မက်စရိများကား မည်သူများနည်း

“သမ္မာတရား၏ဘုရားသခင်” ယေဟောဝါသည် မိမိ၏နှုတ်ကပါဌ်တော် ကျမ်းစာကို မပျောက်မပျက်ထိန်းသိမ်းထားခဲ့သည်။ (ဆာလံ ၃၁:၅၊ ကဘ) သို့ရာတွင် သမ္မာတရား၏ရန်သူ စာတန်သည် ယင်းကို ယိုယွင်းပျက်စီးသွားရန် အားထုတ်ခဲ့ရကား ကျမ်းစာသည် မူလရေးသားထားသည့်အတိုင်း ကျွန်ုပ်တို့ထံ မည်သို့ ရောက်ရှိလာခဲ့သနည်း။—မဿဲ ၁၃:၃၉ ရှု။

အဖြေ၏တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းကို ပါမောက္ခ ရောဘတ် ဂေါဒစ္စဖော်ပြသည့် မှတ်ချက်တစ်ခုတွင် ဤသို့တွေ့ရှိနိုင်သည်– “မက်စရိများ သို့မဟုတ် ‘ထုံးတမ်းစဉ်လာလိုက်သူများ’ ဟုခေါ်သည့် [ဤ] ဟေဗြဲကျမ်းတတ်များ၏ အောင်မြင်မှုသည် အပြည့်အဝတန်ဖိုးထားခြင်း မခံခဲ့ရဖူးပါ။ အမည်မသိလိုက်ရသော ဤကျမ်းတတ်များသည် အလွန်ဂရုပြုကာ မေတ္တာပါကြောင့်ကြမှုဖြင့် ဤသန့်ရှင်းမြင့်မြတ်သောစာအုပ်ကို မိတ္တူကူးယူခဲ့ကြသည်။” ယနေ့ကျွန်ုပ်တို့သည် ဤမိတ္တူကူးသူအများစုကို အမည်မသိလိုက်ရသော်လည်း မက်စရိများမှမိသားစုတစ်ခု၏ အမည်ကို ထင်ထင်ရှားရှားမှတ်တမ်းတင်ထားသည်—ဘင် အဲရှာဖြစ်သည်။ သူတို့နှင့် သူတို့၏ မက်စရိအဖော်အဖက်များအကြောင်း ကျွန်ုပ်တို ဘာသိရသနည်း။

ဘင် အဲရှာမိသားစု

ဂျူးကျမ်းတတ်များက သစ္စာရှိရှိကူးယူခဲ့သည့် ဓမ္မဟောင်းကျမ်းဟုခေါ်လေ့ရှိသော ကျမ်းစာအပိုင်းကို မူလတွင် ဟေဗြဲဘာသာဖြင့် ရေးသားခဲ့သည်။ စီ.အီး. ဆဋ္ဌမရာစုမှ ဒသမရာစုအထိ ဤမိတ္တူကူးသူများကို မက်စရိများဟု ခေါ်သည်။ သူတို့၏လုပ်ဆောင်တွင် မည်သည့်အရာပါဝင်သနည်း။

ရာစုနှင့်ချီ၍ ဟေဗြဲစာကို ဗျည်းများဖြင့်သာ ရေးသားခဲ့ရာ စာဖတ်သူက သရများကို ထပ်ဖြည့်ဖတ်ရသည်။ သို့သော် မက်စရိများခေတ်ရောက်သော် ဂျူးများစွာသည် ဤဘာသာစကားကို ကျင်ကျင်လည်လည်မပြောနိုင်တော့သောကြောင့် သင့်လျော်သောဟေဗြဲအသံထွက်သည် ပျောက်နေပေပြီ။ ဗာဗုလုန်နှင့် အစ္စရေးတို့တွင်ရှိသော မက်စရိအုပ်စုများက လေသံများနှင့် သရများ၏သင့်တော်သောအသံထွက်တို့ကို ဖော်ပြရန် ဗျည်းများတွင် ထည့်ပေးရသည့်အမှတ်အသားများကို ထွင်ခဲ့ကြသည်။ အနည်းဆုံး စနစ်ကွဲသုံးခု ထွန်းကားခဲ့သော်လည်း ဂါလိလဲပင်လယ်ဘက်ရှိ ဘင် အဲရှာမိသားစုနေရပ်ဖြစ်သော တိုက်ဘေးရိယပ်စ်မြို့နေ မက်စရိများ၏စနစ်သည် အလွှမ်းမိုးအကျော်ကြားဆုံးဖြစ်ကြောင်း ထင်ရှားသည်။

