August

Pe lyo-o iwaliko, pawa ivintu viwili ivicindame vino tungasambililako: (1) Awalungamane wakawa ni ntazi. (2) E Yehova akatupususya ku ntazi. Nomba uzye akatupususya wuli? Inzila yonga yino akacitilamo wo-o, akutwavwa ukulola vino tukupitamo ukulingana na vino ivintu vili mwe yo-o insi imbipe. Ukuwa kweni Yehova watulaya ukuti twandi twawa ni nsansa pano tukumuwombela, lelo co-o cisisula mu kuti tutandi twapita mu ntazi. (Ayize. 66:14) E Yehova akatuwomelezya ukuwika amano ku vya ku nkolelo pano tuliwakwikala umuyayaya ukulingana na vino akalonda. (2 Kor. 4:​16-18) Swinya pe yo-o impindi akatwavwa ukutwalilila ukumuwombela. (Ukulo. 3:​22-24) Avyani vino tungasambililako ku wawomvi wa kwe Yehova awacisinka, awa kukali na wa mwe ya-a amanda. Mpindi zimwi tungapita mu ntazi mbipe, lelo nga cakuti twasintilila pe Yehova, atalitela potwe ukutwavwa.—Amalu. 55:22. w23.04 14-15 ¶3-4

Tungakolanya e Mariya ne Jozefu wano wivwizile amasundo ya wuteko nanti acakuti citalinji acipepuke. (Luk. 2:​1-6.) Pano e Mariya walinji pa wukulu uwa myezi 9, uwuteko wawanenile ukucita cimwi cino calinji nu kuwawomela nkaninye. E Augustus e kateka wa ciRoma wafumizye isundo lya kuti, wonsinye wazipizile ukuya mu kulembesya ku mwawo. Acino e Mariya ne Jozefu walinji nu kupita ukuya ku Betelehemu, pano patalimfile amakilomita 150 swinya walinji nu kuwakweleka nu kutentemuka imyamba pa kuti wakafike. Wo-o uwulendo wutalinji awupepuke maka maka kwe Mariya. Wonsinye wawili wafwile wasakamile pe vino walinji nu kupita na pa mwana wo wacilinji atani akwatwe. Calinji nu kuwa wuli nga cakuti wapapila mu nzila? Walinji nu kusakamikwa nkaninye pa mulandu wa kuti we-e umwana walinji we Mesiya wino walindililanga. Uzye co-o, calinji nu kulenga wapotwe ukwivwila isundo lya wuteko? Nanti acakuti kwalinji ivivule vino vyalinji nu kulenga e Mariya ne Jozefu wasakamikwa, watalesile vilenge wapotwe ukwivwila isundo. E Yehova wawapaazile pa civwila cawo. E Mariya wafisile icetenye ku Betelehemu nu kukwata umwana swinya wavwilizizyeko nu kuficilisya uwusesemo wa mu Baibolo.—Mika 5:2. w23.10 8 ¶9; 9 ¶11-12

Mungacita wuli nga cakuti mukakwivwa intete zya kwasukapo pa kulongana? Mungazana ukuti cingamyavwa nga cakuti mukupekanizizya nkaninye ukulongana. (Imilu. 21:5) Mutaliwakwivwa intete zya kwasuka nga cakuti mukupekanya icete nu kwivwicisya ivyewo vino muliwasambilila. Cinji acakuti, mwapekanya ivyasuko ivifupi. (Imilu. 15:23; 17:27) Nga cakuti mwapekanya icasuko icifupi, mutaliwakwivwa ni ntete zyakwasukapo. Ukwasuka icasuko icifupi mu mazwi yinu, kungalanjizya apatiswenye ukuti mwapekinye icete ukulongana swinya mwivwicisizye na vyovyo ivyewo. Uzye mungacita wuli nga cakuti mwacita vyonsinye vyo-o, lelo mucili mukwivwa intete zya kwasukapo ukucila pa muku wonga nanti yiwili? Mwatwalilila vye ukuwombesya nu kumanya ukuti e Yehova akasalifya pe vino mukacita. (Luk. 21:​1-4) Mwakwizuka ukuti e Yehova asitunena ukucita vino tutanga tukumanisye. (Flpi. 4:5) Fwandi muzipizile ukutantika ukucita na vinji vino mungakumanisya. Ku cakulolelako, swe wamwi cino tungatalicila ukucita, akutantika ukuti twize twasukepo icasuko icifupi, nu kupepelapo ukuti e Yehova ayize atwavwe ukuteka umwezo pano tuliwakwasuka. w23.04 21 ¶6-8.

E Paulo wakolinye awina Klistu ku wasilika wano wayipekinye ukuya mu kulwa inkondo. Awantu wakakwenecela umusilika ukuyipekanya impindi iyili yonsinye ukuya mukulwa inkondo nga cakuti yakatuka. Wonye avino cawa na ku wina Klistu. Tukalanjizya ukuti twayipekanya ukupitila mukuzwala icakucinga pa cifuwa nga ni cisote, akuli ukuti ukuwa ni suwilo nu lukundo. Icakucinga pa cifuwa cacinjililanga umwezo wamusilika. Wonye avino ni suwilo nu lukundo vikacinjilila umwezo witu uwa mankolanya. Yo-o imiwele yilitwavwa ukutwalilila ukuwombela Yehova nu kukonka Yesu. Ku cakulolelako, isuwilo likatwavwa ukumanya ukuti e Yehova alitulambula pe wo-o vino tukamuwombela ukufuma pansi ya myezo yitu. (Hebe. 11:6) Swinya likalenga tutwalilile ukuwa awa cisinka ku Ntunguluzi yitu e Yesu asa mulandu nu kuti tukupita mu ntazi. Ukusambililako ku wanawitu na wankazi wano watwalilizile ukuwa awa cisinka asamulandu nu kuwacuzya nanti ukusowezya mu wumi, kungatwavwa ukusipicizya. Cinji acakuti, tungasambililako kwe wano wapepusizye imikalile yawo nu kuwika uwufumu inkolelo. Ukucita wo-o, kungalenga tutakundisya indalama nanti ukuvwambisya ukuwa ni vintu ivivule. w23.06 10 ¶8-9

