Referensiya dha Egumi ni mabasa Mwana Livuru na Mutugumano
7-13 A SETEMBRO
DHORELA DHA MADHU A MULUGU | ÊXODO 23-24
“Onaatajhihe anamwinjhi”
Sentinela 08/18 epaddi 4-5 ddima 7-8
Wokanna ebaribari?
7 Onodhiveliwa wamandari mensaje obe email para akwawo obe athu wanonniwe? Onowilerigi notisiya mujornaleni ahinavuwe, obe yopadduwa ya mmalaleyelo ehinanoniwe naathu owinjhiva. Malabo mamodha iyo podi wiwoona ninga athu oobajha wiwa muthenga ohunavuwe. Vano iyo ofunaga wafihedha athu amodha. Mbwenye ohunathi winviyari muthenga oyo orajhihe wubuwela: ‘Ethu ela ehipadduwa? Gihikanna ebaribari? Kaginowanganyedha?’ Podi wera ohufunaga we podi wawaddela addibila muthenga wowoota. Valapena waathimihe mensaje ayo ohiya wawinviyarela athu amodha.
8 Wawinviyari mensaje obe email, ohubuwele pama, ethu yowopiha vanlubale. Dhilabo dhimodha mabasa ehu ehikoddihiwa obe enoharahariwa. Athu enawidda mabasa ehu elabo dhendho enowathusa addibila obe enowawanganyedhiha, bumwahaya enovuwiha muthenga dhowoota pudhave. Kasugwa ethu epadduwe elabo yo União Suviética. Asupayi enithaniwa KGB, obajha ovuwiha muthenga wawoga wihina addibila yanna mutholo mmulogoni, yahihiya okala ororomeleya. Athu owinjhiva yahifiyedha orumedha yowoota ela, aliwa onyanyala nikuru na Yehova. Sathagaraga! Athu yahile ebaribari elabo yela amodha ehihogolowa. Mbwenye amodha newene nivano kinahogolowe. (1 Tim. 1:19) Nnere ddi wihina nirabele yopadduwa ninga yela? Kuvuwihe muthenga ohiri webaribari obe ohunoneye pama. Kukale taduwa, orajhihe okanna ebaribari.
Perspicaz vol. 1 epaddi 175 ddima 5
Arawu
Dila dhatharudhene Arawu akwakwathuwiye epaddi yomuzimuni, enoniha wihina kaali oliye aaromile werana webedha wowoota. Mbwenye oliye ere ohiya wihina otujiwa naathu amodha obe mudhidhi afwanyeyiye omuthukulele okwakwathuwa epaddi yomuzimuni. Thabwa-thabwa dila yobajha oliye okwakwathuwa epaddi yomuzimuni Arawu ahikanna ofuru wowiwelela nlamulo nawoga: ‘Onaatajhihe anamwinjhi yeragana dhabure.’ (Êx 23:2) Mwebaribarene ndina na Arawu mBibliyani nnothithimihiwa, teto mwaana a Mulugu agaali elabo yavati ahivaha thima onamakutha waadhele wa Arawu. — Sal 115:10, 12; 118:3; 133:1, 2; 135:19; Mt 5:17-19; 8:4.
Perspicaz vol. 1 epaddi 479 ddima 5
Okuneela wintoni
Oharahara malamulo wawogiwaga muladdu, onaliganihiwa ni okuneliwa wintoni. nlamulo nnowoga dila dhowinjhiva wodhela onyingaliwa, mukono obe nsakulo, mwaha dhithu dhendha dhinomukuneela wintoni namathonga ofiyedha oliye walupa malamulo. ‘Mwaha onyingaliwa winowaakuneela wintoni athu a thotho.’ (Êx 23:8; De 16:19) Naari namathongaya akala apama ni akanne thotho yapama mwebaribarene naari anonaga obe ahinonaga oliye podi obibiddela muladdu mwaha onyingaliwa. Nlamulo na Mulugu nnowoga wihina mukono ola, vamodha ni thagaraga, dhinokuneela wintoni. Bibliya anawoga: ‘Wawogaga muladdu kukanne nsakulo ni muthu oohawa obe ooreela.’ (Le 19:15) Mwaha wahara anamwinjhi obe mwaha wa thagaraga kiyakale yapama namawoga muladdu waavaha razawu aliba okanna mwaha wa dhokanna dhewa. — Êx 23:2, 3.
Otibe dhoviteya dhomuzimuni
(Êxodo 23:9) “Onaamutaabuse muleddo anakala vaari venyu. Mwaha nyu munookalaga aleddo elabo yo Wijipitu, muhunona goyi anakanna muleddo.
Sentinela 10/16 epaddi 9 ddima 4
“Wawonihe opama athu eelabo emodha”
4 Yehova afuna wi amwaana Ezarayeli, yaweddihege pama athu eelabo emodha. Yeragana ni murima wewa waatene. (Omwileri Êxodo 23:9) Bumwahaya adhe awubusedhege amwaana Ezarayeli wi aliwa ‘yahinona goyi anakanna muleddo.’ Yahoona goyi mwaha nsakulo yanna mejipisiyu. (Gén. 43:32; 46:34; Êxo. 1:11-14) Teto amwaana Ezarayeli yahoona goyi vanlubale mwaha okala aleddo Wijipitu, naari dhigarive ndo Yehova afuna wi aliwa yaweddihege aleddo ninga ‘amwaana Ezarayeli akwiwa’. — Lev. 19:33, 34.
