Abril

Maj timotajtanikan nejin: “¿Keniuj nitanankilia keman nechyolmajxitiaj? ¿Niman nikajsikamati ke amo kuali tein nikchiuak oso niktemoua nimotenpaleuis? ¿Nikintajtakoltia oksekin tein nikchiua? Keman timomachtiskej itech Biblia tein kinpanok itekitikauan Jiova, maj tikitakan toni kichiujkej keman kipanokej kuejmolmej. Keman timomachtijtoskej tein kipanok se itekitikauj Jiova maj timotajtanikan: “¿Keniuj uelis okachi nikchiuas kemej yejua?”. Tein kichiuaj telpochmej, ichpochmej uan akin xiuejkejya, no uelis techpaleuis. Xa itech titanemiliskej se tokniuj itech tonechikol akin kipanotok se ouijkayot. Xa okseki telpochmej oso ichpochmej kichikaujkauiaj maj kichiua tein amo kuali, ichankauan xa kiixnamikij oso xa mokokoua. ¿Kinextia nejon tokniuj seki kualneskayomej tein tejuan xa moneki no tiknextiskej? Komo tikitaj tein kichiua, techpaleuis maj tikmatikan keniuj tikixnamikiskej seki ouijkayomej tein tikpiaj. ¿Melauj ke semi tikpatiuitaj tein kichiuaj nejin tokniuan porin semi takuaujtamatij? Tein kichiuaj, techpaleuia maj tiyolpakikan (Heb. 13:7). w22.04 13 § 13, 14

Keman tikpanouaj se ouijkayot semi tiktasojkamatij keman se tayekankej kixeloua tiempo para techkakis uan techyolchikauas. Uan komo tiknekij okachi kuali titamachtiskej ika Biblia, semi kuali keman touan youi se tokniuj akin miak xiujmejya precursor uan techiluia toni uelis okachi kuali tikchiuaskej. Nochi nejin tokniuan yolpakij keman techpaleuiaj. Uan tejuan no semi tiyolpakiskej komo tikinpaleuiaj oksekin. ¿Toni uelis tikchiuaskej komo tikixtalijtokej okachi tiktekitiliskej Jiova itech nejin uan okseki taman? Maj tikixtalikan se taman tein uelis tikchiuaskej. Kemej neskayot, xa tiknemiliskej: “Nikuelitaskia okachi nitapaleuis itech nechikol”. Sayoj ke, xa ouij techkisas tikmatiskej keniuj peuas tikchiuaskej uan xa ouij techkisas tikmatiskej ox tikchiujkej. Yejua ika, okachi kuali maj tikixtalikan tikchiuaskej se taman, hasta uelis tikijkuiloskej tein tikixtaliskej uan no keniuj uelis tikchiuaskej. w22.04 25 § 12, 13

Itech nejin tonalmej, Jehová kinsentilijtok “tel miakej” para nemiskej keman iTaixyekanalis taixyekantosya nikan taltikpak (Apoc. 7:​9, 10). Yejuan mochikauaj amo tetauelitaskejok, maski itech nejin taltikpak miakej xexeliujtokej porin motauelitaj uan moteuiaj. Ika tein kichiuaj, kemej yeskia kichiujtokejya maj ininespadas mochiuakan teposmej tein ika talkaxaniaj (Miq. 4:3). Amo tapaleuiaj keman sekin youij tateuitij uan miakej kinmiktiaj, ta kinmachtiaj oksekin akoni Jehová uan tein kiixtalijtok kichiuas, uan ijkon kinpaleuiaj maj kichiuakan tein moneki para ‘yekmelauj kuali nemiskej’ (1 Tim. 6:19). Kemej kipaleuiaj iTaixyekanalis Dios, ininchankauan xa kinixnamikij oso kemansa xa amo semi kinajsi tomin, sayoj ke Jehová nochipa kinpaleuia maj kipiakan tein ika moixpanoltiskej (Mat. 6:​25, 30-33; Luc. 18:​29, 30). Nochi nejin kinextia ke iTaixyekanalis Dios yekmelauj moajsi uan ika nejon Taixyekanalis yejuatsin kisentokas kichiuas nochi tein kiixtalijtok. w22.12 5 § 13

Keman tamis 1,000 xiujmej, nochin akin nemiskej itech taltikpak amo tajtakolejkejok yeskij. Amo akin kitajyouiltisok tajtakol tein Adán techpanoltilij (Rom. 5:12). Senkis ixpoliuis nochi tein amo kuali tein peuak mochiua keman Adán tajtakoj. Yejua ika, keman tamis 1,000 xiujmej, akin yetoskej itech taltikpak senkis nemiskej porin amo kipiaskejok tajtakol (Apoc. 20:5). Tikmatij ke Jesús nochipa kitakamatik Dios maski Satanás kitemoj maj kikauani. Sayoj ke, ¿no kichiuaskej kemej Jesús taltikpakneminij akin amo kipiaskejok tajtakol? Sejsemej kinankiliskej nejin netajtanil keman tamis 1,000 xiujmej uan Satanás oksepa kimajkauaskej (Apoc. 20:7). Akin amo keman kikauaskej Jiova nemiskej nochipaya uan uelis yolpakiskej porin amo kipiaskejok tajtakol (Rom. 8:21). Sayoj ke akin taixnamikiskej, senkis kinixpoloskej (Apoc. 20:​8-10). w22.05 19 § 18, 19

