ടായി​രി​ക്കൂ,” ഞാൻ അവരോ​ടു പറഞ്ഞു. ഞാൻ പറഞ്ഞതി​നോട്‌ അവർ യോജി​ച്ച​പ്പോൾ ഞാൻ അതിശ​യി​ച്ചു​പോ​യി!

അടുത്ത​താ​യി, അവർ എന്നോട്‌ എന്റെ ബൈബിൾ എടുത്ത്‌ 1 കൊരി​ന്ത്യർ 1:10 വായി​ക്കാൻ ആവശ്യ​പ്പെട്ടു. അവിടെ ഞാൻ ഇങ്ങനെ വായിച്ചു: “നിങ്ങൾ എല്ലാവ​രും ഒരേ കാര്യം സംസാ​രി​ക്കു​ക​യും നിങ്ങളു​ടെ​യി​ട​യിൽ ഭിന്നത​ക​ളി​ല്ലാ​തെ ഏകമന​സ്സോ​ടും ഏകാഭി​പ്രാ​യ​ത്തോ​ടും കൂടി​യ​വ​രാ​യി​രി​ക്കു​ക​യും ചെയ്യണം എന്നു സഹോ​ദ​രരേ, നമ്മുടെ കർത്താ​വായ യേശു​ക്രി​സ്‌തു​വി​ന്റെ നാമത്തിൽ ഞാൻ നിങ്ങ​ളോ​ടു അപേക്ഷി​ക്കു​ക​യാണ്‌.” (ജയിംസ്‌ രാജാ​വി​ന്റെ ഭാഷാ​ന്തരം) ആ തിരു​വെ​ഴുത്ത്‌ എന്നിൽ താത്‌പ​ര്യ​മു​ണർത്തി. അതേസ​മ​യം​തന്നെ, ആ രണ്ടു പുരു​ഷ​ന്മാ​രും എന്നെ ഏതോ വ്യക്തി​പൂ​ജാ​പ്ര​സ്ഥാ​ന​ത്തിൽ ഉൾപ്പെ​ടു​ത്താൻ ശ്രമി​ക്കു​ക​യാ​ണെന്ന ഭയവും എനിക്കു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. എങ്കിലും ഒരു സംഗതി ഞാൻ മനസ്സി​ലാ​ക്കി—ക്രിസ്‌ത്യാ​നി​ക​ളു​ടെ ഇടയിൽ ഭിന്നതകൾ പാടില്ല. എന്റെ മനസ്സിൽ അനേകം ചോദ്യ​ങ്ങ​ളു​ദി​ച്ചു. ഉദാഹ​ര​ണ​ത്തിന്‌, മരണത്തിൽ ദേഹിക്ക്‌ എന്തു സംഭവി​ക്കു​ന്നു? അവരോ​ടൊത്ത്‌ ആ ചോദ്യം ചർച്ച​ചെ​യ്യു​ന്നതു ഞാൻ അത്യന്തം ആസ്വദി​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നു! എന്നാൽ അതു മതവു​മാ​യുള്ള ബന്ധത്തിൽ വീട്ടിൽ അത്യധി​കം കോളി​ള​ക്ക​മു​ണ്ടാ​ക്കു​മെന്നു ഞാൻ കരുതി.

അപ്പോൾ, ആ രണ്ടു​പേ​രിൽ ഒരാൾ പറഞ്ഞു: “അടുത്ത വാരം മടങ്ങി​വന്നു നിങ്ങ​ളോ​ടു വീണ്ടും സംസാ​രി​ക്കാൻ ഞങ്ങൾക്ക്‌ ആഗ്രഹ​മുണ്ട്‌.” നയപൂർവം അവരെ ഒഴിവാ​ക്കാൻ ഞാൻ ശ്രമിച്ചു, എന്നാൽ ഭാര്യ ചാടി​പ്പ​റഞ്ഞു: “റാൽഫ്‌, എപ്പോൾ മടങ്ങി​വ​ര​ണ​മെന്ന്‌ അവർ ചോദി​ക്കു​ന്നു.” അതെന്നെ അതിശ​യി​പ്പി​ച്ചു, കാരണം അവൾ ശുഷ്‌കാ​ന്തി​യുള്ള ഒരു കത്തോ​ലി​ക്കാ സ്‌ത്രീ​യാ​യി​രു​ന്നു! എങ്കിലും, ഞാൻ വിചാ​രി​ച്ചു ‘മതപര​മായ വിഷയ​ത്തെ​പ്പറ്റി യോജി​പ്പി​ലെ​ത്താൻ പറ്റിയ ചില ആശയങ്ങൾ ഞങ്ങൾക്കു കണ്ടെത്താൻ കഴി​ഞ്ഞേ​ക്കും.’ അതു​കൊണ്ട്‌ ഹെൻട്രി വെബറും ഹാരി പയറ്റും പിറ്റേ വെള്ളി​യാഴ്‌ച മടങ്ങി​വ​രു​ന്ന​തി​നു ഞാൻ സമ്മതിച്ചു.

