ကျန်းမာစေသော အစားအစာကို ရွေးခြင်း

ယနေ့ဆရာဝန်များသည် ရောဂါကုသရန်လေ့ကျင့်ခံခဲ့ကြသော်လည်း ဆရာဝန်တစ်ဦးက ဤသို့ပြောခဲ့သည်– “ထူးဆန်းတာက ကျန်းမာရေးဟာ ကျွန်တော်တို့ရဲ့နယ်ပယ်မဟုတ်ဘူး။ ကျန်းမာရေးဆိုတာ လူယောက်စီယောက်တိုင်းရဲ့ တာဝန်ဖြစ်တယ်။”

ယခင်ဆောင်းပါးတွင်ဖော်ပြခဲ့သောဂျိုးသည် နှလုံးပတ်သွေးလွှတ်ကြော အလွန်အမင်း ပိတ်ဆို့မှုကြောင့် ခွဲစိတ်မှုခံပြီးနောက် ဤတာဝန်ကိုလက်ခံခဲ့၏။ စားသောက်ရာတွင် လိုအပ်သောပြောင်းလဲမှုများပြုလုပ်ခဲ့ပြီး အံ့သြဖွယ်အကျိုးခံစားခဲ့ရသည်။ “ဂျိုး၊ ခင်ဗျားရဲ့နှလုံးပတ်သွေးလွှတ်ကြောအခြေအနေ တိုးတက်လာတယ်” ဟုသူ၏ဆရာဝန်က ဝမ်းသာစွာပြောခဲ့သည်။ “ခင်ဗျားစားတဲ့အစားအစာဟာ အလုပ်ဖြစ်နေပြီ။”

ကျွန်ုပ်တို့၏အစားအစာတွင် အဘယ်ပြောင်းလဲမှုများကိုလုပ်နိုင်သနည်း။ ကျွန်ုပ်တို့၏ကျန်းမာရေးကို မည်သို့တာဝန်ယူကာ ယင်းကိုတိုးတက်စေရန် မည်သို့စားသုံးနိုင်သနည်း။

ကျန်းမာစေသောအစားအစာအတွက်အခြေခံလိုအပ်ချက်

ကျန်းမာစေသောအစားအစာအတွက် အခြေခံလိုအပ်ချက်မှာ ရနိုင်သည့်အစာများမှ ကောင်းစွာရွေးချယ်မှုပြုခြင်းမျှသာဖြစ်သည်။ အကျိုးဖြစ်သောရွေးချယ်မှုပြုရာ၌ အထောက်အကူအဖြစ် အတန်းလေးတန်းရှိပိရမစ်ပုံအစာလမ်းညွှန်ကိုအသုံးပြုရန် အမေရိကန်စိုက်ပျိုးရေးဌာနကအကြံပြုထားသည်။—စာမျက်နှာ ၁၂ ရှိပုံစံကားချပ်ကိုရှု။

ပိရမစ်အောက်ခြေတွင် ကာဗိုဟိုက်ဒရိတ်မျိုးစုံရှိပြီး ယင်းတွင် ပေါင်မုန့်၊ အနှံမုန့်၊ ဆန်နှင့် ဂျုံမုန့်ညက်တို့ကဲ့သို့သော ကောက်နှံအစာများပါဝင်သည်။ ဤအစာများသည် ကျန်းမာစေသောအစားအစာများအတွက် အခြေခံဖြစ်သည်။ ဒုတိယအတန်းတွင် ညီမျှသောအပိုင်းနှစ်ပိုင်းပါရှိ၏; တစ်ပိုင်းသည် ဟင်းသီးဟင်းရွက်များဖြစ်ပြီး နောက်တစ်ပိုင်းသည် သစ်သီးဝလံများဖြစ်သည်။ ဤအစာများသည်လည်း ကာဗိုဟိုက်ဒရိတ်မျိုးစုံပါရှိ၏။ သင့်နေ့စဉ်အစားအစာအများစုကို ဤအုပ်စုသုံးစုမှရွေးချယ်ထားသင့်သည်။

တတိယအတန်းတွင် ပိုငယ်သောအပိုင်းနှစ်ပိုင်းရှိသည်။ တစ်ပိုင်းသည် နို့၊ ဒိန်ချဉ်နှင့်ဒိန်ခဲကဲ့သို့သောအစာများဖြစ်ပြီး; နောက်တစ်ပိုင်းတွင် အသား၊ ကြက်၊ ဘဲ၊ ငါး၊ ပဲအခြောက်၊ ဥများနှင့် အခွံမာသီးများပါဝင်သည်။a ဤအုပ်စုမှအစာများကို အတော်အသင့်သာစားသုံးသင့်သည်။ အဘယ်ကြောင့်နည်း။ အကြောင်းမှာ ဤအစာအများစုသည် နှလုံးပတ်သွေးလွှတ်ကြောရောဂါနှင့် ကင်ဆာရောဂါဖြစ်နိုင်သည့်အန္တရာယ်ကို တိုးပွားစေသော ကိုလက်စထရောနှင့် ပြည့်ဝပျော်အဆီကြွယ်ဝ၍ဖြစ်သည်။

