တိမ်မြုပ်နေသောဘဏ္ဍာ ထွက်ပေါ်လာ

မားကာရီးယော့စ်ကျမ်းစာဖြစ်အင်

၁၉၉၃ ခုနှစ်၌ သုတေသီတစ်ဦးသည် စိန့်ပီတာစဘာ့ဂ်ရှိ ရုရှားအမျိုးသားစာကြည့်တိုက်တွင် ဟောင်းနွမ်းပြီး ဝါကြန့်ကြန့်ဖြစ်နေသည့် ဩသဒေါက်စ်ရီဗျူးမဂ္ဂဇင်းတစ်ပုံကို တွေ့ရှိခဲ့သည်။ ရာစုနှစ်တစ်ခုကျော်ကျော် ရုရှားလူထုမှ ကွယ်ဝှက်ထားသောဘဏ္ဍာတစ်ခုကို ၁၈၆၀ ပြည့်နှစ်မှ ၁၈၆၇ ခုနှစ်အထိမဂ္ဂဇင်းများ၏ စာမျက်နှာများကြားတွင် ညှပ်ထားသည်ကို တွေ့ရှိခဲ့ရသည်။ ယင်းသည် ဟေဗြဲကျမ်းစာစောင်အစအဆုံး သို့မဟုတ် “ဓမ္မဟောင်းကျမ်း” တစ်ကျမ်းလုံး၏ ရုရှားဘာသာပြန်ကျမ်း ဖြစ်နေပါသည်တကား!

၎င်းကျမ်းစာစောင်များကို ဘာသာပြန်ခဲ့သူများမှာ ခရစ်ယာန်ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းအုပ် မားကာရီးယော့စ်ဟု လူသိများသည့် မီးခေလ် လားကိုဗလီဗစ်ရှ် ဂလူးကားရဖ်နှင့် ဂျက်ရဲစ်ယင်မ် ပျစ်ထရိုဗီရှ် ပါ့ဗ်စကီးတို့ဖြစ်သည်။ သူတို့နှစ်ဦးစလုံးသည် ဘာသာစကားဗေဒပညာရှင်များဖြစ်သည်သာမက ရုရှားသြသဒေါက်စ်ချာ့ချ်၏ ထင်ပေါ်ကျော်ကြားသောအဖွဲ့ဝင်များလည်းဖြစ်ကြသည်။ ဤသူတို့သည် လွန်ခဲ့သောရာစုအစောပိုင်း၌ သူတို့၏အလုပ်ကိုစတင်ခဲ့ချိန်တွင် သမ္မာကျမ်းစာအပြည့်အစုံကို ရုရှားဘာသာစကားသို့ ဘာသာမပြန်ဆိုခဲ့ရသေးချေ။

မှန်သည်၊ ၎င်းကျမ်းစာသည် ခေတ်သစ်ရုရှားဘာသာစကား၏ရှေ့ပြေးဖြစ်သော ဆလားဗယားဘာသာစကားဖြင့်ဖြစ်သည်။ သို့ရာတွင် ၁၉ ရာစုအလယ်တိုင်လေသော် ဆလားဗယားဘာသာစကားကို ဓမ္မဆရာများက ဘာသာရေးဆုတောင်းပွဲများတွင် အသုံးပြုခြင်းမှအပ အသုံးမပြုကြတော့သည်မှာကြာမြင့်ခဲ့ပေပြီ။ လက်တင်ဘာသာစကားကို အသုံးမပြုတော့သည့်နောက်ပိုင်း အတန်ကြာကာလတိုင် ရိုမန်ကက်သလစ်ချာ့ချ်က သမ္မာကျမ်းစာကို လက်တင်ဘာသာစကားတစ်မျိုးတည်းဖြင့်သာထားရှိရန် ကြိုးစားခဲ့သည့် အလားတူအခြေအနေမျိုးသည် အနောက်နိုင်ငံတွင်ရှိခဲ့ပါသည်။

မားကာရီးယော့စ်နှင့်ပါ့ဗ်စကီးတို့သည် သမ္မာကျမ်းစာကို သာမန်လူတို့အသုံးပြုနိုင်ရန် ကြိုးစားခဲ့ကြသည်။ ထို့ကြောင့် အတန်ကြာမေ့ပျောက်နေသော သူတို့၏အလုပ်ကို တွေ့ရှိလိုက်ခြင်းက ရုရှား၏စာပေနှင့် ဘာသာရေးအမွေအနှစ်၏ အရေးကြီးအပိုင်းကို ပြန်လည်ဖော်ထုတ်ပေးနိုင်စေခဲ့ပါသည်။

သို့သော်လည်း မားကာရီးယော့စ်နှင့်ပါ့ဗ်စကီးတို့ကား မည်သူတို့ဖြစ်သနည်း။ သမ္မာကျမ်းစာကို အများသုံးဘာသာစကားဖြင့်ရှိစေရန် သူတို့၏ကြိုးစားအားထုတ်မှုများကို အဘယ်ကြောင့်ဤမျှကန့်ကွက်ခဲ့ကြရသနည်း။ သူတို့၏အတ္ထုပ္ပတ္တိသည် သမ္မာကျမ်းစာကို မြတ်နိုးသူအားလုံးအတွက် စိတ်ဝင်စားစရာကောင်း၍ ယုံကြည်ခြင်းခိုင်ခံ့စေသည်။