Ukuyilama, amwata wakumanya umwakupelela pano ukwelenganya pe cimwi nanti ukucita. Lelo nanti ciwe wo-o, tuzipizile ukuyilama na pa kuti tucite icizima maka maka nga cakuti tukuwomba umulimo uwuwome nanti nga tutakuvwambisya ukuwomba. Mwakwizuka ukuti ukuyilama kwawa pa vikomwa vya ku muzimu. Fwandi nga mukulonda ukuwayilama, mwapepa kwe Yehova ukuti amyavwe ukuwomvya umuzimu wakwe uwutele. (Luk. 11:13; Gal. 5:​22, 23) Mutalindilila ukuti mpaka ivintu vize vizipe. Ivintu vitalitela vizipe mwe yo-o insi inkote. Fwandi nga tukulindilila ukuti mpaka ivintu vize vizipe, tutalificilisya vino twapanga mu mulimo wa kwe Yehova. Nga cakuti vino twapanga ukucita vikuloleka ngati aviwome, tungaleka ukuvwambisya ukuficilisya. Nga avino cawa na kwe mwemwe, cingazipa ukutalika ukuwomba katici katici. Ku cakulolelako, nga cakuti mwapanga ukuzifyako imiwele yimwi, cingazipa ukutalika ukuyilanjizya katici katici. Ne nga cakuti vino mwapanga ukucita, akumala ukuwazya Baibolo yonsinye, cingazipa ukucefyako impindi ya kuwazya. w23.05 29 ¶11-13

Ukufumilila vye pano amanda yakulecelezya yatalicila, e Yehova akawomvya iwungwe lyakwe pa kutupekanizizya ivyakutwavwa ukutwalilila ukupita ‘mu nzila yakuya kuwulungamane.’(Ayize. 35:8; 48:17; 60:17). Nga cakuti umuntu wazumila ukusambilila e Baibolo, akawa nu longo lwakutalika ukupita mwe yo-o ‘inzila yakuya kuwulungamane.’ Ku cawulanda, wamwi wakapitamo pa kampindi vye katici, awanyoka awafumamo. Lelo nanti ciwe wo-o, wamwi wakatwalilila ukupitamo mpaka awafika na kuno yikatutwala. Akwinye kokonye kuno yikatutwala? Wano wawa ni suwilo lya kwi yulu, yo-o ‘inzila yakuya kuwulungamane’ yikawatwala “mu Paradaise lyakwe Leza” mwi yulu. (Ukuwu. 2:7) Ne wano wawa ni suwilo lya kwikala munsi, yo-o inzila yikawatwala kukupwililika kuno kulicitika pa nsizi ya myaka 1,000. Fwandi nga cakuti mukapita mwe yo-o inzila, mutazipizile ukutalika ukulolecesya kwe vino mwasya kunsizi. Swinya mutazipizile ukufumamo mwe yo-o inzila, mpaka mwize mufike kuno yilimitwala Tukumiwomelezya ukuti twalililani “ukupita icete” mwe yo-o inzila! w23.05 17 ¶15; 19 ¶16-18

Nga mukwelenganya pe vino Yehova wamicitila, muliwamusalifya swinya muliyipa kwe weliwe. (Amalu. 116:​12-14.) E Baibolo yikalondolola e Yehova ukuti, wekapa wa “vyawila vyonsi ivizima nivilambu.” (Jemu. 1:17) Icicindamisye pe vyo-o ivyawila, anzuwi ya mwana wakwe e Yesu Klistu. Co-o icawila cacindama nkaninye amuno calenga twawa iviwuza ivizima ivya kwe Yehova. Swinya calenga tuwe nu longo lwakwikala umuyayaya. (1 Yoh. 4:​9, 10) Ukuyipa kwe Yehova yawa anzila yakulanjizizyamo ukuti tukasalifya pa nzuwi na pa vizima vyonsinye vino watucitila.—Amasu. 16:17; 2 Kor. 5:15. w24.03 5 ¶8

Nga twalola iviwipe vino vikucitika munsi, tukayivwa ngati avino Loti wayivwanga. E Loti “wayimbanga ni miwele ya wukwelengusi wa wawembu,” amuno wamanyile ukuti Umukwasi witu uwa kwi yulu wapata imiwele imiwipe. (2 Pet. 2:​7, 8) Pamulandu wakuti e Loti walinji na katina kwe Yehova, atacitangako iviwipe vino wano wamuzingulusile wacitanga. Na sweswenye tukakwikala na wantu wano wasikonka amasundo ya kwe Yehova ukulingana na vino akalonda. Lelo nanti ciwe wo-o, tungatwalilila ukuwa awasanguluke nga cakuti twatwalilila ukukunda Yehova nu kuwa nakatina kwe weliwe. E Yehova akatwavwa ukucita wo-o, ukupitila mu mazwi yakuwomelezya yano yakazanwa mwi buku lya Imilumbe. Fwandi awantu wonsinye wangazanamo ivizima mukusunda kuno kwawa mwe lyo ibuku. Nga tuli nakatina kwe Yehova tuliwakwelezya na maka ukukana cita iviluwo ku mufulo. w23.06 20 ¶1-2; 21 ¶5

