Referensiya dha Egumi ni mabasa mwana livuru na mutugumano
5-11 A OUTUBRO
DHORELA DHA MADHU A MULUGU | ÊXODO 31-32
“Orabele webedha dhikwamuthu dhosema”
Sentinela 15/05/09 epaddi 11 ddima 11
Naaguvele withwa — ‘nlabo na Yehova nihaddamela’
11 Ovirihamo ndhe nnahudherihu mBibliyani podi okala ethu yoorusa, thabwathabwa naafwanyiwaga makathamiho. Motajhiha, Yehova nuumala wawobola amwaana Ezarayeli Wijipitu, aliwa ‘okangana ni Moses’ teto dila dhowinjhivadhene ‘yoomweha Yehova’. Mwaha waddi? Mwaha wohukalawo manjhe oong’wa. (Êxo. 17:1-4) Dhihinavire mweri minddi egamanle werana nipangano ni Yehova ni egarumedhe wi yere wawiwelela madhu aye, aliwa kayiwelele nlamulo nawoga wodhela wawebedha amulugu amodha. (Êxo. 24:3, 12-18; 32:1, 2, 7-9) Nere wi oribeliwa wa Moses agaali omwangoni aakelaga dhoholela wera waathusa? Yubuwela wi aamalekita yere odha ewanegeve naaliwa dila biili? Woona wi Moses kaalivo aliwa kiyaabareliwe? Mwaha wi duliye aavuluse mwaha wavenyihedha madaye odhulu? (Êxo. 17:8-16) Podi wera, mbwenye naari dhigarive ndo, amwaana Ezarayeli ‘yahikoodda omwiwelela’ Yehova. (Atos 7:39-41) Pawulo wakongomedha makiristawu wi ‘yilibihere’ wihina ehimorelele ‘mmurakoni mwimodhave wodhela otajhiha muzimu wohiwelela’ yoonihe amwaana Ezarayeli, ehalaga nenna nuuvolowa elabo yothomeliwa. — Heb. 4:3, 11.
Sentinela 15/10/12 epaddi 25 ddima 12
Omwiwelele Mulugu wihina woone ni mentwawo mpaganyo dhaye
12 Yehova ahiroma wakwaneliha mpaganyo waye waali munimpanganoni na nlamulo, wodhela waavaha musasa womwebedhamo ni onamakutha. Eenyaga wi athu oothega emwaaddamele oliye, vano amwaana Ezarayeli oddiwala mowaguva nipangano yeriliwana ni Mulugu ni ‘yoomukuula Oweela aamwaana Ezarayeli.’ (Sal. 78:41) Motajhiha, Moses agaali omwangoni Sinayi aakelaga dhoholela, amwaana Ezarayeli kiyandile ovilela, wambela oyelela nroromelo newa ni Mulugu yubuwelaga wi Moses ahanyanyala. Bumwahaya aliwa osasanya ekwamuthu ya mwanenyama a oru, aliwa owoga yegi: ‘Amwaana Ezarayeli, ola di Mulugu ehu, anoobole elabo yo Wijipitu.’ (Êxo. 32:1, 4) Vano aliwa osasanya ele yawithaniwa ‘mathanga a Yehova’, okokorela, ni okuthela mukutho ekwamuthu ele. Nuwona ele, Yehova owoga ni Moses wera: ‘Ehiddiwala mowaguva ohara dila gawaddelimi ohara.’ (Êxo. 32:5, 6, 8) Yowukulihaya sowi, wambela labo nenne, amwaana Ezarayeli yoolibela vamentoni va Mulugu, mbwenye aliwaya kiyakwaneliha ele yawogiwa. — Num. 30:2.
Sentinela 07/18 epaddi 20 ddima 14
“Ali epaddi ya Yehova baani?”
14 Amwaana Ezarayeli yahinona wi wawebedha amulugu amodha, yaali yothega enlubale vamentoni va Yehova. (Êxo. 20:3-5) Mbwenye kavalegele, aliwa wambela webedha ekwamuthu ya oru. Yowukulihaya sowi, naari egamuthegele Mulugu, amwaana Ezarayeli yubuwela wi eli epaddi ya Yehova. Bumwahaya Arawu adhe ithanege webedha wa ekwamuthu ele ‘mathanga a Yehova’! Murima wa Yehova waali avi? Oliye ahoona opa vanlubale mwaha amwaana Ezarayeli yahimuleketha. Oliye owoga ni Moses wera: Amwaana Ezarayeli ‘murimiwa wahikarana’ ni ‘yahipupuruwa ofiyedha ohiya dila atonyihedhiye wi eharege.’ Eraga ‘otanuwa mwaha wa rayiva’ Yehova wubuwela wi gikale waasilawene amwaana Ezarayeli. — Êxo. 32:5-10.
Dhoviteya dhomuzimuni
(Êxodo 31:17) Ela yintelelo yamukalakala, miyo vano naamwaana Ezarayeli. Mwaha muwari mwa malabo 6, Yehova ohupaddusa odhulu ni elabo yavati, vano nlabo nanetanu nabili oliye withuwa ni ong’welang’weleyana.’ ”
Sentinela 12/19 epaddi 3 ddima 4
“Ohukalawo mudhidhi wa dhithu dhatedhene” mudhidhi woolaba ni mudhidhi wowithuwa
4 Mabasa ooviheya Yehova ni Yesu enaapariwa, enatapulela wi kannahowela mudhidhi wowithuwa? Kahi yeyo. Yehova kanagomege, bumwahaya ahihowelaga withuwa. Mbwenye Bibliya anawoga wihina, nuumala opaddusa elabo yodhulu ni elabo yavati, ‘oliye withuwa ni ong’welang’weleyana.’ (Êxo. 31:17) Madhu ala enatapulela wi Yehova ahimala wapara mabasaye oopaddusa, vano oliye ogula mudhidhi wosugwa dhithu ndhe apaddusiliye. Yesu agaali velaboni yavati ahaalaba mabasa manddimuwa, mbwenye oliye oogula mudhidhi wihina ithuwe ni ajhe naakwaye. — Mat. 14:13; Luc. 7:34.
