Enaʼö Lö Raʼiö Ita
”Mihaogö danga, . . . Miʼohau-hauʼö dödö.”—YAKOBO 4:8.
1. Hadia zi toʼölö niwaʼö niha salua ba ginötö iadaʼa?
NO SO ita ba gulidanö si lö sökhi. Duma-dumania, ato niha sangumaʼö wa ira matua faoma ira matua mazui fohorö ba zi tenga foʼomonia no si toʼölö alua daʼö. Ba gulidanö andre arakhagö fefu filem, buku, sinunö, oi saekhu ba wamalua horö. (Zinunö 12:9) Tobali, itolo ita Yehowa enaʼö tola tafalua zomasi ia. Enaʼö lö raʼiö ita mazui lö taʼunö ba gulidanö safönu faʼalösökhi andre.—Baso I Tesalonika 4:3-5.
2, 3. (a) Hana wa moguna tatimbagö wangera-ngera si lö sökhi? (b) Hadia nitutunöda ba duho daʼa?
2 Ba wangomusoiʼö tödö Yehowa, moguna enaʼö taʼaröuʼö ita ba ngawalö zi fatuwu khönia. Börö me lö moʼahonoa ita tola manö adöni dödöda ba wamalua horö, simane iʼa salau ba lakhö. Na so ba dödöda wangera-ngera si lö sökhi, moguna taʼanemaiʼö ta heta. Na löʼö, tola adöni dödöda ba wamalua horö. Simane niwaʼönia ba Zura Niʼamoniʼö, ”Na no abeto wangisö andrö, ba iʼadonogö horö.”—Baso Yakobo 1:14, 15.
3 Tola tumbu ba dödöda wangera-ngera si lö sökhi. Moguna taʼangelamaisi wangera-ngera simane daʼö. Na tatimbagö ia, tola aefa ita moroi ba wamalua horö. (Galatia 5:16) Ba duho daʼa, so tölu ngawalö zi tola manolo yaʼita enaʼö tola tatimbagö wangera-ngera si lö sökhi: fahuwusada khö Yehowa, mene-menenia moroi ba Daromali, ba fanolo moroi ba khö ndra talifusöda saro ba wamati.
”MIʼONDRASI LOWALANGI”
4. Hana wa moguna sibai tabaliʼö si fahuwu khöda Yehowa?
4 Ba niha somasi ’mangondrasi Lowalangi’, imane Sura Niʼamoniʼö, ”Mihaogö dangami” ba ”Miʼohau-hauʼö dödömi”. (Yakobo 4:8) Na si fahuwu khöda Yehowa, tola taʼomusoiʼö dödönia tenga ha moroi ba gamuatada tobali fao wangera-ngerada. Na lö taʼunö wangera-ngerada, so khöda waʼohau-hau dödö. (Zinunö 24:3, 4; 51:6; Filifi 4:8) Aboto ba dödö Yehowa wa yaʼita niha si lö moʼahonoa ba tola taʼera-era zi lö sökhi sanandrösa ba wohorö. Börö me lö omasi ita na abu dödö Yehowa, taʼodödögö sibai ba wotimbagö fangera-ngera si lö sökhi. (I Moze 6:5, 6) Taʼodödögö wamalua hadia ia zi tola manolo yaʼita enaʼö so khöda wangera-ngera si sökhi.
5, 6. Hewisa wangandrö tola itolo ita ba wolawa fangera-ngera si lö sökhi?
5 Itolo ita Yehowa ba wotimbagö fangera-ngera si lö sökhi na lö mamalö-malö mangandrö ita khönia. Ibeʼe gehehania ba wanolo yaʼita enaʼö so khöda waʼabölö ba wangokhögö fangera-ngera si sökhi. Na mangandrö ita, moguna taʼandrö khö Yehowa enaʼö ibeʼe khöda wangera-ngera si sökhi si tola mangomusoiʼö tödönia. (Zinunö 19:15) Fao fangide-ngideʼö, taʼandrö khö Yehowa enaʼö ifareso hadia so ba dödöda gera-era si tola mamaʼala yaʼita ba wamalua horö. (Zinunö 139:23, 24) Böi mamalö-malö taʼandrö wanolo moroi khö Yehowa enaʼö tola tatimbagö wangera-ngera si lö sökhi ba tafalua zi ndruhu hewaʼae ba ginötö tosasa.—Mataiʼo 6:13.
