‘Ifraħ b’Mart Żgħożitek’
“Mart żgħożitek! Ifraħ biha. . . Għaliex tiġġennen, ibni, wara mara oħra, u tħaddan miegħek mara żienja?”—PROVERBJI 5:18, 20.
1, 2. Għala jistaʼ jingħad li l-imħabba romantika bejn raġel u mara miżżewġin hija mbierka?
IL-BIBBJA ma żżommx lura milli titkellem dwar relazzjonijiet sesswali. Fi Proverbji 5:18, 19, naqraw: “Tkun imbierka l-għajn tiegħek, mart żgħożitek! Ifraħ biha. Hi bħal ċerva għażiża, bħal għażżiela ħelwa. Jimliek dejjem bl-għaxqa ż-żegħil tagħha, issaħħrek bla heda mħabbitha.”
2 Hawnhekk it-terminu “għajn” jirreferi għas-sors taʼ sodisfazzjon sesswali. Hija mbierka għaliex is-sentimenti taʼ mħabba romantika u estasi li jgawdu l-imseħbin fiż-żwieġ huma għotja mingħand Alla. Però, din l-intimità hija biss għal dawk fl-arranġament taż-żwieġ. Għalhekk, is-Sultan Salamun taʼ Iżrael tal-qedem, il-kittieb tal-Proverbji, jistaqsi: “Għaliex tiġġennen, ibni, wara mara oħra, u tħaddan miegħek mara żienja?”—Proverbji 5:20.
3. (a) X’inhi r-realtà kerha għal ħafna żwiġijiet? (b) Alla kif iqis l-adulterju?
3 Fil-ġurnata tat-tieġ tagħhom, ir-raġel u l-mara jagħmlu wegħda solenni li jħobbu u jibqgħu leali lejn xulxin. Minkejja dan, ħafna żwiġijiet jitkissru minħabba l-adulterju. Fil-fatt, wara li riċerkatriċi analizzat 25 stħarriġ, hi kkonkludiet li “25 fil-mija min-nisa miżżewġin u 44 fil-mija mill-irġiel miżżewġin ikkommettew adulterju.” L-appostlu Pawlu stqarr: “Titqarrqux. La ż-żienja, la l-idolatri, la l-adulteri, la l-irġiel miżmumin għal skopijiet mhux naturali, [lanqas] l-irġiel li jimteddu maʼ l-irġiel . . . ma jirtu s-saltna t’Alla.” (1 Korintin 6:9, 10) M’hemm ebda dubju li l-adulterju huwa dnub serju f’għajnejn Alla, u l-aduraturi veri jridu jgħassu kontra l-infedeltà fiż-żwieġ. X’se jgħinna nżommu ‘ż-żwieġ onorabbli, u s-sodda taż-żwieġ bla tinġis’?—Ebrej 13:4.
Oqgħod Attent minn Qalb Qarrieqa
4. Liema huma xi modi li Kristjan miżżewweġ jistaʼ, mingħajr ma jinduna, jinvolvi ruħu f’relazzjonijiet romantiċi barra ż-żwieġ?
4 Fl-ambjent taʼ llum li hu baxx moralment, ħafna nies għandhom “għajnejhom mimlijin adulterju u m’humiex kapaċi jirreżistu d-dnub.” (2 Pietru 2:14) Huma minn jeddhom ifittxu relazzjonijiet romantiċi barra ż-żwieġ. F’xi pajjiżi, għadd kbir taʼ nisa ħarġu jaħdmu sekularment, u t-taħlit bejn is-sessi ħoloq ambjent fertili biex jiżviluppaw relazzjonijiet romantiċi mhux xierqa fuq il-post tax-xogħol. Imbagħad hemm ukoll chat rooms fuq l-Internet li jagħmluha faċli biex anki individwi mistħijin jibdew ħbiberiji intimi. Ħafna persuni miżżewġin jaqgħu f’dawn in-nases mingħajr ma jindunaw xi jkun qed jiġri.
5, 6. Waħda mara Kristjana kif daħlet f’sitwazzjoni perikoluża, u x’nitgħallmu minn dan?