Nejin panok keman Satanás kichiuak maj judíos uan romanos kimiktianij Jesús (Luc. 23:​13, 20-24). Keman aksa mokotskokoua amo ueli nejnemi seki tonalmej. No ijkon, keman Jesús momikilij amo uelik kichiuak nion teyi keman yetoya itech miketekoch (Mat. 16:21). Para mochiuas tein kijtoua Génesis 3:15 Jesús monekia oksepa nemis, porin ompa kijtoua ke “ikonetsin” siuat kikuaxamaniskia kouat. Yejua ika, Jesús monekia pajtis kampa kikotskejtsonkaj. ¡Uan senkis pajtik! Eyi tonal satepan ke momikilij oksepa nemik kemej se espíritu uan amo keman momikilisok. Keman ejkos tonal tein Dios kiixtalijtok, Jesús kikuaxamanis Satanás oso senkis kiixpolos (Heb. 2:14). Akin iuan tekiuajtiskej Jesús, kipaleuiskej keman kinixpolos nochin akin kiixnamikij Dios oso ikoneuan kouat (Apoc. 17:14; 20:​4, 10). w22.07 16 § 11, 12

Tetatmej, xikinpaleuikan namokoneuan maj kitemokan akin iniuan kuali mouikaskej. Biblia senkis kijtoua ke akin iniuan timouikaj, uelis techpaleuiskej oso techijtakoskej.¿Nankimatij akonimej iniuan mouikaj namokoneuan? ¿Keniuj uelis nankinpaleuiskej namokoneuan maj mouikakan iniuan akin kitasojtaj Jiova? (1 Cor. 15:33). Keman nankisenchiuaskej teisa, xikinyoleuakan tokniuan akin kuali mouikaj iniuan Jiova (Sal. 119:63). Se tepopaj akin monotsa Tony, kijtoua: “Miak xiujmejya tikinyoleuanij tokniuan telpochmej, akin xiuejkejya uan akin okseko kayomej. Tisentakuaj uan iniuan titaueyichiuaj kemej kalyetouanij. Ijkon tikinixmatij tokniuan akin kitasojtaj Jiova uan yolpakij kitekitiliskej. [...] Yejuan kipanouanij miak taman uan motemakaj tapaleuiskej, nejon kinpaleuiani tokoneuan maj okachi motokikan iuan Jiova”. w22.05 29, 30 § 14, 15

Keman tayekananij kinojnotsaj akin tajtakolchiuak, kitemouaj kichiuaskej tein moixtalijya ompa iluikak. ¿Keniuj kinpaleuia tokniuan itech nechikol nejin? Komo akin tajtakolchiua amo moyolnonotsa, amo uelisok kisentokas itech nechikol uan ijkon amo kinijtakosok itekitikauan Jiova (1 Cor. 5:​6, 7, 11-13; Tito 3:​10, 11). No uelis kipaleuis akin tajtakolchiuak maj moyolnonotsa uan maj Jiova kitapojpolui (Luc. 5:32). Tayekananij ika motataujtiaj akin moyolnonotsa uan kitajtaniaj Jiova maj kipaleui maj oksepa kuali mouika iuan (Sant. 5:15). ¿Uan komo aksa akin tajtakolchiuak amo moyolnonotsa keman tajtoua iniuan tayekananij? Komo ijkon panoua, monekis kikalankixtiskej itech nechikol. Sayoj ke Jiova uelis kitapojpoluis komo satepan yektanemilia, moyolnonotsa uan kipata kemej tanemilia uan tein kichiua (Luc. 15:​17-24). Jiova kitapojpoluis hasta komo kichiuak uejueyi tajtakolmej (2 Crón. 33:​9, 12, 13; 1 Tim. 1:15). w22.06 9 § 5, 6

Ika inepaleuil Jiova, tokniuan itech nochi taltikpak taxikouanij keman kipanouanij uejueyi ouijkayomej uan kiixnamikinij Satanás (1 Ped. 5:9). Tejuatsin no uelis ijkon tikonchiuas. Amo uejkaua, Jiova kiniluis Jesús uan akin iuan tekiuajtiskej maj kiixpolokan “in chikaualisme den amokuali” (1 Juan 3:8). Satepan, itekitikauan Dios nikan taltikpak kiitaskej keniuj mochiua nejin: “Amo teyi tikmouilis uan nion teyi kichiuas ximomoujti” (Is. 54:14; Miq. 4:4). Kemej nejon tonal ayamo ejko, maj timochikauakan amo timouiskejok. Moneki okachi tikneltokaskej ke Jiova kintasojta uan kinyekpia itekitikauan. ¿Toni uelis techpaleuis? Maj itech titanemilikan keniuj Jiova kinyekpiani itekitikauan uan maj tikintapouikan oksekin. Maj no tikelnamikikan keniuj techpaleuiani tejuan keman tikpanouanij ouijkayomej. Jiova techpaleuis maj amo timouikanok (Sal. 34:4). w22.06 19 § 19, 20

