Olye Omuuvi gwomagalikano?
NGELE oku na ngoka hu uvu omagalikano oku na okukala oye Omushiti. Olye nduno ta vulu okumona shoka shi li momadhiladhilo goye kee shi owala ngoka a shita uuluyi? Olye ishewe ta vulu okuyamukula omagalikano nokugandja ekwatho ndyoka aantu ya pumbwa? Ihe otashi vulika wu ipule to ti: ‘Mbela oshi li ngaa pandunge okwiitaala mOmushiti?’
Aantu oyendji ohaya dhiladhila kutya ngele omuntu okwi itaala mOmushiti nena ota tindi okwiitaala muunongononi. Ihe osha puka okudhiladhila ngaaka. Natu tale kuuyelele tawu landula.
◼ Moomvula opo dha piti, aaprofesoli muunongononi 1 646 yomoouniveesiti 21 dha shiga ko moAmerika oya li ya pulwapulwa, ihe aaprofesoli owala 550 lwaampono ya li ya ti kutya inayi itaala muKalunga.
Oshili oondjino kutya aanongononi oyendji oyi itaala kutya Kalunga oko e li.
Uumbangi mboka tawu ulike kutya oku na Omushiti
Mbela otu na okwiitaala nokaapu na uumbangi washa kutya Kalunga oko e li? Hasho nando. Edhiladhilo kutya eitaalo otali ti okwiitaala iinima nonando kapu na uumbangi washa olya puka. Ombiimbeli otayi ti kutya eitaalo olyo “okukala nuumbangi waashoka sha tegelelwa nando kashi wetike.” (Aahebeli 11:1, NW) Ombiimbeli yilwe oya toloka kutya eitaalo “ohali tu ningitha tu kale twi inekela iinima yoshili mbyoka kaayi wetike.” (The New English Bible) Pashiholelwa, ito vulu okumona ombepo, ihe oto vulu okumona sho tayi inyengitha omafo sho tayi pepe, nomolwaashono wi itaala kutya ombepo oko yi li. Sha faathana, nonando ihatu mono Omuuvi gwomagalikano, otatu vulu okutala kuumbangi mboka wu li po tu mone kutya oko e li shili.
Mbela openi tatu vulu okwaadha uumbangi kutya Kalunga oko e li? Otatu vulu okutala momudhingoloko gwetu. Ombiimbeli otayi shi popi ngeyi: “Egumbo kehe oli na omutungi gwalyo, ihe ngoka a tungu ayihe, oKalunga.” (Aahebeli 3:4) Mbela oto tsu kumwe noohapu ndhoka? Ngele owa tala kunkene iinima meshito yi li melandulathano, nokudhiladhila mpoka pwa za omwenyo nenge omukalo moka uuluyi wetu mboka wa kitakana noonkondo wa longwa, otashi vulika wu ke ye pehulithodhiladhilo kutya oku na okukala ku na sha shoka shi tu vule.a
Ihe eshito itali vulu oku tu longa ashihe kombinga yaKalunga. Okutala uumbangi meshito kutya Kalunga oko e li shili osha fa owala wu uvite omuntu te ende e li konima yomweelo gwe edhila. Owu shi kutya oku na omuntu, ihe ku shi kutya olye. Opo wu mone kutya olye, owu na okweegulula omweelo. Otu na okuninga sha faathana opo tu mone kutya Olye a shita iinima ayihe.
Ombiimbeli oya fa omweelo ngoka tagu fala kontseyo yokutseya Kalunga. Ngele owe egulula omweelo ngoka e to tala komahunganeko gomuule nokomagwanitho po gago, oto ka mona uumbangi kutya Kalunga oko e li.b Oto ka mona mo nokuli oshindji, molwaashoka omu na omahokololo gankene Kalunga a li u ungaunga naantu, notage tu longo kombinga yuukwatya wOmuuvi gwomagalikano.
Omuuvi gwomagalikano oku na uukwatya wuni?
Ombiimbeli otayi popi kutya Omuuvi gwomagalikano omuntu ngoka to vulu okutseya. Osha yele kutya omuntu oye owala ta vulu okupulakena e tu uvu ko shoka tashi popiwa. Otashi tsu omukumo sho Ombiimbeli tayi ti: “Eeno, ongoye nguka ho uvu omagalikano. Aantu ayehe otaye ya kungoye.” (Episalomi 65:2) Ohu uvu ayehe mboka taye mu galikana ye na eitaalo. Ye oku na edhina. Ombiimbeli otayi ti: “[Jehova] oku li kokule naakaanakalunga, ihe egalikano lyaayuuki ote li uvu.”—Omayeletumbulo 15:29.
