ONTOPOLWA 7
Mbela muukwanegumbo weni omu na okanona okanashipotha?
1, 2. (a) Jesus okwa gandja eudhi lini opo a tse omuthindo okwaahenuudhiginini kwaawiliki yelongelokalunga lyOshijuda? (b) Oshike tatu vulu okwiilonga meudhi lyaJesus kombinga yaagundjuka?
OMASIKU omashona manga Jesus inaa sa, okwa li a pula ongundu yaawiliki yelongelokalunga lyOshijuda epulo tali pendutha omadhiladhilo sho a ti: “Otamu dhiladhila ngiini? Okwa li ku na omuntu e na oyana aamati yaali. Oye a yi komutango e ta ti: ‘Mumwandje, inda, u ka longe nena meyana lyandje lyomiviinu.’ Oye a yamukula: ‘Inandi hala,’ ihe komeho okwi itedhulula e ta yi. He okwa yi ihe komukwawo e te mu lombwele oohapu odho tuu ndhoka. Oye a yamukula: ‘Eeno tate,’ ye ina ya. Oguni po gwaambaka yaali a gwanitha ehalo lyahe?” Aawiliki Aajuda oya yamukula ya ti: “Oonguka gwotango.”—Mateus 21:28-31.
2 Mpaka Jesus okwa li a tsu omuthindo okwaahenuudhiginini kwaawiliki Aajuda. Oya li ngaashi omumati omutiyali, molwaashoka oya li yu uvaneke okulonga ehalo lyaKalunga, ihe inaya gwanitha euvaneko lyawo. Ihe aavali oyendji oye shi kutya eudhi ndika lyaJesus otali ulike kutya okwa li a tseya nawa shoka hashi ningwa muukwanegumbo. Ngaashi e shi ulika, olundji ohashi kala oshidhigu okutseya shoka aagundjuka taya dhiladhila nenge okutengeneka shoka taya ka ninga. Otashi vulika omugundjuka e ete omaupyakadhi ogendji pethimbo lyoomvula dhokamukondapweyu, ihe ngele a koko oha ningi omukuluntu e shi okwiinekelwa nokusimanekwa. Shika osho tu na okukaleka momadhiladhilo ngele tatu kundathana kombinga yuupyakadhi wuunashipotha mokati kaagundjuka.
OMUNASHIPOTHA OMUNTU A TYA NGIINI?
3. Omolwashike aavali kaaye na okweendelela okuthika pehulithodhiladhilo kutya omwana omunashipotha?
3 Otashi vulika ethimbo nethimbo wu uve aagundjuka mboka taya tukuluthile aavali yawo oshipotha. Otashi vulika wu shi uukwanegumbo moka mu na omugundjuka ihu uvu ko. Ihe nonando ongaaka, haaluhe oshipu okutseya ngele okanona okanashipotha lela. Niishewe, oshidhigu okuuva ko kutya omolwashike aanona yamwe aanashipotha omanga yalwe ye li nawa, nonando ohaya zi megumbo limwe. Aavali oye na okuninga shike ngele oye wete kutya gumwe gwomoyana oku li pokuninga omunashipotha ye mwenemwene? Opo tu yamukule epulo ndika, otu na okukundathana tango kutya omunashipotha omuntu a tya ngiini.
4-6. (a) Omunashipotha omuntu a tya ngiini? (b) Aavali oye na okudhimbulukwa shike ngele aanona yawo aagundjuka omathimbo gamwe itaya vulika kuyo?
4 Oku shi popya paunathangwa, omunashipotha omuntu ngoka e na omanganga noiha vulika nandonando kwaangoka e na oonkondopangelo. Odhoshili kutya ‘uugoya owa kakatela momwenyo gwomumati.’ (Omayeletumbulo 22:15) Ano osha yela kutya omathimbo nomathimbo aanona ayehe ohaya pataneke aavali yawo nenge yalwe mboka ye na oonkondopangelo. Shika ohashi ningwa unene tuu pethimbo lyokukoka palutu nopamaiyuvo ndyoka hali ithanwa okamukondapweyu. Omuntu kehe oha kala e uvite nayi ngele onkalamwenyo ye tayi lunduluka, nethimbo lyokamukondapweyu olyo ethimbo lyomalunduluko ogendji. Pethimbo mpoka omumwoye omugundjuka omumati nenge omukadhona oha koko u uka kuukuluntu. Osho molwaashoka pethimbo ndyoka aavali naanona yamwe ihaayu uvathana. Olundji oshi li paunshitwe kaavali okukambadhala okuya moshipala elunduluko ndika, omanga aagundjuka haya kala ya hala oku li endelelitha.