5 Ikkunsidra kif mara Kristjana li se nsejħulha Mary inqabdet f’sitwazzjoni li kważi wasslitha biex tikkommetti l-immoralità sesswali. Ir-raġel tagħha, li m’huwiex wieħed mix-Xhieda taʼ Ġeħova, ma tantx kien juri affezzjoni lejn familtu. Mary tiftakar fi żmien, ftit tas-snin ilu, meta ltaqgħet maʼ raġel li kien jaħdem maʼ żewġha. Dan ir-raġel kellu manjieri tajbin, u f’okkażjoni minnhom, hu saħansitra esprima interess fit-twemmin reliġjuż taʼ Mary. “Hu kien dħuli ħafna, u differenti ħafna minn żewġi,” tgħid hi. Wara ftit taż-żmien Mary u dan ir-raġel li kien jaħdem maʼ żewġha żviluppaw sentimenti romantiċi lejn xulxin. “Jien ma kkommettejtx adulterju,” hi rraġunat, “u dan ir-raġel hu interessat fil-Bibbja. Forsi jien nistaʼ ngħinu.”
6 Qabel ma l-irbit romantiku tagħha wassal għall-adulterju, Mary ġiet f’sensiha. (Galatin 5:19-21; Efesin 4:19) Il-kuxjenza tagħha bdiet taħdem, u bdiet tirranġa s-sitwazzjoni. L-esperjenza taʼ Mary turi li “fuq kollox qalb il-bniedem kollha qerq u mħassra.” (Ġeremija 17:9) Il-Bibbja twissina: “Ħares lil qalbek bir-reqqa kollha.” (Proverbji 4:23) Kif nistgħu nagħmlu dan?
‘Min Hu bil-Għaqal Iwarrab’
7. Meta tkun qed tgħin lil xi ħadd li jkun għaddej minn diffikultajiet fiż-żwieġ, liema parir Skritturali se jipproteġina?
7 L-appostlu Pawlu kiteb: “Min jaħseb li hu wieqaf ħa joqgħod attent li ma jaqax.” (1 Korintin 10:12) U Proverbji 22:3 jgħid: “Min hu bil-għaqal jara l-għawġ u jwarrab.” Minflok ma nkunu fiduċjużi żżejjed u naħsbu, ‘M’hu se jiġrili xejn,’ ikun għaqli li nantiċipaw sitwazzjonijiet li jistgħu jwasslu għal problemi. Per eżempju, evita li ssir l-unika persuna li xi ħadd mis-sess oppost jiftaħ qalbu miegħek dwar id-diffikultajiet inkwetanti fiż-żwieġ. (Proverbji 11:14) Għid lill-individwu li problemi fiż-żwieġ l-aħjar jiddiskutihom maʼ martu, maʼ Kristjan matur taʼ l-istess sess u li jrid iż-żwieġ tiegħu jirnexxi, jew maʼ l-anzjani. (Titu 2:3, 4) L-anzjani fil-kongregazzjonijiet tax-Xhieda taʼ Ġeħova jħallu eżempju mill-aqwa f’dan ir-rigward. Meta anzjan ikollu bżonn jitkellem privatament m’oħt Kristjana, hu jagħmel dan f’post pubbliku—bħal per eżempju fis-Sala tas-Saltna.
8. Għal xiex għandna noqogħdu attenti fuq il-post tax-xogħol?
8 Fuq il-post tax-xogħol u f’postijiet oħra, oqgħod attent minn sitwazzjonijiet li jistgħu jiżviluppaw f’intimità. Per eżempju, il-fatt li tqattaʼ sigħat żejda taħdem mill-qrib maʼ xi ħadd tas-sess oppost jistaʼ jkun taʼ tentazzjoni. Bħala raġel jew mara miżżewġa, għandek tagħmilha ċara bil-kliem tiegħek u l-kondotta tiegħek li int m’intix disponibbli. Bħala xi ħadd li għandu d-devozzjoni lejn Alla, żgur li ma tkunx trid tiġbed attenzjoni mhux xierqa billi titkessaħ jew tkun immodest fl-ilbies u d-dehra. (1 Timotju 4:8; 6:11; 1 Pietru 3:3, 4) Il-fatt li fuq il-post tax-xogħol ikollok ritratti taʼ martek jew żewġek u taʼ wliedek se jservi bħala tfakkira viżwali għalik u għal oħrajn li int tgħożż il-familja tiegħek. Kun determinat li qatt ma tinkuraġġixxi—jew saħansitra tittollera—avanzi romantiċi minn oħrajn.—Ġob 31:1.