(Êxodo 32:32, 33) Akala sifunelo yenyu, mwaakurumuwele dhothega dhewa, akala naari, kamwerena, mugithimihemo mulivuruni mweenyu.” 33 Vano Yehova omwakula Moses wera: “Ginamuthimiha mulivuruni mwaaga ole agithegele.
Sentinela 01/09/87 epaddi 29 ddima 4
Makoho aanamileri
Yehova urumedha vamentoni vaye ni uwubuwelaga (wodhela oleba ndina nawo ‘mulivuruni neegumi) kinatapulela wi ohukanna ofuru wowakela egumi yohimala, ninga nipangano namukalakala. Moses ahimukoha Yehova wodhela amwaana Ezarayeli eraga: ‘Akala sifunelo yenyu, mwaakurumuwele dhothega dhewa, akala naari, kamwerena, mugithimihemo mulivuruni mweenyu.’ Mulugu omwakula wera: ‘Ginamuthimiha mulivuruni mwaaga ole agithegele.’ (Êxodo 32:32, 33) Hee, naarive Mulugu agalembe ndina na muthu ‘mulivuruni neegumi’, nuuvira malabo, muthuya podi okala ohiwelela obe oyelela nroromelo naye. Eyo yapadduwa, Mulugu onothimihamo ndina namuthu yoyo ‘mulivuruni neegumi’. — Apocalipse 3:5.
Wileriwa wa Bibliya
(Êxodo 32:15-35) Nuwindo, Moses okita vamwangoni vale agaathukule mmadani mwaaye mabwe menddi oOnamona. Dhipaddi dhaabilidhene dhahilebiwa wula ni wula. 16 Mabwe ala, aasasanye di Mulugu, madhu yaalebiwe vamabweni vala duliye alebile. 17 Jozuwe iwaliye nlogo nikuwaga, oliye wera: “Ginowiwa okuwa waanyakoddo omusasani wehu.” 18 Nuwindo Moses omwaakula egi: “Ngowa kahi okuwa waanyakoddo egonjhihe, newene kahi okuwa wowikubanyedha, mbwenye ngo okuwa wimodhawene.” 19 Moses nuwaddamela vamusasani vale, oniliye mwana ng’ombe ni athu yinaga, oliye otakaleliwa vanlubale, vano oliye warahila mabwe aapareliye mmadani, wapwesela sere-sere ya mwango yole. 20 Dhigereye ndo, Moses othukula mwana ng’ombe yasasanyiwa ovokedha veeko, onyenya ofiyedha osadduwa nddora, nuwindo owazela nddora nne mmanjheni. Wawerela amwaana Ezarayeli wihina eng’we. 21 Vano Moses omukoha Arawu egi: “Athu ala yuwerele ddi, odhe wathegihege ndala?” 22 Arawu omwaakula wera: “Nabwiyani kamuginyanyuwele. Nyu muhaanona pamadhene athu ala, wi murima dhewa sabure.” 23 Aliwa yere ogiloba wera: ‘Kanisasanyele mulugu anisogolele, mwaha kannone empadduwele Moses, mulobwana ola anthukule Wijipitu.’ 24 Bumwahaya gidhe gerege: ‘Ole anna oru adhena agivahe.’ Vano miyo woosa oru ele ni osasanya mwana ng’ombe ele.” 25 Moses woona wi athu ale yahimala opupuruwa, mwaha Arawu ahahapupurusa, eyo yahatotela oteyiwa ni amwiddaniwa. 26 Moses wimela odila wa musasa, wera: “Ole ali epaddi ya Yehova baani? Agaaddamele!” Vano anapongwe atene anlogo naalevita omwaddamela. 27 Moses wera: “Yehova Mulugu amwaana Ezarayeli enre: ‘Kadda muthu aseredhe supadda naye mmwiyununi, nvire musasa dhatedhene, musiwo ni musiwo, kadda muthu ampege ddibile, mwanddamanaye ni mukwaye.’ ” 28 Alevita wiwelela awogile Moses. Nlabo nenne okwa alobwana owakwana 3000. 29 Nuwindo Moses wera: “Peeno mwawaralihe madiinyu, mwaha muhapara mabasa a Yehova, kadda muthu wa nyu kamusakule mwanaye newene ddibile, peeno Mulugu anere wureelihani.” 30 Vati nuusa, Moses wapaganya athu ale wera: “Muhuthega vanlubale, vano ginadhowa gagumane ni Yehova, wihina goone akala yothega yenyu enere oleveleliwa.” 31 Moses nuuhogolowela wa Yehova wera: “Athu ala ehithega vanlubale! Ehimuuba mulugu a oru! 32 Akala sifunelo yenyu, mwaakurumuwele dhothega dhewa, akala naari, kamwerena, mugithimihemo mulivuruni mweenyu.” 33 Vano Yehova omwakula Moses wera: “Ginamuthimiha mulivuruni mwaaga ole agithegele. 34 Vano kathukulela nlogo naaga mburo gutonyihedhimi. Mungero aaga anere wusogolela. Nlabo ginadhimi gawooge muladdu, ginere wasinyusa mwaha dhothega dhewa.” 35 Yehova wambela waaporosa mwaha ng’ombe yuubaliwa, ng’ombe uubale Arawu.
