ലോക​വ്യാ​പ​ക​മാ​യി കുടും​ബങ്ങൾ വളർത്തൽ—സ്‌നേ​ഹ​ത്തോ​ടും ശിക്ഷണ​ത്തോ​ടും മാതൃ​ക​യോ​ടും ആത്മീയ മൂല്യ​ങ്ങ​ളോ​ടും കൂടെ മാതാ​പി​താ​ക്ക​ളാ​യി വർത്തി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു​തന്നെ

അനേകം രാജ്യ​ങ്ങ​ളിൽ നിന്നുള്ള മാതാ​പി​താ​ക്കൾ തങ്ങളുടെ കുട്ടി​കളെ ശൈശവം മുതൽ കൗമാ​ര​പ്രാ​യം വരെ വിജയ​പ്ര​ദ​മാ​യി വളർത്തി​ക്കൊ​ണ്ടു​വ​ന്ന​തി​നെ​പ്പ​ററി റിപ്പോർട്ടു​കൾ അയച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. അവരെ​ല്ലാം യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷി​ക​ളാണ്‌, അതു​കൊണ്ട്‌ അവരുടെ റിപ്പോർട്ടു​കൾ മുകളി​ലെ തലക്കെ​ട്ടിൽ പട്ടിക​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രി​ക്കുന്ന നാലു മണ്ഡലങ്ങ​ളിൽ ശ്രദ്ധ​കൊ​ടു​ക്കു​ന്ന​തിന്‌ ഊന്നൽ നൽകുന്നു. ഇവിടെ ഹാജരാ​ക്കി​യി​രി​ക്കുന്ന ഉദ്ധരണി​കൾ അവർ പിൻപ​റ​റിയ കുടും​ബ​പ​രി​ശീ​ല​ന​ത്തി​ലെ ഏതാനും ചില വ്യത്യസ്‌ത വശങ്ങളെ മാത്രമേ പ്രതി​ഫ​ലി​പ്പി​ക്കു​ന്നു​ള്ളു.

ഹവായി​യിൽ നിന്ന്‌

“ബൈബിൾ പറയു​ന്ന​തു​പോ​ലെ സ്‌നേ​ഹ​മാണ്‌ ‘ഏററവും വലിയ’ ഗുണം. സ്‌നേഹം അതിന്റെ സകല അമൂല്യ വശങ്ങളി​ലും ഭവനത്തി​ലും കുടും​ബ​ത്തി​ലും പ്രസരി​ക്കണം. ഞാനും കാരളും ഈ ദിവ്യ​ഗു​ണം ഞങ്ങളുടെ വിവാ​ഹ​ത്തിൽ പങ്കുവ​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. ഞങ്ങൾ യോജി​പ്പി​ലാണ്‌. ഞങ്ങൾ ഒന്നിച്ചാ​യി​രി​ക്കാൻ ആഗ്രഹി​ക്കു​ന്നു. വിജയ​പ്ര​ദ​മായ കുട്ടി​കളെ വളർത്ത​ലി​ന്റെ മുഖ്യ താക്കോൽ സന്തുഷ്ട​രായ വിവാ​ഹ​ദ​മ്പ​തി​ക​ളാ​ണെന്ന എന്റെ ബോധ്യം എത്ര ഊന്നി​പ്പ​റ​ഞ്ഞാ​ലും അധിക​മാ​വു​ക​യില്ല.

“ഞങ്ങളുടെ ആദ്യശി​ശു ജനിച്ച​തി​നു​ശേ​ഷ​മുള്ള ദിവസ​ങ്ങ​ളി​ലും ആഴ്‌ച​ക​ളി​ലും എന്റെ മനസ്സിൽ നിറഞ്ഞ ശക്തമായ അനുഭൂ​തി​കൾ ഞാൻ ഇപ്പോ​ഴും ഓർക്കു​ന്നു. ഒരു പുതിയ ജീവി​യു​ടെ ആരംഭ​ത്തേ​പ്പ​ററി അതിശ​യി​ച്ചി​രു​ന്നു. റേച്ചൽകു​ഞ്ഞി​നെ മുലയൂ​ട്ടി​ക്കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കവെ കാരൾ വളരെ സന്തുഷ്ട​യും സംതൃ​പ്‌ത​യു​മാ​യി കാണ​പ്പെ​ട്ടതു ഞാൻ ഓർമ്മി​ക്കു​ന്നു. അവളെ​ക്കു​റിച്ച്‌ ഞാൻ സന്തുഷ്ട​നാ​യി​രു​ന്നു, എന്നാൽ എനി​ക്കൊ​ര​ല്‌പം നീരസ​വും തോന്നി, ഒരല്‌പം അസൂയ. കാരൾ റേച്ചലു​മാ​യി സ്‌നേ​ഹ​ബ​ന്ധ​ത്തി​ലാ​വു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു, എന്നാൽ ഞാനോ? ഞാൻ ഞങ്ങളുടെ കുടും​ബ​കേ​ന്ദ്ര​ത്തി​നു​പു​റത്തു തള്ളപ്പെ​ട്ട​തു​പോ​ലെ—വളരെ മയത്തിൽ, എന്നുവ​രി​കി​ലും തള്ളപ്പെ​ട്ടു​വെന്ന്‌—എനിക്കു തോന്നി. യഹോ​വ​യു​ടെ സഹായ​ത്താൽ എനിക്ക്‌ എന്റെ വികാ​ര​ങ്ങ​ളും ചിന്തക​ളും കാരളി​നെ ധരിപ്പി​ക്കാൻ കഴിഞ്ഞു, അവൾ എന്നോടു വളരെ സഹതാ​പ​വും പിന്തു​ണ​യും പ്രകടി​പ്പി​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു.

“അതിനു​ശേഷം കുഞ്ഞി​നോ​ടു ബന്ധപ്പെട്ട അനിഷ്ട​ക​ര​മായ ചില ജോലി​ക​ളുൾപ്പെടെ സകല ഗൃഹ​ജോ​ലി​ക​ളി​ലും സഹായി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു ഞങ്ങളുടെ നവജാ​ത​ശി​ശു​വു​മാ​യി കൂടുതൽ അടുക്കാൻ എനിക്കു കഴിഞ്ഞു—ചുരു​ക്കി​പ്പ​റ​ഞ്ഞാൽ, കുഞ്ഞിന്റെ മലംപു​രണ്ട ഉടുതു​ണി കഴുകു​ന്നത്‌ ഒരപൂർവ്വ അനുഭ​വ​മാണ്‌! റേച്ചലി​നു​ശേഷം ഞങ്ങൾക്കു അഞ്ചു കുട്ടി​കൾകൂ​ടി ഉണ്ടായി. ഇപ്പോൾ എട്ടു വയസ്സുള്ള റിബേ​ക്ക​യാണ്‌ ഏററവും ഒടുവി​ല​ത്തേത്‌. ഞങ്ങളുടെ കുട്ടി​ക​ളിൽ ഓരോ​രു​ത്ത​രു​മാ​യി ഞങ്ങൾ വ്യക്തി​പ​ര​മായ ബൈബി​ള​ദ്ധ്യ​യനം നടത്തി​യി​രി​ക്കു​ന്നു.