Imetsuan chijchiujtoyaj ika tepos uan sokit, tein kiixnextiaya se ueyi tekiuajyot mochiujtokya. Biblia kijtojka ke satepan amo nesiskiaok okse tein kiixnamikiskia Jesús. Nejin tekiuajyot nesik itech Yekinika Ueyi Neteuilis tein mochiuak itech nochi taltikpak keman Reino Unido uan Estados Unidos mosenpaleuijkej. Tein kikochitak Nabucodonosor kinextia ome taman keyej nejin ueyi tekiuajyot amo kemej okseki. ¿Keyej ueyi tekiuajyot Reino Unido uan Estados Unidos amo kemej okseki tekiuajyomej tein moajsikej achto? Porin okseki uejueyi tekiuajyomej moixnextiaj ika sayoj se taman tepos kemej plata oso oro. Sayoj ke nejin ueyi tekiuajyot moixnextia ika ome taman: tepos uan sokit. Sokit kinixnextia “taltikpakneminij” (Dan. 2:43). Yejuan amo kikauaj maj nejin ueyi tekiuajyot senkis kichiua tein kiixtalia porin moxexelouaj keman kinixtaliaj tekiuanij, takuejmolchiuaj keman teisa amo kiuelitaj uan kiixnamikij tekiuaj. w22.07 4, 5 § 9, 10

¿Tikonixtalijya tionmoauis? Sayoj tejuatsin uelis tiontanankilis. Uelis mitsonpaleuis komo tionmotajtania: “¿Toni nechtsakuilia maj nimoaui?” (Hech. 8:36). Yejua kijtoj ke katka kemej yeskia itakual keman kichiuaya tein iTajtsin kinekia. ¿Keyej? Porin takual tepaleuia. Jesús kimatia ke nochi tein Jehová technauatia techpaleuia. Jehová amo keman techiluia maj tikchiuakan teisa tein uelis techijtakos. ¿Uan toni kineki xikonchiua? Kineki xionmoaui (Hech. 2:38). Yejua ika, komo tikontakamati uan tionmoauia semi mitsonpaleuis. Komo mitsonmakaskiaj se takual tein okachi uelik, ¿melauj ke amo tikonnemilijtoskia ox tikonkuas? No ijkon amo xikonnemilijto ox tionmoauis, ta xikonchiua. ¿Keyej sekin amo moauianij? Xa kinemiliaj ke ayamo uelis kichiuaskej. Keman tikonixtalia tionmotemaktis iuan Jehová uan tionmoauis, tikonchiua se taman tein semi moneki itech monemilis. Yejua ika, kuali xikonnemili uan xionmochikaua tikonchiuas tein moneki. w23.03 7 § 18-20

Jiova kiixpejpenak iKonetsin ika iyektikatsin espíritu. Ijkuak, Jesús mochiuak akin okachi tayekantok keman ika motajtoua “ikonetsin” siuat. Satepan ke Jesús momikilij uan oksepa nemik, Dios kiueyitalij uan kimakak “nochi in tanauatil tech in eluiyaktsinko uan nikan taltikpak”, uan no kimakak tanauatil “para kinuejuelos in chikaualisme den amokuali Satanás” (Heb. 2:7; Mat. 28:18; 1 Juan 3:8). Sayoj ke, amo sayoj Jesús poui iuan “ikonetsin” siuat. Tatitanil Pablo kinextij nejin keman kiniluij taixpejpenalmej judíos uan akin amo judíos: “Komo naniaxkauan Cristo yekmelauj nanikoneuan Abrahán, uan nankiseliskej tein Dios motenkauak” (Gál. 3:​28, 29, TNM). Keman Jiova kiixpejpena se tokniuj ika iyektikatsin espíritu peua poui iuan “ikonetsin” siuat. Yejua ika, “ikonetsin” siuat yejua Jesús uan 144,000 akin iuan tekiuajtiskej (Apoc. 14:1). Nochin mochikauaj tanemiliskej uan kichiuaskej kemej ininpopaj, Jiova. w22.07 16 § 8, 9