5 Omugundjuka omunashipotha oha pilamene oompango dhaavali ye. Ihe dhimbulukwa kutya okanona ngele oka kala ihaaka vulika omathimbo gamwe itashi ti kutya okanashipotha. Ngele tashi ya piinima yopambepo, aanona yamwe kaye na naanaa ohokwe moshili yOmbiimbeli, ihe shika itashi ti kutya oye li aanashipotha. Ngele owu li omuvali, ino endelela okuthika pehulithodhiladhilo kutya okanona koye okanashipotha.
6 Mbela aagundjuka ayehe ohaya tukuluthile aavali yawo oshipotha pethimbo lyokamukondapweyu? Aawe, hasho nando. Dhoshili, uunzapo otawu ulike kutya aashona owala yomaagundjuka haya kala aanashipotha lela pethimbo lyokamukondapweyu. Ihe ongiini kombinga yokanona hoka ka ninga omunashipotha ye mwenemwene? Oshike hashi etitha uunashipotha mboka?
IINIMA MBYOKA HAYI ETITHA UUNASHIPOTHA
7. Ongiini uuyuni waSatana tawu vulu okunwetha mo okanona ka kale okanashipotha?
7 Oshinima shimwe shoka hashi etitha unene uunashipotha osho enwethomo lyuuyuni waSatana. Ombiimbeli otayi ti: “Uuyuni auhe ou li mepangelo lyomuhindadhi.” (1 Johannes 5:19) Uuyuni mbuka wu li mepangelo lyaSatana owu na iikala ya nika oshiponga mbyoka Aakriste ye na okukondjitha. (Johannes 17:15) Kunena iikala mbika oya nika unene oshiponga noyu udha omanwethomo omawinayi shi vulithe nale. (2 Timoteus 3:1-5, 13) Ngele aavali itaya longo oyana, itaye ya londodha noku ya gamena, nena oyana otaya vulu okugwililwa po nuupu ‘kombepo ndjoka tayi pangele ngashingeyi aantu mboka ihaa vulika kuKalunga.’ (Aaefeso 2:2) Oshinima shoka sha pambathana naashoka osho ethininiko lyoomakula. Ombiimbeli otayi ti: “Ngoka ta kala paagoya, ota likola uuwinayi.” (Omayeletumbulo 13:20) Sha faathana, ngoka te ende naamboka ye na ombepo yuuyuni mbuka ota ka nwethwa mo kombepo ndjoka. Aagundjuka oya pumbwa aluhe okukwathelwa yu uve ko kutya okuvulika komakotampango gaKalunga oku li ekankameno lyonkalamwenyo yi li dhingi.—Jesaja 48:17, 18.
8. Iinima yini tayi vulu okuningitha okanona ka kale okanashipotha?
8 Oshinima oshikwawo shoka tashi vulu okweeta uunashipotha osho onkalo yomegumbo. Pashiholelwa, ngele omuvali gumwe oku li ombwiyi yomalovu, ha longitha iingangamithi nenge ha ningi nayi omuvali omukwawo, omugundjuka ota vulu okukala netaloko lyonkalamwenyo ewinayi. Nokuli nomomagumbo moka mu na engungumano, okanona ohaka vulu okutukulutha oshipotha ngele ke uvite kutya aavali yako kaye na ko nasha nako. Ihe uunashipotha waagundjuka ihawu etwa aluhe kenwethomo lyaashoka hashi ningwa kaantu yalwe. Aanona yamwe ohaya pilamene oompango dhaavali yawo nonando aavali ohaya tula miilonga omakotampango gaKalunga nokugamena oyana ngaashi taya vulu kuuyuni mboka we ya kundukidha. Omolwashike mbela? Otashi vulika omolwokwaahagwanenena kwetu hoka ku li natango oshietithi shilwe shomaupyakadhi getu. Paulus okwa ti: “Uulunde owe etwa muuyuni komuntu gumwe [Adam], nuulunde we owe etelele eso. Onkee ano eso olya taandele maantu ayehe, oshoka ayehe oya yono.” (Aaroma 5:12) Adam okwa li omunashipotha i ihole mwene nokwa thigile oluvalo lwe okwaahagwanenena. Aagundjuka yamwe ohaya hogolola okukala aanashipotha naanaa ngaashi hekulululwa a ningi.