Mwewamwi nce pamwi wakamicuzya kwa lupwa lwinu. Nanti pamwi mwasolapo ukukanakwata indalama izivule nanti ivintu vye vinji pa kuti mwawika Uwufumu wa kwe Leza inkolelo. (Mat. 6:33) Nga vino cawa, mwakwizuka ukuti e Yehova wamanya vino mwacita. (Hebe. 6:10) Mufwile mwasinincizya amazwi yano Yesu walanzile ayakuti: “Wensi wino wasya ing’anda nant’ awanyina nant’ ankazi zyakwe nanti we nyina nanti weyisi nanti awanakwe nant’ avyalo vyakwe muno anene, namuno alilandwe zima, alipochelela alutilizye munkulonye yoo, Aliwa ning’anda mvule ukulusye umwanda, na wanyina awavule, inkazi, wanyina, awanakwe, ni vyalo vivule—mbali namayimbo nanti ukumicuzya; nga munkulo yino ikwiza ayize apochelele uwumi wamuyayaya.” (Mar. 10:​29, 30) Tusakuvwilika nanti katicinye ukuti vino mwapocelela vyalusya na pe vino mwasile.—Amalu. 37:4. w24.03 9 ¶5

Pano awina Klisu wa mu Yudeya waponezilwe ni cipowe, awina Klistu wawuye mu Antioki wawatumizile “ivyakuwavwa ndipano amaka yafisile.” (Imili. 11:​27-30) Swinya nanti acakuti wa-a awanawitu ku Antioki wikalilanga ukutali nkaninye, wayikundizile ukwavwako awina Klistu wawuye ku Yudeya. (1 Yoh. 3:​17, 18) Nasweswenye mwe ya-a amanda, tungalanjizya inkumbu ku wanawitu na wankazi, nga twivwa ukuti waponezilwe nu wusanso. Amuno wangalondekwa ivya kuwavwa pa kuti watwalilile ukuwa nu wumi. Fwandi pano tukulindilila ukuti Imfumu yitu, e Klistu Yesu ayize apingule insi, lekani tutwalilile ukwavwana mpaka ayize atuzane tukulanjizya inkumbu kwe wanji swinya ayize atwite ukuti “Zanji mwize mupochelele uwufumu.”—Mat. 25:​34-40. w23.07 4 ¶9-10; 6 ¶12

E Yesu walinji nu mutembo ngati we Yisi. E Yehova wamutumile munsi mukuwizya “ku ng’onzi nsowe izyawantu wakwe Israeli.” Walinji nu mutembo pano wawombanga wo-o umulimo. Ku cakulolelako, impindi yimwi umwanaci wino atalinji amwina Israeli wamupapasile ukuti apozye umwana wakwe umukazyana wino walinji “numuzimu wuwipe.” E Yesu wivwizile we-e umwanaci inkumbu nu kupozya umwana. (Mat. 15:​21-28) Lekani tulande pa cakulolelako na cinji. Pano Yesu watalisile vye ukuwomba umulimo wakwe, walanzile ukuti: “Wensi wino akunkana . . . , naninye ndimukana.” (Mat. 10:33) Lelo nanti ciwe wo-o, asa vino wacisile kwe Peter wino wamukanile imiku yitatu. Amuno wamanyile ukuti e Peter walapizile swinya walinji ni cisinka. Swinya pano wazyulupusile vye, walolecezile kwe Peter nu kumunena ukuti wamutetezile swinya acili wamukunda. (Luka 24:33, 34) E Yehova ne Yesu wawa nu mutembo. Nga sweswe uzye avino twawa? E Yehova akakwenecela ukuti na sweswenye tuwe nu mutembo. w23.07 21 ¶6-7

Avyani vino tunganena wano wakavwilika nga cakuti Yehova alileta e Paradaise? Icakutalicila, tungawanena ukuti e Yehova umweneco awino walanda ukuti alificilisya wo-o uwulayo. Ibuku lya Ukuwumbulika lyalanda ukuti: ‘Nga pano wino wikala pa cilimba ca Wufumu avwanga ati ‘Lolecesyani! Kanonzi napilula ivintu vyonsi kuwupya!’’ E Yehova wawa na mano na maka swinya akavwambisya ukuficilisya vino watulaya. Icaciti wili acakuti, uwulayo wakwe awa cisinka swinya umweneco weni akalola ngati waficilisya na kaali. Walanda ukwasowa nu kupita mumbali ukuti: ‘Amazwi yaa amasuwilwa swinya ayakusimicila. . . . Casila yafiswa!’ Icaciti tatu acakuti, e Yehova nga watalika cimwi mpakanye akacificilisya. Twasuwila co-o pa mulandu na mazwi yano walanda ukuti: “Nenji ne Alfa swinya ne Omega.”(Ukuwu. 21:6) E Yehova alisinila e Satana palwenzenye ukuti awawufi swinya wapotwa. Fwandi nga umuntu wumwi wiza walanda ukuti, “Vyo-o ivyewo vino mwalanda vyazipa nkani, vitanga vicitike.” Cingazipa ukumuwazizya Ukuwumbulika 21:​5, 6 nu kumulondololela. Cinji acakuti mungamulanjizya vino Yehova wacita vino vyawa ngati wasayina nanti ukufwatika icifwati cakutwavwa ukusinincizya ukuti alificilisya vino watulaya.—Ayize. 65:16. w23.11 7 ¶18-19