12-18 A OUTUBRO
DHORELA DHA MADHU A MULUGU | ÊXODO 33-34
Dhowakula dha Mabasa na Yeddelo Yehu ya Okristu ya “Dhikalelo dhapama dha Yehova”
Perspicaz vol. 3 epaddi 101 ddima 4
Ndina
Dhopaddusa dhinowoniha wihina Mulugu ohukalawo, mbwenye kadhinawoga ndina naye. (Sal 19:1; Ro 1:20) Onona ndina na Mulugu, kinatapulela wanonave madhu aye baahi. (2Cr 6:33) Mbwenye enatapulela omunona pama muthuya, onona dhofuna dhaye, dhowera dhaye ni dhikalelo dhaye dhinafwanyeya mBibliyani. (Omuliganihe ni 1Rs 8:41-43; 9:3, 7; Ne 9:10.) Thalako ya Moses enonikavihera wonelamo muselu ola. Oliye aali muthu Yehova amunoniliye ndina naye, eyo enatapulela wihina aliwa yahandana. (Êx 33:12) Moses ahikanna ofuru wowoona nthithimiho na Yehova, ni ahikanna ofuru womwiwa alaleyaga ndina na Yehova (Êx 34:5) Olaleyiwa wula kiyatapulela ovirisedha ndina na Yehova. Mbwenye dhalaleyiwa dhikalelo ni dhowera dha Mulugu. ‘Yehova, Yehova, Mulugu athagaraga ni oohaguvela onyanyuwa, oojheha, anna odhivela wahinamala ni eebaribari, anawooniha anamwinjhi odhivela ohunamala, analevelela dhothega ni dhoviriganiha. Teto oliye kanahiya ndo athu oohiwelela, mbwenye anowaasinyusa ahima, odhuulu, ahima oodhuulu, mwaha dhothega dha makolo ewa.’ (Êx 34:6, 7) Nimukalelo mmodhave, jhibo ya Moses enna madhu ‘ginere ovuwiha ndina na Yehova,’ enowoniha makalelo Yehova aweddihiye amwaana Ezarayeli vamodha ni dhikalelo dhaye. — De 32:3-44.
Sentinela 01/05/09 epaddi 18 ddima 3-5
Yehova anonaddela emuthu yaye
Ethu yoroma Yehova ananaddeliye wodhela oliye, sowihina oliye ‘Mulugu athagaraga’. (Versu 6) Ninga munawogela muliba ohudheresesa, madhu ala etapuleliwe ninga thagaraga, ni ewogelo yEbarayiku enatapulela wihina Mulugu ohukanna nthebwa, ninga nthebwa anakanna babi ni mwanaye. Vano madhu etapuleliwe opama enatapulela ekalelo yapama anoniha muthu afunaga omukavihera mukwaye ahinna. Mwebaribarene kannanganyedha wihina Yehova anafuna iyo atene nnone wihina oliye anowasamalela adharaaye ninga babi anasamalela anaaye, nuudhivela ni anothuwathuwela dhofuna dhewa. — Salmos 103:8, 13.
Ethu yanabili Yehova ananaddeliye sowihina oliye ‘Kanaguvela onyanyuwa’ (Versu 6) Oliye kanna ekalelo yowanyanyuwela adharaaye veelaboni yavati. Mbwenye oliye anowavilelana, anovilelana dhothega dhewa, ni onowavaha mudhidhi wihina ethwaruwe. — 2 Pedro 3:9.
Voharela Mulugu owoga wihina oliye ‘ohukanna odhivela ohunamala ni deebaribari’. (Versu 6) Odhivela Ohunamala sikalelo yapama Yehova analabihedhiye wihina akanne wandana wapama naathu aye. (Deuteronómio 7:9) Teto Yehova ntxela neebaribari, oliye kanaleketha newene kanalekethiwa. Woona wihina Mulugu eebaribari, iyo podi omuroromela mwa dhatedhene anawogiye, vamodha ni mpaganyo dhaye dhosogolo. — Salmos 31:5.
Sentinela 01/05/09 epaddi 18 ddima 6
Yehova anonaddela emuthu yaye
Ebaribari yathima emodha Yehova anafuniye wihina iyo nnone, sowihina oliye doolevelela, ‘anolevelela dhothega ni dhoviriganiha.’ (Versu 7) Oliye anowaguva walevelela athu ethwaruwe. (Salmos 86:5) Teto Yehova anowoona obure onereya, oliye anowoga wihina ‘kanahiya ndo athu oohiwelela’. (Versu 7) Mulugu oweela ni owogowa, kanamala wasinyusa athu enamuthegela. Vilegele obe vihilegele, aliwa enere osinyusiwa mwaha dhothega dhewa.
Dhoviteya dhomuzimuni
(Êxodo 33:11) Yehova oowoga ni Moses kove ni kove, ninga muthu awogana ni muthu mukwaye. Vano Moses amala owoga, akuma mmusasani mune yeka, mbwenye Jozuwe mwaana Num, namakavihera a Moses ahala mwemune.
(Êxodo 33:20) Mulugu wera: “Kove yaaga kinooniwa. Mwaha muthu oona kove yaaga, anokwa.”