ရုရှားဘာသာစကားဖြင့် သမ္မာကျမ်းစာလိုအပ်နေ

မားကာရီးယော့စ်နှင့်ပါ့ဗ်စကီးတို့သည် အများသုံးဘာသာစကားဖြင့် ရေးသားထားသည့်သမ္မာကျမ်းစာလိုအပ်နေကြောင်း ပထမဆုံးတွေ့မြင်သူများမဟုတ်ပေ။ လွန်ခဲ့သောအနှစ်တစ်ရာက ရုရှားဇာဘုရင်ပီတာ ၁ သို့မဟုတ် မဟာပီတာသည်လည်း ထိုသို့လိုအပ်နေကြောင်းကိုတွေ့ရှိခဲ့သည်။ ထူးခြားသည်မှာ သူသည် ကျမ်းစာကိုလေးစားကာ ဤသို့ပြောဆိုခဲ့ကြောင်း ကိုးကားခဲ့သည်– “သမ္မာကျမ်းစာသည် အခြားစာအုပ်အားလုံးတို့ထက် ထူးကဲသာလွန်သောစာအုပ်တစ်အုပ်ဖြစ်ပြီး ဘုရားသခင့်အပေါ်နှင့် အိမ်နီးချင်းအပေါ် လူတစ်ဦး၏တာဝန်ဝတ္တရားအားလုံးကို ဖော်ပြထားသည်။”

သို့ဖြင့် ၁၇၁၆ ခုနှစ်၌ ပီတာသည် မိမိ၏စရိတ်ဖြင့် ကျမ်းစာတစ်စောင်ကို အမ်စတာဒမ်မြို့တွင် ပုံနှိပ်ရန် မှူးမတ်များကို အမိန့်ထုတ်ဆင့်ခဲ့သည်။ စာမျက်နှာအသီးသီးတွင် ရုရှားစာသားတစ်ကော်လံနှင့် ဒတ်ချ်စာသားတစ်ကော်လံစီပါရှိရမည်ဖြစ်သည်။ နောက်တစ်နှစ်အကြာ ၁၇၁၇ ခုနှစ်တွင်ပင် ခရစ်ယာန်ဂရိကျမ်းစောင်များ သို့မဟုတ် “ဓမ္မသစ်ကျမ်း” ပိုင်းသည် အဆင်သင့်ဖြစ်နေခဲ့ပါသည်။

၁၇၂၁ ခုနှစ်တိုင်လေသော် ဟေဗြဲကျမ်းစာစောင်များ၏ ဒတ်ချ်ဘာသာပြန်အပိုင်း ကျမ်းလေးတွဲကိုလည်း ပုံနှိပ်ပြီးခဲ့ပါသည်။ နောက်တွင် ရုရှားစာသားဖြင့် ဖြည့်ပေးဖို့အတွက် ကော်လံတစ်ခုကို ကွက်လပ်ချန်ထားခဲ့သည်။ ပီတာသည် ရုရှားသြသဒေါက်စ်ချာ့ချ်၏ “အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့”—ချာ့ချ်၏ . . . အာဏာပိုင်အကြီးအကဲ—၏လက်ထဲသို့ ၎င်းသမ္မာကျမ်းစာများကို အပြီးသတ်ပုံနှိပ်ရန်နှင့် ဖြန့်ဝေခြင်းကို တာဝန်ယူရန် လွှဲအပ်ခဲ့သည်။ သို့သော် အကြီးအကဲအဖွဲ့က လုပ်ဆောင်မပေးခဲ့ချေ။

နောက်လေးနှစ်မပြည့်မီ ပီတာကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ သူ၏သမ္မာကျမ်းစာများသည် မည်သို့ဖြစ်သွားပါသနည်း။ ရုရှားစာသားထည့်ပေးရန် ရည်ရွယ်ထားသော ကော်လံအလွတ်များကို တစ်ခါမျှမဖြည့်ပေးခဲ့ချေ။ ၎င်းသမ္မာကျမ်းစာများကို မြေအောက်ခန်းတစ်ခန်းတွင် စုပုံထားခဲ့ရာ ထိုတွင် ဆွေးမြေ့သွားခဲ့ပြီး—နောက်ပိုင်းတွင် မပျက်စီးသောစာအုပ်တစ်အုပ်ကိုမျှ မတွေ့ရှိရချေ! အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့၏ဆုံးဖြတ်ချက်မှာ “ကျန်ရှိနေသည့်စာအုပ်အားလုံးကို ကုန်သည်များထံ ရောင်းချရန်” ဖြစ်သည်။

ဘာသာပြန်ခြင်းကြိုးပမ်းမှုစတင်

၁၈၁၂ ခုနှစ်၌ ဗြိတိသျှနှင့်နိုင်ငံခြားသမ္မာကျမ်းစာအသင်း၏ အဖွဲ့ဝင်တစ်ဦးဖြစ်သော ဂျွန်ပက်တာဆန်သည် ရုရှားသို့ ရောက်ရှိလာသည်။ ပက်တာဆန်သည် သမ္မာကျမ်းစာအသင်းတစ်ခု တည်ထောင်ရန် စိန့်ပီတာစဘာ့ဂ်ပညာတတ်လူတန်းစားကို စိတ်ဝင်စားစေခဲ့သည်။ ၁၈၁၂၊ ဒီဇင်ဘာလ ၆ ရက်—ရုရှားစစ်တပ်သည် ကျူးကျော်ဝင်ရောက်လာသည့် နပိုလီယန် ၁ ၏စစ်သားများကို တိုက်ထုတ်ခဲ့သည့် တစ်နှစ်တည်းတွင်—ဇာအလက်ဇန္ဒား ၁ သည် ရုရှားသမ္မာကျမ်းစာအသင်းကိုတည်ထောင်ရန် တရားဝင်အသိအမှတ်ပြုခဲ့၏။ ၁၈၁၅ ခုနှစ်၌ ဇာက “ရုရှားလူမျိုးများသည် မိမိတို့၏ရုရှားတိုင်းရင်းသားဘာသာစကားဖြင့် ဘုရားသခင်၏စကားတော်ကို ဖတ်နိုင်သည့်အခွင့်အရေးရှိသင့်သည်” ဟုအုပ်ချုပ်သောဘာသာရေးအဖွဲ့ကို အကြံပြုရန် အသင်းဥက္ကဋ္ဌ အဲလက်စ္ဆန္ဒာ ဂလက်ဆင်န်မင်းသားအား အမိန့်ပေးခဲ့သည်။

