NKHANI YOPHUNZILA 26
NYIMBO 123 Tikogonjela Mulungu Mokhulupilika
Mukonkhala Olicefya Ngati Pali Zinthu Zamusaziŵa
“Wamphamvuzonse tingakwanishe lini kumumvwisha.”—YOBU 37:23.
ZATI TIPHUNZILE
M’nkhani ino, tione kuti olo kuti tuziŵa lini zinthu zonse zati zikacitike msogolo, tingakwanishe kupilila mayeselo yatingakumane nayo tikaganizila pa zinthu zatuziŵa nodalila Yehova.
1. Kansi Yehova etilenga m’njila yotyani, ndipo ndaŵa yanji?
YEHOVA etilenga m’njila yakuti tikokwanisha kuganiza, kuziŵa zinthu nozimvwisha. Ndaŵa yanji etilenga m’njila iyi? N’cifukwa cakuti ofuna kuti ‘tikomuziŵa cendi Mulungu’nopanga zosankha zabwino zozikiwa pa ciziŵiso colondola.—Miy. 2:1-5; Aro. 12:1.
2. Kansi tufunika kuzindikila cinji, ndipo ndaŵa yanji kucita izi n’kofunika kuli seo? (Yobu 37:23, 24, onani soti cithunzithunzi.)
2 Yehova etilenga m’njila yakuti tikokwanisha kuziŵa zinthu zinyinji. Olo n’tetyo, pali zinthu zinyinji zatisaziŵa. (Ŵelengani Yobu 37:23, 24.) Ganizilani cisanzo ca Yobu. Yehova emukonsha makonsho yamene yemuyavya kumvwisha kuti penze pakali zinthu zinyinji zamene enzoziziŵa lini. Makambisilano aya yeenze nayo, yemuyavya kuzindikila kuti enzofunika kunkhala wolicefya nocinja kaganizidwe kake. (Yobu 42:3-6) Nase tufunika kunkhala olicefya nozindikila kuti tuziŵa lini zinthu zonse. Kunkhala olicefya kutisonkhezele kudalila Yehova kuti akotiululila zatufunika kuziŵa na colinga cakuti tipange zosankha zanzelu.—Miy. 2:6.
Kuvomelezhya zinthu zatisaziŵa kungatipindulishe monga ni mwekwepindulishila Yobu (Onani ndime 2)
3. Kansi tilaŵizhyane cinji m’nkhani ino?
3 M’nkhani ino, tilaŵizhyane zinthu ziyakine zatisaziŵa na mavuto yatingakumane nayo cifukwa ca izi. Tione soti cifukwa cake n’kofunika kusaziŵa zinthu zamene izo. Kulaŵizhyana mfundo izi kutang’ishe cidalilo casu cakuti Yehova “wamene oziŵa ciliconse,” otiuzhya zinthu zatufunika kuziŵa.—Yobu 37:16.
TUZIŴA LINI NTHAWI PATI YAKAFWIKE MASILIZHYILO
4. Molingana na Mateyu 24:36, kansi tuziŵa lini cinji?
4 Ŵelengani Mateyu 24:36. Tuziŵa lini nthawi pamene masilizhyilo ya calo cino yakafwike. Olo Yesu peenze pa calo, enzoziŵa lini “siku olo nthawi pamene izi zikacitike.”a Yove euzhya atumwi ŵake kuti Yehova niye osankha nthawi pati zinthu ziyakine zikacitike. (Mac. 1:6, 7) Tetyo, Yehova esankha kale nthawi pati masilizhyilo yakafwike koma seo tuziŵa lini nthawi yeneyene pati izi zikacitike.