Sentinela 15/03/04 epaddi 27 ddima 5
Otapuleliwa livuru na Êxodo
33:11, 20 — Yehova oowoga ni Moses ‘kove ni kove’, Madhu ala enatapulela ddi? Madhu ala enatapulela wi aliwa yoothapanya. Moses owogesa ni mungero a Mulugu ni owakela dhoholela dha Mulugu wodhela mungero ole. Mbwenye Moses kamoonile Yehova, mwaha Mulugu ohuwoga wihina ‘muthu oona kove yaaga, anokwa.’ Ebaribarene Yehova kawogile thotho-thotho ni Moses. Bibliya anawoga wihina nlamulo ‘nawogiwe naangero, wodhela mmadani mwa namafihedha’ Gálatas 3:19.
(Êxodo 34:23, 24) “Kadda yaka dila tharu, anapongwe atene edhe vamentoni va Yehova Mulugu, Nabwiya eebaribari aamwaana Ezarayeli. 24 Mwaha ginere wawigara malogo yuwaddameleni ni ginere wunnuwiha elabo yenyu. Mwadhaaga vamentoni va Yehova Mulugu eenyu, kadda yaka dila tharu, kaavo muthu anaakalele nrima elabo yenyu.
Sentinela 01/09/98 epaddi 20 ddima 5
Osogolihe dhithu dhomuzimuni!
Kadda yaka dila tharu, anapongwe yabaliwa vaari va amwaana Ezarayeli yohoweleya wiwelela nlamulo nawoga wodhela odhowa vamentoni va Yehova. Alobwana owinjhiva yowathukulesa ahiyaniwa ni aniwa, mwaha yahinona wi emudhi yatene yere olibihiwa epaddi yomuzimuni ni mutugumano ndha. Ki vano aasugwerege nyumba dhewa ni mundda dhewa baani? Yehova ahipaganya: ‘Mwadhaaga vamentoni va Yehova Mulugu eenyu, kadda yaka dila tharu, kaavo muthu anaakalele nrima elabo yenyu.’ (Êxodo 34:24) Amwaana Ezarayeli yohowela okanna nroromelo ni ohanganyedha wi kiyayelele dhithu dhiwa mwaha odhowa mmutugumanoni, nerege wi Yehova ahakwaneliha mpaganyo waye? Mohanganyedha ahakwaneliha!
Wileriwa wa Bibliya
(Êxodo 33:1-16) Yehova owogave ni Moses wera: “Kavenya! Waasogolele athu ala waathukuliwe Wijipitu, wadhowena elabo gilibelimi ni Abaraawu, Izaki ni Jako ginowi: ‘Ginere ovaha odhuulu wenyu elabo ela.’ 2 Mungero aaga anere wuholelani ni ginere wawigara akananewu, aamorewu, ahitita, aperizewu, ahevewu ni ajebusewu. 3 Mudhowe elabo ya mukaka ni yeenwi. Mbwenye kaginaakale ni nyu, mwaha muli athu owumma murima, ni gere wutolosani muhunasuse.” 4 Athu ale egawiwale madhu ala oopiha mbani, obajha wunla, ni kaavo muthu awanre dhojerimela. 5 Yehova owoga ni Moses wera: “Wawaddele amwaana Ezarayeli were: ‘Nyu muli athu owumma murima. Moohilegela ginere ovira vaari venyu ni ginere wutolosani. Vano nyu mukale ndo, munaaware dhojerimela, ginadhowa gubuwele ginafunimi wuwerelani.’ ” 6 Obajha nlabo nenne, omwangoni Orebe, amwaana Ezarayeli oselela owara dhojerimela. 7 Vano Moses otamiha musasaaye odhowa omagela okwibi waamwaana Ezarayeli, ni ovaha ndina na nyumba ya mutugumano. Athu atene yaale yadhowa omukohedhela Yehova yadhowa wongo. 8 Moses aavolowaga mmusasani mwaaye, kadda muthu oovenya wimela vamusasani vaye, obajha omusugwa Moses ofiyedha ovolowa mmusasani mwaaye. 9 Moses avolowa mmusasani mwaaye, murabo wodha wimela vamusiwoni, wula Mulugu awogaga ni Moses. 10 Vano athu atene yoona murabo ogimenle vamusiwoni, kadda muthu ookokora vamusiwoni vaye. 11 Yehova oowoga ni Moses kove ni kove, ninga muthu awogana ni muthu mukwaye. Vano Moses amala owoga, akuma mmusasani mune yeka, mbwenye Jozuwe mwaana Num, namakavihera a Moses ahala mwemune. 12 Moses owoga ni Yehova wera: “Nyu mwerile: ‘Oholele nlogo naaga’, mbwenye kamugaadele baani anaakale ni miyo. Teto nyu wera: ‘Gihinona ndina nawo, ni onofwanelela vamentoni vaaga.’ 13 Akala ginoofwanelela vamentoni venyu, kamwerena, gaaddeleni dila dhenyu, wihina miyo gunoneni ni gifwanelelegeve vamentoni venyu. Teto munaddiwale wihina nlogo nna theenyu.” 14 Vano Mulugu wera: “Miyo ginaakale vamodha ni we, ni ginere wuvaha withuwa.” 15 Nuumala, Moses wera: “Nyu mwahikala vamodha ni iyo, kamunihiye omaruwa yeekihu. 16 Nnaanone addi wihina miyo, vamodha naathu ala, nnofwanelela vamentoni venyu? Kannanone mwanivelela? Athu enere onona wihina miyo, vamodha naathu eenyu, niihiyana ni malogo ala eli veelaboni yavati.”
