Mukoyavya mokulumija ŵanthu achidwi na uthenga uweme

1. Kansi ŵanthu ayakine angachite chinji akamvwa uthenga wasu? (Ntchito 13:47, 48; 16:14, 15)

ŴANTHU anyinji ekondwela ngako Akhilisitu oyambilila pechiŵauja vokhuza Yesu paulwendo woyamba, ndipo enkhala Akhilisitu pakaliyepita nthawe itali. (Ŵelengani Ntchito 13:47, 48; 16:14, 15.) Masiku ŵanosoti, ŵanthu ayakine osangalala akamvwa uthenga wasu paulwendo woyamba. Olo ŵanthu amene okana kumvwa uthenga wasu wa Ufumu paulwendo wayamba, angawoneshe chidwi pavuli pake. Kansi ni chinji chatingachite tikafwana ŵanthu amene ali na “maganizo aweme” mu utumiki?

2. Ndaŵa yanji tingalinganije ntchito yopanga ophunzila na ntchito ya mulimi?

² Ganizilani fanizo yokonkhapo. Ntchito yasu yopanga ophunzila, tingailinganije na ntchito ya mulimi. Mbewu ziyakine zikakosa, yove ozichosa mokulumija. Koma olo ni tetyo, yove opitilija kusamalila munda wake olo kukomolasoti mbewu ziyakine. Molingana na vamene ivi, tikafwana munthu wa chidwi na uthenga wasu, tufunikila kumuyavya mokulumija kuti ankhale wophunzila wa Khilisitu. Koma pa nthawe imozi na imozi, tufunikilasoti kuyavya ayakine amene ofunikila nthawe yokwanila kuti aziŵe kuti vinthu vakuphunzila ni vofunika ngako. (Yoh. 4:35, 36) Luso yoziŵa vinthu, ingatiyavye kuziŵa mawu aweme ŵatingalaŵile kuli munthu watulalikila. Tiyeni tikambilane vatingachite paulwendo wayamba kuti tiyavye munthu wamene ali na chidwi na uthenga wasu. Tikambilanesoti vatingachite kuti tiyavye munthu wamene uyo kuti apitilije kupita pa sogolo.

KANSI TINGAYAVYE TYANI MUNTHU WACHIDWI NA UTHENGA UWEME?

3. Kansi tufunikila kuchita chinji tikafwana munthu wachidwi muutumiki? (1 Akolinto 9:26)

³ Tikafwana munthu wa chidwi mu utumiki, tikomuyavya kuti ayambe kuyenda pa njila yoloŵela ku moyo wosasila. Chifukwa cha vamene ivi, osati tikowaya-waya kumusenga munthu wamene uyo kuti tikophunzila naye Baibolo komasoti kumuitila ku misonkhano yasu ya mpingo.—Ŵelengani 1 Akolinto 9:26.

4. Fotokozani vechichita munthu muyakine wamene enze wokonzeka kuyamba kuphunzila Baibolo mokulumija.

⁴ Kusenga munthu kuti tikophunzila naye Baibolo. Ŵanthu ayakine ŵatukumana nawo, onkhala okonzeka kuyamba kuphunzila Baibolo mokulumija. Mwachisanzo, nsiku iyakine pa Chinayi nsimbi muyakine waku Canada, ewela penze kashelefu ka mabuku notola kabulosha ka Sangalalani na moyo kosasila! Kalongosi wamene enze pa kashelufu kamene ako, emufotokozela kuti sewo tuphunzila Baibolo na ŵanthu kwa mahala pokatishila ntchito kabulosha kamene aka. Nsimbi wamene uyo echita chidwi, ndipo epasana ma namba a foni. Nsiku imo na imo yamene iyo, yove elembela mensedji kalongosi wamene uyo nomukonsha vokhuza phunzilo ya Baibolo. Kalongosi wamene uyo pechimusenga kuti azakumane kumapeto kwa sondo, yove eyankha kuti: “Tyani tizawonane mailo? Newo nizankhale na mpata.” Ove eyamba kuphunzila Baibolo nsiku yokonkhapo pa Chisanu. Nsimbi wamene uyo epezeka koyamba pa misonkhano ya kumapeto kwa sondo yamene iyo ndipo epita pa sogolo mokulumija.