Tinochin tikmatij ke itech itamian tonalmej tikpiaskej ouijkayomej (2 Tim. 3:1). Ijkuak xa semi timotekipachoskej, okachiok keman tikmachiliaj ke keman tami se ouijkayot peua okse oso sepasaj tikpiaj miak ouijkayomej. Sayoj ke maj tikelnamikikan ke Jiova kiita tein tikpanouaj uan ke techpaleuia maj tikixnamikikan tein yeski taman tein tikpanoskej. Maj tikitakan tein kipanok Job, se takat akin amo keman kikauak Jiova. Itech sayoj seki tonalmej kipanok uejueyi ouijkayomej. Itech sayoj se tonal kimatik ke amo kinpiayaok itapialuan, porin seki kinichtekkej uan okseki mikkej. Itakeualuan momikilijkej, uan tein okachi amo kuali, momikilijkej ikoneuan akin semi kintasojtaya (Job 1:​13-19). Tepitsin satepan, keman tayokoxtoyaok porin kipanoka nochi nejon, kikuik se kokolis tein semi kitajyouiltiaya uan nion moixmatiaok (Job 2:7). Jiova kiitaya nochi tein kipanotoya Job. Kemej kitasojtaya kipaleuij maj taxiko uan maj amo kikaua. w22.08 11 § 8-10

Semi techyolkokoua keman techmelauaj. Ueliskia tiknemiliskej ke amo kinamikia maj techmelauakan oso ke amo kichiujkej kemej monekia. No ueliskia kichiuas maj tikelkauakan tein okachi moneki, ke Jehová techmelaua porin techtasojta (Heb. 12:​5, 11). Yejua ika maj tikselikan keman techmelauaj uan tikpatakan tein monekis. Jesús miakpa kimelauak Pedro ininixpan okseki tatitanilmej (Mar. 8:33; Luc. 22:​31-34). ¡Pedro xa semi mopinaujmatik! Sayoj ke amo keman kikauak Jesús, kikakik tein kiluij uan amo oksepa kichiuakok. Jehová kitatiochiuij porin amo keman kikauak Jesús uan kimakak miak tekimej itech inechikol (Juan 21:​15-17; Hech. 10:​24-33; 1 Ped. 1:1). Ke semi techpaleuia komo amo sayoj tikitaj ke timopinaujtiaj keman techmelauaj, ta tikakij tein techiluiaj uan tikpataj tein monekis. Komo ijkon tikchiuaj, okachi kuali tiktekitiliskej Jehová uan okachi tikinpaleuiskej tokniuan. w22.11 21, 22 § 6, 7

Abrahán kimatia ke Jiova amo keman kichiuaskia tein amo kuali. Pablo kijtoj ke Abrahán kinemiliaya ke Jiova ueliskia kichiuas maj oksepa nemi ikonetsin (Heb. 11:​17-19). Uan taixejekol maj ijkon tanemiliani porin Jiova kiluijka ke Isaac yeskia ininuejkaujtat tel miakej uan ijkuak, Isaac ayamo kinpiaya ikoneuan. Kemej Abrahán semi kitasojtaya Jiova, kimatia ke amo keman kichiuaskia tein amo kuali. Yejua ika, iuan takuaujtamatik uan kiixtalij kichiuas tein yejuatsin kinauatijka (Gén. 22:​1-12). ¿Keniuj uelis tikchiuaskej kemej Abrahán? Moneki okachi kuali tikixmatiskej Jiova. Nejon techpaleuis maj okachi iuan timotokikan uan maj okachi tiktasojtakan (Sal. 73:28). Uan no, okachi titanemiliskej kemej yejuatsin (Heb. 5:14). Ijkon, keman aksa kitemos maj tikchiuakan tein amo kuali uelis tikixtopeuaskej. Nion tiknemiliskej tikchiuaskej teisa tein uelis kiyolkokos Jiova uan tein ueliskia kichiuas maj amo kuali timouikakanok iuan. w22.08 28, 29 § 11, 12

Keman tatitanil Pablo uan Bernabé mokepkej Listra, Iconio uan Antioquía, “kinixtalijkej tayekananij itech sejse nechikol” (Hech. 14:​21-23, TNM). Yejuan semi kinyolchikauayaj tokniuan, ijkon kemej kichiuaj tokniuan tayekananij axkan. Tokniuan tayekananij, xikitakan tein kipanouaj tokniuan uan ijkon uelis nankimatiskej akonimej moneki nankinyolchikauaskej. Pablo kinelnamiktij tokniuan ke oksekin, akin “tel miakej uan tamatij kemej se ueyi mixti”, taxikojkej keman kipanokej ouijkayomej porin Jiova kinpaleuij (Heb. 12:​1, TNM). Kimatia ke tein kipanokej nejon itekitikauan Dios kinpaleuiskia maj yolchikaujkej uan maj itech tanemilianij “iueyi xolal Dios akin nochipa yoltok” (Heb. 12:​22, TNM). Uan tejuan no uelis techpaleuis. Xa semi techyolchikaua keman tikixtajtoltiaj keniuj Jiova kinpaleuij seki itekitikauan kemej Gedeón, Barac, David, Samuel uan oksekin (Heb. 11:​32-35). w22.08 21, 22 § 5, 6