ချီးကျူးစရာမှာ ဟေဗြဲကျမ်းစာစောင်များကို ရုရှားဘာသာစကားသို့ မူရင်းဟေဗြဲမှ တိုက်ရိုက်ဘာသာပြန်ရန် အတည်ပြုချက်ကို ထုတ်ဆင့်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ဟေဗြဲကျမ်းစာစောင်များကို ဘာသာပြန်ခြင်းအတွက် ရှေးဂရိ စက်ပ်တွားဂျင့်ကျမ်းကို အခြေခံအဖြစ် အသုံးပြုခဲ့ကြသည်။ ဘာသာပြန်ခြင်း၏အဓိကမူများမှာ တိကျမှန်ကန်ခြင်း၊ ရှင်းလင်းခြင်းနှင့် စင်ကြယ်ခြင်းတို့ဖြစ်ရမည်ဟု ရုရှားဘာသာစကားသို့ သမ္မာကျမ်းစာကို ဘာသာပြန်ကြမည့်သူများအား မှာကြားခဲ့သည်။ ရုရှားဘာသာစကားဖြင့် သမ္မာကျမ်းစာကို ထုတ်ဝေရန် ဤအစောပိုင်းကြိုးစားအားထုတ်မှုများသည် အဘယ်သို့ဖြစ်ပျက်ခဲ့သနည်း။

သမ္မာကျမ်းစာဘာသာပြန်ဆိုခြင်း ရပ်တန့်သွားသလော

မကြာမီ ချာ့ချ်နှင့်အစိုးရတို့တွင်ရှိသော ရှိရင်းစွဲအင်အားစုများက တိုင်းတစ်ပါးဘာသာရေးနှင့်နိုင်ငံရေးအရှိန်အဝါတို့ကို သတိထားလာကြသည်။ ချာ့ချ်ခေါင်းဆောင်အချို့က ဘာသာရေးအခမ်းအနားဘာသာစကားဖြစ်သည့် ဆလားဗယားဘာသာစကားသည် ရုရှားစကားထက် ကျမ်းစာသတင်းတရားကို သာ၍ကောင်းစွာဖော်ပြသည်ဟု အခိုင်အမာပြောဆိုခဲ့ကြသည်။

ဤသို့ဖြင့် ရုရှားသမ္မာကျမ်းစာအသင်းကို ၁၈၂၆ ခုနှစ်တွင် ဖျက်သိမ်းခဲ့သည်။ သမ္မာကျမ်းစာအသင်းမှ ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေခဲ့သည့် ထောင်ချီဘာသာပြန်ကျမ်းမြောက်မြားစွာကို မီးရှို့ခဲ့ကြသည်။ ရလဒ်အနေနှင့်၊ သမ္မာကျမ်းစာသည် ထုံးတမ်းစဉ်လာ၏နောက်ကွယ်သို့ ရောက်ရှိသွားတော့သည်။ ရိုမန်ကက်သလစ်ချာ့ချ်၏ပုံစံကိုလိုက်ပြီး ၁၈၃၆ ခုနှစ်တွင် ဘာသာရေးအဖွဲ့က ဤသို့အမိန့်ချမှတ်ခဲ့သည်– “သမ္မာကျမ်းစာကိုကြားနာဖို့ စိတ်ထက်သန်သည့်သာမန်လူတစ်ဦးအား ခွင့်ပြုသော်လည်း ကျမ်းစာစောင်များ၏အစိတ်အပိုင်းအချို့၊ အထူးသဖြင့် ညွှန်ကြားချက်မရရှိဘဲ ဓမ္မဟောင်းကိုဖတ်ဖို့ တစ်ဦးတစ်ယောက်ကိုမျှ ခွင့်မပြုပါ။” အမြင်အားဖြင့် သမ္မာကျမ်းစာကို ဘာသာပြန်ဆိုခြင်းသည် ရပ်တန့်သွားပုံပေါက်ခဲ့ပါသည်။

ပါ့ဗ်စကီး၏အလုပ်

ထိုအတောအတွင်း ဟေဗြဲဘာသာရပ်ပါမောက္ခ ဂျက်ရဲစ်ယင်မ် ပါ့ဗ်စကီးသည် ဟေဗြဲကျမ်းစာစောင်များကို ရုရှားဘာသာစကားသို့ ဘာသာပြန်သည့်အလုပ်ကို တာဝန်ယူဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ သူသည် ၁၈၂၁ ခုနှစ်၌ ဆာလံကျမ်းကို ဘာသာပြန်ပြီးခဲ့သည်။ ဇာဘုရင်သည် ယင်းကို မဆိုင်းမတွအတည်ပြုခဲ့ရာ ၁၈၂၂၊ ဇန်နဝါရီလတွင် ၎င်းဆာလံကျမ်းကို လူထုထံဖြန့်ချိပေးနိုင်ခဲ့သည်။ ယင်းကို ချက်ချင်းလက်ခံဝယ်ယူကြသည့်အတွက် ၁၂ ကြိမ်—စုစုပေါင်းအုပ်ရေ ၁၀၀,၀၀၀—တိုင်ပြန်လည်ပုံနှိပ်ခဲ့ရ၏!