E Yehova walayile e Abrahamu wo-o uwulayo lyo ali ni myaka 75, swinya lyo atani akwatepo nu mwana uwili wensinye. Uzye e Abrahamu waweniko pano wo-o uwusesemo waficiliswanga? Waweniko vye vitici, lelo ataweniko pano waficiliswanga wonsi. Amuno pano wizile alamba Uluzi lwa Yufureti walindilizile pa myaka 25 apano wiza wakwata umwana wenga e Isaki. Swinya patili papita imyaka 60 apano wizile awa na wizikulu wa mwana Isaki e Esau ne Yakobi. (Hebe. 6:15) Nomba asitela alolepo kuno uluko lwakwe lukukula na pano wakupyana Insi ya Wulayo. Lelo nanti ciwe wo-o, we-e umonsi wa cisinka watwalilizile ukuwa na wuciwuza uwuwome ne Yehova. (Jemu. 2:23) Swinya alila wazyulupuka, aliyivwa icete nkaninye ukumanya ukuti isuwilo lyakwe nu kutekanya vyalenzile awantu wonsinye munsi ukuzanamo ivizima. (Inta. 22:18) Avyani vino tukusambililako? Pe yo-o impindi ncepamwi tutanga tulole kuno Yehova akuficilisya vyonsinye vino watulaya. Lelo nga cakuti swe watekanye ngati we Abrahamu, tungasuwila ukuti e Yehova alitulambula pe yo-o impindi nga na ku nkolelo Munsi mpya.—Mar. 10:​29, 30. w23.08 24 ¶14

E Uziya walinji amuyicefye nkaninye pano walinji amutici. Swinya wasambilizile “ukutina Leza.” E Yehova wamupaalanga nkaninye pa myaka 68 pano walinji nu wumi. (2 Imila. 26:​1-4) Cinji acakuti wacimvizye inko izivule muno mwalinji awalwani nu kusinincizya ukuti umusumba wa Yerusalemu wacinjililwa. (2 Imila. 26:​6-15) Ukwasowa nu kuvwilika e Uziya afwile walinji ni nsansa nkaninye pe vyonsinye vino Yehova wamwavwanga. (Ekawi. 3:​12, 13.) Imfumu Uziya wamupile umulimo wakunena wanji ivya kucita. Uzye wo-o umulimo wungalanga awuno walenzile awalola ngati angacita icili consinye cino akulonda? Ncepamwi! Amuno wanda wumwi winjizile mwi tempele lya kwe Yehova nu koca ivyi fungo nuncile pa cikomelo. Wo-o umulimo wapile wasimapepo watupunye ukuwomba. (2 Imila. 26:​16-18) E Simapepo Mukulu e Azariya welezizye ukumulesya, lelo wakanile nu kukalipa nkaninye. Cawifile sana wo-o vino Uziya atatwalilizile ukuwa ni cisinka swinya e Yehova wizile amulwalika amambombo. (2 Imila. 26:​19-21) Ivintu vyanga vimuzipile nkaninye mu wumi wanga atwalilile ukuyicefya! w23.09 10 ¶9-10

Na pano umutumwa Peter wizilewa amwina Klistu umupakwe, kwalinji vimwi vino atacitanga icete. Ku cakulolelako mu 36 C.E, e Yehova watumile Peter ukuya kwe kornelio wino atalinji amu Yuda. Pe yo-o impindi apano Kornelio wizile apakwa nu muzimu wutele. Co-o calanjizizye ukuti e “Leza akalingania” swinya na wano asa wa Yuda nye wangawa awina Klistu. (Imili. 10:​34, 44, 45) Ukufuma paponye e Peter watalisile ukulya na wano watalinji awa Yuda, icintu cino atacitanga pa kutalika. Lelo nanti ciwe wo-o, awa Yuda wamwi wacilinji wakulola ngati watazipizile ukulya na wina Klistu wano watalinji awa Yuda. Pano wamwi pe wano walolanga wo-o wayile ku Antioki, e Peter walesile ukulya na wano watalinji awa Yuda, pa mulandu wakwivwa intete zya kuti wandi alumisye awina Klistu wawuye umwezo. Pano umutumwa Paulo waweni ukuti avino Peter akucita, wamulunjisile pa minso ya wantunye. (Gal. 2:​13, 14) Asa mulandu na vino vyacitisile, e Peter atanenusile. w23.09 22 ¶8

Nga cakuti mwayipitulukamo icete, mungazana ukuti kuli mumwi muno musicita icete. Lelo nga cawa wowo, mutazipizile ukuyivwa uwuwi, muzipizile vye ukuzifyamo. ‘E Leza wawa ni nkumbu,’ swinya alimyavwa ukuzifyamo. (1 Pet. 2:3) Umutumwa Peter watuwomelezizye ukuti: “E Yehova alimala ukumisambilizya.” Pakutalika e Peter walolanga ngati atafisilepo ukuwa ponga ne Yesu. (Luk. 5:8) Lelo pano e Yehova ne Yesu wamwavwizye, wizile awombesya ukutwalilila ukuwa amusambilizi wa kwe Klistu uwa cisinka. Na cino cafumilemo acakuti, e Yehova wizile amupa ulongo “ulwakwinjila muwufumu wamuyayaya uwa Mfumu yitu swinya e Katula e Yesu Klistu.” (2 Pet. 1:11) Ukwasowa nu kuvwilika, e Peter wapocelezile icawila icizima nkaninye. Na mwemwenye nga cakuti mwatwalilila ukuwa ni cisinka ngati we Peter nu kuleka Yehova awamisambilizya, muliwa nu wumi wamuyayaya ku nkolelo. Swinya ‘mulipocelela cino mwasuwila, ikomolwa nanti ipusucilo lya myezo yinu.’—1 Pet. 1:9. w23.09; 31 ¶16-17