“ആദ്യഘ​ട്ട​ത്തി​ലെ ശിശു​വ​ളർത്ത​ലി​നെ​ക്കു​റിച്ച്‌ ഒരു കാര്യം കൂടി. ഞാനും കാരളും ഞങ്ങളുടെ കുട്ടി​ക​ളു​മാ​യി അവർ ജനിച്ച​പ്പോൾ മുതൽ തന്നെ സംസാ​രി​ക്കു​ന്ന​തിൽ ആസ്വാ​ദനം കണ്ടെത്തി. സകലവിധ കാര്യ​ങ്ങ​ളും ഞങ്ങൾ സംസാ​രി​ച്ചു. ചില​പ്പോൾ ഞങ്ങൾ യഹോ​വ​യെ​ക്കു​റി​ച്ചും അവന്റെ മനോ​ഹ​ര​വും അത്ഭുത​ക​ര​വു​മായ പ്രവൃ​ത്തി​ക​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചും സംസാ​രി​ച്ചു. ചില​പ്പോൾ ഞങ്ങൾ നിസ്സാ​ര​മായ, കളിമ​ട്ടി​ലുള്ള, വിചി​ത്ര​മായ, കാര്യങ്ങൾ സംസാ​രി​ച്ചു. തീർച്ച​യാ​യും, ഞങ്ങൾ അവരെ എന്തെങ്കി​ലും പഠിപ്പി​ക്കാൻ ശ്രമി​ക്ക​യാ​യി​രു​ന്നു, എന്നാൽ അതിലു​പരി ഞങ്ങൾ ഒന്നിച്ചുള്ള സുഖക​ര​മായ, വിശ്ര​മ​ദാ​യ​ക​വും നിഷ്‌ക​ള​ങ്ക​വു​മായ ഒരവസരം ആസ്വദി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. മാതാ​പി​താ​ക്ക​ളും കുട്ടി​ക​ളു​മാ​യുള്ള സ്‌നേ​ഹ​ബ​ന്ധ​ത്തിന്‌ ഇത്തരം സംഭാ​ഷ​ണങ്ങൾ വളരെ​യ​ധി​കം സംഭാവന ചെയ്‌തി​ട്ടു​ണ്ടെന്നു ഞാൻ വിശ്വ​സി​ക്കു​ന്നു. ഞങ്ങളുടെ കുടും​ബ​ത്തിൽ ഉണ്ടായി​രു​ന്നി​ട്ടുള്ള നല്ല ആശയവി​നി​മ​യ​ത്തിന്‌ അവ സഹായി​ച്ചു​വെ​ന്ന​തി​നു സംശയ​മില്ല.

“ഞങ്ങളെ​ത്തന്നെ ലഭ്യമാ​ക്കു​ന്ന​തി​ന്റെ, ആത്മീയ കാര്യ​ങ്ങ​ളു​ടെ, വർദ്ധിച്ച മൂല്യം യഹോവ ഞങ്ങളെ പഠിപ്പി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. എനിക്കും കാരളി​നും ധാരാളം ഭൗതിക വസ്‌തു​ക്കൾ ഒരിക്ക​ലും ഉണ്ടായി​രു​ന്നി​ട്ടില്ല, എന്നാൽ ഞങ്ങൾ വാസ്‌ത​വ​ത്തിൽ ഒരിക്ക​ലും അവ തേടു​ക​യോ അവയുടെ കുറവു അനുഭ​വി​ക്കു​ക​യോ ചെയ്‌തി​ട്ടില്ല. സമ്പത്തി​നു​വേണ്ടി പണി​യെ​ടു​ത്തു​കൊ​ണ്ടു ഞങ്ങൾ ഞങ്ങളുടെ സമയം ചെലവ​ഴി​ച്ചി​രു​ന്നെ​ങ്കിൽ യഹോ​വ​ക്കും ഞങ്ങളുടെ കുടും​ബ​ത്തി​നും​വേണ്ടി നീക്കി​വെ​ക്കാൻ ആവശ്യ​ത്തി​നു സമയം ഞങ്ങൾക്കു​ണ്ടാ​കു​മാ​യി​രു​ന്നില്ല. ഞങ്ങൾ ശരിയായ തെര​ഞ്ഞെ​ടുപ്പ്‌ നടത്തി.” (ഇനി കാരളി​ന്റെ അഭി​പ്രാ​യങ്ങൾ.)

“അമ്മമാ​രോ​ടുള്ള കുഞ്ഞു​ങ്ങ​ളു​ടെ സ്‌നേ​ഹ​ബ​ന്ധ​ത്തി​നു അവരെ മുലയൂ​ട്ടു​ന്നതു വലിയ അളവിൽ സഹായി​ക്കു​മെന്നു ഞാൻ വിചാ​രി​ക്കു​ന്നു. ഓമനി​ച്ചും ചുമന്നും കുഞ്ഞു​ങ്ങ​ളു​മാ​യി വളരെ സമയം ചെലവ​ഴി​ക്കു​ന്ന​തി​നാൽ നിങ്ങൾക്ക്‌ അവരോ​ടു അടുക്കാ​തി​രി​ക്കാൻ കഴിയില്ല. തന്റെ കുഞ്ഞിന്റെ സമീപത്തു നിന്ന്‌ ഒരമ്മക്കു രണ്ടു മുതൽ നാലു വരെ മണിക്കൂ​റിൽ കൂടുതൽ സമയം മാറി​നിൽക്കാൻ ഒരിക്ക​ലും സാദ്ധ്യമല്ല. കൂട്ടി​രു​പ്പു​കാ​രോ​ടൊ​പ്പം ഞങ്ങളുടെ കുഞ്ഞു​ങ്ങളെ വിട്ടേച്ചു പോകാ​തി​രി​ക്കു​ന്ന​തിൽ എഡും ഞാനും എല്ലായ്‌പോ​ഴും വളരെ നിഷ്‌ഠ​യു​ള്ളവർ ആയിരു​ന്നു. ഞാൻ എല്ലായ്‌പോ​ഴും എന്റെ കുഞ്ഞു​ങ്ങളെ പഠിപ്പി​ക്കാൻ കഴിയു​ന്ന​തി​നും അവർ വളരു​ന്നതു കാണു​ന്ന​തി​നും ആഗ്രഹി​ച്ചു. അതു​കൊണ്ട്‌, അവർ ചെറു​താ​യി​രു​ന്ന​പ്പോൾ വീടിനു വെളി​യി​ലുള്ള ഒരു ലൗകിക ജോലി ഞാൻ സ്വീക​രി​ച്ചില്ല. അവർ ഞങ്ങൾക്ക്‌ എത്ര പ്രധാ​ന​പ്പെ​ട്ട​വ​രാ​ണെന്നു മനസ്സി​ലാ​ക്കാൻ ഇത്‌ അവരെ സഹായി​ച്ചു​വെന്നു ഞാൻ കരുതു​ന്നു. കുട്ടി​ക​ളോട്‌ അടുക്കാ​നുള്ള പ്രധാന മാർഗ്ഗം അവരോ​ടൊ​പ്പം സമയം ചെലവ​ഴി​ക്കുക എന്നതാണ്‌. മറെറാ​ന്നും നിങ്ങൾ ശാരീ​രി​ക​മാ​യി കുടും​ബ​ത്തി​ലു​ണ്ടാ​യി​രി​ക്കു​ന്ന​തി​നു പകരമാ​വില്ല. യാതൊ​രു ഭൗതി​ക​വ​സ്‌തു​വും നിങ്ങൾക്കു പകരമാ​വില്ല.

