ARTÍCULO ÑA̱ KAʼVIYÓ 7
YAA 15 Ná ndasakáʼnuyó se̱ʼe nu̱ú Jehová
¿Ndáaña va̱ʼa ndákiʼinyó xa̱ʼa̱ ña̱ íxakáʼnu-ini Jehová xa̱ʼa̱yó?
“Yóʼó kúú ta̱ ndixa íxakáʼnu-ini xa̱ʼa̱ na̱ yiví” (SAL. 130:4).
ÑA̱ KA̱ʼA̱NYÓ XA̱ʼA̱
Nu̱ú ña̱ Biblia va̱xi ku̱a̱ʼá ejemplo ña̱ kivi chindeétáʼan xíʼinyó ña̱ va̱ʼa kunda̱a̱-iniyó ndáaña kúni̱ kachi ña̱ íxakáʼnu-ini Jehová xa̱ʼa̱yó, ta xíniñúʼu kundayáʼviníña nu̱úyó saáchi Jehová íxakáʼnu-inira xa̱ʼa̱ iin tá iinyó.
1. Tá káʼa̱n iin na̱ yiví xíʼinyó ña̱ íxakáʼnu-inina xa̱ʼa̱yó ¿nda̱chun kivi ixayo̱ʼvi̱ña xíʼinyó kunda̱a̱-iniyó ndáaña xi̱kuni̱ kachina?
TÁ KÉʼÉYÓ iin ña̱ va̱ása va̱ʼa xíʼin iin na̱ yiví ta káʼa̱nna xíʼinyó ña̱ “íxakáʼnu-inina xa̱ʼa̱yó”, va̱ʼaní kúniyó. ¿Soo ndáaña xi̱kuni̱ kachi na̱ yiví kán tá ni̱ka̱ʼa̱nna xíʼinyó ña̱ íxakáʼnu-inina xa̱ʼa̱yó? Sava yichi̱ kivi ixayo̱ʼvi̱ña xíʼinyó kunda̱a̱-iniyó á ndixa i̱xakáʼnu-inina xa̱ʼa̱yó saáchi xa̱a̱ síín síín ndákanixi̱ní iin tá iin na̱ yiví xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo. Sana xi̱kuni̱ kachina ña̱ kǒo ña̱ níkuuví ta kítáʼankavana xíʼinyó nda̱a̱ táki̱ʼva xi̱keʼéna tá ya̱chi̱. Á sanatu káʼa̱nna xíʼinyó ña̱ íxakáʼnuva-inina xa̱ʼa̱yó soo kǒo kúni̱na ndakutáʼankana xíʼinyó nda̱a̱ táki̱ʼva xi̱keʼéna tá ya̱chi̱.
2. ¿Ndáaña káʼa̱n Biblia xa̱ʼa̱ Jehová? (Koto ña̱ káʼa̱n nota).
2 Soo síínva íyo Jehová nu̱ú miíyó. Chi nda̱a̱ ni iin na̱ yiví kǒo kivi ixakáʼnu-inina nda̱a̱ táki̱ʼva íxakáʼnu-ini Jehová xa̱ʼa̱yó. Iin ta̱ ka̱ʼyi Salmo ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱yóʼo xíʼin Jehová: “Yóʼó kúú ta̱ ndixa íxakáʼnu-ini xa̱ʼa̱ na̱ yiví, ña̱kán íxato̱ʼóna yóʼó” (Salmo 130:4).a Iinlá Jehová kúú ta̱ ndixa íxakáʼnu-ini xa̱ʼa̱ na̱ yiví ta kǒo ña̱ kítáʼan xíʼin ña̱yóʼo. Tá kúni̱yó ndixa ixakáʼnu-iniyó xa̱ʼa̱ inkana, ná kéʼéyó nda̱a̱ táki̱ʼva kéʼé Jehová. Nu̱ú sava versículo ña̱ va̱xi nu̱ú Escrituras Hebreas xi̱niñúʼuna iin tu̱ʼun ña̱ va̱ʼa ka̱ʼa̱nna xa̱ʼa̱ ña̱ íxakáʼnu-ini Jehová xa̱ʼa̱yó, soo nda̱a̱ ni iin yichi̱ kǒo níxiniñúʼuna tu̱ʼun yóʼo ña̱ ka̱ʼa̱nna xa̱ʼa̱ ña̱ íxakáʼnu-ini iin na̱ yiví xa̱ʼa̱ inkana.
