Wolkenkrabbers van het Afrikaanse Veld
Door Ontwaakt!-correspondent in Rhodesia
HET hoogste dier ter wereld; deze onderscheiding geniet de giraffe. Sommige van deze wolkenkrabbers van het Afrikaanse Veld kunnen wel zes meter hoog worden. Een pasgeboren giraffe heeft al bijna een lengte van twee meter! Ja, afgezien van de bomen, steken deze wolkenkrabbers van het droge, open Afrikaanse landschap boven alle andere levensvormen op aarde uit.
Wat de meeste mensen opvalt als zij voor het eerst een giraffe zien, zijn de enorm lange hals en de lange, dunne poten. De hals schijnt wat proporties betreft volkomen uit de toon te vallen in vergelijking met de rest van het lichaam; maar het is niet zozeer de lange hals als wel de korte ruggegraat die de giraffe er vreemd doet uitzien.
De lange hals
De hals, die bij een volwassen dier wel twee tot twee en een halve meter lang kan zijn, heeft hetzelfde aantal halswervels als de hals van andere zoogdieren, zoals bijvoorbeeld het nijlpaard, namelijk zeven. Natuurlijk zijn deze zeven halswervels enorm groot in vergelijking met die van andere dieren. Niettemin is de hals van de giraffe verbazingwekkend buigzaam.
Als men zo naar de giraffe kijkt, rijst het vermoeden dat er wel een krachtig hart nodig moet zijn om het bloed helemaal door die hals naar de hersenen te pompen. De giraffe heeft inderdaad een groot hart; het is wel zestig centimeter lang, heeft wanden met een dikte van zeven en een halve centimeter en weegt meer dan elf kilo! Ook de hartslag is voor een dergelijk groot dier ongewoon hoog; het hart slaat honderd vijftig tot honderd zeventig keer per minuut, terwijl het menselijk hart tweeënzeventig keer per minuut klopt.
Lang hebben mensen zich afgevraagd hoe het kwam dat de aderen in de kop van de giraffe niet barstten als hij plotseling zijn kop naar beneden boog, en waarom hij, als hij plotseling met zijn kop omhoog kwam, niet duizelig werd. De reden is dat het bloedvatenstelsel van de giraffe zeer goed is uitgerust met kleppen in zowel de slagaders als de aders. Bovendien is de giraffe in het bezit van een sponsachtig netwerk, het „wondernet” genaamd, dat de hersenen tegen een plotselinge krachtige bloedgolf beschermt. Deze prachtige „drukverdeler”, zoals men dit net zou kunnen noemen, onderbreekt de bloedstroom door de halsslagader, de belangrijkste slagader naar de hersenen. Het bloed wordt verdeeld in kleine stroompjes, die ten slotte zonder schadelijk hoge druk de hersenen bereiken. Wat een prachtig ontwerp!
U denkt misschien dat de giraffe, omdat hij zo’n lange hals heeft, makkelijk bij de grond kan komen, maar dat is niet het geval. Daar de spieren en gewrichtsbanden van de hals aan de lange uitsteeksels van de borstwervels vastzitten, is het voor de giraffe moeilijk de grond te bereiken zonder zijn voorpoten te spreiden of te knielen. Dit is een uiterst penibele houding voor de giraffe want hij kan zo makkelijk aangevallen worden. Als een giraffe daarom in deze houding gaat staan om te drinken of zout te likken, springt hij eerst op en neer om te zien of er gevaar dreigt.
Boomtopeters in het open veld
De verbazingwekkende hoogte van de giraffe is precies geschikt om het voedsel te bemachtigen dat hij graag lust. Deze wolkenkrabbers van het Afrikaanse Veld knabbelen namelijk graag aan de bovenste bladeren — die zich ongeveer vier en een half tot zes meter boven de grond bevinden — van de doornige acaciaboom. Mijnh. en Mevr. Giraffe zijn goed toegerust om van deze heerlijke bladeren te kunnen genieten; ze zijn namelijk in het bezit van een eenenveertig centimeter lange tong waarmee ze makkelijk twijgen en bladeren van de bomen kunnen aftrekken. Maar de acaciaboom heeft toch scherpe doornen? Daar trekken Mijnh. en Mevr. Giraffe zich echter niets van aan; waarschijnlijk hebben ze geen last van de doornen omdat hun lippen tamelijk behaard zijn en aan de binnenkant een ruw oppervlak hebben.
