X’Inhi s-​Soluzzjoni għall-​Intolleranza Etnika?

FI SPANJA, referì jwaqqaf logħba futbol. Għala? Għax tant hemm spettaturi jinsultaw lil ċertu plejer mill-​Kamerun li dan jhedded li jħalli l-​grawnd. Fir-​Russja, l-​attakki vjolenti kontra l-​Afrikani, l-​Asjatiċi, u l-​Amerikani Latini saru komuni; matul l-​2004, l-​attakki razzisti fir-​Russja żdiedu b’55 fil-​mija u laħqu t-​394 inċident fl-​2005. Fil-​Britannja, terz min-​nies Asjatiċi u s-​suwed li wieġbu għal stħarriġ ħasbu li huma kienu tilfu l-​impjieg tagħhom minħabba d-​diskriminazzjoni razzjali. Dawn l-​eżempji jirriflettu dak li qed jiġri fid-​dinja llum.

L-intolleranza etnika tvarja fil-​grad taʼ serjetà​—minn rimarki offensivi jew bla ħsieb għal sforzi biex jiġi eliminat xi grupp etniku bħala politika nazzjonali.a X’inhu l-​għerq taʼ l-​intolleranza etnika? Kif nistgħu nevitaw li nuruha? Huwa raġunevoli li nittamaw li xi darba l-​familji kollha taʼ l-​umanità se jgħixu flimkien fil-​paċi? Il-​Bibbja tipprovdi dehen interessanti dwar dawn il-​kwistjonijiet.

Moħqrija u Mibegħda

“Qalb il-​bniedem miġbuda għall-​ħażen sa minn ċkunitu,” tgħid il-​Bibbja. (Ġenesi 8:​21) Għalhekk, xi wħud jieħdu gost jaħqru lil oħrajn. Il-​Bibbja tkompli tgħid: “Rajt il-​maħqurin jibku bla ma għandhom min ifarraġhom; rajt il-​qawwa li biha jaħqruhom.”​—Koħèlet 4:1.

Il-Bibbja turi wkoll li l-​mibegħda etnika ilha teżisti għal żmien twil. Per eżempju, iktar minn 3,000 sena ilu, Fargħun Eġizzjan stieden lil-​Lhudi Ġakobb u l-​familja kbira tiegħu biex imorru jgħixu l-​Eġittu. Madankollu, iktar tard Fargħun ieħor ħassu mhedded minn dan il-​grupp kbir taʼ immigranti. B’riżultat taʼ dan, ir-​rakkont jgħid: “Qal lill-​poplu tiegħu: ‘Araw, il-​poplu taʼ wlied Iżrael kiber ħafna u sar aqwa minna. Ejjew nimxu bil-​għaqal miegħu, li ma jikbirx aktar.’ . . . U għamlu mgħallmin tax-​xogħol fuqhom, biex jgħakksuhom b’xogħol iebes.” (Eżodu 1:​9-​11) L-​Eġizzjani saħansitra ordnaw li jinqatlu l-​ewwel imweldin subien kollha tad-​dixxendenti taʼ Ġakobb.​—Eżodu 1:​15, 16.

X’Inhu l-​Għerq tal-​Problema?

Ir-​reliġjonijiet tad-​dinja rari kienu t’għajnuna f’li jopponu l-​intolleranza etnika. Filwaqt li huwa veru li xi individwi opponew il-​moħqrija b’mod erojku, ir-​reliġjon in ġenerali taʼ spiss żammet maʼ dawk li kienu qed iwettqu l-​moħqrija. Hekk ġara fl-​Istati Uniti, fejn it-​tjassir tas-​suwed ġie inforzat bil-​liġi u bi qtil mingħajr proċeduri legali, u sa l-​1967 il-​liġijiet kienu jipprojbixxu ż-​żwiġijiet imħalltin. Dan kien minnu wkoll fl-​Afrika t’Isfel fi żmien id-​diskriminazzjoni razzjali magħrufa bħala apartheid, meta minoranza taʼ nies ipproteġew il-​pożizzjoni importanti tagħhom b’liġijiet li inkludew projbizzjoni fuq żwiġijiet bejn razez differenti. F’kull każ, xi wħud li kienu jappartjenu lill-​grupp etniku li kien jippromwovi l-​intolleranza kienu nies reliġjużi ħafna.