အရင်းခံဇာစ်မြစ်များက စီ.အီး. ရှစ်ရာစုတွင် အကြီးအမှူးအဲရှာဖြင့် အစပြုသည့်ဤထူးခြားသောမိသားစုမှ မက်စရိလူမျိုးဆက် ငါးဆက်ကို တင်ပြထားသည်။ အခြားသူများမှာ နေဟမိုင်းယား ဘင် အဲရှာ၊ အဲရှာ ဘင် နေဟမိုင်းယား၊ မိုးဇက် ဘင် အဲရှာနှင့် နောက်ဆုံးမှာ စီ.အီး. ဒသမရာစုမှ အာရုန် ဘင် မိုးဇက် ဘင် အဲရှာတို့ဖြစ်ကြသည်။a ဤပုဂ္ဂိုလ်များသည် ဟေဗြဲကျမ်းစာစာသားကို မိမိတို့သိနားလည်ခဲ့သော သင့်လျော်သောအသံထွက်အတိုင်း အကောင်းဆုံးအသုံးအနှုန်းဖြစ်မည့် အရေးအသားသင်္ကေတများကို ပြည့်စုံစေရာတွင် ရှေ့တန်းမှပါဝင်ခဲ့ကြသည်။ ဤသင်္ကေတများကို ဖြစ်ပေါ်စေရန် သူတို့သည် ဟေဗြဲသဒ္ဒါစနစ်၏အခြေခံကို ပြဋ္ဌာန်းခဲ့ကြရသည်။ ဟေဗြဲသဒ္ဒါအတွက် ရှင်းလင်းသည့်စည်းစနစ်များကို ယင်းမတိုင်မီက မှတ်တမ်းတင်ခံခဲ့ရခြင်း မရှိခဲ့ပါ။ ထို့ကြောင့် ထိုမက်စရိများသည် ဦးဆုံးဟေဗြဲသဒ္ဒါဆရာများတွင်ပါဝင်သည်ဟု ဆိုပေမည်။

ဘင် အဲရှာ မိသားစုအစဉ်အလာ၏ နောက်ဆုံးမက်စရိဖြစ်သော အာရုန်သည် ဤအချက်အလက်များကို ဦးဆုံးမှတ်တမ်းတင်တည်းဖြတ်ခဲ့သည်။ သူသည် ဦးဆုံးဟေဗြဲသဒ္ဒါစည်းမျဉ်းစာအုပ်ဖြစ်သော “ဆဲဖာ ဒစ်ဒူကေ ဟာ-တဲအာမင်” အမည်ရှိ ရေးသားပြုစုချက်တစ်ခုတွင် ဤသို့တာဝန်ယူလုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ ဤစာအုပ်သည် လာမည့်ရာစုနှစ်များတစ်လျှောက် အခြားဟေဗြဲသဒ္ဒါဆရာများ၏ ရေးသားပြုစုချက်အတွက် အခြေခံဖြစ်လာသည်။ သို့သော် ယင်းသည် မက်စရိများ၏ သာ၍အရေးကြီးသောပြုစုချက်မှ ထွက်လာသည့် ဘေးထွက်ပစ္စည်းသာဖြစ်သည်။ ယင်းကား အဘယ်နည်း။