അങ്ങനെ​യാ​ണു ഞാൻ യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷി​ക​ളോ​ടൊ​പ്പം ബൈബിൾ പഠിക്കാൻ തുടങ്ങി​യത്‌. അതിനു​ശേഷം താമസി​യാ​തെ, ന്യൂ​യോർക്ക്‌ സിറ്റി​യി​ലുള്ള മാഡിസൻ സ്‌ക്വയർ ഗാർഡ​നിൽ നടന്ന ഒരു കൺ​വെൻ​ഷ​നിൽ പങ്കെടു​ക്കാൻ എനിക്കു ക്ഷണം കിട്ടി. “ഗവൺമെൻറും സമാധാ​ന​വും” എന്ന വിഷയ​ത്തെ​പ്പറ്റി ജോസഫ്‌ എഫ്‌. റതർഫോർഡ്‌ 1939 ജൂൺ 25-നു നടത്തിയ പ്രസംഗം ഞാൻ വ്യക്തമാ​യി ഓർക്കു​ന്നു. ഹാജരാ​യി​രുന്ന 18,000 പേരി​ലൊ​രാ​ളാ​യി​രു​ന്നു ഞാൻ. അന്താരാ​ഷ്ട്ര റേഡി​യോ ഫോൺ ലൈനു​ക​ളു​മാ​യി ബന്ധപ്പെ​ടു​ത്തി​യ​വരെ ഉൾപ്പെ​ടു​ത്തു​മ്പോൾ വാസ്‌ത​വ​ത്തിൽ 75,000 പേർ ആ പ്രസംഗം കേൾക്കു​ക​യു​ണ്ടാ​യി.

എങ്കിലും കാര്യങ്ങൾ അത്ര എളുപ്പ​മാ​യി​രു​ന്നില്ല. കത്തോ​ലി​ക്കാ പുരോ​ഹി​ത​നായ ചാൾസ്‌ കാഗ്ലന്റെ അനുയാ​യി​കൾ സമ്മേളനം കലക്കു​മെന്നു ഭീഷണി​പ്പെ​ടു​ത്തി. പറഞ്ഞ​പോ​ലെ​തന്നെ, റതർഫോർഡ്‌ സഹോ​ദ​രന്റെ പ്രസംഗം ഏതാണ്ടു പകുതി​യാ​യ​പ്പോൾ, കോപാ​കു​ല​രായ നൂറു​ക​ണ​ക്കി​നു ജനങ്ങൾ കൂക്കു​വി​ളി​ക്കാ​നും “ഹെയ്‌ൽ ഹിറ്റ്‌ലർ!” “വിവാ ഫ്രാങ്കോ!” എന്നിങ്ങനെ മുദ്രാ​വാ​ക്യ​ങ്ങൾ മുഴക്കാ​നും തുടങ്ങി. ടെല​ഫോൺ ലൈനു​ക​ളി​ലൂ​ടെ​പോ​ലും കേൾക്ക​ത്ത​ക്ക​വണ്ണം പ്രക്ഷോ​ഭം അത്രകണ്ടു ബഹളമ​യ​മാ​യി​രു​ന്നു! കലഹക്കാ​രെ അമർച്ച​ചെ​യ്യു​ന്ന​വർക്ക്‌ ഏതാണ്ടു 15 മിനിറ്റു വേണ്ടി​വന്നു അവരെ ഒന്നു നിയ​ന്ത്രി​ക്കാൻ. ആ നേര​മെ​ല്ലാം റതർഫോർഡ്‌ സഹോ​ദരൻ നിർഭയം സംസാ​രി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടേ​യി​രു​ന്നു. സദസ്യ​രു​ടെ കരഘോ​ഷം അദ്ദേഹ​ത്തി​നു പിന്തു​ണ​നൽകി.