3. ¿Nda̱chun síín íyo ña̱ íxakáʼnu-ini Jehová xa̱ʼa̱yó nu̱ú ña̱ íxakáʼnu-ini miíyó xa̱ʼa̱ inkana? (Isaías 55:6, 7).
3 Tá íxakáʼnu-ini Jehová xa̱ʼa̱ iin na̱ yiví, nándóso-inira xa̱ʼa̱ ku̱a̱china ta táxira ña̱ ná ndikó tukuna koona migora. Va̱ʼaní-ini Jehová chi íxakáʼnu-inira xa̱ʼa̱ ku̱a̱chiyó ta kǒo ndákaʼánkara xa̱ʼa̱ña (kaʼvi Isaías 55:6, 7).b
4. ¿Ndáaña kéʼé Jehová ña̱ va̱ʼa chindeétáʼanra xíʼinyó ña̱ kunda̱a̱-iniyó ndáa ki̱ʼva íxakáʼnu-inira xa̱ʼa̱yó?
4 Su̱ví nda̱a̱ táki̱ʼva íxakáʼnu-ini Jehová xa̱ʼa̱yó saá íxakáʼnu-ini miíyó xa̱ʼa̱ inkana chi na̱ yiví ku̱a̱chiva kúúyó, ña̱kán xíniñúʼu chindeétáʼanra xíʼinyó ña̱ va̱ʼa kunda̱a̱-iniyó ndáa ki̱ʼva ixakáʼnu-iniyó xa̱ʼa̱ inkana. Ta nu̱ú Biblia va̱xi sava ejemplo ña̱ xíniñúʼu Jehová ña̱ va̱ʼa chindeétáʼanra xíʼinyó ña̱ kunda̱a̱-iniyó xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo. Nu̱ú artículo yóʼo ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa̱ savaña. Kotoyó ndáa ki̱ʼva ndákata Jehová ku̱a̱chiyó ta saátu ndáa ki̱ʼva chíndeétáʼanra xíʼinyó ña̱ kutáʼan va̱ʼa tukuyó xíʼinra. Saátu sakúaʼayó ndáa ki̱ʼva kéʼé Jehová ña̱ va̱ʼa ixakáʼnu-inira xa̱ʼa̱yó, ta ña̱yóʼo chindeétáʼanña xíʼinyó ña̱ kuni̱níkayó kuniyóra.
JEHOVÁ SÁKU̱TAʼARA KU̱A̱CHIYÓ
5. ¿Ndáaña kúu tá íxakáʼnu-ini Jehová xa̱ʼa̱yó?
5 Biblia káʼa̱nña, ku̱a̱chi ña̱ kíʼviyó íyoña nda̱a̱ táki̱ʼva íyo ña̱ʼa ña̱ ve̱ení ndísoyó. Tá kúú ta̱ rey David ni̱ka̱ʼa̱nra: “Ña̱ va̱ása va̱ʼa ke̱ʼíi̱ sándi̱ʼiníña-inii̱; táki̱ʼva íyo iin ña̱ʼa ña̱ ve̱ení ndísoi̱ saá íyoña nu̱úi̱” (Sal. 38:4). Soo Salmo 25:18 xíʼin 32:5 káʼa̱nña ña̱ íxakáʼnuva-ini Jehová xa̱ʼa̱ na̱ ndándikó-ini xa̱ʼa̱ ku̱a̱china. Nu̱ú versículo yóʼo, tu̱ʼun hebreo ña̱ xíniñúʼuna ña̱ sándaya̱ʼana ña̱ tu̱ʼun “ixakáʼnu-ini” kúni̱ kachiña ña̱ “ndakiʼinnaña” ku̱ʼu̱n xíʼinna á ña̱ “ndaniʼinaña”. Jehová ndakúníra ña̱kán ni ve̱ení ku̱a̱chi ña̱ ndísoyó, va̱ʼa ndákiʼinraña á sáku̱taʼaraña sa̱táyó.