5. Kansi tingakhuziwe tyani cifukwa cosaziŵa nthawi pati yakafwike masilizhyilo?
5 Molingana na zecilaŵila Yesu, tuziŵa lini kuti tufunika kuyembekezela kwa nthawi itali tyani kuti masilizhyilo ya calo yafwike. Cifukwa ca izi, payakine tingakangiwe kunkhala oleza mtima ndipo tingafoke, makamaka ngati tankhala tuyembekezela siku ya Yehova kwa nthawi itali. Olo payakine tingociona kunkhala covuta kupilila kunyozewa kulikonse kofumila kuli abanja ŵasu olo kuli ŵanthu ayakine. (2 Pet. 3:3, 4) Tetyo, tingayambe kuganiza kuti kunkhala kuti tuziŵa siku yeneyene pati masilizhyilo yakafwike, sembe tukwanisha kunkhala ngako oleza mtima nopilila mavuto yaliyonse yatingakumane nayo.
6. Kansi kusaziŵa nthawi pati masilizhyilo ya calo cino yakafwike kutipasa mwai wotyani?
6 Cifukwa cakuti Yehova aliyotiuzhye siku yeneyene pati yakafwike masilizhyilo, tili na mwai woonesha kuti tumutumikila cifukwa cakuti tumukonda nomukhulupilila. Tufuna kumutumikila mpaka kale-kale, osati tyala kufwika pa nthawi ya masilizhyilo. Tetyo, m’malo moika tyala maganizo pa nthawi pati ikafwike “siku ya Yehova,” tingacite bwino kuganizila zinthu zabwino zati zikacitike pavuli pa siku iyi. Kucita izi, kutiyavye kuvwendela pafupi na Yehova, kumudalila nocita zilizonse zatingakwanishe kuti timukondweleshe.—2 Pet. 3:11, 12.
7. Kansi tuziŵa cinji?
7 Tufunika kuika maganizo ŵasu pa zinthu zatuziŵa. Tuziŵa kuti masiku yosilizhya yeyamba mu 1914. Kupitila m’Baibo, Yehova otifotokozela maulosi yamene yopeleka maumboni yakuti masiku yosilizhya yeyamba mu 1914. Yove etiuzhya soti zinthu zinyinji zamene zenze kuzocitika pavuli pa caka camene ici. Cifukwa ca izi, nise osimikizhya kuti “siku ikulu ya Yehova ili pafupi.” (Zef. 1:14) Tuziŵa soti nchito yamene Yehova ofuna kuti tikocita. Nchito iyi ni kuuzhya ŵanthu ‘uthenga wabwino wa Ufumu.’ (Mat. 24:14) Uthenga uyu ulalikiliwa mu vyalo vokwanila 240, m’vilaŵilo vopitilila 1,000. Tufunika lini kucitoziŵa “nthawi na nyengo” kuti tikolalikila uthenga wabwino mwacangu.
TUZIŴA LINI MWATI AKACITILE ZINTHU YEHOVA
8. Kansi mau akuti “nchito ya Mulungu wacendi” okamba za cinji? (Mlaliki 11:5)
8 Ni nthawi lini zonse patuziŵa “nchito ya Mulungu wacendi.” (Ŵelengani Mlaliki 11:5.) Mau aŵa okamba za zinthu zakucitisha Yehova kuti zicitike olo zinthu zakulola kuti zicitike na colinga cakuti akwanilishe cifunilo cake. Tingaziŵe lini cifukwa cake Yehova angalole cinthu ciyakine kuti cicitike olo mwaangacitile zinthu kuti atiyavye. (Sal. 37:5) Kusaziŵa zinthu izi, kungalinganizhyiŵe na mwatisaziŵila mwakukulila mwana m’mala mwa amai ŵake, cinthu camene olo asayansi ocimvwishisha lini.