Pi hema palinji uluwanza ulukulu luno wazingulusizyeko nilinga muno wasimapepo wawombelanga imilimo yawo. Mwe lonye uluwanza amuno mwalinji ni cikomelo cino wapanzile ne golide swinya mwalinji ni cakuwikamo aminzi ice golide muno wasimapepo wasambanga pano watani watalike ukuwomba imilimo yawo iyitele. (Ukuf. 30:​17-20; 40:​6-8) Pe yo-o impindi awapakwe wakawombela Yehova ni cisinka munsi, muluwanza lwa mukasi kilinga luno lwawa mwi tempile lya kwe Yehova ilya mankolanya. Icakuwikamo aminzi ice golide cino calinji pi hema na muma tempile, cikatwizusyako swensinye ukuwikako na wapakwe wano wacili munsi ukuti tuzipizile ukutwalilila ukuwa awasanguluke mwe vyonsinye. Nga pe yo-o impindi, akwinye kuno “iwumba kulu,” wano wakatunjilila wa munyina Klistu wakaya mukupepela Yehova? Umutumwa Yohani wawaweni ‘wimilile pa nkolelo ya cilimba ca Wufumu, . . . wakumuwombela [Yehova] umusanya nu wusiku mwi tempile lyakwe.’ Wonye avino awa mwiwumba likulu munsi wakawombela muluwanza lwa kulonde ulwa kwi tempile lya kwe Yehova ilya mankolanya (Ukuwu. 7:​9, 13-15) Tukakwivwa icete nkaninye wo-o vino Yehova watupa ulongo lwa kumupepa mwi tempile lyakwe ilya mankolanya! w23.10 28 ¶15-16

Inzila yonga yino Yehova akawomvya pakutuwomya, akupitila mwa eluda. (Ayize. 32:​1, 2) Fwandi nga cakuti musakamisilwe, mwawanena vino vikumitamya. Swinya nga cakuti wamyavwa, mutalema na kwisote ukuvikonka. Amuno e Yehova angawawomvya kukumiwomya. Isuwilo litu ilyakwikala munsi nanti kwi yulu lingalenga tuwe na maka swinya awawome. (Roma. 4:​3, 18, 19). Lyo-o isuwilo likatwavwa ukusipicizya intazi, ukutwalilila ukuwizya Ilyasi Lizima nu kuwomba imilimo imilekane lekane mwi wungwe. (1 Tes. 1:3) Swinya lyonye isuwilo alino lyavwizye nu mutumwa Paulo. “Wamutiticizyanga,” “camuzungusyanga,” “wamucuzyanga,” swinya “wamucisanga.” [NWT] Cinji acakuti uwumi wakwe walinji mu wusanso. (2 Kor. 4:​8-10) Ukuwika amano pi suwilo lya kunkolelo, kwavwizye e Paulo ukusipicizya intazi. (2 Kor. 4:​16-18) E Paulo wawisilevya amano pi suwilo lyakwe ilya kuwa nu wumi wa muyayaya kwiyulu. Welenganyanga nkaninye pe lyo-o isuwilo, na cino cafumile acakuti wayivwanga ukuti wawelangako ‘umupya uwanda nuwanda.’ w23.10 15-16 ¶14-17

Pano mukupepa, mwalola nga cakuti ayili impindi iyiyane iya kuti Yehova ayasucilepo ipepo. Mpindi zimwi tungalonda ukuti e Yehova atwasuke paponye nga cakuti twapepavye. Lelo e Yehova awino wamanya impindi iyizima iya kutwasucilapo nga twapepa. (Hebe. 4:16.) Nomba nga cakuti atasusile paponye ndi vino tetukulonda, tungalola ngati e Yehova ‘wakana’ ukwasuka. Lelo wo-o asa vino cingalanga cili nu kuwa. Ncepamwi icasuko ukufuma kwe Yehova cingawa acakuti ‘impindi yitani yifike’ iya kuti ayasucilepo. Ku cakulolelako, umwanawitu wumwi wapefile ukuti e Yehova amupozye ku ndwala imbipisye yino walwile. Lelo atapozile. E Yehova wanga apozye we-e umwanawitu mu cizungusyo, e Satana ncepamwi wanga alande ukuti we-e umwanawitu watwalilizile ukuwombela Yehova pa mulandu vye wakuti wamupozizye. (Job 1:​9-11; 2:4) Cinji acakuti, e Yehova watantika impindi pano aliyiza afumyepo indwala zyonsinye. (Ayize. 33:24; Ukuwu. 21:​3, 4) Acino pano tukulindilila ukuti yo-o impindi yize yifike, tutazipizile twakwenecela e Yehova ukutupozya mucizungusyo. Fwandi we-e umwanawitu wanga apepe kwe Yehova ukuti amupe umutende wa mumelenganyo na maka yakusipicizya pano akulwala nu kumwavwa ukutwalilila ukumuwombela ni cisinka. w23.11 24 ¶13