(Êxodo 23:20, 21) “Ginere omuruma mungero osogolo wawo, wihina ubarele ni uvolosihe elabo gisakulimi. 21 Onvuruwane pamadhene ni omwiwelele. Kuhiye omwiwelela, mwaha oliye kanaalevelele dhothega dhenyu, teto ndina naaga niri nuliye.
Perspicaz vol. 2 epaddi 828 ddima 10
Migeli
1. Mungero ola oweela, Gabiriyeli agaarive, awogiwe mBibliyani di mungero mmodhave a vayeka anoniwe ni ndina na ‘Arkanju.’ (Judas 9) Ndina nna na Migeli voromavene nnafwanyeya mulivuruni na Daniyeli kapitulu 10, oliye awogiwe ninga ‘Mwene munlubale’. Oliye aadhile omukavihera mungero anna kopolo dhavang’ono aatabusiwe ni ‘Mwene eelabo yo Persiya’. Migeli ithaniwe ninga ‘Mwene a nlogo na Daniyeli,’ ‘namathonga munddimuwa ari owimelene txithi aabarelaga ahima a Daniyeli.’ (Da 10:13, 20, 21; 12:1) Mungero ola Migeli di yoyo aaholele amwaana Ezarayeli egaali mwiddeddereni. (Êx 23:20, 21, 23; 32:34; 33:2) Nihikanna ebaribari mwaha madhu ala enowiwanana ni a Judasi, enawoga: ‘Migeli, mungero munddimuwa, obajha okangana ni Ddiyabo, mwaha mwiili wa Moses.’ — Judas 9.
Wileriwa wa Bibliya
(Êxodo 23:1-19) “Onaalaleye muthenga wowoota. Onaapangane ni muthu abure omwinkedha muthu mukwawo. 2 Onaatajhihe anamwinjhi yeragana dhabure. Vamuladduni onaavahe onamona wowoota, mwaha watajhiha anamwinjhi. 3 Kukanne nsakulo, muthu oohawa akanna muladdu. 4 “Waddodda ng’ombe ya mwiddani awo, obe buru amwiddani awo, omuwelihedhe mwinnya. 5 Wanfwanya buru a mwiddani awo agatongwilena mutholo, kumukwaranye. Omukavihere onvenyiha. 6 “Onaabibiddele muladdu wa muthu oohawa, anakala vaari venyu. 7 “Onaamwinkedhe muthu. Onaampe muthu ahinna muladdu ni muthu apama. Mwaha ginommaga muladdu muthu anerana dhabure. 8 “Kurumedhe onyingaliwa, mwaha onyingaliwa winowaakuneela wintoni athu a thotho ni winowaasaddula madhu a muthu apama. 9 “Onaamutaabuse muleddo anakala vaari venyu. Mwaha nyu munookalaga aleddo elabo yo Wijipitu, muhunona goyi anakanna muleddo. 10 “Muwari mwa yaka thanu nammodha, mulime mundda dhenyu ni muhadde dhowima dhenyu. 11 Yafiya yaka ya neetanu nabili, kamulime, mwithuwe. Athu oohawa eli vaari venyu, eddoddele dhoojha dhinaahale mmunddani, yaselela, dhihiwe, dhijhiwe nanenyama amukokolani. Mweregena ndo ni mundda wenyu wa nvinyedu ni wolivale. 12 “Waparege mabasa awo ofiyedha malabo matanu nammodha, nafiya nlabo nanetanu nabili kuwaapare mabasa. Ohiye ng’ombe yawo ni buru awo yithuwe. Teto waahiye ahima amudhari awo amwihiyana vamodha ni muleddo ali vaari vawo yithuwe. 13 “Mwiwelele dhowoga dhaaga dhatedhene. Munaakokorele a mulugu amodha ni munaawithane. 14 “Kadda yaka, ogithithimihege ni mathanga mararu. 15 Waajhe Mathanga eEkaathe Yohikanna Emela. Onere ojha ekaathe yohikanna emela ofiyedha malabo matanu nabili. Ninga ononniwe, wafiya mweri okummewe Wijipitu, mweri wabibi. Mwadhaaga wa miyo kamudhe madave. 16 Waajhe mathanga a namulibu, a mulimo dhawo dhili mmunddani. Yaka yamalaga, waajhe Mathanga oOhadda, nafiya nsaka noohadda mulimo dhili mmunddani mwawo. 17 Anapongwe atene edhowege ogumana nNabwiya ewa eebaribari, Yehova, dila tharu vayakani. 18 “Waakuthaga mukutho wawo, onaahele nikamena ethu enna emela. Gurdura dhinaveleliwa vamathangani vaaga, kadhigonege dhiseliwa. 19 “Wadhowaga nyumba ya Yehova, Mulugu awo, othukulege dhowima dhapama dheelabo yawo. “Onaampiyena mwanana a mbuzi mukaka waamaye.