Madankollu, il-​Bibbja tirrivela raġuni iktar profonda għall-​intolleranza etnika. Din tispjega għala xi gruppi etniċi jaħqru lil oħrajn. Din tgħid: “Min ma jħobbx ma sarx jaf lil Alla, għax Alla hu mħabba. Jekk xi ħadd jgħid: ‘Inħobb lil Alla,’ iżda jobgħod lil ħuh, hu giddieb. Għax min ma jħobbx lil ħuh, li jarah, ma jistax ikun li jħobb lil Alla, li ma jarahx.” (1 Ġwanni 4:​8, 20) Din l-​istqarrija tidentifika l-​għerq taʼ l-​intolleranza etnika. In-​nies jipprattikawha​—kemm jekk jistqarru li huma reliġjużi u kemm jekk le​—minħabba li lil Alla ma sarux jafuh jew iħobbuh.

L-​Għarfien dwar Alla​ —Il-​Bażi taʼ l-​Unità Etnika

Il-​fatt li tkun taf u tħobb lil Alla kif jipproduċi l-​unità etnika? Il-​Kelma t’Alla liema għarfien tirrivela li jżomm lin-​nies lura milli jaħqru lil dawk li jidhru li huma differenti? Il-​Bibbja tirrivela li Ġeħova huwa l-​Missier tal-​bnedmin kollha. Din tgħid: “Għalina fil-​fatt hemm Alla wieħed, il-​Missier, li minnu hu kollox.” (1 Korintin 8:6) Iktar minn hekk, din tgħid: “Minn raġel wieħed għamel il-​ġnus kollha tal-​bnedmin.” (Atti 17:26) Għalhekk, il-​bnedmin kollha huma, fil-​fatt, aħwa.

Il-gruppi etniċi kollha jistgħu jkunu kburin li rċivew il-​ħajja mingħand Alla, iżda kollha għandhom xi dispjaċir dwar id-​dixxendenza tagħhom. Pawlu, kittieb Bibliku, qal: “Permezz taʼ bniedem wieħed id-​dnub daħal fid-​dinja.” Għalhekk, “kollha dinbu u jonqsu milli jilħqu l-​glorja t’Alla.” (Rumani 3:​23; 5:​12) Ġeħova huwa Alla taʼ diversità​—l-​ebda żewġ ħlejjaq ma huma eżattament l-​istess. Madankollu, hu ma ta lil ebda grupp etniku raġuni biex iħossu superjuri. L-​opinjoni komuni li grupp etniku huwa aqwa minn ieħor tikkontradixxi l-​fatti misjubin fl-​Iskrittura. B’mod ċar, l-​għarfien li nirċievu mingħand Alla jippromwovi l-​unità etnika.

Alla Jimpurtah mill-​Ġnus Kollha

Xi wħud tħassbu dwar jekk Alla ppromwoviex preferenza etnika billi ffavorixxa lill-​Iżraelin u għallimhom iżommu ruħhom separati minn ġnus oħrajn. (Eżodu 34:12) Darba minnhom, Alla għażel lill-​ġens taʼ Iżrael bħala l-​proprjetà speċjali tiegħu minħabba l-​fidi li tispikka t’Abraham, missier Iżrael. Alla nnifsu ħakem fuq Iżrael tal-​qedem, billi għażel lill-​ħakkiema tagħhom u pprovdielhom ġabra taʼ liġijiet. Matul iż-​żmien li Iżrael aċċetta dan l-​arrangament, in-​nies l-​oħrajn setgħu jaraw ir-​riżultati taʼ gvern immexxi minn Alla b’kuntrast mar-​riżultati taʼ gvern immexxi mill-​bniedem xi mkien ieħor. Ġeħova wkoll għallem lil Iżrael lura f’dak iż-​żmien dwar il-​bżonn taʼ sagrifiċċju biex jirrestawra l-​umanità għal relazzjoni tajba m’Alla. Għalhekk, il-​mod kif Ġeħova ttratta maʼ Iżrael ġab benefiċċji lill-​ġnus kollha. Dan kien konsistenti maʼ dak li kien qal lil Abraham: “Jitbierku b’nislek il-​ġnus kollha taʼ l-​art talli smajt minn kelmti.”​—Ġenesi 22:18.