ပါ့ဗ်စကီး၏ပညာရှင်ပီသသည့်ကြိုးစားအားထုတ်မှုများကြောင့် ဘာသာစကားဗေဒပညာရှင်များစွာနှင့် ဓမ္မပညာရှင်များစွာတို့၏ လေးစားမှုကိုရရှိခဲ့သည်။ သူသည် သူ့ပတ်ဝန်းကျင်ရှိ လျှို့ဝှက်ကြံစည်မှုများ၏ ဩဇာလွှမ်းမိုးမှုကိုမခံသည့် ပွင့်လင်း၍ရိုးသားသူတစ်ဦးဖြစ်သည်ဟုဆိုကြသည်။ ချာ့ချ်က ရုရှားသမ္မာကျမ်းစာအသင်းကို အတိုက်အခံလုပ်နေပြီး ယင်းသည် တိုင်းတစ်ပါးအကျိုးစီးပွားကို ဆောင်ရွက်ပေးနေသည်ဟု အချို့ကဆိုကြသည့်ကြားတွင်ပင် ပါမောက္ခပါ့ဗ်စကီးသည် မိမိ၏ဟောပြောချက်များတွင် ကျမ်းပိုဒ်များကို ရုရှားဘာသာစကားသို့ ဆက်လက်ဘာသာပြန်ဆိုပေးခဲ့ပါသည်။ သူ့ကိုကြည်ညိုလေးစားသော ကျောင်းသားများသည် သူ၏ဘာသာပြန်ဆိုချက်များကို လက်ဖြင့်ကူးရေးကြရာ အတန်ကြာလေသော် သူ၏ဘာသာပြန်ဆိုချက်ကို စုဆောင်းပြုစုနိုင်ခဲ့ကြသည်။ ၁၈၃၉ ခုနှစ်၌ ဆင်ဆာလူကြီးများ၏ခွင့်ပြုချက်မရရှိဘဲနှင့် အဆင့်မြင့်တက္ကသိုလ်ပုံနှိပ်တိုက်တွင် အုပ်ရေ ၁၅၀ ကိုပုံနှိပ်ထုတ်ဝေကြဖို့ သူတို့ရဲစွမ်းရှိခဲ့ကြသည်။

ပါ့ဗ်စကီး၏ဘာသာပြန်သည် ယင်းကို ဖတ်ရှုသူများအတွက် ထူးခြားစွာစွဲမှတ်စရာဖြစ်ခဲ့ရာ ၎င်းကိုရလိုသူများ တဖြည်းဖြည်းများလာပါသည်။ သို့တိုင် ၁၈၄၁ ခုနှစ်တွင် ဤဘာသာပြန်ကျမ်းသည် ဩသဒေါက်စ်အခြေခံအယူဝါဒမှ ကွဲလွင့်နေသည်ဟု အဆိုတင်သွင်းပြီး ယင်း၏ “အန္တရာယ်” ကိုခေါင်းဆောင်အဖွဲ့ထံ အမည်မဖော်သောတိုင်ကြားချက်တစ်ခုတင်ခဲ့သည်။ နောက်နှစ်နှစ်အကြာတွင် ခေါင်းဆောင်အဖွဲ့က ဤအမိန့်ကိုထုတ်ပြန်ခဲ့သည်– “ဂျီ. ပါ့ဗ်စကီး ဘာသာပြန်ထားသော ဓမ္မဟောင်းကျမ်း၏ လက်ရေးနှင့်ပုံနှိပ်စာစောင်အားလုံးကို သိမ်းယူပြီး ဖျက်ဆီးပစ်ပါ။”

ဘုရားသခင့်နာမတော်ကို ဂုဏ်ပြုခြင်း

သို့ဖြစ်စေကာမူ ပါ့ဗ်စကီးသည် သမ္မာကျမ်းစာဘာသာပြန်ခြင်းအပေါ် စိတ်ဝင်စားမှုကို ပြန်လည်စန်းထစေခဲ့ပါသည်။ ထို့အပြင် သူသည် နောက်ပိုင်းတွင် ဘာသာပြန်ကြမည့်သူများအတွက် ဘုရားသခင့်နာမတော်ဆိုင်ရာ နောက်ထပ်အရေးပါသောကိစ္စနှင့်ပတ်သက်၍ အရေးကြီးသည့်အစဉ်အလာတစ်ခုကိုလည်း ချမှတ်ပေးခဲ့၏။

ရုရှားသုတေသီ ကိုရ်စွန်းစကီးက ဤသို့ရှင်းပြခဲ့သည်– ‘ဘုရားသခင့်ဘွဲ့နာမတော်များထဲတွင် အသန့်ရှင်းဆုံးနာမတော်မှာ ဟေဗြဲအက္ခရာလေးလုံး יהוה ဖြင့်ပေါင်းစပ်ထားကာ ယခုအခါ ယင်းကို ယေဟောဝါဟုအသံထွက်ကြသည်။’ သမ္မာကျမ်းစာ၏ရှေးစာစောင်များတွင် ဘုရားသခင်၏ထင်ရှားလှသောနာမတော်ကို ဟေဗြဲကျမ်းစာစောင်တစ်ခုတည်းတွင် အကြိမ်ပေါင်းထောင်ချီတွေ့ရှိရ၏။ သို့သော်လည်း ဂျူးတို့သည် နာမတော်မြတ်ကို ရေးသားရန် သို့တည်းမဟုတ် အသံထွက်ရန် မြင့်မြတ်လွန်းသည်ဟု လွဲမှားစွာယုံကြည်လာခဲ့ကြသည်။ ယင်းနှင့်စပ်လျဉ်း၍ ကိုရ်စွန်းစကီးက ဤသို့ပြောသည်– ‘၎င်းအစား အပြောအဆို သို့မဟုတ် အရေးအသားတွင် “သခင်” ဟူ၍အများအားဖြင့်ဘာသာပြန်ဆိုသည့် အဒိုးနေးဟူသောစကားလုံးကို အစားထိုးလေ့ရှိကြသည်။’