¿Keniuj kiixtaliskej tein kinnamiki kiseliskej akin oksepa nemiskej? Amo kiitaskej tein kichiujkej achto ke momikiliskiaj porin keman momikilijkej Jehová kintapojpoluij inintajtakoluan, ta kiitaskej keniuj kiseliskej tein kinmachtiskej itech xochital. Hasta seki itekitikauan Jehová akin amo keman kikaujkej kemej Noé, Samuel, David uan Daniel monekis momachtiskej akoni Jesús, keyej toka momikilij uan itech takuaujtamatiskej. Komo yejuan monekis kichiuaskej nejon, okachiok akin amo yolmelaujkej. ¿Toni kinpanos akin amo kiseliskej tein kinmachtiskej? Apocalipsis 20:15 kijtoua: “Akin amo ijkuiliujtoyaj itech amatajkuilol kampa ixnesij akin nemiskej, kinpantamotkej kampa kuakualakatok tit”. Nejin kijtosneki ke senkis kinixpoloskej. Yejua ika semi moneki maj timochikauakan para maj totokay ijkuiliujto itech amatajkuilol kampa ixnesij akin nemiskej uan maj kisentoka ompa ijkuiliujto. w22.09 19 § 17-19

Nochipa keman tikixpejpenaj keniuj tiknekij maj techpajtikan, timoixyekanaj ika tein timomachtianij itech Biblia (1 Tim. 3:9). Yejua ika, keman tikixpejpenaj teisa uan tikiniluiaj oksekin, moneki tikelnamikiskej tein kijtoua Filipenses 4:5: “Maj nochin kimatikan ke namejuan amo nankitemouaj maj nochipa mochiua tein nankinemiliaj”. Tiknextiaj ke amo tiktemouaj maj nochipa mochiua tein tiknekij keman amo sayoj tiktemojtokej tejuan kuali tietoskej. Tikintasojtaj uan tikinpoujkaitaj tokniuan maski amo taixpejpenaskej kemej tejuan (Rom. 14:​10-12). Kemej tikitakej, Jehová techmakatok tonemilis. Ueli tiknextiaj ke semi tiktasojkamatiliaj komo timoyekpiaj uan tikmakaj tein okachi kuali (Apoc. 4:11). Maski axkan tinochin tikokolispeuaj uan tikpanouaj ouijkayomej, Jehová amo kinekia maj ijkon tinemikan. Amo uejkaua kichiuas maj kualtsin tinemikan, maj amo titajyouikanok nion maj timomikilikan (Apoc. 21:4). Sayoj ke axkan, maj tikpatiuitakan tonemilis uan maj tiktekitilikan akin kichiua maj tinemikan: toTajtsin Jehová akin techtasojta. w23.02 25 § 17, 18

Jehová kinextiani ke okachi ueyichiujkej ke “tekiuanij akin taixyekanaj” (Rom. 13:1). Maj tikitakan eyi neskayomej. Faraón akin tekiuajtia Egipto, kinteltekitiltiaya israelitas uan miakpa kijtoj ke amo kinkauaskia maj yakan. Sayoj ke Dios kinmakixtij uan kiaeltsimij faraón itech mar Rojo (Éx. 14:​26-28; Sal. 136:15). Belsasar, akin tekiuajtia Babilonia kichiuak se takualis uan kiixnamikik Dios akin yetok iluikak. Amo kiueyichiuak Jehová ta kinueyichiuak tiotsitsin tein chijchiujtoyaj ika plata uan oro (Dan. 5:​22, 23). Sayoj ke Dios kipinaujtij nejon takat akin semi moueyimatia. Nejon youak kimiktijkej uan kampa yejua taixyekanaya peuak taixyekanaj medos uan persas (Dan. 5:​30, 31). Tekiuaj Herodes Agripa I, akin tekiuajtia Palestina, kimiktij tatitanil Santiago uan satepan kitsakuak tatitanil Pedro porin kinekia kimiktis. Sayoj ke Dios amo kikauak maj kichiuani. Nimantsin “iángel Jehová kichiuak maj kokolispeuani”, uan Herodes momikilij (Hech. 12:​1-5, 21-23). w22.10 15 § 12

Keman tikixtajtoltiaj keniuj kinyekpiak itekitikauan ne uejkauj, okachi titakuaujtamatij itech tein tikchiaj. Nochi tein kijtoua Biblia “moijkuiloj para techmachtis. Uan tikchiaj tein kuali porin itajtol Dios techyolseuia uan techpaleuia maj titaxikokan” (Rom. 15:4). Maj itech titanemilikan keniuj Jehová kichiuani tein motenkauani. Maj tikitakan ininneskayo Abrahán uan Sara. Yejuan xiuejkejya katkaj uan amo ueliskiaok kinpiaskej konemej, sayoj ke Jehová kiniluij ke kipiaskiaj se (Gén. 18:10). ¿Keniuj kiitak Abrahán nejon? Biblia kijtoua: “Takuaujtamatia ke yeskia ininuejkaujtat akin nemiskej itech miak altepemej” (Rom. 4:18). Aksa xa kinemiliskia ke amo ueliskia mochiuas nejon, sayoj ke Abrahán takuaujtamatia ke Jehová kichiuaskia tein motenkaujka. Uan yekmelauj mochiuak (Rom. 4:​19-21). Neskayomej kemej nejin techmachtia ke nochipa uelis titakuaujtamatiskej ke Jehová kichiuas tein kijtoua. w22.10 27 § 13, 14