19-25 A OUTUBRO
DHORELA DHA MADHU A MULUGU | ÊXODO 35-36
“Yehova anonivaha owedha wowapara mabasaaye”
Sentinela 15/12/14 epaddi 4 ddima 4
Yehova anowareeliha athu enna murima wovaha
Ethu yamuhagalase Yehova kadhali dhovelelave baahi, mbwenye murima wapama waathu ekavihere webedha webaribari. Aliwa wivelela wihina ekavihere ni mudhidhi wewa, vamodha ni mabasiwa. ‘Ahiyana atene athotho, odhana . . . yasasanyiwa ni mada ewa.’ Mwebaribarene ‘ahiyana atene athotho yanna murima wovaha, osasanya osalu wa mooya a mbuzi.’ Ohiya eyeneve, Yehova onvaha Bezaleli ‘thotho, wonelamo ni enonelo yowapara mabasa atene oosema.’ Mowindala, Yehova onvaha Bezaleli, vamodha ni Oliyabe thotho yahoweliwa wihina aliwa yapare mabasa matene yavahiwiwa. — Êxo. 35:25, 26, 30-35.
Sentinela 15/12/11 epaddi 18 ddima 6
Athu ororomeleya amudhidhi wakale yeeddihiwa ni muzimu wotxena
6 Yopadduwa ya Bezaleli, mmudhaye Moses, enowoniha makalelo muzimu wotxena wa Mulugu onamukaviheriwa muthu. (Omwileri Êxodo 35:30-35.) Bezaleli othomiwa wihina asogolele wegeredhiwa wa dhipano dhomagana tabernakulu. Ahinavahiwe mabasa ala, oliye ahikanna thotho dhowapara mabasa ninga yala? Podi wera. Oliye akalaga Wijipitu, oopahesa boloku. (Êx. 1:13, 14) Kivano Bezaleli ande addi wapara mabasa ala oorusa? Bibliya anawoga wihina Yehova ‘ohunvaha muzimu wa Mulugu, onanvaha thotho, wonelamo ni enonelo yowapara mabasa atene oomeesili. Ni ohunvaha muzimu wowawiita mabasa, . . . ni thotho dhowapara mabasa atene’. Thotho si thotho Bezaleli anniyena yere wenjhedhedhiwa ni muzimu wotxena. Ethu emodhave yahipadduwa ni Oliyabe. Mwebaribarene aliwa vano okala a thotho. Ohiya baahi wapara mabasiwa, aliwa yowaxagiha athu amodha wapara mabasa yale. Mwebaribarene Mulugu wavaha murima wowahudhiha athu amodha.
Sentinela 15/12/11 epaddi 19 ddima 7
Athu ororomeleya amudhidhi wakale yeeddihiwa ni muzimu wotxena
7 Ethu emodha enoniha wihina Bezaleli ni Oliyabe yeeddihiwa ni muzimu wa Mulugu, sowihina dhithu yaasasanyiwa dhahiliba obe dhahilegela. Dhoobo yaasasanyiwa dholabihedhiwa yaka 500 dhigavirile. (2 Cró. 1:2-6) Ohiyana nameesili apeeno, Bezaleli ni Oliyabe aliwa kiyafunne waleba mandiniwa mudhooboni mune yaasasanyiliwa. Nthithimiho naatene wodhela dhoobo yaasasanyiliwa avahiwa di Yehova. — Êxo. 36:1, 2.
Dhoviteya dhomuzimuni
(Êxodo 35:1-3) Vasogolova Moses waatugumana amwaana Ezarayeli atene, wawaddela egi: “Mwaavuruwane madhu awogile Yehova wihina mwaaharege: 2 Mwaaparege mabasa eenyu ofiyedha malabo matanu nammodha, nafiya nlabo nanetanu nabili, nikale nlabo nootaleleya mwigumini mweenyu, sabadu aantero owithuwa a Yehova. Yole onaapere mabasa nlabo nenna anere opiwa. 3 Murala bu murala kavihiddihiwe motho nlabo nasabado.”
Sentinela 15/05/05 epaddi 23 ddima 14
Onone dila dha Yehova
14 Weeke mburo woroma dhithu dhomuzimuni. Amwaana Ezarayeli yohowela ohuhiya wihina ojheya murima ni dhithu dhomaningoni ekwerebeyehe mabasa oomuzimuni. Egumi yamwaana Ezarayeli, yofuneya ohithuwathuwela dhithu dhomaningoni dha labo ni labo. Yehova ahithoma nlabo nimodha vasumanani naali notaleleya, nalabihedhiwa ni mabasa oomuzimuni. (Êxodo 35:1-3; Números 15:32-36) Yaka dhatedhene yohoweleya osakula mudhidhi wihina dheriwena musonkano dha vayekiwa. (Levítico 23:4-44) Dhohudhiha dha musonkano ndha, dhowawubusedha dhithu dhathima awerele Yehova, dhikalelo dhaye ni odhivela waye ni dhowavaha ofuru womutamalela. Athuya yamulabelaga Yehova, yoomova mwamakalelo apama, yomudhivela ni yokaviheriwa weeddagave mudila mwaaye. (Deuteronómio 10:12, 13) Malagano a Yehova yavahiwiwa mudhidhi ola wa musonkano, peeno enowakavihera adhari a Yehova. — Hebreus 10:24, 25.
(Êxodo 35:21) Vano, atene ale yanna efunelo ni yaali oovaha odhana dhovelela dhewa muddammwani wi envahe Yehova, dhilabiwena mabasa atene yapariwa, ni dhisoniwena dhowara dha namakutha.