വാസ്‌ത​വ​ത്തിൽ അതോടെ എന്റെ ജിജ്ഞാസ വർധിച്ചു. ഒരു കത്തോ​ലി​ക്കാ പുരോ​ഹി​തൻ യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷി​കൾക്കെ​തി​രെ ഇത്രമാ​ത്രം വിദ്വേ​ഷം ഇളക്കി​വി​ടു​ന്ന​തെ​ന്തു​കൊ​ണ്ടാണ്‌? റതർഫോർഡി​ന്റെ പ്രസം​ഗ​ത്തിൽ കഴമ്പു​ണ്ടെന്നു ഞാൻ തിരി​ച്ച​റി​ഞ്ഞു. എന്നെ​പ്പോ​ലുള്ള ആളുകൾ കേൾക്കാൻ പാതി​രി​മാർ ആഗ്രഹി​ക്കാത്ത എന്തോ ഒന്നുതന്നെ. അതു​കൊ​ണ്ടു ഞാൻ ബൈബിൾ പഠിക്കു​ന്ന​തി​ലും പുരോ​ഗ​മി​ക്കു​ന്ന​തി​ലും തുടർന്നു. ഒടുവിൽ 1939 ഒക്ടോ​ബ​റിൽ ഞാൻ യഹോ​വ​യ്‌ക്കുള്ള എന്റെ സമർപ്പണം ജലസ്‌നാ​പ​ന​ത്താൽ പ്രതീ​ക​പ്പെ​ടു​ത്തി. എന്റെ കുട്ടി​ക​ളിൽ ചിലർ തുടർന്നു​വന്ന വർഷവും ഭാര്യ ലവീസ്‌ 1941-ലും സ്‌നാ​പ​ന​മേറ്റു.

പീഡനങ്ങൾ സഹിക്കു​ന്നു

ഞാൻ സത്യം സ്വീക​രി​ച്ചു കഴിഞ്ഞ ഉടനെ എന്റെ അമ്മ മരിച്ചു. ശവസം​സ്‌കാ​ര​ത്തി​നാ​യി എനിക്ക്‌ ഉത്തര കാലി​ഫോർണി​യ​യി​ലേക്കു തിരി​ച്ചു​പോ​കേ​ണ്ടി​വന്നു. മെഥഡിസ്റ്റ്‌ പള്ളിക്കു​ള്ളിൽ നടത്തുന്ന ശവസം​സ്‌കാര ചടങ്ങു​ക​ളിൽ നല്ല മനസ്സാ​ക്ഷി​യോ​ടെ പങ്കെടു​ക്കാ​നാ​വി​ല്ലെന്ന്‌ എനിക്കു തോന്നി. അതു​കൊണ്ട്‌ അങ്ങോട്ടു പുറ​പ്പെ​ടു​ന്ന​തി​നു​മു​മ്പു ഞാൻ പിതാ​വി​നു ഫോൺചെ​യ്‌ത്‌, ശവം ശവസം​സ്‌കാര മന്ദിര​ത്തിൽ വയ്‌ക്കാൻ ആവശ്യ​പ്പെട്ടു. അദ്ദേഹം സമ്മതി​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു. എന്നാൽ ഞാൻ അവിടെ എത്തിയ​പ്പോൾ അവർ പള്ളിയി​ലേക്കു പുറ​പ്പെട്ടു കഴിഞ്ഞി​രു​ന്നു. ഞാൻ തീർച്ച​യാ​യും അവിടെ ചെല്ലു​മെ​ന്നാണ്‌ അവർ കരുതി​യത്‌.

