Anzjani Għassu l-Prokura Tagħkom
“Oqogħdu attenti għalikom infuskom u għall-merħla kollha, li fostha l-ispirtu qaddis ħatarkom indokraturi, biex tirgħu l-kongregazzjoni t’Alla, li hu xtara bid-demm taʼ Ibnu stess.”−ATTI 20:28.
1. X’tinkludi l-prokura Kristjana?
ALLA JEHOVAH lil dawk li qegħdin fl-organizzazzjoni tiegħu tal-art fdalhom prokura tal-għaġeb. Iżda prokura x’inhi? Hija xi ħaġa taʼ valur fdata lil xi ħadd li jrid jagħti kont tagħha. Il-prokura Kristjana tinkludi “l-mudell taʼ kliem is-saħħa,” il-verità mogħtija permezz tal-Iskrittura u mqassma permezz tal-“irsir fidil u għaqli” bħala “ikel fiż-żmien xieraq.” (2 Timotew 1:13, 14; Mattew 24:45-47) Din il-prokura tinkludi l-ministeru assoċjat mal-verità, li trid tiġi ppridkata ġewwa u barra mill-kongregazzjoni. (2 Timotew 4:l-5) Xandara tas-Saltna, inklużi anzjani maħturin bl-ispirtu, għandhom jistmaw din il-prokura bħala taʼ valur l-iktar għoli.
2. L-anzjani liema prokura oħra għandhom, u Pietru x’qal dwarha?
2 Anzjani Kristjani għandhom jerġaʼ prokura oħra—ir-responsabbiltà li jirgħu l-merħla t’Alla. F’dan ir-rigward, l-appostlu Pietru kiteb: “Lill-irġiel ixjeħ fostkom nagħti din l-eżortazzjoni, għax jien ukoll raġel ixjeħ magħhom u xhud tat-tbatijiet tal-Kristu, li għandi sehem saħansitra mill-glorja li għad trid tiġi rrivelata: Irgħu l-merħla t’Alla li hemm fil-ħarsien tagħkom, mhux bil-fors, iżda bil-qalb; lanqas għal imħabba taʼ qligħ diżonest, iżda ħerqana; lanqas billi tagħmluha taʼ sidien fuq dawk li huma l-wirt t’Alla, iżda billi ssiru eżempji għall-merħla. U meta r-ragħaj ewlieni jkun sar manifest, intom se tirċievu l-kuruna taʼ glorja li ma titbielx.”—1 Pietru 5:l-4.
3. Anzjani Kristjani jridu jkunu sorsi taʼ liema affarijiet?
3 Anzjani Kristjani ‘jridu juru li huma bħal moħba mir-riħ u post taʼ kenn mill-maltempata tax-xita, bħal nixxigħat taʼ ilma f’pajjiż mingħajr ilma, bħad-dell taʼ blata tqila f’art niexfa.’ (Isaija 32:1, 2) Dan ifisser li l-anzjani għandhom ikunu sorsi taʼ sigurtà, paċi, u stabbilità għall-merħla taʼ qaddejja t’Alla bħal ngħaġ. “Aktar mis-soltu” hu meħtieġ mill-anzjani, jew sotto-ragħajja, tal-merħla għaliex huma ġew ‘inkarigati minn ħafna.’ (Luqa 12:48) U huma ċertament li għandhom prokura prezzjuża li trid tiġi mgħassa.
Għala Fdati Lilkom?
4. Għala huma meħtieġa tant anzjani?
4 L-eżistenza taʼ iktar minn 60,000 kongregazzjoni tax-Xhieda taʼ Jehovah mad-dinja kollha tirrikjedi għaxriet taʼ eluf taʼ rġiel ikkwalifikati spiritwalment biex jieħdu ħsieb tal-merħla t’Alla. Hemm ħafna anzjani f’kull pajjiż, u din hi raġuni għal ferħ. Mad-dinja kollha hemm medja taʼ madwar 60 pubblikatur tas-Saltna f’kull kongregazzjoni. Għaldaqstant, hemm wisq xogħol x’isir mill-anzjani.—1 Korintin 15:58.
