Tinojijenyi Ngozvo Uphorofita Unobhuya Ngozvo Vana 8 va Jakobe—Divi 2

1. Idivi ripi lo uphorofita wa Jakobe paainga oda kufa watisajija ndiwona mucijijo cino?

VANA va Jakobe vakaungana mumbhiri vesinasa kuyaeya baba wavo vesikomborera umwe nga umwe wavo. Inga zvatakawona mucijijo cakapera, magama a Jakobe kuna Rubheni, Simiyoni, Revhi uye Judha akadakajisa uye nguva jimweni vana vake vakashamisika. Ngo kudalo, ivona vakazvivhunjisa kuti zvicinyi zvaizobhuiwa ndi Jakobe kuvana vake vamweni vainga vasara. Ngatiwone kuti zvicinyi zvatinojija pamasoko ake aakabhuya kuna Zebhuroni, Isakari, Dhani, Gadhi, Asheri, Nafitari, Josefa uye Bhenjamini.a

ZEBHURONI

2. Sananguranyi makomborero a Zebhuroni uye kuti akazajikisa kudini? (Genesisi 49:13) (Wonanyi bhokiso.)

² Verenganyi Genesisi 49:13. Jakobe wakakhombija kuti mubarirwana wa Zebhuroni waizolalama mumbhiri mo mukova o kumaojanyemba onyika yo Cipikirwa. Pa makore 200 akazotevera vaZebhuroni vakazoashira ndhaka yo ndau yavo. Painga pakati po jombe lo Garireya uye no Medhiteraniya. Mosi wakaphorofita kuti: ‘Dakalai yewe Zebhuroni pakubuda kako.’ (Dhe. 33:18) Izvi zvinoda kubhuya kuti zvaizonga zvakareruka kuti Zebhuroni aite zvokutengeserana ngokuti waigara pakati no pakati po majombe maviri. Kunyange zvisiripi izvona, mubarirwana wa Zebhuroni wainga no cikonzero cokuti vadakare.

3. Icinyi cingatibesa kuti tidakare ngo zvatinazvo?

³ Zvicinyi zvatinojija? Tino zvikonzero zvokuti tidakare azvinenyi nokuti tiri kupi kana kuti tiri pamaemere api ozviro. Kuti tilambe tesidakala tinodikana kugutsikana ngo zvatinazvo. (Ps. 16:6; 24:5) Nguva jimweni, zvakareruka kuti tineseke maningi kudai tikalangarira zviro zvatisina. Ngo kudalo, ejanyi kuwona zviro zvakanaka no kudakajwa ngo upenyu.—VaG. 6:4.

ISAKARI

4. Sananguranyi cikomborero ca Isakari uye cakazajikisa kudini. (Genesisi 49:14, 15) (Wonanyi bhokiso.)

⁴ Verenganyi Genesisi 49:14, 15. Jakobe wakabonga maningi Isakari kuti unoshanda ngo simba omuezanisa no dhongi rino makodo akavanga cinyama cinokona kutwala mutoro unorema. Jakobe unobhuyazve kuti Isakari waizova no nyika inodakajisa. Maererano no masoko a Jakobe, mu barirwana wo jinja la Isakari wakaashira ndhaka yo nyika inoivha ino ndimo iri phedo no mukova wa Jordhani. (Jos. 19:22) Apana kukaya-kaya kuti vakashanda ngo simba kuti varime mumunda mavo uye voshandazve ngo simba kuti vabese vamweni. (1 Maj. 4:7, 17) Inga muezaniso, Bharaki no mu phorofita wo kaji Dhebhora vakakumbira besero ku vaIziraeri kuti vaende koorwisana no Sisera. Jinja la Isakari lakazvipira kuti riende koobesa, uye vainga vakanasiririka kuti vazorwisanazve pa nguva imweni.—Vat. 5:15

5. Ngenyi tinodikana kuvangisira kuti tive vanoshanda ngo simba?

⁵ Zvicinyi zvatinojija? Jehovha unokoshesa kushanda kedu ngo simba mubasa lake inga makoshesere aaita kushanda ngo simba kaaizwa ngo jinja la Isakari. (Mup. 2:24) Inga muezaniso, hama jinoshanda ngo simba kuti jiwonerere ungano. (1 Tim. 3:1) Hama iji ajirwi hondo kamare asi vanodikana kushanda ngo simba kuti vajivirire vandhu va Mwari pa ngozi yo zvo uMwari. (1 VaK. 5:1, 5; Judh. 17-23) Vanoshanda ngo simba kuti vanasirire uye vaite hurukuro jinokurujira jinovangisa ungano.—1 Tim. 5:17.