5. Pa vochitika viyakine, kansi tufunikila kuchita tyani tikaliyesenga munthu kuti tiyambe kuphunzila naye? (Onanisoti vithunzi.)

⁵ Ni chendi kuti ni ŵanthulini onse amene angayambe kuphunzila Baibolo mokulumija monga ni mwechichitila nsimbi wamene uyu. Ayakine angafunikile nthawe yokwanila kuti ayambe kuwonesha chidwi na uthenga wasu. Tingafunikile kukambilana nawo nkhani iyakine yangakondele nayo poyamba. Koma olo ni tetyo, keno tuwona ŵanthu mwanjile iweme komasoti kuŵawonesha chidwi, angavomele kuti tikophunzila nawo Baibolo pakaliye pita nthawe itali. Kansi tingalaŵile mawu otyani posenga munthu kuti tikophunzila naye Baibolo? Tekonsha konsho yamene iyi kuli akwasu na akalongosi osiyana-siyana amene ali na luso poyambisha maphunzilo a Baibolo. Tiyeni tiwone mfundo ziyakine zechilaŵila.

6. Kansi ni vinthu votyani vatingalaŵile kuti munthu apitilije kunkhala na chidwi?

⁶ Ofalisa komasoti apainiya amene ŵetikonsha vokhuza kuyambisha maphunzilo a Baibolo efotokoza kuti tikankhala mmadela ayakine, tingachite luweme kupewa mawu akuti, “phunzilo” olo “kosi ya Baibolo” komasoti kuti “newo nikokuphunzisani.” Ove owona kuti mawu aweme ni akuti “kutandala” “kukambilana” komasoti “kumvwisha luweme Baibolo.” Poyamba kukambilana nawo, mungalaŵile kuti: “Ni vodabwisa kuwona mwayuyankhila Baibolo makonsho ofunika ngako okhuza moyo,” komasoti kuti: “Baibolo ni bukulini tyala ya ŵanthu amene opemphela. Yove ili na malangizo oyavya pa moyo wa nsiku na nsiku.” Tingalaŵilesoti kuti: “Maminisi 10 olo 15, ni okwanila kuphunzila vinthu vamene vingatiyavye pa moyo wasu, ndipo mukowonongalini nthawe ikulu.” Tikopewa kukatishila ntchito mawu akuti “ni pangano” olo akuti “ tikophunzila sondo iliyonse,” chifukwa ŵanthu angachite wowa.

7. Kansi ni pa nthawe yotyani pechikhulupilila ŵanthu ayakine kuti vinthu venzephunzila ni vachendi? (1 Akolinto 14:23-25)

⁷ Mukoŵaitila ku misonkhano. Vuwoneka kuti mu nthawe ya ntumwi Paulo, ŵanthu ayakine ekwanisha kuziŵa kuti vinthu venzephunzila venze vachendi pa nthawe yechiluta ku misonkhano. (Ŵelengani 1 Akolinto 14:23-25.) Vamene ivi vuchitikasoti ngako masiku ŵano. Ayakine mwa ophunzila Baibolo, opita pasogolo mokulumija akayamba kupezeka pa misonkhano. Kansi ni nthawe yanji yoyenelela yatingaitile munthu ku misonkhano yasu? Mu buku ya Sangalalani na moyo kosasila! Mutu 10 muli mawu ŵatingakatishile ntchito poitila ŵanthu ku misonkhano yasu. Koma mwewo mufunikilalini kuti mukafwike mutu wamene uyo kuti mukaitile wophunzila Baibolo wanu ku misonkhano ya mpingo. Paulwendo woyamba, mwewo mungamuitile munthu wamene uyo kuti ku misonkhano ya kumapeto kwa sondo. Mungamuuje munthu wamene uyo mutu wa nkhani ya onse olo mfundo iyakine yochitisha chidwi ya mu phunzilo ya Nsanja ya Mulonda.

