Raakt u gefrustreerd?
DEZE hedendaagse tijd zou terecht de eeuw van frustratie genoemd kunnen worden. Steeds meer mensen geven door middel van geweld en op andere manieren uiting aan hun frustratie. Een voorbeeld hiervan is de „huisvrouw die er de brui aan geeft”, hetgeen „een treffend hedendaags verschijnsel” wordt genoemd waaraan in het tijdschrift Life van 17 maart 1972 een heel artikel werd gewijd.
Het tijdschrift sprak over zo’n vrouw — een vrouw van vijfendertig jaar, met een academische opleiding, gehuwd met een directeur uit de middenstand en moeder van drie kinderen. Na veertien jaar gehuwd geweest te zijn, stapte zij plotseling haar gezin uit en begon op zichzelf te wonen, waarbij zij haar tienjarige dochtertje meenam en twee jongere jongens bij hun vader achterliet. Waarom? Omdat zij „haar leven steeds frustrerender en verstikkender begon te vinden”. Nu voorziet zij als onderwijzeres in haar levensonderhoud en heeft zich bij de emancipatiebeweging van de vrouw aangesloten.
Maar er zou terecht aan de gefrustreerde vrouw gevraagd kunnen worden: ’In hoeverre moet de fout bij uzelf gezocht worden? Moet onvermijdelijk de conclusie getrokken worden dat de toestanden waaronder u werkt, frustrerend zijn?’
Het is inderdaad waar dat er, zoals ook de bijbel aantoont, bepaalde toestanden zijn waarover wij geen macht hebben en die frustratie in de hand werken. Ten gevolge van de overtreding van onze eerste ouders, Adam en Eva, zijn wij allen „aan ijdelheid onderworpen”. Vooral degenen die rechtvaardigheid liefhebben, verlangen ernaar „vrijgemaakt [te] worden van de slavernij des verderfs”. — Rom. 8:20-22.
Gods Woord biedt hoop op bevrijding van zulk een frustratie, namelijk door middel van Gods koninkrijk, waar alle christenen om bidden: „Uw koninkrijk kome. Uw wil geschiede . . . op aarde.” Totdat dit koninkrijk aan deze frustratie een einde maakt, kan ze met de hulp van Gods Woord, zijn geest en zijn dienstknechten verduurd worden. — Matth. 6:10.
Nog een reden waarom sommigen gefrustreerd raken, is dat zij te veel tegelijk trachten te doen. Zij zouden de weg van wijsheid en tevredenheid bewandelen wanneer zij hun aandacht op een ding tegelijk zouden vestigen. Een bij in bloeiende heide raakt niet gefrustreerd omdat ze zoveel bloemen ziet waaruit ze nectar kan halen. Neen, ze concentreert zich slechts op een bloesem tegelijk. Zo dient ook onze instelling te zijn met betrekking tot de dingen die gedaan moeten worden — wij moeten ze één voor één doen.
Natuurlijk moeten wij ook in dit opzicht praktische wijsheid gebruiken en beseffen dat als er te veel dingen gedaan moeten worden, aan sommige misschien geen aandacht besteed kan worden. Daarom dienen wij de belangrijkste dingen op de eerste plaats te stellen; begin met de belangrijkste dingen en vermijd het aan de verleiding toe te geven met de gemakkelijkste of prettigste dingen te beginnen. Indien wij dan iets ongedaan moeten laten, is dit niet zo’n ramp.
Hierbij dient u echter niet al uw tijd aan één of twee dingen te besteden en de rest totaal te negeren. Bijzonder gewetensvolle mensen dienen hiervoor op hun hoede te zijn. Handel niet een taak zo grondig af dat u geen tijd hebt voor de andere. Zoals Jezus, de Zoon van God, opmerkte, dient u de belangrijkste dingen op de eerste plaats te stellen, maar de minder belangrijke dingen niet te veronachtzamen.
Als u gefrustreerd mocht raken omdat u te veel te doen hebt, kunt u het beste de hulp van anderen inroepen. Indien er bijvoorbeeld een grote maaltijd bereid moet worden, kan moeder de rest van het gezin vragen haar hierbij te helpen, terwijl zelfs de kleintjes een aandeel kunnen hebben. Het zal de eerste keer misschien wat tijd vergen een kind te laten zien hoe het kan helpen, maar op de duur en bij volgende gelegenheden zal er tijd door worden bespaard. En dat is niet alles. Door kinderen te leren zich nuttig te maken, zullen zij worden geholpen in intellectueel en emotioneel opzicht tot rijpheid te groeien.
Ook een huisvader zou soms gefrustreerd kunnen raken omdat hij te veel te doen heeft. Maar als hij bereid is geduldig te zijn, kan hij zijn vrouw tonen hoe zij een ware hulp voor hem kan worden. Zo kan zij leren de gezinsauto te gebruiken om boodschappen te doen; ook zou zij kunnen leren dingen in en rondom het huis te repareren, enzovoort.
Wanneer iemand die opzicht heeft, zoals een voorman of een manager, soms gefrustreerd raakt omdat hij te veel te doen heeft, kan hij iets van het werk door ondergeschikten laten doen. Dus ook in dit geval bewandelt men de weg van wijsheid wanneer men bereid is verantwoordelijkheid aan een assistent over te dragen en al dus de ziekmakende gevolgen van frustratie te vermijden.
Daarentegen is er ook de frustratie waarmee iemand te kampen krijgt wanneer er meer van hem wordt verwacht dan hij mogelijkerwijs of redelijkerwijs kan doen. Onderzoekingen hebben aan het licht gebracht dat deze vorm van frustratie veel in de industrie en het zakenleven voorkomt. Wat dan te doen?
Zolang uw geweten u niet veroordeelt, omdat u uw werk met ijver verricht, kunt u het beste trachten met de onredelijke eisen van anderen — of deze nu op uw werk of in uw gezin worden gesteld — te leren leven door deze eisen niet al te ernstig op te vatten of ze te verzachten met wat humor. Het is heel goed mogelijk dat u op andere gebieden in uw leven wijzigingen kunt aanbrengen, zodat u zich aan de frustrerende situatie waaraan u weinig of niets kunt doen, kunt aanpassen. En denk maar aan het bijbelse beginsel dat iedereen uiteindelijk voor zijn Maker staat of valt. „Wat [u daarom] ook doet, verricht uw werk met geheel uw ziel als voor Jehovah”. — Rom. 14:4; Kol. 3:23, 24.
Wat u ook doet, laat nooit toe dat u zo gefrustreerd geraakt dat u in een woedeuitbarsting explodeert. Een psycholoog bracht dit als volgt onder woorden: „Als u in moeilijkheden komt door uw gevoelens af te reageren, kunt u uw frustratie het beste verbergen.” Ja, „betoon u niet verhit enkel om kwaad te doen”, raadt de bijbel aan. — Ps. 37:8.
En word geen uitvaller, iemand die er de brui aan geeft. De eerder genoemde huisvrouw die haar gezin in de steek liet, gaf toe dat zij nu net zoveel ruzies heeft als voorheen, met dit verschil dat het nu haar ruzies zijn.
Ja, er zijn betere manieren om aan frustraties het hoofd te bieden dan onze toevlucht te nemen tot gewelddaad of ons aan onze verplichtingen te onttrekken!