DHANI

6. Ibasa ripi lakagajwa jinja la Dhani? (Genesisi 49:17, 18) (Wonanyi bhokiso.)

⁶ Verenganyi Genesisi 49:17, 18. Jakobe wakafananija Dhani no nyoka inotora muvengi wakakura kuipinda wakadai inga bhiza lo hondo no mundhu waro. Dhani waizokhombija kuti wainga akashata ku vavengi kujinja lo Iziraeri. Povaiita rwendo kuenda ku nyika yo Cipikirwa jinja la Dhani rakajivirira vaIziraeri ngo kuita ulongwa wo kuhamba ‘ngo sure’ kuitira kuvangwarira. (Num. 10:25) Kunyange kuti vamweni vo jinja lo Iziraeri avasaiwona zvese zvaaizwa ngo jinja la Dhani ngo sure kavo, asi basa ravaiitari raikosha maningi.

7. Tinodikana kuzvizwa kudini pazvese zvatinogajwa kuti tiite mu basa la Jehovha?

⁷ Zvicinyi zvatinojija? Makamboita basa laikhombija kuti ari kosheshwi ngo vamweni here? Nguva jimweni makambobesa kunasirira-nasirira pa Nyumba yo Kunamatira, kuzvipira kushanda pa gungano kana kuti kubesa pabasa rimweniwo haro. Kudai zvakadalo, munodikana kubongwa! Nguva jese langariranyi kuti Jehovha unowona uye unokoshesa zvese zvamunomuitira. Iyena unobonga maningi ngo kumunamata haiwa ngokuti muri kupsaka kubongwa ngo vamweni asi ngokuti munoda kukhombija rudo wenyu wo cokwadi kaari.—Mateu 6:1-4.

GADHI

8. Zvicinyi zvakaita kuti zvive nyore kuti vavengi vo Iziraeri varwise jinja la gadhi? (Genesisi 49:19) (Wonanyi bhokiso.)

⁸ Verenganyi Genesisi 49:19. Jakobe wakabhuya kuti cikwata co vavengi cinozopsasa Gadhi. Padarika mazana maviri omakore, jinja la Gadhi rakaviya kuzotora nyika iri kumavhazuva omulambo wo Jordhani nyika yakaita mugano no majinja o vavengi. Ndau iyi yakaita kuti jinja iri rive pangozi yo kurwiswa. Ngo kudalo, vaGadhi vaida nyika iyi ngokuti yainga no zviro zvakawanda zvokuti zvinyama zvavo zvirhye. (Num. 32:1, 5) Zvakajeka kuti vaGadhi vainga vandhu vakashinga. Kupinda izvi vaithemba kuti Jehovha waizovabesa kujivirira nyika yavo yaakavapa ku vavengi. Vakatoendesa zvikwata zvavo kuti vaende koobesa majinja amweni kuti vawane nyika yo Cipikirwa yo kumavirira ko Jordhani. (Num. 32:16-19) Vaithemba kuti Jehovha waizojivirira vakaji vavo no vana povainga vasipo. Jehovha wakavakomborera ngo ndava yo kucunga kavo no kuzvipira kavo.—Jos. 22:1-4.

9. Ngenyi kuthemba katinoita Jehovha kunozopsasa zvikhetwa zvedu mu upenyu wedu?

⁹ Zvicinyi zvatajija? Kuti tinamate Jehovha pa nguva yatinosangana no matambujiko, tinodikana kulamba tesimuthema. (Ps. 37:3) Vakawanda mazuva ano vari kukhombija kuthemba Jehovha ngokuita zvese zvavanokwanisa kuti vabese pabasa lo kuvaka, kushanda kunodiwa vapariji kana kuti mabasa amweniwo. Vanoita izvi ngokuti vanothemba kuti Jehovha nguva jese unovangwarira.—Ps. 23:1.