8. Kansi ni vinthu votyani vatingalaŵile poitila munthu muyakine ku misonkhano yasu? (Yesaya 54:13)

⁸ Mukafuna kuitila munthu wa chidwi kumisonkhano yasu, mukomuuja kuti misonkhano yamene iyi niyosiyana na vakuchita ŵanthu ayakine avipembezo vakuziŵa yove. Wophunzila Baibolo muyakine wamene kenze koyamba kuwona mwayuchitikila phunzilo ya Nsanja ya Mulonda, ekonsha munthu enzemuphunzisa kuti: “Kansi wosogoja Nsanja oziŵa mazina a ŵanthu onse?” Kalongosi emufotokozela kuti tuchita vonse vatingakwanishe kuti tiziŵe zina ya aliyense mumpingo mwasu, monga ni mwatuchitila na amu banja mwasu. Wophunzila Baibolo, enena kuti vunkhalini tetyo ku tchetchi kwawo. Molingana na vamene ivi, cholinga cha misonkhano yasu chunkhala cha chilwendo ngako kuli ŵanthu ayakine. (Ŵelengani Yesaya 54:13.) Sewo tusonkhana kuti tilambile Yehova, tiphunzile vokhuza yove komasoti kuti titang’ishane muyake na muyake. (Ahe. 2:12; 10:24, 25) Ni chifukwa chake sewo tusonkhana kuti tiphunzile ndipo tuchitalini miyambo iliyonse yachikunja. (1 Ako. 14:40) Komasoti malo ŵatuchitilamo misonkhano tuŵapangalini mwanjila yodabwisa, chifukwa tufuna kuti ŵanthu akophunzililamo mfundo zamene zingaŵayavye. Chifukwa chakuti tuloŵelelalini mu ndale, sewo tulimbikisalini chipani chilichonse. Komasoti tutolalini mbali pa vakukambilana olo maganizo ŵa ŵanthu ayakine. Chinthu chamene chingamuyavye ngako wophunzila wanu, ni kumuwonesha mokulumija vidiyo yakuti N’chinji chuchitika ku Ng’anda ya Ufumu? Kuchita vamene ivi kungayavye kuti aziŵiletu vinthu vakuti akawone.

9-10. Kansi ni vinthu votyani vatingalaŵile kuli munthu wamene oyopa kuluta ku misonkhano yasu? (Onanisoti chithunzi.)

⁹ Ŵanthu ayakine oyopa kuluta ku misonkhano yasu poganiza kuti angankhale a Mboni za Yehova. Tetyo, mukomufotokozela munthu wamene uyo kuti tusangalala kulondela alwendo komasoti kuti tukakamijalini munthu aliyense kulaŵila olo kuchita kalikonse pa misonkhano yasu komasoti kunkhala wa Mboni za Yehova. Komasoti kuti aliyense mu banja mwamene umo kupamikijapo ŵana, ni olondelewa. Pa misonkhano yasu, ŵana onkhalalini kwa ŵeka komasoti akulu-akulu kwa ŵeka. Mmalo mwake, makolo onkhala pamozi na ŵana ŵawo komasoti kuphunzila pamozi. Vamene ivi vuyavya makolo kuziŵa kuti ŵana ŵawo ali na ŵani komasoti vakuphunzila. (Deut. 31:12) Tusonkheshalini ndalama olo kunkhala na dishi kuti ŵanthu aikemo ndalama. Tukonkheja lamulo ya Yesu yakuti: “Mwilondela mwamahala, mukopeleka mwamahala.” (Mat. 10:8) Mwewo mungamuuje soti munthu wamene uyo kuti ofunikilalini kuvwala vovwala vodula kuti alute ku misonkhano yasu. Mulungu owonalini mawonekedwe ŵasu koma owona muntima.—1 Sam. 16:7.

¹⁰ Keno munthu wawela kumisonkhano yasu, tikoyeja-yeja kumuyavya kuti ankhale womasuka. Mukomuziŵikisha kuli akulu komasoti kuli ŵanthu ayakine. Keno munthu wamene uyo angawone kuti akwasu ochita naye vinthu mwachikondi komasoti momuganizila, angafune kuti apitilije kusonkhana. Keno yove aliye Baibolo, mukoŵelenga naye pamozi malemba pokatishila ntchito Baibolo yanu. Komasoti mukomuwonesha mwangakonkhejele nkhani ya onse na phunzilo ya Nsanja ya Mulonda.