“Íxakáʼnu-inira xa̱ʼa̱yó” (Sal. 32:5).
6. ¿Ndáa míí xáʼa̱n Jehová ndákoora ku̱a̱chiyó?
6 ¿Ndáa míí xáʼa̱n Jehová ndákoora ku̱a̱chiyó? Nu̱ú Salmo 103:12 ndáni̱ʼíyó inka ña̱ chíndeétáʼan xíʼinyó ña̱ va̱ʼa kunda̱a̱-iniyó xa̱ʼa̱ña, nu̱ú Salmo yóʼo káchiña: “Nda̱a̱ táki̱ʼva xíká kíndo̱o nu̱ú kána ñu̱ʼu xíʼin nu̱ú kíʼviña, saá xíká ndákoora ku̱a̱chiyó”. Nu̱ú kána ñu̱ʼu á ña̱ ka̱ndii xíkání kíndo̱oña chí nu̱ú kíʼviña. Ña̱kán versículo yóʼo sánáʼa̱ña miíyó ña̱ tá íxakáʼnu-ini Jehová xa̱ʼa̱yó xíkání ku̱a̱ʼa̱nra xíʼin ku̱a̱chiyó ta va̱ʼaní kúniyó ña̱ kúnda̱a̱-iniyó xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo.
“Nda̱a̱ táki̱ʼva xíká kíndo̱o nu̱ú kána ñu̱ʼu xíʼin nu̱ú kíʼviña” (Sal. 103:12).
7. ¿Ndáaña kéʼé Jehová xíʼin ku̱a̱chiyó káchi Biblia? (Miqueas 7:18, 19).
7 Tá ndákiʼin Jehová ku̱a̱chiyó ku̱a̱ʼa̱n xíʼinra, ¿á kíndo̱oña xíʼinra? Va̱ásaví. Saáchi ta̱ rey Ezequías ni̱ka̱ʼa̱nra: “Va̱ása xítokaún ku̱a̱chii̱” (Is. 38:9, 17; nota). Ña̱kán tá ndíkó-iniyó xa̱ʼa̱ ku̱a̱chiyó, Jehová ndákiʼinra ña̱yóʼo ta xátaraña ta kǒo ndákaʼánkara xa̱ʼa̱ña. Versículo yóʼo kivitu kachiña: “Nda̱a̱ táki̱ʼva íyo ta̱ kǒo níki̱ʼvi ku̱a̱chi nu̱ún saá íyoi̱”. Ta nu̱ú Miqueas 7:18, 19c (kaʼviña) Jehová káʼa̱nkara xa̱ʼa̱ inka ña̱ʼa ña̱ chindeétáʼan xíʼinyó kunda̱a̱ka-iniyó xíʼin ña̱yóʼo. Yóʼo káʼa̱nña ña̱ mií Jehová sákanara ku̱a̱chiyó nda̱a̱ nu̱ú kúnu va̱ʼa ini mar. Tiempo xi̱naʼá tá xi̱ndakava iin ña̱ʼa ini mar kǒo níxi̱kivi ndani̱ʼíkanaña.
“Va̱ása xítokaún ku̱a̱chii̱” (Is. 38:17).
“Sákanara ku̱a̱chiyó nda̱a̱ nu̱ú kúnu va̱ʼa ini mar” (Miq. 7:19).
8. ¿Ndáaña xa̱a̱ sa̱kúaʼayó?
