Sekamišetša Pelo Ya Gago Temogong
“Bohlale motho ó bo newa ke Modimo; tsebô le temoxô di tšwa molomong wa xaxwe.”—DIEMA 2:6.
1. Re ka sekamišetša bjang pelo ya rena temogong?
JEHOFA ke Mohlahli wa rena yo Mogolo. (Jesaya 30:20, 21, NW) Eupša re swanetše go dira’ng gore re holwe ke “[tsebo ya] xo tseba Modimo” e utolotšwego ka Lentšung la gagwe? Ka boripana, re swanetše go ‘sekamišetša pelo ya rena [temogong, NW]’—re be le kganyogo e tšwago pelong ya go ba le seka se le go se bontšha. Gore re hwetše se, re swanetše go lebelela go Modimo ka gobane monna yo bohlale o itše: “Bohlale motho ó bo newa ke Modimo; tsebô le temoxô di tšwa molomong wa xaxwe.” (Diema 2:1-6) Tsebo, bohlale le temogo ke eng?
2. (a) Tsebo ke eng? (b) O be o tla hlalosa bohlale bjang? (c) Temogo ke eng?
2 Tsebo ke go tlwaelana le ditherešo tše di hweditšwego ka phihlelo, go bona goba thuto. Bohlale ke bokgoni bja go diriša tsebo. (Mateo 11:19) Kgoši Salomo o bontšhitše bohlale ge basadi ba babedi ba be ba baka ngwana o tee gomme a diriša tsebo ya gagwe ya go ineela ga mma ngwaneng wa gagwe bakeng sa go rarolla kgang. (1 Dikxoši 3:16-28) Temogo ke “bohlale bja kahlolo.” Ke “matla goba bokgoni bja monagano bjo o hlaolago selo se sengwe go se se sengwe ka bjona.” (Webster’s Universal Dictionary) Ge e ba re sekamišetša pelo ya rena temogong, Jehofa o tla re nea yona ka Morwa wa gagwe. (2 Timotheo 2:1, 7) Eupša temogo e ka kgoma bjang dikarolo tše fapa-fapanego tša bophelo?
Temogo le Polelo ya Rena
3. O be o tla hlalosa bjang Diema 11:12, 13 le seo ‘go hlaelelwa ke pelo’ go se bolelago?
3 Temogo e re thuša go lemoga gore “xo homola xo na le mohla wa xôna, le xo bolêla xo na le mohla wa xôna.” (Mmoledi 3:7) Seka se se bile se re dira gore re ele hloko seo re se bolelago. Diema 11:12, 13 e re: “Mo-nyatša-wa-xabô [o hlaelelwa ke pelo]; monna wa [temogo e nabilego] ó a ikhomolêla. Mo-byala-dithsêlê ó senya ditaba; mmotexi ó tseba dithopa.” (Bapiša le NW.) Ee, monna goba mosadi yo a nyatšago motho yo mongwe “o hlaelelwa ke pelo.” Go ya ka mongwadi wa dipuku-ntšu Wilhelm Gesenius, motho yo bjalo “ga a na kwešišo.” Ga a na kahlolo e botse gomme go dirišwa ga lentšu “pelo” go bontšha gore dika tše di agago tša motho wa ka gare di a hlaela. Ge yo a ipolelago gore ke Mokriste a ka tšwetša lesebo la gagwe pele go fihla ntlheng ya go thomeletša goba go rogaka, bagolo ba kgethilwego ba swanetše go gata mogato bakeng sa go fediša boemo bjo bjo bo sa agego ka phuthegong.—Lefitiko 19:16; Psalme 101:5; 1 Ba-Korinthe 5:11.
