Jonge mensen vragen . . .

Is alternatieve rockmuziek iets voor mij?

„Ik kan mezelf herkennen in de songs over allerlei problemen en belevenissen die wij jongeren hebben.” — George, 15 jaar.a

„Het zit zo’n beetje tussen pop en heavy metal in.” — Dan, 19 jaar.

„Het is iets nieuws. Het is anders. Het is niet zo’n massaprodukt.” — Maria, 17 jaar.

ALTERNATIEVE rock. Veel jonge mensen luisteren er graag naar. Sommige volwassenen zijn verontrust. En de meeste ouders weten waarschijnlijk niet of nauwelijks waar het om gaat.

Toegegeven, nu valt het ook niet mee om precies aan te geven wat alternatieve rock is. Ooit was het de muziek van jongeren die wat anders wilden, een alternatief voor de geijkte populaire muziek die op de radio te horen was. Volgens sommigen is het allemaal begonnen met plaatselijke radiostations van Amerikaanse universiteiten die zendtijd gaven aan praktisch onbekende bands — groepen die zich erop lieten voorstaan dat zij zich niet hadden verkocht aan de commerciële muziekindustrie. Het nieuwe slag musici hield zich verre van de belangrijke platenlabels en van marketingtechnieken als videoclips. En zij schreven over onderwerpen die maar zelden in de top-40-songs aan bod kwamen.

Anders dan bij heavy metal of rap is alternatieve rock niet altijd gemakkelijk te herkennen of in een categorie in te delen. Zelfs experts in de muziekindustrie verschillen onderling van mening over wat nu precies alternatieve rock is. Dit komt omdat zoals de naam al te kennen geeft, er een grote verscheidenheid aan sounds en stemmingen en gevoelens onder valt. Een jonge man zei: „Het is heel moeilijk in te delen. Het bestrijkt een groot gebied van de hedendaagse muziek.” Een ander kwam met deze uitleg: „Het is niet altijd hard of soft, snel of langzaam, vrolijk of somber.” Eén jongere gaf zelfs toe: „Ik weet niet zeker of ik kan zeggen dat ik alternatieve rock waardeer omdat ik niet zeker weet wat het is.”

In elk geval is de populariteit van alternatieve rock zo gestegen dat veel van de populairdere artiesten nu tot de muzikale ’mainstream’ gerekend worden. Ook schijnen ouders minder geneigd er bezwaar tegen te maken dan tegen heavy metal of andere oorverdovende vormen van rock. Trouwens, maar weinig ouders schijnen te weten welke groepen of albums alternatief genoemd worden. Dat neemt niet weg dat je toch wat voorzichtig moet zijn met deze muziek.

Waarin zit hem de aantrekkingskracht?

Een punt van overweging is waarom zoveel jongeren zich tot deze muziek aangetrokken voelen. Voor velen is het gewoon een kwestie van hun vrienden volgen. Het biedt ook gemeenschappelijke stof voor gesprekken of activiteiten, zoals het uitwisselen van cassettes en cd’s.

Voor de meeste jongeren is het echter de sound en de boodschap van alternatieve rock die er zo’n aantrekkingskracht aan verlenen. In het bijzonder merken veel jongeren dat zij zich kunnen identificeren met de ervaringen en gevoelens van de schrijvers van de songs. Een coverserie over dit onderwerp in het tijdschrift Time legde uit: „Terwijl popsongs vaak over liefde gaan, zijn de alternatieve teksten gewoonlijk met moeilijker gevoelens bezig: wanhoop, seksuele driften, verwarring. . . . Als je in de tienerjaren of in de twintig bent, is er een beste kans dat je ouders inmiddels gescheiden zijn. Alternatieve muziek is een emotionele soundtrack geworden, die zich rechtstreeks bezighoudt met de onverwerkte kwesties van in de steek gelaten worden en oneerlijkheid.” Zo zegt een 21-jarige universiteits-dj: „Het sprak mij en mijn vrienden aan omdat onze generatie niets meer ziet in de wereld. Er ligt daar niets voor ons te wachten als wij van school komen.”

Ook sommige christelijke jongeren zijn alternatieve rock gaan waarderen. Natuurlijk zijn de meesten de opstandiger, gewelddadiger en immoreler soort songs uit de weg gegaan. En dan nog hebben sommige van deze jonge christenen hun bedenkingen geuit ten aanzien van de schijnbaar veiliger songs. De jonge Dan merkte op: „Sommige zangers zijn verklaarde homo’s of lesbo’s of gebruiken drugs, en hun teksten weerspiegelen hun levensstijl.” Een andere jongere, Jack, zegt: „Sommige groepen hebben het idee dat niemand iets geeft om hen of hun problemen of de toekomst van de jeugd van nu, en dat drukken zij in hun muziek uit. Velen hebben geen motivatie of hoop.”

Een waarschuwend woord

Zoals de bijbel ons vertelt, ligt ’de gehele wereld in de macht van de goddeloze’, Satan de Duivel (1 Johannes 5:19). Het hoeft je dan ook niet te verbazen dat muziek een van de middelen is die Satan gebruikt om jonge mensen te misleiden. Eerdere artikelen in dit tijdschrift en het zusterblad De Wachttoren hebben dat feit bij herhaling aangetoond.b De waarschuwingen aangaande heavy metal en rap verdienen ook aandacht in verband met alternatieve rock. Om het met een bijbeltekst te zeggen, „de schrandere geeft acht op zijn schreden”. — Spreuken 14:15.