5. Fuq liema bażi jiġi offrut lil xi raġel il-privileġġ li jaqdi bħala anzjan?
5 Jekk int anzjan, dan il-privileġġ imbierek għala ġie offrut lilek? Għaliex int għamilt ċerti affarijiet, u int għandek kwalifiki spiritwali. Per eżempju, int ridt tistudja l-Kelma t’Alla bir-reqqa. (Ġożwè 1:7, 8) Int ridt tieħu sehem b’mod żeluż fil-ministeru tal-għalqa, billi tgħin ukoll lil oħrajn biex isiru xandara tas-Saltna. Billi ġejt ‘ippruvat l-ewwel dwar kemm tiflaħ,’ int qdejt lejalment bħala qaddej ministerjali. Int ‘irsistejt,’ jew fittixt li tikkwalifika, biex tkun anzjan, billi apprezzajt kemm li tkun indokratur hu “xogħol mill-aħjar.” (1 Timotew 3:1, 10) Bħal Timotew, ġejt ‘rapportat sewwa dwarek mill-aħwa.’ (Atti 16:2) Meta ġejt irrikmandat bħala anzjan, wisq probabbli int kont riesaq lejn it-30 jew akbar minn hekk u kellek esperjenza fil-ħajja. Il-kongregazzjoni kienet saret tirrispettak bħala ħu matur spiritwalment li tistaʼ tavviċinak u kapaċi tagħti pariri Skritturali effettivi u li li tgħidlek iżżommu għalik.—Proverbji 25:9, 10.
Kif Tgħasses il-Prokura Tiegħek
6, 7.L-Ewwel Timotew 4:13-15 jipprovdi liema parir biex igħin lil wieħed biex igħasses il-prokura tiegħu bħala anzjan?
6 Iva, jekk int anzjan, kien għal raġunijiet sodi li int ġejt fdat b’indokrar Kristjan. U kemm ħassejtek privileġġat! Iżda kif tistaʼ tgħasses il-prokura tiegħek?
7 Mod wieħed biex tgħasses il-prokura tiegħek bħala anzjan hu li tkun pożittiv u ħabrieki f’li tieħu ħsieb tad-doveri tiegħek. Ilkoll kemm aħna għandna inkarigi taʼ responsabbiltà varjata fl-organizzazzjoni taʼ Jehovah. Għalhekk, żomm postok, u kun kuntent f’li ‘ġġib ruħek bħala wieħed iżgħar.’ (Luqa 9:46-48; qabbel Imħallfin 7:21.) Għożż il-privileġġi tiegħek, u qatt la ‘taħdem b’id merħija.’ (Proverbji 10:4) Tiqafx fl-istess post, iżda bil-għajnuna taʼ Jehovah, agħmel progress fl-aspetti kollha tal-ministeru. Tabilħaqq, segwi dan il-parir mogħti minn Pawlu lil Timotew: “Kompli applika lilek innifsek għall-qari pubbliku, għat-tħeġġiġ, għat-tagħlim. Titlaqx il-għotja fik li ngħatatlek permezz taʼ tbassira u meta l-ġemgħa tal-irġiel ixjeħ qiegħdu jdejhom fuqek. Aħseb sewwa dwar dawn l-affarijiet; kun mehdi fihom, biex il-mixi ’l quddiem tiegħek jistaʼ jkun jidher minn kulħadd.”−1 Timotew 4:13-15.
8. X’se jgħin lil anzjan biex jagħti pariri sodi u jgħaddi xi ħaġa li ssebbaħ spiritwalment fil-laqgħat?
8 Kun żgur li żżomm maʼ skeda tajba u produttiva taʼ studju persunali. Bħala anzjan, int b’mod xieraq mistenni li tagħti parir Skritturali sod. Biex tiġi fornut għal din ir-responsabbiltà, qrajt int il-Bibbja kollha b’mod li timmedita fuqha, forsi ħafna drabi? (Proverbji 15:28) Xi ngħidu dwar meta jkollok xi taħdidiet quddiem il-kongregazzjoni? Ippreparahom sewwa, billi bit-talb tfittex il-għajnuna taʼ Jehovah sabiex tistaʼ tgħaddi xi ħaġa li ssebbaħ spiritwalment lil dawk preżenti għal-laqgħat tagħna. L-anzjani b’mod partikulari għandhom ‘igħidu dak li hu tajjeb biex jibni, biex jistgħu jagħtu dak li hu tajjeb għal dawk li jisimgħu.’—Efesin 4:29. Rumani 1:11.
