Eitaalo oshike?
EITAALO oto li fatulula ngiini? Yamwe otaye li fatulula kutya okukala neinekelo moshinima waahe na ontseyo yasha. Omwaamerika a tseyika nawa gwedhina H. L. Mencken ngoka e li omunyoli nomutoolinkundana, oshikando shimwe okwa li a fatulula eitaalo kutya olyo ‘okwiitaala oshinima shoka tashi vulika itaashi ka ningwa nando.’
Mepingathano naashoka, Ombiimbeli hasho nando tayi ti ngaaka. Oohapu dhaKalunga otadhi ti: ‘Okukala tu na eitaalo otashi ti okukala tu na einekelo lya kola miinima mbyoka twe yi tegamena [noli li euliko li iwetikile lyiinima yashili] mbyoka itaatu vulu oku yi mona ngashingeyi.’—Aahebeli 11:1, yelekanitha NW.
Molwaashoka aantu oye na omadhiladhilo ga yooloka kombinga yeitaalo, natu taleni komayamukulo gomapulo taga landula:
• Ongiini efatululo lyOmbiimbeli lya yooloka ko kwaashoka aantu oyendji haya ti uuna taya popi kombinga yeitaalo?
• Omolwashike sha simanenena okukala tu na eitaalo ndyoka lya hokololwa mOmbiimbeli?
• Ongiini to vulu okukala neitaalo lya kola?
Ombapila yuuthemba nuunzapo wa kola
Oshitya shOshigreka sha tolokwa “einekelo lya kola” osha li hashi longithwa olundji pethimbo sho embo lyOmbiimbeli lyAahebeli tali nyolwa. Osha li hashi holoka olundji moombapila dhopangeshefa nosha li hashi gandja eshilipaleko kutya monakuyiwa oto ka mona eliko lyontumba. Onkee ano, embo limwe otali ti kutya Aahebeli 11:1 otaya vulu okutolokwa ngeyi: “Eitaalo olyo ombapila yuuthemba yiinima mbyoka twe yi tegamena.”
Ngele owa landa nale oshinima mongeshefa yi shi okwiinekelwa nokonima owe shi tegelela shi thike kungoye, nena owu ulika eitaalo lyoludhi ndoka. Okambapila komafutilo hoka wa pewa mongeshefa konima sho wa landa mo oshinima shontumba oke ku pa einekelo kutya oto ke shi mona. Okambapila hoka wa li wa pewa oke li ombapila yuuthemba neshilipaleko kutya oto ka mona shoka wa landa. Ngele owe ka kanitha nenge we ke ekelehi, nena owa kanitha euliko kutya ongoye mwene gwoshinima shoka. Sha faathana, mboka yi itaala kutya Kalunga ota ka gwanitha omauvaneko ge oye na eshilipaleko oku ka mona shoka ya tegamena. Kombinga onkwawo, mboka kaaye na eitaalo nenge ye li etha po kaye na uuthemba oku ka mona shoka Kalunga u uvaneka.—Jakob 1:5-8.
Uutumbulilo wulwe mAahebeli 11:1 mboka wa tolokwa ‘euliko li iwetikile’ owu na edhiladhilo lyokugandja uunzapo mboka tawu kondjithathana naashoka tashi monika owala sha fa shoshili. Pashiholelwa, etango ohali monika lya fa tali dhingoloka evi, molwaashoka ohali piti kuuzilo nokweenda mewangandjo nohali ningine kuuninginino. Ihe uunzapo okuza kaatseyinyothi nokaatseyimwaalu otawu ulike kutya evi olyo hali dhingoloka etango. Ngele owa tseya nawa uushili mboka noku wu taamba ko, oto ka kala neitaalo kutya evi olyo hali dhingoloka etango, nonando omeho goye otage ku pe shimwe shi ili. Okukala wu na eitaalo itashi ti kutya okwiitaala oshinima kuu shi uvite ko. Pehala lyaashoka, otashi ku kwathele wu uve ko iinima ngaashi yi li lela.
Eitaalo lya kola olya simana shi thike peni?
Ombiimbeli otayi tu ladhipike tu kale tu na eitaalo ndyoka lya kola noli na omakankameno, nonando otashi pula tu lundulule okudhiladhila kwetu. Eitaalo lya tya ngaaka olya simanenena. Omuyapostoli Paulus okwa nyola a ti: “Kape na ngoka ta hokiwa kuKalunga, ngele ke na eitaalo. Oshoka ngoka te ya kuKalunga, oku na okukala i itaala kutya Kalunga oko e li nota futu ayehe mboka taye mu kongo.”—Aahebeli 11:6.
Opu na iinima oyindji tayi vulu oku ku imba wu kale wu na eitaalo lya kola. Ihe oto ke shi pondola ngele owa katuka oonkatu ne ndhoka dha popiwa pomapandja taga landula.