ရှင်းနေသည်မှာ၊ နာမတော်မြတ်ကို အသုံးမပြုတော့ကြခြင်းကား အယူသီးပြီးကြောက်ရွံ့ကြခြင်းကြောင့်ဖြစ်သည်—ဘုရားရေးရာကြောက်ရွံ့မှုကြောင့်မဟုတ်ချေ။ သမ္မာကျမ်းစာကိုယ်နှိုက်က ဘုရားသခင့်နာမတော်ကို အသုံးမပြုရန် မည်သည့်နေရာ၌မျှ မဖော်ပြထားပါ။ မောရှေကို ဘုရားသခင်ကိုယ်တိုင်က ဤသို့မိန့်တော်မူခဲ့သည်– “တစ်ဖန်ဘုရားသခင်က၊ ‘သင်တို့ဘိုးဘေးများ၏ ဘုရားသခင် . . . ထာဝရဘုရား [“ယေဟောဝါ၊” ကဘ] သည်၊ ငါ့ကိုသင်တို့ရှိရာသို့ စေလွှတ်တော်မူပြီ’ ဟုဣသရေလအမျိုးသားတို့အား ပြောရမည်။ ထိုအမည်သည် အစဉ်ငါ့အမည်ဖြစ်၏။ လူမျိုးအစဉ်အဆက်မပြတ် ငါ့ဘွဲ့နာမဖြစ်၏။” (ထွက်မြောက်ရာ ၃:၁၅) ထပ်ခါတလဲလဲ သမ္မာကျမ်းစာစောင်များက ဝတ်ပြုသူများကို ဤသို့တိုက်တွန်းထားသည်– “ထာဝရဘုရား [“ယေဟောဝါ၊” ကဘ] ၏ဂုဏ်တော်ကိုချီးမွမ်းကြလော့။ နာမတော်ကို [ဆုတောင်း] ကြလော့။” (ဟေရှာယ ၁၂:၄) သို့သော်လည်း ကျမ်းစာဘာသာပြန်သူအများစုသည် ဂျူးလူမျိုး၏ထုံးတမ်းနောက်လိုက်၍ နာမတော်မြတ်ကို အသုံးမပြုရန် ရွေးချယ်ခဲ့ကြ၏။

သို့သော် ပါ့ဗ်စကီးသည် အဆိုပါထုံးတမ်းစဉ်လာကို မလိုက်ခဲ့ချေ။ ဆာလံကျမ်းတစ်ခုတည်း၏ သူ့ဘာသာပြန်ကျမ်းတွင် ယေဟောဝါ၏နာမတော် ၃၅ ကြိမ်ထက်မကပါရှိသည်။ သူ၏ရဲရင့်မှုသည် တစ်ခေတ်တည်းသားများထဲမှ တစ်ဦးအပေါ် ထူးထူးခြားခြားအာနိသင်သက်ရောက်ရန်ဖြစ်ခဲ့သည်။

ခရစ်ယာန်ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းအုပ် မားကာရီးယော့စ်

ယင်းတစ်ခေတ်သားမှာ ခန့်ညားဖွယ်ကောင်းလောက်အောင် ဘာသာစကားဗေဒကျွမ်းကျင်သူ ရုရှားသြသဒေါက်စ် ခရစ်ယာန်ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းအုပ် မားကာရီးယော့စ်ဖြစ်သည်။ သူသည် နုနယ်သည့်အသက်ခုနစ်နှစ်အရွယ်တွင် ရုရှားစာသားအတိုလေးများကို လက်တင်ဘာသာစကားသို့ ဘာသာပြန်ဆိုနိုင်ခဲ့သည်။ အသက် ၂၀ ပြည့်ချိန်တွင် သူသည် ဟေဗြဲ၊ ဂျာမန်နှင့် ပြင်သစ်ဘာသာစကားများကို တတ်ကျွမ်းခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း ဘုရားသခင်ရှေ့ နှိမ့်ချသောသဘောထားနှင့် မိမိ၏တာဝန်ကိုအလေးထားမှုတို့က ကိုယ့်ကိုယ်ကို လွန်လွန်ကဲကဲယုံကြည်စိတ်ချမှု ထောင်ချောက်ကိုရှောင်ဖို့ အထောက်အကူရရှိစေခဲ့ပါသည်။ အခြားဘာသာဗေဒပညာရှင်များနှင့် ကဝိများထံမှလည်း ထပ်ခါတလဲလဲ အကြံဉာဏ်တောင်းယူခဲ့ပါသည်။

မားကာရီးယော့စ်သည် ရုရှားနိုင်ငံတွင် သာသနာပြုလုပ်ငန်းကို ပြုပြင်လိုခဲ့သည်။ ရုရှားတွင် မွတ်စလင်နှင့်ဂျူးတို့အား ခရစ်ယာန်ဘာသာတရားကို မဟောပြောမီ ချာ့ချ်သည် “ကျောင်းများကို ဖွင့်ပေးပြီး ရုရှားဘာသာစကားဖြင့်သမ္မာကျမ်းစာကို ထုတ်ဝေခြင်းဖြင့် လူထုကိုအသိပညာပေးသင့်သည်” ဟုသူထင်မြင်ခဲ့သည်။ ၁၈၃၉၊ မတ်လတွင် မားကာရီးယော့စ်သည် ဟေဗြဲကျမ်းစာစောင်များကို ရုရှားဘာသာစကားသို့ ဘာသာပြန်ခွင့်ရရှိရန် မျှော်လင့်ချက်ဖြင့် စိန့်ပီတာစဘာ့ဂ်ကို ရောက်ရှိလာခဲ့သည်။

မားကာရီးယော့စ်သည် ဟေရှာယကျမ်းနှင့် ယောဘကျမ်းတို့ကို ဘာသာပြန်နှင့်ပြီးဖြစ်သည်။ သို့သော်လည်း အကြီးအကဲအဖွဲ့က ဟေဗြဲကျမ်းစာစောင်များကို ရုရှားဘာသာစကားသို့ ဘာသာပြန်ခွင့်မပေးခဲ့ပါ။ အမှန်မှာ၊ မားကာရီးယော့စ်သည် ဟေဗြဲကျမ်းစာစောင်များကို ရုရှားဘာသာစကားသို့ ဘာသာပြန်ခြင်းကိစ္စကို မေ့ပစ်ဖို့မှာကြားခံခဲ့ရသည်။ အကြီးအကဲအဖွဲ့က မားကာရီးယော့စ်အား “ဆုတောင်းခြင်းနှင့် ဒူးထောက်ဘုရားရှိခိုးခြင်းအားဖြင့် ကိုယ်ကိုယ်ကိုသိသောစိတ် ကြည်လင်စေဖို့အတွက် တော့မ်စ်ခ်မြို့ရှိ ဘိရှော့၏အိမ်၌ သုံးပတ်မှခြောက်ပတ်တိုင် အာပတ်ဖြေနေရမည်” ဟူ၍ ၁၈၄၁၊ ဧပြီ ၁၁ ရက်နေ့ရက်စွဲပါ အမိန့်စာတစ်စောင်ကို ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