OSHIHOLELWA OSHIWINAYI SHAELI NOSHAREHABEAM
9. Omikalo dhini dhokuputudha okanona tadhi vulu oku ka ningitha ka tukule oshipotha?
9 Oshinima shimwe shoka tashi vulu okuningitha aagundjuka ya ninge aanashipotha osho etaloko lyaavali kaali li pandjele li na ko nasha nokuputudha oyana. (Aakolossa 3:21) Aavali yamwe mboka haya ningi oonkambadhala dha mana mo okuputudha nawa oyana ohaye ya ngambeke sha pitilila noku ya pa egeeloputudho lya kwata miiti. Yamwe ohaya lele oyana ondembula noihaye ya pe omisindalandu ndhoka tadhi vulu oku ya gamena. Kashi li aluhe oshipu oku ya pa egeeloputudho li li pandjele. Okanona kehe oka yooloka ko kokakwawo. Kamwe otashi vulika ka pumbwa unene etonatelo ke vulithe okakwawo. Iiholelwa iyali yomOmbiimbeli otayi tu kwathele okumona kutya osha nika oshiponga okukala hatu ngambeke aanona sha pitilila nenge hatu ya lele ondembula.
10. Omolwashike Eli a li omuvali kee na ondjele, nonando okwa li omusaaseri omukuluntu omudhiginini?
10 Omusaaseri omukuluntu gwaIsraeli shonale Eli okwa li e na aanona. Iilonga mbika yuusaaseri okwa li e yi longo uule woomvula 40 nosha yela kutya okwa li e shi nawa Ompango yaKalunga. Okwa li ha gwanitha po nuudhiginini iinakugwanithwa ye yuusaaseri notwi inekela kutya okwa li a longo nawa nokuli oyanamati Hofni naPinehas Ompango yaKalunga. Ihe nonando ongaaka, Eli okwa li a lele oyanamati ondembula. Hofni naPinehas oya li aasaaseri, ihe oya li “aadhudhu,” ye hole owala okulya nokuhondela. Ihe sho ya li ya longo iilonga yisitha ohoni motempeli, Eli ka li e na omukumo oku ya tidha mo miilonga yuusaaseri. Okwa li owala e ya ganda nokawi okatalala. Kungeyi, Eli okwa li a simaneke oyanamati komeho gokusimaneka Kalunga. Oshilanduliko, oyanamati oya li ya tukuluthile elongelokalunga lyaJehova lya yogoka oshipotha nuukwanegumbo we auhe owa li wa adhika koshiponga oshinene.—1 Samuel 2:12-17, 22-25, 29; 3:13, 14; 4:11-22.
11. Aavali otaya vulu okwiilonga shike moshiholelwa oshiwinayi shaEli?
11 Aanona yaEli oya li aakuluntu sho iiningwanima mbika ya ningwa, ihe ehokololo ndika otali ulike kutya osha nika oshiponga okwaagandja egeeloputudho kaanona. (Yelekanitha Omayeletumbulo 29:21.) Aavali yamwe otashi vulika haya tompakanitha ohole nokulela oyana ondembula e taya kala ihaaye ya tulile po oompango dha yela nodhopandunge ihaadhi lunduluka nokusa oshimpwiyu ye dhi tule miilonga. Ihaye ya pe egeeloputudho lyopahole, nokuli nuuna ya yona omakotampango gaKalunga. Omolwokulela aanona ondembula hoka kwaavali, aanona yawo otashi vulika ya kale ihaaya vulika koonkondopangelo dhawo nenge dhayalwe.—Yelekanitha Omuuvithi 8:11.