KANSI TINGAMUYAVYE TYANI MUNTHU WAMENE WAYAMBA KUPHUNZILA BAIBOLO?

11. Kansi mungawoneshe tyani kuti mulemekeza nthawe komasoti ndandanda yochitila vinthu ya wophunzila wanu?

¹¹ Tikophunzisa munthu muyakine Baibolo, kansi tufunikila kuganizila chinji? Mukolemekeza nthawe yemwipangana naye komasoti mpata wali nawo. Mwachisanzo, mukofwika pa nthawe yemwipangana olo kuti ŵanthu ayakine mu dela yanu ali na chiyoloŵezi chochelwa. Komasoti mungachite luweme kuti nsiku yamwayamba kuphunzila naye Baibolo, osati mukosila nthawe ikulu. Ndipo ofalisa ayakine aluso, onena kuti vunkhala luweme kulekeja phunzilo mokulumija olo kuti munthu wamene uyo ofuna kuti muphunzile vinthu vinyinji. Osati mukolaŵila ngako. Mukomupasa mpata kuti afotokoze maganizo wake momasuka.—Miy. 10:19.

12. Kansi cholinga chasu chufunikila kunkhala chotyani tikayambisha phunzilo ya Baibolo?

¹² Mukangoyamba kuphunzila naye, cholinga chanu chikonkhala kumuyavya kuti aziŵe Yehova na Yesu komasoti kuti akoŵakonda ngako. Njila imozi yatingachitile vamene ivi, nikuŵayavya kuti akoganizila ngako vakunena Mawu a Mulungu mmalo moliwoneshela kuti muziŵa vinthu vinyinji. (Ntchi. 10:25, 26) Ntumwi Paulo nthawe zinyinji, enzeyavya ŵanthu kuti amuziŵe luweme Yesu, munthu wamene etumijiwa na Yehova kufumila kululu kuti azatiphunzise vokhuza yove komasoti kuti tikomukonda. (1 Ako. 2:1, 2) Komasoti Paulo ewonesha kuti ni kofunika kuyavya ŵanthu ŵatuphunzila nawo kuti ankhale na minkhalidwe iweme yamene eilinganija na golide, siliva komasoti mwala wa ntengo wapatali. (1 Ako. 3:11-15) Minkhalidwe yamene iyi yupamikijapo chikhulupililo, nzelu, kuziŵa vinthu komasoti kuyopa Yehova. (Sal. 19:9, 10; Miy. 3:13-15; 1 Pet. 1:7) Mukokonkheja mwenzephunzisila Paulo ndipo mukoyavya ophunzila ŵanu kuti ankhale na chikhulupililo chotang’a komasoti kuti ankhale paushamwali uweme na Atata ŵawo achikondi akululu.—2 Ako. 1:24.

13. Kansi tingankhale tyani oleza ntima komasoti ololela tikafuna kuyavya wophunzila Baibolo? (2 Akolinto 10:4, 5) (Onanisoti chithunzi.)

¹³ Mukokonkheja Yesu ponkhala oleza ntima komasoti ololela. Mukopewa kuŵakonsha makonsho amene angaŵakhumudwise. Keno wophunzila wanu vumuvuta kukhulupilila mfundo iyakine, pitilijani kuphunzila naye ndipo kambilannani naye mfundo yamene iyo pa nthawe iyakine iweme. Mmalo momukakamija kuti akhulupilile mfundo iyakine yanyowani, mukomupasa mpata kuti choonadi chijike miju muntima mwake. (Yoh. 16:12; Akol. 2:6, 7) Baibolo yulinganija viphunziso vawenye na vinthu votang’a vili jikiwe vamene tufuna kuviponesha. (Ŵelengani 2 Akolinto 10:4, 5) Vingankhale vipepu kuli wophunzila wasu kuti aleke kukhulupilila vinthu vamene wankhala ovikhulupilila kwa nthawe itali. Tetyo, tufunikila kumuyavya kuti ajike vinthu viyakine votang’a muntima mwake poyamba, vamene vutanthauza kumuyavya kuti akodalila ngako Yehova. Vamene ivi vingamuyavye kuti osati avutike kukhulupilila mfundo zanyowani zakuphunzila.—Sal. 91:9.