မားကာရီးယော့စ်၏ ရဲရင့်သောရပ်တည်မှု

၁၈၄၁၊ ဒီဇင်ဘာလမှ ၁၈၄၂၊ ဇန်နဝါရီလအထိ မားကာရီးယော့စ်သည် အာပတ်ဖြေခဲ့ပါသည်။ သို့သော်လည်း ထိုသို့ပြုပြီးသည်နှင့် ကျန်ရှိသောဟေဗြဲကျမ်းစာစောင်များကို သူချက်ချင်းဘာသာပြန်လေတော့သည်။ ဟေဗြဲကျမ်းစာစောင်များ၏ ပါ့ဗ်စကီးဘာသာပြန်ကျမ်းကို သူရရှိထားခဲ့ရာ မိမိ၏ဘာသာပြန်ချက်များကို စစ်ဆေးရန် ယင်းကိုအသုံးပြုခဲ့သည်။ ပါ့ဗ်စကီးနည်းတူ သူသည် နာမတော်မြတ်ကို ကွယ်ဝှက်ထားရန် သဘောမတူခဲ့ပါ။ အမှန်မှာ၊ မားကာရီးယော့စ် ဘာသာပြန်ကျမ်းတွင် ယေဟောဝါ၏နာမတော်သည် အကြိမ်ပေါင်း ၃,၅၀၀ ထက်မကပါရှိသတည်း!

မားကာရီးယော့စ်သည် မိမိနှင့်သဘောတိုက်ဆိုင်သော မိတ်ဆွေများထံ သူ၏ဘာသာပြန်စာစောင်များကို ပို့ပေးခဲ့သည်။ လက်ရေးစာစောင်အချို့ကို ဖြန့်ချိနိုင်ခဲ့သော်လည်း သူ၏လက်ရာကို ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေရန် ချာ့ချ်ကဆက်လက်ဟန့်တားခဲ့သည်။ မားကာရီးယော့စ်သည် မိမိ၏သမ္မာကျမ်းစာကို နိုင်ငံခြားတွင်ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေရန် အစီအစဉ်များပြုလုပ်ခဲ့လေသည်။ သူခရီးထွက်ခါနီးတွင် နေမကောင်းဖြစ်ပြီး မကြာမီ ၁၈၄၇ ခုနှစ်၌ ရုတ်တရက်သေဆုံးခဲ့သည်။ သူ၏ဘာသာပြန်ကျမ်းကို သူ့ဘဝအသက်တာတွင် တစ်ခါမျှမထုတ်ဝေခဲ့ရပေ။

နောက်ဆုံး၌ ထုတ်ဝေခဲ့!

နောက်ဆုံး၌ နိုင်ငံရေးနှင့်ဘာသာရေးအရှိန်အဝါပြောင်းလဲခဲ့သည်။ လစ်ဗရယ်ဝါဒသစ်သည် တိုင်းပြည်အနှံ့ပြန့်သွားကာ ၁၈၅၆ ခုနှစ်၌ အကြီးအကဲအဖွဲ့က ရုရှားဘာသာစကားသို့ သမ္မာကျမ်းစာဘာသာပြန်ခြင်းကို တစ်ဖန်ခွင့်ပြုခဲ့ပြန်သည်။ ဤတိုးတက်လာသောအခြေအနေတွင် ၁၈၆၀နှင့်၁၈၆၇ ခုနှစ်ကြား ဩသဒေါက်စ်ရီဗျူးမှ မားကာရီးယော့စ်ကျမ်းစာကို ရုရှားဘာသာစကားဖြင့် ဘာသာပြန်ခြင်းစမ်းသပ်မှုတစ်ခု ခေါင်းစဉ်အောက်အပိုင်းလိုက်ခွဲ၍ ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေခဲ့သည်။

ချာနီးဂတ်ဖ်က ရုရှားဘာသာရေးစာပေပညာရှင် ဂိုဏ်းချုပ်ဖီးလာရေးသည် မားကာရီးယော့စ်ကျမ်းစာကို ဤသို့ဝေဖန်ခဲ့သည်– “သူ၏ဘာသာပြန်ကျမ်းသည် ဟေဗြဲစာသားအတိုင်းဖြစ်ပြီး ယင်းဘာသာပြန်ကျမ်း၏စကားအသုံးအနှုန်းသည် သန့်စင်၍ အကြောင်းအရာနှင့်လည်း အံဝင်လှ၏။”

သို့သော်ငြားလည်း မားကာရီးယော့စ်ကျမ်းစာကို အများပြည်သူများအတွက် တစ်ခါမျှ မထုတ်ဝေပေးခဲ့ပေ။ အမှန်မှာ ယင်းကို မေ့ပျောက်လုနီးပါးဖြစ်ခဲ့သည်။ ၁၈၇၆ ခုနှစ်၌ ဟေဗြဲနှင့်ဂရိကျမ်းစာစောင်များအပါအဝင် သမ္မာကျမ်းစာတစ်အုပ်လုံးကို အကြီးအကဲအဖွဲ့၏ခွင့်ပြုချက်ဖြင့် ရုရှားဘာသာစကားသို့ နောက်ဆုံးဘာသာပြန်ခဲ့ကြလေသည်။ ဤသမ္မာကျမ်းစာအပြည့်အစုံကို အကြီးအကဲအဖွဲ့၏ဘာသာပြန်ကျမ်းဟု ခေါ်ဆိုလေ့ရှိကြသည်။ ဖြစ်ပုံမှာ ပါ့ဗ်စကီး၏ဘာသာပြန်ကျမ်းနှင့် မားကာရီးယော့စ်၏ဘာသာပြန်ကျမ်းတို့ကို ဤ “တရားဝင်” ရုရှားသြသဒေါက်စ်ချာ့ချ်ဘာသာပြန်ကျမ်းက အဓိကပင်ရင်းကိုးကားချက်အဖြစ် အသုံးပြုခဲ့ရခြင်းဖြစ်သည်။ သို့ရာတွင် နာမတော်မြတ်ကို ဟေဗြဲဘာသာစကားတွင် တွေ့ရှိရသည့်နေရာအချို့၌သာ အသုံးပြုထားခဲ့ပါသည်။