Nanti acakuti e Samusoni waluvinye, atalesile ukucita ukulonda kwa kwe Yehova. Wavwamvile inzila yakuwomvya pa kuti aficilisye umulimo wuno Yehova wamupile uwakulwisya awa Felisiti. (Kapa. 16:​28-30.) Cimwi cino wacisile, wapefile kwe Yehova ukuti: “nazina mpa amaka swinya lyonga, alyakuti . . . ingachita awa Filisiti chimwi.” E Yehova wasusile ipepo lyakwe swinya wamupile na maka mucizungusyo. Naco cafumilemo acakuti e Samusoni wizile akoma awa Filisiti awavule ukucila na wano wakomile pa kutalika. Nanti acakuti kwalinji iviwipe ivivule vino vya citicizile e Samusoni pa mulandu na vino wapinguzilepo, atalesile ukwelezya na maka ukuwombela Yehova. Nasweswenye nga cakuti twaluvyanya swinya watwavwa nanti ukutupoka imilimo mwiwungwe, tutazipizile ukuleka ukucita ukulonda kwa kwe Yehova. Mwakwizuka ukuti e Yehova akavwambisya ukututetela. (Amalu. 103:​8, 9) Fwandi nga twaluvyanya, angatupa amaka yakutwavwa ukutwalilila ukucita ukulonda kwakwe ngati awulyanye vino wacisile kwe Samusoni. w23.09 6 ¶15-16

Fwandi nga mukusipicizya intazi lyo mukusecelesya e Yehova. Co-o citakusula mukuti akasecelela pa mulandu wantazi zino mukapitamo, lelo apa mulandu wakulola vino mukatwalilila ukuwa ni cisinka pano mukusipicizya. Ukwivwicisya co-o icisinka kukatuwomelezya nkaninye. Amuno tukamanya ukuti tukasecelesya Yehova. (Amalu. 5:12) Nga mukwizuka, e Abrahamu wapisile muntazi izivule. Lelo wasipicizizye nu kutwalilila ukuwa ni cisinka. Cinji aca kuti, e Yehova wamulolanga ukuti amulungamane swinya we ciwuza wakwe. (Inta. 15:6; Roma. 4:​13, 22) Nasweswenye wonye avino cingawa. E Yehova asisecelela pa mulandu ni milimo yino tukawomba nanti kuno twawa pano tukumuwombela. Lelo akasecelela pe vyo tukatwalilila ukuwa ni cisinka asa mulandu ni ntazi zino tukupitamo. Swinya swensinye tungasipicizya asa mulandu ni cimo, amaka nanti vino vikatuciticila mu wumi. Uzye kuli intazi yino mukusipicizya nu kutwalilila ukuwa ni cisinka kwe Yehova? Nga kuno yili, lyo muzipizile ukumanya ukuti e Yehova akusecelela nkaninye pe vino mukucita. Nga cakuti twamanya ukuti tukusecelesya e Yehova, tukasuwila ukuti alitulambula pe vino tukatwalilila ukuwa ni cisinka kwe weliwe. w23.12 11 ¶13-14

Umwina Klistu azipizile ukumanya ivyakulanzyanya icete na wantu wanji. Umwanawitu wino wamanya ivyakulanzyanya icete na wantu, akateyelezya pano wakulanda swinya akamanya vino wakwelelenganya na vino wakuyivwa. (Imilu. 20:5) Akacita wo-o ukupitila mukwivwavye vino izwi likufuma, vyo weyo umuntu akupanga pa minso na vino akucita umuwili. Lelo mutanga mumanye vyonsinyene vyo-o, nga cakuti musakuzanwa na wantu impindi intali. Ku cakulolelako, cingamiwomela ukulanzyanya icete na wantu wanji pano mwawa nawo ponga, nga cakuti ilivule mukawalembela vye amameseji nanti ukuwatumila amafoni. Acino mwakwelezyako ukuzana impindi iyakuwa ponga pano mukulanzyanya. (2 Yoh. 12) Umwanawitu e songo mu vya kwe Leza, azipizile ukumanya ivya kuyisakamala nu kusakamala awa mu ng’anda yakwe. (1 Tim. 5:8) Muzipizile ukumanyako vimwi vino vingiza vimyavwe ukuzana incito iyakuyisakamalilamo. (Imili. 18:​2, 3; 20:34; Efes. 4:28) Uzye mwamanyikwa ukuti mwe wantu wano wakawombesya swinya wano wasilecela imilimo pa nzila? w23.12 27 ¶12-13