“കുഞ്ഞുങ്ങൾ വളർച്ച പ്രാപി​ക്കു​ന്ന​തി​നോ​ടു പൊരു​ത്ത​പ്പെ​ടേ​ണ്ടി​യി​രു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടു മാത്ര​മാണ്‌ അവരുടെ കൗമാ​ര​പ്രാ​യ​ത്തി​ലെ വർഷങ്ങൾ ബുദ്ധി​മു​ട്ടു​ള്ള​താ​യി​രു​ന്നത്‌. മുമ്പ​ത്തേ​തു​പോ​ലെ അവർക്ക്‌ എന്നെ ആവശ്യ​മി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ന്നും അവർ സ്വത​ന്ത്ര​രാ​വു​ക​യാ​യി​രു​ന്നെ​ന്നും മനസ്സി​ലാ​ക്കി​യ​പ്പോൾ അതെനിക്ക്‌ സഹിക്കുക വളരെ ദുഷ്‌ക​ര​മാ​യി​രു​ന്നു. അതു ഭീതി​ദ​മായ ഒരു സമയമാണ്‌, കൂടാതെ നിങ്ങൾ ചെയ്‌തി​ട്ടുള്ള പഠിപ്പി​ക്കൽ, ശിക്ഷിക്കൽ, കരുപ്പി​ടി​പ്പി​ക്കൽ എന്നിവയെ അതു പരി​ശോ​ധി​ക്കു​ക​യും ചെയ്യുന്നു. അവർ കൗമാ​ര​പ്രാ​യ​ത്തി​ലാ​യി​രി​ക്കു​മ്പോൾ തുടങ്ങു​ന്ന​തി​നു വളരെ വൈകി​പ്പോ​യി​രി​ക്കും. ധാർമ്മി​കത, മനുഷ്യ​വർഗ്ഗ​ത്തോ​ടും പ്രത്യേ​കിച്ച്‌ യഹോ​വ​യോ​ടും ഉള്ള സ്‌നേഹം എന്നിവ പഠിപ്പി​ക്കു​ന്ന​തി​നു വളരെ വൈകി​പ്പോ​യി​രി​ക്കും. ഇക്കാര്യ​ങ്ങൾ ജനനം മുതലേ മനസ്സിൽ പതിപ്പി​ക്കേ​ണ്ട​താണ്‌.

“ആ നിർണ്ണാ​യക കൗമാ​ര​പ്രാ​യ​ത്തി​നു മുമ്പു നിങ്ങളു​ടെ ജോലി ചെയ്‌തു​തീർക്കു​ന്ന​തി​നു നിങ്ങൾക്കു 12 വർഷങ്ങ​ളുണ്ട്‌. ബൈബിൾത​ത്വ​ങ്ങൾ ബാധക​മാ​ക്കാൻ നിങ്ങൾ കഠിന ശ്രമം ചെയ്‌തി​ട്ടു​ണ്ടെ​ങ്കിൽ അവർ യഹോ​വയെ ഹൃദയ​പൂർവ്വം സേവി​ക്കാൻ തീരു​മാ​നി​ക്കു​മ്പോൾ അതു സന്തോ​ഷ​വും സമാധാ​ന​വും കൊയ്യാ​നുള്ള സമയമാണ്‌.”—എഡ്‌വേർഡും കാരൾ ഓവെൻസും.

സിമ്പാ​ബ്വേ​യിൽ നിന്ന്‌

“മക്കൾ ‘യഹോവ നൽകുന്ന അവകാ​ശ​മാണ്‌.’ സങ്കീർത്തനം 127:3-ൽ ബൈബിൾ അങ്ങനെ പറയുന്നു. ഇതു മനസ്സിൽ പിടി​ച്ചത്‌ ഈ അവകാ​ശ​ത്തി​നു​വേണ്ടി കരുതു​ന്ന​തി​നു മാതാ​പി​താ​ക്കൾ എന്ന നിലയിൽ ഞങ്ങൾക്കു കഴിയാ​വു​ന്ന​തെ​ല്ലാം ചെയ്യാൻ ഞങ്ങളെ സഹായി​ച്ചു. ഞങ്ങളുടെ കുടും​ബ​ത്തി​ലെ പ്രധാന ശ്രമങ്ങ​ളിൽ ഒന്നു കാര്യങ്ങൾ ഒന്നിച്ചു ചെയ്യുക—ഒന്നിച്ചു പ്രാർത്ഥി​ക്കുക, ഒന്നിച്ചു ബൈബിൾ പഠിക്കുക, ഒന്നിച്ചാ​രാ​ധി​ക്കുക, ഒന്നിച്ചു വേല ചെയ്യുക, ഒന്നിച്ചു സുഹൃ​ത്തു​ക്കളെ സന്ദർശി​ക്കുക, ഒന്നിച്ചു കളിക്കുക—എന്നതാ​യി​രു​ന്നു.