ယနေ့မားကာရီးယော့စ်ကျမ်းစာ

၁၉၉၃ ခုနှစ်အထိ မားကာရီးယော့စ်ကျမ်းစာသည် မထင်မရှားဖြစ်ခဲ့ပါသည်။ နိဒါန်းတွင် ဖော်ပြထားသကဲ့သို့ ထိုအချိန်က ယင်းစာစောင်တစ်စောင်ကို ရုရှားအမျိုးသားစာကြည့်တိုက်၏ ရှားပါးစာအုပ်များအပိုင်းတွင် ဟောင်းနွမ်းနေသည့် ဩသဒေါက်စ်ရီဗျူးမဂ္ဂဇင်းများထဲတွင် တွေ့ရှိခဲ့သည်။ လူထုလက်ထဲ ဤသမ္မာကျမ်းစာရောက်ရှိခြင်း၏တန်ဖိုးကို ယေဟောဝါသက်သေများက သိမြင်ကြသည်။ မားကာရီးယော့စ်ကျမ်းစာကို ထုတ်ဝေနိုင်ဖို့ရန် ထိုစာကြည့်တိုက်က ရုရှားရှိ ယေဟောဝါသက်သေတို့၏ဘာသာရေးအဖွဲ့အစည်းအား ယင်းသမ္မာကျမ်းစာစောင်တစ်စောင်ကို ရယူခွင့်ပြုခဲ့သည်။

ထို့နောက် ၎င်းသမ္မာကျမ်းစာ ၃၀၀,၀၀၀ နီးပါးကို အီတလီတွင် ပုံနှိပ်ကာ ရုရှားတစ်ခွင်နှင့် ရုရှားဘာသာစကားပြော အခြားတိုင်းပြည်များတွင် ဖြန့်ချိရန် ယေဟောဝါသက်သေတို့က စီစဉ်ခဲ့ကြပါသည်။ ဤသမ္မာကျမ်းစာစောင်တွင် မားကာရီးယော့စ်ဘာသာပြန်ထားသည့် ဟေဗြဲကျမ်းစာစောင်အများစုပါဝင်သည့်အပြင် ပါ့ဗ်စကီးဘာသာပြန်ထားသည့်ဆာလံကျမ်းနှင့် ဩသဒေါက်စ်ချာ့ချ်၏ခွင့်ပြုချက်နှင့် ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေခဲ့သော အကြီးအကဲအဖွဲ့၏ ဂရိဘာသာပြန်ကျမ်းစောင်များတို့လည်း ပါဝင်သည်။

ယခုနှစ် ဇန်နဝါရီလတွင် ရုရှားနိုင်ငံ စိန့်ပီတာစဘာ့ဂ်၌ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတစ်ခုတွင် ယင်းကိုထုတ်ဝေခဲ့သည်။ (စာမျက်နှာ ၂၆ ရှု။) ယင်းသမ္မာကျမ်းစာသစ်သည် ရုရှားစာရှုသူများကို အမှန်ပင်အလင်းမြင်စေမည့်အပြင် ဆောက်တည်ပေးပါလိမ့်မည်။

ထိုသို့အားဖြင့် ဤသမ္မာကျမ်းစာကို ထုတ်ဝေခဲ့ခြင်းသည် ဘာသာရေးနှင့် စာပေဆိုင်ရာအောင်ပွဲတစ်ခု ဖြစ်ပါသည်တကား! “မြက်ပင်သည် ညှိုးနွမ်းသွေ့ခြောက်တတ်၏။ အပွင့်လည်းကြွေတတ်၏။ ထာဝရဘုရား၏နှုတ်ကပါဌ်တရားမူကား၊ ကာလအစဉ်အမြဲတည်၏” ဟူသောဟေရှာယ ၄၀:၈ ၏စကားတော်များမှန်ကန်ကြောင်း ယုံကြည်ခြင်းတိုးပွားစေသော သတိပေးချက်လည်းဖြစ်ပါသည်။

[စာမျက်နှာ ၂၆ ပါ လေးထောင့်ကွက်/ရုပ်ပုံ]

သမ္မာကျမ်းစာသည် ဆန်းစစ်ချီးမွမ်းခံရ

“သို့တိုင် နောက်ထပ်စာပေမော်ကွန်းကျောက်တိုင်တစ်ခုကို ထုတ်ဝေလိုက်ပြန်ပြီ– မားကာရီးယော့စ်ကျမ်းစာဖြစ်သည်။” ထိုနိဒါန်းဖြင့် ကိုမ်စိုမိုလ်စကဲ ပရာ့ဗ်ဒါ သတင်းစာက မားကာရီးယော့စ်ကျမ်းစာထွက်ပြီဟု ကြေညာခဲ့သည်။

ရုရှားဘာသာစကားဖြင့် သမ္မာကျမ်းစာသည် “လွန်ခဲ့သောနှစ်ပေါင်း ၁၂၀” ခန့်ကမှ ပထမဆုံးအကြိမ်ထွက်လာခဲ့ခြင်းကို ဖော်ပြပြီးနောက် အဆိုပါသတင်းစာက ဤသို့မြည်တမ်းခဲ့သည်– “သမ္မာကျမ်းစာကို လွယ်ကူစွာဖတ်နိုင်သည့်ဘာသာစကားသို့ ဘာသာပြန်ခြင်းကို ချာ့ချ်က နှစ်ပေါင်းများစွာအတိုက်အခံပြုခဲ့သည်။ ဘာသာပြန်ကျမ်းအချို့ကို ငြင်းပယ်ခဲ့ပြီး နောက်ဆုံးတွင် ချာ့ချ်သည် ၁၈၇၆ ခုနှစ်၌ ယင်းတို့မှတစ်ခုကို သဘောတူလက်ခံလိုက်ရာ ယင်းကို အကြီးအကဲအဖွဲ့ဘာသာပြန်ကျမ်းဟု လူသိများလာခဲ့သည်။ သို့သော် ယင်းကို ချာ့ချ်များတွင် အသုံးပြုခွင့်မရှိချေ။ ထိုတွင် ယနေ့အထိ အသိအမှတ်ပြုထားသည့် တစ်ခုတည်းသောသမ္မာကျမ်းစာသည် ဆလားဗယားဘာသာစကားဖြင့်ဖြစ်သည်။”