4. Bakriste ba ba nago le temogo le ba botegago ba dira’ng ka tsebišo ya sephiri?
4 Go fapana le bao ba ‘hlaelelwago ke pelo,’ batho bao ba nago le “temogo e nabilego” ba a homola ge go swanetše gore ba dire bjalo. Ga ba bipolle sephiri. (Diema 20:19, PK) Ka go tseba gore polelo e sa dišwego e ka baka kgobalo, batho ba nago le temogo ba “a botega.” Ba botegela badumedi-gotee le bona ka go se kwanantšhe gomme ga ba bololle diphiri tšeo di ka ba tsenyago kotsing. Ge Bakriste ba nago le temogo ba amogela tsebišo ya sephiri ya mohuta le ge e le ofe e lego mabapi le phuthego, ba a e uta go fihlela mokgatlo wa Jehofa o bona go swanetše go e tsebatša ka tsela ya wona ya go phatlalatša.
Temogo le Boitshwaro bja Rena
5. ‘Mašilo’ a lebelela bjang boitshwaro bjo bo hlephilego, gona ka baka la’ng?
5 Diema tša Beibele di re thuša go diriša temogo le go phema boitshwaro bjo bo sa swanelago. Ka mohlala, Diema 10:23 (PK) e re: “Lešilo le dira tše mpe, bjalo ka ge eka ke go bapala; eupša bohlale ke bja monna wa tlhaologanyo [“temogo,” NW].” Bao go bona boitshwaro bjo bo hlephilego ‘ekego ke go bapala’ ga ba bone go fošagala ga tsela ya bona gomme ba nyatša Modimo e le yoo bohle ba swanetšego go ikarabela go yena. (Ba-Roma 14:12) ‘Mašilo’ a bjalo e ba a gobogilego menaganong ya bona go fihla bokgoleng bja go nagana gore Modimo ga a bone phošo ya ona. Ge e le gabotse, a bolela ka ditiro tša ona gore: “Xa xo Modimo!” (Psalme 14:1-3; Jesaya 29:15, 16) Ka ge a sa hlahlwe ke melao ya motheo ya Modimo, ga a na temogo gomme ga a kgone go ahlola ditaba ka nepo.—Diema 28:5.
6. Ke ka baka la’ng boitshwaro bjo bo hlephilego e le bošilo, gona re tla bo lebelela bjang ge e ba re e-na le temogo?
6 ‘Monna wa temogo’ o a lemoga gore boitshwaro bjo bo hlephilego ga se “go bapala,” ga se papadi. O a tseba gore bo nyamiša Modimo e bile bo ka senya tswalano ya rena le yena. Boitshwaro bjo bo bjalo ke bja bošilo ka gobane bo amoga batho boitlhompho, bo senya manyalo, bo gobatša monagano le mmele, e bile bo lebiša go lahlegelweng ke boemo bja moya. Ka gona, a re sekamišetšeng pelo ya rena temogong gomme re pheme boitshwaro bjo bo hlephilego goba boitshwaro bjo bo gobogilego bja mohuta le ge e le ofe.—Diema 5:1-23.
Temogo le Kgalefo ya Rena
7. Mafelelo a mangwe a kgonthe a kgalefo ke afe?
7 Go sekamišetša pelo ya rena temogong go bile go re thuša go laola kgalefo ya rena. Diema 14:29 e re: “Mo-se-fele-pelo ó n’e thlaloxanyô-kxolo; wa sebefedi ó runya bošilo.” Lebaka le lengwe leo ka lona motho yo a nago le temogo a katanelago go phema kgalefo e sa laolegego ke gore e na le mafelelo a mabe go rena mmeleng. E ka phagamiša kgatelelo ya madi gomme ya baka mathata a tša go hema. Dingaka di bontšhitše kgalefo le pefelo e le maikwelo a godišago goba a bakago malwetši a bjalo ka asthma, malwetši a letlalo, mathata a tša tšhilego ya dijo le dišo tša ka teng.