“ചില​പ്പോ​ഴൊ​ക്കെ ശിക്ഷണം ആവശ്യ​മാ​യി​രു​ന്നു. ഒരിക്കൽ, കൗമാ​ര​പ്രാ​യ​ത്തി​ന്റെ തുടക്ക​ത്തി​ലാ​യി​രു​ന്ന​പ്പോൾ, ഞങ്ങളുടെ മകൻ വീട്ടിൽ വരാൻ വൈകി. ഞങ്ങൾ ആശങ്കാ​കു​ല​രാ​യി. അവൻ സൂത്ര​ത്തിൽ ഒഴിഞ്ഞു​മാ​റു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. എന്തോ കുഴപ്പ​മു​ണ്ടെന്നു ഞങ്ങൾക്കു തോന്നി, എങ്കിലും കാര്യം പിറേ​റന്നു രാവിലെ വരെ മാററി​വെ​ക്കാൻ ഞങ്ങൾ തീരു​മാ​നി​ച്ചു. അർദ്ധരാ​ത്രി​യോ​ട​ടുത്ത്‌ ഞങ്ങളുടെ കിടപ്പു​മു​റി​യു​ടെ വാതി​ലിൽ ഒരു മുട്ടു കേട്ടു. അതു ഞങ്ങളുടെ മകനാ​യി​രു​ന്നു, നിറക​ണ്ണു​ക​ളോ​ടെ.

“‘അച്ഛാ, അമ്മേ, കഴിഞ്ഞ നാലു മണിക്കൂ​റാ​യി എനിക്കു ഉറങ്ങാൻ കഴിഞ്ഞി​ട്ടില്ല, എല്ലാം നിങ്ങൾ ചീത്ത സഹവാ​സ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചു ബൈബി​ളിൽ നിന്ന്‌ എന്നെ ഉപദേ​ശി​ച്ച​പ്പോൾ ഞാൻ ശ്രദ്ധി​ക്കാ​ഞ്ഞ​തി​നാ​ലാ​യി​രു​ന്നു. ഇന്നു സ്‌കൂൾ കഴിഞ്ഞു ചില കുട്ടികൾ തങ്ങളോ​ടൊ​പ്പം നീന്താൻ പോകാൻ എന്നെ പ്രേരി​പ്പി​ച്ചു, ഒരുത്തൻ എന്നെ വെള്ളത്തി​ന​ടി​യി​ലേക്കു വലിച്ചു. മറെറാ​രു കുട്ടി എന്നെ സഹായി​ച്ചി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കിൽ ഞാൻ മുങ്ങി​മ​രി​ച്ചേനെ. അവർ എന്നെ കളിയാ​ക്കു​ക​യും ഭീരു എന്നു വിളി​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു. ഞാൻ നേരെ വീട്ടി​ലേക്കു വന്നു, എന്നാൽ എനിക്കു കുററ​ബോ​ധം തോന്നി​യതു കൊണ്ടു ഞാൻ വീടിനു വെളി​യിൽ തങ്ങി. ബൈബി​ളിൽ കാണി​ച്ചു​ത​ന്നി​ട്ടു​ള്ള​തു​പോ​ലെ ചീത്ത സഹവാ​സ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചു നിങ്ങൾ എനിക്കു മുന്നറി​യി​പ്പു നൽകി​യ​പ്പോൾ ഞാൻ അനുസ​രി​ക്കാ​ഞ്ഞ​തിൽ എന്നോടു ക്ഷമിക്കണം.—1 കൊരി​ന്ത്യർ 15:33.

“അവൻ കരഞ്ഞു, ഞങ്ങളും. അവൻ ഒരു പാഠം പഠിച്ചു​വെ​ന്ന​തിൽ ഞങ്ങൾ സന്തുഷ്ട​രാ​യി​രു​ന്നു, എന്നാൽ കുറേ​ക്കൂ​ടെ ആഴമായ ഒരു ധാരണ ഉണ്ടാകാൻ ഞങ്ങൾ അവനെ ശാസിച്ചു. യഹോവ കരുണ​യു​ള്ള​വ​നാ​ണെ​ന്നും തെററു ക്ഷമിക്കു​ന്നു​വെ​ന്നും പുറപ്പാ​ടു 34:6, 7 കാണി​ക്കു​ന്നു, എങ്കിലും ‘യാതൊ​രു പ്രകാ​ര​ത്തി​ലും അവൻ ശിക്ഷയിൽ നിന്ന്‌ ഒഴിവു നൽകു​ക​യില്ല.’”—ഡേവി​ഡും ബെററി മപ്പ്‌ഫ​റീർവാ​യും.

ബ്രസീ​ലിൽ നിന്ന്‌

“എന്റെ മകനെ ഒററക്കു വളർത്തേണ്ട ഒരു വിധവ​യാണ്‌ ഞാൻ. അതേസ​മയം, ഞാൻ ഒരദ്ധ്യാ​പി​ക​യാ​യി ജോലി നോക്കു​ക​യും ചെയ്യുന്നു. കുട്ടി​കളെ പ്രബോ​ധി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തും അവർക്കു ശിക്ഷണം കൊടു​ക്കു​ന്ന​തും എളുപ്പമല്ല. യുക്തി​യു​ക്ത​മായ പ്രബോ​ധ​ന​വും സമതു​ലി​ത​മായ ശിക്ഷണ​വും മാതാ​പി​താ​ക്ക​ളു​ടെ ഭാഗത്തെ നല്ല മാതൃ​ക​യു​മാണ്‌ വേണ്ടത്‌. ദൃഢത​യും അതേസ​മയം സഹതാ​പ​വു​മു​ള്ള​വ​ളാ​യി​രി​ക്കു​ന്ന​തും എനിക്ക്‌ വളരെ ബുദ്ധി​മു​ട്ടാ​യി​രു​ന്നു. ശ്രദ്ധിക്കൽ കല ഞാൻ വികസി​പ്പി​ക്കേ​ണ്ടി​യി​രു​ന്നു, പ്രത്യേ​കി​ച്ചും എന്റെ ഹൃദയം കൊണ്ടു ശ്രദ്ധി​ക്കു​ന്നത്‌. ആശയവി​നി​യമം ചെയ്യു​ന്നതു പ്രധാ​ന​മാണ്‌, വെറുതെ സംസാ​രി​ക്കു​ന്നതല്ല, കുട്ടിയെ ഉൾപ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന​തും വൈകാ​രി​ക​മാ​യി അവനെ​ക്കൊ​ണ്ടു പ്രതി​ക​രി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തും. കുടും​ബ​ബ​ജ​റ​റിൽ ഉൾപ്പെ​ടു​ത്തുക വഴി കുടും​ബ​ത്തി​ലെ ഒരു ഭാഗമാണ്‌ താൻ എന്ന ധാരണ അവനിൽ ഉളവാ​ക്കാൻ ഞാൻ ശ്രമിച്ചു. ലൈറ​റി​ന്റെ ബില്ലോ വെള്ളത്തി​ന്റെ ബില്ലോ വന്നപ്പോൾ അല്ലെങ്കിൽ വസ്‌ത്ര​ങ്ങ​ളു​ടെ​യോ ഷൂസി​ന്റെ​യോ വില വർദ്ധി​ച്ച​പ്പോൾ ഇക്കാര്യ​ങ്ങൾ ഞങ്ങൾ ഒന്നിച്ചു ചർച്ച ചെയ്‌തു.