KANSI TINGAMUYAVYE TYANI MUNTHU WAMENE WAYAMBA KUSONKHANA?

14. Kansi tingaŵayavye tyani ŵanthu amene ayamba kupezeka pa misonkhano yasu?

¹⁴ Yehova ofuna kuti tikopewa sankho, koma tikokonda ŵanthu onse mosaganizila za chinkhalidwe chawo, chuma chawo komasoti kwechikulila. (Yako. 2:1-4, 9) Kansi tingawoneshe tyani chikondi kuli ŵanthu amene ayamba kupezeka pa misonkhano yasu?

15-16. Kansi tingaŵayavye tyani ŵanthu amene ni koyamba kupezeka pa misonkhano yasu kuti ankhale omasuka?

¹⁵ Ayakine owela kumisonkhano yasu chifukwa chakuti ofuna kuziŵa mwayuchitikila olo chifukwa chakuti nkwasu wa mpingo uyakine waŵaitila. Mukawona munthu wachilwendo pa ng’anda ya Ufumu, mukotandala naye komasoti kumulondela luweme. Mukonkhala otandaja, koma osati mukochita vinthu mopitilila malile chifukwa angamangike. Musengeni kuti munkhale naye pafupi kuti mukoŵelenga naye pamozi Baibolo komasoti vofalisa vanu olo kumusengela vake. Komasoti mukoyeja-yeja kumvwisha mwakumvwila. Mwanalume muyakine pechiluta ku Ng’anda ya Ufumu, euja nkwasu emulondela kuti enzechita nsoni chifukwa chakuti vovwala vake venzelini voyenelela. Nkwasu wamene uyo emuyavya kuti amasuke, ndipo emufotokozela kuti sewo a Mboni za Yehova niselini ŵanthu apadela kupambana ayakine. Mwanalume wamene uyo ebatizika pepapita nthawe, koma aliye luŵe yankho yamene iyo. Keno mulaŵila na munthu wamene ni kuyamba kusonkhana nase misonkhano ikaliye yamba olo pavuli pake, nthawe zonse mukoganizila vinthu ivi vokonkhapo: Mukowonesha kuti mumuganizila ndipo mukopewa kuloŵelela nkhani zamene zukukhuzanilini.—1 Pet. 4:15.

¹⁶ Palisoti njila iyakine yatingayavyile ŵanthu akawela pa misonkhano yasu kuti ankhale omasuka. Keno mutandala, kupeleka ndemanga olo kulaŵila nkhani yamene yukhuza ŵanthu asatumikila Yehova, nthawe zonse mukolaŵila mwaulemu. Mukopewa kulaŵila mawu olo kuchita vinthu vamene vingaŵakhumudwise, chifukwa angafunelinisoti kuwela pa misonkhano yasu. (Tito 2:8; 3:2) Mwachisanzo, tufunikilalini kulaŵila monyoza vinthu vakukhulupilila ŵanthu ayakine. (2 Ako. 6:3) Akwasu amene olaŵila nkhani za onse ofunikila kuchita vinthu mosamala ngako pa nkhani yamene iyi. Akwasu amene aŵa owonesha kuti oganizila ayakine keno ofotokozela mawu ovuta kuti ŵanthu awela pa misonkhano aŵamvwishe mosavuta.

17. Kansi tufunikila kuchita tyani tikafwana ŵanthu ‘amene ali na maganizo aweme’?

¹⁷ Ntchito yasu yopanga ophunzila yunkhala yofunika ngako nsiku iliyonse. Komasoti tipitilije kufwana ŵanthu amene ofuna kuphunzila vinyinji vokhuza Mulungu na Mawu ŵake Baibolo. (Ntchi. 13:48) Patukata ntchito yamene iyi, tufunikilalini kuwaya-waya kusenga ŵanthu kuti tikophunzila nawo Baibolo komasoti kuŵaitila ku misonkhano yasu. Mwakuchita vamene ivi, tingaŵayavye kuti ayambe kuyenda ‘pa nsewu woloŵela ku moyo.’—Mat. 7:14.