8 Xíʼin ña̱yóʼo sákuaʼayó ña̱ tá íxakáʼnu-ini Jehová xa̱ʼa̱yó ndákiʼinra ku̱a̱chiyó tasaá sáku̱taʼara ña̱ ve̱ení ndísoyó. Ña̱kán ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ David: “Si̱íní íyo ini na̱ xa̱a̱ i̱xakáʼnu-ini Ndióxi̱ xa̱ʼa̱, ni ke̱ʼéna ña̱ va̱ása va̱ʼa, saátu na̱ xa̱a̱ i̱xakáʼnu-inira xa̱ʼa̱ ku̱a̱chi; si̱íní íyo ini iin ta̱a ta̱ kǒo ndákaʼánka Jehová xa̱ʼa̱ ku̱a̱chi” (Rom. 4:7, 8). Kǒo nda̱a̱ ni iin na̱ yiví kéʼé nda̱a̱ táki̱ʼva kéʼé Jehová.
SÁNDÍ’I-XA̱ʼA̱ JEHOVÁ KU̱A̱CHIYÓ
9. ¿Ndáa ki̱ʼva chíndeétáʼan Biblia xíʼinyó ña̱ kunda̱a̱-iniyó ña̱ ndixa íxakáʼnu-ini Jehová xa̱ʼa̱yó?
9 Nu̱ú Biblia sákuaʼayó ña̱ ni̱xi̱ʼi̱ ta̱ Jesús xa̱ʼa̱ ku̱a̱chiyó, ta xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo kivi ixakáʼnu-ini Jehová xa̱ʼa̱ na̱ ndándikó-ini xa̱ʼa̱ ku̱a̱china ta kǒo ndákaʼánkara xa̱ʼa̱ña. Tá kúú Biblia káchiña ña̱ mií Jehová ndákatara ta ndáya̱kúnra ku̱a̱chiyó tasaá kǒoka ku̱a̱chi kúúmiíyó nu̱úra (Sal. 51:7; Is. 4:4; Jer. 33:8). Mií Jehová káʼa̱n ndáaña kúu xíʼin ku̱a̱chiyó chi káchira: “Ni nda̱a̱ táki̱ʼva íyo color ña̱ kúáʼa ná koo ku̱a̱chindó, nduyaaña nda̱a̱ táki̱ʼva íyo nieve; ni ña̱ kúáʼa ná kooña, nda̱a̱ táki̱ʼva íyo tela ña̱ kúáʼa ña̱ yéʼe̱ní, nduyaaña nda̱a̱ táki̱ʼva yaa ixí ndikachi” (Is. 1:18). Tá káʼyi̱ ti̱ko̱to̱yó xíʼin color kúáʼa, íxayo̱ʼvi̱níña xíʼinyó sakútaʼayóña. Xíʼin ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n Jehová kúnda̱a̱-iniyó ña̱ tá íxakáʼnu-inira xa̱ʼa̱yó nándóso-inira xa̱ʼa̱ ku̱a̱chiyó ta kǒo ndákaʼánkara xa̱ʼa̱ña.
“Ni nda̱a̱ táki̱ʼva íyo color ña̱ kúáʼa ná koo ku̱a̱chindó, nduyaaña nda̱a̱ táki̱ʼva íyo nieve” (Is. 1:18).
10. ¿Ndáa ejemplo xíniñúʼu Jehová ña̱ va̱ʼa kunda̱a̱-iniyó ña̱ íxakáʼnu-inira xa̱ʼa̱yó?
10 Nda̱a̱ táki̱ʼva sa̱kúaʼayó nu̱ú artículo ña̱ ni̱ya̱ʼa, ku̱a̱chi ña̱ kíʼviyó nda̱a̱ táki̱ʼva íyo ña̱ níkáyó xu̱ʼún saá íyoña (Mat. 6:12; Luc. 11:4). Ña̱kán tá ku̱a̱ʼáka yichi̱ kíʼviyó ku̱a̱chi nu̱ú Jehová, nda̱a̱ táki̱ʼva íyo ña̱ níkáyó ku̱a̱ʼání xu̱ʼún saá íyoña. Soo tá íxakáʼnu-ini Jehová xa̱ʼa̱yó, nda̱a̱ táki̱ʼva íyo ña̱ kǒo níkákayó xu̱ʼún saá íyoña. Jehová káʼa̱nra xíʼinyó ña̱ tá ni̱ki̱ʼviyó ku̱a̱chi ta xa̱a̱ i̱xakáʼnu-inira xa̱ʼa̱yó, kǒo kúni̱kara ña̱ ná ndakaʼányó xa̱ʼa̱ña. Va̱ʼaní kúniyó tá kúnda̱a̱-iniyó ña̱ íxakáʼnu-ini Jehová xa̱ʼa̱yó.