14-20 A SETEMBRO
DHORELA DHA MADHU A MULUGU | ÊXODO 25-26
“Dhoobo dha thima dhootabernakulu”
Perspicaz vol. 1 epaddi 180 ddima 7
Nikasa na Nipangano
Mpimo. Ethu yobajha Yehova amwaddeliye Moses mudhidhi amuxagihiye omaga tabernakulu, aamwaddele mpimo wa nikasa, mwaha nikasa nne yaali yoobo yathima mutabernakulu vaari vaamwaana Ezarayeli. Olapawa yanna guguno 2.5, orambalalawa yanna guguno 1.5, otaamawa yanna guguno 1.5 (c. 111 × 67 × 67 cm; 44 × 26 × 26 in.). Nikasa nne naasakanyiwe ni muthanko waakasiya nahihuruweliwa oru mba ni ode. Vano tampa ya nikasa na nipangano yasasanyiwe ni oru, kiyasasanyiwe ni tabwave dha oru mbwenye yahihuruwela nikasa natenene ni oru. Teto vadhulu va tampa ele yahikalavo akerubi abili yasasanyiwe ni oru ni yaahaniwe ni martelu, kadda kerubi aali opontani wa tampa egaworomelani ni egaafugule mampelo ewa. (Êx 25:10, 11, 17-22; 37:6-9) Tampa ela yahinoniwa ni ndina na “mpaddo wa thagaraga” obe “tampa”. — Êx 25:17; He 9:5; osugwe TAMPA PROPICIATÓRIA.
Perspicaz vol. 1 epaddi 181 ddima 1
Nikasa na Nipangano
Nikasa na nipangano naali ninga thumba notaleleya nologolela dhoobo dhotaleleya, ninga dhoxagiha, mabwe menli oonamona obe malamulo kumi. (Êx 25:16) ‘Biya ya mana, ni mukogodho wa Arawu waapwedhile’ dhahekiwa munikasani na nipangano. Nuuvira malabo dhahikumihiwamo, tempulu ya Salomawu ehinathi omagiwa. (He 9:4; Êx 16:32-34; Núm 17:10; 1Rs 8:9; 2Cr 5:10) Moses ahinathi okwa oliye ahaahiyedha anamakutha ‘livuru na nlamulo’ waxagiha wihina elogolele nikome na nikasa na nipangano na Yehova Mulugu. — De 31:24-26.
Perspicaz vol. 1 epaddi 181 ddima 1
Nikasa na Nipangano
Nooniha okalavo wa Mulugu. Nikasa na nipangano nooniha okalavo wa Mulugu malabo ewa amatene. Yehova ahiwoga ni Moses wera: ‘Ginere odha vadhulu va tampa wihina giwoge ni we. Ginere okala vaari vaakerubi eri vadhulu va nikasa Noonamona’. ‘Ginere odha vadhulu va tampa, mmuraboni.’ (Êx 25:22; Le 16:2) Samuweli ahoniha wihina Yehova ‘agiratile vampaddoni vaye, vadhulu vaakerubi’ (1Sa 4:4); mowindala akerubi ale yatapulela ‘nifwanafwaniho na karo’ ya Yehova. (1Cr 28:18) Mowindala ‘Malabo amatene, Moses avolowa Nyumba ya mutugumano wihina awoge ni Mulugu, oliye owiwa ndhu niwogaga nuliye vadhulu va tampa ya Nikasa Noonamona, vaari vaakerubi. Mulugu owoga nuliye.’ (Núm 7:89) Vasogolova Jozuwe vamodha nnamakutha Fineya yahimukoha akala Yehova ari vamodha naliwa wodhela Nikasa. (Jos 7:6-10; Jz 20:27, 28) Namakutha munddimuwa baahi danna oneti wovolowa mburo wotxena ni woona Nikasa, dhereya nlabo nimodha vayakani, waali mudhidhi wopeleka mukutho woleveleliwana dhothega. — Le 16:2, 3, 13, 15, 17; He 9:7.
Otibe dhoviteya dhomuzimuni
(Êxodo 25:20) Akerubi ala mampelo ewa ekale oofuguwene wihina ekuneele tampa yatene. Akerubi ala esugwanege mmodha ni mukwaye, mbwenye kove dhewa dhiworomele vatampani.
Perspicaz vol. 3 epaddi 361 ddima 11
Akerubi
Tabernakulu yaamagiwe mwiddeddereni yahikanna nifwanafwaniho naakerubi. Opontani wa tampa ele wahikala akerubi abili wula ni wula. Akerubi ala yera osugwana ni yaworomele tampa ookokorene. Kadda kerubi ahikanna mampelo menli yaali oofuguwene yakuneele tampa yakala ninga yera obarela obe ologolela ethu-sithu. (Êx 25:10-21; 37:7-9) Ohiya eyo, makurtina atene ni guwo dhatedhene dhahiyaniha mburo wotxena ni mburo wotaleleya, dhahikanna dezenyu dhaakerubi. — Êx 26:1, 31; 36:8, 35.