Nejin mochiuak keman judíos kiskej de Babilonia. Jehová kinextij ke katka ininUeyi Tamachtijkauj. Uan kemej kinixyekanak, judíos uelik oksepa kiueyichiujkej kemej yejuatsin kinekia. Semi tiyolpakij porin axkan Jehová no kinextia ke toUeyi Tamachtijkauj. Isaías kijtoua ke tejuan kemej yeskia seki momachtianij akin Jehová kinmachtia, kijtoua: “Tikitas moUeyi Tamachtijkauj ika moixtololouan”. Ika tein Isaías kijtoj kinextia ke tamachtijkej yetok ininixpan akin kinmachtia. ¿Keniuj techmachtia Jehová axkan? Itechkopa inechikol. Uan semi timotasojkamatij porin kuali techmachtia itech nechikolmej, amaixmej, tamachtilis tein mejmetstika kisa itech JW Broadcasting^® uan ika miak tamanok. Nochi nejin techpaleuia maj titaxikokan uan maj tiksentokakan tiyolpakikan keman tikpanouaj ouijkayomej. w22.11 10 § 8, 9

Jesús amo sayoj ika tajtoj ke Jerusalén uan templo kiixpoloskiaj, ta no keman ‘tamiskia tein mochiujtok itech taltikpak’ kampa tinemij. Yejua kijtoj: “Nejon tonal oso hora amo akin kimati, nion ángeles akin nemij ne iluikak nion iKoneuj Dios; sayoj noTajtsin”. Satepan kinyolmajxitij: “Xiijsatokan” uan “Nochipa xitachixtokan” (Mar. 13:​32-37). Tokniuan itech yekinika siglo monekia nochipa tachixtoskej porin sayoj ijkon ueliskia momakixtiskej. Jesús kiniluij imomachtijkauan: “Keman nankiitaskej ke miakej soldados kiyoualojtokej Jerusalén, xikmatikan ke kiixpolotijya”. Keman kiitaskiaj nejon, monekia choloskej itech tepemej kemej Jesús kiniluijka (Luc. 21:​20, 21). Akin kichiujkej tein Jesús kijtoj, cholojkej achto ke romanos kiixpoloskiaj Jerusalén uan momakixtijkej. Tejuan tinemij itech tonalmej keman tamitiya tein amo kuali. Yejua ika, ijkon kemej tokniuan itech yekinika siglo, no moneki maj tiksentokakan kuali titalnamiktokan uan maj nochipa titachixtokan. w23.02 14 § 1, 2; 16 § 3

Jehová kinmachtia itekitikauan maj amo takajkayauakan uan maj kichiuakan tein kuali yetok, nejon kinpaleuia maj kuali momachilikan uan maj yolseujtokan (Prov. 13:​5, 6). ¿Tikonitani ke Jehová ijkon mitsonpaleuiani desde ke peuak tionmomachtia Biblia? Tionmomachtijya ke amo akin ueli techixyekana kemej Jehová (Sal. 77:13). Yejua ika tikonneki tikontakamatis itanauatiluan (Mat. 6:33). Uan no tikonneki tikonnextis ke nochi tein Satanás kijtouiliani Dios amo melauak. ¿Keniuj uelis tikonchiuas? Tein tikonchiuas kinextis ke amo tikonselia tein Satanás takajkayaua uan ke tikontemoua maj mochiua tein melauak, ke tionmokaua maj Jehová mitsonixyekana uan tikonneki tikontakamatis itanauatiluan. Yejua ika, xikontataujti Jehová uan iuan xionmotenkaua ke tikontekitilis nochipaya. Satepan moneki tionmoauis para tikonnextis senteixtenoj ke tionmotemaktijya iuan. Komo tikontemoua maj mochiua tein melauak uan tein kuali yetok mitsonpaleuis xikonixtali tionmoauis. w23.03 3 § 4, 5

