Għala Għandna Ngħidu l-​Verità?

META kellu 18-il sena, Manfred, kien qed jiġi mħarreġ biex jaħdem f’uffiċċju.a Il-​kumpanija li kien jaħdem magħha għamlet arranġamenti għalih u għal xi oħrajn li kienu qed jiġu mħarrġin biex imorru f’kulleġġ tat-​taħriġ jumejn fil-​ġimgħa. Darba minnhom il-​lezzjoni spiċċat iktar kmieni mill-​ħin li kellhom fl-​iskeda. Skond ir-​regoli tal-​kumpanija, dawk li kienu qed jiġu mħarrġin kellhom imorru lura għax-​xogħol għall-​bqija tal-​ġurnata. Minflok, huma kollha marru jiddevertu, minbarra Manfred li mar lura fuq xogħlu. B’kumbinazzjoni, membru esekuttiv tal-​kumpanija li kien qed jieħu ħsiebhom ġie jżurhom. Meta ra lil Manfred, hu staqsieh: “Kif m’intix fil-​klassi llum? U fejnhom l-​oħrajn?” Kif għandu jwieġbu Manfred?

Is-sitwazzjoni diffiċli taʼ Manfred hija waħda tipika. Għandu jgħid il-​verità, jew għandu jaħbilhom lil sħabu tal-​klassi? Jekk jgħid il-​verità kien se jġib lill-​oħrajn fl-​inkwiet u kien se jiġi mwarrab. Huwa tajjeb li tigdeb f’sitwazzjoni bħal din? Kieku int x’kont tagħmel? Is-​sitwazzjoni taʼ Manfred se nirreferu għaliha iktar tard, imma l-​ewwel ejja nikkunsidraw x’inhu involut meta jkollna niddeċiedu jekk għandniex ngħidu l-​verità jew le.

Il-​Verità u l-​Gideb ​—Rivalità Fundamentali

Fil-​bidu taʼ l-​istorja tal-​bniedem, kollox kien ibbażat fuq il-​verità. Ma kienx hemm qerq dwar il-​fatti, ħadd ma mmanipula jew irrappreżenta ħażin il-​verità. Ġeħova, il-​Ħallieq, hu “Alla tas-​sewwa.” Il-​kelma tiegħu hi verità; hu ma jistax jigdeb, u hu jikkundanna l-​gideb u l-​giddibin.​—Salm 31:6 (31:​5, NW); Ġwanni 17:17; Titu 1:2.

Ladarba nafu dan, kif beda l-​gideb? Ġesù Kristu pprovda tweġiba awtentika meta qal lill-​opponenti reliġjużi tiegħu, li kienu qed jipprovaw joqtluh: “Intom minn missierkom ix-​Xitan, u tixtiequ tagħmlu x-​xewqat taʼ missierkom. Dan kien qattiel meta beda, u ma żammx sħiħ fil-​verità, għax il-​verità mhix fih. Meta jigdeb, jitkellem skond il-​karattru tiegħu, għax hu giddieb u missier il-​gidba.” (Ġwanni 8:​44) M’għandniex xi ngħidu, Ġesù kien qed jirreferi għall-​ġrajja fil-​ġnien taʼ l-​Għeden meta Satana ġiegħel lill-​ewwel koppja umana tkun diżubbidjenti lejn Alla, u b’hekk sfaw vittmi tad-​dnub u l-​mewt.​—Ġenesi 3:​1-5; Rumani 5:​12.

Kliem Ġesù jidentifika b’mod ċar lil Satana bħala “missier il-​gidba,” il-​wieħed li oriġina l-​gideb u l-​qerq. Satana għadu minn taʼ quddiem f’li jippromwovi l-​gideb u, fil-​fatt, qed “iqarraq bl-​art abitata kollha.” Hu responsabbli bil-​kbir għall-​ħsara li l-​gideb, li hu mifrux maʼ kullimkien illum, ikkaġuna lill-​bnedmin.​—Rivelazzjoni 12:9.