(Êxodo 25:30) Malabo amatene ohelege vameza ekaathe enoniha okalavo waaga.
Perspicaz vol. 3 epaddi 158 ddima 4
Ekaathe yowoniha okalavo
Dhaari pawu kumi nabili dhobulunjheya dhekiwesa meza yaari mutabernakulu va mburo wotaleleya obe meza yaari mu tempulu, kadda sabadu dhovenyihiwavo ekaathe ndhe dhakale, wekiwavo dhixa. (Êx 35:13; 39:36; 1Rs 7:48; 2Cr 13:11; Ne 10:32, 33) Ni Hebarayiko ekaathe yowoniha okalavo “enatapulela ekaathe ya kove.” Madhu owihina “kove” enoniha “okalavo” (2Rs13:23), mowindala ekaathe ndha dhakala vamentoni va Yehova ninga nvaho waye wa malabo amatene. (Êx 25:30, nota) Ekaathe yowoniha okalavo enowogiwa ninga “ekaathe ya pilya” (2Cr 2:4) “ekaathe yovelela” (Mr 2:26) obe “ekaathe” (He 9:2).
Wileriwa wa Bibliya
(Êxodo 25:23-40) “Waasasanye meza a muthanko waakasiya, olapawa waapime guguno bili, orambalalawa waapime guguno modha, vano otaamawa waapime guguno modha nimeya. 24 Waahelele oru yojerimela epaddi yatene ni mmabalomwa. 25 Opime nlada nimodha mmabalo mwa mezaya, otorolemo ni ozilimemo ni oru. 26 Osasanye pulsera nayi dha oru, ohele moddo dhaminnayidhene dha meza. 27 Pulseradha dhaddamele mune mwitoroliwe, mune mwinaavire dhimiri dhowaathukulana meza. 28 Dhimiri dhowaathukulana meza, dhikale dha muthanko waakasiya, ni ohuruwele ni oru. 29 “Osasanye ni oru yojerimela, parato, kopo dha vameza, muno ni matijelaya, mwinaakuthuleliwege dhoong’wa dhiveleliwe. 30 Malabo amatene ohelege vameza ekaathe enoniha okalavo waaga. 31 “Osasanye panti ya oru yojerimela. Pantiya ekale ya oru yohaniwa ni martelu. Nthuwana, moddoya, kopodha, mabontawuya, ni foloridha dhatedhene dhigumanihiwe. 32 Panti eyo enere okanna moono mitanu nammodha. Epaddi yobajha moono miraru epaddi yanabili moono miraru. 33 Kadda moono ori epaddi yobajha, okanne kopo tharu ninga folori dha amendowa, mabontawuya kilapelane ni foloridha. Vano kadda moono ori epaddi yanabili, okanne kopo tharu ninga folori dha amendowa, mabontawuya kilapelane ni foloridha. Moono mitanu nammodha ndha, dha moddo wa panti dhikale ndala. 34 Moddo wa pantiya okanne kopo nayi ninga folori dha amendowa, mabontawuya kilapelane ni foloridha. 35 Vinagumana moono dhobajha ni moddo wa panti vikale bontawu, vinagumana moono dhanabili vikale bontawu, vinagumana moono dhanatharu vikale bontawu. Moono mitanu nammodha ndha, dha moddo wa panti dhikale ndala. 36 Mabontawuya, moonodha ni pantiya, dhikale dha oru yojerimela, dhatedhene dhigumanihiwe, ni dhihaniwe ni martelu. 37 Waasasanye malampada matanu nabili, malampada ala yahiddihiwa, emoneelege wintoniwa. 38 Dhoohiddihana ni dhoothimihana dha panti eyo, dhikale dha oru yojerimela. 39 Panti ela ni dhoobo dhatedhene dhisasanyiwe ni oru yowakwana talento modha. 40 Osugwe pamadhene wihina osasanye moligana nnifwanafwaniho woniliwe omwang’oni.
21-27 A SETEMBRO
DHORELA DHA MADHU A MULUGU | ÊXODO 27-28
“Nnahudhera ddi ni dhowara dha namakutha munddimuwa?”