Sentinela 01/11/00 epaddi 29 ddima 1
Ovaha winodhana ohagalala
Kubuwela makalelo yaali amwaana Ezarayeli, amudhiwa akale yahibubuddiwa ni yahonihiwa goyi Wijipitu. Vano aliwa woboliwa ni yahikanna dhoreela dhomaningoni. Yere odhiveliwa onvahamo vang’ono Yehova? Podi wera aliwa yubuwele wihina dhatedhene ndha sehu, ki nnanvahelegemo ddi Yehova? Mowindo, wafiliwa mudhidhi wihina evahe dhovelela dhewa wi ekavihere webedha webaribari, aliwa ovelela. Kayere owaddihedhiwa, aliwa kiyaddiwale wihina dhoreela ndhe dhadhela wa Yehova. Mwaha wa yeyo aliwa ovelela mwamakalelo ohupimelela, parata, oru ni dhifuwodhiwa. Aliwa yavelela ni murima wohagalala. ‘Murima wewa wowathukulela ovelela’, teto ‘muzimu wewa kuwukuwe’, yavelela ninga ‘mvaho wamahala va Yehova’. — Êxodo 25:1-9; 35:4-9, 20-29; 36:3-7.
Wileriwa wa Bibliya
(Êxodo 35:1-24) Vasogolova Moses watugumana amwaana Ezarayeli atene wawaddela egi: “Mwaavuruwane madhu awogile Yehova wihina mwaharege: 2 Mwaaparege mabasa eenyu ofiyedha malabo matanu nammodha, nafiya nlabo nanetanu nabili, nikale nlabo nootaleleya mwigumini mweenyu, sabadu aantero owithuwa a Yehova. Yole onaapere mabasa nlabo nenna anere opiwa. 3 Murala bu murala kavihiddihiwe motho nlabo nasabado.” 4 Nuwindo Moses wawaddela amwaana Ezarayeli atene egi: “Mwaavuruwane madhu awogile Yehova egi: 5 ‘Nyu atene mpeleke dhovelela wa Yehova. Athu atene yale enna murima woovaha epeleke dhovelela wa Yehova: oru, parata, muthove, 6 osalu wazuli, thebe noriba, osalu woofila, osalu wojajala, mooya a mbuzi, 7 thebe na nimbila nigabwinihiwe mutintani yoofila, thebe na foka, tabwa dhaakasiya, 8 makura owahiddihana maluju, balsamu owasasanyana makura oohabihiwana omwene, ni insenso yonukwela, 9 mabwe oonikisu, mabwe owaahela efodi ni vathimarimani. 10 “ ‘Athu atene yale eli ameesili athotho edhe yapare mabasa aarumile Yehova. 11 Edhe esasanye tabernakulu, musasa, dhokunelana, pega, garadi dha tabwa, musathi, abodho ni mapaddiwene; 12 nikasa ni dhimiridhiwadhene, tampa, kurtina noogawa; 13 meza ni dhimiridhiwadhene, dhoobo dhatedhene, ekaathe enooniha okalavo; 14 panti yomonelana ni dhobodhiwadhene, ni malujwiwene ni makura owahiddihana. 15 Altare a insenso ni dhimiridhiwadhene; makura ohabihiwana omwene ni insenso yonukwela; kurtina na musiwo wa tabernakulu; 16 altare a mukutho wopaha ni kopiwene ya muthove, dhimiridhaye ni dhoobo dhatedhene; basiya ni moddodhiwadha; 17 makurtina a vathaddo, musathi, abodho ni mapaddiwene; kurtina na musiwo wa vathaddo; 18 abodho enaamagiwena tabernakulu ni abodho enaamagiwena nthaddo; ni kabala. 19 Dhisoniwe dhowara dhojajala dhinaawariwege mburo woweela, dhowara dhotaleleya dha namakutha Arawu, ni dhowara dhanaaye, wihina ekale anamakutha.’ ” 20 Nuumala, amwaana Ezarayeli atene yatugumane yahivenyavo vamentoni va Moses. 21 Vano, atene ale yanna efunelo ni yaali oovaha odhana dhovelela dhewa muddammwani wi envahe Yehova, dhilabiwena mabasa atene yapariwa, ni dhisoniwena dhowara dha namakutha. 22 Aliwa odhaagave, alobwana ni ahiyana, athu atene yale yanna efunelo. Odhana dhorihedhana dhowara, birinku, aneli, ni dhithu dhimodha dhathima, ni dhithu dhatedhene dha oru. Athu atene odhana onvaha Yehova dhoveleladhiwa dha oru. 23 Athu atene yale yanna osalu wazuli, thebe noriba, osalu woofila, osalu wojajala, mooya a mbuzi, thebe na nimbila nigabwinihiwe mutintani yoofila, ni thebe na foka, odhana ovelela. 24 Athu atene yale yannaga parata, muthove odhana ovelela wa Yehova. Teto athu atene yale yannaga thabwa dhaakasiya odhana ovelela wihina epariwena mabasa oohiyana-hiyana.
26 A OUTUBRO–1 A NOVEMBRO
DHORELA DHA MADHU A MULUGU | ÊXODO 37-38
“Aaltare ootabernakulu yatapulela ddi muwari mwa webedha webaribari?”