Jehova oku na omaiyuvo. Oye “Kalunga kohole” nohi ithanwa ‘Kalunga omunyanyukwi.’ (2 Aakorinto 13:11; 1 Timoteus 1:11, NW) Ombiimbeli otayi popi nkene a li i inyenge pethimbo sho kombanda yevi kwa li ku udha uukolokoshi. Otayi ti: “Oku uvu nayi” momutima. (Genesis 6:5, 6) Aantu ohaya lundile Kalunga kutya oye he eta uupyakadhi opo e tu makele. Ihe Ombiimbeli otayi ti: “Itashi vulika Kalunga a longe uugoyoki.” (Job 34:10) Ihe otashi vulika wu ipule to ti: ‘Ngele Kalunga oye Omushiti omunankondoadhihe, omolwashike e etha tatu mono iihuna?’
Jehova okwe tu pa uuthemba wokutokola shoka twa hala okuninga, naashoka otashi tu longo oshindji kombinga yaKalunga. Mbela ino lenga uuthemba wokutokola kutya onkalamwenyo yoye otayi kala ngiini? Shi yemateka, aantu oyendji ohaya longitha nayi uuthemba mboka nohayi itula moshiponga nosho wo yalwe. Ipula epulo ndika muule: Mbela Kalunga otaka vula ngaa okuhulitha po okumona iihuna omanga aantu ye na uuthemba wokwiitokolela yo yene? Otatu ka kundathana oshinima shika moshitopolwa tashi landula.
[Omanyolo gopevi]
a Opo wu mone uumbangi wa gwedhwa po kutya Kalunga oko e li, lesha okabroshure The Origin of Life—Five Questions Worth Asking nembo Is There a Creator Who Cares About You? ya nyanyangidhwa kOonzapo dhaJehova.
b Okabroshure A Book for All People nembo The Bible—God’s Word or Man’s? oya nyanyangidhwa kOonzapo dhaJehova yi ku kwathele wu konakone uumbangi kutya Ombiimbeli oya nwethwa mo kuKalunga.
[Oshimpungu pepandja 5]
Mbela omalongelokalunga ohage ku limbilike?
Otashi nikitha oluhodhi sho omalongelokalunga ogo ga ningitha aantu oyendji ya kale ya limbililwa ngele oku na ngaa Omuuvi gwomagalikano omunahenda. Aantu yamwe mboka ya li ye hole okugalikana ngashingeyi ohaya ti “Inandi itaala muKalunga,” molwaashoka oya mona nkene omalongelokalunga haga kutha ombinga miita, muukulo nohaga etha aanona taya hepekwa.
Omolwashike omalongelokalunga olundji haga ningitha aantu ya ninge iinima iiwinayi? Oku shi popya paufupi: Aantu aawinayi oyo haya longo uuwinayi medhina lyelongelokalunga. Ombiimbeli oye shi hunganeka nale kutya aantu otaya ka longa uuwinayi medhina lyelongelokalunga lyopaKriste. Omuyapostoli Paulus okwa li a lombwele aakuluntugongalo Aakriste a ti: ‘Aalumentu yamwe yomokati keni otaya ka kala nokupopya iifundja, yi ihilile aalongwa.’—Iilonga 20:29, 30.
Kalunga okwa nyanyala omalongelokalunga giifundja. Nokuli nOohapu dhaKalunga, Ombiimbeli, otayi ti kutya omalongelokalunga giifundja oge na ondjo ‘yombinzi yaantu ayehe mboka ya dhipagwa kombanda yevi.’ (Ehololo 18:24) Omalongelokalunga giifundja oge na ondjo yombinzi koshipala shaKalunga, molwaashoka oga ndopa okulonga aantu oshili kombinga yaKalunga, ngoka oye ohole.—1 Johannes 4:8.
Omuuvi gwomagalikano oku uvitile ohenda mboka taya hepekwa komalongelokalunga. Masiku, ohole yaKalunga otayi ke mu inyengitha a pangule aaniihelele ayehe yomalongelokalunga okupitila muJesus. Jesus okwa ti: “Mesiku ndyoka oyendji otaa ka lombwela ndje taa ti: ‘Omuwa, Omuwa! Hatse tuu mboka tu uvitha medhina lyoye?’ . . . Nena ongame tandi ya lombwele: ‘Kandi mú shi noshitonale. Zii po pungame, one aakolokoshi!’”—Mateus 7:22, 23.