9. Kansi ni mavuto yotyani yatingakumane nayo ngati tuziŵa lini zati acite Yehova kuti atiyavye?
9 Ngati tuziŵa lini mwaangacitile zinthu Yehova kuti atiyavye, zingacitishe kuti tikowayawaya kupanga zosankha ziyakine. Mwacisanzo, tingayambe kuwayawaya kuzipeleka kuti ticite zinyinji potumikila Yehova monga kunkhala na umoyo wosalila zinyinji olo kuluta ku malo kwamene kufunika anchito anyinji. Olo payakine tingokaikila ngati nise ovomelezhyeka kwa Mulungu cifukwa cakuti tukwanilisha lini zolinga zasu zauzimu, tunkhala lini na zofumapo ziweme mu utumiki olo ngati tukumana na mavuto anyinji patucita mautumiki osiyanasiyana.
10. Kansi kusaziŵa mwati acitile zinthu Yehova kungatiyavye kukulisha minkhalidwe yotyani?
10 Cifukwa cakuti tuziŵa lini zati aticitile Yehova, tukwanisha kukulisha minkhalidwe yofunika ngako monga kulicefya. Tufwika pozindikila kuti kaganizidwe ka Yehova na njila zake, ni vapalulu ngako kupambana vasu. (Yes. 55:8, 9) Tuphunzila soti kukhulupilila ngako Yehova nomudalila kuti atipase zofunikila. Ngati tankhala na zofumapo ziweme mu ulaliki olo patucita mautumiki yosiyanasiyana, tupeleka ulemelelo kwa Yehova. (Sal. 127:1; 1 Akor. 3:7) Ndipo ngati vinthu vacitika m’njila yamene tenzoiyembekezela lini, tufunika kukumbukila kuti Yehova oona zonse zucitika. (Yes. 26:12) Tucita mbali yasu nopitilizhya kudalila Yehova kuti naye acite mbali yake. Nise osimikizhya kuti yove atipase malangizo yatufunikila, olo kuti angacite lini izi mozizwisa monga ni mwecicitilako nthawi ziyakine kuvuli.—Mac. 16:6-10.
11. Kansi ni zinthu zotyani zatuziŵa?
11 Tuziŵa kuti Yehova ni wacikondi, wacilungamo koma soti wanzelu. Tuziŵa soti kuti yove oyamikila ngako zinthu zatucitila olambila ayasu. Kuyangizhyila apo, tuziŵa kuti nthawi zonse odalisa ŵala amene ni okhulupilika kuli yove.—Aheb. 11:6.
TUZIŴA LINI ZINGAYOCITIKA MAILO
12. Molingana na Yakobo 4:13, 14, kansi tuziŵa lini cinji?
12 Ŵelengani Yakobo 4:13, 14. Tuziŵa lini zingaticitikile msogolo. M’calo cino ciipa, tuyembekezela kukumana na “nthawi ya soka koma soti zinthu zosayembekezeleka.” (Mla. 9:11) Cifukwa ca izi, tuziŵa lini ngati zolinga zetepanga zikakwanilishiwe olo ngati tikankhale na moyo noona zolinga izi zukwanilishiwa.
13. Kansi soka na zinthu zosayembekezeleka zingatikhuze tyani?
13 Mavuto yosayembekezeleka yatingakumane nayo mu umoyo, yangankhale yovuta kuyapilila. Ndaŵa yanji? N’cifukwa cakuti tingocita nkhaŵa na zinthu zingaticitikile, ndipo izi zingatilonde cimwemwe. Soka na zinthu zosayembekezeleka zingacitishe kuti tinkhale na nkhaŵa koma soti cisoni. Ndipo ngati zinthu zetenzoyembekezela ziliyocitike, tingakhumudwe.—Miy. 13:12.