ထူးဆန်းသည့်မှတ်ဉာဏ်လိုအပ်

မက်စရိများ၏ အဓိကအာရုံစိုက်ရာမှာ ကျမ်းချက်မှ စကားလုံးတစ်ခုစီသာမက အက္ခရာတစ်လုံးစီကိုပင် မှန်မှန်ကန်ကန်ကူးပြောင်းပေးရေးဖြစ်သည်။ တိကျသေချာစေရန်အတွက် မက်စရိများသည် စာမျက်နှာတိုင်းရှိ ဘေးဘက်အနားသတ်ကွက်လပ်ကို ယခင်မိတ္တူကူးသူများက အမှတ်တမဲ့သော်လည်းကောင်း၊ တမင်သက်သက်သော်လည်းကောင်း ပြုခဲ့သောမည်သည့်ဖြစ်နိုင်ဖွယ်ပြောင်းလဲခဲ့သည့် စာသားကိုမဆို ညွှန်ပြဖို့အချက်အလက်များအား မှတ်တမ်းတင်ရန် အသုံးပြုသည်။ ဤအနားသတ်ကွက်လပ်မှတ်သားချက်များတွင် မက်စရိများသည် ထူးခြားသည့်စကားပုံစံများနှင့် ဖွဲ့စည်းပုံများကိုလည်း မှတ်သားခဲ့ပြီး ယင်းတို့သည် စာစောင်တစ်ခုထဲတွင် သို့မဟုတ် ဟေဗြဲကျမ်းစောင်များအားလုံးတွင် အကြိမ်မည်မျှပါကြောင်းကိုလည်း မှတ်သားထားသည်။ နေရာအကန့်အသတ်ရှိသောကြောင့် ဤမှတ်ချက်များကို အလွန်အမင်းအတိုချုံးထားသောနည်းဖြင့် မှတ်တမ်းပြုစုခဲ့သည်။ အပြန်အလှန်စစ်ဆေးသည့် ထပ်ဆင့်ကိရိယာအဖြစ် တချို့စာအုပ်များ၏ အလယ်စကားလုံးနှင့် စာလုံးတို့ကို အမှတ်အသားလုပ်ထားကြသည်။ သူတို့သည် အတိအကျအသေအချာကူးယူနိုင်ရန်အလို့ငှာ ကျမ်းစာပါစာလုံးတိုင်းကို ရေတွက်သည့်အထိလုပ်ခဲ့ကြသည်။

စာမျက်နှာ၏ ထိပ်ပိုင်းနှင့် အောက်ပိုင်းတို့တွင် မက်စရိတို့သည် ဘေးဘက်အနားသတ်ကွက်လပ်ရှိ အတိုချုံးမှတ်သားချက်များနှင့်ပတ်သက်၍ သာ၍အကျယ်ချဲ့ထားသောမှတ်ချက်များကို ပြုစုခဲ့သည်။b ယင်းတို့သည် သူတို့၏ပြုစုချက်ကို မှန်မမှန်အပြန်အလှန်စစ်ဆေးရာတွင် အကူအညီဖြစ်သည်။ အခန်းငယ်များကို ထိုအချိန်က နံပါတ်မတပ်ထားသည့်အပြင် ကျမ်းစာဝေါဟာရအညွှန်းများလည်း မရှိရကား မက်စရိတို့သည် မှန်မမှန်အပြန်အလှန်စစ်ဆေးရန် အခြားကျမ်းစာအပိုင်းများကို မည်သို့ညွှန်းခဲ့သနည်း။ ထိပ်နှင့်အောက်ဘက်အနားသတ်ကွက်လပ်များတွင် ညွှန်ပြထားသောစကားလုံး သို့မဟုတ် စကားလုံးများကို ကျမ်းစာ၏အခြားအဘယ်နေရာများ၌တွေ့ရကြောင်း သူတို့အားသတိရစေရန် အပြိုင်အခန်းငယ်မှအချို့အပိုင်းကို စာရင်းပြုစုခဲ့သည်။ နေရာအကန့်အသတ်များကြောင့် သူတို့သည် များသောအားဖြင့် အပြိုင်အခန်းငယ်တစ်ခုစီကို မိမိတို့သတိရစေရန် သော့ချက်စကားလုံးတစ်လုံးကိုသာ ရေးမည်ဖြစ်သည်။ ဤအနားသတ်ကွက်လပ်အမှတ်အသားများ အသုံးဝင်ရန်မှာ ထိုမိတ္တူကူးသူများသည် ဟေဗြဲကျမ်းစာတစ်ခုလုံးကို အမှန်ပင်နှုတ်တိုက်ရထားရမည်ဖြစ်သည်။