Ir-rivalità fundamentali bejn il-​verità u l-​gideb, li beda Satana x-​Xitan, għadha tiddomina bla kontroll sa llum. Tistaʼ ssibha f’kull livell tas-​soċjetà umana u teffettwa lil kull individwu. Il-​mod kif jgħix individwu jġibu fuq naħa jew oħra tal-​kwistjoni. Dawk fuq in-​naħa t’Alla jibbażaw ħajjithom fuq il-​verità tal-​Kelma t’Alla, il-​Bibbja. Kulmin ma jsegwix it-​triq tal-​verità, kemm jekk jaf u kemm jekk le, jaqaʼ f’idejn Satana għaliex “id-​dinja kollha qiegħda taħt il-​qawwa tal-​Ħażin.”​—1 Ġwanni 5:​19; Mattew 7:​13, 14.

Għala Għandna t-​Tendenza li Nigdbu?

Il-​fatt li “d-​dinja kollha” tinsab fil-​qawwa taʼ Satana jurina għala ħafna nies jigdbu. Imma għandna mnejn nistaqsu, ‘Satana, “missier il-​gidba,” għala għamel dan?’ Satana kien jaf li Ġeħova hu s-​Sovran bi dritt fuq dak kollu li ħalaq Hu, inkluż l-​ewwel koppja umana. Madankollu, Satana xtaq għalih innifsu din il-​pożizzjoni għolja u unika, xi ħaġa li ma kienx intitolat għaliha. Minħabba r-​regħba u l-​ambizzjoni egoistika, hu għamel skema biex bla ma kellu l-​jedd, jieħu taħt idejh post Ġeħova. Biex jikseb dan, Satana uża l-​gideb u l-​qerq.​—1 Timotju 3:6.

Xi ngħidu għal-​lum? Ma taqbilx li r-​regħba u l-​ambizzjoni egoistika għadhom tassew il-​motivazzjonijiet li jqanqlu lil ħafna nies biex jigdbu? In-​negozji egoistiċi, il-​politika korrotta, u r-​reliġjon falza huma invażati bil-​qerq, il-​gideb, il-​manipulazzjoni, u l-​frodi. Għala? M’huwiex minħabba li spiss in-​nies huma mqanqlin mir-​regħba u l-​ambizzjoni biex javanzaw jew jirsistu għall-​għana, il-​qawwa, jew għal xi pożizzjoni li ma jkunux intitolati għaliha? Ħakkiem għaref, is-​Sultan Salamun taʼ Iżrael tal-​qedem, wissa: “Kastig ikollu min irid jistagħna malajr.” (Proverbji 28:20) U l-​appostlu Pawlu kiteb: “L-​imħabba għall-​flus hi l-​għerq taʼ kull tip taʼ ħsara.” (1 Timotju 6:​10) Żgur li l-​istess jistaʼ jingħad dwar ix-​xewqa esaġerata għall-​qawwa u l-​pożizzjoni.

Fattur ieħor wara l-​gideb hu l-​biżaʼ​—biżaʼ mill-​konsegwenzi jew minn dak li jistaʼ jaħseb ħaddieħor jekk tingħad il-​verità. Huwa sempliċement naturali li n-​nies jixtiequ jintgħoġbu jew ikunu aċċettati minn oħrajn. Madankollu, ix-​xewqa tagħhom tistaʼ tqanqalhom jgħawġu l-​verità, anki jekk biss ftit, sabiex jgħattu n-​nuqqasijiet, jaħbu dettalji li ma jagħmlulhomx gieħ, jew sempliċement biex iħallu impressjoni tajba. B’mod xieraq, Salamun kiteb: “Min jibżaʼ mill-​bniedem jaqaʼ fi xkiel; imma min jittama fil-​Mulej ikun fil-​kenn.”​—Proverbji 29:25.

Lealtà Lejn l-​Alla tal-​Verità

X’qal Manfred meta l-​membru esekuttiv tal-​kumpanija talbu spjegazzjoni? Manfred qal il-​verità. Hu qal: “L-​għalliem spiċċa l-​lezzjoni kmieni llum, allura ġejt lura għax-​xogħol. Dwar l-​oħrajn, ma nistax inwieġeb għalihom. Forsi tistaʼ tistaqsihom personalment.”