နောက်ဆုံးအနေဖြင့် ပိရမစ်ထိပ်ဆုံးတွင် အဆီများ၊ ဆီများနှင့် အချိုများပါဝင်သော နေရာငယ်လေးဖြစ်သည်။ ဤအစာများသည် အာဟာရအနည်းငယ်သာပေးပြီး အနည်းငယ်သာစားသင့်သည်။ အစာအများစုကို ပိရမစ်အောက်ခြေပိုင်းမှရွေးချယ်သင့်ပြီး ထိပ်ဆုံးမှအနည်းငယ်သာရွေးချယ်သင့်သည်။

ပိရမစ်အောက်ခြေရှိအပိုင်းတစ်ပိုင်းစီမှ အစာအုပ်စုတစ်စုတည်းကို စားသုံးနေမည့်အစား ယင်းအပိုင်းများရှိအစာမျိုးစုံကို ချင့်ချိန်မြည်းစမ်းပါ။ အကြောင်းမှာ အစာတစ်မျိုးစီသည် အာဟာရနှင့်အမျှင်ပေါင်းစပ်မှုအချိုးမတူညီ၍ဖြစ်သည်။ သာဓကအားဖြင့် ဟင်းသီးဟင်းရွက်နှင့် သစ်သီးဝလံတချို့သည် ဗီတာမင် အေနှင့်စီများကာ တချို့သည် ဖောလစ်အက်ဆစ်၊ ထုံးဓာတ်နှင့် သံဓာတ်များနေသည်။

သက်သတ်လွတ်စားသုံးသူများလာကြသည်မှာ အံ့အားသင့်စရာမဟုတ်ပါ။ “သက်သတ်လွတ်စားသူများသည် ဝလွန်းခြင်း . . . ဝမ်းချုပ်ခြင်း၊ အဆုတ်ကင်ဆာနှင့် အရက်စွဲခြင်း အန္တရာယ်ပိုနည်းကြောင်း အချက်အလက်များက အခိုင်အလုံတင်ပြသည်” ဟုအစားအစာပညာရှင်ဂျိုဟန်ဒွေယာကFDAစသုံးသူ မဂ္ဂဇင်းတွင်ဖော်ပြထား၏။ သို့ဖြင့် အချို့သူများယူမှတ်သကဲ့သို့မဟုတ်ဘဲ၁၉၉၅ အစားအစာလမ်းညွှန်အရ ဂရုတစိုက်စီစဉ်ခြင်းဖြင့် အသားမပါသည့်အစားအစာများပင် “အာဟာရများကို ကောင်းစွာပံ့ပိုးနိုင်သည်။”

လူတိုင်းအတွက်အရေးကြီးသောအချက်တစ်ချက်မှာ အဆီပါအစားအစာကိုစုစုပေါင်းလိုအပ်သောကယ်လိုရီ ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းအောက်စားကာ ပြည့်ဝပျော်အဆီ ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းအောက် ထိန်းထားခြင်းဖြစ်သည်။ သက်သတ်လွတ်စားရန်မလိုဘဲ အစားအသောက်မှ အရသာခံရခြင်းကို အလွန်အကျွံစွန့်လွှတ်ရန်မလိုဘဲ ယင်းကိုသင်ပြုလုပ်နိုင်သည်။ မည်သို့အားဖြင့်နည်း။