“Gawdi l-Ħajja maʼ Martek l-Għażiża”
9. Liema serje taʼ ġrajjiet tistaʼ tagħmel relazzjoni romantika ġdida tidher attraenti?
9 Biex ngħassu l-qalb jinvolvi iktar milli nevitaw sitwazzjonijiet perikolużi. Ġibda romantika barra ż-żwieġ tistaʼ tkun indikazzjoni li r-raġel jew il-mara m’humiex attenti għall-bżonnijiet taʼ xulxin. Jistaʼ jkun li l-mara tiġi injorata kontinwament jew li r-raġel jiġi kritikat il-ħin kollu. F’daqqa waħda persuna oħra—kemm jekk fuq ix-xogħol jew anki fil-kongregazzjoni Kristjana—tidher li għandha l-kwalitajiet li huma neqsin fis-sieħeb jew is-sieħba tiegħek. Ma ddumx ma tifforma rabta, u r-relazzjoni l-ġdida ssir attraenti ħafna. Din is-sekwenza tikkonferma l-verità taʼ l-istqarrija Biblika: “Kull bniedem jiġġarrab billi jkun miġbud u mħajjar mix-xewqa tiegħu stess.”—Ġakbu 1:14.
10. L-irġiel u n-nisa miżżewġin kif jistgħu jsaħħu r-relazzjoni tagħhom?
10 Minflok ma jħarsu barra ż-żwieġ biex jissodisfaw ix-xewqat tagħhom—kemm għall-affezzjoni, għall-ħbiberija, jew għall-appoġġ waqt sitwazzjoni diffiċli—nisa u rġiel miżżewġin għandhom jaħdmu biex isaħħu relazzjoni kollha mħabba mas-sieħeb jew is-sieħba tagħhom. Għalhekk, qattgħu l-ħin flimkien, u ersqu eqreb lejn xulxin. Irrifletti fuq dak li wasslek biex issir tħobb lis-sieħba jew is-sieħeb tiegħek. Ipprova erġaʼ esperjenza l-imħabba li ħassejt lejn il-persuna li żżewwiġt. Aħseb dwar iż-żminijiet sbieħ li gawdejtu flimkien. Itlob lil Alla dwar il-kwistjoni. Is-salmista David talab lil Ġeħova: “Oħloq fija qalb safja, o Alla, u spirtu qawwi ġedded fija.” (Salm 51:12 [51:10, NW]) Kun determinat li ‘tgawdi l-ħajja maʼ martek l-għażiża, il-jiem kollha taʼ ħajtek fiergħa, li Alla silfek taħt ix-xemx.’—Koħèlet 9:9.
11. Xi rwol għandhom l-għarfien, l-għerf, u d-dehen biex tissaħħaħ l-għaqda taż-żwieġ?
11 Xi ħaġa li ma nistgħux ma nsemmux biex jissaħħaħ iż-żwieġ hi l-valur taʼ l-għarfien, l-għerf, u d-dehen. Proverbji 24:3, 4 jgħid: “Id-dar bl-għerf tinbena u bid-dehen tissaħħaħ; bl-għaqal jimtlew il-kmamar, b’kull ġid għażiż u jogħġob.” Fost l-affarijiet prezzjużi li nsibu f’familja ferħana hemm kwalitajiet bħall-imħabba, il-lealtà, il-biżaʼ minn Alla, u l-fidi. Biex niksbuhom għandna bżonn l-għarfien dwar Alla. Għalhekk, koppji miżżewġin għandhom ikunu studenti serji tal-Bibbja. U huma tassew importanti l-għerf u d-dehen? Biex inkampaw b’suċċess mal-problemi minn jum għal jum għandna bżonn l-għerf, jiġifieri, l-abbiltà li napplikaw l-għarfien Skritturali. Individwu li għandu d-dehen hu kapaċi jifhem il-ħsibijiet u s-sentimenti tas-sieħeb jew is-sieħba tiegħu. (Proverbji 20:5) “Ibni, agħti kas għerfi,” jgħid Ġeħova, permezz taʼ Salamun. “Agħti widen għal tagħlimi.”—Proverbji 5:1.
Meta Jkun Hemm it-“Tribulazzjoni”
12. Għala ma nistagħġbux li l-koppji miżżewġin jesperjenzaw il-problemi?
12 L-ebda żwieġ m’hu perfett. Il-Bibbja saħansitra tgħid li l-irġiel u n-nisa miżżewġin se jkollhom it-“tribulazzjoni f’laħamhom.” (1 Korintin 7:28) L-ansjetà, il-mard, il-persekuzzjoni, u fatturi oħrajn jistgħu jpoġġu pressjoni fuq iż-żwieġ. Madankollu, meta jqumu l-problemi tridu tfittxu s-soluzzjonijiet flimkien bħala koppja miżżewġa li qed tfittex li togħġob lil Ġeħova.