ASHERI

10. Zvinyi zvisito kuizwa ngo jinja la Asheri? (Genesisi 49:20) (Wonanyi bhokiso.)

¹⁰ Verenganyi Genesisi 49:20. Jakobe wainga akabhuya kuti jinja la Asheri laizobudirira uye izvi ndizvona zvakazoitika kamare. Kukovaniswa ko jinja la Asheri kaibatanija ndau jaiivha jo muIziraeri yese. (Dhe. 33:24) Yaaitirana mugano no jombe lo ku Medhiteraniya uye zvaibatanija parajhi yo ngarava yozvo kutengeserana ku Sidhomu. Ngo kudalo, Asheri aato kukona kugogomera vaKhenani munyika yake. (Vat. 1:31, 32) Zviito zvakashata zvo vaKhenani no kubudirira kaaita Asheri zvakaita kuti asavangisira pakunamata kakacena. Inga muezaniso, mutongi Bharaki paaikumbira besero kuti aende koorwisana no masoca o vaKhenani, jinja la Asheri arito kudavira. Inga muviyo, jinja iri lakazuza mukana wo kuva varipowo pakuwina kunoshamisa ‘pakumwa yo Megidho.’ (Vat. 5:19-21) Asheri wakarunjika maningi ngo kuzwa ngoma yo kuwina yakafemerwa ndi Bharaki na Dhebhora yaibatanija masoko anoti: ‘Asheri wainga akagara asina basa mumbhiri mo jombe.’—Vat. 5:17.

11. Ngenyi tinodikana kuva vandhu vari pakati no pakati pa zviro zvo kunyama?

¹¹ Zvicinyi zvatinojija? Tinoda kuita zvese zvatikona pakushandira Jehovha. Kuti tiite izvi tinodikana kulamba mulangariro wo nyika wokuti mare no zviro zvatingava nazvo zvinokosha maningi mu upenyu. (Zvi. 18:11) Kuvangisira kuti tive no mawonero akaezanana ngo pamusolo po mare. (Mup. 7:12; VaH. 13:5) Atitenderi kuti kupsaka katinoita zvokurarama ndizvona kurembese kushandira katinoita Mwari. Pano kudalo tinopsaka kupa zvakanakisisa zvedu, nguva yedu uye no simba redu zvino, tesiziva kuti upenyu wakanakisisa wakatiemera mberiyo.—Ps. 4:8.

NAFITARI

12. Ngenyi tingati makomborero a Nafitari akava o cokwadi? (Genesisi 49:21) (Wonanyi bhokiso.)

¹² Verenganyi Genesisi 49:21. ‘Masoko anodakajisa’ akabhuiwa ndi Jakobe aibhuira mavereketere aizoita Jesu mubasa lake lo kuparijira pasi pano. Jesu waizivikanwa ngo majijisire ake akanaka wakaita kuti Kafernaume ndau ya Nafitari ive ‘thaundi lake.’ (Mateu 4:13; 9:1; Johani 7:46) Esibhuya ngo zva Jesu Isaya wakaphorofita esibhuya ngo zva Zebhuroni na Nafitari kuti: “Vaizowona ruvheneko rukuru.” (Isa. 9:1, 2) Jesu wainga ‘ruvheneko wo cokwadi waivhenekera makwanja o vandhu vese’ ngo majijisire ake.—Johani 1:9.

13. Tingaitenyi kuti tive no cokwadi cokuti zvatinobhuya zvinodakajisa Jehovha?

¹³ Zvicinyi zvatinojija? Zvatinobhuya uye mabhuire atinoita zvinokosha maningi kuna Jehovha. Tingaitisa kudini kuti “tibhuye magama akanaka” anodakajisa Jehovha? Tinodikana kubhuya cokwadi. (Ps. 15:1, 2) Kana kuva vandhu vanovangisa vamweni ngo zvatinobhuya ngo kutama kuva vandhu vanoshora no kugunun’na. (VaE. 4:29) Tingava no cinangwa cokukasika kutangisa mabhuyo angatiita kuti tipe ucapupu.

JOSEFA

14. Sananguranyi kuti makomborero a Josefa akakhombijisa kudini kuti ngo o cokwadi. (Genesisi 49:22, 26) (Wonanyi bhokiso.)

¹⁴ Verenganyi Genesisi 49:22, 26. Jakobe waikadada maningi ngo mwana wake Jasefa. Ngokuti iyena ‘wakakhetwa pakati po vakoma vake.’ Jakobe wakamudanija kuti ‘davi lo mumbuti uri pano ndimo unobara maningi.’ Jakobe ndiyena wainga mumbuti uye Josefa ndiyena wainga davi rakona. Josefa wainga mwana wo dangwe wo mukaji wa Jakobe waaida maningi, Rakeri. Jakobe wakakhombija Josefa kuti waizoashira ndhaka yakapetwa kaviri kudarika ya Rubheni dangwe la Jakobe kuvha kumukaji wake unozwi Reya wainga alasikirwa ngo udangwe. (Gen. 48:5, 6; 1 Mk. 5:1, 2) Kuzajika ko ciphorofita ici, mubarirwana wo vana va Josefa, Efremu na Manase vakaashira ndhaka yo nyika inga majinja maviri akapalajana.—Gen. 49:25; Jos. 14:4.