Om een punt te noemen, het lijkt niet erg slim om de massa te volgen als het om je muzieksmaak gaat. Merk het volgende bijbelse beginsel op, dat ook van toepassing is als je anderen beslissingen voor je laat nemen: „Weet gij niet dat wanneer gij u als slaven aan iemand blijft aanbieden om hem te gehoorzamen, gij slaven van hem zijt omdat gij hem gehoorzaamt?” (Romeinen 6:16) Voor een christelijke jongere is de kwestie niet wat onder leeftijdgenoten aanvaardbaar is maar „wat de Heer welgevallig is” (Efeziërs 5:10). Trouwens, wat voor jongeren voelen zich tot alternatieve rock aangetrokken? Jongeren die de indruk wekken gelukkig te zijn, en evenwichtig en geïnteresseerd in geestelijke dingen? Of lijkt de muziek haar aanhangers voornamelijk te vinden onder jongeren die verongelijkt, ongelukkig of zelfs boos zijn?

Oké, ook jongeren met een opgewekte, optimistische persoonlijkheid kunnen tot alternatieve rock aangetrokken worden. Maar bedenk dit: Christenen, jong en oud, hebben een schitterende toekomst voor zich (2 Petrus 3:13). De apostel Paulus herinnert ons aan de zekerheid van de vervulling van Gods beloften door te zeggen dat „God onmogelijk kan liegen” (Hebreeën 6:18). Wat heb je er dan aan om de zwartgallige, negatieve toekomstvisie van sommige songs uit de alternatieve rock op je in te laten werken? Als je je onderdompelt in muziek die vrees, vertwijfeling en wanhoop tot uitdrukking brengt, zou dat dan je geloof kunnen ondermijnen? Bovendien, welk effect zou een dagelijkse kost van dit soort muziek op je gevoelswereld kunnen hebben?

Wees selectief

Hiermee is niet gezegd dat alle muziek die „alternatief” heet, noodzakelijkerwijs schadelijk of verkeerd is. Maar stel dat je erachter kwam dat iemand probeerde je te vergiftigen. Hoewel je niet zou beslissen niet meer te eten, zou je je voedsel wel zorgvuldig onderzoeken, nietwaar? De wetenschap dat Satan probeert je levenskijk en instelling te vergiftigen moet je evenzo voorzichtig doen zijn ten aanzien van de muziek die je kiest. De bijbel zegt: „Het oor zelf toetst woorden, net als het gehemelte proeft tijdens het eten” (Job 34:3). In plaats van blindelings de massa te volgen, doe je er goed aan de muziek waar je van houdt, te toetsen.

Hoe kun je dat doen? Het kadertje „Een gids voor muziekkeuze” bevat wat nuttige suggesties die je kunt uittesten. En als je je christelijke ouders eens vraagt wat zij van jouw muziek vinden? (Spreuken 4:1) Je zou wel eens verbaasd kunnen staan van hun antwoorden! Natuurlijk zijn je ouders ouder dan jij. Het is begrijpelijk dat zij jouw muzieksmaak niet hoeven te delen. Maar als zij op jouw muziek tegen hebben dat die kwetsend, ontaardend of aanstootgevend is, kun je dan negeren wat zij zeggen? De bijbel zegt: „Een wijze zal luisteren en meer onderricht in zich opnemen.” — Spreuken 1:5.

Beschouw ook hoe de muziek je beïnvloedt. Brengt ze je in een boze, opstandige of neerslachtige stemming? Zo ja, dan zijn dat waarschuwingssignalen die je niet mag negeren! Waarom zou je geen muziek zoeken die ontspant en kalmeert en je vrolijker maakt?

Muziektrends veranderen voortdurend. Binnen de kortste keren is weer een andere stijl het nieuwste van het nieuwste. Maar laat je niet meeslepen door deze wisselende getijden. Gebruik onderscheidingsvermogen en wees selectief wanneer het op je muziek aankomt. Verzeker je ervan dat waar je naar luistert heilzaam en opbouwend is (Filippenzen 4:8). Muziek kan dan een waardevol en aangenaam deel van je leven vormen!

[Voetnoten]

[Inzet op blz. 22]

„Terwijl popsongs vaak over liefde gaan, zijn de alternatieve teksten gewoonlijk met moeilijker gevoelens bezig: wanhoop, seksuele driften, verwarring.” — Tijdschrift Time

[Kader op blz. 23]

Een gids voor muziekkeuze

◆ Bekijk de verpakking van het album. Die zal je vaak heel wat vertellen over de muziek en de musici zelf. Wees op je hoede bij een verpakking waarop geweld, demonische symbolen, bizarre kleding en uiterlijke presentatie, of naaktheid figureren.

◆ Beschouw de boodschap van de teksten. Ze identificeren de gedachten en levensstijl van de musici. Wat voor ideeën willen zij jou laten overnemen?

◆ De kenmerkende sound van de muziek geeft te kennen in welke stemming en gevoelens de musici jou willen hebben — droefgeestigheid, vreugde, verzet, seksuele opwinding, rust of wanhoop.

◆ Let op het algemene publiek dat zich tot de groep aangetrokken voelt. Zou je met die mensen en hun instelling geïdentificeerd willen worden?

[Illustratie op blz. 23]

Veel jongeren identificeren zich met de teksten van de huidige songs