12. Rehabeam okwa ninga epuko lini mokulongitha kwe oonkondopangelo?
12 Otu na wo oshiholelwa shaRehabeam ngoka a li a longitha oonkondopangelo dhe sha pitilila. Okwa li omukwaniilwa gwahugunina gwuukwaniilwa wa hangana waIsraeli, ihe ka li omukwaniilwa omwaanawa. Okwa li a thigulula oshilongo moka aantu yamo kaaya li ye uvite ombili omolwomitenge omidhigu ndhoka ya li ya tsikwa kuhe Salomo. Mbela Rehabeam okwa li e ya sile ohenda? Aawe. Sho aatumwakalelipo ya li ye mu pula okukutha po oompango dhimwe oondhigu, ina pulakena komayele gopandunge gaagandjimayele aakuluntu nokwa li a gandja elombwelo opo omitenge dhaantu dhi dhigupalekwe noonkondo. Einenepeko lye olya li lya tukuluthitha omazimo omulongo gokuumbangalantu oshipotha, nuukwaniilwa we owa li wa topolwa pokati.—1 Aakwaniilwa 12:1-21; 2 Ondjalulo 10:19.
13. Ongiini aavali taya vulu okuyanda epuko ndyoka lya li lya ningwa kuRehabeam?
13 Aavali otaya vulu okwiilonga iiyilongomwa ya simana mehokololo lyOmbiimbeli li na ko nasha naRehabeam. Oya pumbwa ‘okukonga ekwatho kOMUWA’ megalikano nomokukonakona omikalo ndhoka haya longitha okuputudha oyana taye shi ningi metsokumwe nomakotampango gOmbiimbeli. (Episalomi 105:4) Omuuvithi 7:7 (OB-1954) ota ti: ‘Ehepeko ohali goyapaleke omunandunge.’ Oompango dha dhiladhilwa nawa ohadhi pe aagundjuka ompito ya koke nawa omanga tadhi ya gamene yaa mone iiponga. Ihe megumbo kamu na okukala oompango oondhigu noonkondo ndhoka tadhi imbi aanona yi ilonge okuninga iinima kuyo yene nokuninga omatokolo gawo yene. Uuna aavali taya kambadhala okukala ye na ondjele mokugandja kwawo egeeloputudho, sha hala okutya, itaaya pe oyana emanguluko lya pitilila yo itaye ya tulile po omangambeko ga kwata miiti noonkondo, oyana itaya ka kala negamo lyokutukula oshipotha.
GWANITHII PO OOMPUMBWE DHAANONA OPO YAA NINGE AANASHIPOTHA
14, 15. Aavali oye na okutala ko ngiini oyana sho taya koko?
14 Aavali ohaya kala ya nyanyukwa ngele ye wete oyana taya koko okuza kuunona sigo taya ningi aakuluntu. Ihe nonando ongaaka, otashi vulika haya kala ye na omaipulo ngele oyana mboka ye li pethimbo lyokamukondapweyu taya tameke okukala nehalo okuninga omatokolo kuyo yene. Ino kala wa kumwa ngele omumwoye ngoka e li methimbo ndyoka omathimbo gamwe ta kala a kukutika omutse nenge itaa longele kumwe nangoye. Dhimbulukwa kutya elalakano lyomuvali Omukriste oli na okukala okuputudha omwana a kale Omukriste a pyokoka, e na uupambepo wa kola noku shi okwiinekelwa.—Yelekanitha 1 Aakorinto 13:11; Aaefeso 4:13, 14.
15 Nonando otashi vulika shi li oshidhigu noonkondo kaavali, oya pumbwa okweetha po omukalondjigilile gwokutindila oyana emanguluko lya gwedhwa po ngele taye li pula. Okanona oka pumbwa okukoka momukalo omwaanawa ka ninge omukuluntu i ithikamena kuye mwene. Odhoshili kutya aagundjuka yamwe ohaya kala ya nika onkuluntu manga ye na oomvula omulongo nasha. Pashiholelwa, Ombiimbeli otayi popi omugundjuka omukwaniilwa Josia tayi ti: “Manga omugundjuka, Josia [e na omimvo 15 lwaampono] okwa tameke okusimaneka Kalunga kahekulu David.” Osha yela kutya omugundjuka nguka okwa li e shi okwiinekelwa.—2 Ondjalulo 34:1-3.