8. Go fela pelo go ka lebiša go eng, eupša temogo e ka re thuša bjang tabeng ye?
8 Ga se feela go phema go senya boemo bja rena bja tša maphelo moo re swanetšego go diriša temogo gomme re ‘diege go galefa.’ Go fela pelo go ka lebiša ditirong tša bošilo tšeo re tla itsholelago tšona. Temogo e re dira gore re naganišiše ka seo se ka bakwago ke polelo e sa laolwego goba boitshwaro bjo e sego bja bohlale, ka go rialo e re thibela go “runya bošilo” ka go dira selo seo e sego sa bohlale. Temogo e re thuša kudu go lemoga gore kgalefo e ka šarakanya ditshepedišo tša rena tša go nagana e le gore re se kgone go diriša kahlolo e kwalago. Se se tla šitiša bokgoni bja rena bja go dira thato ya Modimo le go phela ka go dumelelana le melao ya Modimo ya motheo ya go loka. Ee, go ineela kgalefong e sa laolegego ke mo go gobatšago moyeng. Ge e le gabotse, “boxale” bo tsenywa legorong la “medirô ya nama” e hlaswegago yeo e tla re thibelago go hwetša bohwa bja Mmušo wa Modimo. (Ba-Galatia 5:19-21) Ka gona-ge, anke re “akxofišê xo kwa, [re] diêxê xo bolêla, [re] diêxê xo xalefa” re le Bakriste bao ba nago le temogo.—Jakobo 1:19.
9. Temogo le lerato la borwarre di ka re thuša bjang go rarolla diphapano?
9 Ge re galefa, temogo e ka bontšha gore re swanetše go homola e le gore re pheme thulano. Diema 17:27 (PK) e re: “Yo a nago le tsebo ya ruri, o thibela mantšu a gagwe; gomme monna wa temogo, o na le moya wa pelokeledi.” Temogo le lerato la borwarre di tla re thuša go bona go nyakega ga go laola tutuetšo ya go bolela selo se se kgopišago. Ge kgalefo e šetše e tšholotšwe, lerato le boikokobetšo di tla re tutueletša go kgopela tshwarelo le go lokiša. Eupša anke re re motho yo mongwe o re kgopišitše. Ka gona anke re boledišaneng le yena a nnoši ka tsela ya bonolo le boikokobetšo, ka morero o mogolo wa go godiša khutšo.—Mateo 5:23, 24; 18:15-17.
Temogo le Lapa la Rena
10. Bohlale le temogo di kgatha tema efe bophelong bja lapa?
10 Ditho tša lapa di swanetše go bontšha bohlale le temogo ka gobane dika tše di tla aga lapa. Diema 24:3, 4 e re: “Ngwakô ó axwa ka bohlale; ó thêwa ka thlaoloxanyô. Ké ka tsebô ’polokêlô xe di tlala thotô ya mehuta, ya bohlôkwa le matsaka.” Bohlale le temogo di bjalo ka dikago tše botse tša bophelo bjo bo atlegilego bja lapa. Temogo e thuša batswadi ba Bakriste go fatolla maikwelo a bana ba bona le dilo tšeo ba tshwenyegilego ka tšona. Motho yo a nago le temogo o kgona go bolela, go theetša le go lemoga maikwelo le dikgopolo tša molekane wa gagwe wa lenyalo.—Diema 20:5.
11. Mosadi yo a nyetšwego yo a nago le temogo a ka ‘aga ngwako wa gagwe’ bjang?
11 Ga go pelaelo gore bohlale le temogo di a nyakega bakeng sa bophelo bja lethabo bja lapa. Ka mohlala, Diema 14:1 e re: “Bohlale bya mosadi bo ikaxêla ngwakô; ’atla tša wa lešilo di a o rutla.” Mosadi yo bohlale yo a nago le temogo yo a nyetšwego yo a ikokobeletšago monna wa gagwe ka mo go swanetšego o tla šoma ka matla go hola lapa la gagwe, ka go rialo o tla thuša go aga lapa la gagwe. Selo se sengwe seo se tlago go ‘aga ngwako wa gagwe’ ke gore ka mehla o bolela gabotse ka monna wa gagwe, ka go rialo a oketša tlhompho ya ba bangwe ya go mo hlompha. Mosadi wa seroto wa temogo yo a nago le poifo ya borapedi ya go boifa Jehofa o ikhweletša theto.—Diema 12:4; 31:28, 30.
