Wat is er gaande op de scholen?
Door Ontwaakt!-correspondent in Canada
ALS u in Noord-Amerika of Europa woont, betaalt u waarschijnlijk een niet onaanzienlijk bedrag aan belasting voor het onderwijs van uw kinderen. In sommige streken staan nieuwe schoolgebouwen, bevindt zich in de klaslokalen een indrukwekkende hoeveelheid moderne leermiddelen en wordt een leerpakket geboden met een veelheid van eigentijdse onderwerpen. Maar betekent al dat moois dat de kinderen die nu naar school gaan, beter onderwijs krijgen dan die van vroeger? Niet noodzakelijkerwijs.
Het feit doet zich voor dat in Noord-Amerika veel leerlingen in het laatste jaar van de ’high school’ (hun twaalfde schooljaar) niet beter kunnen lezen dan degenen die in hun vijfde jaar zijn. Het is al evenzeer een feit dat sommige leerlingen niet zo bar veel begrijpen van wat zij lezen. Een verrassend groot aantal heeft geen leesbaar handschrift. Het gevolg van dit alles is dat hun kans om produktieve leden van de maatschappij te worden, sterk beperkt is.
Waarom deze povere resultaten? Wat is er aan de hand met het onderwijs dat kinderen krijgen?
Wat er gaande is
Eén reden waarom de ouders en ook de andere belastingbetalers de situatie zo moeilijk kunnen begrijpen, is dat zij aannemen dat de scholen nog net zo zijn als toen zij zelf op school waren. De omstandigheden zijn echter drastisch gewijzigd. De gemiddelde ouder zou geschokt zijn over wat tegenwoordig dagelijks gedrag is.
Neen, wij hebben het niet over betrekkelijk onschuldige schooljongensstreken. Wij hebben het over drughandel en drugmisbruik, gebruik van alcohol en losbandig seksueel gedrag — zelfs hoererij — op het schoolterrein. Wij hebben het over vechtpartijen, steekpartijen — met inbegrip van aanvallen op leraren en schoolhoofden — in het schoolgebouw zelf. Wij hebben het over onbeschaamde, zinloze vernieling van kostbare schooleigendommen.
En dat is nog niet alles. In sommige klassen worden de lessen gekenmerkt door een constante strijd tussen leraren en oproerkraaiers. Gewetensvolle leraren proberen de lessen gaande te houden in het belang van degenen die willen leren, maar opstandige leerlingen zorgen voor onderbrekingen, bestrijden de autoriteit van de leraar en brengen opschudding teweeg. Bij anderen bestaat de neiging zich te laten meevoeren en de teugellozen te imiteren, zodat op den duur een hele klas zich tegen een leraar kan keren. (In één geval waren alle leerlingen met hun gezicht naar de muur gaan staan en weigerden iedere communicatie met de leraar.) Aan het eind van de dag zijn de leraren gefrustreerd en ziek, en moeten zij vechten om hun gezonde verstand en hun zelfrespect te bewaren. Zo worden kansen, talenten en geld — uw geld — verspild.
Als u het bovengeschetste beeld dan nog aanvult met een onbenullig puntensysteem en examens waarvan het niveau zo is afgesteld dat welhaast iedereen erdoor moet komen, dan proeft u daaruit een atmosfeer die nu niet bepaald bevorderlijk is om er iets te leren of zijn best te doen. Erger nog, leerlingen die er wel iets van willen maken, worden getiranniseerd, bedreigd, geslagen en bespot. Er wordt een reusachtige druk uitgeoefend om mee te doen met bandeloosheid en immoraliteit.
Verplaats u eens in de situatie van een jonge leerling in zijn eerste jaar high school, wiens schoolidentificatiekaart werd gestolen door andere leerlingen die met dikke vette inktletters „HOMO” over zijn foto schreven. De reden? Hij had geweigerd hoererij te bedrijven. Leerlingen belden de ouders van deze jongen en, voorwendend dat zij met hemzelf dachten te spreken, zeiden zij dat de door hem bestelde marihuana klaarlag — dit om het vertrouwen van zijn ouders in hem te ondermijnen en problemen voor de jongen thuis te creëren. Soms vernielden zij zijn schoolwerk, zijn boeken en zijn elektronikawerkstukken, en werd hij in de gangen van de school aangevallen. Hoe velen zullen hier lang tegen bestand zijn?
’U beschrijft hier extreme situaties die zich alleen voordoen op scholen in bijzonder slechte buurten’, zult u misschien zeggen, ’maar niet op de school die mijn kinderen bezoeken.’ Bent u daar zeker van? ’Nu, dit soort dingen heb ik nog nooit van hen gehoord’, kunt u antwoorden. Hebt u ernaar gevraagd? Natuurlijk hopen wij dat de situatie voor uw kinderen niet zo slecht is, maar zij kunnen zich gegeneerd voelen en daarom niets verteld hebben, of zij kunnen door anderen bang gemaakt zijn. ’Maar waar zijn de leraren dan wanneer er dergelijke dingen passeren?’ vraagt u misschien.
Hoe staat het met de leraren?