အရေးကြီးသော သော့ချက်

“အစားထိုးခြင်းသည် သော့ချက်ဖြစ်သည်” ဟုဂျွန်စ်ဟော့ပ်ကင်းစ်ဆေးတက္ကသိုလ်မှ ဒေါက်တာပီတာအို. ကွီထရိုဗစ်ချ်ကဆိုသည်။ “ပြည့်ဝပျော်အဆီနှင့် ကိုလက်စထရောများသောအစာများအစား အဆီနည်းသောအစာများကိုအစားထိုးပါ။” တိရစ္ဆာန်အဆီ၊ ဆီခဲ သို့မဟုတ် အိန္ဒိယတွင်အဓိကအသုံးပြုသည့်ထောပတ်ဆီသန့်ဂီး (ghee) တို့အစား ဟင်းသီးဟင်းရွက်ဆီနှင့် မာဂျရင်းဆီပျော့တို့ကိုအသုံးပြုပါ။ ပြည့်ဝပျော်အဆီများသည့် အုန်းမျိုးဝင်ဆီနှင့် အုန်းဆီတို့ကဲ့သို့သော အသီးအရွက်ဆီတို့အသုံးပြုခြင်းကိုရှောင်ပါ။ စီးပွားရေးအရထုတ်လုပ်သည့် မုန့်ဖိုထွက်အစားအစာများ—ဆီကြော်ကိတ်မုန့်၊ ကိတ်၊ ကွတ်ကီးနှင့် ဌာပနာမုန့်—တို့သည် ပြည့်ဝပျော်အဆီများပါဝင်လေ့ရှိသောကြောင့် ယင်းတို့စားသုံးခြင်းကို ကြပ်တည်းစွာကန့်သတ်ထားပါ။

ထို့အပြင် ရိုးရိုးနို့အစား မလိုင်နုတ်ထားသောနို့ သို့မဟုတ် အဆီဓာတ်နည်းသောနို့ (၁ ရာခိုင်နှုန်း)၊ ထောပတ်အစား ဟင်းရွက်ဆီခဲ၊ ရိုးရိုးဒိန်ခဲအစား အဆီနည်းသောဒိန်ခဲတို့ကို စားသုံးပါ။ ရေခဲမုန့်ကို နို့အေး၊ နို့သစ်သီးဖျော်ရည် သို့မဟုတ် အဆီနည်းသောဒိန်ချဉ်ခဲတို့ဖြင့် အစားထိုးပါ။ သင့်အစားအစာကို ကိုလက်စထရောနည်းစေသည့်နောက်တစ်နည်းမှာ တစ်ပတ်လျှင် ကြက်ဥအနှစ်ကို တစ်လုံးနှစ်လုံးအထိလျှော့စားရန်; ချက်ပြုတ်ရာနှင့်မုန့်ဖုတ်ရာတို့တွင် ဥအကာ သို့မဟုတ် ဥအစားထိုးပစ္စည်းများကို သုံးရန်ဖြစ်သည်။

အသားကို ကြက်၊ ဘဲနှင့် ငါးတို့ကဲ့သို့သော ပိရမစ်ပုံအစာလမ်းညွှန်၏တူညီသောအပိုင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။ သို့ရာတွင် လှီးဖြတ်တုံးတစ်ခြင်းနှင့် ချက်ပြုတ်ရန်ပြင်ဆင်ခြင်းတို့အပေါ်မူတည်၍ ငါး၊ ကြက်နှင့် ကြက်ဆင်တို့သည် အမဲ၊ သိုးနှင့် ဝက်ကဲ့သို့သောအသားများထက် အဆီပါဝင်မှုနည်းသည်။ အသားညှပ်ပေါင်မုန့်၊ ဝက်အူချောင်းညှပ်ပေါင်မုန့်၊ ဝက်သားခြောက်နှင့် ဝက်အူချောင်းတို့သည် ပြည့်ဝပျော်အဆီပါဝင်မှုများလေ့ရှိသည်။ အစားအစာပညာရှင်များစွာက အဆီနည်းသောအသား၊ ငါးနှင့် ကြက်၊ ဘဲအသားတို့ကို တစ်နေ့လျှင် ခြောက်အောင်ဆထက်ပိုမစားရန်အကြံပေးကြသည်။ အသည်းကဲ့သို့သော ကလီစာသားများသည် အာဟာရဖြစ်နိုင်သော်လည်း ၎င်းတို့သည် ကိုလက်စထရောများသော အစာများဖြစ်ကြောင်းသတိရသင့်သည်။

ပုံမှန်အစာစားချိန်မဟုတ်သည့် ကြားအချိန်များတွင် အာလူးကြော်၊ မြေပဲ၊ သီဟိုဠ်စေ့၊ ကွတ်ကီး၊ ချောကလက်သကြားလုံးစသည့် မုန့်ပဲသွားရည်စာများစားခြင်းကို လူတို့ကြိုက်နှစ်သက်ကြသည်။ ကျန်းမာစေသောအစားအစာတန်ဖိုးကို သိသူများသည် ယင်းတို့အစား ထောပတ် သို့မဟုတ် ဆားမထည့်သည့် အိမ်တွင်းဖြစ်ပြောင်းဖူးပေါက်ပေါက်၊ လတ်ဆတ်သောအသီးနှင့် မုန်လာဥ၊ တရုတ်နံနံနှင့် ပန်းမုန်လာပွင့်တို့ကဲ့သို့အဆီနည်းသောအစာများကို သွားရည်စာအဖြစ် စားကြမည်ဖြစ်သည်။