13. F’liema oqsma jistgħu raġel u mara janalizzaw lilhom infushom?
13 Xi ngħidu jekk iż-żwieġ jinsab taħt pressjoni minħabba l-mod kif l-imseħbin jittrattaw lil xulxin? It-tfittxija għal soluzzjoni tirrikjedi sforz. Per eżempju, jistaʼ jkun li kliem nieqes mill-imħabba daħal bil-mod il-mod fiż-żwieġ u issa sar parti minnu. (Proverbji 12:18) Kif ġie diskuss fl-artiklu taʼ qabel, dan jistaʼ jkollu effetti devastanti. Proverbju Bibliku jgħid: “Aħjar tgħix waħdek f’deżert, milli maʼ mara ġellieda u inkejjuża.” (Proverbji 21:19) Jekk int mara fi żwieġ bħal dan, staqsi lilek innifsek, ‘Qiegħda l-attitudni tiegħi tagħmilha diffiċli għal żewġi biex ikun viċin tiegħi?’ Il-Bibbja tgħid lill-irġiel miżżewġin: “Ibqgħu ħobbu lin-nisa tagħkom u tkunux ħorox magħhom.” (Kolossin 3:19) Jekk int raġel miżżewweġ, staqsi lilek innifsek, ‘Qiegħda l-attitudni tiegħi nieqsa mill-imħabba ġġiegħel lil marti ssib faraġ mingħand ħaddieħor?’ M’għandniex xi ngħidu, l-immoralità sesswali ma tistax tiġi ġustifikata. Madankollu, il-fatt li traġedja bħal din tistaʼ sseħħ hija raġuni tajba biex il-problema tiġi diskussa bil-miftuħ.
14, 15. It-tfittxija għal xi ħaddieħor barra ż-żwieġ għala mhix is-soluzzjoni għall-problemi fiż-żwieġ?
14 It-tfittxija għall-appoġġ f’relazzjoni romantika barra ż-żwieġ m’hijiex tweġiba għall-problemi fiż-żwieġ. Relazzjoni bħal din fejn tistaʼ twassal? Għal żwieġ ġdid u aħjar? Xi wħud forsi hekk jaħsbu. Huma jirraġunaw, ‘Wara kollox, dan l-individwu għandu l-kwalitajiet li għandi bżonn f’sieħeb, jew f’sieħba.’ Imma rraġunar bħal dan huwa falz, għaliex kwalunkwe individwu li jitlaq lis-sieħeb jew lis-sieħba tiegħu—jew jinkuraġġik biex titlaq lil tiegħek—għandu problema serja bil-mod kif iħares lejn il-qdusija taż-żwieġ. Ma jkunx raġunevoli li jistenna li din ir-relazzjoni se tirriżulta fi żwieġ aħjar.
15 Mary, li ssemmiet qabel, ħasbet bis-serjetà dwar il-konsegwenzi taʼ l-għażliet tagħha, inkluż il-possibbiltà li hi jew xi ħadd ieħor jitlef il-favur t’Alla. (Galatin 6:7) Hi tgħid: “Hekk kif bdejt neżamina s-sentimenti tiegħi lejn dak li kien jaħdem maʼ żewġi, irrealizzajt li jekk qatt kien hemm xi ċans li dan ir-raġel jikseb għarfien tal-verità, jien kont qed naħdem kontrih. Id-dnub kien se jeffettwa lil kulmin kien involut u jfixkel lil oħrajn!”—2 Korintin 6:3.
L-Akbar Motivazzjoni
16. X’inhuma xi effetti li jiġu wara n-nuqqas taʼ ndafa morali?
16 Il-Bibbja twissi: “Xufftejn il-mara żienja għasel iqattru, u kliemha mieles aktar miż-żejt; imma fl-aħħar hi morra daqs l-assenzju, taqtaʼ daqs sejf b’żewġt ixfra.” (Proverbji 5:3, 4) L-effetti li jiġu wara n-nuqqas taʼ ndafa morali huma taʼ wġigħ u jistgħu jkunu perikolużi. Dawn jinkludu kuxjenza ħatja, mard trasmess sesswalment, u n-niket emozzjonali tas-sieħeb jew is-sieħba li tkun leali. Żgur li dawn huma raġunijiet tajbin biex ma nibdewx nimxu fi triq li tistaʼ twassal għall-infedeltà fiż-żwieġ.