စိန့်ပီတာစဘာ့ဂ် ပဲ့တင်သံ သတင်းစာကလည်း မားကာရီးယော့စ်ကျမ်းစာထုတ်ဝေခဲ့ခြင်း၏ တန်ဖိုးကို ညွှန်ပြပြီး ဤသို့ဆိုခဲ့သည်– “စိန့်ပီတာစဘာ့ဂ်အစိုးရတက္ကသိုလ်၊ ဟာတ်ဆင်န် ဆရာအတတ်သင်တက္ကသိုလ်နှင့် ဘာသာရေးသမိုင်းအစိုးရပြတိုက်မှ အခွင့်အာဏာရှိကျမ်းပညာရှင်များက အသစ်ထုတ်သော ဤသမ္မာကျမ်းကို အမွှမ်းတင်ခဲ့ကြသည်။” ပြီးခဲ့သောအစောပိုင်းရာစုဝက်တွင် သမ္မာကျမ်းစာကို ရုရှားဘာသာစကားသို့ မားကာရီးယော့စ်နှင့်ပါ့ဗ်စကီးတို့က ဘာသာပြန်ခဲ့ကြခြင်းကို ညွှန်ပြကာ ထိုသတင်းစာက ဤသို့ဆိုသည်– “ထိုအချိန်အထိ ရုရှားတွင် တရားဟောဆရာအဖွဲ့ဝင်များသာ နားလည်နိုင်သော ဆလားဗယားဘာသာစကားဖြင့်သာ သမ္မာကျမ်းစာကိုဖတ်နိုင်ခဲ့သည်။”

ယေဟောဝါသက်သေတို့က မားကာရီးယော့စ်ကျမ်းစာထုတ်ဝေခဲ့ခြင်းကို ဤနှစ်အစောပိုင်း စိန့်ပီတာစဘာ့ဂ်တွင် သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတစ်ခု၌ အစီရင်ခံခဲ့သည်။ နက်ဖ်စ်ကွိုင် ဗီရာမ်ယား ဒေသခံနေ့စဉ်သတင်းစာက ဤသို့ဆိုသည်– “ထုတ်ဝေခဲ့သော ထိုသမ္မာကျမ်းစာကို ရုရှားနှင့်စိန့်ပီတာစဘာ့ဂ် ယဉ်ကျေးမှုတွင် အလွန်ထူးခြားလှသည့် ဖြစ်ရပ်မှန်တစ်ခုအနေနှင့် သတ်မှတ်သင့်သည်ဟု အခွင့်အာဏာရှိ ကျမ်းပညာရှင်များက . . . အလေးအနက်တင်ပြခဲ့သည်။ ဤဘာသာရေးအဖွဲ့အစည်း၏ ဆောင်ရွက်မှုကို မည်သို့ပင်ထင်မှတ်စေကာမူ ယခင်က မထင်ရှားခဲ့သော ဤဘာသာပြန်ကျမ်းကို ထုတ်ဝေပေးခဲ့ခြင်းသည် ကြီးမားသောအကျိုးကျေးဇူးရှိသည်မှာ ယုံမှားဖွယ်မရှိချေ။”

သာမန်လူတို့ ဖတ်ရှုနားလည်နိုင်သော ဘာသာစကားတစ်ခုဖြင့် ဘုရားသခင်မှတ်တမ်းတင်ထားသော စကားတော်ကိုရရှိကြသောအခါ ကိုယ်တော်အား ချစ်မြတ်နိုးသူအပေါင်းသည် ဝမ်းမြောက်ကြမည်မှာအမှန်ပင်။ ကမ္ဘာအနှံ့အပြားရှိ ရုရှားဘာသာစကားပြောဆိုသူ သန်းပေါင်းများစွာသော လူတို့အတွက် နောက်ထပ်ဘာသာပြန်ကျမ်းတစ်စောင်ကို ထုတ်ဝေပေးခဲ့သောကြောင့် သမ္မာကျမ်းစာကို ချစ်မြတ်နိုးသူများသည် ဝမ်းပန်းတသာဖြစ်နေကြသည်။

ဤသတင်းစာရှင်းလင်းပွဲ၌ မားကာရီးယော့စ်ကျမ်းစာ ထုတ်ဝေလိုက်ခြင်းကိုကြေညာခဲ့

[စာမျက်နှာ ၂၃ ပါ ရုပ်ပုံ]

တိမ်မြုပ်နေသော ဘဏ္ဍာထွက်ပေါ်လာခဲ့သည့် ရုရှားအမျိုးသားစာကြည့်တိုက်

[စာမျက်နှာ ၂၃ ပါ ရုပ်ပုံ]

ရုရှားဘာသာစကားဖြင့် သမ္မာကျမ်းစာကိုထုတ်ဝေရန် မဟာပီတာကြိုးပမ်းခဲ့

[Credit Line]

Corbis-Bettmann

[စာမျက်နှာ ၂၄ ပါ ရုပ်ပုံ]

ရုရှားဘာသာစကားဖြင့် သမ္မာကျမ်းစာကိုဘာသာပြန်ခြင်းတွင် ပါဝင်ခဲ့သူ ဂျက်ရဲစ်ယင်မ် ပါ့ဗ်စကီး

[စာမျက်နှာ ၂၅ ပါ ရုပ်ပုံ]

ခရစ်ယာန်ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းအုပ် မားကာရီးယော့စ်၊ ရုရှားသမ္မာကျမ်းစာသစ်ကို သူ့အမည်ဖြင့်ခေါ်ဆိုခဲ့