Manfred setaʼ tah tweġiba makakka li tqarraq bih, u b’hekk jitħabbeb maʼ l-​istudenti l-​oħrajn. Imma hu kellu raġunijiet tajbin biex iżomm lealment mal-​verità. Manfred hu wieħed mix-​Xhieda taʼ Ġeħova. L-​onestà tiegħu ppreservat il-​kuxjenza nadifa tiegħu. Minħabba fiha hu rebaħ il-​fiduċja tal-​wieħed li jimpjegah. Bħala parti mit-​taħriġ tiegħu, Manfred ġie inkarigat jaħdem fid-​dipartiment tal-​ġojjellerija, fejn normalment ma kinux jaħdmu dawk li jkunu qed jiġu mħarrġin. Xi 15-il sena wara, meta Manfred ġie mlaħħaq għal pożizzjoni taʼ iktar responsabbiltà fil-​kumpanija, l-​istess membru esekuttiv ċempillu biex jifraħlu u jfakkru fil-​ġrajja meta hu kien żamm mal-​verità.

Ladarba Ġeħova hu l-​Alla tal-​verità, kulmin jixtieq ikollu relazzjoni mill-​qrib miegħu għandu ‘jwarrab il-​gideb’ u ‘jgħid il-​verità.’ Qaddej t’Alla għandu jħobb il-​verità. Raġel għaref kiteb: “Xhud tajjeb ma jgħidx il-​falz.” Imma x’inhi gidba?​—Efesin 4:25; Proverbji 14:5.

X’Inhi Gidba?

Kull gidba hija stqarrija li m’hijiex minnha, imma mhux kull stqarrija li m’hijiex minnha hija gidba. Għala le? Dizzjunarju wieħed jispjega l-​gideb bħala “stqarrija taʼ xi ħaġa li min jgħidha jkun jaf jew jemmen li m’hijiex vera imma jgħidha bl-​iskop li jqarraq.” Iva, il-​gideb jinkludi l-​intenzjoni li tqarraq b’xi ħadd. Għalhekk, min jgħid xi ħaġa li ma tkunx minnha imma mhux intenzjonalment​—bħal per eżempju jagħti fatti jew figuri mhux korretti bi żball —m’huwiex l-​istess bħal meta jgħid gidba.

Iktar minn hekk, irridu nikkunsidraw jekk min qed jitlob l-​informazzjoni huwiex intitolat li jkollu tweġiba kompluta. Per eżempju, ejja ngħidu li Manfred ġie mistoqsi l-​istess mistoqsijiet minn membru esekuttiv taʼ kumpanija oħra. Kien Manfred se jkun obbligat li jgħidlu kollox? Le, hux tassew. Ladarba l-​membru esekuttiv m’għandu ebda dritt għal informazzjoni bħal din, Manfred ma kien se jkollu ebda obbligu li jipprovdihielu. M’għandniex xi ngħidu, anki f’dan il-​każ, kien ikun ħażin li kieku kellu jigdeb.

Ġesù Kristu liema eżempju ħalla f’dan ir-​rigward? Darba minnhom, Ġesù kien qed jiddiskuti maʼ xi wħud li ma kinux taʼ l-​istess twemmin li wrew interess fil-​pjanijiet taʼ l-​ivvjaġġar tiegħu. Huma tawh il-​parir, “Itlaq minn hawnhekk u mur il-​Lhudija.” Ġesù kif wiġibhom? “Itilgħu intom għall-​festa [f’Ġerusalemm]; jien għadni m’iniex tielaʼ għal din il-​festa, għax il-​waqt tiegħi għadu ma wasalx għalkollox.” Ftit wara, Ġesù fil-​fatt mar Ġerusalemm għall-​festa. Għala kien wiġibhom b’dak il-​mod? Huma ma kellhomx jedd li jkunu jafu fejn kien se jkun. Allura waqt li Ġesù ma qal ebda gidba, hu tahom risposta li ma kinitx kompluta għalkollox sabiex jillimita l-​ħsara li setgħu jagħmlu lilu jew lis-​segwaċi tiegħu. Din ma kinitx gidba għaliex l-​appostlu Pietru kiteb dwar Ġesù: “Hu m’għamel ebda dnub, u ma nstabx qerq f’fommu.”​—Ġwanni 7:​1-​13; 1 Pietru 2:​22.