16. Sho aanona taye ende taya pewa emanguluko lya gwedhwa po, oye na okudhimbulukwa shike?
16 Ihe okukala nemanguluko ohaku endele pamwe niinakugwanithwa. Onkee ano, etha omumwoye ngoka e li pokuninga omukuluntu a mone iilanduliko yomatokolo ge gamwe ngoka a ninga noyiilonga ye. Ekotampango tali ti kutya “shono omuntu te shi kunu, osho wo ta ka teya” otali longo kaagundjuka nosho wo kaakuluntu. (Aagalati 6:7) Aanona itaya vulu okukala ya gamenwa sigo aluhe kaavali yawo. Ihe ongiini ngele omumwoye okwa hala okuninga sha shoka sha puka thiluthilu? Ngele owu na ko nasha naye, owu na oku shi tinda. Manga to mu yelithile kutya omolwashike we shi tinda, ino lundulula nando edhiladhilo lyoye wu shi mu pitikile. (Yelekanitha Mateus 5:37.) Nonando ongaaka, kambadhala oku shi tinda wa gundjila nopandunge, molwaashoka “eyamukulo etalala otali loteke ondjahi.”—Omayeletumbulo 15:1.
17. Omiinima yimwe yini aavali ye na okukwathela aagundjuka?
17 Aagundjuka oya pumbwa okupewa egeeloputudho ihaali tengauka nonando haaluhe taya tsu kumwe nomangambeko nosho wo oompango ndhoka taya tulilwa po. Oshiyemateka ngele oompango ohadhi lundululwa aluhe shi ikolelela kunkene aavali ye uvite esiku ndyoka. Niishewe, ngele aagundjuka taya pewa eladhipiko nekwatho mpoka sha pumbiwa opo ya vule okusinda uumbanda nohoni, otaya vulu okukoka ye na oondunge dhokwiithikamena kuyo yene. Aagundjuka ohaye shi pandula wo ngele aavali yawo oye yi inekela.—Yelekanitha Jesaja 35:3, 4; Lukas 16:10; 19:17.
18. Uushili wuni tawu tsu omukumo shi na ko nasha naagundjuka?
18 Aanona olundji ohaye shi enditha nawa ngele megumbo omu na ombili, elandulathano nohole. (Aaefeso 4:31, 32; Jakob 3:17, 18) Nokuli naagundjuka oyendji mboka ya kokela momagumbo kaage na elandulathano, mu na aavali ya pikwa kiikolitha, hamu kondjwa nenge mu na omanwethomo galwe omawinayi, oye shi pondola noya ninga aakuluntu ye li nawa. Onkee ano, ngele aagundjuka oya kokele megumbo moka ye uvite ya gamenwa noye shi kutya oye holike nohaya pewa eitulomo, nokuli nando ohaya tulilwa po omangambeko gontumba nosho wo egeeloputudho li li pandjele notali tsu kumwe nomakotampango gopamanyolo, otaya ka koka ya ninge aakuluntu mboka aavali yawo ye yu uvitile uugumbo.—Yelekanitha Omayeletumbulo 27:11.
UUNA AAMWOYE YE LI MUUPYAKADHI
19. Nonando aavali oye na okuputudha oyana pandjila ndjoka ye na okweenda nayo, oyana oye na okuninga shike?
19 Ohashi eta iizemo iiwanawa ngele aavali taya putudha oyana nawa. Omayeletumbulo 22:5 otaga ti: “Putudha omumati pandjila ndjoka e na okweenda nayo, nena nomuukulupe ita gamuka mo muyo.” Ihe ongiini kombinga yaanona mboka ye li momaupyakadhi ga kwata miiti nonando aavali yawo oye ya putudha nawa? Mbela shika otashi wapa ngaa? Eeno, otashi wapa. Oohapu dheyeletumbulo ndika odhi na okuuviwa ko metsokumwe noovelise dhimwe ndhoka tadhi tsu omuthindo kutya aanona oye na ‘okupulakena’ nokuvulika kaavali yawo. (Omayeletumbulo 1:8) Aavali naanona oye na okulongela kumwe mokutula miilonga omakotampango gopamanyolo ngele oya hala muukwanegumbo wawo mu kale uukumwe. Ngele aavali naanona itaya longele kumwe, otapu ka holoka omaupyakadhi.