Miakej itech nejin taltikpak amo kimatij keniuj Dios teyolseuia. Nejin se taman tein kimachilia aksa keman kuali mouika iuan Dios. Keman Jehová techyolseuia amo timouij (Filip. 4:​6, 7). Kuali timouikaj iniuan akin kitasojtaj Jehová uan no semi kuali timouikaj iuan “Dios akin teyolseuia” (1 Tes. 5:23). Dios techyolseuia keman tikixmatij, iuan titakuaujtamatij uan tiktakamatij. Nejon techpaleuia maj kuali timomachilikan maski tikpanouaj ouijkayomej. ¿Yekmelauj Dios uelis techyolseuis keman tikpanoskej ouijkayomej? ¿Uelis tiyolseujtoskej keman onkas se ueyi kokolis, keman mochiuas se tetsauit, keman miakej takuejmolchiuaskej oso keman techixnamikiskej? Nejin uelis techmojmoujtis. Miakej tokniuan kichiuanij tein Jesús kijtoj itech tajkuilol tein axkan timomachtiaj. Jehová kinpaleuiani maj yolseujtokan maski kipanouanij uejueyi ouijkayomej. w22.12 16 § 1, 2

Amo ueli tikixtaliaj tein techpanos itech tonemilis. Yejua ika moneki tikelnamikiskej ke Jiova amo techpatiuita porin tikpiaj se tekit itech inechikol. Amo no techpaleuiskia komo tikitaj tekimej tein oksekin kipiaj uan tein tejuan amo tikpiaj (Gál. 6:4). Yejua ika, okachi kuali maj tiksentokakan tiktemokan okseki taman kemej uelis tiktekitiliskej Jiova uan tikinpaleuiskej oksekin. Uelis tikseliskej okachi tekimej itech nechikol komo amo tiktemouaj tikpiaskej miak taman uan amo timotauikaltiaj komo amo moneki. Maj tikixtalikan axkan tein techpaleuis maj satepan tikchiuakan okseki tekimej. Kemej neskayot, komo tikonneki tionmochiuas precursor regular, ¿ueliskia tionmochiuas precursor auxiliar seki metsti? Oso komo tikonneki tionyeski tapaleuijkej itech nechikol, ¿ueliskia okachi tiontanojnotsas? Tein tikonchiuas axkan, mitsonpaleuis xikonseli okachi tekimej satepan. Xikonixtali tikontekitilis Jiova nochi tein tionuelis. w22.04 26 § 16, 17

Jehová uelis techpaleuis maj titaxikokan keman tikpanouaj ouijkayomej uan maj tiyolpakikan keman tiktekitiliaj. Keman tiktataujtiaj Dios ika teisa tein techtekipachoua, yekinika xa techmakas chikaualis para titaxikoskej. Uan komo tiksentokaj tikpiaj nejon ouijkayot, xa monekis maj miakpa tiktajtanikan maj techmaka chikaualis para titaxikoskej. Yejua nejon tein Jehová kineki maj tikchiuakan. Uan ijkon kinextia nejin tein Isaías kijtoj: “Amo xikauakan maj moseui” (Is. 62:7). ¿Toni kijtosneki nejin? Ke moneki tiksentokaskej tiktataujtiskej Jehová uan kemej yeskia amo tikauaskej maj moseui. Nejin techelnamiktia tein Jesús kijtoj itech Lucas 11:​8-10, 13 keman ika tajtoj netataujtil. Ika miak neskayomej Jesús kinextij ke moneki tiksentokaskej tiktajtaniskej ichikaualis. No uelis tiktajtaniskej Jehová maj techixyekana keman monekis tikixpejpenaskej teisa. w22.11 8 § 1; 9 § 6, 7

Tejuatsin uan mochankauan moneki nankiitaskej toni nankichiuaskej keman namechixnamikiskej. Amo xiknemilikan tein amo kuali tein uelis panos, ta xiktemokan okachi kuali namouikaskej iuan Jehová uan xikinpaleuikan namokoneuan maj no ijkon kichiuakan. Komo kemansa semi namotekipachouaj, xiktapouikan Jehová keniuj namomachiliaj (Sal. 62:​7, 8). Kemej kalyetouanij, ika xitajtokan keyej uelis nantakuaujtamatiskej iuan Jehová. Komo tikonmatiya toni tikonchiuas keman mochiuas se tetsauit uan tiontakuaujtamati iuan Jehová, uelis tikonpaleuis mokoneuan maj yolchikaujkej uan maj amo momoujtikan. Keman Dios techyolseuia techpaleuia maj amo timomoujtikan (Filip. 4:​6, 7). Ijkon, ueli tiyolseujtokej keman momoyaua se ueyi kokolis, keman mochiua se tetsauit oso keman techtajyouiltiaj. Jehová kichiua maj tayekananij techyekpiakan uan maj ueli timosenpaleuikan. Komo axkan tiyolseujtokej keman tikpanouaj ouijkayomej, uelis tiyolseujtoskej satepan keman tikpanoskej okachi uejueyi ouijkayomej, uan keman mochiuas “tetsaujkatajyouilis” (Mat. 24:21). w22.12 27 § 17, 18