എന്നാൽ, ഞാൻ പോയില്ല. അതു കുടും​ബ​ത്തിൽ കോളി​ളക്കം സൃഷ്ടിച്ചു. എന്റെ സഹോ​ദരി എഡ്‌ന​യും ഞാനും ഉറ്റ സുഹൃ​ത്തു​ക്ക​ളാ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ലും അമ്മയുടെ ശവസം​സ്‌കാ​ര​ശേഷം അവൾ എന്നോടു സംസാ​രി​ക്കാ​താ​യി. ഞാൻ അവൾക്കു കത്തുകൾ എഴുതി, എന്നാൽ അവൾ മറുപ​ടി​യെ​ഴു​തി​യില്ല. ന്യൂ​യോർക്കി​ലെ സിറ്റി കോ​ളെ​ജിൽ അധ്യാ​പ​ക​രു​ടെ കോഴ്‌സിൽ പങ്കെടു​ക്കാൻ എഡ്‌ന ഓരോ വേനൽക്കാ​ല​ത്തും വന്നപ്പോൾ ഞാൻ അവളെ കാണാൻ ശ്രമി​ച്ചി​രു​ന്നു. എന്നാൽ തനിക്കു വളരെ തിരക്കാ​ണെന്നു പറഞ്ഞു​കൊണ്ട്‌ അവൾ എന്നെ കാണാൻ വിസമ്മ​തി​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നു. ഞാൻ അവൾക്കു വെറു​മൊ​രു ശല്യമാ​യി തോന്നി​ച്ച​തു​കൊണ്ട്‌ ഒടുവിൽ, ആ ശ്രമം ഉപേക്ഷി​ച്ചു. പിന്നീട്‌, അനേകം വർഷങ്ങൾ കഴിഞ്ഞാണ്‌ എനിക്ക്‌ അവളിൽനി​ന്നു വീണ്ടും വിവരം ലഭിച്ചത്‌.

പതാക​വ​ന്ദ​ന​ത്തി​നു വിസമ്മ​തി​ച്ച​തു​കൊണ്ട്‌ എന്റെ ആറു മക്കളെ 1941-ൽ സ്‌കൂ​ളിൽനി​ന്നു പുറത്താ​ക്കി. അതു​പോ​ലെ​തന്നെ ഐക്യ​നാ​ടു​ക​ളി​ലും കാനഡ​യി​ലും വേറെ​യും അനേകം കുട്ടി​കളെ സ്‌കൂ​ളിൽനി​ന്നു പുറത്താ​ക്കി. നിയമ​മ​നു​ശാ​സി​ക്കുന്ന വിദ്യാ​ഭ്യാ​സം കരസ്ഥമാ​ക്കു​ന്ന​തി​നു സാക്ഷികൾ രാജ്യ​സ്‌കൂ​ളു​കൾ എന്ന പേരിൽ തങ്ങളുടെ സ്വന്തം സ്‌കൂ​ളു​കൾ ക്രമീ​ക​രി​ച്ചു. ന്യൂ ജേഴ്‌സി​യി​ലെ ലേക്‌വു​ഡി​ലു​ണ്ടാ​യി​രുന്ന ഒരു മുൻ ഹോട്ട​ലിൽ നടത്തിയ സ്‌കൂ​ളി​ലാ​യി​രു​ന്നു എന്റെ മക്കൾ പഠിച്ചത്‌. ഒന്നാം നിലയിൽ ഒരു രാജ്യ​ഹാൾ ഉണ്ടായി​രു​ന്നു. അതോ​ടു​ചേർന്നു ക്ലാസ്സ്‌ മുറി​യും അടുക്ക​ള​യും ഊണു​മു​റി​യും. പെൺകു​ട്ടി​ക​ളു​ടെ കിടപ്പു​മു​റി​കൾ രണ്ടാം നിലയി​ലാ​യി​രു​ന്നു, ആൺകു​ട്ടി​ക​ളു​ടേതു മൂന്നാം നിലയി​ലും. അതൊരു നല്ല സ്‌കൂ​ളാ​യി​രു​ന്നു. അവിടെ താമസി​ച്ചി​രുന്ന കുട്ടി​ക​ളി​ല​ധി​ക​വും വാരാ​ന്ത​ങ്ങ​ളിൽ മാത്രമേ വീട്ടിൽപോ​യി​രു​ന്നു​ള്ളൂ. ദൂരെ താമസി​ച്ചി​രു​ന്നവർ ഒന്നിട​വിട്ട വാരാ​ന്ത​ങ്ങ​ളി​ലും.