အနားသတ်ကွက်လပ်များအတွက် ရှည်လွန်းသောစာရင်းများကို လက်ရေးစာမူ၏အခြားအပိုဒ်သို့ ပို့လိုက်သည်။ ဥပမာ၊ ကမ္ဘာဦး ၁၈:၃ ၏ဘေးဘက်အနားသတ်ကွက်လပ်တွင် မက်စိုရက်တစ်မှတ်သားချက်က ဟေဗြဲစာလုံးသုံးလုံးဖြစ်သော קלד ကိုပြသည်။ ယင်းသည် ဟေဗြဲလို နံပါတ် ၁၃၄ နှင့်ညီမျှသည်။ လက်ရေးစာမူ၏အခြားအပိုဒ်တွင် မက်စိုရက်တစ်မတိုင်မီ မိတ္တူကူးသူများက ဟေဗြဲကျမ်း စာသားများမှ ယေဟောဝါဟူသည့်နာမတော်ကို တမင်ဖယ်ထုတ်လိုက်ပြီး “သခင်” ဟူသည့်စကားလုံးနှင့် အစားထိုးသည့် နေရာပေါင်း ၁၃၄ နေရာကိုဖော်ပြသော စာရင်းတစ်ခုကို တွေ့ရသည်။c ဤအပြောင်းအလဲများကို သိရှိကြသော်လည်း မက်စရိတို့သည် သူတို့ထံလက်ဆင့်ကမ်းရောက်လာသည့် စာသားများကို ပြောင်းလဲပစ်ဖို့အခွင့်ကောင်းမယူခဲ့ကြပါ။ ယင်းသို့ယူမည့်အစား သူတို့၏အနားသတ်ကွက်လပ်မှတ်ချက်များတွင် ဤအပြောင်းအလဲများကို ညွှန်ပြခဲ့ကြသည်။ သို့သော် ယခင်မိတ္တူကူးသူများက စာသားများကို ပြောင်းလဲပစ်ခဲ့သော်လည်း မက်စရိတို့သည် ယင်းတို့ မပြောင်းလဲသွားရန် အဘယ်ကြောင့်ဤကဲ့သို့ အထူးဂရုစိုက်ခဲ့ရသနည်း။ သူတို့၏ဂျူးယုံကြည်ချက်ပုံစံသည် သူတို့ထက်အရင်ကျသူများနှင့် ကွာခြားခဲ့ပါသလော။

သူတို့ ဘာယုံကြည်ခဲ့သနည်း

မက်စိုရက်တစ်တိုးတက်ထွန်းကားနေသည့် ဤကာလအတွင်း ယုဒဘာသာသည် နက်ရှိုင်းစွာအမြစ်တွယ်နေသော အယူအဆတိုက်ပွဲတွင် ပါဝင်ခဲ့သည်။ စီ.အီး. ပထမရာစုကတည်းက ရဗ္ဗိဆိုင်ရာ ယုဒဘာသာရေးသည် ယင်း၏ချုပ်ကိုင်မှုကို တိုးမြှင့်ခဲ့သည်။ ရေးသားထားသောတာလ်မွဒ်နှင့် အနက်ပြန်ဆိုမှုများ ရဗ္ဗိများနှင့်အတူ ကျမ်းစာစာပိုဒ်များသည် ရဗ္ဗိများအနက်ပြန်သည့် နှုတ်တိုက်ထုံးတမ်းdနှင့်ယှဉ်လိုက်လျှင် ဒုတိယတန်းစားဖြစ်လာသည်။ ထို့ကြောင့် ကျမ်းချက်များကို ဂရုတစိုက်မပျောက်မပျက်ထိန်းသိမ်းခြင်းသည် ယင်း၏အရေးပါမှုကို ထိပါးပျောက်ဆုံးသွားစေနိုင်သည်။

