3:5

uit water en geest wordt geboren: Waarschijnlijk was Nikodemus bekend met de doop van Johannes de Doper (Mr 1:4-8; Lu 3:16; Jo 1:31-34). Het is daarom redelijk om aan te nemen dat toen Jezus over water sprak, Nikodemus begreep dat Jezus het had over water dat voor de doop wordt gebruikt. Nikodemus zal ook bekend zijn geweest met de manier waarop in de Hebreeuwse Geschriften de uitdrukking ‘geest van God’ (dat wil zeggen Gods actieve kracht) wordt gebruikt (Ge 41:38; Ex 31:3; Nu 11:17; Re 3:10; 1Sa 10:6; Jes 63:11). Toen Jezus het woord geest gebruikte, zal Nikodemus dus hebben begrepen dat het om de heilige geest ging. Jezus’ eigen ervaring illustreert wat hij Nikodemus duidelijk maakte. Toen Jezus in water werd gedoopt, daalde er heilige geest op hem neer. Zo werd hij ‘uit water en geest geboren’ (Mt 3:16, 17; Lu 3:21, 22). God verklaarde toen dat Jezus zijn Zoon was, kennelijk om aan te geven dat hij Jezus had voortgebracht als een geestelijke zoon die het vooruitzicht had om naar de hemel terug te gaan. Een volgeling van Jezus die ‘uit water’ wordt geboren, is iemand die zijn vroegere manier van leven de rug heeft toegekeerd, berouw heeft getoond van zijn zonden en in water gedoopt is. Degenen die uit ‘water en geest’ worden geboren, worden door God verwekt of voortgebracht om zonen van God te zijn met de belofte dat ze als geestelijke wezens in de hemel zullen leven en met het vooruitzicht om in Gods Koninkrijk te regeren (Lu 22:30; Ro 8:14-17, 23; Tit 3:5; Heb 6:4, 5).

geest: Of ‘actieve kracht’. Het Griekse pneuma duidt hier op Gods actieve kracht. (Zie Woordenlijst.)