ကယ်လိုရီအတိုင်းအတာကိုသိရှိခြင်း

အဆီများသောအစာများအစား ကာဗိုဟိုက်ဒရိတ်များသောအစားအစာကို အဓိကစားသုံးခြင်းသည် အမှန်အကျိုးရှိသည်။ သင်သည်ကိုယ်အလေးချိန်လွန်ကဲနေလျှင်လည်း လျော့ကျစေနိုင်ပေသည်။ အသားအစား ကောက်နှံ၊ ဟင်းသီးဟင်းရွက်နှင့် ပဲတို့ကို စားသုံးနိုင်လျှင် သင့်ခန္ဓာကိုယ်မှအဆီများလျော့နည်းလာပါလိမ့်မည်။

ဒုတိယဆောင်းပါးတွင်ဖော်ပြထားသောရိုစာသည် တစ်နှစ်အတွင်းပေါင် ၅၀ လျှော့လိုခဲ့သည်။ တစ်ပေါင်ကျရန် သူမခန္ဓာကိုယ်လိုအပ်သည်ထက်ကယ်လိုရီ ၃,၅၀၀ ခန့်လျှော့၍စားသုံးရမည်။ သူမသည် နည်းနည်းစား၍ဖြစ်စေ၊ ကာယလေ့ကျင့်ခန်းပိုလုပ်ပေး၍ဖြစ်စေ ယင်းကိုလုပ်နိုင်ပါသည်။ ရိုစာသည် နှစ်မျိုးစလုံးလုပ်ရန်ဆုံးဖြတ်ခဲ့၏။ သူမသည် နေ့စဉ်စားသုံးမှုမှ အစာကယ်လိုရီ ၃၀၀ လျှော့ချခဲ့သည်။ ထို့အပြင် သီတင်းတစ်ပတ်လျှင်မိုင် ၂၀ ခန့်စ၍လမ်းလျှောက်ခြင်းဖြင့် ကယ်လိုရီ ၁,၅၀၀ ခန့်ကိုသုံးစွဲခဲ့သည်။ ဤအစီအစဉ်အတိုင်းတိတိကျကျလိုက်လျှောက်ခြင်းဖြင့် တစ်ပတ်လျှင် တစ်ပေါင်ခန့်လျှော့ချနိုင်ခဲ့သည်။

အပြင်ထွက်စားသောအခါ

အမြန်ရအစာ စားသောက်ဆိုင်များ ခေတ်စားလာသည်။ သို့သော် သူတို့တည်ခင်းသောအစာများသည် ပြည့်ဝပျော်အဆီနှင့် ကယ်လိုရီများသောကြောင့် သတိထားရန်လိုသည်။ သာဓကအနေဖြင့် ကြီးမားသော သို့မဟုတ် အသားနှစ်ထပ်ပါသော အသားညှပ်ပေါင်မုန့်သည် ကယ်လိုရီ ၅၂၅ နှင့် ၉၈၀ အကြားရှိပြီး အများစုသည် အဆီမှဖြစ်သည်။ အများအားဖြင့် အမြန်ရအစာများကို ကြော်၍ဖြစ်စေ၊ အဆီများသောဒိန်ခဲတို့ဖြင့်ဖြစ်စေ တွဲ၍ပြင်ဆင်လေ့ရှိသည်။ ၎င်းအစာများကိုစားသုံးခြင်းသည် သင့်ကျန်းမာရေးကိုထိခိုက်စေနိုင်ဖွယ်ရှိသည်။

သင်သည် ပွဲကြီးများတည်ခင်းသော စားသောက်ဆိုင်များရှိသည့်နိုင်ငံတွင် နေထိုင်မည်ဆိုလျှင် သင်စားသုံးသောအစာပမာဏကို သတိထားဖို့လိုမည်။ အမယ်အားလုံးကုန်အောင်မစားနိုင်လျှင် မစားသည့်အမယ်ကို အိမ်ပြန်ယူသွားရန် တောင်းဆိုနိုင်သည်။ အစားအသောက်ဂရုစိုက်သူများသည် သာမန်စားပွဲထက်သေးငယ်သော နှုတ်မြိန်စာကိုသာ မှာယူစားသောက်ကြသည်။ အချို့မောင်နှံများသည် အဓိကစားပွဲတစ်ပွဲသာမှာယူ၍ အတူစားကြသည်။ သို့သော် အခြားဟင်းသီးဟင်းရွက် အစိမ်းသုတ်များကိုလည်းမှာယူကြသည်။ ဈေးနှုန်းသင့်တင့်၍ အကန့်အသတ်မဲ့အစာကမ်းလှမ်းသော စားသောက်ဆိုင်များကို ပညာရှိရှိရှောင်ပါ။ ဤနေရာများသည် အလွန်အကျွံစားသုံးဖို့သွေးဆောင်မှုဖြစ်နိုင်သည်!