9. Skond it-2 Timotew 4:2, x’għandu jagħmel anzjan?
9 Bħala anzjan, agħti kas tat-twiddiba taʼ Pawlu: “Ippriedka l-kelma, kun magħha b’urġenza fi staġun taʼ favur, fi staġun taʼ nkwiet, widdeb, ċanfar, ħeġġeġ, bis-sabar fit-tul kollu u bis-sengħa tat-tagħlim.” (2 Timotew 4:2) Pawlu kien ikkonċernat dwar l-apostasija għaliex xi wħud fil-kongregazzjoni ‘ġġieldu dwar kliem,’ ingħataw għal ‘iddomandar taʼ bluha,’ u ‘ma kinux disposti b’mod favorevoli lejn il-verità.’ (2 Timotew 2:14-18, 23-25; 3:8-13; 4:3, 4) Kemm jekk il-kongregazzjoni kienet għaddejja minn żmien taʼ nkwiet jew minn żmien favorevoli, madankollu, Timotew kellu ‘jippriedka l-kelma.’ Dan kien isaħħaħ lil adoraturi sħabu biex jirreżistu l-apostasija. B’mod simili llum l-anzjani għandhom jippridkaw il-kelma, jew messaġġ, penetranti t’Alla, li jilħaq il-qalb u jinkuraġġixxi ż-żamma tal-livelli taʼ Jehovah.—Ebrej 4:12.
10. Anzjan għala għandu jaħdem regolarment fil-ministeru tal-għalqa maʼ membri tal-familja tiegħu u oħrajn?
10 Biex jitkellem b’awtorità, anzjan irid igħix fi qbil mal-Kelma t’Alla. Iżda ma jkunx qed igħasses il-prokura tiegħu bis-sħiħ jekk hu ‘jippriedka l-kelmaʼ biss fis-sala quddiem il-kongregazzjoni. Fl-istess kuntest Pawlu ħeġġeġ lil Timotew: “Agħmel ix-xogħol taʼ evanġelizzatur.” Biex ‘twettaq għal kollox il-ministeru tiegħek’ bħala anzjan inti trid tippriedka l-Kelma t’Alla “pubblikament u minn dar għal dar.” (2 Timotew 4:5; Atti 20:20, 21) Għalhekk, aħdem fil-ministeru tal-għalqa maʼ membri tal-familja tiegħek. Dan jistaʼ jikkontribwixxi għall-għaqda spiritwali bejnek u bejn martek u se jibbenefika bil-kbir lil uliedek. Qattaʼ, wkoll, xi ħin fix-xogħol tal-ippridkar maʼ membri oħra tal-kongregazzjoni. Dan isaħħaħ rabtiet spiritwali u jżid l-imħabba tal-aħwa. (Ġwann 13:34, 35) Naturalment, anzjan għandu jirsisti għall-bilanċ f’li jaqsam ħin prezzjuż bejn il-familja tiegħu u l-kongregazzjoni. Billi juża d-dehen se jiġi mgħejjun biex ma jqattax wisq ħin fuq waħda, waqt li jitraskura bi ħsara lill-oħra.
11. Anzjan għala għandu jaħdem iebes biex iżid il-kapaċità tiegħu bħala għalliem?
11 Biex tgħasses il-prokura tiegħek bħala anzjan, aħdem ukoll iebes biex iżżid il-kapaċità tiegħek bħala għalliem. “Dak li jgħallem, ħa jkun fit-tagħlim tiegħu,” qal Pawlu, “jew dak li jħeġġeġ, ħa jkun fit-tħeġġiġ tiegħu.” (Rumani 12:7, 8) Peress li għalliem jieqaf bħala dak li jagħti l-istruzzjonijiet quddiem ħaddieħor, huma għandhom dritt jistennew ħafna minnu. Jekk anzjan se jiżbalja serjament fit-tagħlim tiegħu u dan jikkaġuna problemi għal adoraturi sħabu, hu jaqaʼ taħt ġudizzju minn Alla. Iva, għalliema ‘se jirċievu ġudizzju aktar tqil.’ (Ġakbu 3:1, 2; Mattew 12:36, 37) Għalhekk l-anzjani għandhom ikunu studenti serji tal-Kelma t’Alla u jridu japplikawha fil-ħajja. Imbagħad it-tagħlim Skritturali tagħhom, appoġġat bl-applikazzjoni persunali, se jkun apprezzat bil-kbir minn adoraturi sħabhom. Se jipproteġi wkoll lill-kongregazzjoni minn influwenzi taʼ ħsara inkluża l-apostasija.