“Koo káʼnu-iniún xa̱ʼa̱ ku̱a̱chindi̱” (Mat. 6:12).
11. ¿Ndáaña kéʼé Jehová xíʼin ku̱a̱chiyó? (Hechos 3:19).
11 Kǒo ndákaʼánka Jehová xa̱ʼa̱ ku̱a̱chiyó chi ndákatavaraña (kaʼvi Hechos 3:19). Ña̱ va̱ʼa kunda̱a̱-iniyó xíʼin ña̱yóʼo ná ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa̱ ndáa ki̱ʼva xi̱ ixava̱ʼana tinta tiempo xi̱naʼá. Ña̱ va̱ʼa keʼénará xi̱xiniñúʼuna ti̱ka̱yi̱, goma á xu̱xa ta saátu ti̱kui̱í. Xa̱ʼa̱ ña̱kán tá xi̱kaʼyinará nu̱ú tutu kiviva ndoorá xíʼin iin ti̱ko̱to̱ loʼo ña̱ visá. Tá xi̱ndakatana táyóʼo kǒo níxi̱tuvika ña̱ ka̱ʼyina nu̱ú tutu, ta nda̱a̱ táki̱ʼva íyo ña̱ kǒo níka̱ʼyi̱ saá ni̱xi̱yoña. Kúsi̱íní-iniyó saáchi tá íxakáʼnu-ini Jehová xa̱ʼa̱ ku̱a̱chiyó, ndákataraña ta kǒo ndákaʼánkara xa̱ʼa̱ña (Sal. 51:9).
“Ña̱ va̱ʼa ná ndoo ku̱a̱chindó” (Hech. 3:19).
12. ¿Ndáaña sákuaʼayó xíʼin ejemplo vi̱kó?
12 Nu̱ú Isaías 44:22, Jehová xíniñúʼura inka ejemplo ña̱ va̱ʼa kunda̱a̱-iniyó ndáaña kéʼéra xíʼin ku̱a̱chiyó, texto yóʼo káchiña: “Ndakatai̱ ku̱a̱chiún ta ndakasii̱ nu̱ú ku̱a̱chiún xíʼin iin vi̱kó”. Tá íxakáʼnu-ini Jehová xa̱ʼa̱ ku̱a̱chiyó nda̱a̱ táki̱ʼva íyo ña̱ ndákasira xíʼin iin vi̱kó ña̱ káʼnuní saá íyoña ta kǒo kívika koto inkanaña.
“Ndakatai̱ ku̱a̱chiún ta ndakasii̱ nu̱ú ku̱a̱chiún xíʼin iin vi̱kó” (Is. 44:22).
13. ¿Ndáa ki̱ʼva kúniyó xa̱ʼa̱ ña̱ íxakáʼnu-ini Jehová xa̱ʼa̱yó?
13 ¿Ndáaña sákuaʼayó xíʼin ndiʼi ejemplo yóʼo? Tá káʼa̱n Jehová ña̱ íxakáʼnu-inira xa̱ʼa̱ ku̱a̱chiyó, ná kandíxayóra ta ná kǒo ndakanixi̱níyó ña̱ ndákaʼánkara xa̱ʼa̱ ku̱a̱chiyó. Xa̱a̱ cha̱ʼviva ta̱ Jesús xa̱ʼa̱ ku̱a̱chiyó, ña̱kán kǒo xíniñúʼukaví chaʼvi miíyóña. Xa̱a̱ ndo̱ova ku̱a̱chiyó ta nda̱a̱ táki̱ʼva íyo na̱ kǒo níki̱ʼvi ku̱a̱chi saá íyoyó. Ndákatava Jehová ku̱a̱chiyó tá ndixa ndíkó-iniyó ta íxakáʼnuva-inira xa̱ʼa̱yó.