Xi ngħidu għal Pietru nnifsu? Fil-​lejl taʼ l-​arrest taʼ Ġesù, ma kienx Pietru gideb tliet darbiet u ċaħad li kien jaf lil Ġesù? Iva, Pietru ċeda għall-​biżaʼ mill-​bniedem u gideb. Imma hu mill-​ewwel “beka biki taʼ mrar” u nidem, u d-​dnub tiegħu nħafer. Iktar minn hekk, hu tgħallem mill-​iżball tiegħu. Xi jiem wara, hu tkellem fil-​pubbliku dwar Ġesù u b’determinazzjoni rrifjuta li jieqaf meta ġie mhedded mill-​awtoritajiet Lhud f’Ġerusalemm. Żgur li l-​waqgħa temporanja taʼ Pietru u l-​fatt li malajr reġaʼ qam fuq saqajh għandu jkun taʼ inkuraġġiment għalina lkoll, li faċli nħossuna maħkumin f’mument taʼ dgħjufija u naqgħu fi kliemna u f’għemilna.​—Mattew 26:​69-​75; Atti 4:​18-​20; 5:​27-​32; Ġakbu 3:2.

Il-​Verità Se Tiġi Stabbilita għal Dejjem

“Kliem is-​sewwa jżomm sħiħ għal dejjem, imma l-​ilsien giddieb għomru qasir,” jispjega Proverbji 12:19. Iva, il-​kliem li hu veru jibqaʼ għal żmien twil u huwa permanenti. U r-​relazzjonijiet tal-​bnedmin ikunu iktar stabbli u sodisfaċenti meta n-​nies ikunu lesti li jgħidu l-​verità u jaġixxu fi qbil magħha. Tabilħaqq, il-​verità ġġib barkiet immedjati. Dawn jinkludu kuxjenza nadifa, reputazzjoni tajba, u relazzjonijiet b’saħħithom fiż-​żwieġ, fil-​familja, u bejn il-​ħbieb, saħansitra fin-​negozju.

Mill-banda l-​oħra, il-​gideb maż-​żmien jinqabad. Ilsien giddieb jistaʼ jqarraq għal xi żmien, imma l-​qerq fl-​aħħar mill-​aħħar joħroġ fil-​beraħ. Iktar minn hekk, Ġeħova, l-​Alla tal-​verità, għandu żmien stabbilit sakemm se jittollera l-​qerq u lil dawk li jinkuraġġixxu l-​gideb. Il-​Bibbja twiegħed li Ġeħova se jelimina l-​influwenza taʼ Satana x-​Xitan, missier il-​gidba, li qed iqarraq bl-​art abitata kollha. Ġeħova dalwaqt se jneħħi għalkollox il-​gideb u l-​giddibin.​—Rivelazzjoni 21:8.

X’serħan se nħossu meta finalment “kliem is-​sewwa” se jkun stabbilit fis-​sod għal dejjem!

[Nota taʼ taħt]

[Kumment f’paġna 5]

Ir-​regħba u l-​ambizzjoni egoistika huma l-​motivi li jqanqlu lin-​nies biex jigdbu

[Kumment f’paġna 6]

Kull gidba hija stqarrija li m’hijiex minnha, imma mhux kull stqarrija li m’hijiex minnha hija gidba

[Stampa f’paġna 6]

X’nitgħallmu mill-​fatt li Pietru ċaħad lil Kristu?

[Stampa f’paġna 7]

Min jgħid il-​verità jkollu relazzjonijiet stabbli u sodisfaċenti