“നന്നായി ചെയ്‌ത കാര്യ​ങ്ങൾക്ക്‌ ആത്മാർത്ഥ​മാ​യി അഭിന​ന്ദനം നൽകു​ന്നതു പ്രധാ​ന​മാണ്‌. അവസര​ങ്ങ​ളു​ണ്ടാ​കു​മ്പോൾ ദൈവ​ത്തി​ന്റെ നിയമ​ങ്ങ​ളും തത്വങ്ങ​ളും അനുസ​രി​ക്കു​ന്ന​തി​ന്റെ മൂല്യം ഞാൻ അവനു കാട്ടി​ക്കൊ​ടു​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നു. ഒരിക്കൽ, പലപ്രാ​വ​ശ്യം അവനെ ബുദ്ധി​യു​പ​ദേ​ശി​ച്ച​ശേഷം, എനിക്കു അക്ഷരീയ വടിതന്നെ ഉപയോ​ഗി​ക്കേണ്ടി വന്നു. എനിക്ക​തെന്തു ബുദ്ധി​മു​ട്ടാ​യി​രു​ന്നു, എങ്കിലും ഹാ, എന്തനു​ഗൃ​ഹീത ഫലങ്ങൾ! കൗമാ​ര​കാ​ല​ഘ​ട്ട​ത്തിൽ ഞങ്ങൾക്ക്‌ അനുകൂ​ല​വും പ്രതി​കൂ​ല​വു​മായ സമയങ്ങൾ ഉണ്ടായി​ട്ടുണ്ട്‌. എങ്കിലും പ്രബോ​ധ​ന​ത്തി​ന്റെ​യും ശിക്ഷണ​ത്തി​ന്റെ​യും മൂല്യം ഞങ്ങൾക്കു കാണാൻ കഴിയു​ന്നു. അവൻ തന്റെ വ്യക്തി​പ​ര​മായ പ്രശ്‌നങ്ങൾ എന്നോടു പറയു​ക​യും വികാ​രങ്ങൾ പ്രകട​മാ​ക്കു​ക​യും ചെയ്യാ​റുണ്ട്‌.

“നല്ല ആശയവി​നി​യമം നിലനിർത്താൻ ഞാൻ ജാഗ്രത പാലി​ക്കേ​ണ്ട​തുണ്ട്‌. അതു​കൊണ്ട്‌ എന്റെ മകനോ​ടൊ​ത്തു സമയം ചെലവ​ഴി​ക്കേ​ണ്ട​തി​നു ഞാൻ എന്റെ ലൗകിക ജോലി​യിൽ അധികം ഉൾപ്പെ​ട്ടു​പോ​കാ​തി​രി​ക്കാൻ ശ്രമി​ക്കു​ന്നു. ഞങ്ങൾക്കു പ്രശ്‌ന​ങ്ങ​ളു​ണ്ടാ​കു​മ്പോൾ ഞാൻ വളരെ ശ്രദ്ധിച്ചു കേൾക്കാൻ ശ്രമി​ക്കു​ക​യും യഹോ​വ​യു​ടെ സഹായ​ത്താൽ ഞങ്ങൾ അവയെ തരണം ചെയ്യു​ക​യും ചെയ്യുന്നു. ഞാനും തെററു​കൾ ചെയ്യുന്നു എന്നു ഞാൻ അവനെ അറിയി​ക്കു​ന്നു. ഒരിക്കൽ ഞാൻ വളരെ കുപി​ത​യാ​യി​രു​ന്ന​പ്പോൾ അവനോ​ടു ‘മിണ്ടാ​തി​രി​ക്കാൻ’ പറഞ്ഞു. ഒരുവ​നോ​ടു മിണ്ടാ​തി​രി​ക്കാൻ പറയു​ന്നതു സ്‌നേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ അഭാവ​മാ​ണു പ്രകട​മാ​ക്കു​ന്നത്‌ എന്ന്‌ അവൻ എന്നോടു പറഞ്ഞു. അവൻ പറഞ്ഞതു ശരിയാ​യി​രു​ന്നു. ആ വൈകു​ന്നേരം ഞങ്ങൾ യഥാർത്ഥ​ത്തിൽ ഒരു നീണ്ട സംഭാ​ഷ​ണ​ത്തിൽ ഏർപ്പെട്ടു.”—യോലാ​ണ്ടാ മൊ​റേസ്‌.

കൊറി​യൻ റിപ്പബ്ലി​ക്കിൽ നിന്ന്‌

“ഞാൻ ഉത്സാഹ​പൂർവ്വം ഞങ്ങളുടെ കുടും​ബ​ജീ​വി​ത​ത്തിൽ ബൈബിൾത​ത്വ​ങ്ങൾ ബാധക​മാ​ക്കി. പ്രത്യേ​കി​ച്ചും ആവർത്തനം 6:6-9 എന്റെ ഹൃദയ​ത്തിൽ തറച്ചി​രു​ന്നു. അതു​കൊണ്ട്‌ എന്റെ കുട്ടി​ക​ളോ​ട​ടു​ക്കു​ന്ന​തി​നും ദൈവ​വ​ച​ന​ത്തി​ലെ തത്വങ്ങൾ അവരുടെ മനസ്സി​ലും ഹൃദയ​ത്തി​ലും നിവേ​ശി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തി​നും അവരോ​ടൊ​പ്പ​മു​ണ്ടാ​യി​രി​ക്കാൻ ഞാൻ കഴിയു​ന്ന​ട​ത്തോ​ളം ശ്രമിച്ചു. എന്റെ കുട്ടി​കൾക്കു മുഴു​സ​മ​യ​സേ​വ​ന​ത്തേ​ക്കു​റിച്ച്‌ ഒരു ധാരണ ഉളവാ​ക്കു​ന്ന​തി​നു ഞാൻ മുഴു​സമയ മിഷ്യ​ന​റി​മാ​രെ​യും ബെഥേൽ കുടും​ബ​ത്തി​ലെ അംഗങ്ങ​ളേ​യും എന്റെ കുടും​ബ​ത്തി​ലേക്കു ക്ഷണിക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു.