အဋ္ဌမရာစုတွင် ကရိုက်ခ်များအဖြစ်လူသိများသည့် အုပ်စုတစ်စုသည် ဤတိမ်းလွဲမှုကို ဆန့်ကျင်ဖီဆန်ခဲ့ကြသည်။ ကိုယ်တိုင်ကိုယ်ကျကျမ်းစာလေ့လာခြင်း၏ အရေးကြီးမှုကို အသားပေးနိုင်ရန်အလို့ငှာ သူတို့သည် အာဏာပိုင်များ၊ ရဗ္ဗိအနက်ပြန်ဆိုချက်များနှင့် တာလ်မွဒ်တို့ကို ငြင်းပယ်ခဲ့ကြသည်။ သူတို့သည် ကျမ်းစာကို မိမိတို့၏တစ်ခုတည်းသောအာဏာပိုင်အဖြစ် ခံယူခဲ့ကြသည်။ ယင်းက ကျမ်းစာသားများအား မှန်မှန်ကန်ကန်ကူးပြောင်းဖို့အတွက် လိုအပ်ချက်ကို တိုးပွားစေခဲ့သည်၊ မက်စိုရက်တစ်စူးစမ်းလေ့လာမှုများက အားသစ်မာန်သစ် ရရှိခဲ့ကြသည်။

မက်စရိများ၏ပြုစုချက်ကို ရဗ္ဗိဆိုင်ရာယုံကြည်ချက်ကဖြစ်စေ၊ ကရိုက်ခ်ယုံကြည်ချက်ကဖြစ်စေ အဘယ်အတိုင်းအတာအထိ ဩဇာသက်ရောက်ခဲ့သနည်း။ ဟေဗြဲကျမ်းလက်ရေးစာမူများနှင့်ပတ်သက်၍ ကျွမ်းကျင်သူတစ်ဦးဖြစ်သော အမ်. အိတ်ချ်. ဂိုရှန်-ဂေါ့စတိုင်း ကဤသို့ဖော်ပြသည်– “မက်စရိတို့က မိမိတို့သည် ရှေးအစဉ်အလာကို စောင့်ထိန်းနေသူများဖြစ်ကြောင်းနှင့် ယင်းကိုတမင်္ဂလာဖီလာခြင်းသည် သူတို့အတွက် အဆိုးရွားဆုံးရာဇဝတ်မှုလွန်ကျူးခြင်းဟု . . . သူတို့လုံးဝယုံကြည်ခဲ့သည်။”

မက်စရိတို့သည် ကျမ်းချက်များအား မှန်မှန်ကန်ကန်ကူးယူမှုကို သန့်ရှင်းသည့်တာဝန်အဖြစ် သဘောထားကြသည်။ သူတို့သည် တစ်ဦးချင်းအနေနှင့် အခြားဘာသာရေးဆိုင်ရာ ထောက်ချင့်စဉ်းစားမှုများဖြင့် အလွန့်အလွန်လှုံ့ဆော်ခံခဲ့ရနိုင်သော်လည်း မက်စိုရက်တစ်တာဝန်ကိုယ်နှိုက်သည် အယူအဆအရေးကိစ္စများ၏ အထက်တွင်ရှိဟန်တူသည်။ လိုရင်းတိုရှင်းဖြစ်သော အနားသတ်ကွက်လပ်မှတ်သားချက်များက ဘုရားတရားဆိုင်ရာ အငြင်းပွားမှုအတွက် အခွင့်အရေးနည်းပါးစေခဲ့သည်။ ကျမ်းချက်ကိုယ်နှိုက်သည် သူတို့ဘဝ၏အရေးတကြီးကိစ္စဖြစ်သည်; သူတို့သည် ယင်းကို မဟုတ်မမှန်ပြောင်းလဲမည်မဟုတ်ပါ။