20. Oshi li pandunge aavali yu ungaunge ngiini noyana ngele ya ningi epuko omolwokwaahadhiladhila nawa?
20 Aavali oye na okwiinyenga ngiini ngele omwana omugundjuka a ningi epuko e ta yi muupyakadhi? Omugundjuka oha kala unene a pumbwa ekwatho ethimbo ndyono. Ngele aavali oye shi kutya omugundjuka ngoka tayu ungaunga naye ke na owino, otashi ke ya kwathela kaaya geye sha pitilila. Paulus okwa gandja omayele kwaamboka ya pyokoka megongalo a ti: “Ngele oku na ngoka ta gwile meyono lyontumba, nena aantu mboka yomokati keni yopambepo naye mu pukulule; ihe naye shi ninge nonge.” (Aagalati 6:1) Aavali otaya vulu okulandula omukalo ogwo tuu nguka ngele tayu ungaunga nomugundjuka ngoka a ninga epuko molwaashoka inaa dhiladhila nawa. Nonando aavali otaye mu yelithile nawa kutya omolwashike eihumbato lye lya puka noshike ta vulu okuninga opo keehe endulule epuko ndyoka, oye na oku shi mu yelithila kutya haye mwene e li nayi, ihe eihumbato lye olyo ewinayi.—Yelekanitha Judas 22, 23.
21. Opo aavali ya landule oshiholelwa shegongalo lyopaKriste, oye na okuungaunga ngiini noyana ngele ya yona eyono lya kwata miiti?
21 Ongiini ngele omugundjuka okwa ninga epuko lya kwata miiti? Monkalo ndjika okanona oka pumbwa ekwatho lyi ikalekelwa nokupukululwa nuukeka. Ngele oshilyo shegongalo sha yono eyono lya kwata miiti, ohashi ladhipikwa shi iyele ombedhi noshi konge ekwatho kaakuluntugongalo. (Jakob 5:14-16) Ngele omugundjuka ngoka i iyele ombedhi, aakuluntugongalo otaye ke mu kwathela a aluke pambepo. Muukwanegumbo oshinakugwanithwa shokukwathela omugundjuka ngoka a yona oshi niwe kaavali, nonando uupyakadhi we otashi vulika ya pumbwa oku wu kundathana naakuluntugongalo. Aavali kaye na nando okukambadhala ya holeke olutu lwaakuluntugongalo omayono ga kwata miiti ngoka ga ningwa kugumwe gwomoyana.
22. Opo aavali ya holele Jehova, oye na okukambadhala okukala niikala ya tya ngiini ngele tayu ungaunga nomwana a yona eyono lya kwata miiti?
22 Ohashi yemateke unene aavali ngele omwana a yono eyono lya kwata miiti. Molwaashoka aavali ohaya kala ye uvite nayi, otashi vulika ya kale ya hala oku mu mbandapaleka nomalaka, ihe shika otape ya shi mu pwidhule ko owala. Aavali, dhimbulukweni kutya onkalamwenyo yokanona keni hoka otashi vulika yi nwethwe mo kunkene tamu ungaunga nako ngele ka yona. Dhimbulukweni wo kutya Jehova okwa li a dhimine po nehalo ewanawa oshigwana she sho sha li sha yona, ngele shi iyela ombedhi. Pulakeneni koohapu dhe dhopahole tadhi ti: “OMUWA ota ti: ‘Ileni tu ka [kanduleni po uupyakadhi pokati ketu, NW]. Oondjo dheni nando nadhi kale dha tiligana mbyu, otadhi ka toka dha fa oompawe; nonando nadhi kale dha tiliganenena, otadhi yele dha fa omafufu omatokele goonzi.’” (Jesaja 1:18) Oshiholelwa shika kashi shi tuu oshiwanawa kaavali!
23. Aavali oye na okwiinyenga ngiini ngele kamwe komoyana ka yono eyono lya kwata miiti, noye na okuyanda okuninga shike?