Perspicaz vol. 1 epaddi 95 ddima 6
Altare
Altare a insenso. Altare a insenso (teto anithaniwa “altare a oru” [Êx 39:38]) aasasanyiwe ni tabwa dhaakasiya, odhuluwa ni mmambalomwa ahimareliwa oru. Altareya malapeloya anna 44,5 sentimeturu, otaamawa anna 89 sentimeturu teto ahikanna manyaga yaali epaddi nayi dhaaltare ni ahikanna pulsera bili mwavolowesa dhimiri dhaakasiya dha oru wihina athukuliwegena. Pulsera ndha dheekiwe mmambalo mwaaltare. (Êx 30:1-5; 37:25-28) Insenso yavayekiwa yapahiwa vaaltareni vala dila bili kadda labo, mambesi ni txiguwo. (Êx 30:7-9, 34-38) Teto insenso yoopahiwa vaaltareni va insenso. (Le 16:12, 13; He 9:4; Ap 8:5; omuliganihe ni 2Cr 26:16, 19.) Altare a insenso akala mba mwa tabernakulu, ohunavolowe mburo woweela. Bumwahaya egawogiwa wi ‘aali waddamele nikasa noonamona.’ — Êx 30:1, 6; 40:5, 26, 27.
Perspicaz vol. 2 epaddi 390
Insenso
Insenso yotalelaya yahithukuleliwa otabernakulu, yasasanyiwe ni dhovelela dhokwima dha nlogo. (Êx 25:1, 2, 6; 35:4, 5, 8, 27-29) Dhoholela Yehova anvahiliye Moses wodhela makalelo asasanya insenso, baala: ‘Othukule ni opime muthengo mmodhave orongozela ndha dhonukwela: orongozela wa estoraki, wa onixa, wa galibano, ni orongozela woolibano apama. Othukule otaganyihedhe, wihina osasanye insenso yonukwela ni weeke mwinnyu. Enaakale ethu yoweela ni yotaleleya. Othukule epaddi emodha osile okale othu ni ohise vang’ono ohele waddamela mburo woonamona mmusasani wa mutugumano, mwemune ginadhegimi wufwanya. Ekale ethu yotxena vamentoni venyu.’ Afunaga wooniha thima yanna insenso ele Yehova wenjhedhedha wera: ‘Muthu anaasasanye ninga yela wi oonege onukwela anere opiwa.’ — Êx 30:34-38; 37:29.
Perspicaz vol. 1 epaddi 95 ddima 4
Altare
Aaltare ootabernakulu. Tabernakulu egamagiwe, voharela omagiwa aaltare abili ninga Yehova mwawogeliye. Altare vapahiwa mukuthu, (mmodhave ithaniwa “altare a muthove” [Êx 39:39]) aasasanyiwe ni tabwa dhaakasiya. Akala ninga kaxa, podi wera kanna tampa ni kaaddihale. Kadda epaddi anna 2,2 meturu, teto otaamawa anna 1,3 meturu ni ahikanna manyaga komo dhannayidhene. Altare atene ahimareliwa muthove, teto vaari ni vaari vaaltare vahekiwa kopa ya muthove. Altare ole, ahikanna pulsera nayi dhaddamele kopa ele. Podi wera pulsera ndhe, dhaali ndhe mwavira dhimiri minddi, athukuliwesana altare. Athu oohudheresesa, emowoga wodhela muselu yola mwamakalelo ohiyana-hiyana. Aliwa enawoga wihina pulsera dhannayidhene, dhoolaba. Pulsera bili dhalabela altare aathukuliwaga, dhakala mpontani mwaaltare. Teto dhahisasanyiwa dhoobo dha muthove ninga apaya ooguddana nddora, matijela yamorelesamo nikame naanenyama, magarfu oorugunusedhana nyama, ni insenso. — Êx 27:1-8; 38:1-7, 30; Núm 4:14.
Dhoviteya dhomuzimuni
(Êxodo 37:1) Nuumala, Bezaleli osasanya nikasa ni tabwa dhaakasiya. Olapawa nanna guguno biili ni meya, orombalalawa nanna guguno modha ni meya, otaamawa nanna guguno modha ni meya.
(Êxodo 37:10) Nuumala, wasasanya meza ni muthanko waakasiya. Malapeloya yanna guguno biili, marambalaleloya yanna guguno modha ni matameloya yanna guguno modha ni meya.
(Êxodo 37:25) Vano oliye omusasanya altare a insensu ni tabwa dhaakasiya. Altareya aali a kwadarado olapawa anna guguno modha, orambalalawa anna guguno modha, otaamawa anna guguno biili. Ni ahekiwa manyaga.
Perspicaz vol. 1 epaddi 36
Akasiya
Kadda murasi waakasiya ohukanna mwinga dholapa dhowinjhivadhene, murasi dhendha dhinoogorogonjhelana ni murasi dhaakasiya dhimodha dhaaddamaniwa vikalaga mwihiru munlubale. Bumwahaya Bibliya aawogaga muthanko waakasiya agawoga ninga dhili dhowinjhivadhene. Muthanko waakasiya olapawa podi ofiya 6 obe 8 meturu teto onakala ninga nikupu ni ohukanna matakuru oonibinela ni ohukanna folori dhaanjhani dhoonukwela dhinakuma thongolo. Nigula naakasiya nnakala nooriba teto muthankoya boovadda, wonyemela ni kunathunbwa bure-bure. Mwaha okala muthanko woduduruwa, wovaadda ni wohaguva othunbwa onafwanyeya mwiddeddereni onoweriha okala muthanko wapama, buyoyo walabihedhiwe wihina osasanyiwena tabernakulu, nikasa nanipangano (Ex 25:10; 37:1), meza vaheliwesa ekathe yowoniha okalavo (Ex 25:23; 37:10), aaltare (Ex 27:1; 37:25; 38:1), dhimiri dhothukulana dhoobo dhenda (Ex 25:13, 28; 27:6; 30:5; 37:4, 15, 28; 38:6), matxikwa amakurtina (Ex 26:32, 37; 36:36), garadi (Ex 26:15; 36:20) vamodha ni kunyadha (Ex 26:26; 36:31).