သူတို့၏ပြုစုချက်မှ အကျိုးရရှိခြင်း

ဇာတိဣသရေလလူမျိုးသည် ဘုရားသခင်ရွေးချယ်ထားသော လူမျိုးတော်မဟုတ်တော့သော်လည်း ဤဂျူးမိတ္တူကူးသူများသည် ဘုရားသခင့်နှုတ်ကပါဌ်တော်ကို မှန်မှန်ကန်ကန်မပျောက်မပျက်ထားရှိရေးအတွက် လုံးလုံးဆက်ကပ်ထားသူများဖြစ်ခဲ့ကြသည်။ (မဿဲ ၂၁:၄၂-၄၄; ၂၃:၃၇၊ ၃၈) ဘင် အဲရှာမိသားစုနှင့် အခြားမက်စရိတို့၏ အောင်မြင်မှုကို ရောဘတ် ဂေါဒစ္စက ဆီလျော်စွာအကျဉ်းချုပ်ကာ ဤသို့ရေးသားခဲ့သည်– “နှိမ့်ချမှုရှိပြီး တစ်ချိန်တည်းတွင် ဤစွမ်းစွမ်းတမံလုပ်ဆောင်သော လုပ်သားများသည် . . . ကျမ်းစာ စာသားများ ပျောက်ဆုံးသွားခြင်း သို့မဟုတ် ပြောင်းလဲသွားခြင်းတို့ကို ဆန့်ကျင်ခုခံကာ စောင့်ထိန်းရခြင်းနှင့်ပတ်သက်သော မိမိတို့၏ခက်ခဲအားစိုက်ရသည့် တာဝန်အတွက် မထင်ပေါ်ဘဲလုပ်ဆောင်ခဲ့ကြသည်။” (ပြုစုဆဲကျမ်းစာစာသားများ) ရလဒ်အနေနှင့် ၁၆ ရာစုအချိန်တွင် လူသာနှင့် တင်ဒေးတို့ကဲ့သို့သော ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးသမားများသည် ချာ့ချ်၏အာဏာကို ဖီဆန်ကာ အားလုံးဖတ်နိုင်ဖို့အတွက် ကျမ်းစာကို အများသုံးဘာသာစကားများသို့ စတင်ပြန်ဆိုခဲ့ကြပြီး သူတို့သည် မိမိတို့ပြုစုချက်အတွက် အခြေခံတစ်ခုအဖြစ်အသုံးပြုရန် ကောင်းစွာထိန်းသိမ်းထားသော ဟေဗြဲကျမ်း စာသားရှိခဲ့ကြသည်။

မက်စရိများ၏ပြုစုချက်သည် ယနေ့ကျွန်ုပ်တို့ကို ဆက်၍အကျိုးပြုနေသည်။ သူတို့၏ဟေဗြဲကျမ်းစာသားများသည် ကမ္ဘာသစ်ဘာသာပြန်ကျမ်း၏ ဟေဗြဲကျမ်းစောင်များအတွက် အခြေခံ ဖြစ်လာစေသည်။ ဤဘာသာပြန်ဆိုချက်သည် ရှေးမက်စရိတို့ပြသခဲ့ကြသည့် ထပ်တူဆက်ကပ်ထားသောသဘောထားနှင့်တိကျမှန်ကန်မှုအတွက် စိုးရိမ်မကင်းဖြစ်မှုဖြင့် ဘာသာစကားများစွာသို့ ဆက်လက်ပြန်ဆိုနေသည်။ ကျွန်ုပ်တို့လည်း ယေဟောဝါဘုရားသခင့်နှုတ်ကပါဌ်တော်ကို အာရုံစိုက်ရာတွင် ထပ်တူသဘောထားမျိုးတင်ပြသင့်သည်။—၂ ပေတရု ၁:၁၉။

[အောက်ခြေမှတ်ချက်များ]

[စာမျက်နှာ ၂၆ ပါ ရုပ်ပုံ]

အဋ္ဌမရာစုမှ ဒသမရာစုအထိ မက်စိုရက်တစ်လှုပ်ရှားမှုဗဟိုဌာန၊ တိုက်ဘေးရိယပ်စ်မြို့

[စာမျက်နှာ ၂၈ ပါ လေးထောင့်ကွက်/ရုပ်ပုံ]