Temogo le Tsela ya Rena Bophelong
12. Bao ba ‘hlaelelwago ke pelo’ ba lebelela bjang tša bošilo, gona ka baka la’ng?
12 Temogo e re thuša go kgomarela tsela e swanetšego ditabeng tša rena ka moka. Se se bontšhwa go Diema 15:21 (PK) e rego: “Motho wa setlatla [“yo a hlaelelwago ke pelo,” NW] o thabela tša bošilo; eupša monna wa temogo o sepela ka go loka.” Re swanetše go kwešiša bjang seema se? Tsela ya bošilo goba ya botlatla ke selo se se thabišago banna, basadi le bafsa ba se nago tlhaologanyo. Ba ‘hlaelelwa ke pelo,’ ga ba na maikemišetšo a mabotse gomme ke mašilo moo ba thabelago tša bošilo.
13. Salomo o ile a lemoga’ng mabapi le lesego le lethabo?
13 Kgoši e nago le temogo ya Isiraele e lego Salomo e ile ya lemoga gore bošilo ga bo na mohola. E dumetše ka gore: “’Me nna pelong ya-ka ka re: Eriyê, ke lekê xo phela ka menate, O bônê tše botse! Ka hwetša le tšôna è le lefêla. Lesêxô ka re ké xo xafa; lethabô ka re le hola’ng?” (Mmoledi 2:1, 2) Ka ge e le monna wa temogo, Salomo o hweditše gore lethabo le lesego di nnoši ga di kgotsofatše ka gobane ga di tšweletše lethabo la kgonthe le la ka mo go sa felego. Lesego le ka re thuša go lebala mathata a rena ka nakwana, eupša ka morago a ka oketšega go ba go fihla tekanyong e kgolo kudu. Salomo o be a ka bolela ka tshwanelo ka lesego e le “xo xafa.” Ka baka la’ng? Ka gobane lesego la go hloka tlhaologanyo le ka šira kahlolo e kwalago. Le ka re dira gore re bebofatše ditaba tše kgolo kudu. Mohuta wa lethabo le le sepedišanago le mantšu le ditiro tša rametlae wa ka bogošing o ka se ke wa bolelwa e le o tšweletšago selo se se holago. Go lemoga bohlokwa bja boitekelo bja Salomo ka lesego le lethabo go re thuša go phema go ba “ba xo iphsina ba lahlile Modimo.”—2 Timotheo 3:1, 4.
14. Monna wa temogo o sepela bjang “ka go loka”?
14 Monna wa temogo o sepela bjang “ka go loka”? Temogo ya moya le go dirišwa ga melao ya motheo ya Modimo di sepediša batho tseleng e lokilego le e letlilego. Phetolelo ya Byington e bolela ka go lebanya gore: “Bošilo ke lethabo la monna yo a se nago tlhaologanyo, eupša monna yo bohlale o tla sepela ka go letla.” “Monna wa temogo” o direla maoto a gagwe ditsela tše di letlilego gomme o kgona go kgethologanya magareng ga se se lokilego le se se fošagetšego ka baka la go diriša Lentšu la Modimo bophelong.—Ba-Hebere 5:14; 12:12, 13.