23 Onkee ano aavali, kambadhaleni okuladhipika okanona keni hoka ka yona opo ka lundulule oondjila dhako. Puleni omayele gopandunge kaavali ooyakweni mboka ye na owino nokaakuluntugongalo. (Omayeletumbulo 11:14) Kambadhaleni mwaa popye nenge mu ninge iinima meendelelo mbyoka tayi shi ningi oshidhigu kokanona keni ki iyele ombedhi. Yandeni okugeya kwa pitilila noinamu kala mu na olungwenye. (Aakolossa 3:8) Inamu sa uunye mbala. (1 Aakorinto 13:4, 7) Nonando omu tonde iinima iiwinayi, omu na okuyanda okukala mwa tondelela okanona keni nohamu ka ganda sha pitilila. Shoka sha simana unene osho kutya aavali oye na okukambadhala okutula po oshiholelwa oshiwanawa nokukaleka eitaalo lyawo lya kola muKalunga.
NKENE MU NA OKUUNGAUNGA NOKANONA HOKA KA NINGA OKANASHIPOTHA KO KENE
24. Onkalo yini yinikitha oluhodhi omathimbo gamwe hayi holoka po muukwanegumbo wopaKriste, naavali oye na okuungaunga nayo ngiini?
24 Poompito dhimwe ohashi kala sha yela kutya okanona oka tokola toko okukala okanashipotha nohaka tindi thiluthilu okuvulika komakotampango gopaKriste. Aavali oye na okuukitha eitulomo lyawo kokukaleka po ekwatathano noyana mboka kaaye shi aanashipotha. Kala wa kotoka opo waaha manene oonkondo dhoye adhihe mokukwathela omumwoye ngoka omunashipotha e to etha po okukwathela aamwoye yalwe. Pehala lyokukambadhala wu holeke uupyakadhi mboka tawu etwa kokanona hoka muukwanegumbo, wu kundathana nawo momukalo omwaanawa noku wu tsa omukumo.—Yelekanitha Omayeletumbulo 20:18.
25. (a) Opo aavali ya landule oshiholelwa shegongalo lyopaKriste, oye na okukatuka ngiini ngele omwana a tokola okukala omunashipotha? (b) Aavali oye na okukaleka shike momadhiladhilo ngele kamwe komoyana ka ningi okanashipotha?
25 Omuyapostoli Johannes okwa popya kombinga yomunashipotha ini iyela ombedhi megongalo a ti: “Inamu mu taamba megumbo lyeni, ne inamu mu popitha nando.” (2 Johannes 10) Aavali otashi vulika ya kale ye wete sha pumbiwa ya ninge ngawo nomwana ngoka omunashipotha ngele oku na oomvula ndhoka dha taambwa ko paveta kutya ota vulu okukala kuye mwene. Nonando oshi li oshidhigu noshiyemateka okukatuka oonkatu dha tya ngaaka, omathimbo gamwe osha pumbiwa lela opo mu gamene uukwanegumbo weni. Uukwanegumbo weni owa pumbwa natango egameno netonatelo lyeni. Onkee ano, kaleni hamu wu tulile po oompango dhokondandalunde nodhi li pandjele shi na ko nasha nankene wu na okwiihumbata. Kaleni hamu kundathana naanona yeni mboka kaaye shi aanashipotha. Kaleni mu na ohokwe okutseya kutya otaye shi enditha ngiini kosikola nomegongalo. Ya tseyithileni wo kutya nonando inamu hokwa iilonga yokanona hoka okanashipotha, itashi ti kutya omu ka tonde. Iilonga yako owala iiwinayi mu tonde, ihe hako kene. Sho oyanamati yaJakob yaali ya li ye eta uupyakadhi muukwanegumbo omolwokulonga kwawo iisithahoni, Jakob okwa li a thingi ondjahi yawo, ihe hayo yene.—Genesis 34:1-31; 49:5-7.
26. Oshike tashi vulu okuhekeleka aavali mboka ya ninga oonkambadhala mokuputudha oyana ngele kamwe komuyo ka ningi okanashipotha?