Evita n-Nasbiet
12. Liema pariri li ġew darba ppubblikati f’din ir-rivista se jgħinu lil anzjan biex jevita l-użu ħażin tal-ilsien?
12 Għasses il-prokura tiegħek bħala anzjan ukoll, billi tevita nasbiet. Waħda minnhom hija l-użu ħażin tal-ilsien bħala għalliem. Il-ħtieġa għal attenzjoni f’dan ir-rigward ilha tiġi enfasizzata mill-organizzazzjoni taʼ Jehovah. Per eżempju, fil-ħarġa tagħha tal-15 taʼ Mejju, 1897, din ir-rivista ddiskutiet Ġakbu 3:l-13 u qalet b’mod speċjali lill-anzjani: “Jekk jipposjedu lsien elokwenti jistaʼ jkun mezz għal barka kbira, billi jdawwar għadd kbir taʼ nies lejn il-Mulej, il-verità u t-triq taʼ tjieba; jew, mill-banda l-oħra, jekk ikkontaminat bl-iżbalji, l-ilsien jistaʼ jagħmel ħsara li kważi ma tingħadx—ħsara lil fidi, lil morali, lil xogħlijiet tajbin. Huwa tabilħaqq veru, li kulmin jeżerċita d-don tat-tagħlim ipoġġi lilu nnifsu għal responsabbiltà miżjuda quddiem Alla u l-bniedem....Kulmin se jkun funtana li minnha toħroġ il-Kelma divina, li ġġib barka u serħan u saħħa, għandu joqgħod attent li ilma morr, duttrini foloz li se jġibu saħta, ħsara—billi jiddiżonoraw lil Alla u jgħawġu l-Kelma tiegħu—ma jsibux fih mezz kif joħorġu. Fil-għażla taʼ mexxejja għal-laqgħat il-kwalifika tal-‘ilsien,’ kif inhi mniżżla hawn m’għandhiex tiġi injorata. Dawk li lsienhom xrara nar m’għandhomx jintgħażlu, iżda dawk li huma iżjed ġwejdin, moderati, li ‘jliġġmu’ lsienhom u jistinkaw bir-reqqa li ‘jitkellmu l-orakli t’Alla’ biss.” Kemm hu mportanti għal anzjan li juża lsienu b’mod tajjeb!
13. L-anzjani jridu jeżerċitaw liema attenzjoni rigward rikreazzoni?
13 Rikreazzjoni eċċessiva hija wkoll nasba li trid tiġi evitata. Ir-rikreazzjoni għandha sserraħ u tibni, mhux tgħajjih u taljenah lil Kristjan. Iktar minn hekk, indokraturi għandhom ikunu ‘moderati fid-drawwiet.’ (1 Timotew 3:2) Jekk il-moderazzjoni tiggverna kulma tagħmel f’dak li hu rikreazzjoni, dan se jgħasses lilek u lill-familja tiegħek u se jipprovdi eżempju mill-aħjar għall-kongregazzjoni. Ma tkunx qed tagħti eżempju tajjeb jekk, darba wara l-oħra, titlaq għal skopijiet taʼ rikreazzjoni fi tmiem il-ġimgħa waqt li adoraturi sħabek ikunu b’mod ħabrieki qed jieħdu sehem fil-ministeru tal-għalqa. L-aħbar tajba trid tiġi ppridkata, u anzjani għandhom ikunu minn taʼ quddiem f’dan ix-xogħol bħala xandara żelużi tas-Saltna.—Mark 13:10; Titus 2:14.
14. (a)Liema eżempji Skritturali jenfasizzaw il-bżonn għal anzjani li jgħassu kontra l-immoralità sesswali? (b) Liema parir ripetut m’għandhomx jinjoraw l-anzjani meta jiġu biex igħinu aħwa nisa spiritwali?