സത്യത്തി​ലെ എന്റെ ആദ്യ വർഷങ്ങൾ മുതലേ എനിക്ക്‌ ഒരു പയനിയർ—യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷി​ക​ളു​ടെ ഒരു മുഴു​സമയ സുവി​ശേ​ഷ​പ്ര​സം​ഗ​കരെ അങ്ങനെ​യാ​ണു വിളി​ക്കു​ന്നത്‌—ആകാനുള്ള ഉത്‌ക്ക​ട​മായ ആഗ്രഹ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. 1941-ൽ മിസ്സോ​റി​യി​ലെ സെൻറ്‌ ലൂയി​സിൽ നടന്ന കൺ​വെൻ​ഷൻ പരിപാ​ടി​യിൽ ഒരു സഹോ​ദരൻ 12 മക്കളെ വളർത്തു​ന്ന​തോ​ടൊ​പ്പം​തന്നെ തനിക്ക്‌ എങ്ങനെ പയനി​യ​റി​ങും ചെയ്യാൻ കഴിയു​ന്നു​വെന്നു പറഞ്ഞു. ‘12 പേരുള്ള അദ്ദേഹ​ത്തി​നു പയനി​യ​റിങ്‌ ചെയ്യാ​മെ​ങ്കിൽ 10 പേരുള്ള എനിക്കും പയനി​യ​റിങ്‌ ചെയ്യാൻ കഴിയും,’ ഞാൻ ചിന്തിച്ചു. എന്നിരു​ന്നാ​ലും, 19 വർഷം കഴിഞ്ഞ​ല്ലാ​തെ പയനി​യ​റിങ്‌ ചെയ്യാൻ സാഹച​ര്യ​ങ്ങൾ എന്നെ അനുവ​ദി​ച്ചില്ല. ഒടുവിൽ, 1960 ഒക്ടോബർ 1-ന്‌ ഒരു നിരന്തര പയനിയർ എന്നനി​ല​യിൽ എനിക്കു യഹോ​വയെ സേവി​ക്കാൻ തുടങ്ങു​ന്ന​തി​നു കഴിഞ്ഞു.

ഒരു അപ്രതീ​ക്ഷിത സന്ദർശനം

1975-ൽ എനിക്ക്‌ സഹോ​ദരി എഡ്‌ന​യു​ടെ ഫോൺ വന്നു. എനിക്ക​പ്പോൾ 80 വയസ്സു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അവളെ കാണു​ക​യോ അവളുടെ ശബ്ദം കേൾക്കു​ക​യോ ചെയ്‌തിട്ട്‌ 20 വർഷ​ത്തോ​ള​മാ​യി​രു​ന്നു. അവൾ വിമാ​ന​ത്താ​വ​ള​ത്തിൽനി​ന്നാ​ണു വിളി​ച്ചത്‌, തന്നെയും ഭർത്താ​വി​നെ​യും വീട്ടി​ലേക്കു കൊണ്ടു​പോ​കാൻ അവൾ എന്നോട്‌ ആവശ്യ​പ്പെട്ടു. എഡ്‌നയെ വീണ്ടും കാണാൻ കഴിഞ്ഞതു നന്നായി. എന്നാൽ ഏറ്റവും വലിയ അതിശയം വരുന്നതേയു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു​ള്ളൂ. വീട്ടി​ലേക്കു പോകും​വഴി അവളുടെ ഭർത്താവു പറഞ്ഞു, “മതപരി​വർത്തനം ചെയ്‌ത ഒരാൾ നിങ്ങ​ളോ​ടൊ​പ്പ​മുണ്ട്‌.” അദ്ദേഹം എന്താണ്‌ അർഥമാ​ക്കി​യ​തെന്ന്‌ എനിക്ക​റി​യി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു. വീട്ടി​ലെ​ത്തി​ക്ക​ഴി​ഞ്ഞ​പ്പോൾ അദ്ദേഹം വീണ്ടും പറഞ്ഞു, “ഇതാ, മതപരി​വർത്തനം ചെയ്‌ത ഒരാൾ ഇവിടി​രി​ക്കു​ന്നു.” ഭാര്യ​യ്‌ക്ക്‌ അപ്പോഴേ കാര്യം പിടി​കി​ട്ടി. എന്റെ സഹോ​ദ​രി​യു​ടെ നേരെ തിരിഞ്ഞ്‌ അവൾ ചോദി​ച്ചു, “എഡ്‌നാ, നീയൊ​രു സാക്ഷി​യാ​ണോ?” “തീർച്ച​യാ​യും,” എഡ്‌ന മറുപടി പറഞ്ഞു.