14. Kansi kunkhala na cimwemwe cenecene kudalila pa cinji? (Onani soti vithunzithunzi.)
14 Ngati tupilila mavuto, tuonesha kuti mosasamala kanthu za zinthu zingaticitikile, tikotumikila Ausuwasu akululu cifukwa coŵakonda osati cifukwa ca mwazilili zinthu mu umoyo wasu. Nkhani za m’Baibo zuonesha kuti tufunika lini kuyembekezela Yehova kutiteteza ku mavuto ŵasu onse na kuti yove okonzelatu lini mwati zikankhalile zinthu msogolo mu umoyo wasu. Yove oziŵa kuti cimwemwe casu cudalila lini pa kuziŵa zati zikacitike msogolo. M’malo mwake, cudalila pa kumumvwila nolola kuti atisogolele. (Yer. 10:23) Ngati tudalila Yehova popanga zosankha, tikocita lini ngako nkhaŵa na zinthu zingacitike. M’malo mwake, tinkhale na cidalilo monga ni ceenze naco Yakobo wamene elaŵila kuti: “Yehova akalola, tinkhale na moyo ndipo ticite zakuti-zakuti.”—Yak. 4:15.
Kukonkha cisogozo ca Yehova nomumvwila kungatiteteze (Onani ndime 14-15)b
15. Kansi tuziŵanji ponena za msogolo?
15 Tuziŵa lini zingaticitikile siku iliyonse, koma tuziŵa kuti Yehova watilonjeza kuti tikankhale na moyo wosasila, kululu olo pa calo. Tuziŵa soti kuti yove angatale lini wenye na kuti paliye ciliconse cingamukangishe kuti akwanilishe malonjezo yake. (Tito 1:2) Ni yove tyala ‘angalaŵililetu zati zikacitike ndipo nthawi itali ngako kuvuli, elaŵililatu zinthu zati zikacitike msogolo.’ Yehova ekwanilishako kale malonjezo yake kuvuli ndipo akakwanilishe malonjezo ŵake msogolo. (Yes. 46:10) Tuziŵa kuti paliye ciliconse cingakangishe Yehova kutikonda. (Aro. 8:35-39) Yove akotipasa nzelu, citonthozo na mphamvu zatufunikila kuti tikwanishe kupilila mavuto yaliyonse yatingakumane nayo. Tingankhale osimikizhya kuti Yehova akotiyavya notidalisa.—Yer. 17:7, 8.
TINGAMVWISHE LINI ZONSE ZOKHUZA MWAKUTIZIŴILA BWINO YEHOVA
16. Kansi Yehova oziŵa cinji zokhuza seo, ndipo tikumvwa tyani cifukwa ca izi? (Salimo 139:1-6)
16 Ŵelengani Salimo 139:1-6. Nyamalenga wasu oziŵa zinthu zonse zokhuza seo. Yove oziŵa zatuganiza na cifukwa cake tuganiza tetyo. Oziŵa soti zinthu zatulaŵila na zinthu zili mu mtima mwasu. Kuyangizhyila apo, yove oziŵa zonse zatucita na cifukwa cake tucita zinthu zamene izo. Mfumu Davide elaŵila kuti Yehova ni wokonzeka kutiyavya nthawi zonse. N’zosangalasa ngako kuti Mulungu wamphamvuzonse, wamene elenga kululu na calo, osamala ngako za seo. Davide elaŵila kuti: “Zinthu zamene izi n’zodabwisa ngako kuli neo. Ni zapalulu ngako cakuti ningakwanishe lini kufwika pazilili.”—Sal. 139:6, ftn.
17. Ndaŵa yanji cingankhale covuta kukhulupilila kuti Yehova otiziŵa bwino?
17 Payakine cifukwa ca mwetekulila, cinkhalidwe na zinthu zetenzokhulupilila, cingankhale covuta kuli seo kuona Yehova monga Ausuwasu acikondi amene osamala za seo. Olo payakine tingayambe kuganizila pa zinthu zetelakwisha kuvuli noona kuti Yehova ali kutali na seo. Naye mfumu Davide enzokumvwa teti nthawi ziyakine. (Sal. 38:18, 21) Olo payakine munthu wamene oyesayesa kucinja umoyo wake noyamba kukonkha mfundo zolungama za Mulungu angayambe kuzikonsha kuti, ‘Ngati Mulungu oniziŵa bwino cendi, ndaŵa yanji oyembekezela kuti nileke kucita zinthu zamene nusangalala nazo mu umoyo wangu?’