Nga cakuti e Baibolo yalanda pa ‘wanda wa kwe Yehova,’ lyo yikulanda pa mpindi yino e Yehova akakononelapo awalwani wakwe nu kupususya awantu wakwe. Ku kaali, e Yehova wapinguzilepo inko zimwi. (Ayize. 13:​1, 6; Ezek. 13:5; Zefa. 1:8) Pe yo-o impindi, ‘uwanda wa kwe Yehova’ wulitalika pano intunguluzi zya wa mu vikanza vyansi walisansa e Babiloni Mukulu mpaka na pa nkondo ya Armagedoni. Fwandi pa kuti twize tupusuke pe wo-o ‘uwanda,’ tuzipizile ukuyipekanizizya kucili peyonye impindi. E Yesu watunenile ukuti tutazipizile ukupelela vye pa kuyipekanizizya ku ‘wucuzi wukulu,’ lelo tuzipizile ‘ukutwalilila ukuyisenganya.’ (Mat. 24:21; Luk. 12:40.) Mwe kalata wakutalicilako wino umutumwa Paulo walembezile awina Klistu mu Tesalonika, wawomvizye ivilanjililo ivilekane lekane pa kuwavwa ukutwalilila ukuyipekanizizya ku wanda uwukulu uwa kwe Yehova. E Paulo wamanyile ukuti uwanda wa kwe Yehova wutalinji nu kwiza pe yilyanye impindi. (2 Tes. 2:​1-3) Lelo wawomelezizye awanawitu na wankazi ukuti wayipekanizizya kwe wo-o uwanda ngati wuliyiza mutondo. Vino Paulo wawanenile vingatwavwa nasweswenye mwe ya-a amanda. w23.06 8 ¶1-2

Mu kusila kwa mwaka wa 1978, wizile awazenga icikulwa icitali nkaninye ku Tokyo mu Japan. Awikala nsi kwe yo-o incende, welenganyanga ukuti co-o icikulwa calinji nu kupona. Amuno mwe wowo umusumba mwacitikanga ivizumanzi nkaninye. Avyani vino wakazenga wacisile pa kuti co-o icikulwa citize cipone nga kwacitika icizumanzi? Wacizenzile iciwome mu nzila yakuti cayingana lelo ukwasowa ukuti cipone nanti kwiza icizumanzi ca makanye. Awina Klistu wawa ngati aco icikulwa. Amulandu ci wuno twalandila wo-o? Umwina Klistu atazipizile ukuwoma nanti ukukana syembuka ukucila mu cipimo. Lelo akawoma nu ku kanasyembuka nga ciza mukukonka amasundo ya kwe Yehova. Swinya ‘akakwivwila’ nu kutontela nanti acakuti vipusine na vino weni atekwelenganya. Lelo nanti ciwe wo-o, atazipizile ukutonta nanti ukusyembuka na pano ivintu vitayine ukucita wowo. (Jemu. 3:17) Umuntu wino wawa wo-o, asikwimilila vye pa cintu conga nanti ukutontelela nkani. w23.07 14 ¶1-2

E Yesu welezyanga na maka ukukanila e Satana wino wamwelezyanga ukuti awembucile Yehova nu kuleka ukuwa uwa cisinka. (Mat. 4:​1-11) Cino Satana wavwambisyanga acakuti e Yesu awembuke pa kuti atapa uwumi wakwe ngati anzuwi. Kwalinji intazi na zinjinye zino Yesu wapisilemo pano walinji munsi. Awalwani wakwe wamulwisyanga nu kuvwamba ukuti wamukome. (Luk. 4:​28, 29; 13:31) Swinya wasipicizyanga na kwe vino awasambi wakwe waluvyanyanga. (Mar. 9:​33, 34) Wamucuzyanga nkaninye nu kumulengulula. Cinji acakuti wamukomile ngati acipondo swinya wafwile imfwa imbipe. (Hebe. 12:​1-3) Uwanda wuno wafwile, wasipicizizye intazi ukwasowa nu kuti e Yehova amwavwe. (Mat. 27:46) E Yesu wacuzile nkaninye pa kuti vye ape uwumi wakwe ngati anzuwi. Nga twelenganya pe vyonsinye vino wacisile pa kuti atufwile, tukamukundilako. w24.01 10-11 ¶7-9

Ukutekanya kukatwavwa ukwivwana icete na wantu wanji swinya kukatwavwa ukuwikako amano pano wanji wakulanda. (Jemu. 1:19) Cinji acakuti, kukalenga tuwa nu mutende na wantu wanji nu kukana kalawuka ukucita nanti ukulanda iviwipe pano tucili tufuzilwe. Asa vyo-o vitupu, kukatwavwa nu kukana fulwa zuwa nga cakuti wumwi watulumisya umwezo. Acino mutanyocezya iciwipe paciwipe, lelo “yavwananji swinya tetelananji.” (Kolo. 3:​12, 13) Ukutekanya kungatwavwa ukupingula icete pa vintu. Nga cakuti twatekanya tutaliwapingula pa vintu ukwasowa ukwelenganyapo. Lelo tuliwavwambilizya nu kulola nga cakuti tungakumanisya ukucita vino twapingulapo. Ku cakulolelako, nga cakuti tukuvwamba incito, ncepamwi tungazumila ukutalika ukuwomba yino yaloleka zuwa. Lelo nga cakuti twatekanya, tulitela te twelenganyepo pe vino yoyo incito yilikuma ulupwa na wuciwuza witu ne Yehova. Fwandi nga cakuti swe watekanye, tuliwapingula icete pa vintu. w23.08 22 ¶8-9

Nga cakuti mwivwa uwuwi pa mulandu wakuti mwanyocezyapo ukucita iciwipe cino mukalondesya sana ukuleka, mwakwelenganya pe vino mwalayile e Yehova pano mwayipile. Ukucita wo-o, kungamyavwa ukutwalilila ukulwisya nga mwelezwa ukucita iciwipe. Kungamyavwa wuli? Nga mwayipa kwe Yehova, lyo mwayikana. Co-o cikusula mu kuti mutazipizile ukucita icili consinye cino cingalenga e Yehova ukufulwa. (Mat. 16:24) Nga cakuti mwelezwa, mutaliwasumba ni mpindi yakwelenganya pe vino mungacita, amuno lyo mwamanya kaali ivyakucita, akuli ukuti ukutwalilila ukuwa awa cisinka kwe Yehova. Lyonsinye muliwacita ivyakumusecelesya. Swinya nga mwacita wo-o, lyo mukukolanya e Job. Amuno asa mulandu ni ntazi zino wapisilemo, walanzile ukuti: ‘Ponsinye pano nemumi nandi ndange nkati ne wakayele!’—Job 27:5. w24.03 9 ¶6-7

