पाठ ४
जिम्मेवार हुन सिकाउनुहोस्
जिम्मेवार हुनुमा के समावेश छ?
जिम्मेवार व्यक्तिहरू भरोसायोग्य हुन्छन्। तिनीहरू आफूलाई सुम्पिइएको काम राम्रोसँग अनि समयमै सिध्याउँछन्।
सानै भए तापनि छोराछोरीहरू जिम्मेवार हुन सिक्न सक्छन्। एउटा किताब (Parenting Without Borders) यसो भन्छ, “बच्चाहरू १५ महिनाको भएपछि आमाबुबाले भनेको मान्न थाल्छन्। अनि १८ महिनाको भएपछि तिनीहरू आमाबुबाको सिको गर्न थाल्छन्। थुप्रै ठाउँमा आमाबुबाहरू आफ्नो पाँच-सात वर्षको छोराछोरीलाई घरको कामकाजमा हात बटाउन सिकाउँछन्। अनि सानै भए पनि तिनीहरू घरका थुप्रै कामहरू राम्रोसँग पूरा गर्न सक्छन्।”
जिम्मेवार हुनु किन महत्त्वपूर्ण छ?
कुनै-कुनै ठाउँमा हुर्किसकेका छोराछोरीहरू घर छाडेर एक्लै बस्न रुचाउँछन्। तर एक्लैले विभिन्न समस्याहरूको सामना गर्न नसकेपछि तिनीहरू फेरि आमाबुबाकहाँ नै फर्कन्छन्। किनभने आमाबुबाले तिनीहरूलाई पैसाको सदुपयोग कसरी गर्ने, घर कसरी चलाउने अनि दैनिक कामकुराप्रति कसरी जिम्मेवार हुने भनेर सिकाएका हुँदैनन्।
त्यसकारण छोराछोरीलाई सानैदेखि जिम्मेवार हुन सिकाउनुपर्छ। त्यसो गर्दा तिनीहरू पछि गएर जिम्मेवार व्यक्ति हुन सक्छन्। छोराछोरी हुर्काउने सन्दर्भमा लेखिएको एउटा किताब (How to Raise an Adult) यसो भन्छ, “छोराछोरीलाई १८ वर्षसम्म काखी च्यापेर त्यसपछि चाहिँ ‘आफ्नो खुट्टामा आफै उभिनुपर्छ’ भनेर संसारमा यत्तिकै नछोड्नुहोस्।”
जिम्मेवार हुन कसरी सिकाउने?
काम अह्राउनुहोस्।
बाइबलको सिद्धान्त: “मेहनतको फल मीठो हुन्छ।”—हितोपदेश १४:२३.
साना केटाकेटीहरू आफ्नो आमाबुबालाई सघाउन चाहन्छन्। त्यसैले तिनीहरूमा त्यस्तो चाहना हुँदा नै तिनीहरूलाई घरायसी काम अह्राउनुहोस्।
केही आमाबुबाहरू छोराछोरीलाई घरायसी कामकाज अह्राउँदैनन् किनभने तिनीहरू यस्तो तर्क गर्छन्, ‘स्कुलको होमवर्क नै टन्नै हुन्छ त्यसमाथि घरको काम दिएर तिनीहरूको बोझ अझ किन बढाउनु?’
तर घरायसी काम गर्ने केटाकेटीहरूले पढाइमा राम्रो गर्ने सम्भावना पनि बढी हुन्छ। किनकि घरायसी काम गर्दा तिनीहरूले आफूलाई दिइएको काम स्विकार्न र त्यो राम्ररी पूरा गर्न सिकिरहेका हुन्छन्। एउटा किताब (Parenting Without Borders) यसो भन्छ, “छोराछोरीले घरको कामकुरामा हात बटाउन खोज्दा हामीले त्यसको बेवास्ता गऱ्यौँ भने तिनीहरूले अरूलाई मदत गर्नु पर्दैन रहेछ भनेर सोच्ने छन्। . . . अनि आफ्नो काम पनि अरूले गरिदिएको आशा गर्छन्।”
घरायसी काम गर्दा छोराछोरीले अरूलाई मदत गर्न र निःस्वार्थ हुन सिक्छन्। घरको काम गर्दा तिनीहरूले आफू पनि परिवारको महत्त्वपूर्ण सदस्य हुँ भनेर महसुस गर्नेछन् र आफूलाई दिइएको कामप्रति जिम्मेवार हुन सिक्नेछन्।
आफ्नो गल्तीप्रति जिम्मेवार हुन सिकाउनुहोस्।
बाइबलको सिद्धान्त: “सल्लाह सुन र अनुशासन स्विकार; तब तिमी बुद्धिमान् हुनेछौ।”—हितोपदेश १९:२०.
छोराछोरीले गल्ती गर्दा जस्तै, तिनले अरूको सरसामान बिगारिदिँदा तिनको गल्ती ढाकछोप नगर्नुहोस्। हुन सक्छ तिनले आफ्नो गल्ती स्विकार्न सक्छन् र त्यसको परिणाम भोग्न पनि तयार हुन सक्छन् अथवा त्यसको क्षति बेहोर्न पनि सक्छन्।
आफ्नो गल्तीप्रति जिम्मेवार हुने छोराछोरीले निम्न कुराहरू सिक्छन्:
इमानदार हुन अनि आफ्नो गल्ती स्विकार्न
अरूलाई दोष नलगाउन
बहाना नबनाउन
आवश्यक परेमा माफी माग्न