KIVI KUTÁʼAN VA̱ʼA TUKUYÓ XÍʼIN JEHOVÁ
Xa̱ʼa̱ ña̱ íxakáʼnu-ini Jehová xa̱ʼa̱yó va̱ʼaní kítáʼanyó xíʼinra. (Koto párrafo 14).
14. ¿Nda̱chun kivi kandíxayó ña̱ íxakáʼnu-ini Jehová xa̱ʼa̱ ku̱a̱chiyó? (Koto na̱ʼná).
14 Tá íxakáʼnu-ini Jehová xa̱ʼa̱yó kíxáʼa tukura kúúra migoyó, ta va̱ʼaní kúniyó ña̱ kúnda̱a̱-iniyó ña̱yóʼo chi saá kǒo yíʼviyó ña̱ ixandi̱va̱ʼara xíʼinyó xa̱ʼa̱ ña̱ ke̱ʼéyó ña̱ va̱ása va̱ʼa á ña̱ sa̱a̱-inira kunira miíyó. Soo su̱ví saáví kéʼé Jehová. ¿Nda̱chun káʼa̱nyó ña̱yóʼo? Saáchi miíra ni̱ka̱ʼa̱n ña̱yóʼo xíʼin ta̱ profeta Jeremías: “Koo káʼnu-inii̱ xa̱ʼa̱ ña̱ va̱ása va̱ʼa kéʼéna ta kǒo ndakaʼánkai̱ xa̱ʼa̱ ku̱a̱china” (Jer. 31:34). Ta̱ apóstol Pablo ni̱ka̱ʼa̱nra xa̱ʼa̱ ña̱ va̱xi nu̱ú Jeremías tá ni̱ka̱ʼa̱nra: “Kǒo ndakaʼánkai̱ xa̱ʼa̱ ku̱a̱china” (Heb. 8:12). ¿Ndáaña kúni̱ kachi tu̱ʼun yóʼo?
“Kǒo ndakaʼánkai̱ xa̱ʼa̱ ku̱a̱china” (Jer. 31:34).
15. ¿Ndáaña kúni̱ kachi Jehová tá káʼa̱nra ña̱ kǒo ndákaʼánkara xa̱ʼa̱ ku̱a̱chiyó?
15 Tá káʼa̱n Biblia xa̱ʼa̱ tu̱ʼun ndakaʼán, kǒo kúni̱ kachiña ña̱ ndakaʼányó xa̱ʼa̱ iin ña̱ʼa ña̱ ku̱u tá ya̱chi̱ chi sava yichi̱ kúni̱ kachiña ña̱ keʼéyó iin ña̱ʼa. Tá kúú, ta̱ kui̱ʼná ta̱ xi̱tikaa chí síi̱n ta̱ Jesús ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinra: “Ndakaʼún xa̱ʼíi̱ tá ná kaʼndachíñún” (Luc. 23:42, 43). Xíʼin tu̱ʼun yóʼo kǒo níkuni̱ kachira xíʼin ta̱ Jesús ña̱ ndakaʼánra xa̱ʼa̱ra mií ki̱vi̱ kán, soo ta̱ Jesús ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinra ña̱ ndakaʼánvara xa̱ʼa̱ra ta sandátakurara chí nu̱únínu. Ña̱kán tá káʼa̱n Jehová ña̱ kǒo ndákaʼánkara xa̱ʼa̱ ku̱a̱chiyó, kúni̱ kachira ña̱ kǒo ixandi̱va̱ʼara xíʼinyó xa̱ʼa̱ ña̱ kéʼéyó ta ni kǒo sandákaʼánra miíyó xa̱ʼa̱ ku̱a̱chi ña̱ ni̱ki̱ʼviyó chi xa̱a̱ i̱xakáʼnuva-inira xa̱ʼa̱yó.