Lebelela go Jehofa ka Mehla Bakeng sa Temogo
15. Re ithuta’ng go Diema 2:6-9?
15 Gore re latele tsela e lokilego bophelong, ka moka re swanetše go dumela go se phethagale ga rena gomme re lebelele go Jehofa bakeng sa temogo ya moya. Diema 2:6-9 e re: “Xobane bohlale motho ó bo newa ke Modimo; tsebô le temoxô di tšwa molomong wa xaxwe. Ké Yêna a beetšexo baloki pholoxô; ké Yêna kôtsê ya ba se naxo bosodi. Xobane ó hlapetša mmila wa molaô; ó letile tsela ya baratwa ba xaxwe. Xôna moo O tlo hlaloxanya toko le molaô le bothakxa, le tšohle ditsela tše boló.”—Bapiša le Jakobo 4:6.
16. Ke ka baka la’ng Jehofa a sa kgonwe ke bohlale, temogo le keletšo?
16 Ka go lemoga go ithekga ga rena ka Jehofa, anke re tsomeng ka boikokobetšo go lemoga thato ya gagwe ka go epa ka mo go tseneletšego Lentšung la gagwe. O na le bohlale bjo bo feletšego gomme keletšo ya gagwe ke e holago ka mehla. (Jesaya 40:13; Ba-Roma 11:34) Ge e le gabotse, keletšo le ge e le efe e ganetšanago le yena ga e na mohola. Diema 21:30 e re: “Morêna xa a kxônwe ke bohlale, le xe e le maanô, le xe e le xo lakana.” (Bapiša le Diema 19:21.) Ke feela temogo ya moya yeo e godišwago ka go ithuta Lentšu la Modimo ka thušo ya dipuku tše di newago ka “molaki e a bôtêxaxo yo bohlale” yeo e tlago go re thuša go phegelela tsela e nepagetšego bophelong. (Mateo 24:45-47) Ka gona, anke re sepeleng tseleng ya rena ya go phela ka go dumelelana le keletšo ya Jehofa re tseba gore go sa šetšwe kamoo keletšo e fapanego e ka bonalago e le e tumišegago ka gona, e ka se ke ya emelana le Lentšu la gagwe.
17. Go ka tšwelela’ng ge e ba go newa keletšo e fošagetšego?
17 Bakriste bao ba nago le temogo bao ba neago keletšo ba lemoga gore e swanetše go thewa ka mo go tiilego Lentšung la Modimo, le gore thuto ya Beibele le go naganišiša di a nyakega pele ba araba potšišo. (Diema 15:28) Ge dipotšišo tše di lego mabapi le ditaba tše bohlokwa di arabja ka mo go fošagetšego, go ka tšwelela tshenyo e kgolo. Ka gona, bagolo ba Bakriste ba nyaka temogo ya moya gomme ba swanetše go rapelela tlhahlo ya Jehofa ge ba katanela go thuša badumedi-gotee le bona moyeng.
Tlalang Temogo ya Moya
18. Temogo e ka re thuša bjang go kgomarela teka-tekano ya rena ya moya ge e ba go ka rotoga bothata ka phuthegong?
18 Gore re kgahliše Jehofa re nyaka “[temogo, NW] dilong ka moka.” (2 Timotheo 2:7) Go ithuta Beibele ka phišego le go latela tlhahlo ya moya wa Modimo le mokgatlo wa gagwe di tla re thuša go lemoga seo re swanetšego go se dira ge re lebeletšane le maemo ao a ka re lebišago tseleng e fošagetšego. Ka mohlala, anke re re selo se sengwe ka phuthegong ga se dirwe ka tsela yeo re naganago gore se swanetše go dirwa ka yona. Temogo ya moya e tla re thuša go lemoga gore le ga se lebaka la go kgaotša go kopanela le batho ba Jehofa le go tlogela go hlankela Modimo. Nagana ka tokelo ya rena ya go hlankela Jehofa, ya tokologo ya moya yeo re nago le yona, ya lethabo leo re ka le hwetšago tirelong ya rena re le bagoeledi ba Mmušo. Temogo ya moya e re dira gore re kgone go ba le kgopolo e nepagetšego le go lemoga gore re ineetše go Modimo gomme re swanetše go lebelela tswalano ya rena le yena e le ya bohlokwa go sa šetšwe seo ba bangwe ba se dirago. Ge e ba go se na selo seo re ka se dirago ka tsela ya pušo ya Modimo go rarolla bothata, re swanetše go letela Jehofa re sa fele pelo gore a lokiše boemo. Go e na le go tlogela goba go ineela tlalelong, a re ‘leteleng Modimo.’—Psalme 42:5, 11, NW.