Perspicaz vol. 3 epaddi 758 ddima 8
Urim ni Tumim
Athu owinjhiva enavaha ddimanga wodhela Bibliya enarumedha wihina Urim ni Tumim dhaari dhowara dha gari. Bumwahaya Bibliya engeleji a James Moffatt atapulele ‘gari dhotaleleya’ va Êxodo 28:30. Athu amodha enawoga wi dhari dhowara tharu, yowara modha yaalebiwe ni madhu owi “hee”, yowara yanabili yaalebiwe ni madhu owi “naari”, yowara yanatharu kiyaalebiwe ethu. Dhowara ndha dhere okumihiwa wihina dhaakule yoloba obe nikoho namuthu, vano yakumihiwa yowara ehilebiwe ethu nikoho nne obe yoloba ele kiyanna yowakula. Amodha enawoga wihina yaari mabwe menli oopadandeya yanna epaddi modha yotxena, epaddi modha yoriba. Epaddi yotxena yakuma yatapulela “hee”, mbwenye yakuma epaddi yoriba yatapulela “naari”, vano yakuma epaddi yotxena ni yoriba yatapulela wi nikoho nne obe yoloba ele kiyanna yowakula. Nlabo nimodha Sawuli aakohiliye anamakutha akala yohoweleya odhowa owana ni mafilistewu oliye kaakuliwe. Oliye wubuwelaga wihina atoropa ale anniyena ahikalavo mmodha atheegile, Sawuli obajha wikubanyedha egihina: ‘Nyu Mulugu aamwaana Ezarayeli, kagaakuleni wodhela Tumim!’ Vano Sawuli ni Jonata weekiwa wewawene, nuumala Jonata ni Sawuli wombeziwa. Gari ni wombeziwa enakala ninga ethu emodhave. Mbwenye yopadduwa ela ya Sawuli enoniha wihina Tumim, enatapulela wombeziwa. — 1Sa 14:36-42.
Perspicaz vol. 3 epaddi 703 ddima 7
Kove
Namakutha munddimuwa. Elabo yo Wizarayeli yowara ya namakutha munddimuwa, wintoniwa yahikanna lamina a oru, ‘okala yintelelo yotaleleya ya yovelela,’ vadhulu va lamina oyo vahilebiwa ‘Weela fwa Yehova.’ (Êx 28:36-38; 39:30) Woona wi namakutha munddimuwa aholela webedha webaribari wa Yehova elabo yo Wizarayeli, yohoweleya wihina oliye aaparaga mabasaaye akale ootxena, teto madhu ala yowawubusedha pamadhene amwaana Ezarayeli atene wihina yohoweleya okala ootxena vamentoni va Yehova yaparaga mabasaaye. Teto yoniha okalavo wa namakutha munddimuwa Yesu Kiristu, athikeliwe ni Yehova mabasa ala oonamakutha anabarela weela wa Mulugu. — He 7:26.
Sentinela 15/08/08 epaddi 15 ddima 17
Omuthithimihe Yehova wodhela omuriha
17 Enohoweleya okala oweela thabwa-thabwa namwebedhaga Yehova. ‘Waadhowaga nyumba ya Mulugu waasamalele manyalo awo’, Eclesiastes 5:1. Moses vamodha ni Jozuwe yahaddeliwa wihina yungule sandaliya yaanyingalaga mburo wotaleleya. (Êxo. 3:5; Jos. 5:15) Werana ethu yela yooniha nriho. Anamakutha aamwaana Ezarayeli yahivahiwa nlamulo nowawara akabuddula wihina ‘yawarege muwari.’ (Êxo. 28:42, 43) Wiwelela nlamulo nna nowakavihera anamakutha wikameela yaaviraga waltareni. Emudhi yatene yanamakutha yowiwelela nlamulo nna nomuriha Mulugu.
Otibe dhoviteya dhomuzimuni
(Êxodo 28:15-21) “Omulobe meesili asasanye yowara ya vathimarimani yoowogana muladdu. Yowara ya vathimarimani eyo eliganege ni efodi. Ekale ya oru, osalu wazuli, thebe noriba, osalu woofila vamodha ni osalu wojajala. 16 Yowara eyo yakuniwa epaddi dhannayidhene ekale ya nlada nimodha, orambalalawa vamodha ni olapawa. 17 Ohelele mabwe owakwana malinya mannayi. Linya noobajha ekale mabwe a rubi, topaziyu ni esmeralda. 18 Linya nanabili ekale mabwe a turkeza, safira ni jaspe. 19 Linya nanatharu ekale mabwe a lezemu, agata ni ametista. 20 Linya nanennayi ekale mabwe a grizolitu, onisi, ni jadi. Mabwe amatene yala eboboddeliwe ni oru. 21 Mabweya ekale kumi nabili moligana ni mandina aamwaana Ezarayeli. Mandina ayo elebiwe ninga selu, kadda libwe nlebiwegevo nihimo nimodha naamwaana Ezarayeli.
Sentinela 01/08/12 epaddi 26 ddima 1-3
We wahinona?
Mabwe oojerimela yakala vathimarimani va namakutha aamwaana Ezarayeli yakumele wuvi?
Amwaana Ezarayeli nukuma Wijipitu vano enovolowa mwiddeddereni, Yehova wavaha nlamulo wihina esasanye yowara yavathimarimani ya namakutha. (Êxodo 28:15-21) Yowara eyo yahiheliwa mabwe a rubi, topaziyu, esmeralda, turkeza, safira, jaspe, lezemu, agata, ametista, grizolitu, onisi ni jadi. Amwaana Ezarayeli yaakummena wuvi mabwe ala oojerimela?