6 Fatua lö khöda faʼaboto ba dödö sanandrösa khö Yehowa, omasi ita tafalua hadia zi lö omasi ia, tola manö taforege ba wolawa isö-isö dödöda si lö sökhi irugi iadaʼa. Tobali, tola itolo ita Yehowa ba wamalua somasi ia. Duma-dumania, simane Dawido me mohorö ia khö mbaseba, ilau mangandrö khö Yehowa ba ifalalini gera-erania enaʼö ibeʼe ”dödö sohau-hau” ba wanolo yaʼia enaʼö so khönia woloʼö. (Zinunö 51:12, 14) Na no irai so gisö-isö dödöda ba wamalua horö ba taforege ba wolawa yaʼia, tola itolo ita Yehowa ba wangaʼi angetula si sökhi enaʼö so khöda woloʼö ba wamalua si ndruhu. Taʼandrö wanolo enaʼö tola talawa wangera-ngera si lö moʼahonoa.—Zinunö 119:133.
”MIʼOʼÖ DAROMALI ANDRÖ”
7. Hewisa Daromali Lowalangi ba wanolo yaʼita enaʼö tola tatimbagö wangera-ngera si lö sökhi?
7 Na mangandrö ita khö Yehowa, ibeʼe khöda wanema li moroi ba Zura Niʼamoniʼö, tola tasöndra waʼatua-tua sanandrösa khö Lowalangi. (Yakobo 3:17) Na tabaso Zura Niʼamoniʼö ero maʼökhö, so khöda wangera-ngera si lö raʼiö. (Zinunö 19:8, 12; 119:9, 11) Baero daʼö, ba Zura Niʼamoniʼö so duma-duma si sökhi ba so göi zi tobali famangelama si tola manolo yaʼita enaʼö tatimbagö wangera-ngera si lö sökhi.
8, 9. (a) Hana wa tola ifalua horö ono matua andre khö ndra alawe sohorö-hörö? (b) Duma-duma moroi ba Gamaedola faza 7 hezo manö tola taʼaröuʼö ita?
8 Ba Gamaedola faza 5:8, ibeʼe khöda wa mangelama Taromali Lowalangi enaʼö taʼaröuʼö ita ba wamalua horö. Ba Gamaedola faza 7, tabaso samösa nono matua sanörö ba zibongi itörö newali nomo ndra alawe sohorö-horö. Ba hiza ifondragö ia ira alawe, ”sonukha si lö sökhi”. Ihatöʼö ia ira alawe andrö, igogohe danga ndra matua ba faʼago bawa ia, ifaelungu nono matua andrö fehede nihaogö-haogö, idönisi mbewenia salösö andrö. Lö fanimbagö ba nono matua andrö, ba lua-luania lafalua horö. Si ndruhunia, lö ba dödönia wamalua horö, hizaʼi, lö khönia faʼatua-tua ba faʼaboto ba dödö. Itema hadia lua-luania zi no ifalua. Na no so khönia waʼaboto ba dödö nifaluania andre, tola manö itimbagö ndra alawe andrö!—Gamaedola 7:6-27.
9 Simane ono matua andre, tola manö tahalö gangetula si fasala börö me lö taʼila hadia zi tobali famaʼalada. Duma-dumania, na tafaigi tifi ba zibongi so manö gambara si lö sökhi mazui gambara zohorö-horö. Ba ginötö tagati-gati manö nifaigida ba tifi tola manö oroma gambara si lö baga. Si tola mamaʼala yaʼita nasa, na taʼalu-alui hadia ia zi so ba Internet tola oroma gambara si lö baga. Simanö göi na taʼogunaʼö chat room mazui situs Web sangoromaʼö gambara zohorö-horö. Na tafaigi gambara zimane daʼö tola tumbu ba dödöda wamalua horö ba lö khöda foloʼö khö Yehowa.