എഡ്‌ന സത്യം സ്വീക​രി​ക്കാൻ ഇടയാ​യ​തെ​ങ്ങ​നെ​യാണ്‌? കൊള്ളാം, 1972-ൽ, ഞങ്ങളുടെ ശിഥി​ല​മായ ബന്ധം കൂട്ടി​യോ​ജി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തി​നുള്ള ശ്രമത്തിൽ ഞാൻ അവൾക്ക്‌ വീക്ഷാ​ഗോ​പു​ര​ത്തി​ന്റെ ഒരു ദാനവ​രി​സം​ഖ്യ അയച്ചു​കൊ​ടു​ത്തി​രു​ന്നു. ഒരു വർഷം കഴിഞ്ഞ്‌ എഡ്‌ന രോഗ​ബാ​ധി​ത​യാ​യി വീട്ടിൽത്ത​ന്നെ​യാ​യി​രു​ന്നു. ആ മാസി​കകൾ അവളുടെ മേശപ്പു​റത്തു പൊതി​യ​ഴി​ക്കാ​തെ കിടന്നി​രു​ന്നു. ജിജ്ഞാസ നിമിത്തം എഡ്‌ന ഒരെണ്ണം തുറന്നു വായി​ക്കാൻ തുടങ്ങി. മാസിക വായി​ച്ചു​ക​ഴി​ഞ്ഞ​പ്പോൾ അവൾ ആത്മഗത​മെ​ന്നോ​ണം പറഞ്ഞു, ‘ഇതാണു സത്യം!’ യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷികൾ അവളുടെ വീടു സന്ദർശി​ച്ച​പ്പോ​ഴേ​ക്കും വീക്ഷാ​ഗോ​പു​രം മാസി​കകൾ മുഴുവൻ അവൾ വായി​ച്ചു​ക​ഴി​ഞ്ഞി​രു​ന്നു. അവൾ ഒരു ബൈബി​ള​ധ്യ​യ​ന​ത്തി​നു സമ്മതിച്ചു, ക്രമേണ ഒരു യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷി​യാ​യി.

നഷ്ടവു​മാ​യി മല്ലിടു​ന്നു

ഭാര്യ ലവീസിന്‌ ഒടുവിൽ പ്രമേഹം പിടി​പെട്ടു. അവളുടെ നില വഷളായി, 1979-ൽ 82-ാം വയസ്സിൽ അവൾ മരിച്ചു. ലവീസി​ന്റെ മരണ​ത്തോ​ടെ ഞാൻ പാതി മരിച്ച​വ​നെ​പ്പോ​ലെ​യാ​യി. എന്റെ മുഴു ജീവി​ത​വും അസ്‌ത​മി​ച്ചു. എന്തു​ചെ​യ്യ​ണ​മെന്ന്‌ എനിക്ക്‌ ഒരെത്തും​പി​ടി​യും കിട്ടി​യില്ല. എനി​ക്കൊ​രു ഭാവി​പ​രി​പാ​ടി​യു​മി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു. എനിക്ക്‌ അത്യന്തം പ്രോ​ത്സാ​ഹനം ആവശ്യ​മാ​യി​രു​ന്നു. ഒരു സഞ്ചാര​മേൽവി​ചാ​ര​ക​നാ​യി​രുന്ന റിച്ചാർഡ്‌ സ്‌മിത്ത്‌ പയനി​യ​റിങ്‌ തുടരു​ന്ന​തിന്‌ എന്നെ പ്രോ​ത്സാ​ഹി​പ്പി​ച്ചു. പ്രിയ​പ്പെ​ട്ട​വരെ മരണത്തിൽ നഷ്ടപ്പെട്ട മറ്റുള്ള​വരെ സമാശ്വ​സി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തിൽനി​ന്നാണ്‌ എനിക്ക്‌ ഏറ്റവും സാന്ത്വനം ലഭിച്ച​തെന്നു ഞാൻ കണ്ടെത്തി.

1979-ൽ വാച്ച്‌ ടവർ സൊ​സൈറ്റി ഇസ്രാ​യേ​ലി​ലേക്ക്‌ ഒരു പര്യട​ന​ത്തി​നുള്ള പദ്ധതികൾ രൂപീ​ക​രി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു, ഞാനും പേർചാർത്തി. ആ പര്യടനം എനിക്കു വളരെ​യ​ധി​കം ഉത്തേജ​ന​മേകി. വീട്ടിൽ മടങ്ങി​യെ​ത്തിയ ഉടനെ ഞാൻ വീണ്ടും പയനിയർ സേവന​ത്തിൽ ഏർപ്പെട്ടു. അന്നുമു​തൽ ഓരോ വർഷവും രാജ്യ​ത്തി​ന്റെ മറ്റുഭാ​ഗത്ത്‌, നിയമി​ക്ക​പ്പെ​ടാ​ത്ത​തോ അടിക്കടി പ്രവർത്തി​ച്ചു തീർക്കാ​ത്ത​തോ ആയ പ്രദേ​ശത്തു സഹായം നൽകുക എന്റെ ഒരു പതിവാ​ക്കി. പ്രായാ​ധി​ക്യ​മാ​യി​ട്ടും ഈ പദവിക്കു സ്വയം ലഭ്യമാ​ക്കാൻ ഇപ്പോ​ഴും എനിക്കു കഴിയു​ന്നുണ്ട്‌.