16. ¿Ndáa ki̱ʼva kúniyó tá íxakáʼnu-ini Jehová xa̱ʼa̱yó?
16 Ná ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa̱ inka ejemplo ña̱ chindeétáʼan xíʼinyó kunda̱a̱-iniyó ndáa ki̱ʼva ndóʼoyó tá íxakáʼnu-ini Jehová xa̱ʼa̱yó. Ndiʼiyó ñúʼuyó ndaʼa̱ ku̱a̱chi. Soo tá íxakáʼnu-ini Jehová xa̱ʼa̱yó, ndátavára miíyó ndaʼa̱ ku̱a̱chi (Rom. 6:17, 18; Apoc. 1:5). Kúsi̱íní-iniyó chi íxakáʼnu-ini Jehová xa̱ʼa̱yó ta ndóʼoyó nda̱a̱ táki̱ʼva ndóʼo iin na̱ esclavo tá sáña̱na.
“Ni̱sa̱ñándó ndaʼa̱ ku̱a̱chi” (Rom. 6:18).
17. ¿Nda̱chun káʼa̱nyó ña̱ tá íxakáʼnu-ini Jehová xa̱ʼa̱yó nda̱a̱ táki̱ʼva íyo na̱ ndáʼa saá íyoyó? (Isaías 53:5).
17 (Kaʼvi Isaías 53:5).d Vitin ná ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa̱ inka ejemplo. Ña̱ Biblia káʼa̱nña ña̱ ku̱a̱chi ña̱ kúúmiíyó íyoña nda̱a̱ táki̱ʼva íyo iin kue̱ʼe̱ ña̱ ndeéní. Soo xa̱ʼa̱ ña̱ ni̱xi̱ʼi̱ ta̱ Jesús xa̱ʼa̱ ku̱a̱chiyó, nda̱a̱ táki̱ʼva íyo na̱ nda̱ʼa saá íyoyó ta xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo kivi kixáʼa tukuyó kitáʼanyó xíʼin Jehová chi tá kíʼviyó ku̱a̱chi, kúxíkáyó nu̱úra (1 Ped. 2:24). Tá ndáʼa iin na̱ yiví na̱ ndeéníndóʼo, kúsi̱íníva-inina. Ki̱ʼva saá ndóʼo miíyó tá íxakáʼnu-ini Jehová xa̱ʼa̱yó, chi kúsi̱íní-iniyó saáchi kíxáʼa tukuyó viíní kítáʼanyó xíʼinra.
“Ta xa̱ʼa̱ ña̱ tu̱kue̱ʼe̱ra, ni̱xa̱a̱yó nda̱ʼayó” (Is. 53:5).
¿NDÁAÑA VA̱ʼA NDÁKIʼINYÓ XA̱ʼA̱ ÑA̱ ÍXAKÁʼNU-INI JEHOVÁ XA̱ʼA̱YÓ?
18. ¿Ndáaña sákuaʼayó xíʼin ejemplo ña̱ ni̱ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa̱ nu̱ú artículo yóʼo? (Koto recuadro ña̱ naní “Ndáa ki̱ʼva íxakáʼnu-ini Jehová xa̱ʼa̱yó”).
18 ¿Ndáaña sákuaʼayó xíʼin ndiʼi ejemplo ña̱ xa̱a̱ ni̱ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa̱? Tá íxakáʼnu-ini Jehová xa̱ʼa̱yó, ndóo ku̱a̱chiyó ta kǒo ndákaʼánkara xa̱ʼa̱ña. Xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo kivi kutáʼan va̱ʼa tukuyó xíʼinra. Ta ná ndakaʼányó chi iin regalo ña̱ va̱ʼaní ña̱ táxi Jehová ndaʼa̱yó kúú ña̱ íxakáʼnu-inira xa̱ʼa̱yó saáchi kúni̱níra xínira miíyó. Ni kúúyó na̱ yiví ku̱a̱chi, va̱ʼaní-inira xíʼinyó (Rom. 3:24).