Mudhidhi Bibliya alebiwaga athu yowavaha thima mabwe oojerimela ni yowaguliha. Motajhiha, mejipisiyu akale yowagula mabwe oojerimela yakumela elabo dholapela ninga elabo yo Irão, Afeganistão ni podi wera o Índia. Mabwe mamodha ohiyana-iyana yatibiwesa Wijipitu. Mamwene oWijipitu yahikanna mburo yatibiwesamo mabwe elabo yalamuliwa. Munddimuwa Jo ahiwoga wodhela athu yakala elabo yaye yatiba makungu yaajaga oru. Jo ohuwoga mburo dhowinjhivadhene mwatibiwesa mabwe ninga safira ni topaziyu. — Jó 28:1-11, 19.
Yolebela ya Êxodo enawoga wihina amwaana Ezarayeli ekumaga Wijipitu ‘aliwa othukula dhoreela dha mejipisiyu.’ (Êxodo 12:35, 36) Mowindo podi wera mabwe yasasanyiwena yowara ya namakutha munddimuwa yaakumilena Wijipitu.
(Êxodo 28:38) Anaakalege vakoveni va Arawu, vano muthu athegela dhoobo dhotaleleya, amwaana Ezarayeli eveleliwa ninga nvaho dhotaleleya, Arawu dinaawoge muladduya. Malabo amatene anaakalege vakoveni va Arawu wihina aliwa erumedhiwe vamentoni va Yehova.
Perspicaz vol. 3 epaddi 529 ddima 2
Weela
Anenyama ni dhoolima. Anana ooroma obaliwa a ng’ombe, a mambila ni a mbuzi yaali oweela vamentoni va Yehova, bumwahaya kiyoboliwa. Yoveleliwa mukutho, teto nikukuru modha yavahiwa baanamakutha. (Núm 18:17-19) Namulibu, neekumi, mukutho, vamodha ni dhovelela dhatedhene dhalabihedhiwa mburo woweela, dhaali dhoweela. (Êx 28:38) Dhithu dhatedhene dhaveleliwa wa Yehova dhaali dhotaleleya, kadhavevusiwa ni kadhalabihedhiwa bure-bure. Nlamulo na neekumi nnonikavihera wonelamo muselu ola. Muthu amulogolela neekumi, ninga tirigu, vano nuuvira mudhidhi oliye obe muthu mmodhene vamuralani anoomuthukula amujha, muthu yoyo ahilupa nlamulo na Mulugu, wodhela ohuriha dhithu dhotaleleya. Nlamulo nawoga wihina muthu ole ooliva muthengo ajhiliye ni owenjhedhedhavo meya, teto oovelela mukutho wa nimbila nooruva. Bumwahaya athu yoriha vanlubale dhithu dhotaleleya dha Yehova. — Le 5:14-16.
Wileriwa wa Bibliya
(Êxodo 27:1-21) “Omusasanye altare a muthanko waakasiya, olapawa ni orambalalawa eliganege, opime guguno tanu, otaamawa opime guguno tharu. 2 Waasasanye manyaga aaltare wawimese epaddi dhannayidhene, ni waahuruwele ni muthove. 3 Osasanye dhoobo dhooguddana nddora, waasasanye apaya, matijela, magarfu ni ekuru yohelamo mootho. Dhoobo dhatedhene ndha dhikale dha muthove. 4 Omusasanyedhe kopa altareya ni ohele redi na muthove. Redina ohele pulsera nayi dha muthove, epaddi dhannayidhene. 5 Redina ohele vaari-ni-vaari vaaltare. 6 Altareya omusasanyedhe dhimiri dha muthanko waakasiya, ohuruwele ni muthove. 7 Dhimiridha dhivolosihiwe mpulserani, ni dhikumelele epaddi dhaabilidhene dhaaltare, wafiya mudhidhi womuthukula. 8 Omusasanye altare a matabwa ninga kaxa, ni omusasanye ninga Oliye uwonihiye omwang’oni. 9 “Tabernakuluya wekele nthaddo, omadhelo nipevo. Nthaddona osire ni kurtina noosalu wojajala, olapawa opime guguno 100. 10 Ekanne musathi 20, abodho 20 a muthove ni mapaddiwene. Arimpaya ni kabaladha dhikale dha parata. 11 Epaddi yomayelo nipevo osire ni kurtina noosalu wojajala, olapawa opime guguno 100. Ekanne musathi 20, abodho 20 a muthove ni mapaddiwene. Arimpaya ni dhomaganadha dhikale dha parata. 12 Epaddi yomayelo nduwa, osire ni kurtina noosalu wojajala, orambalalawa opime guguno 50. Ekanne musathi 10, abodho 10 a muthove ni mapaddiwene. 13 Epaddi yomadhelo nduwa, orambalalawa opime guguno 50. 14 Epaddi yomusiwoni, osirewo ni kurtina, opime guguno 15. Ekanne musathi miraru, abodho araru ni mapaddiwene. 15 Epaddi ya musiwo wookodde, osirewo ni kurtina, opime guguno 15. Ekanne musathi miraru, abodho araru ni mapaddiwene. 16 “Musiwo wa vathaddo osire ni kurtina, olapawa opime guguno 20, nisoniwe ni osalu wazuli, thebe noriba, osalu woofila, ni osalu wojajala. Ekanne musathi 4, abodho 4 a muthove ni mapaddiwene. 17 Musathi dhatedhene, waapela nthaddo natenene, arimpaya ni dhomaganadha dhikale dha parata. Mbwenye abodhoya ekale a muthove ni mapaddiwene. 18 Nthaddona olapawa opime guguno 100, orambalalawa opime guguno 50, otaamawa opime guguno 5. Osire ni kurtina noosalu wojajala, abodhoya ekale a muthove ni mapaddiwene. 19 Dhoobo dhatedhene dhootabernakulu dhikale dha muthove. Abodho atene enaamagiwena tabernakulu ni nthaddoniwana ekale a muthove. 20 “Wawaddele amwaana Ezarayeli atene yaadhegena makura oonukwela wihina ehiddihiwegena maluju malabo amatene. 21 Nyumba ya mutugumano, wintoni wa kurtina waaddamela mburo Wonamona, Arawu vamodha naanaye, yaahiddihege malampada vamentoni va Yehova, okuma txiguwo ofiyedha mambesi. Nna nlamulo na mukalakala, nniweleliwege naamwaana Ezarayeli, ni malogo ewa amatene enaabaliwege osogolo.