ഈ വർഷങ്ങ​ളി​ലെ​ല്ലാ​മാ​യി, എന്റെ കണക്കനു​സ​രിച്ച്‌ 50-ഓളം വ്യക്തി​കളെ, ജീവന്റെ പാതയിൽ പ്രവേ​ശി​ക്കു​ന്ന​തി​നു സഹായി​ക്കാൻ കഴിഞ്ഞ​തി​ലുള്ള സന്തോഷം എനിക്കു​ണ്ടാ​യി​ട്ടുണ്ട്‌. എന്റെ മക്കളിൽ മിക്കവ​രും സത്യത്തി​ലാണ്‌. എന്റെ രണ്ടു പെൺമക്കൾ നിരന്ത​ര​പ​യ​നി​യർമാ​രാ​യി സേവി​ക്കു​ന്നു. മറ്റൊരു മകൾ ലെവീസ്‌ ബ്ലന്റൻ ഭർത്താവ്‌ ജോർജി​നോ​ടൊ​പ്പം യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷി​ക​ളു​ടെ ലോകാ​സ്ഥാ​ന​മായ ബ്രുക്ലിൻ, ന്യൂ​യോർക്കിൽ സേവന​മ​നു​ഷ്‌ഠി​ക്കു​ന്നു. എന്റെ ആൺമക്ക​ളി​ലൊ​രാൾ അനേകം വർഷങ്ങ​ളാ​യി മൂപ്പനെന്ന നിലയിൽ സേവന​മ​നു​ഷ്‌ഠി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു.

നമ്മുടെ ആദ്യമാ​താ​പി​താ​ക്ക​ളിൽനിന്ന്‌ അവകാ​ശ​പ്പെ​ടു​ത്തിയ അപൂർണ​ത​നി​മി​ത്തം നാമെ​ല്ലാം തീർച്ച​യാ​യും രോഗ​ത്തി​നും മരണത്തി​നും വശംവ​ദ​രാണ്‌. (റോമർ 5:12) എന്റെ ജീവി​ത​വും വേദന​ക​ളിൽനി​ന്നും യാതന​ക​ളിൽനി​ന്നും സ്വത​ന്ത്ര​മാ​യി​രു​ന്നി​ട്ടി​ല്ലെ​ന്നതു വാസ്‌ത​വം​തന്നെ. എനിക്കി​പ്പോൾ ഇടതു കാലിൽ വാതമുണ്ട്‌. ചില​പ്പോ​ഴൊ​ക്കെ അതെന്നെ വളരെ​യ​ധി​കം അസ്വസ്ഥ​നാ​ക്കാ​റുണ്ട്‌. എന്നാൽ ചുറു​ചു​റു​ക്കു​ള്ള​വ​നാ​യി​രി​ക്കു​ന്ന​തിൽനിന്ന്‌ അതെന്നെ തടഞ്ഞി​ട്ടില്ല. അങ്ങനെ​യു​ണ്ടാ​വ​ല്ലേ​യെ​ന്നാണ്‌ എന്റെ പ്രാർഥ​ന​യും. പ്രവർത്ത​ന​ത്തിൽ തുടരാ​നാണ്‌ എന്റെ ആഗ്രഹം. യഹോ​വ​യു​ടെ നാമവും അവന്റെ ഉദ്ദേശ്യ​വും പ്രസി​ദ്ധ​മാ​ക്കു​ന്ന​തിന്‌ എന്നാലാ​വു​ന്ന​തെ​ല്ലാം ചെയ്‌തു​കൊണ്ട്‌ അന്ത്യ​ത്തോ​ളം പയനിയർ സേവന​ത്തിൽ തുടരു​ക​യെ​ന്ന​താണ്‌ എന്റെ ഏറ്റവും വലിയ ആഗ്രഹം.

[23-ാം പേജിലെ ചിത്രം]

മകൾ റീറ്റ​യോ​ടൊ​പ്പം