18. Kansi tupindula tyani cifukwa cokhulupilila kuti Yehova otiziŵa bwino kupambana mwatuziziŵila seka? (Onani soti vithunzithunzi.)
18 Tingaphunzile kukhulupilila kuti Yehova otiziŵa bwino kupambana mwatuziziŵila seka na kuti oona zabwino muli seo, zamene seo tuziona lini. Yove otikonda mosasamala kanthu kuti oona zinthu zatulakwisa nomvwisha cifukwa cake tucita zinthu zamene izo. (Aro. 7:15) Ngati tuona kuti Yehova oona zabwino muli seo, tunkhala na cidalilo catufunikila kuti tipitilizhye kumutumikila mokhulupilika koma soti mwacimwemwe.
Yehova otiyavya kulimbana na masoka na zinthu zosayembekezeleka zatukumana nazo m’calo cino mwa kutang’isha cidalilo casu pa malonjezo ŵake okhuza umoyo wabwino wati tikankhale nao m’calo calomba (Onani ndime 18-19)c
19. Kansi tuziŵa cinji zokhuza Yehova?
19 Tuziŵa kuti Yehova ni cikondi ndipo tukaikila lini kuti yove otikonda. (1 Yoh. 4:8) Tuziŵa kuti mfundo zake zolungama zuonesha kuti otikonda na kuti otifunila zabwino nthawi zonse. Tuziŵa soti kuti Yehova ofuna kuti tinkhale na moyo wosasila. Yove epeleka dipo kuti izi zinkhale zokwanishika. Mphaso ya dipo yutisimikizhyila kuti tingakwanishe kumutumikila mosasamala kanthu kuti tiliye ungwilo. (Aro. 7:24, 25) Tuziŵa soti kuti “Mulungu ni mkulu kupambana mitima yasu ndipo oziŵa zonse.” (1 Yoh. 3:19, 20) Yehova oona zonse zatucita ndipo ali na cidalilo cakuti tikwanishe kucita cifunilo cake.
20. Ndaŵa yanji tufunika lini kucita ngako nkhaŵa na zinthu zatisaziŵa?
20 Yehova otiuzhya zinthu zonse zatufunikila kuziŵa. Tetyo, tufunika lini kucita nkhaŵa na zinthu zatisaziŵa. M’malo mwake, tufunika kuika maganizo ŵasu pa zinthu zofunika ngako. Tikacita izi, tuonesha kuti tudalila ngako Yehova “wamene oziŵa ciliconse.” (Yobu 36:4) Olo kuti tumvwisha lini zinthu ziyakine pali lomba, tuziŵa kuti Yehova apitilizhye kutiphunzisa zinthu zalomba mpaka kale-kale ndipo tusangalala cifukwa tileke lini kuphunzila kufumila kuli Mulungu wasu Mkulu.—Mla. 3:11.
NYIMBO 104 Mphaso ya Mulungu ya Mzimu Utuŵa
a Yesu niye wati akasogolele pa nkhondo yoniatana na calo ciipa ca Satana. Tetyo n’pomvwika kulaŵila kuti pali lomba, yove oziŵa siku pati ikacitike nkhondo ya Aramagedo koma soti ‘pati akapambane pa nkhondo yolimbana nao.’—Chiv. 6:2, 19:11-16.
b MAU OFOTOKOZA VITHUNZITHUNZI pa : Atata na mwana wao munalume oika vinthu m’kacola na colinga cakuti akonzekeleshe banja yao pa zinthu zowela mosayembekezeleka.
c MAU OFOTOKOZA CITHUNZITHUNZI: Mkwasu wamene okumana na mavuto oganizila za cimwemwe cati akankhale naco m’calo calomba.