28 A SETEMBRO–4 A OUTUBRO
DHORELA DHA MADHU A MULUGU | ÊXODO 29-30
“Dhovelela dha Yehova”
Perspicaz vol. 3 epaddi 396 ddima 10
Olebela
Sinayi. Wodhela nlamulo na Yehova, olebeliwa wobajha wereye egafile o Sinayi mweri wanabili egaakwanihe yaka bili nukuma Wijipitu. Wihina emukavihere Moses wapara mabasa yala, ahisakuliwa mpogo akadda nihimo ovahiwa mabasa ala olebela nihimo naye. Kiyaalebeliwe anapongweve baahi a yaka 20 obe okwaranya, yanna kopolo dhodhowa okoddoni, nlamulo nna noloba kadda muthu opeleka musoko wa meya sikulu (US$1,10) dhapariwana mabasa otabernakulu. (Êx 30:11-16; Núm 1:1-16, 18, 19) Athu yaalebeliwe yahifiyedha 603 550, mbwenye malevita kiyaalebeliwe, mwaha kiyanna yohalana elabo yothomeliwa. Malevita kiyapeleka musoko dhapariwana mabasa ootabernakulu, teto kiyalaba ninga atoropa. — Núm 1:44-47; 2:32, 33; 18:20, 24.
Perspicaz vol. 1 epaddi 551 ddima 3
Dhovelela
Dhovelela dhimodha dhakukusiwa mwaha nlamulo. Moses numala walebela amwaana Ezarayeli, anapongwe atene yanna yaka 20 obe okwaranya, yoopeleka musoko wihina yobole egumi yewa ‘meya sikulu’ [podi wera US$1,10] wihina okuthiwena mukutho woleveleliwana dhothega dhewa. ‘Mpelekege yovelela yela wa Yehova’ wihina muleveleliwena dhothega dhenyu,’ ni wihina ‘ekavihere nyumba ya mutugumano.’ (Êx 30:11-16) Mujudewu Josefo (The Jewish War [Koddo ya majudewu], VII, 218 [vi, 6]), “musoko ola wotaleleya” obajha vevale odhowa osogolo wapelekiwa kadda yaka. — 2Cr 24:6-10; Mt 17:24; osugwe IMPOSTO.
Sentinela 1/11/11 epaddi 12 ddima 1-2
We wahinona?
Mabasa a Yehova yapariwa o tempulu o Jeruzale korowa dhadhela wuvi?
Mabasa owinjhiva yapariwa o tempulu korowadha dhanongiwa dhaali dha musoko, thabwa-thabwa dizimu. Dhahikalawo musoko dhimodha dhapelekiwa. Motajhiha, tabernakulu esasanyiwaga, Yehova omwaddela Moses omukukusa kadda muthu vaari vaamwaana Ezarayeli opeleka meya sikulu ya parata ninga ‘yovelela ya Yehova.’ — Êxodo 30:12-16.
Mowindala majudewu yahilemela opeleka musoko ola wotempulu vayakani. Waali musoko yola Yesu amwereliye Peduru wihina apeleke ni korowa yaakumihiwe muwano mwa oba. — Mateus 17:24-27.
Otibe dhoviteya dhomuzimuni
(Êxodo 29:10) “Windo othukule ng’ombe odhowena nyumba ya mutugumano, vano Arawu vamodha naanaye yaweke mada ewa vamuru va ng’ombe eyo.