14 Immoralità sesswali hija nasba oħra x’tevita. It-tħassir morali tad-dinja jistaʼ jinfluwenza saħansitra anzjan jekk hu ma jirreżistix it-tentazzjonijiet użati minn Satana fl-isforzi tiegħu biex ikisser l-integrità tal-poplu t’Alla. (Qabbel Mattew 4:l-11; 6:9, 13.) Ftakar li l-profeta Balgħam, meta ma rnexxilux fl-attentati tiegħu biex jisħet lill-Iżraeliti, irraġuna li Jehovah innifsu se jisħethom jekk huma setgħu jiġu sseduċuti biex jieħdu sehem fil-qima tas-sess. Għalhekk Balgħam għallem lis-sultan Moabita Balak kif “ipoġġi kantun għal gambetta quddiem ulied Iżrael, biex jieklu affarijiet sagrifikati lil idoli u biex jikkommettu ż-żina.” Evitaw huma dik in-nasba? Le, għax 24,000 Iżraeliti mietu b’kastig mingħand Jehovah għaliex huma kellhom relazzjonijiet immorali maʼ nisa Moabiti u niżlu għarkobbtejhom quddiem l-allat tagħhom. (Rivelazzjoni 2:14; Numri 25:l-9) Ftakar, ukoll, li saħansitra David, ‘raġel li jaqbel għall-qalb t’Alla,’ tfixkel fin-nasba tal-immoralità sesswali. (1 Samwel 13:14; 2 Samwel 11:2-4) Bħala anzjan, mela, agħti kas tal-parir ripetut tal-“prokuratur fidil” biex qatt ma tgħin lil xi oħt spiritwali fil-privat iżda ħa jkollok anzjan ieħor preżenti waqt li tieħu ħsieb taʼ din ir-responsabbiltà.—Luqa 12:42.
15. Il-familja taʼ anzjan kif tistaʼ tgħin biex jevita n-nasba tal-materjaliżmu?
15 Il-materjaliżmu hu nasba oħra li anzjan għandu jevita. Kun kuntent bin-neċessitajiet, billi taf li Jehovah se jipprovdi b’mod adekwat. (Mattew 6:25-33. Ebrej 13:5) Ħarreġ lill-familja tiegħek biex jibżgħu għall-flus, għax il-ħala hija ħalliela tal-ħin u r-riżorsi li jistgħu jintużaw biex tgħin lill-familja, kif ukoll biex tieħu sehem fil-ministeru tal-għalqa, issaħħaħ il-kongregazzjoni, u tavvanza interessi tas-Saltna. Anzjan jibbenefika mill-koperazzjoni tal-familja tiegħu f’dan ir-rigward u jkun grat li huma ma jippressawhx għal affarijiet li ma jkunux attwalment meħtieġa. Fil-fatt, “aħjar ftit fil-biżaʼ taʼ Jehovah minn provista abbundanti u konfużjoni flimkien magħha.”−Proverbji 15:16.
“Oqogħdu Attenti Għalikom Infuskom”
16. X’parir ta Pawlu lill-indokraturi taʼ Efesu?
16 Jekk l-anzjani jridu jgħassu l-prokura tagħhom, huma jridu japplikaw il-parir taʼ Pawlu lill-indokraturi taʼ Efesu: Hu qalilhom: “Oqogħdu attenti għalikom infuskom u għall-merħla kollha, li fostha l-ispirtu qaddis ħatarkom indokraturi, biex tirgħu l-kongregazzjoni t’Alla, li hu xtara bid-demm taʼ Ibnu stess. Jien naf li wara t-tluq tiegħi ilpup li jaħqru se jidħlu fostkom u mhux se jitrattaw lill-merħla b’tenerezza, u minn fostkom stess se jqumu rġiel u jitkellmu affarijiet imgħawġa biex jiġbdu lid-dixxipli warajhom. Għalhekk ibqgħu mqajmin, u żommu f’moħħkom li għal tliet snin, lejl u nhar, ma waqaftx inwissi lil kull wieħed bid-dmugħ.”−Atti 20:28-31.
17, 18. Liema parir ippubblikat f’din ir-rivista xi 80 sena ilu għadu japplika għall-anzjani Kristjani?