Het is begrijpelijk dat ouders en anderen deze vraag stellen. Gelukkig zijn de meeste leerkrachten nog toegewijde mensen met verantwoordelijkheidsgevoel. Waarom spreekt u niet met het onderwijspersoneel van de school die uw kinderen bezoeken? Als deze mensen ook met zulke problemen geconfronteerd worden, laat hun dan weten dat opstandig gedrag en verstoring van hun oprechte pogingen hun werk naar behoren te verrichten, geen goedkeuring vinden in uw ogen. Laat hun in elk geval weten welke maatstaven in uw gezin gelden en hoe u verwacht dat uw kinderen zich in de klas zullen gedragen. Dit kan hen aanmoedigen weerstand te blijven bieden aan de emotionele druk en de fysieke aanvallen.
De leerkrachten hebben uw aanmoediging nodig. Bedenk hoe gefrustreerd zij zich moeten voelen wanneer zij zien dat onruststokers er afkomen met een mondelinge berisping of een paar dagen van school sturen. Eén leraar vertelde in een interview: „Op een keer ging ik op school de toiletten van de jongens binnen en betrapte daar drie jongens die marihuana in plastic zakjes zaten te stoppen. Ik nam ze mee naar het kantoor en vertelde alles aan de onderdirecteur. . . . De volgende dag ging ik naar hem toe en vroeg wat er met deze scholieren was gedaan. Hij zei dat ze drie dagen naar huis gestuurd waren.”
Beïnvloedt dit de leerlingen in wat zij straffeloos menen te kunnen doen? Dat doet het zeker! Met betrekking tot een ernstig misdrijf, waarvoor hij zou moeten voorkomen, zei een jeugdige overtreder tot een psycholoog: „Dat betekent toch niks. Ze zullen me daar in die rechtszaal alleen maar een paar minuten een preek geven.” Sommige jongeren hebben alleen maar verachting voor het hele systeem van autoriteit en recht. Die houding vergroot de druk op hun leeftijdgenoten. Leerlingen die van school zijn gestuurd hangen bij het schoolterrein rond, waar ze anderen tot verkeerde dingen aanzetten en zich laten vereren als helden!
Andere nadelige omstandigheden
Met wat tot dusver is vermeld, is genoegzaam duidelijk gemaakt dat kinderen naar school kunnen gaan en toch niet veel opsteken, of zij nu wel of niet rechtstreeks bij misdragingen betrokken zijn. Voor velen is de school niet meer dan een ontmoetingsplaats voor drank, drugs en seks. Maar er zijn nog meer omstandigheden die kunnen verhinderen dat uw kinderen beter onderwijs krijgen.
Droevig genoeg staan sommige leerkrachten bij de scholieren bekend als druggebruikers en personen die een seksueel ongebonden leven leiden. Dit zal jonge leerlingen nu niet bepaald inspireren tot het goede. Welke invloed moet het hebben op een 16-jarige jongen wanneer de lerares, een jonge vrouw in de twintig, op zijn lessenaar komt zitten en vraagt: „Hoe komt het dat jij me nog niet bent komen opzoeken zoals de andere jongens in deze klas?” Frequenter zijn waarschijnlijk de ongewenste „attenties” die sommige meisjes naar hun zeggen te verduren hebben van mannelijke leerkrachten die avances maken terwijl zij de meisjes goede overgangscijfers beloven.
Dan zijn er die enkele leraren die schijnen te menen dat zij belast zijn met een „speciale missie” om jongeren met „andere levensstijlen” te laten kennismaken. Zij zullen misschien prostituées of homoseksuelen vragen om de klas over hun manier van leven te vertellen. Of zij kunnen erop staan dat de leerlingen pornografie lezen of bekijken omdat dit noodzakelijk zou zijn voor iemands ontwikkeling. Op sommige Canadese scholen wordt dit als „verplichte leesstof” aangeduid. Als er vragen worden gesteld aan degenen die dergelijke lectuur aanbevelen, zullen zij de verzekering geven dat niemand wordt gedwongen zulke boeken te lezen. Maar is dat zo?
In Ontario weigerde een meisje een aantal jaren geleden een boek te lezen dat de ervaringen beschreef van een jongen die door een prostituée in verschillende vormen van seksuele perversie werd ingewijd. De vader van deze scholiere ondersteunde haar beslissing. Maar haar leraar hield voet bij stuk — en het schoolhoofd gaf de leraar gelijk! Uiteindelijk werd er een compromis bereikt: Het meisje moest nu twee andere boeken van haar eigen keuze lezen. In wezen werd zij dus gestraft voor het feit dat zij een mening en een geweten had!
Wat kunnen ouders doen?
Nu u tot op zekere hoogte weet wat de situatie op school voor uw kinderen en hun onderwijzers is, komt de vraag aan de orde: ’Wat gaat u doen?’ Wat kunt u doen? Bedenk dat kinderen worden geboren aan ouders en in gezinnen. Ze zijn geen produkten van de staat of van enige overheidsinstelling. Waarin de overheid ook mag voorzien op het gebied van onderwijs, het moet altijd worden bezien als aanvullend, en nooit als een excuus voor ouders om hun eigen verantwoordelijkheden prijs te geven. De kinderen zijn van u. Daarom hebt u zeggenschap (en moet u ook geïnteresseerd zijn) in wat hun wordt onderwezen en hoe zij worden onderwezen. Wel, hoe gaat u met dit gegeven nu aan het werk?