အားလုံးအတွက် ကျန်းမာစေသောအစားအစာ

အနောက်တိုင်းနိုင်ငံများတွင် ဝလွန်းခြင်းနှင့်စစ်ဆင်နွှဲကာ ခွဲစိတ်ကုသမှု၊ ဓာတုကုထုံး၊ ဓာတ်ရောင်ခြည်သွေးကြောလမ်းလွှဲနှင့် ကုန်ကျစရိတ်များသောဆေးကုသမှုများခံယူနေကြစဉ် မြောက်မြားစွာသောလူများသည် အာဟာရချို့တဲ့နေကြသည် သို့မဟုတ် ငတ်မွတ်မှုဖြင့်သေဆုံးနေကြသည်။ သို့ရာတွင် ဘုရားသခင်ကတိပေးထားသော ကမ္ဘာသစ်တွင် အစာနှင့်အာဟာရ​ပြဿနာများသည် လွန်လေပြီးသောအရာများဖြစ်သွားပေမည်။ သမ္မာကျမ်းစာ ဤသို့ကတိပေးထားသည်– “ပြည်တော်၌ များစွာသောစပါးရှိ၍၊ အသီးအနှံသည် လေဗနုန်တောကဲ့သို့ တောင်ထိပ်ပေါ်မှာလှုပ်ရှားလိမ့်မည်။” (ဆာလံ ၇၂:၁၆) ကြွယ်ဝလှသောအစာကို မည်သည့်နည်းဖြင့် အကျိုးရှိရှိ စားသုံးပျော်မွေ့နိုင်ကြောင်းကိုလူတို့သိလာကြမည့်အပြင် သမ္မာကျမ်းစာကလည်း ကျွန်ုပ်တို့ကိုဤသို့အာမခံထားသည်– “မြို့သားကလည်း၊ ငါနာသည်ဟုမဆိုရ။”—ဟေရှာယ ၃၃:၂၄။

ကျန်းမာရေးစုံလင်မည့် ထိုအချိန်သည် အလွန်နီးကပ်နေပြီ။ ကျွန်ုပ်တို့ရနိုင်သော အစာမှ ကျန်းမာစေသည့်ရွေးချယ်မှုပြုခြင်းဖြင့် ကောင်းသောကျန်းမာရေးကိုထိန်းသိမ်းရန် ကျွန်ုပ်တို့ကြိုးစားနိုင်ပါသည်။

[အောက်ခြေမှတ်ချက်များ]

[စာမျက်နှာ ၁၂ ပါ လေးထောင့်ကွက်/ရုပ်ပုံ]

ပိရမစ်ပုံအစာလမ်းညွှန်

ပိရမစ်ပုံအစာလမ်းညွှန်အောက်ဘက်မှအစာများကိုပို၍ ပညာရှိရှိရွေးပါ

အဆီ၊ ဆီနှင့် အချို

အနည်းငယ်သာသုံးဆောင်ပါ

နို့၊ ဒိန်ချဉ်နှင့် ဒိန်ခဲအုပ်စု

တစ်နေ့လျှင် ၂-၃ ပွဲ

ဟင်းသီးဟင်းရွက်အုပ်စု

တစ်နေ့လျှင် ၃-၅ ပွဲ

ပေါင်မုန့်၊ အနှံမုန့်၊ ဆန်နှင့်ဂျုံမုန့် ညက်အုပ်စု

တစ်နေ့လျှင် ၆-၁၁ ပွဲ

အသား၊ ကြက်၊ ဘဲ၊ ငါး၊ ပဲခြောက်၊ ဥနှင့် အခွံမာသီးအုပ်စု

တစ်နေ့လျှင် ၂-၃ ပွဲ

သစ်သီးဝလံအုပ်စု

တစ်နေ့လျှင် ၂-၄ ပွဲ

[Credit Lines]

ဇာစ်မြစ်– အမေရိကန်စိုက်ပျိုးရေးဌာန၊

အမေရိကန်ကျန်းမာရေးနှင့် ပြည်သူ့ဝန်ဆောင်လုပ်ငန်း ဌာန