Deze herkauwende wolkenkrabbers van het Afrikaanse Veld behoren tot de weinige dieren in wilde staat die niet in conflict zijn gekomen met de veehouders en schaapherders. Runderen en schapen kunnen niet bij de toppen van de bomen komen!
Hoewel de giraffe dol is op zijn bladerendieet, heeft hij een afkeer van het dichte woud. En daarom kan men hem vinden op de droge, open vlakte die „Veld” of „Veldt” wordt genoemd. De voorkeur van de giraffe voor het open veld is begrijpelijk als men de grote hoogte en het opmerkelijke gezichtsvermogen van het dier in aanmerking neemt. „Van alle in het wild levende dieren in Afrika heeft de giraffe het scherpste gezicht”, zegt zoöloog G.G. Goodwin, en zijn ogen kunnen bijna alle richtingen overzien zonder dat hij zijn kop behoeft te draaien. Daarom kunnen Mijnh. en Mevr. Giraffe het gevaar al van verre zien aankomen en dan snel de benen nemen. Men heeft wel gezien hoe leeuwen die een giraffe trachtten aan te vallen, hun poging opgaven als ze tot de ontdekking kwamen dat ze gezien waren. Als leeuwen een giraffe doden, gebeurt dit gewoonlijk in een bosachtige streek waar het uitzicht van het dier belemmerd is.
Boeiende gegevens
Er zijn veel boeiende gegevens over deze torenhoge dieren bekend. Zo kan de giraffe zich bijvoorbeeld in het open veld voortbewegen met een snelheid van meer dan vijftig kilometer per uur. Zelfs als er heel wat bomen op zijn weg staan, blijft de giraffe met dezelfde snelheid doorlopen, en zwaait daarbij zijn hals en kop onder de takken en tussen de bomen door. De snelle familie Giraffe is zelfs met een paard niet makkelijk in te halen. De dieren snellen met grote passen in een lange dravende galop over de vlakten voort met, zoals men beschreven heeft, „een wonderlijke gratie in vorm, ritme en beweging”.
Het is opmerkelijk dat baby-giraffen met een plof op de wereld komen! Bij hun geboorte vallen ze namelijk ruim anderhalve meter. Ervaringen in de dierentuinen hebben aangetoond dat ze hiervan geen nadelige gevolgen ondervinden; ze kunnen reeds vijf minuten na de geboorte staan en ontvangen na twintig minuten hun eerste voeding. Een grote giraffehengst kan ongeveer veertienhonderd tot achttienhonderd kilo wegen.
Slapen is voor de giraffen niet zo makkelijk. Wegens hun hoogte geven ze er vaak de voorkeur aan staande te slapen. Sommige giraffen echter gaan liggen om te slapen.
Mijnh. en Mevr. Giraffe hebben grote, donkerbruine ogen — beschaduwd door lange, zwarte wimpers — en een vriendelijke „gelaatsuitdrukking”. Op hun kop staan twee horens. Deze vormen een uniek kenmerk van de giraffen. Ze bestaan uit massief been, dat dezelfde hardheid bezit als het ivoor van een olifantstand; het hele leven van de giraffe blijven ze met huid bedekt. Sommige soorten hebben niet alleen het gebruikelijke paar op hun kop, maar zijn ook nog in het bezit van een derde horen tussen de ogen, vóór het eerste paar.
Een ander kenmerk van deze boomlange schepselen is hun bloeddruk — de hoogste ter wereld; ongeveer drie maal zo hoog als die van de mens. Maar zo zijn er nog veel meer opmerkelijke feiten te noemen. Deze op wolkenkrabbers gelijkende schepselen van het Afrikaanse Veld getuigen beslist van een geweldige Ontwerper: „Want zijn onzichtbare hoedanigheden worden . . . duidelijk gezien, . . . door middel van de dingen die gemaakt zijn.” — Rom. 1:20.