Ga er in de eerste plaats voor zitten en heb een openhartig gesprek met uw kinderen over wat er op hun school gaande is. Wat zijn hun behoeften en problemen? Ouders voor wie christelijke beginselen heel belangrijk zijn, zullen te weten willen komen of hun kinderen dingen onderwezen krijgen of moeten lezen die in strijd kunnen zijn met dergelijke beginselen. Andere ouders zullen erin geïnteresseerd zijn, en dat is ook begrijpelijk, dat bepaalde culturele en etnische waarden die hun dierbaar zijn, behouden blijven.
Als u al die tijd al een goede communicatie met uw kinderen hebt gehad, zal het niet moeilijk zijn de boven gegeven aanbeveling op te volgen. Als de communicatie echter in het verleden wat is verwaarloosd, zal het tijd en geduld vergen om de kloof te overbruggen en het contact te verbeteren. Bedenk echter dat er sterke banden van verwantschap bestaan, die in uw voordeel werken. Uw kinderen houden van u en uw oprechte belangstelling zal hun hart verwarmen. Zij zullen zich op den duur vrijer gaan uiten. U zult misschien wat vertrouwen moeten terugwinnen, maar het is de tijd en moeite beslist waard.
Eén zo’n gesprek zal echter niet voldoende zijn. U zult een niet-afnemende, voortdurende belangstelling moeten tonen. Informeer geregeld, misschien wanneer het gezin ’s avonds aan de maaltijd zit of bij een andere geschikte gelegenheid, hoe het die dag op school ging. Wat hebben zij geleerd? Luister zorgvuldig wanneer zij antwoord geven. Onderbreek hen niet nodeloos. Mocht u iets bedenkelijks ontdekken in wat hun is onderwezen, raak dan niet van streek. Reageer niet overtrokken en ga ze niet uitfoeteren. Dat zou hen tot zwijgen brengen. Vraag hun wat zij denken over wat hun geleerd is. Kom te weten of zij het hebben geaccepteerd of verworpen. Misschien bent u aangenaam verrast dat zij de kwestie zo goed hebben opgevangen. Prijs hen daar dan ook voor!
Aan de andere kant, wanneer u merkt dat datgene wat u voor uw kinderen wenselijk acht, op een of andere manier in nadelige zin is beïnvloed, dan is het uw recht en uw plicht om dit met hen te bespreken. Het is gemakkelijker om verkeerde ideeën in dit vroege stadium uit te wieden, voordat er verkeerd gedrag uit voortvloeit dat verdriet veroorzaakt voor het gezin. Redeneer met uw kinderen over de uitwerking op langere termijn van wat is onderwezen. Harmoniseren de ideeën met wat waarheid is? Wijs op de gevaren van het snel aanvaarden van wat populair is, tegenover het vasthouden aan beproefde wijsheid die haar waarde heeft bewezen door beschavingen die haar verwierpen, te overleven.
De volgende raad is gebruik te maken van de mogelijkheid die een ouderavond u biedt om een bezoek te brengen aan de school, en de leerkrachten te leren kennen. Benut de gelegenheid om werkelijk met de leraren te praten en te weten te komen hoe het met uw kinderen gaat. Luister wanneer de leraar zijn mening geeft. Vorm u niet te snel een opinie. Maak duidelijk wat u voor uw kinderen wilt. Als u bepaalde verlangens van religieuze, culturele of etnische aard hebt, maak die bekend. De meeste leraren zijn tegenwoordig heel tolerant, maar zij kunnen deze dingen niet raden. Zij zouden bijvoorbeeld heel gemakkelijk kunnen menen dat de onwil van uw kind om met een bepaald schoolprogramma mee te doen louter een kinderlijke gril is.
Als u ieder jaar een gesprekje hebt met de nieuwe leerkrachten van uw kinderen, zal dat u de gelegenheid bieden om deze onderwijzers en leraren ervan te verzekeren dat het onderwijs van uw kinderen u ter harte gaat. Dit geeft ook tijd om de leerboeken te bekijken en te bespreken wat uw voorkeuren zijn op dat gebied. Dit zal de onderwijzer en uw kinderen helpen.
Hoewel u dus niet gaat praten met het idee dat u een confrontatie zoekt of in de gedachte dat u het hele onderwijssysteem veranderd wilt hebben, is er toch veel dat u kunt doen om te verzekeren dat uw kinderen profijt hebben van hun schooltijd. Alleen belasting betalen is niet voldoende. Ook kan geen leraar de ouders vervangen. Het grootste deel van wat uw kinderen nodig hebben voor een goede vorming en goed onderwijs, is beschikbaar. Maar de belangrijkste factor in het hele programma bent U.
[Illustratie op blz. 19]
Heb een gesprek met uw kind over wat er op school gebeurt