10. Hana wa tobali famaʼalada na tadönisi dödö ndra matua ma ira alawe? (Faigi gambara ba ngaʼörö 18.)
10 Iʼombakhaʼö khöda Sura Niʼamoniʼö hewisa laguda ba ndra matua hegöi ba ndra alawe. (Baso I Timoteo 5:2.) Börö me yaʼita niha keriso, ba daʼö taʼoromaʼö waʼomasida khö woʼomoda mazui ba niha sedöna tobali foʼomoda dania. Böi tadönisi ndra matua hegöi ndra alawe ba wamalua horö. Te so zangumaʼö, na taʼoromaʼö waʼomasi khö zi samösa niha, simane ba lagu mbotoda, lagu wehededa, mazui ba wolekeʼö yaʼia, lö tola möi famaʼala asala lö lafalua horö. Tobali, ba ginötö zi darua niha na lagadu-gadu nawöra, lua-luania tumbu ba dödöra wamalua horö. No irai alua daʼa, ba tola manö alua nasa.
11. Hadia zi tobali famahaʼö khöda moroi khö Yosefo?
11 Duma-duma si sökhi khöda Yosefo. Foʼomo Wotifa idönisi Yosefo enaʼö lafalua horö. Itimba Yosefo zalua andrö, hizaʼi, lö ibato foʼomo Wotifa ba wodönisi dödö Yosefo ba wamalua horö. Ero maʼökhö iʼandrö khö Yosefo enaʼö ”orudu menaʼö ia khönia”. (I Moze 39:7, 8, 10) Moloʼö samösa zatua–tua ba Zura Niʼamoniʼö, idöna-döna foʼomo Wotifa na ha darua ira, tola adöni dödö Yosefo ba wamalua horö. Ihalö gangetula Yosefo enaʼö lö adöni dödönia ba nifalua foʼomo Wotifa, ba lö göi irai idönisi dödö foʼomo Wotifa. Lö itehegö enaʼö tumbu ba dödönia wangera-ngera si lö sökhi. Ba ginötö iraʼu mbaru Yosefo ba ifaso ba wamalua horö, ”ba iröi ba dangania mbaru, ilau moloi, isawa baero”.—I Moze 39:12.
12. Hadia zangoromaʼö wa nifaigida andrö tola idönisi dödöda?
12 Ifangelama ita Yesu wa moroi ba nifaigida tola adöni dödöda ba wamalua horö. Imane Yesu, ”Dozi ha niha zamaigi ira alawe mangisö yaʼia, ba no ihoröni tödönia.” (Mataiʼo 5:28) Daʼa zalua khö Razo Dawido. ”Ba iʼila moroi yawa ba dete gödo andrö ndra alawe si mondri” ihaogö wamaigi yaʼia ba iʼera-era manö. (II Zamueli 11:2) Hewaʼae ndra alawe daʼö foʼomo niha böʼö, tumbu ba dödö Dawido waʼomasi ba gafuriatania ifalua horö.
13. Hana wamoguna tarorogö höröda ba hewisa lala ba wamalua yaʼia?
13 Na tatimbagö wangera-ngera si lö sökhi, moguna taʼoʼö duma-duma nibeʼe Yobi. Imane, ”no uʼabeʼeʼö nifakhoigu ba hörögu.” (Yobi 31:1, 7, 9) Simane Yobi, tola göi tahalö gangetula enaʼö böi takhalaigö zi samösa niha irege so ba dödöda waʼomasi ba wamalua horö. Duma-dumania, na tafaigi gambara si lö baga ba komputer, ba mbuku, hape mazui tanö böʼönia, moguna taholeʼö höröda.
14. Hadia zinangea tafalua enaʼö lö raʼiö ita?
14 Meno taʼangerönusi hadia zi no tafatunö andre, moguna taʼodödögö ba taforege wolawa gisö-isö dödö sanandrösa ba horö. Na moguna öfalua ba wo falalini gera-era, enaʼö anemaiʼö öfalua! Na taʼoʼö niwaʼö Yehowa, tola aröu ita ba wamalua horö ba lö raʼiö ita.—Baso Yakobo 1:21-25.