Iktar minn hekk, il-​Lhud kellhom il-​privileġġ li jirċievu d-​dikjarazzjonijiet sagri t’Alla u li jkunu l-​ġens li fih twieled il-​Messija. Iżda dan ġara sabiex il-​ġnus kollha setgħu jibbenefikaw. L-​Iskrittura Ebrajka mogħtija lil-​Lhud tinkludi deskrizzjoni li tqawwi l-​qalb taż-​żmien meta l-​gruppi etniċi kollha kellhom jirċievu barkiet kbar: “Kotra sħiħa taʼ ġnus għad jiġu u jgħidu: ‘Immorru u nitilgħu fuq l-​għolja tal-​Mulej, lejn id-​dar taʼ Alla taʼ Ġakobb, biex jgħallimna triqatu, biex aħna nimxu fi triqtu’ . . . Il-​ġnus ma jisiltux ix-​xwabel għal xulxin, u ma jitħarrġux aktar għall-​gwerra. Imma kull wieħed jinsab taħt id-​dielja tiegħu, u taħt is-​siġra tat-​tin tiegħu; u ma jkunx hemm min iwerwirhom.”​—Mikea 4:​2-4.

Għalkemm Ġesù Kristu nnifsu ppriedka lil-​Lhud, hu qal ukoll: “Din l-​aħbar tajba tas-​saltna tiġi pridkata fl-​art abitata kollha bħala xiehda lill-​ġnus kollha.” (Mattew 24:14) Kull ġens se jismaʼ l-​aħbar tajba. Għalhekk, Ġeħova ħalla eżempju perfett f’li jittratta b’imparzjalità mal-​gruppi etniċi kollha. “Alla mhux parzjali, imma f’kull ġens min jibżaʼ minnu u jagħmel is-​sewwa hu aċċettat minnu.”​—Atti 10:​34, 35.

Il-liġijiet li Alla ta lill-​ġens taʼ Iżrael tal-​qedem juru wkoll li hu jimpurtah mill-​ġnus kollha. Innota kif il-​Liġi kienet teħtieġ iktar minn sempliċement tolleranza lejn dawk li ma kinux Iżraelin li jgħixu fil-​pajjiż, meta qalet: “Ikun għalikom il-​barrani bħal wieħed taʼ ġewwa; ħobbu bħalek innifsek, għax barranin kontu fl-​art taʼ l-​Eġittu.” (Levitiku 19:​34, korsiv tagħna.) Ħafna mil-​liġijiet t’Alla għallmu lill-​Iżraelin biex juru qalb tajba maʼ l-​immigranti. Għalhekk, meta Bogħaż, antenat taʼ Ġesù, ra mara barranija fil-​bżonn qed tlaqqat, hu kien qed jaġixxi fi qbil maʼ dak li kien tgħallem minn Alla meta għamel ċert li dawk li jaħsdu jħallu bosta qamħ għaliha x’tiġbor.​—Rut 2:​1, 10, 16.

Ġesù Jgħallem il-​Qalb Tajba

Ġesù rrivela l-​għarfien dwar Alla iktar minn kwalunkwe individwu ieħor. Hu wera lis-​segwaċi tiegħu kif wieħed għandu juri qalb tajba maʼ nies li huma differenti. Darba minnhom hu beda konversazzjoni maʼ mara Samaritana. Is-​Samaritani kienu grupp etniku li kien mistmerr minn ħafna Lhud, u għalhekk il-​mara baqgħet mistagħġba. Matul id-​diskussjoni, Ġesù b’qalb tajba għen lill-​mara tifhem kif setgħet tikseb il-​ħajja taʼ dejjem.​—Ġwanni 4:​7-​14.