17 Iktar minn 80 sena ilu, The Watch Tower (1 taʼ Marzu, 1909) ikkwota dan il-parir taʼ Pawlu li semmejna lill-anzjani mseħbin u kkummenta: “L-anzjani kullimkien għandhom bżonn joqogħdu attenti b’mod speċjali; għaliex f’kull prova dawk li huma l-iktar iffavoriti u l-iktar prominenti għandhom l-eħrex attakki u testijiet. Għalhekk [Ġakbu] jwissi, ‘Tkunux bosta minnkom għalliema, l-aħwa, billi tafu li raġel se jirċievi l-prova aktar ħarxa.’ Aħna, bl-istess mod inwissu lill-Anzjani kollha li f’qalbhom huma puri, mingħajr egoiżmu, li m’għandhom xejn għajr imħabba u xewqat tajbin għall-umanità kollha, u li huma jsiru iktar u iktar mimlijin bil-frott u l-grazzji tal-Ispirtu qaddis, billi jieħdu ħsieb ukoll tal-merħla. Ftakru li l-merħla hi tal-Mulej u li intom għandkom responsabbiltà lejn il-Mulej, kif ukoll lejhom. Ftakru li intom għandkom tgħassu għall-erwieħ (l-interessi) tagħhom bħala dawk li jridu jagħtu kont lir-Ragħaj Ewlieni l-Kbir. Ftakru li l-ħaġa prinċipali hi l-Imħabba f’kulħadd; u, waqt li ma titraskurawx id-duttrini, agħtu attenzjoni speċjali lill-iżvilupp tal-Ispirtu tal-Mulej fost il-membri varjati tal-Ġisem tiegħu, biex b’hekk huma jistgħu jsiru ‘xierqa għall-wirt, tal-qaddisin fid-dawl,’ u, skond ir-rieda Divina, ma jitħallewx jitfixklu f’dan il-jum ħażin, iżda, billi jkunu għamlu kollox, jieqfu sħaħ fi Kristu, fil-Ġisem tiegħu, il-Membri tiegħu, is-Sagrifikaturi Sħabu, il-Werrieta Sħabu.”
18 Dak il-kliem kien indirizzat lill-anzjani u adoraturi mseħbin midlukin bl-ispirtu fi qbil mal-fehma u ċ-ċirkustanzi tal-organizzazzjoni taʼ Jehovah f’dawk il-jiem bikrin. Madankollu, kemm japplika tajjeb dak il-parir illum! Kemm jekk għandhom it-tama għas-sema jew għall-art, anzjani Kristjani jridu joqogħdu attenti għalihom infushom, igħassu l-prokura tagħhom, u b’imħabba jieħdu ħsieb l-interessi tal-merħla t’Alla.
Ferħ Jirriżulta Jekk Tgħassu l-Prokura Tagħkom
19, 20. Għala jistaʼ jingħad li ferħ jirriżulta jekk l-anzjani jgħassu l-prokura tagħhom?
19 Hena—fil-fatt, ferħ mill-qalb—jirriżulta jekk tgħasses il-prokura tiegħek bħala anzjan Kristjan. Hemm pjaċir f’li twettaq responsabbiltà serja b’mod tajjeb. Għalhekk kun attent, itlob u ħabrek. Għasses il-prokura tiegħek bħala anzjan u ħares ’il quddiem lejn iż-żmien meta tkun tistaʼ tgħid, bħalma qal ir-raġel bil-klamar tal-linka tas-segretarju: “Għamilt sewwa sew bħalma kkmandajtni.”−Eżekjel 9:3, 4, 11.
20 Iva, aħdem bil-lejaltà bħala anzjan sabiex jistaʼ jintqal dwarek kif intqal dwar Noè: “Għamel preċiż hekk.” (Ġenesi 6:22) Minn servizz daqshekk ħabrieki, il-kongregazzjoni tibbenefika b’ħafna modi. L-iktar importanti, Jehovah huwa onorat b’kongregazzjonijiet b’saħħithom u attivi moqdijin minn anzjani lejali li jgħassu l-prokura tagħhom. Iżda iżjed hu meħtieġ jekk, fil-fatt se jintqallek: “Prosit, irsir tajjeb!” (Luqa 19:17) Bħala anzjan, int trid ukoll titratta lill-merħla t’Alla b’tenerezza.
Kieku Int Xi Tgħid?
◻ Liema prokura miżjuda għandhom anzjani Kristjani?
◻ Anzjan jistaʼ jieħu liema passi pożittivi biex igħasses il-prokura tiegħu?
◻ Biex igħasses il-prokura tiegħu liema nasbiet irid jevita anzjan?
◻ Għala jirriżulta l-ferħ meta l-anzjani jgħassu l-prokura tagħhom?