17. X’inhi l-akbar raġuni biex tinżamm il-fedeltà fiż-żwieġ?
17 Ir-raġuni fundamentali għala l-infedeltà fiż-żwieġ hija ħażina hija li Ġeħova, l-Oriġinatur taż-żwieġ u Dak li jagħti l-abbiltà sesswali, jikkundannaha. Permezz tal-profeta Malakija, Hu jgħid: “Nersaq lejkom biex nagħmel il-ġustizzja, u nkun xhud ħafif kontra . . . ż-żienja.” (Malakija 3:5) Rigward dak li jara Ġeħova, Proverbji 5:21 jgħid: “Quddiem il-Mulej l-imġiba tal-bniedem; il-Mulej jgħasses il-mixi kollu tiegħu.” Iva, “kollox hu għeri u mikxuf beraħ quddiem dak li rridu nagħtuh kont.” (Ebrej 4:13) Għalhekk, l-akbar motivazzjoni biex tinżamm il-fedeltà fiż-żwieġ hija li wieħed jifhem li tkun kemm tkun sigrieta l-infedeltà u jidhru kemm jidhru żgħar il-konsegwenzi fiżiċi jew soċjali, kwalunkwe att taʼ nuqqas taʼ ndafa fiżika jagħmel ħsara lir-relazzjoni tagħna maʼ Ġeħova.
18, 19. X’nitgħallmu mill-esperjenza taʼ Ġużeppi mal-mara taʼ Putifar?
18 L-eżempju taʼ Ġużeppi, bin il-patrijarka Ġakobb, juri li x-xewqa biex nibqgħu ħbieb m’Alla hija motivazzjoni qawwija. Wara li ntgħoġob minn Putifar, uffiċjal tal-qorti taʼ Fargħun, Ġużeppi kiseb pożizzjoni privileġġata fid-dar taʼ Putifar. Ġużeppi kien ukoll “taʼ sura sabiħa u wiċċu ħelu,” fatt li ma ħarabx l-attenzjoni tal-mara taʼ Putifar. Kuljum, hi pprovat tittanta lil Ġużeppi, imma l-isforzi tagħha kienu għalxejn. X’qanqal lil Ġużeppi biex jirreżisti l-avanzi kollha tagħha? Il-Bibbja tgħidilna: “Hu ma riedx, u qal lil mart sidu: ‘Ara, sidi . . . ma ċaħħadni minn xejn ħlief minnek, għax inti martu. U kif nistaʼ nagħmel dan il-ħażen hekk kbir u nidneb kontra Alla?’”—Ġenesi 39:1-12.
19 Ġużeppi, li ma kienx miżżewweġ, żamm nadif moralment billi rrifjuta li jinvolvi ruħu maʼ mara taʼ raġel ieħor. Proverbji 5:15 jgħid: “Ixrob l-ilma mill-bir tiegħek, u l-ilma ġieri min-nixxiegħa tiegħek.” Oqgħod attent li ma tifformax rabta romantika barra ż-żwieġ. Agħmel sforz biex issaħħaħ l-għaqda taʼ mħabba fiż-żwieġ tiegħek, u stinka biex issolvi kwalunkwe problema li tistgħu tiltaqgħu magħha fiż-żwieġ. Għalhekk, ‘ifraħ b’mart żgħożitek.’—Proverbji 5:18.
X’Tgħallimt?
• Kristjan kif jistaʼ, bla ma jinduna, jinqabad fin-nassa taʼ relazzjoni romantika?
• Liema prewkazzjonijiet jistgħu jgħinu biex iżommu lil dak li jkun milli jifforma rabta romantika barra ż-żwieġ?
• X’għandhom jagħmlu koppji miżżewġin meta jesperjenzaw problemi?
• X’inhi l-akbar motivazzjoni biex tinżamm il-fedeltà fiż-żwieġ?
[Stampa f’paġna 26]
B’dispjaċir, il-post tax-xogħol jistaʼ jsir ambjent fertili għal relazzjonijiet romantiċi mhux xierqa
[Stampa f’paġna 28]
“Bl-għaqal jimtlew il-kmamar, b’kull ġid għażiż u jogħġob”