No moneki timochikauaskej amo timoyolkokojtoskej komo achto tikchiujkej se ueyi tajtakol. Nejon amo kijtosneki ke uelis ‘tikixtaliskej titajtakolchiuaskej’ porin Jesús toka momikilij (Heb. 10:​26-31). Sayoj ke komo yekmelauj techyolkokoua tein tikchiujkej, tiktemouaj maj Jehová uan tayekananij techpaleuikan uan amo tikchiuajok nejon tajtakol, uelis senkis tikneltokaskej ke Jehová techtapojpoluijya (Is. 55:7; Hech. 3:19). Yejua ika, kemej Jesús toka momikilij Jehová ueli techtapojpoluia uan kichiuas maj tinemikan itech xochital. Ompa amo keman titasematiskej. Tikinixmatiskej oksekin akin uelis iniuan titajtoskej uan tikpiaskej se tekit tein techyolpaktis. Uan tein okachi kualtsin, mojmostaj uelis okachi tikixmatiskej toTajtsin Dios uan tiyolpakiskej ika tein yejuatsin techmakas. Nochipa tikmatiskej se taman tein amo tikmatiaj de Jehová uan tein kichijchiuak. w22.12 13 § 17, 19

“Siuat” amo yejua Eva. Génesis 3:15 kijtoua ke “ikonetsin” siuat kikuaxamaniskia kouat. Tikitakejya ke kouat amo se taltikpaknenkej, ta Satanás. Yejua ika se ikoneuj Eva akin no yeskia tajtakolej amo ueliskia kiixpolos. Komo ijkon, ¿keniuj ueliskia kiixpoloskej Satanás? Amatajkuilol tein ika tami Biblia kijtoua akoni siuat akin ika motajtoua itech Génesis 3:15 (Apoc. 12:​1, 2, 5, 10). Amo se taltikpaknenkej porin imetstampa kipia metsti uan kuaaktok se corona tein kipia 12 sitalimej. Uan no, kipia se konetsin, yejua iTekiuajyo Dios. Nejon tekiuajyot yetok ompa iluikak, yejua ika siuat no moneki ompa pouis. Siuat kiixnextia inechikol Jiova ompa iluikak kampa pouij ángeles akin amo kikauaj (Gál. 4:26). Biblia no techpaleuia maj tikmatikan akoni okachi tayekantok keman ika motajtoua “ikonetsin” siuat. Nejon konetsin ualeuaskia itech ichankauan Abrahán (Gén. 22:​15-18). w22.07 15, 16 § 6-8

Jehová techmakak Biblia kampa kinextia ke semi tamatkej. Tein tayolmajxitia Biblia kinpaleuiani miakej uan kichiua maj mopatakan. Keman Moisés kijkuiloj yekinika amatajkuilolmej tein kipia Biblia, kiniluij israelitas: “Nejin tajtolmej amo nenkaj, ta kichiuas xinemikan” (Deut. 32:47). Akin kitakamatiskiaj tein kijtouaya iTajtol Dios, yolpakiskiaj uan kuali kinkisaskia tein kichiuaskiaj (Sal. 1:​2, 3). Maski Biblia ne uejkaujya moijkuiloj, kisentoka kinpaleuia miakej maj mopatakan. Tein tayolmajxitia Biblia nochipa tapaleuiani desde ne uejkauj uan hasta axkan. Keman tikixtajtoltiaj uan itech titanemiliaj tein kijtoua, Jehová akin kichiuak maj moijkuilo, kikui ichikaualis para techpaleuis maj tikchiuakan tein timomachtiaj (Sal. 119:27; Mal. 3:16; Heb. 4:12). Akin kichiuak maj moijkuilo Biblia semi kineki mitsonpaleuis. ¿Melauj ke nejin mitsonyolchikaua xikonneki nochipa tikonixtajtoltis? w23.02 3 § 5, 6

Itech Apocalipsis capítulo 13 kijtoua toni kichiua chikometika tsontekon tein kiixnextia Reino Unido uan Estados Unidos. Kijtoua nejin: “Kipiaya ome ikuakuau keme kipia in okich ichkat. Pero [...] tajtojtinemia pitsotik keme ne ueyi tekuani ten kiliaj dragón”. Nejin “okuilin kichiuak ya ueyi mouiskatekime hasta ma ual panuetsi tit desde ne eluiyaktsinko para ma kitakan nochi in taltikpakyetoni” (Apoc. 13:​11-15). Uan itech Apocalipsis capítulo 16 uan 19 kitokaytia kemej tanauatijkej tein amo melauak (Apoc. 16:13; 19:20). Daniel no ika tajtoj tein kichiuaj Reino Unido uan Estados Unidos keman kijtoj: “Semi tauejuelos” (Dan. 8:​19, 23, 24, nota). Uan yejua nejon tein panok itech Ojpatika Ueyi Neteuilis. Ome uejueyi bombas tein ika tamik nejin neteuilis kisenchijchiujkej tamatinij kayomej Reino Unido uan Estados Unidos. Ijkon, nejin ueyi tekiuajyot kichiuak “ma ual panuetsi tit desde ne eluiyaktsinko”. w22.05 10 § 9