(Êxodo 38:8) Osasanya basiya na muthove ni moddodhiwadhene, aalabihedhaga maaspelyu yaapelekile ahiyana yaasakuliwe wihina elabege vamusiwo wa musasa wa mutugumano.
Sentinela 01/04/15 epaddi 15 ddima 4
We wahinona?
Mespelyu, mudhidhi wakale yaali ohiyana ni ala eliwo peeno, maspeyu a mudhidhi wakale yasasanyiwa ni muthove woojeleliwa pama — teto yathabwile ononiwa yaali maspeyu a boronzi, podi wera amodha yosasanyiwa ni kobere, parata, oru obe eletoro. Dila yobajha Bibliya anawogiye wodhela espeyu bu mudhidhi tabernakulu emagiwaga, Nyumba yoroma yamwaana Ezarayeli omulabelamo Yehova. Ahiyana yahaavaha maspeyu wihina nsasanyiwena basiya na kobere ni dhithu dhakiratelesa basiya nna. (Êxodo 38:8) Wihina dhisasanyiwena dhithu dhenda maspeyu ale yohowela onyungulusiwa.
Wileriwa wa Bibliya
(Êxodo 37:1-24) Nuumala, Bezaleli osasanya nikasa ni tabwa dhaakasiya. Olapawa nanna guguno biili ni meya, orombalalawa nanna guguno modha ni meya, otaamawa nanna guguno modha ni meya. 2 Oliye omara ode ni muwari ni oru yojerimela, ni obandiha oru. 3 Vano ohana pulsera nayi dha oru, wi dhiheliwe vadhulu va manyalo, kadda epaddi pulsera biili. 4 Voharela osasanya mwana dhimiri dha muthanko waakasiya ni omarela oru. 5 Nuwindo, ovolosiha mwana muthanko nde mpulserani dhaali mmambalo mwanikasa wihina nthebiwegena. 6 Osasanya tampa ya oru yojerimela. Malapeloya yanna guguno biili ni meya marambalaleloya yanna guguno modha ni meya. 7 Vano wawuba akerubi abili ni oru yovada ni martelu wahela dhipaddi dhaabilidhene dha mmambalo. 8 Kerubi mmodha akalesa epaddi emodha mukwayeya epaddi emodha. Ahawubela akerubi dhipaddi dhabilidhene ya tampa. 9 Akerubi aabilene yahaatapulela mampelo ewa odhulu, ekunelaga tampa ele ni mampelo ewa esugwagana mbwenye kove dhewa dhigaworomele vatampani. 10 Nuumala, wasasanya meza ni muthanko waakasiya. Malapeloya yanna guguno biili, marambalaleloya yanna guguno modha ni mataameloya yanna guguno modha ni meya. 11 Omarela oru yapama ni osasanyedha yatene ni oru. 12 Voharela, wawubela meza ale mwana borda orambalalawa yaali ninga nlada ni osasanyedha borda dhatedhene ni oru. 13 Ohiya eyo, wasasanyedha pulsera nayi ni oru yoopida ni ohela epaddi dhannayidhene, mune mwakomeliwe kadda moddo. 14 Pulseradha dhakala vaddamela ni borda, wodhela pulsera ndha meza ale yerege othebiwa ni dhimiri. 15 Mowindo, oliye osasanya dhimiri wihina ethebiwegena meza. Dhimiri ndha dhasasanyiwe ni muthanko waakasiya ni omareliwa oru. 16 Voharela, osasanya ni oru yojerimela dhoobo dhakalesa va meza: parato, kopo, matijela, jaru ni dhoobo dhatedhene mwaheliwege mukutho wa dhoong’wa. 17 Nuumala, osasanya panti ya oru yojerimela. Osasanya panti ya oru yoopida ni martelu. Nthuwana, murasi, kopo, mabontawu ni foloridha dhakosa epaddi ya ethu mmodhave baahi. 18 Mmurasiya wahikanna moono dhowakwana mitanu naamodha: kadda epaddi moono miraru. 19 Kadda moono wa epaddi mmodha wahikanna kopo tharu dhakala ninga folori ya amendowa, dhamwalaniha bontawu ni folori, kadda mono ya epaddi emodha wahikanna kopo tharu dhakala ninga folori ya amendowa, dhamwalaniha bontawu ni folori. Mwamakalelo yala, dhahisasanyiwa moono mitanu naamodha dhakuma omurasini wa panti. 20 Vano murasi wa panti wahikanna kopo nayi dhakala ninga folori ya amendowa, dhamwalaniha bontawu ni folori. 21 Yahikanna bontawu nimodha vati va moono dhoroma dhakuma vamurasini, bontawu nimodha vati wa moono dha nabili, ni bontawu nimodha vati va moono wogomihedha; mwamakalelo yala osasanyedhiwa moono dhatedhene mitanu nammodha dhakumela vamurasini va panti. 22 Mabontawu, moono ni panti yatene yasasanyiwe wihina ekale ethu modha baahi ya oru yojerimela, epidiwe ni martelu. 23 Oliye wasasanya maluju matanu nabili a oru yojerimela, osasanya dhowahiddihana ni dhowathimihana. 24 Oliye olabihedha talento modha ya oru yojerimela, osasanyana panti ni dhoobodhiwa dhatedhene.