26 Otashi vulika mu uvite kutya one mu na ombedhi yaashoka sha ningwa muukwanegumbo. Ihe ngele omwa ninga ashihe shoka tamu vulu pamwe negalikano nokulandula omayele gaJehova, inashi pumbiwa mwi ipe uusama unene. Otashi hekeleke okutseya kutya kapu na gumwe ta vulu okukala omuvali a gwanenena, ihe omwa kambadhala ngaashi tamu vulu okukala aavali ye li nawa. (Yelekanitha Iilonga 20:26.) Oshiyemateka lela okukala wu na omumwoye omunashipotha muukwanegumbo, ihe ngele tashi mu ningilwa, kaleni nuushili kutya Kalunga oku uvite ko onkalo yeni noihe etha po nando aapiya ye mboka ye mu iyapulila. (Episalomi 27:10) Onkee ano, kaleni mwa tokola toko okukaleka egumbo lyeni ehala lya gamenwa moka aanona yeni taya vulu okukala nuupambepo wu li nawa.
27. Mokutala keyele lyomumati a kanene, aavali mboka ye na okanona okanashipotha otaya vulu okukala netegameno lini?
27 Ihe inamu teka nando omukumo. Oonkambadhala ndhoka mwa ninga okuputudha okanona hoka ka ninga okanashipotha otashi vulika konima yethimbo dhi inyengithe omutima gwako e taki igaluluka. (Omuuvithi 11:6) Omaukwanegumbo ogendji gopaKriste oga ningilwa oshinima sha faathana nosheni. Gamwe okanona kawo hoka ka li okanashipotha oka galuka noye ka taamba ko, ngaashi naanaa tate gwomeyele lyaJesus lyomumati a kanene a ningi. (Lukas 15:11-32) Oshimoniwa sha fa shoka otashi vulu shi mu ningilwe.
ONGIINI OMAKOTAMPANGO GOMBIIMBELI NGAKA TAGA VULU OKUKWATHELA AAVALI YA KEELELE UUNASHIPOTHA WA KWATA MIITI MUUKWANEGUMBO?
Ngele okanona itaka kwathelwa, otaka vulu okunwethwa mo kombepo yuuyuni mbuka.—Omayeletumbulo 13:20; Aaefeso 2:2.
Aavali oya pumbwa okukala ye na ondjele mokutulila po oyana omangambeko nokwaahe ya lela ondembula.—Omuuvithi 7:7; 8:11.
Aavali oye na okupukulula oyana mombepo ombwanawa ngele ya yona.—Aagalati 6:1.
Mboka ya yona sha kwata miiti otaya vulu ‘okwaaluka’ ngele oyi iyele ombedhi e taya taamba ko ekwatho ndyoka taya pewa.—Jakob 5:14-16.
[Oshimpungu pepandja 82]
AAGUNDJUKA, POPYENI MWA MANGULUKA NAAVALI YENI
Aagundjuka mboka ye li methimbo lyokamukondapweyu ohaya kala ye na omalimbililo nomaipulo shi na ko nasha nokupewa emanguluko lya gwedhwa po. Otashi vulika ya kale tayi ipula ngele otaya vulu ngaa okuungaunga niinima kuyo yene muuyuni mbuka. Otashi vulika ya kale ye uvite ya fa taye ende mondjila yi na omuthenu. Onkee ano aagundjuka, kaleni mwa manguluka okupopya naavali yeni shi na ko nasha nuumbanda nomalimbililo ngoka mu na. (Omayeletumbulo 23:22) Nenge ngele omu uvite mwa thininikwa unene kaavali yeni, popyeni nayo kutya omu wete mwa pumbwa okupewa emanguluko lya gwedhwa po. Popyeni nayo uuna mu uvite mwa manguluka oku shi ninga nuuna yo kaaye na shoka yi ipyakidhila nasho. (Omayeletumbulo 15:23) Aavali nosho wo aagundjuka, kaleni hamu pulakenathana nawa uuna tamu popi.
[Ethano pepandja 83]
Aanona otaya vulu okuninga aakuluntu ye li nawa ngele aavali yawo oye ya kwathele yu ungaunge nawa nomaupyakadhi ngoka haya tsakaneke pethimbo lyuugundjuka