15. Josefa wakaitenyi paakabatwa zvisito kururama?

¹⁵ Jakobe wakabhuya ngo zvo vafuri vouta ‘vakafura Josefa uye vakalamba veimuzonda.’ (Gen. 49:23) Vaaitari zviro zvakashata vainga vakoma vake, zviro izvi zvakaita kuti atambujike. Ngo kudalo, Josefa aato kunyangajirwa hama jake na Jehovha. Inga zvakabhuya Jakobe kuti: ‘Uta wa Josefa wakalamba uri pandau uye muhoko jake jakalamba jakavanga.’ (Gen. 49:24) Josefa waithemba Jehovha paaisangana no muejo uye aato kuregerera vakoma vake basi asi wakavabata ngo unyasha. (Gen. 47:11, 12) Josefa wakatendera kuti zvineso zvaaisangana nazvo zvimunasirire kuitira zvaizoviya. (Ps. 105:17-19) Inga muviyo, Jehovha wakamushandisa ngo njira inoshamisa.

16. Tingatevejeresa kudini muezaniso wa Josefa patinosangana no muejo?

¹⁶ Zvicinyi zvatinojija? Musazombofa makasiya kuti muejo jimuparajanise na Jehovha uye no hama no hanzvaji jedu jatinonamata najo. Jehovha unotendera kuti tiejwe kutenda kedu kuti zviite divi lo kutijijisa. (VaH. 12:7.) Kujijiswa uku kunotibesa kuti tisakurire mugariro wo ciKristu wakadai inga unyasha no kuregerera. (VaH. 12:11) Jehovha unozotipa mubairo wo kucungirira kedu inga zvaakaita na Josefa.

BHENJAMINI

17. Ciphorofita cakabhuiwa ndi Jakobe kuna Bhenjamini, cakazajikisa kudini? (Genesisi 49:27) (Wonanyi bhokiso.)

¹⁷ Verenganyi Genesisi 49:27. Jakobe wainga akabhuya kuti vaBhenjamini vaizova vanokasika pakurwa inga imbwa yo mugwasha. (Vat. 20:15, 16; 1 Mk. 12:2) Ainga ‘mangwanani’ o umambo wa Iziraeri jinja la Bhenjamini lakagaja mambo wo kutanga wo Iziraeri Sauro. Wakakhombija kuva murwi uno simba no anotyisa paakarwisana no vaFiristiya. (1 Sam. 9:15-17, 21) ‘Papera makore akawanda’, mambo wo kaji Esteri na Modhekai vari vaviri vainga vo jinja la Bhenjamini vakaponesa vaIziraeri pakuda kuulaiwa ngo umambo wo Persiya.—Est. 2:5-7; 8:3; 10:3.

18. Tingatevejeresa kudini kugondeka ka Bhenjamini pa ulongwa wa Jehovha?

¹⁸ Zvicinyi zvatinojija? Apana kukaya-kaya kuti vaBhenjamini vaidakala maningi ngo kuwona umwe wavo waamabo kuzajika ko ciphorofita ici. Ngo kudalo, Jehovha paakacinja umambo wa Judha kuendesa kuna Dhavhidhi, vaBhenjamini vakazotsigira cinjo iyi. (2 Sam. 3:17-19) Pa makore akawanda akazotevera, majinja amweni paakapanduka, vaBhenjamini vakalamba vakagondeka kuna Judha na mambo wainga akagajwa ndi Jehovha. (1 Maj. 11:31, 32; 12:19, 21) Na yesuwo ngatitsigire vaya vakagajwa ndi Jehovha kuti vatungamirire ungano mazuva ano.—1 VaT. 5:12.

19. Tingabesereka kudini ngo uphorofita wakabhuiwa ndi Jakobe paainga oda kufa?

¹⁹ Uphorofita wa Jakobe paainga oda kufa ungakwanisa kutibesa. Kuongorora kuzajika ko uphorofita uwu kunovangisa kutenda kedu pakuva takagondeka ku soko lo uphorofita la Jehovha. Uye kulangarira kuti vana va Jakobe vakakomborereswa kudini kunotibesa kuzwisisa kuti tingadakajisa kudini Jehovha.