“കുട്ടികൾ പ്രശ്‌നങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കു​മ്പോൾ മാതാ​പി​താ​ക്കൾ ചെയ്യേണ്ട ആദ്യ സംഗതി ആത്മാവി​ന്റെ ഫലങ്ങൾ പ്രകട​മാ​ക്കുക എന്നതാണ്‌. കുട്ടി​ക​ളോ​ടു കയർക്കു​ന്ന​തും കുപി​ത​രാ​കു​ന്ന​തും എളുപ്പ​മാണ്‌. എന്നാൽ മാതാ​പി​താ​ക്ക​ളായ നാം സഹിഷ്‌ണുത കാട്ടു​ക​യും മാതൃ​കാ​യോ​ഗ്യ​മായ നടത്ത പ്രകട​മാ​ക്കു​ക​യും വേണം. കുട്ടി​കളെ ആദരി​ക്കു​ന്ന​തും സാഹച​ര്യം വിശദീ​ക​രി​ക്കു​ന്ന​തി​നുള്ള അവസരം അവർക്കു നൽകു​ന്ന​തും പ്രധാ​ന​മാണ്‌. തെററായ പ്രവൃ​ത്തി​യു​ടെ വ്യക്തമായ തെളി​വി​ല്ലെ​ങ്കിൽ അവരിൽ വിശ്വ​സി​ക്കു​ക​യും എല്ലായ്‌പോ​ഴും അവരെ കെട്ടു​പണി ചെയ്യു​ക​യും ചെയ്യുക. ഒരു കുട്ടിക്കു ശിക്ഷണം കൊടു​ക്കേ​ണ്ടി​വ​രു​മ്പോൾ ആദ്യം അവനു​മാ​യി ന്യായ​വാ​ദം ചെയ്യുക, അവൻ എന്തു തെററു ചെയ്‌തെന്നു കാണി​ച്ചു​കൊ​ടു​ക്കുക, കൂടാതെ അവന്റെ പ്രവൃത്തി യഹോ​വ​ക്കും അവന്റെ മാതാ​പി​താ​ക്കൾക്കും എത്ര അപ്രീ​തി​ക​ര​മാ​യി​രു​ന്നെന്നു ചൂണ്ടി​ക്കാ​ട്ടു​ക​യും ചെയ്യുക. അതിനു​ശേഷം മാത്രം ശിക്ഷണം കൊടു​ക്കുക. ശിക്ഷണ​ത്തി​നു​ശേഷം മിക്ക​പ്പോ​ഴും എന്റെ പുത്രൻമാർ ഇങ്ങനെ പറയു​മാ​യി​രു​ന്നു: ‘ഡാഡീ, ഞാൻ മത്സരി​യാ​യി​രു​ന്ന​തെ​ന്തു​കൊ​ണ്ടെന്നു എനിക്കു​തന്നെ മനസ്സി​ലാ​കു​ന്നില്ല. ഞാൻ എന്തു വിഡ്‌ഢി​യാ​യി​രു​ന്നു.’ തങ്ങൾക്കു ശിക്ഷണം നൽകാൻതക്ക കരുത​ലുള്ള മാതാ​പി​താ​ക്കളെ അവർ വിലമ​തി​ക്കു​ന്നു.

“മോശ​മായ നടത്തയു​ടെ ആരംഭം തിരി​ച്ച​റി​യാൻ തക്കവണ്ണം മാതാ​പി​താ​ക്കൾ ജാഗ്ര​ത​യു​ള്ള​വ​രാ​യി​രി​ക്കണം. എന്റെ മൂത്ത മകൻ 9-ാം ക്ലാസ്സി​ലാ​യി​രു​ന്ന​പ്പോൾ അവന്റെ മുറി​യിൽ നിന്ന്‌ ഉച്ചത്തി​ലുള്ള ‘റോക്ക്‌’ സംഗീതം കേട്ടു. അവൻ ഉപദേശക ടീമിൽ (മററു വിദ്യാർത്ഥി​കളെ ബുദ്ധി​യു​പ​ദേ​ശി​ക്കുന്ന മാതൃ​കാ​യോ​ഗ്യ​രായ മുതിർന്ന വിദ്യാർത്ഥി​ക​ളു​ടെ കൂട്ടം) ചേർന്നു​വെന്നു ഞാൻ മനസ്സി​ലാ​ക്കി. അവൻ ലോക​ത്തി​ന്റെ സ്വാധീ​ന​ത്തി​നു വിധേ​യ​നാ​യി​ത്തീർന്നി​രു​ന്നു. ടീമം​ഗ​ങ്ങ​ളു​ടെ തുടർച്ച​യായ സമ്മർദ്ദ​വും അവന്റെ ജിജ്ഞാ​സ​യും മൂലം അവൻ പുകവ​ലി​ച്ചു​വെന്നു ഞാൻ മനസ്സി​ലാ​ക്കി. പുകവ​ലി​യു​ടെ അപകട​ങ്ങ​ളെ​പ്പ​ററി ഞങ്ങൾ ഒന്നിച്ചി​രു​ന്നു ന്യായ​വാ​ദം ചെയ്യു​ക​യും ടീമിൽ നിന്നു വിരമി​ക്ക​ണ​മെന്നു അവൻ സ്വയം തീരു​മാ​നി​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു. അവൻ അതു ചെയ്‌തു. ആക്ഷേപാർഹ​മായ സ്‌കൂൾ പ്രവർത്ത​നങ്ങൾ വിട്ടതി​നാൽ ഉണ്ടായ ആ ശൂന്യത അകററാൻ സഭാം​ഗ​ങ്ങ​ളോ​ടും കുടും​ബ​ത്തോ​ടു​മൊ​പ്പം ആരോ​ഗ്യാ​വ​ഹ​മായ വിനോ​ദ​ങ്ങൾക്കാ​യി ഞങ്ങൾ ക്രമീ​ക​രണം ചെയ്‌തു.