Ġesù għallimna ukoll kif aħna għandna nittrattaw lil nies minn gruppi etniċi oħrajn meta hu ta tixbiha dwar Samaritan tajjeb. Dan ir-​raġel ra Lhudi li kien ferut serjament u li kien ġie attakkat minn xi ħallelin. Is-​Samaritan setaʼ faċilment jirraġuna: ‘Għalfejn għandi ngħin lil wieħed Lhudi? Il-​Lhud jistmerruhom lil niesi.’ Iżda Ġesù ta stampa tas-​Samaritan bħala li kellu ħarsa differenti lejn il-​barranin. Għalkemm xi wħud oħrajn li kienu qed jivvjaġġaw baqgħu għaddejjin minn ħdejn ir-​raġel ferut, is-​Samaritan “tħassru” u pprovdielu l-​għajnuna meħtieġa. Ġesù kkonkluda din il-​parabbola billi qal li kulmin jixtieq il-​favur t’Alla għandu jagħmel l-​istess.​—Luqa 10:​30-​37.

L-appostlu Pawlu għallem lil dawk li jixtiequ jogħġbu lil Alla biex ibiddlu l-​personalità tagħhom u jimitaw il-​mod kif Alla jittratta lin-​nies. Pawlu kiteb: “Inżgħu l-​personalità l-​qadima bid-​drawwiet tagħha, u ilbsu l-​personalità l-​ġdida, li permezz taʼ l-​għarfien eżatt qed tiġġedded skond ix-​xbieha taʼ Dak li ħalaqha, li fiha la hemm Grieg u lanqas Lhudi, la ċirkonċiż u lanqas m’huwiex, la barrani, la Skita . . . Imma, minbarra dawn l-​affarijiet kollha, ilbsu l-​imħabba, għax hi rabta perfetta li tgħaqqad.”​—Kolossin 3:​9-​14.

L-​Għarfien dwar Alla Jbiddel lin-​Nies?

Il-​fatt li wieħed ikun jaf lil Alla Ġeħova jistaʼ verament ibiddel il-​mod kif in-​nies jittrattaw lil nies minn gruppi etniċi oħrajn? Ikkunsidra l-​esperjenza taʼ waħda mara li emigrat mill-​Asja għall-​Kanada u li kienet diżappuntata meta esperjenzat diskriminazzjoni hemmhekk. Hi ltaqgħet max-​Xhieda taʼ Ġeħova, u huma bdew jistudjaw il-​Bibbja magħha. Iktar tard, hi kitbitilhom ittra t’apprezzament li fiha qalet: ‘Intom kontu nies bojod li wrejtu qalb tajba. Meta indunajt li intom kontu differenti ħafna minn nies bojod oħrajn, jien bdejt nipprova nara għala. Jien ħsibt fuq li ħsibt u kkonkludejt li intom kontu x-​Xhieda t’Alla. Bilfors li jrid ikun hemm xi ħaġa fil-​Bibbja. Fil-​laqgħat tagħkom jien rajt folol taʼ nies bojod, suwed, somor, u Asjatiċi li qlubhom kienu taʼ l-​istess lewn​—trasparenti​—minħabba li kienu aħwa rġiel u nisa. Issa naf min għamilhom nies hekk. Huwa Alla tagħkom.’

Il-Kelma t’Alla tbassar żmien meta ‘l-​art tkun mimlija bl-​għarfien tal-​Mulej.’ (Isaija 11:9) Anki issa, bi twettiq tal-​profezija Biblika, folla kbira taʼ miljuni taʼ nies “minn kull ġens u tribù u poplu u lsien” qegħdin jingħaqdu fil-​qima vera. (Rivelazzjoni 7:9) Huma jħarsu ’l quddiem biex jaraw l-​imħabba tieħu post il-​mibegħda f’soċjetà madwar id-​dinja kollha li dalwaqt se twettaq l-​iskop taʼ Ġeħova li ntqal lil Abraham: “Jitbierku l-​familji kollha taʼ l-​art.”​—Atti 3:​25.

[Nota taʼ taħt]

[Stampa f’paġna 4]

Il-​Liġi t’Alla għallmet lill-​Iżraelin biex iħobbu l-​barranin

[Stampa f’paġna 5]

X’nistgħu nitgħallmu mill-​parabbola tas-​Samaritan it-​tajjeb?

[Stampi f’paġna 6]

Alla ma ta lil ebda grupp etniku raġuni biex iħossu superjuri