19. (a) Moko wa thapelo ya Paulo bakeng sa ba-Filipi e be e le ofe? (b) Temogo e ka re thuša bjang ge e ba re sa kwešiše selo se sengwe ka mo go tletšego?
19 Temogo ya moya e re thuša gore re dule re botegela Modimo le batho ba gagwe ka go se kwanantšhe. Paulo o boditše Bakriste ba Filipi gore: “Se ke se kxopêlaxo ké xore leratô la lena le fêlê lè tlala lè e-ya lè na le tsebô le temoxô ya ruri, xore Le tsebê xo hlaoloxanya boló le bobe, xore Le bê basekexi ba-ila-bosodi, xo bê xo tlê letšatši la Kriste.” (Ba-Filipi 1:9, 10) Re nyaka “tsebô le temoxô ya ruri” gore re nagane ka mo go swanetšego. Lentšu la Segerika le le fetoletšwego mo e le “temoxô” le bolela “temogo ya go kwa ya boitshwaro.” Ge re ithuta selo, re nyaka go kwešiša tswalano ya sona le Modimo gotee le Kriste gomme re naganišiše kamoo se godišago semelo sa Jehofa le ditokišetšo tša gagwe ka gona. Se se oketša temogo ya rena le tebogo ya rena ya go leboga seo Jehofa Modimo le Jesu Kriste ba re diretšego sona. Ge e ba re sa kwešiše selo se sengwe ka mo go tletšego, temogo e tla re thuša go lemoga gore ga se ra swanela go phaela tumelo ya rena ka thoko dilong tšohle tše bohlokwa tšeo re ithutilego tšona ka Modimo, Kriste le merero ya Modimo.
20. Re ka tlala bjang temogo ya moya?
20 Re tla tlala temogo ya moya ge e ba ka mehla re dumelelanya dikgopolo tša rena gotee le ditiro le Lentšu la Modimo. (2 Ba-Korinthe 13:5) Go dira se ka tsela e agago go re thuša go ba ba ikokobeditšego, e sego ba ikgopolago kudu le ba swayago ba bangwe diphošo. Temogo e tla re thuša go holwa ke go phošollwa gotee le go kgonthišetša dilo tša bohlokwa kudu. (Diema 3:7) Ka gona-ge, anke re tsomeng go tlala tsebo e nepagetšego ya Lentšu la Jehofa re e-na le kganyogo ya go mo kgahliša. Se se tla re dira gore re kgone go lemoga se se nepagetšego go se se fošagetšego, re lekanye seo e lego sa bohlokwa e le ka kgonthe gomme re kgomarele ka potego e sa kwanantšhego tswalano ya rena e bohlokwa le Jehofa. Se ka moka se a kgonega ge e ba re sekamišetša pelo ya rena temogong. Lega go le bjalo, go na le selo se sengwe se se nyakegago. Re swanetše go dumelela temogo gore e re šireletše.
O be o tla Araba Bjang?
◻ Ke ka baka la’ng re swanetše go sekamišetša pelo ya rena temogong?
◻ Temogo e ka kgoma bjang polelo ya rena le boitshwaro?
◻ Temogo e ka ba le mafelelo afe kgalefong ya rena?
◻ Ke ka baka la’ng re swanetše go lebelela go Jehofa ka mehla bakeng sa temogo?
[Seswantšho go letlakala 13]
Temogo e re thuša go laola kgalefo ya rena
[Seswantšho go letlakala 15]
Kgoši Salomo yo a nago le temogo o ile a lemoga gore lethabo le tloga le sa kgotsofatše