“അന്തിമ​മാ​യി, മാതാ​പി​താ​ക്കൾ നല്ല മാതൃക വെക്കു​ന്ന​താണ്‌ ഏററവും പ്രധാ​ന​മായ സംഗതി എന്നു പറയാൻ ഞാൻ ആഗ്രഹി​ക്കു​ന്നു. സുവാർത്ത പ്രസം​ഗി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു ഞാൻ ഒരു മുഴു​സമയ ശുശ്രൂ​ഷ​ക​നാ​യി​രി​ക്കാൻ ആഗ്രഹി​ച്ചി​രു​ന്നെന്ന്‌ എല്ലായ്‌പോ​ഴും ഞാൻ എന്റെ രണ്ടാൺകു​ട്ടി​ക​ളോ​ടും പറഞ്ഞി​രു​ന്നു. എന്റെ രണ്ടാമത്തെ കുട്ടി സ്‌കൂൾ പൂർത്തീ​ക​രി​ച്ച​പ്പോൾ ഒരു സിൽക്കു ഫാക്‌റ​റ​റി​യി​ലാ​യി​രുന്ന എന്റെ ജോലി​യിൽ നിന്നു വിരമി​ക്കു​ന്ന​തി​നും ഒരു മുഴു​സമയ ശുശ്രൂ​ഷ​ക​നാ​കു​ന്ന​തി​നും എനിക്കു സാധിച്ചു. രണ്ടു കുട്ടി​ക​ളും എന്റെ ദൃഢതീ​രു​മാ​നം കാണു​ക​യും എന്റെ മാതൃക അനുക​രി​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു. നിഷ്‌പ​ക്ഷതാ പ്രശ്‌നം കാരണം ജയിലിൽ കഴിഞ്ഞ​തി​നു ശേഷം രണ്ടു​പേ​രും മുഴു​സ​മ​യ​സേ​വ​ന​ത്തിൽ പ്രവേ​ശി​ച്ചു, അതിൽ ഇന്നേവരെ തുടരു​ക​യും ചെയ്യുന്നു.”—ഷിം യൂ കീ.

സ്വീഡ​നിൽ നിന്ന്‌

“അഞ്ചാണും രണ്ടു പെണ്ണു​മാ​യി ഏഴു കുട്ടി​കളെ ഞങ്ങൾ വളർത്തി. ഇപ്പോൾ, വളർന്നു​ക​ഴിഞ്ഞ അവർ ദൈവ​രാ​ജ്യ​സു​വാർത്ത പ്രസം​ഗി​ക്കു​ന്ന​തിൽ വളരെ ഉത്സാഹ​മു​ള്ള​വ​രാണ്‌. ചെറു​പ്രാ​യം മുതൽ കുട്ടികൾ സഭാ​യോ​ഗ​ങ്ങ​ളിൽ പങ്കെടു​ക്കു​ക​യും ഞങ്ങളോ​ടൊ​പ്പം വയൽസേ​വ​ന​ത്തി​നു വരിക​യും ചെയ്‌തി​രു​ന്നു. പടിപ​ടി​യാ​യി അവർ പ്രസം​ഗ​വേല നടത്താൻ പഠിച്ചു—ഡോർബെൽ അടിക്കുക, ഹലോ എന്നു പറയുക, തങ്ങളുടെ പേർ പറയുക, ഒരു നോട്ടീ​സോ ലഘു​ലേ​ഖ​യോ മാസി​ക​യോ സമർപ്പി​ക്കുക. ചെറു​പ്പ​ത്തിൽതന്നെ അവർ ദിവ്യാ​ധി​പത്യ ശുശ്രൂ​ഷാ സ്‌കൂ​ളിൽ പ്രസം​ഗങ്ങൾ നടത്തി.

“ചില​പ്പോ​ഴൊ​ക്കെ ഗുരു​ത​ര​മായ പ്രശ്‌ന​ങ്ങൾക്കു പ്രത്യേക ശ്രദ്ധ ആവശ്യ​മാ​യി വന്നു. അപ്പോൾ സ്‌നേ​ഹ​വും സഹിഷ്‌ണു​ത​യും പ്രകട​മാ​ക്കു​ന്നതു പ്രധാ​ന​മാണ്‌—ഒച്ചവെ​ക്ക​ലോ, വഴക്കു​പി​ടി​ത്ത​മോ പാടില്ല. കാര്യങ്ങൾ ന്യായ​വാ​ദം ചെയ്‌തും യഹോ​വ​യു​ടെ വീക്ഷണ​ങ്ങൾക്ക്‌ ഊന്നൽ നൽകി​യും പ്രശ്‌നങ്ങൾ പരിഹ​രി​ക്ക​പ്പെട്ടു. പണകാ​ര്യ​ങ്ങ​ളിൽ ഞങ്ങൾ അവരെ പരിശീ​ലി​പ്പി​ച്ചു. മുതിർന്ന​പ്പോൾ അവർ പത്രം വിതരണം ചെയ്‌തും പുൽമ​ണൽക്ക​ട്ടകൾ ശേഖരി​ച്ചും പൂന്തോ​ട്ടം വളർത്തി​യും മററും ജോലി ചെയ്‌തു. വീട്ടിൽ നിന്നു വളരെ അകലെ​യുള്ള വല്യച്ഛ​നെ​യും വല്യമ്മ​യെ​യും ഉള്ള സന്ദർശനം പ്രായ​മാ​യ​വ​രു​ടെ പ്രശ്‌നങ്ങൾ മനസ്സി​ലാ​ക്കു​ന്ന​തി​നും അവരോ​ടു സഹാനു​ഭൂ​തി​യു​ള്ള​വ​രാ​കു​ന്ന​തി​നും അവരെ സഹായി​ച്ചു.

“ഞങ്ങളുടെ 30-ാമതു വിവാ​ഹ​വാർഷി​ക​ത്തി​നു ഞങ്ങൾക്കു പിൻവ​രുന്ന കത്തു ലഭിച്ചു:

“‘ഞങ്ങളുടെ പ്രിയ​പ്പെട്ട അച്ഛനും അമ്മക്കും:

“‘എല്ലാറ​റി​നും നന്ദി! ഞങ്ങളുടെ മേൽ കോരി​ച്ചൊ​രിഞ്ഞ ഊഷ്‌മ​ള​മായ സ്‌നേഹം, ഞങ്ങളിൽ നിവേ​ശി​പ്പിച്ച ആത്മവി​ശ്വാ​സം, ഞങ്ങൾക്കു നൽകി​യി​രി​ക്കുന്ന അത്ഭുത​ക​ര​മായ പ്രത്യാശ—ഇതൊ​ന്നും വാക്കു​ക​ളി​ലോ പണത്തി​ലോ മൂല്യ​നിർണ്ണയം നടത്താൻ കഴിയു​ന്നതല്ല. എന്നിരു​ന്നാ​ലും ഈ സ്‌മാ​ര​ക​ക്കു​റി​പ്പി​ലൂ​ടെ ഞങ്ങളുടെ പ്രിയ​പ്പെട്ട അച്ഛനേ​യും അമ്മയേ​യും കുറിച്ച്‌ ഞങ്ങൾക്ക്‌ എത്രമാ​ത്രം വിചാ​ര​മു​ണ്ടെന്നു നിങ്ങൾ മനസ്സി​ലാ​ക്കു​മെന്നു ഞങ്ങൾ പ്രത്യാ​ശി​ക്കു​ന്നു. [ഒപ്പ്‌] എന്നു സ്വന്തം കുട്ടികൾ.’