19. a) ¿Nda̱chun táxiníyó tíxa̱ʼvi ndaʼa̱ Jehová? (Romanos 4:8). b) ¿Ndáaña sakúaʼayó nu̱ú inka artículo?
19 (Kaʼvi Romanos 4:8). Táxiníyó tíxa̱ʼvi ndaʼa̱ Jehová chi ndixa íxakáʼnu-inira xa̱ʼa̱yó, nda̱a̱ táki̱ʼva káchi Salmo 130:4. Soo tá kúni̱yó ña̱ ixakáʼnu-ini Jehová xa̱ʼa̱yó xíniñúʼu kuniso̱ʼoyó ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Jesús tá ka̱chira: “Tá kǒo íxakáʼnu-inindó xa̱ʼa̱ ku̱a̱chi inkana, yivándó ta̱ íyo chí ndiví va̱ása ixakáʼnu-inira xa̱ʼa̱ ku̱a̱chindó” (Mat. 6:14, 15). Ña̱kán xíniñúʼu ixakáʼnu-iniyó xa̱ʼa̱ inkana nda̱a̱ táki̱ʼva kéʼé Jehová. Nu̱ú inka artículo sakúaʼayó ndáa ki̱ʼva keʼéyóña.
YAA 46 Táxindi̱ tixaʼvi ndaʼún Jehová
a Tu̱ʼun ña̱ xi̱niñúʼuna nu̱ú ña̱ texto hebreo káʼa̱nña ña̱ iinlá Jehová kúú ta̱ ndixa íxakáʼnu-ini xa̱ʼa̱ ku̱a̱chiyó. Soo inka na̱ sándaya̱ʼa Biblia kǒo kíʼinvína kuenta xíʼin ña̱ káʼa̱n versículo yóʼo.
b Isaías 55:6, 7: “Nandukúndó Jehová vitin ña̱ kivi ndani̱ʼíndóra. Kanandóra vitin ña̱ íyo yatinra. 7 Ta̱a ta̱ ndi̱va̱ʼa-ini ná sandákoora ña̱ va̱ása va̱ʼa kéʼéra, ta ta̱a ta̱ kéʼé ña̱ va̱ása va̱ʼa ná sandákoora ña̱ va̱ása va̱ʼa ndákanixi̱níra; ná ndikóra ta Jehová kundáʼvi-inira kunirara, ná ndikóra ta Ndióxi̱yó ixakáʼnu-inira xa̱ʼa̱ ku̱a̱chira”.
c Miqueas 7:18, 19: “¿Ndáana íyo nda̱a̱ táki̱ʼva íyo yóʼó Ndióxi̱ miíndi̱? Yóʼó íxakáʼnu-iniún xa̱ʼa̱ ku̱a̱chi na̱ kúú herenciaún na̱ kíndo̱oka ta kǒo ndákaʼánkaún xa̱ʼa̱ ku̱a̱china. Su̱ví ndiʼi tiempoví ndeéní sa̱a̱ra xíʼinna, saáchi ña̱ sákusi̱íníka-inira kúú ña̱ na̱ʼa̱ra ña̱ ndixaní kúʼvi̱-inira xínira na̱ ñuura. 19 Ndikó tukura kundáʼvi-inira kunira miíyó; nda̱a̱ táki̱ʼva kúchiñura xíʼin na̱ kánitáʼanra xíʼin saá kuchiñura xíʼin ku̱a̱chiyó. Yóʼó kataún ku̱a̱chi ña̱ ni̱ki̱ʼvina nda̱a̱ nu̱ú kúnu va̱ʼa ini mar”.
d Isaías 53:5: “Ka̱anna kándíkara xa̱ʼa̱ ku̱a̱chiyó; sa̱xóʼvi̱nínara xa̱ʼa̱ ku̱a̱chiyó. Ku̱ndeé-inira nda̱kiʼinra castigo ña̱ va̱ʼa ndakutáʼan ma̱níyó xíʼin Ndióxi̱, ta xa̱ʼa̱ ña̱ tu̱kue̱ʼe̱ra, ni̱xa̱a̱yó nda̱ʼayó”.