Perspicaz vol. 2 epaddi 762 ddima 9
Nlada
Omuhela mada. Ohiya walabihedha malada baahi, yoheliwa mada vamuru va muthu obe yoobo-si-yoobo. Muthu obe yoobo yaheliwa mada, yatapulela wihina eyo podi olabihedhiwa mwa makalelo ohiyana-hiyana. Mudhidhi Arawu vamodha naanaye ethikeliwaga mabasa oonamakutha, yahahela mada vamuru va nimbila ni va mbuzi dhafuna okuthiwana mukutho. Eyo yoniha wi anenyama ala yafuna okuthiwana mukutho vamburoni vewa wihina aliwa ekale anamakutha a Yehova Mulugu. (Êx 29:10, 15, 19; Le 8:14, 18, 22) Moses numuthoma Jozuwe wihina ahabe mpaddo waye, wodhela nlamulo na Mulugu, Moses ahimuhela mada Jozuwe, nuumala Jozuwe ‘odhaaleliwa muzimu wa thotho’ eyo yahimukavihera waweddiha amwaana Ezarayeli mwamakalelo apama. (De 34:9) Athu yoheliwa mada yaafunaga wawakela mareeliho. (Gén 48:14; Mr 10:16) Yesu Kiristu ahahela mada athu amodha aavulumusiye. (Mt 8:3; Mr 6:5; Lu 13:13) Mudhidhi warumiwi gari ya muzimu wotxena, muthu aakela arumiwi yamuhela mada. — At 8:14-20; 19:6.
(Êxodo 30:31-33) “Wawaddele amwaana Ezarayeli were: ‘Makura ala baaga ni bootaleleya, boothikeliwana, vaari va malogo enyu atene enaabaliwege osogolo. 32 Kidholihiwege mwiili wa muthu, ni munaakalena makura ninga yala, mwaha bootaleleya. Ni nyunwa mwawoonege ninga ootaleleya. 33 Muthu anaasasanye makura ninga yala, anoomudholiha muthu ahisakuliwe anere opiwa vaari venyu.’”
Perspicaz vol. 3 epaddi 753 ddima 8
Othikeliwa
Yehova ahinvaha Moses nlamulo ni dhoholela dhowasasanyana makura oothikeliwana. Dhahisakuliwa dhithu dhohiyana-hiyana ninga: mira, kanela yonukwela, kalamu yonukwela, kasiya ni azeti oolivera. (Êx 30:22-25) Yaali yothega enddimuwa wasasanya makura ala ni walabihedha bure-bure obe omuhela muthu ahisakuliwe. (Êx 30:31-33) Makura ala ootaleleya muthu aheliwa, yoniha wi muthu oyo, ohurumedhiwa wawakela mabasa ootaleleya.
Wileriwa wa Bibliya
(Êxodo 29:31-46) “Othukule nimbila nohabihiwana onamakutha ni opiye nyamaya mburo woweela. 32 Vano Arawu vamodha naanaye ekarati vamusiwoni va nyumba ya mutugumano ejhe nyama ya nimbila ni ekaathe eri mmuddangani. 33 Aliwa ejhe dhithu dhiveleliwena mukutho wihina eleveleliwe dhothega dhewa wihina etxenihiwe ni ehabihiwena onamakutha. Mbwenye muthu bure-bure kajhe, mwaha dhithu dhotaleleya. 34 Yahala ekaathe ni nyama ya mukutho wohabihiwana onamakutha, efiyedha mambesi, epahiwe ni mootho. Kijhiwe, mwaha ethu yotaleleya. 35 “Wawerena dhithu ndha, Arawu vamodha naanaye, werena ninga gurumilimi. Evire malabo matanu nabili ehabihiwaga onamakutha. 36 Kadda nlabo, onvelelege nakoro ang’ombe ninga mukutho wa yothega wihina dhileveleliwe ni dhitxenihiwe dhothega dhaaltare. Omutxenihe altare wodhela ovelela mukutho woleveleliwa dhothega. 37 Evire malabo matanu nabili weragana mukutho woleveleliwa dhothega valtareni. Omutxenihe wihina akale altare oweela. Muthu naafiye valtareni akale ootxena. 38 “Malabo amatene waavelelege valtareni mambila menli a yaka modha. 39 Mambesi ovelelege nimbila nimodha, vano txiguwo ovelelege nimbila nimodha. 40 Nimbila noobajha ovelelege vamodha ni neekumi a efa oothu wothepethepeya, vamodha ni meya ya himi a makura oonukwela, vamodha ni meya a himi a vinyu. 41 Werena emodhave ni nimbila nanabili. Ovelele mudhidhi wa txiguwo vamodha ni othu ni vinyu. Ovelele ninga mukutho wonukwela, mukutho wa mootho onaveleliwa wa Yehova. 42 Ola onaakale mukutho wa mootho onaaveleliwege wa Yehova vamusiwoni va nyumba ya mutugumano, gadha owoga ni nyu, malabo amatene ni malogo eenyu enaabaliwege osogolo. 43 “Onaakale mburo yoyo ginaagumanimi naamwaana Ezarayeli. Ginere otxeniha mburo oyo ni nthithimiho naaga. 44 Ginere otxeniha nyumba ya mutugumano, altare, Arawu, vamodha naanaye, wihina egilabelege ninga anamakutha. 45 Ginere okala vaari vaamwaana Ezarayeli ni ginere okala Mulugu ewa. 46 Mwebaribarene enere onona wihina miyo gili Yehova, Mulugu ewa, gaathukule elabo yo Wijipitu wihina gikalege naaliwa. Miyo gili Yehova, Mulugu ewa.