“ഈ ‘20-വർഷ’ പദ്ധതി​ക​ളി​ലേ​ക്കെ​ല്ലാം തിരിഞ്ഞു നോക്കു​മ്പോൾ ഞങ്ങളോട്‌ അങ്ങേയ​ററം കരുണാർദ്ര​നാ​യി​രുന്ന നമ്മുടെ സ്വർഗ്ഗീയ പിതാ​വായ യഹോ​വ​യോ​ടു ഞങ്ങൾക്കു അഗാധ​മായ കൃതജ്ഞത തോന്നു​ന്നു.”—ബേർട്ടി​ലും ബ്രിട്ടാ ഓസ്‌റ​റ്‌ബെ​റി​യും.

മാതാ​പി​താ​ക്ക​ളിൽനി​ന്നുള്ള പലവിധ നുറു​ങ്ങു​കൾ

“മുലയൂ​ട്ടുന്ന അമ്മ, കുഞ്ഞിനെ ശാരീ​രി​ക​മാ​യി അമ്മയോ​ട​ടു​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തി​നുള്ള യഹോ​വ​യു​ടെ മാർഗ്ഗ​മാണ്‌. എന്നാൽ ഒരു പിതാ​വി​നു തൊട്ടി​ലാ​ട്ടി​ക്കൊണ്ട്‌ അതിന്‌ അനുപൂ​ര​ക​മാ​യി​രി​ക്കാൻ കഴിയും. ഞങ്ങളുടെ കുഞ്ഞു​ങ്ങളെ എന്റെ കൈക​ളി​ലിട്ട്‌ ആട്ടുന്ന​തി​നും മിക്കവാ​റും എല്ലാ രാത്രി​ക​ളി​ലും അവരെ ആട്ടിയു​റ​ക്കു​ന്ന​തി​നും ഞാൻ വ്യക്തി​പ​ര​മായ താൽപ​ര്യ​മെ​ടു​ത്തു.”

“അവരുടെ പിതാ​വെന്ന നിലയിൽ ഞങ്ങളുടെ കുട്ടി​കളെ മുലയൂ​ട്ടു​ന്ന​തി​നു ഞാൻ ശാരീ​രി​ക​മാ​യി സജ്ജനാ​ക്ക​പ്പെ​ട്ടില്ല, എന്നാൽ അവരെ രാത്രി​യിൽ കുളി​പ്പി​ച്ചു​കൊണ്ട്‌ എനിക്ക്‌ അവരു​മാ​യി അടുത്ത ശാരീ​രി​ക​ബന്ധം ലഭിക്കുക തന്നെ ചെയ്‌തു. എനിക്കും അവർക്കും അതൊരു രസകര​മായ സമയമാ​യി​രു​ന്നു!”

“കൂടെ​ക്കൂ​ടെ ഞങ്ങളുടെ കുട്ടി​ക​ളോ​രോ​രു​ത്ത​രേ​യും വെവ്വേറെ എന്നോ​ടൊ​പ്പം ഭക്ഷണം കഴിക്കു​ന്ന​തി​നു ഞാൻ വെളി​യിൽ കൊണ്ടു​പോ​കു​മാ​യി​രു​ന്നു. ഡാഡി​യു​മാ​യി ഒററക്കുള്ള ഈ സമയം അവർ ഇഷ്ടപ്പെ​ടു​ന്നു.”

“വർഷങ്ങൾ കടന്നു​പോ​യ​ത​നു​സ​രിച്ച്‌ അല്‌പാ​ല്‌പ​മാ​യി ഞങ്ങൾ കൂടുതൽ സ്വാത​ന്ത്ര്യ​വും ഉത്തരവാ​ദി​ത്വ​വും അവരെ ഭരമേ​ല്‌പി​ച്ചു. ഒരുവന്റെ കൈയി​ല​മർത്ത​പ്പെട്ട ഒരു സ്‌പ്രിംഗ്‌ അനിയ​ന്ത്രി​ത​മാ​യി തെറി​ച്ചു​പോ​കാ​തി​രി​ക്കേ​ണ്ട​തി​നു സാവധാ​ന​മാ​ണു അയച്ചു​വി​ടേ​ണ്ടത്‌.”

“ധാരാളം വാത്സല്യം പ്രകട​മാ​ക്കുക. ആശ്ലേഷ​ത്താ​ലും ചുംബ​ന​ത്താ​ലും ഒരു കുഞ്ഞും ഒരു കാലത്തും മരണ​പ്പെ​ട്ടി​ട്ടില്ല—എന്നാൽ അവയുടെ അഭാവ​ത്താൽ അവരുടെ വികാ​ര​ങ്ങൾക്കു മരിക്കാൻ കഴിയും.”

“ക്ഷമയു​ള്ള​വ​നാ​യി​രിക്ക, അവരുടെ ആവേശം കെടു​ത്ത​രുത്‌. അവരെ എപ്പോ​ഴും ശകാരി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്ക​രുത്‌. അവർ സ്വാഭി​മാ​നം വളർത്തി​യെ​ടു​ക്കട്ടെ. നിങ്ങളു​ടെ ഓരോ വിമർശ​ന​ത്തി​നും നാലു പ്രശംസ വീതം നൽകുക!”

അവരെ പരമാ​വധി നല്ലവരാ​ക്കു​ന്ന​തിന്‌ അവർക്കു​വേണ്ടി നിങ്ങളു​ടെ പരമാ​വധി ശ്രമം ചെലു​ത്തുക.” (g91 9⁄22)

[9-ാം പേജിലെ ചിത്രം]

റിബേക്കയേപ്പോലുള്ള കൊച്ചു കുട്ടി​കൾക്കു നിഷ്‌ക​ള​ങ്ക​മായ വാത്സല്യ​ത്തി​ന്റെ ആവശ്യ​മുണ്ട്‌

[10-ാം പേജിലെ ചിത്രം]

ഒന്നിച്ചു കാര്യങ്ങൾ ചെയ്യു​ന്ന​തി​നു സമയ​മെ​ടു​ക്കു​ന്നതു കെട്ടു​റ​പ്പുള്ള കുടും​ബ​ബ​ന്ധ​ത്തി​നു സംഭാവന നൽകും