ဟေဗြဲအသံထွက်စနစ်

သရအမှတ်အသားများ၊ အသံအနေအထားသင်္ကေတများအတွက် အကောင်းဆုံးနည်းစနစ်ကို မက်စရိများကြားရှာဖွေခြင်းသည် ရာစုနှင့်ချီ၍ ကြာမြင့်ခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့် ယင်းသည် ဘင် အဲရှာမိသားစု၏ မျိုးဆက်တစ်ခုစီ၌ ဆက်၍ထွန်းကားလာသည်ကို တွေ့ရခြင်းသည် အံ့ဩစရာမဟုတ်ပါ။ ဆက်ရှိနေသောလက်ရေးစာမူများက ဘင် အဲရှာမိသားစု၏ နောက်ဆုံးမက်စရိနှစ်ယောက်သာဖြစ်သည့် မိုးဇက်နှင့် အာရုန်တို့၏ စာဟန်နည်းစနစ်တို့ကို ရုပ်လုံးဖော်ပြသည်။e ဤလက်ရေးစာမူများကို နှိုင်းယှဉ်လေ့လာမှုက အာရုန်သည် အသံထွက်နှင့် အမှတ်အသားများနှင့်စပ်လျဉ်း၍ အချို့သေးငယ်သောအချက်များအပေါ် သူ၏အဖေ မိုးဇက်နှင့် ခြားနားသည့် ဥပဒေများကို ထုတ်ခဲ့ကြောင်း ပြသသည်။

ဘင် နက်ဖ်တလိုင်သည် အာရုန် ဘင် အဲရှာနှင့် တစ်ခေတ်တည်းသားဖြစ်သည်။ မိုးဇက် ဘင် အဲရှာ၏ ကိုင်ရိုလက်ရေးမိတ္တူတွင် ဘင် နက်ဖ်တလိုင်နှင့် စပ်ဆိုင်ကြောင်း ယူမှတ်ထားခြင်းခံရသည့် အနက်ပြန်ဆိုချက်များ ပါဝင်သည်။ ထို့ကြောင့် ဘင် နက်ဖ်တလိုင်ကိုယ်တိုင် မိုးဇက် ဘင် အဲရှာလက်အောက်တွင် လေ့လာခဲ့ခြင်းဖြစ်စေ၊ သူတို့နှစ်ဦးစလုံးသည် ပို၍ရှေးကျသောရိုးရာအစဉ်အလာကို စောင့်ထိန်းခဲ့ခြင်းဖြစ်စေ၊ တစ်ခုခုဖြစ်နိုင်သည်။ ကျမ်းပညာရှင်များစွာက ဘင် အဲရှာနှင့် ဘင် နက်ဖ်တလိုင်နည်းစနစ်တို့ကြား ကွာခြားမှုများအကြောင်း ပြောဆိုကြသော်လည်း ဂိုရှန်-ဂေါ့စတိုင်က ဤသို့ရေးသားသည်– “ဘင် အဲရှာမိသားစုအတွင်းရှိ တစ်ဆင့်နိမ့်စနစ်နှစ်ခုဟုဆိုခြင်းနှင့် ဆန့်ကျင်ဘက်အနက်ပြန်ဆိုချက်များကို– ဘင် အဲရှာ ဆန့်ကျင်ဘက် ဘင် အဲရှာ ဟု သုံးနှုန်းခြင်းသည် တိကျပုံပေါက်သည်။” သို့ဖြစ်၍ ဘင် အဲရှာ၏တစ်ခုတည်းသောနည်းဟု ပြောဆိုခြင်းသည် မှန်ကန်မည်မဟုတ်ပါ။ အာရုန် ဘင် အဲရှာ၏နည်းစနစ်များသည် အပြီးလက်သတ်ခံဖွယ်ပုံစံဖြစ်လာခြင်းမှာ ပင်ကိုကအထူးကောင်းမွန်ခြင်းကြောင့် မဟုတ်ပါ။ အာရုန် ဘင် အဲရှာ၏ကျမ်းစာသားများကို ၁၂ ရာစု တာလ်မွဒ် ကျမ်းပညာရှင် မိုးဇက် မိုင်မောန်နဒီးဇ်က ချီးမွမ်းခဲ့သောကြောင့်သာ ယင်းကိုပို၍နှစ်သက်လာကြခြင်းဖြစ်သည်။

[ဟေဗြဲအက္ခရာ]

ထွက်မြောက်ရာကျမ်း ၆:၂ ၏ သရအမှတ်များနှင့် စာလုံးအပေါ်ရှိ အသံထွက်သင်္ကေတများ ပါသည့်အပိုင်းနှင့် မပါသည့်အပိုင်း

[အောက်ခြေမှတ်ချက်များ]

[Credit Line]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.