ANDRÖ WANOLO KHÖ ZATUA SOKUBALOI
15. Na abua khöda ba wolawa gisö-isö dödö si lö sökhi, hadia gunania na taʼandrö wanolo?
15 Na abua khöda ba wotimbagö gisö-isö dödö si lö sökhi, taʼandrö wanolo khö dalifusöda si no ara ba wamati enaʼö ibeʼe khöda mene-mene si sökhi si tefaudu ba Zura Niʼamoniʼö. Tatu manö abua khöda wamatunö hadia gabula dödöda ba niha böʼö, hizaʼi, moguna taʼandrö wanolo. (Gamaedola 18:1; Heberaiʼo 3:12, 13) Talifusöda saro ba wamati tola itolo ita enaʼö taʼila hadia zinangea tafalalini sanandrösa ba lala waʼaurida. Aefa daʼö, falua niwaʼöra ba tafalalini gamuatada enaʼö tola tobali ita si fahuwu khö Yehowa.
16, 17. (a) Hadia wanolo nibeʼe ndra satua sokubaloi khö ndra talifusöda sedöna mondröi gisö-isö dödö si lö sökhi sanandrösa ba wohorö? Beʼe duma-dumania. (b) Hana laʼanemaiʼö laʼandrö wanolo ira talifusöda na so zamaigi-maigi gambara si lö baga?
16 Tola tasöndra wanolo khö ndra talifusöda satua sokubaloi ba mbanua niha keriso. (Baso Yakobo 5:13-15.) Hauga fakhe zi lalö so samösa dalifusöda ira matua moroi ba Brasil, abua khönia wotimbagö gisö-isö dödö si lö sökhi. Imane wangumaʼö. ”Uʼila sa wa fangera-ngeragu andre lö omasi Yehowa, tobali aila ndrao wanutunö hadia zalua khögu andre.” Samösa dalifusöda satua sokubaloi aboto ba dödönia wa talifusöda ono matua andre moguna enaʼö latolo. Ifarou dödö dalifusöda ono matua enaʼö itema wanolo moroi khö ndra talifusöda satua sokubaloi. Imane talifusöda ono matua andre, ”Tokea ndraʼo börö me uʼila ndra satua sokubaloi sökhi sibai gamuatara, fahuwu ira khögu, ba laʼameʼegö tödö ndraʼo, töra moroi ba zi no ukhalaigö. Si ndruhu-ndruhu wa lafondro-ndrongo hadia gabula dödögu. Laʼogunaʼö Zura Niʼamoniʼö enaʼö so khögu waʼafaduhu dödö wa iʼomasiʼö sibai ndraʼo Yehowa, ba mangandrö ira khögu. Aoha khögu wanema mene-mene moroi ba Zura Niʼamoniʼö si no labeʼe khögu.” Me no ifuli iʼaroʼö wahuwusania khö Yehowa, imane ”Awena aboto ba dödögu wa moguna sibai uʼalui wanolo, tenga ha utaögö manö samösa.”
17 Na no toʼölö ndraʼugö wamaigi gambara si lö baga, moguna öʼandrö wanolo. Na itugu ara manö lö öʼandrö wanolo, tola manö öfalua horö. Lua-luania, tola öfakiko mbotou samösa hegöi niha böʼö, ba teʼobousi döi Yehowa. Ato ndra talifusöda si no mangandrö fanolo moroi khö ndra satua sokubaloi, ba latema mene-mene börö me omasi ira laʼomusoiʼö dödö Yehowa ba lö faröi ira ba mbanua niha keriso.—Zinunö 141:5; Heberaiʼo 12:5, 6; Yakobo 1:15.
HALÖ GANGETULA ENAʼÖ LÖ RAʼIÖ!
18. Hadia gangetula sinangea öʼhalö?
18 Itugu ara gulidanö nifatörö Gafökha andre itugu lö sökhi. Tobali, ono mbanua Lowalangi laforege wondrorogö fangera-ngerara enaʼö sökhi ba lö raʼiö. Omuso sibai dödö Yehowa khöda. Enaʼö itugu ahatö ita khö Yehowa ba taʼoʼö goi-goi si no tatema moroi ba Daromalinia hegöi ba gangowuloa niha keriso. Na tafalua daʼö, owua-wua dödöda ba taʼokhögö dödö si sökhi. (Zinunö 119:5, 6) Ba zi so föna, na no tehori Gafökha, tola auri ita sagötö faʼara ba gulidanö si bohou si lö raʼiö si no ifabuʼu Lowalangi.