E Yehova, “e Leza walukundo,” wawa naswe! (2 Kor. 13:11) Watuwikako sana amano wenga na wenga. Swinya twasuwila ukuti ‘twachinjililwa nulukundo lwakwe uluntasila.’ (Amalu. 32:10) Pano tukwelenganya sana pe vino akalanjizya ukuti watukunda, apano tukaya tukupalamila sana kwe weliwe nu kulola vino akatusakamala. Tungapepa kwe weliwe ukwasowa nu kwivwa intete nu kumunena vyonsinye vino tukulonda. Tungamunena vino vikutusakamika, nu kusuwila ukuti wandi ayivwe swinya akuvwambisya ukutwavwa. (Amalu. 145:​18, 19) Ndi wulyanye vino tukapalamila ku mulilo nga kutalile, avino nu lukundo lwa kwe Yehova lukatusansamusya pano tukupita mu ntazi. Fwandi mwaleka ulukundo lya kwe Yehova lwamyavwa ukupitila mukuminsansamusya nu kumipa umutende. Swinya lekani swensinye twalanjizya ukuti tukakwivwa icete pe lo-o ulukundo ukupitila mukulanda ukuti: “Nakunda Imfumu e Leza”!—Amalu. 116:1. w24.01 31 ¶19-20

E Yesu atapelelangavye pakunena awantu ukuti izina lya kwe Leza we Yehova. Amuno awa Yuda wano wasambilizyanga wamanyile kaali izina lya kwe Leza. Acino “awino walinji pa nkolelo ku kumuwumbula nanti ukumulondolola.” (Yoha. 1:​17, 18) Ku cakulolelako, amawaliko ya ciHebere yakalondolola ukuti e Yehova wawa nu luse ni nkumbu. (Ukuf. 34:​5-7) Acino pakulondolola co-o icisinka, e Yesu wawomvizye icilanjililo ca mwana umusowe ne yisi. E yisi watili walola umwana wakwe “lyo acili apatali,” wamusamalizile ukuya mukumusunkanya, amukumbatila nu kumutetela ukufuma pansi ya mwezo. Kwe lyo-o ilyasi tukasambililako isambililo ilicindame ilya kuti, e Yehova wawa nu luse ni nkumbu. (Luk. 15:​11-32) Pano Yesu wawomvizye co-o icilanjililo, walondolozile umukwasi wakwe wulyanye vino wawa. w24.02 10 ¶8-9

Yehova akatuteka umwezo nu kutusansamusya nga tukupita muntazi. Nga sweswe tungamukolanya wuli? Cimwi cino tungacita, akuwa ni miwele yino yingalenga twakwivwila wanji inkumbu nu kuwasansamusya. Amiwele ci yoyonye?Avyani vino vingatwavwa ukutwalilila ukukundana nu “kusansamusyania”? (1 Tes. 4:18) Tuzipizile ukuwa ni miwele ponga ngati akulangulucilana, ukukundana ngati awanyina nu kuwa ni cikuku. (Kolo. 3:12; 1 Pet. 3:8) Uzye yo-o imiwele yingatwavwa wuli? Nga cakuti tukwivwila awanawitu na wankazi inkumbu nu kuwasakamala, tuliwavwambisya ukuwasansamusya pano wakupita muntazi. E Yesu walanzile ukuti, ‘umulomo wukavwanga vino vili mumwezo. Umuntu muzima akafumya ivintu vizima mucipao cakwe icizima.’ (Mat. 12:​34, 35) Ukusansamusya awanawitu na wankazi acili icintu icicindame cino tuzipizile ukucita pa kuwalanjizya ukuti twawakunda. w23.11 10 ¶10-11

Tuzipizile ukulenga ukuti watwavwe pa kuti twivwicisye amasesemo ya mu Baibolo. Lekani tulande pe co-o icakulolelako. Yelenganyani ukuti mukuya ku ncende yimwi kuno mutamanya nomba muli ne ciwuza winu wo wakumanya kwe yoyo incende. Swinya amanyile kuno mwafika nu tunzila tonsinye kuno tukuya. Ukwasowa nu kuvwilika mungivwa icete nkaninye amuno lyo mutandi musowe muli nu wakumitungulula. Wonye avino ne Yehova wawa. Wamanya pano tufisile na vino vili mukucitika ku nkolelo. Fwandi nga cakuti tukulonda ukwivwicisya amasesemo ya mu Baibolo, tuzipizile ukulenga Yehova ukuti atwavwe. (Dan. 2:28; 2 Pet. 1:​19, 20.) Ndi wulyanye vino umukwasi umuzima akacita, avino ne Yehova nawe akalonda awana wakwe wize wawe ni nsansa ku nkolelo. (Jere. 29:11) Lelo e Yehova weni wapusanako na wakwasi, amuno weni akatunena vino vilicitika ku nkolelo. Walenga amasesemo yalembwe mwi Zwi lyakwe Baibolo pa kuti twamanya ivintu ivicindame na pano vitani vicitike.—Ayize. 46:10. w23.08 8 ¶3-4